WOENSDAG
18 November 1925
DE BERENBURCHT.
Prijs per kwartaal. f I.
Losse nummersf 0,076
Advertentiën v. 1—6 regels f 1,20
Elke regel meerf 0,20
Bij contract aanzienlijk korting.
Dienstaanbiedingen en Dienstaanvragen
f per plaatsing tot een maxi mum
van 10 regels elke regel meer cent.
Het Hooglied van den Arbeid.
Engeland, dat zooveel jaren als industri
eels mogendheid in het allereerste gelid een
plaats heeft ingenomen, heeft thans niet
alleen zeer aan deze reputatie moeten in
boeten, maar gaat daarbij nog gebukt onder
een haast niet te torsen gewicht aan be
lastingen, terwijl het maatschappelijk euvel
van de werkloosheid een ontstellenden om
vang heeft gekregen.
Zeker, er zyn redenen, welke tot op zekere
hoogte een verklaring kunnen geven van de
hier genoemde moeilijkheden, gevolg vooral
ook van de drastische maatregelen tot ver
effening van de oorlogsschulden in zoo be
narde tijdsomstandigheden. Maar juist in en
door de economische crisis, waaronder het
zakenleven in het vereenigde koninkrijk te
lijden heeft, zijn de ongelukkige gevolgen
duidelijker dan ooit aan den dag getreden van
de ontwikkeling der arbeidsverhoudingen
daar te lande.
Wij moeten ter verklaring geruimen tijd
in de geschiedenis teruggaan en komen dan
in de bloei-periode der industrie van een
halve eeuw terug. Eerder dan waar ook ont
wikkelde zich in Engeland de vakvereeni-
ging, welke het geluk had bekwame leiders
aan het hoofd te hebben, die zich van de
politiek wisten vrij te houden. Jacht op
politiek gewin, eerst in de eigen gelederen,
daarna in het grooto steekspel, om ten slotte
in onedelen en vooral kortzichtigen wedloop
te ontaarden, daarvan had men zich aan
vankelijk beslist onthouden, in het volkomen
besef van de grooto waarheid, dat alleen
door bloei van de industrie, vooral in een
land van export by uitnemendheid, de be-
dry von, de handel en scheepvaarten eindelijk
het geheele volk het best gebaat kunnen
worden. Hierin bleek oen zuiver werkelijk
heidsbesef. En daarnaast was het mogelijk
de arbeidsverhoudingen door onderhande
lingen en besprekineen te verbeteren, al ging
dit niet zonder stryd. Maar deze grondwaar
heid word uit het oog verloren, of wel de
nieuwe leiders bleken niet genoeg gezag te
hebben 0111 in de roes van het mogeljjke
onmogelijke deh juisten koerste handhaven.
Daarbij kwam een mentaliteit, ook hier te
lande aan don dag getreden, toen door on
juiste begrippen aan de andere zijde en te
grooto angstvalligheid om zich tegen den
waan van den dag te verzetten, vry baan
word gelaten aan eischen, die op don langen
duur slechts kondon en moesten leiden tot
bittere ontgoocheling.
Hot Hooglied van don Arbeid dat moet
niet alleen begrepen en verstaan worden,
maar tevens- in toepassing gebracht. In
Engeland, maar ook nog wel bil ons....
En do ervaring in Engeland houdt wyze
lessen in voor anderen.
INGEZONDEN MEDEDEELING.
Doet Uw Schoenen Goed
feuilleton.
DOOR
NATALY VON ESCHSTRUTH.
Geautoriseerde uitgave van D, BOLLE.)
57
De aanvankelijk zoo zwaarmoedige stemming
van den jongen graaf verdween bij den dag. De
storm huilde over dc zee en scheen slechts de
terugkomst van Kuno te hebben afgewacht, om
zijn geweldige kracht te meten met die van den
Beer.
Toen was er geen ledige tijd meer, geen gelegen
heid voor droevig peinzen en wrokken.
Dagelijks zwaar werk!
„Schip in nood!" En de Beer van Hoogen-
stijn strekte moedig zijn klauwen, verzamelde zijn
getrouwen om zich en stortte zich met doods
verachting in de woedende branding, om dc zee
hare prooi te ontwringen.
