VERSLAGEN
ONZE El LAN DE
N TAN ZATERDAG 18 SE
PTEMBER 1926.
irikking»
zij het
kkelijker
=4|
ang tegen,
leelig in 't
dt vervolgd).
g van het grootste
yn.
erd,dathet hoogste
het hoogste dag-
jrondslag gestrokt
i de buisleldingen
ordt naar het Zesde
et.
tyd een hoofdstuk
rt te kunnen publl-
Red.
held.
verwyderd woont
een onkele uit onze
genheid is geweest
o nemen, dan heeft
lervroemdst en ge-
denkbeeld van de
o er van te weten
?stal ontleend aan
;hryvingen en ro
ti, dledeleoabiblio-
ïrscbafte. Als al dit
en is, dan bltyfter
er. Deze blUft ons
den weven we ons
oon, waaïdoor we
telling te hebben
Terwijl dan later
naast zijn; dat het
anders is, dan we
dat als we onze
dat groote rijk, dat
Vereenigde Staten
n de cerate plaats
vrijheid voor den
eordende vrijheid,
van zich kunnen
'entieelc, maar een
ïtwikkelen en tot
les, wat aan gaven
en, of wat hl) zich
ing van z\Jn wils-
te verwerven,
eeren kennen als
denkbeelden ver
in. Geen land ter
tot bloei komen
chtigheid van ge-
ernemingen Ame-
en. Amerika, hot
ïogellJkheden, zoo
•noemd.
igewerkzaambeid.
tot uiting komt
op de elndelooze
bosschen en langs
vieren en ter zee.
m in staat is een
ooals dat in geen
mmers iadealge-
erikaanschearbel-
uimeloonen beeft
levensstandaard,
hts gevoerd wordt
srklMte.
En nu zou men onwillekeurig van een
land, waarvan zooveel kracht blijkbaar uit
gaat van de bevolking mogen verwachten,
dat het geen plaats zou geven voor elemen
ten, die zich niet richten willen naar de
eischen, welke gebonden zijn aan een sterk
geordende vrijheid. En toch ziet men prac-
tisch, dat ook in Amerika men een wan-
hopigen strijd heeft te voeren tegen een
ontelbaar groot aantal misdadigers van aller
lei soort.
Dat er misdadigheid bestaat in de oude
landen van Europa, hebben we eenmaal aan
vaard. De levensomstandigheden hebben er
maar al te vaak toe geleid, dat het ontbreken
van de gelegenheid om door werken het
brood te verdienen de menscben op den weg
van de misdaad dreef. Maar al te dikwijls
was het de nood, die tot een misdrijf drong.
Van een sterk, nog jong land als Amerika,
waar voor wie werken wil zeker een plaats
is te vinden, had men dit niet verwacht.
Of men van den beginne af het kwaad niet
zoo sterk is tekeer gegaan als wel vereischt
was, weten we niet. We kennen alleen de
feiten van heden en deze wijzen op onheil
spellende wijze op een toeneming der mis
dadigheid. Een misdadigheid, welke in haar
uitingen reeds heeft overvleugeld al wat
wjj op dit gebied ervoeren in do oude wereld.
Nu is het zeker waar, dat in Amerika de
aanleggers tot een misdrijf eensdeels w or den
gevonden by de jongere generatie, welke in
overmoed met een zekere bravoure, waar
voor zy de bewondering hoopt af te dwingen
van de menigte, de revolver hanteert en
anderdeels by vreemdelingen, die als uit-
geworpenen hun eigenland moesten verlaten
om hun heil elders te zoeken, maar het moet
toch tot ernstig nadenken stemmen, dat
ondanks de ruimte van arbeidsterrein en
ondanks het stelsel van een goede en sterk
geordende vryheid hetzelfde kwaad daarginds
tot zulk een grooten omvang kwam, dat het
reeds thans sterker tot de massa spreekt
dan de bekende en veel bestreden misdadig
heid in de landen van Europa.
Specht.
Week-revue.
Binnenland.
