S
EERSTE BLAD
J. HEN1GER-Kipstraat 85-87
ZATERDAG
29 MEI 1926
DE WENTELTRAP
Reepeiimet OadLeau
Prijs per kwartaal. L.I.
Losse nummersf 0,07s
Advertentiën v. 1—6 regels f 1,20
Elke regel meer. f 0,20
Bij contract aanzienlijk korting.
Dienstaanbiediugen en Dienstaanvragen
f 1,per pluatsing tot een maximum
van 10 regels elke regel meer 15 cent.
Dit blad verschijnt iederen
Woensdag- en Zaterdagmorgen.
Het wordt uitgegeven door de
N V. Uitgeversmaatschappij
„Onze Eilanden", Tel. Int. No. 15
Voorstraat Middelharnis.
8E JAARGANG. - N°. 56
Persoonlijke verantwoordelijkheid.
De overheid acht zich geroepen om door
middel van wetten, voorschriften en ver
ordeningen de algemeene en persooniyke
veiligheid der burgers te beschermen Het
verkeer wordt geregeld, in openbare ge
bouwen worden we tegen brandgevaar be
schermd, by aanbouw van particuliere hui
zen moet met aanwyzingen van de brand
weer gerekend worden, machines dienen
beschermd te worden in gevolge de bepa
lingen van de veiligheidswet, onbevoegden
mogen geen vuurwapens dragen en de be
voegden mogen ze alleen in nauwkeurig
omschreven gevallen gebruiken. Die over
heidsbemoeiing is ongetwyfeld te prezen,
al zyn bepaalde bezwaren er tegen niet te
ontkennen. Die bezwaren raken minder het
stelsel der overheidsbemoeiing, dan wel de
gevolgen daarvan op het persooniyk verant
woordelijkheidsgevoel, dat merkbaar ver
slapt is, naar mate méér reglementen, voor
schriften en aanwyzingen ter bescherming
van de openbare en persooniyke veiligheid
gegeven werden.
Het geweten én het verstand van vele
menschen is als 't ware gepantserd met
een harnas van reglementen en voorschriften,
waarop elke redely ke gedachte, voor zoover
deze van die reglementen afwykt, onher-
roepeiyk afstuit Het persooniyke verant
woordelijkheidsgevoel is absoluut zoek. Is er
•rgens een menscb vermorzeld door een
noodlottig ongeval, waarby echter noch vei
ligheidsvoorschriften, noch regels van het
verkeer e d. overschreden zyn, welnu dan
is de zaak gezond. Door meerdere oplettend
heid en grooter zorg zou het ongeluk mis
schien wel te vermyden geweest zyn, maar
dat is een zaak van persoonlijk verant-
woordeiykheidsgevoel en dat bestaat tegen
woordig haast niet meer. De overheid denkt,
regelt en handelt voor ons.
Dezer dagen werden aan de grens de
Inzittenden van een automobiel aangeroepen
door een sergeant van de militaire politie
De aanroeping werd niet gehoord of begre
pen, de sergeant veronderstelde, naar later
bleek ten onrechte, een smokkel-poging,
greep 7,yn geweer, schoot en trof een eer
zaam burger doodeiyk in den bulk. Volgens
de „ve^rschrlften" zal de zaak wel in orde
geweest zyn.
Ondanks de paraatheid van de moderne
brandweer om een ander voorbeold te
noemen kwamen onlangs in Rotterdam
een vrouw cn twee kinderen in de vlam
men om, kort daarna In Amsterdam ook
twee kinderen en nu in de buurt van Hee
renveen vier kinderen. Niets aan te doen;
een noodlottige samenloop van omstandig
heden.
We kunnen ons voorstellen, dat het noo-
dig is, dat reglementen aan politie en com
miezen het recht moeten toekennen om in
bepaalde gevallen te schieten op smokke
laars, maar 'n mensch is ten slotte geen
willoos werktuig en als er nog iets van
persooniyk verantwoordeiykheidsgovoel over
FEUILLETON.