De koude werd grimmiger van dag tot dag,
het ijs kraakte in het Hamclwad... dat was dc
kwaadste tijdi
Twee dagen lang lag de mist zwaar en dik op
de zee. Toen een nieuw opkomende storm ze ver
dreef, snelde een schipper naar den Burcht, met
het bericht, dat uit het wad het wrak uitstak
van een gezonken schoener. In de masten kon
men nog manschappen bespeuren. Dat was een
schrikkelijke en een ijzingwekkende vaart!
Dc eerste reddingsloep sloeg in de branding
VERSLAGEN.
VEIisLAÖ van de vergadering van
don liaad der Ueiuoente SOMMELS
DIJK op Vrijdag 13 November des
namiddags 3 uur.
Voorzitter: Burgemeester den Hollander.
Afwezig de heer A. A. Mijs met kennisgeving.
De voorzitter opende de vergadering met
gebed, waarna de notulen der vorige verga
dering werden voorgelezen en onveranderd
goedgekeurd.
2. Ingekomen stukken.
a. Verschillende brieven van Ged. Staten,
waarby mededeeling geschiedde van de goed
keuring van verschillende raadsbesluiten.
b. Een schrijven van vele landbouwers
uit Sommelsdijk, waarin werd verzocht de
verordening, regelende de reiniging der ge-
meento, wederom alzoo te wijzigen, dat de
oude gewoonten wederom konden worden
gehandhaafd, daar, door de nieuwe verboden
de landbouw in het algemeen zeer wordt be
nadeeld, door het verbieden van het houden
liggen der mestputten, het aanleggen van
pulpputten binnen de zooveel meter van een
woning en al dergeiyke onaangenaamheden
meer. Die landbouwers dreven het zoover
door de bewering dat door deze verordening
zelfs enkele panden waardeloos zouden zyn
geworden.
Voorzitter deelde mede, dat dit zelfde ver
zoek ook was gericht tot Ged. Staten, met
dien verstande dat verzocht is de verordening
niet goed te keuren.
B. en W. ad viseeren op het verzoek afwy-
zend te beschikken, daar het toch eenzeer
goede maatregel is, en eerst pas in de vorige
vergadering is besloten, zoodat men niet in
de eene vergadering iets kan besluiten om
het in de volgende vergadering weer onder
ste boven te gooien.
Voorzitter zeide dat het ook verder niet in
de bedoeling ligt. van 8. en W. de landbou
wers zeer lastig te vallen voor de oude ge
vestigde panden, doch dat die maatregel in
hoofdzaak geldt voor nieuwe uitbreiding, en
het voor do gevestigde slechts geldt als zijnde
een recht, om by eventueele al te sterke
overtreding te kunnen ingrypen.
Kiviet. vond dat de raad vorige vergadering
even gebruikt is om B. en W. alle rechten in
deze te verleenen. daar door den raad de stip
pelen is aangegeven, doch door B. en "W. een
zware lijn is gezet, waaraan zy alleen het
recht hebben verkregen.
Spreker merkte op dat ook in de nieuwe
wijken weer schuren kort by de woningen
komen te staan en dat zulks maar steeds
wordt toegelaten, waardoor aan de oude
toestand feiteiyk geen einde komt.
Voorzitter deelde mede dat een aanvraag
voor den bouw niet kan worden afgewezeu,
daar de Verordening zulks niet toelaat.
8. en W. deelden mede, dat zy in de uit
voering van die nieuwe bepalingeD geen be
zwaar zien.
In stemming werd het verzoek met 9 tegen
1 stem afgewezen. Tegen stemde de heer
Kiviet.
3. Wijziging Gemeentebegrooting dienst
1925
Met enkele af- en overschrijvingen van
geen beteekenis werd deze wyziging goed
gekeurd.
4. Vaststelling gemecnschappelyke re
geling, inzake de vleeschkeuring.
uiteen. Kuno Kracht en zijn vrijwillige loodsan
hadden zelvcn moeite om het veege lijf te redden.