Juist toen we de vórige week ons overzicht
beëindigd hadden, bereikten ons de berichten
over het ernstige spoorwegongeluk bij Leiden;
we hadden daarover dus nog wel iets aan het
geschrevene kunnen toevoegen, maar we
deden dat niet, omdat we dan het grootste
voorrecht van den overzichtschrijver prijs
hadden moeten geven, n.l. het bespreken van
gebeurtenissen op een tijdstip, dat de gewekte
agitaties geweken zijn en liet vellen van een
bezonken oordeel mogelijk is.
Men moet.van ons dus niet het overdreven
pathos verwachten, waarmee het ongetwij
feld zéér droef gebeuren in de pers is uitge
buit. Het drama komt tenslotte dóórop neer,
dat we sinds 1918 weer een ernstig spoorweg
ongeluk in ons land te betreuren hebben,
waarbij 3 dooden vielen. Dat is natuurlijk
zéér jammer en betreurenswaardig, maar als
we geregeld van de ernstige spoorwegrampen
in het buitenland lezen, dan vraagt men zich
toch af. ofj het noodig was om dit ongeval
bij Leiden tot zoo'n sensatie-wekkend drama
op te schroeven.
Er zijn 3 dooden gevallen cn later is ct nog
een gewonde overleden. Als nu de berichten
eens vermeld hadden, dat die drie dooden een
machinist en b.v. twee remmers waren ge
weest. zou het drama dan ook dagen en dagen
lang in de pers zoo geweldig zijn uitgebuit?
Nu geven we gaarne toe, dat de dood van het
echtpaar Lobó-Brakcnsiek van grooter maat
schappelijke betcckenis is, dan het sneven
van twee remmers, maar de ernst van het
ongeluk als zoodanig blijft toch gelijk, of de
3 dooden koningen of bedelaars geweest zijn.
't Is in het bijzonder het sneven van het
ook ons zeer betreurde artisten-paar, dat de
menschcn tot sterke overdrijvingen heeft ver-
leid. Als men sommige bladen leest, krijgt
men den indruk, dat een reis per trein gelijk
staat met een doodenrit. Blijkens een gelegen
heidsgedicht van een bekenden rijmelaar in
een groot blad, zou men goed doen met, al
vorens een treinreis te ondernemen, heel zijn
familie om zich heen te vergaren en een harte
lijk afscheid te nemen van al zijn dierbaren.
Gaan wc echter de nuchtere feiten na, dan
blijkt, dat wc in ons land slechts één groote
spoorwegramp gekend hebben, te Weesp in
1918, waarbij 40 dooden vielen. Overigens
hadden in de laatste 44 jaren slechts 18 spoor
wegongelukken van bcteekenis plaats, waarbij
le samen 38 dooden vielen, dat is als we ook
hiervan een gemiddelde mogen zoeken nog
niet één doode per jaar.
Dat het jongste ongeval te Leiden dan ook
zoo'n geweldige sensatie gewekt heeft, komt
in de eerste plaats door de personen der slacht
offers en in de tweede plaats, doordat een
spoorwegongeluk steeds sterk op onze ver
beelding inwerkt. Tenslotte toch beteekenen
3 dooden heel weinig, vergeleken bij de massa's
slachtoffers, die jaar in, jaar uit tengevolge
van andere ongevallen komen te overlijden.
Maar die' andere ongevallen zijn gewóón,
vormen het dagelijksche gebeuren, en maken
daarom geen indruk meer op ons.
We hebben eens vluchtig de nummers van
een dagblad, die we over een week bewaard
hadden, doorgezien, om te constateeren, hoe
veel andete ongelukken met doodelijken af
loop er omstreeks den tijd van het spoorweg
ongeval cn alleen in ons land hadden
plaats gehad. Het staatje, dat we verkregen
cn geenszins op volledigheid aanspraak mag
maken, toonde 20 van zulke ongevallen aan
met te samen 20 doodende berichten liepen
Over één week en waren alle gedateerd 6—13
September. Er bleken, alléén dus in ons land,
in die verdronken door aanvaringen e.d. 7
personen, doodgevallen 4, bij motor- enfiets-
ongelukken omgekomen 4, verbrand 2 en door
andere oorzaken gedood 3.