Naar het Amcrikaansch
van
MARY ROBERTS RINEHART.
8)
„Is er niemand anders dan u en uw nichtje?"
Mijn neef." Ik moest mijn lippen vochtig maken.
„O, een neef. Ik zou hem wel eens graag willen
spreken als hij hier is."
„Hij is hier op 't oogenblik niet," zei ik zoo
kalm als ik maar kon. ,lk verwacht hem ieder
oogenblik."
..Gisteravond was hij toch hier?"
„Neen ja."
„Had hij toen niet een gast bij zich? Een an
deren man?"
„Hij hracht een vriend mee, die den Zondag
over zou blijven, een zekere meneer Bailcy."
„Meneer John Bailey, de kassier van de Han-
delsbank, meen ik. En toen begreep ik dat iemand
°P dc Greenwond-club het hem verteld had.
Ainecr z'j" zc wegSegaan''"
„Al heel vroeg ik weet niet precies hoe laat."
Meneer Jamieson keerde zich plotseling om en
keek mij aan.
„Wilt u zich niet wat duidelijker uitdrukken,"
zei nij. „U zegt dat uw neef en meneer Bailey
vannacht hier in huis waren en toch hebben u en
"w nichtje het lijk gevonden. Waar was uw neef
tocnr'
is, dan overweegt een ambtenaar eerst wel
eens heel ernstig èn of de waarschijniyk-
heid met een smokkelpoging te doen te
hebben, wel erg groot is, en of deze po-
giDg van een dusdanigon beteekenis is, dat
de verhindering er vau een menschenleven
waard is.
En zelfs al zouden zyn reglementen hem
voorschryven te schieten, dan nog kan hy
overwegen wanneer de omstandigheden
daartoe aanleiding geven dat het makke-
Hjker is om mis te schieten, dan raak Maar
nög eens: het persoonlijk yerantwoordeiyk-
heidsgevoel spreekt zoo weinig meer; het
gaat er nog maar om, of men door veror
deningen en reglementen „gedekt" is.
De vraag is, of de menschen, toen er nog
niet zoo'n modern georganiseerde brandweer
bestond en toezicht by den bouw van wonin
gen, zich ook zoo rustig op de overheids
maatregelen verlieten als tegenwoordig. Wie
dénkt er eigeniyk nog aan om zélf bescher
mende maatregelen tegen brandgevaar te
nomen? Toch zyn vaak zeer eenvoudige
middelen in staat om de veiligheid op te
voeren. Als men eens goed nagaat, kan ieder
een in zyn woning nog plaatsen ontdekken
waarvan hy zou moeten constateeren kyk,
als ik nou hier vertoefde en't brandde dóar
dan zou ik waarachtig niet. weten, hoe ik
weg moest komen. In zulke gevallen behoort
men eene oplossing te zoeken voor het ge
vaar dreigt.
Een kleine aanwyzing daarvoor volge hier.
In onze jeugd studeerden we in eene onder-
wysinrichting, waar ruim 200 jongens intern
waren, 't Is al lang geleden en van een
moderne brandweer was nog geen sprake,
maar de menschen prakkezeerden zelf méér
dan nu. Aan alle vensters, op welke verdie
ping ook, zat een jjzeren haak in den muur
bevestigd en daaraan zat vast een stevig
opgerold touw, dat naar buiten geworpen,
tot den grond reikte. Een eenvoudig reddings
middel, dat ons echter een groot gevoel van
veiligheid gaf. Hoe makkeiyk is zoo'n instal
latie -- te ma9keeren door gordynen niet
in onze woningen aan te brengen!
Het zy verre van ons om den ouders der
verbrande kinderen eenig verwyt te doen
van nalatigheid. In onze eigen woning hingen
die touwen ook nog niet. Ernstige gebeur
tenissen echter, als de vele motorongevallen
van den laatsten tyd, het droevige verbran
den van kinderen en volwassenen, behooren
INGEZONDEN MEDEDEELING.