Over die 20 dooden, zooals er nu eens een
paar minder, dan weer wat meer, wekelijks
te betreuren vallen, wordt echter met geen
woord meer nagesproken, maar over den
ernst van een spoorweg-ongeluk, het eerste
doodelijke sinds 1918, waarbij 3 slachtoffers te
betreuren waren, geraakt men niet uitge
sproken.
Het is niet onze bedoeling om het gebeurde
te kleineeren maar wel om het tot de werke
lijke proporties terug te brengen, nadat het
door een sensationeele berichtgeving een
onwaarachtige beteekenis heeft gekregen. We
spreken daarbij de hoop uit, dat én de Maat
schappij èn de justitie door een nauwgezet
onderzoek de oorzaak zal trachten te vinden,
opdat de verantwoordelijkheid kan worden
vastgesteld en herhaling vermeden. Het pu
bliek heeft recht, dat haar veiligheid zoo hoog
mogelijk verzekerd wordt.
t Schijnt voor vele menschen moeilijk te
zijn om hun nuchterheid te bewaren, als ze
schrikken. Toch heeft men wel zulke nuchtere
menschen, zooals die boeren, die een dub
beltje toegang eischten van degenen, die hun
weiland betraden om de ruïne van het ongeval
te zien. Die menschen kwamen allen toege-
loopen uit een ziekelijke nieuwsgierigheid;
hun tegenwoordigheid daar was nóch noodig,
nóch gewenscht. Waarom zouden die boeren
nu hun land laten vertrappen om de massa
aan die ziekelijke en ongewenschte nieuws
gierigheid te laten toegeven? Ze vroegen toen
een dubbeltje entree, bereikten daarmee, dat
de toeloop op de plaats van het ongeluk niet
al te groot werd en dat ze een behoorlijke ver
goeding kregen voor de schade, die door de
massa op hun land werd aangericht.
Zeker, we geven graag toe, dat U en wij
't misschien niet gedaan zouden hebben, dat
't heffen van entree in zoo'n geval wel een
beetje banaal is, maar tenslotte is er practisch
toch niets tegen in te brengen en als er hier
schuldigen zijn, dan moeten die het eerst
gezocht worden in de op sensatie beluste massa.
Voor vele groot-stedelijke 'journalisten ech
ter is de boer nu eenmaal een Kop van Jut,
en de entree-heffende landbouwers zijn in een
deel der pers op de schandelijkste wijze uit
gemaakt. Kaffers, vampyrs werden ze beti
teld, met beesten werden ze gelijk gesteld.
Die journalisten waren voorbeelden van
menschen, die bij een schrik, hun nuchterheid
en gezond oordeel niet weten te bewaren.
's Middags gebeurde het ongeluk, 's avonds
draaide in sommige bioscopen een film van
het drama. Wat wilden die bioscoop-direc
teuren? Zochten ze iets anders dan reclame,
probeerden ze niet iets te verdienen aan het
ongeval?
En waarom gaven sommige bladen heele
pagina's foto's van het geval? Was het niet
hun manier, de manier van de courantievs, om
„munt" te slaan uit het gebeurde?
Extra nummer van Zooveel cent",
„Het spoorongeluk bij de Vink. Losse nummers
verkrijgbaar" enz., bedoelde die aankondipin-
gen iets anders dap den menschen het ongeluk
te laten zien en werd ook daarbij niet de hand
opgehouden?
Quot licet Jovi, non licet bovi...
Buitenland.
Met veel fanfares is Duitschland in den
Volkenbond toegelaten en Spanje vertrok
met de stille trom. Als een kind, dat z'n zin
niet kan krijgen, heeft het gezegd: dan speel
ik lékker niet meer mee! Zooals men weet, is
Spanje teleurgesteld, omdat liet niet mét
Duitschland een vaste raads (bestqurs) zetel
kreeg; Spanje was immers ook „grrroot"!
Door tc gaan loopen heeft de Spaansche regee
ring het klaarste bewijs gelcveid, dat liet land
niet groot is.
in den Volkenbond kunnen de leden het
lidmaatschap slechts opzeggen met een ter
mijn van 2 jaar. In dien tijd kan dus nog heel
wat gebeuren en 't is jang niet onwaarschijnlijk,
dat Primo's dictatuur dan al lang geéindigd
zal zijn.
Ook Mussolini's heerschappij dreigde deze
week een abrupt-einde te nemen door de bom
van een anarchist, maar Déér ontkwam deze
mcnsch aan den dood, waardoor zijn populari
teit ongetwijfeld weer verhoogd is en de bom
niet alleen letterlijk, maar ook figuurlijk in de
verkeerde richting gebarsten blijkt. Geweld-
daders blijven steeds te veroordeelcn, óók
tegenover een geweldenaar. Trouwens, hoe
antifascistisch we ook zijn en hoe verwerpelijk
we de dictatuur voor ons land en andere
rijken met een rustige bevolking en democra
tisch bestuur achten, voor Italië zou het
slagen van deze anarchistische opzet zeer
zeker 'n ramp geweest zijn.
Kondilis, de nieuwe machthebber in Athene,
die in naam der democratie Pangalos ten val
bracht en zelfs eer... socialistisch bestuur
aartkondigde, blijkt al even stoel-vast en
heerschzuchtig te zijn als zijn voorganger. Wc
zeiden het immers reeds in een vorig overzicht,
dat generaals gewoonlijk een eigenaardige op
vatting van socialisme hebben! De leiders der
politieke partijen hebben er hem nog niet toe
kunnen bewegen om het bestuur aan hem over
tc dragen en een poging om dat met geweld te
bereiken, is bloedig onderdrukt; er vielen 70
dooden.
In Athene is het nu volstrekt rustig, zegt de
generaal.
Dat ziet men méér, na zoo'n fusillade»
VERSLAG van het behandelde in de
openbare vergadering van den Baad
der gemeente NIEUWE TONGE, op
Donderdag 16 September 1926, des
voorin. 11.30 uur (zomertijd).
Tegenwoordig alle leden.
Voorzitter de Weled. Achtb. Heer E. Sterk,
Burgemeester-Secretaris.
Na opening der vergadering met gebed
zegt de Voorzitter dat in deze vergadering
geen notulen zullen worden gelezen en
ingekomen stukken zullen worden behandeld.
Deze vergadering, aldus spreker, staat in het
teeken der waterleiding, vandaar dat men
zich dan ook aan de waterleiding uitsluitend
moet wjjden. Spreker deelt mede dat van
de ingezetenen van Battenoord een verzoek,
gericht tot den Raad, is ingekomen, om tot
het totstandkomen van een waterleiding te
besluiten.
Dorst vraagt of alle bewoners van Batten
oord daar zoo wat op voorkomen.
De Heer Holleman zegt, dat het hem wel
ms is opgevallen, dat wanneer een stuk
inkwam, de Voorzitter daarvan altijd in
'tkort de inhoud meödeelde; hy zou gaarne
zien dat het stuk geheel werd voorgelezen.
Dit stuk werd daarna door den Voorzitter
voorgelezen.
De Voorzitter zegt dat in de vorige raads
vergadering gesproken is over de vraag wie
de kosten zal betalen van de dienstleidingen.
Nu biykt uit het verslag, dat de H.H. Raads
leden hebben ontvangen, en wat door Prof.
Visser te Middelharnis is gesproken, dat die
leidingen geheel voor rekening van het bedryf
zullen komen. Eerst was het de bedoeling,
een leDgte van 5 Meter te geven, doch de
Professor geeft advies om alles voor rekening
van het bedrijf te nemen. De kosten zouden
dus worden inplaats van ƒ48000,- ƒ92000,-,
doch dit geeft geen verschil, omdat andere
dingen vermindering ondergaan.