WEET U?
Dat lunchen cn middagmalen in dc
huidige Rottcrdamsche Restaurants
een kwestie van vertrouwen Is
WEET U?
Dat U dit vertrouwen vindt In mijn
Burger-affaire
RESTAURANT P. SIMONS
12 BOERENVISCHMARKT 12
bij de Groote Kerk - Telefoon 6341
WEET U?
Dat daar prima kwaliteit cn ook
kwantiteit gegeven wordt
WEET U?
Dat het dc oudste zaak is van Rot
terdam en dat U daarnet cn zindelijk
tegen matige prijzen kunt logeeren
WELNU?
Commentaar overbodig
Ik werd er wanhopig onder.
„Ik weet het niet," riep ik uit, „maar hier kunt
u zeker van zijn; Halsey weet niets van de hccle
zaak af cn al zijn er nog zooveel aanwijzingen
tegen hem, daarmee kunnen ze een onschuldige
niet schuldig maken."
„Gaat u zitten," zei hij, terwijl hij een stoel
naar mij toeschoof. „Ik heb u een paar dingen te
vertellen, en als tegenprestatie moet u mij alles
zeggen wat u weet. Geloof me, zulke dingen komen
altijd uit. In dc eerste plaats, is meneer Armstrong
van boven af doodgeschoten. Het schot kwam
van vrij dicht bij en de kogel kwam er onder den
schouder in, ging door het hart cn verliet het
lichaam laag op zijn rug. Met andere woorden, ik
geloof dat dc moordenaar op de trap heeft ge
staan cn naar beneden heeft geschoten. In de
tweede plaats vond ik op den rand van het biljart
een sigaar, die gedeeltelijk opgebrand was, en een
sigaret, waarvan niets was overgebleven dan het
kurken mondstuk. Zc waren blijkbaar allebei aan
gestoken, toen neergelegd en vergeten. Heeft u
er eenig idee van hoe het kwam dat uw neef
en meneer Bailey hun spel cn hun sigaar in den
steek lieten, de auto te voorschijn haalden cn
wegreden zonder den chauffeur te roepen cn dat
allemaal laat eens zien toch zeker voor drie
uur in den ochtend?"
„Ik weet het niet," zei ik. „Maar u kunt er van
overtuigd zijn, meneer Jamieson, dat Halsey terug
zal komen om zelf alles uit te leggen."
„Ik hoop het van harte," zei hij. „Juffrouw
Inncs, heeft u er wel eens over gedacht dat meneer
Bailey misschien meer van deze zaak af weet?"
Gertrude was beneden gekomen, en kwam net
de kamer in toen hij dit zei. Ik zag dat ze piot
ons en alle anderen er aan te herinneren,
dat geen {overheidszorgen en -bemoeiingen
ons ontheffen van eigen verantwoordelykheid
om ter bescherming van eigen en anderer
leven alles te doen wat in ons vermogen is.
Die overheidszorgen zyn goed, heel goed,
maar nimmer kunnen ze dienen om ons te
ontlasten van onzen plicht om zélf te zorgen.
Geen wetten, voorschriften of verordeningen
kunnen treden in de plaats van het geweten,
en men kan zéér schuldig zyn door nalatig
heid of verzuim, zonder een der bepalingen
in de offlcieele paperassenboel overtreden te
hebben.
En soms zelfs zal het slaafsch volgen van
bepaalde voorschriften ons voor ons geweten
niet vry doen uitgaan.
INGEZONDEN MEDEDEELING.
Speciaal HOEDEN en PETTEN
VOOQ CLK Z'IN KEUS
Let op deze lichtreclame
ROTTERDAM - - hoek Pannekoekstraat.
Sport- en Reispetten f 0,75
Lakenpetten, kleurhoudend vanaf i 2,50
Gleufhoeden, nieuwste kleuren v.af f 2,75
Stijve Hoeden vanaf I 2,95
Hooge Hoeden vanaf I 8,50
Week-revue.