Ten tweede wil spreker voorlezen het
tarief voor het waterverbruik, zooals dat
wordt voorgesteld j
Een arbeiderswoning met 1 vertrek zal
moeten betalen 9,90 per jaar;
een arbeiderswoning met 2 vertrekken zal
moeten betalen 12,50 per jaar;
een arbeiderswoning met 3 vertrekken zal
moeten betalen 14,40 per jaar;
terwyi het maximumbedrag van het tarief
zal zijn 87,20 per jaar.
De heer Dorst vraagt of de arbeiderswo
ningen dan een merkteeken zullen krygeu,
daar anders niet zoo gemakkelijk zal zyn
uit te maken wat arbeiders- en wat geen
arbeiderswoningen zijn. De arbeiders richten
tegenwoordig ook alles in tot vertrek.
De Voorzitter zegt dat het de bedoeling
is een commissie te benoemen die vaststeld
tot welke categorie de woningen behooren.
Ter verduideiyking daarvoor wyst spr. op
herbergen.
De heer Holleman gelooft dat de tyd nog
niet daar is om over het tarief van de water
leiding te spreken; toch is het z.i. wel eens
goed thans reeds daarover iets te laten
booren.
In het tarief zooals door den Voorzitter
is voorgelezen komt de uitdrukking „ver
trek" voor en deze is zeer onbepaald. Het
tykt hem gezonder wanneer de aanslag naar
de huurwaarde van het kadaster werd be
paald. Het is dan niet moeiiyk weinig huizen
te vinden met 1 vertrek, waardoor het tarief
zou worden opgevoerd. Dan doet spreker een
enkele greep uit het tarief der Kilwaterlei-
ding en vervolgens uit dat der N.V. Noord-
West Brabant, welk tarief vry wel ban over
eenstemmen met dat wat op Flakkee zou
kunnen worden ingevoerd.
Wethouder Van der Kroon vraagt welk
rapport dient aangehouden te worden, dat
van „Mabeg" of van Prof. Visser. Hy vraagt
zich af, waar moet dan, wanneer dat van
„Mabeg" aangehouden wordt bet geld van
daan komen.
De Voorzitter zegt dat hy de bespreking
over het tarief juist in de vergadering heeft
gebracht omdat deze kwestie veel wordt be?
sproken. Deze kwestie wordt niet door den
Raad, maar door de Waterleidingscommissie
geregeld. In die commissie heeft voor iedere
1000 zielen een afgevaardigde zitting, en
dat bestuur beslist.
Wethouder Van der Kroon vraagt, als
hy de rapporten van „Mabeg" ziet, zich af,
of deze Maatschappij Deter voor een ander
dan voor zich zelf zal kunnen rekenen, en
wyst op de Gasfabriek „Oost Flakkee".
Spreker wyst er op, dat men thans staat
voor de vraag al of niet voor waterleiding.
Wel is een ïyst met namen van Battenoord
ingekomen, maar in Nieuwe Tonge is wel
er tegen.
Bovendien is spreker streng tegen ver
plichte aansluiting. Als voorbeeld van wat
een verplichting oplevert wyst hy op de by-
drage die jaariyks voor deR.H.B.S.-enmoet
worden betaald. Dat is een verplichting
waarvan vele gemeenten gaarne zouden zijn
ontheven. En nu is het hier het geval dat
gemeenten die tegen verplichte bydrage aan
de R.H.B.S. zijn, d.w.z., die zelf niet gaarne
tot ieta verplicht worden, aan hun inwoners
verplichtingen gaan opleggen.
Dat op Battenoord in sommige woningen
geen regenbakken zyn, dat behoeft toch geen
aansporing tot aansluiting aan de waterlei
ding te zyn. Daarvoor had het oude Bestuur
dezer gemeente moeten zorg dragen. Want
ingevolge art. 16 der Bouwverordening had
het Gemeentebestuur destyds bevoegd ge
weest om voor de daar staande woningen
nadere eischen te stellen betreffende het
aanwezig zyn van een regenbak. De veror
dening is evengoed op oude als op nieuw
te bouwen woningen van toepassing.