Binnenland.
Al die Pool-reizigers hebben 'n leeiyke
hoop kou meegebracht uit't hooge Noorden.
Daaraan zullen we het maar toeschryven,
dat we nog nimmer zóó lang op den zomer
hebben moeten wachten als dit jaar. Een
paar dagen voor Pinksteren zag 't er wer-
keiyk naar uit of er verandering ten goede
zou komen, maar op eersten Pinksterdag
was 't heelemaal mis en op den tweeden
niet veel. Heel wat menschen zagen hun
mooi opgebouwde plannetjes in duigen vallen
en vele seizoen-zaken leden groote schade.
Natuuriyk waren er ook nog genoeg, die
zich aan geen weersomstandigheden stoor
den en buiten iets van de zomerweelde
trachtten te ontdekken...
De eenige interessante afwisseling in die
dagen bracht de C.P.H., d.i. Communistische
Party Holland, die gedurende Pinksteren
haar congres hield. Zondagmorgen hebben
we gesmuld aan de geestelijke spijze van
ons ochtendblad, Tlat den helaas verkorten
inhoud van Loutje Visser's redevoeringen
bracht. De openingsrede was schitterend. Dit
congres, zei Loutje Bulk, zal de Communis
tische Partij toonen als een onverwoestbaar
blok graniet, dat straks het kapitalisme
vernietigen zal. Maar er kwam al gauw
beweging een verkeerde beweging in
het granietblok. De communistische broe
deren begonnen als verdwaasden tesen elkaar
in te schreeuwen en toen Loutje de ge
moederen trachtte te bezweren door een
seling stilstond, alsof ze een klap bad gekregen.
„Hij weet er niets van," zei ze met een vreemd
klinkende stem. „Noch meneer Bailey, noch mijn
broer weten er iets van. De moord werd gepleegd
om drie uur. Zij hadden om kwart voor drie het
huis verlaten.
„Hoe weet u dat?" vroeg meneer Jamieson.
„Weet u dan hoe laat ze zijn weggegaan?"
„Ja," antwoordde Gertrude. „Om kwart voor
drie zijn meneer Bailey cn mijn broer het huis
uitgegaan, door dc hoofddeur. Ik was er
bij."
„Gertrude!" zei ik opgewonden. „Je droomt!
Om kwart voor drie..."
„Luister," zei ze. „Om half drie ging beneden
dc telefoon. Ik sliep nog piet en ik hoorde het.
Toen hoorde ik Halsey er heen gaan, cn een paar
minuten later kwam hij boven en klopte op mijn
deur. We we praatten even samen en toen heb
ik mijn kimono cn mijn pantoffels aangetrokken
en ben met hem naar beneden gegaan. Meneer
Bailey was in de biljartkamer. We we hebben
misschien tien minuten met elkaar gepraat. Toen
werd er besloten dat dat ze allebei weg
zouden gaan.
„Kunt u er ons niet wat meer van vertellen?."
vroeg meneer Jamieson. „Waarom zijn ze weg
gegaan?"
„Ik vertel u alleen maar wat er gebeurd is, en
niet waarom het gebeurde," zei ze rustig. „Halsey
ging dc auto halen en in plaats van er mee voor
het huis te rijden, waardoor hij de anderen wakker
gemaakt zou hebben, reed hij van de garage af
direct naar beneden. Meneer Bailey verliet het
huis.
„Door welke deur?" viel Jamieson haar in de rede.
Ingezonden Mededeeling.
UITKNIPPEN EN BEWAREN!