De Wentinbstraat en de Burgemeester
Overdorpstraat zullen niet aangesloten kun
nen worden en het Korteweegje wel. Dit
zal een gevolg zijn tot strijd, twist en twee
dracht in de gemeente. En dan, nog eens de
verplichte aansluiting, beschouwt spr. niet
anders als in den Spaanschen tyd, daarmede
zal het net gaan als met de Spaansche
inquisitie.
En wat zal de gemeente jaarlijks niet
hebben te betalen? Minstens 8000,— of
ƒ9000,-.
D. BreeBnee wil Van der Kroon even zeg
gen dat hy de schuld dat te Battenoord geen
regenbakken zyn, niet aaD het oude Bestuur
moet wijten, maar dat ingevolge Prov. Re
glement in den Zeedijk geen regenbakken
mogen worden gegraven.
Bovendien is Breesnee veel in de gemeente,
maar hy heeft er niet van gehoord dat er
veel menscben tegen de waterleiding zijn.
Wel wordt er vermoedelijk op de hoogte
veel gezwets, maar...., dat heeft spreker
niet gehoord, want daar komt hij niet.
Van der Kroon. Moet dan voor Battenoord
geheel Nieuwe Tonge aansluiten!
De Voorzitter zegt dat Van der Kroon
zooeven de Waterleiding by het Gasbedryf
vergeleek, maar dit is geen enkel opzicht
met elkander te vergeiyken. De Gasfabriek
heeft in het begin aan de gemeenten winst
kunnen uitkeeren, maar door de waterstof
gasinstallatie is men nog niet zoo gelukkig
kunnen zyn weer winst te maken.
1. Loopt men by een waterleiding weinig
risico in verband met verplichte aansluiting
vaste tarieven.
!e. By het gasbedryf geen verplichte aan
sluiting en geen vaste tarieven. Wat renta
biliteit betreft is verschil van meening. Als
op het gasfabriek dwang was tot verplichte
aansluiting zou het anders wezen.
Van der Kroon wyst er op dat men het
regenwater gratis krijgt. Voorts zegthy dat
in 1912 ook een onderzoek naar de water
voorziening op Goeree en Overflakkee is
ingesteld geworden en dat hy nog nooit van
dat rapport heeft gehoord.
Holleman geeft toe dat, wanneer men ge
steld wordt voor de keus leiding- of regen
water, wy dan grypen naar het lekker frisch
regenwater. Er was eens een man in het
Westland aan 't werk, en deze had onzet-
tenden dorst. Hy durfde niet van het lei
ding water drinken. Des avonds, besloot hy,
met zijn vriend eens te gaan kyken om eens
lekker frisch regenwater te drinken, hy liep,
en vond eindelijk een woning met goten
daarlangs. Hier moest wel een regenbak
zyn. Hy klopte aan de woning en vroeg de
vrouw om eens temogen drinken. De vrouw
liep naar de kraan..., neen zei die man,
dat is niet de bedoeling, ik zou regenwater
willen hebben; daarvan stond de vrouw ont
steld te kyken; Regenwater?...
Zoo ziet men dat het maar een verschil
van opvatting is.
Holleman: Breesnee heeft het geluk gehad
zich elders persoonlijk op de hoogte te stellen.
Ik heb zulks niet kunnen doen, omdat ik
over geen vryen tyd beschik. Ik heb daarom
tot het gebruik van de pen myn toevlucht
genomen.
Zoo beb ik eenige inlichtingen ingewonnen
over het Kil water bedryf. De kosten van dat
bedryf waren momenteel met twee ton ge
stegen. Bovendien staat men daar voor het
geval dat men ingevolge de voorschriften
niet door de Provinciale wegen mag. Het
tarief is daar niet zoo laag als bier. Arbeiders
gezinnen betalen 83 cent per week, midden
stand 70 90 cent per week. De aansluiting
is daar ook verplichtend. De aansluitingen
zyn daar opgedragen aan den aannemer der
hoofdleiding. Ware dit anders geweest,
zouden de kosten van aanleg niet zoo groot
zyn.
Ook heb ik mü gewend tot mijn collega
te Nieuw Vosmeer, telefonisch, omdat scbrif-
teiyk te lang loopt.
Biykens de mededeelingen, die omtrent
het waterleidingbedryf daar ontving was de
behoefte daar evenals hier. Tot voor twee
jaar was men daar nog op regenbak en put
aangewezen, De exploitatie heeft aldaar door
een maatschappy plaats. De tarieven zyn
geregeld naar de huurwaarde van het kadas
ter. De aansluiting {is er ook verplichtend
met een termyn van vyf jaar. De bevolking
is in doorsnede genomen vóór waterleiding.
De dienstgeleidingen zyn er ook kosteloos
aangebracht.
Dorst vraagt wat de eerste gemeente was
die de heer Holleman noemde, waarop de
heer Holleman zegt dat dit Maasdam wa9.
De Voorzitter geeft Dorst nadere toelich
ting. Spr. zegt dat ieder tarief van een water-
leiding8bedryf verschillend is. Het tarief
immers wordt gebaseerd op de stichtings-
kosten.
Wethouder Van der Kroon vindt naar aan
leiding van de door dhr. Holleman genoemde
gegevens de druk{ in de Hoeksche Waard
knap zwaar, f 0.83 per arbeidersgezin vindt
spreker niet mis.
De heer HollemanDe heer Van der Kroon
zegt dat de druk in de Hoeksche Waard
zwaar is voor arbeidersgezinnen, wat niet
valt tegen te spreken. Toch echter valt het
op, dat wel tegen de aansluiting, maarniet
tegen of over de tarieven wordt gesproken.
Wanneer men de hooge tarieven van de
Hoeksche Waard vergelijkt, met de tarieven
alhier zou dat niet anders kunnen zyn dan
een spoorslag om voordeelig drinkwater te
krygen.
De heer Visbeen: „Is het zeker dat Batte
noord aangesloten wordt?"
De heer Dorst: „Dat hadU kunnen zien."
De Voorzitter leest een clausule, daarop
betrekking hebbende, voor uit het verslag.
Visbeen: „Waar moet men dan met hel
vuile water blijven en met regenwater?
Dorst: Waar bleef men er anders mee?
Visbeen: Waar bleef U er mee toen U op
stee woonde?
(Voorzitter hamert).
Visbeen'k Wil nog wat zeggen. Ik ben
zeer veel op Battenoord en kan er de toe
standen schilderen. C. van der Made, die de
bynaam van „de waterleiding" heeft ge
kregen, levert het water aan heel Batte
noord. Het is dus voor Battenoord een drin
gende behoefte. Dit neemt echter niet weg
dat bij aan verplichte aansluiting zyn stem
kan geven.
De Voorzitter wyst op een staatje voor
komende in ne Maas- en Scheldebode.
Visbeen: Maar als men in 't geheel niet
aansluit
Voorzitter: Die vraag wil ik hier niet be
antwoorden. Die is hier niet op zyn plaats.
Van der Kroon: Vergelykt de aansluiting
j iemand die een kies laat trekken bij den
tandarts. Een oogenblik wachten iB diens
advies, en dan is het zoo. Nog een oogenblik,
5 jaar, wachten, en dan...
Visbeen; Maas- en Scheldebode schreef
nog uit een oogpunt voor de volksgezondheid,
maar hij vond dan beter dat eerst die vuile
slooten, waarin privaten Joozen, werden op
geruimd, dat is minder in het belang der
Volksgezondheid dan het gebruik van regen
water.
Dorst vraagt of de premie van gratis een
leiding te ontvangen gedurende al de 5 jaren
door biyft gaan.
Spreker verklaart zich voor een w?8**^
leiding voor een ander, niet voor zich-*3L3£'%
Van der Kroon: De Gemeente moet garan
deeren. Visbeen vraagt of de verplichte aan
sluiting geen voldoende garantie biedt. De
Voorzitter antwoordt.