Inzenders van 250 Sterretjes
geknipt uit de achterzijde der 5 CtS. Kwatta
Reep-etiketten ontvangen gratis en franco
1 PRIMA VERZILVERD VULPOTLOOD
merk „Marquise". Het beste Fransche Vulpotlood, winkelwaarde f 3.—
DEZE RECLAME LOOPT TOT 1 AUGUSTUS 1926
Inzendingen met opgaaf van juist adres aan
KWATTA - BREDA. Afdeeling RECLAME
KWATTA SOLDAATJES BLIJVEN ALTIJD GELDIG.
lawaaierig gebruik van de voorzitterlyke
hamer, bezweek dit anti-communistische
gezagsinstrument, dat daarmee al even broos
bleek als het gepatenteerde C. P.-graniet.
Maar Loutje heeft méér wapenen dan een
hamer. Toen de hamer bezweken was, ging
de voorzitter de vergadering... toevloeken,
een gezagsmiddel, dat soms door machts
bewuste koloniale uitbuiters tegenover koe-
lie's wordt toegepast. En werkelyk, nu werd
liet stil... Waarmee te constateeren valt,
dat de leider der C. P. H. een merkwaardige
karakter-overeenkomst met kapitalistische
uitbuiters vertoont en de volgelingen een
slaafschen geest van onderwerping bezitten
als inlandsche koelies.
Het verdere verloop der vergadering was
al even interessant. Het onverwoestbare blok
graniet is er tenslotte in tweöen gespleten
en alvorens ze op het kapitalisme te laten
neerpletteren, zullen ze de twee stukken
eerst een^joos tegen elkaar laten aanbonken
om te zien, welk deel zulks 't langst uithoudt.
Een spoorwegongeluk bij Wouw in Noord-
Brabant, met een trein, die een groot aantal
Pinkster-reizigers huiswaarts vervoerde, liep
gelukkig vrij goed afeenige reizigers liepen
min- of meer ernstige verwondingen op,
maar dat telt men niet, als men nog onder
den indruk is, van het vreeseiyke spoorweg
drama, dat in de nabijheid van het station
te München aan een 30-tal menschen het
leven kostte.
Erger dan het gebeurde bij Wouw, is de
brand geweest in de buurt van Heerenveen
eveneens daags na de feestdagen waar
by vier kinderen een prooi der vlammen
werden. Dat levend verbranden van mach
teloos om hulp schreiende menschen, is iets,
dat altyd sterk tot onze verbeelding spreekt
Zulke rampen hebben den laatsten tyd nog
al eens plaats gevonden en 't is de vraag, of
het geen zaak voor de overheid is om -
buiten eene behoorlijke instructie en africh
ting van de brandweer om zooveel mo-
geiyk bekendheid te geven aan eenvoudige
middelen, die het mogeiyk maken om by
brandgevaar zich zeiven en anderen te red
den. Als 't gevaar plotseling op doemt, staat
't verstand stil; dan kan men slechts die
dingen uitvoeren, die zoo dikwijls en zoo
duidelijk voorgehouden zijn, dat ze uit het
onderbewustzijn van onzen willoozen geest
opkomen.
Buitenland.
De mare van droevige rampen kwam na
het Pinksterfeest uit het buitenland tot ons.
In München kwamen 80 menschen by een
spoorwegramp om; de byzonderheden zijn
ijzingwekkend. Vol levenslust waren deze
menschen gedurende de vryè dagen naar
buiten getogen en van eenige hunner zijn
de ïyken met een laschapparaat bevrijd
moeten worden nadat ze vele uren tusschen
het ijzeren geraamte van versplinterde wa
gens bekneld hadden gezeten.
En het zoo vaak geteisterde Japan werd
weer door een aardbeving en de uitbarsting
van een krater geteisterd. Het aantal dooden
is nog onbekend, maar beloopt in ieder ge
val vele honderden. Wy, Hollanders staan
bekend om onze eeuwenlangen strijd tegen
de „woedende baren", maar die strijd lijkt
ons toch heel wat rustiger van de woe
dende baren zien we achter opetf stevige
dijken niet veel dan het wonen op een
vulkanischen bodem en naby in verrader-
ïyke rust liggende kratermonden.