De Heer Holleman meent thans, volgens
het ïystje, weer aan de beurt te zyn. Hy
heeft nog een vraag te stellen: Wordt door
de straks te houden stemming slechts uit
gemaakt of de Raad in beginsel ls voor
gemeenschappeiyke poging met de andere
gemeenten van ons eiland, om te komen tot
exploitatie eener waterleiding op Goeree en
Overflakkee, zoodat iedere gemeente op zich
zelf zich kan terugtrekken, wanneer onvoor
ziene omstandigheden, zulks naar het oordeel
van den betrokken raad, wenscheiyk maken.
Daar onder is dan te rekenen eventueel bt)
nadere besprekingen naar voren komende
hoogere kosten van de leiding of eenig
onderdeel.
Spreker ligt deze vraag nader toe en de
Voorzitter antwoordt bevestigend.
De heer A. C, Breesnee vraagt of bij meer
dere kosten de Mabeg deze te harer laste
neemt.
Dan komt een auto voor het raadhuis, en
n3 enkele oogenblibken treedt Prof. Visser
met nog een ambtenaar, door den voorzitter
binnengeleid, de raadzaal binnen.
De Voorzitter beet de beide heeren hartelijk
welkom en stelt het zeer op prys hiermede
aan de uitnoodiging om deze vergadering by
te wonen, te hebben voldaan. Spreker stelt
de raadsleden in de gelegenheid, de vragen
die zij nog hebben te stellen, te doen, opdat
deze dan door eenterzake kundig man kun
nen worden beantwoord.
Van der Kroon zegt dat de waterleidings
plannen zijn uitgegaan op initiatief van
Burgemeesters en Secretarissen op G. en O.
Hy had liever gezien dat door de Boerenbond
en de arbeidersvereenigingen, als te zamen
uitmakende het grootste deel der bevolking
van G. en O., een verzoek of het initiatief
was uitgegaan. Spreker spreekt in het be
lang der gemeente. By zyn installatie als
raadslid en ook als Wethouder heeft hy den
eed afgelegd de belangen der gemeente te
zullen behartigen. Zelfs is bij het begin
dezer vergadering in een gebed de ware be
hartiging der belangen dezer gemeente uit
gesproken. Hij gevoelt, niet in het belang
der gemeente te handelen als hy voor de
waterleiding zou stemmen omdat hetmee-
rendeel, wel */s der ingezetenen er tegen is,
de andere raadsleden zitten hier voor hun
eigen belang.
De heer Holleman vraagt eD verkrijgt 't
woor en zegt: Mhr. de Voorzitter: Wethou
der Van der Kroon gaat te ver als hy zegt
•dat wy hier zitten voor ons persoonlek be
lang en bandelen in stryd met onzen eed.
Mhr. de Voorzitter daar protesteer ik tegen,
het is absoluut niet myn persooniyk belang,
want ware het dat er niet vele menschen
zijn die heel dikw'yls slecht of geen drink
water hebben en het dus myn eigen belang
gold, Mhr. de Voorzitter ik stemde tegeD,
want wy hebben nooit watergebrek en kun
nen gelukkig nog dikwyis anderen van drink
water voorzien en doen dat gaarne ook. Ik
twijfel niet Mhr. de Voorz., of het is met de
andere heeren hier evenzoo gesteld en daar
om Mhr. de Voorz. moet ik protesteeren
tegen 'tgeen van der Kroon heeft gezegd.
Wanneer ik straks zal stemmen voor de
waterleiding, geloof me Mhr. de Voorz., het
is dan niet om my'n eigen belang en ben
daardoor dus niet meineedig, maar om het
belang van hen die er werkelijk behoefte
aan hebben en ik geloof Mhr. de Voorzitter
dat het ook zoo is met myn mederaadsleden.
Dan discussies tusscben de heeren Dorst
en Prof. Visser.
Zie vervolg Raads verslag onder plaatselijk
nieuws van Nieuwe Tonge.
INGEZONDEN MEDEDEELING.
Zenuwachtig, Overspannen
en Slapeloos
Mi|nhardt's Zenuwtabletten
zullen Uw zenuwen kalmceren en sterken en
Uw slapeloosheid verdrijven.
Buisje 75 ct Bij Apolh, en Drogisten»