Met Abd-el-Krim is 't gedaan. Deze trot-
sche heerscher is als een geslagen hond in
zijn hok moeten terugkruipen, waar hy zich
du verlaat op.de edelmoedigheid van den
overwinnaar. Als men echter overweegt, dat
Abd-el-Krim slechts de leider was van eenige
moedige, maar ongedisciplineerde stammen
en hy toch jaren lang de legers van Fran-
„Door de hoofddeur. Toen hij weg ging was het
kwart voor drie. Ik weet het nog heel precies."
„De klok in dc hal staat stil, juffrouw Innes,"
zei Jamieson. Hij scheen alles op te merken.
„Hij keek op zijn horloge," antwoordde zij en
ik zag aan Jamicson's oogen dat hij dit heel be
langrijk vond. Wat mij betreft, het heele verhaal
verbaasde bij bovenmate.
„Wilt u mij niet kwalijk nemen als ik u nu
een persoonlijke vraag stel?" De detective was
nog vrij jong, en het scheen mij toe, dat het
ecnigszins verlegen maakte. „Welke welke ver
standhouding bestaat er tusschen u en den heer
Bailev?"
Gertrude aarzelde. Toen kwam zc naar mij toe
en greep liefkoozend mijn hand.
„Ik ben met hem verloofd," zei ze kalm.
Ik was al zoo gewend geraakt aan verrassingen,
dat ik niets zei. Gertrude's hand, die ik vast
hield, gloeide alsof ze koorts had.
„En daarna," ging Jamieson voort. „Is u
daarna meteen naar bed gegaan?"
Gertrude aarzelde weer.
„Neen," zei ze tenslotte. „Ik ik ben niet
zenuwachtig pn nadat ik het licht had uitgedaan
herinnerde ik mij dat ik iets in dc biljartkamer
had laten liggen en op het gevoel zocht ik weer
den weg daarheen."
„Wilt u mij zeggen, wat u daar hadt laten liggen?
„Dat kan ik u niet zeggen," zei ze langzaam.
„Ik ik ben er niet dadelijk weer vandaan ge
gaan.
„Waarom niet?" vroeg de detective op min of
meer gebiedenden toon. „Dit is van het grootste
belang, juffrouw Innes,
„Ik huilde," zei Gertrude zachtjes. „Toen de
Fransche klok in den salon drie uur sloeg, stond
ik op en toen hoorde ik op de oostelijke veranda,
vlak bij het speelzaaltje, voetstappen. Iemand
stak een sleutel in het slot. en ik dacht natuurlijk
aan Halsey. Toen wij het huis huurden noemde
hij d3t zijn deur en hij had er na dien tijd altijd
een sleutel van in zijn zak. Dc deur ging open en
ik wilde net vragen wat hij vergeten had, toen
er een schot klonk. Er viel iets zwaars en half
krankzinnig van angst en schrik liep ik den salon
door en kwam boven ik herinner mij ternauwer
nood hoe."
Ze viel in een stoel neer en ik dacht, dat Jamie
son nu wel klaar zou zijn. Maar dat was niet zoo.
„Uw getuigenis is van groote waarde voor het
vrijpleiten van uw broer en meneer Bailey," zei
hij. Vooral met het oog op het feit dat uw broer
en meneer Armstrong een poos geleden vrij hevige
ruzie hadden gehad.
„Onzin," viel ik hem in de rede. „De zaak is
al erg genoeg, meneer Jamieson, zonder dat er
zulke dingen bij gefantaseerd worden. Gertrude,
ik geloof niet dat Halsey den vermoorden man
kende, is het wel?"
Maar Jamieson was zeker van fijn taak.
„Ze kregen geloof ik ruzie," hield' hij aan, „om
de manier waarop meneer Armstrong zich jegens
u gedroeg juffrouw Gertrude. Hij had u het hof
gemaakt en u was daar niet op gesteld."
En-ik had den man nooit gezien!
Wordt vervolgd.