Nauwelijks echter waren dc uitgeputte manschap
pen op haar verhaal gekomen, of de graaf bemande
een tweede sloep, die in hij allerijl doelmatig had
ingericht.
Toen ging het met frisschen moed weer naar
buiten, en na een zwaar werk van twee volle
uren galmde het jubelend hoera! der terugkee
renden door het gehuil van den orkaan. Zes man
waren afgebracht.
Maar de schipbreukelingen telden nauwelijks
nog tot de levenden.
Twee dagen en twee bange nachten waren ze
zonder voedsel gebleven, staande in het want,
onder bittere koude, met den dood voor oogen.
Gravin Mcta liet dc geredden naar Hoogcnstijn
vervoeren, verpleegde hun bevroren ledematen,
totdat een geneesheer ter plaatse verscheer.
Deze heldenmoedige redding werd bekend. Kuno
Kracht en zijn loodsen verkregen dc reddings
medaille, niet een aanzienlijk geschenk in geld.
Met innige voldoening stormde dc graaf in het
vertrek zijner moeder:
„Nu kunnen zc trouwen I Ik heb mijn aandeel
aan den bruidegom afgestaan, dat is voldoende
voor den uitzet, het en bij het zeemanshuis, had
ik hem al lang toegezegd, daarin kan hij zich
opschieten voor een woflïngl"
„Wil Joscf trouwer?" vroeg de gravin verrast;
„daarvan weet ik niets, cn'wie is zijn uitverkorene?
„Wel, Mieke! Van kindsbeen af zijn ze toch
al vcrloofdl" riep dc Beer van Hoogcnstijn.
„Maar er mocht niets van uitlekken, totdat cr
een vooruitzicht was om te kunnen vrijen, ze
zijn beide zoo arm als de mierenl Maar nu hebben
Deze voorstellen werden zonder hoofde
lijke stemming aangenomen.
5. Wijziging verordening Volkshuisves
ting en Volksgezondheid.
Gezien ook dit wijzigingen van geen belang
betroffen, wérden deze eveneens zonder
hoofdelijke stemming goedgekeurd.
6. Aanvraag vrijstelling van de verplich
ting, tot het geven van onderwijs in de
lichamelijke oefening.
Voorzitter deelde mede dat dit om de twee
jaar dient te geschieden, dat de termyn,
waarvoor vrijstelling is verleend, zyn einde
nadert en stelt daarom voor thans wederom
voor het tijdvak van twee jaar vrijstelling te
verzoeken. Hiertoe werd met algemeene
stemmen besloten.
7. Goedkeuring Begrooting Weeshuis en
Burgerlijk Armbestuur voor 1926.
Namens de commissie van onderzoek stelde
de heer Kiviet voor die beide begrootingen,
conform voorstel, vast te stellen, waartoe met
algemeene stemmen werd besloten.
8 Goedkeuring rekening Gasfabriek '24.
Namens de commissie van onderzoek,
vroeg Kiviet of het wel als eeD verplichting
ko.n worden beschouwd, dat de gasfabriek
kosten betaalde, die gemaakt worden voor
het binnen halen van te groote schepen, of
het vervoer van materialen, om het schip
eenigszins te lichten, teneinde het door de
sluis te loodsen, als de conditie gemaakt is
dat het schip ten hoogste zoo breed, zoo lang
en zooveel diepgang mag hebben. Spreker
meende ,dat dan die kosten door de schippers
of bevrachters moeten worden betaald, maar
niet door de fabriek. Het betrof hiervoor een
postje van 20,20.
INGEZONDEN MEDEDEELING.
NUTSSPAARBANK
Middelharnis—Sommelsdijk
KANTOOR VOORSTRAAT 5 - MIDDELHARNIS
aangesloten bij bet Nederlandscb
Spaarbankbnrean.
Rentevergoeding 3.6
Nieuwe spaarboekjes worden dagelijks afgegeven.
Voorzitter zeide dat hiervoor wel eens iets
te zeggen zou zyn, doch dat in sommige
gevallen op gronden van biliykheid deze
kosten door de fabriek gedragen dienen te
worden. Niettegenstaande dat zal de opmer
king overgebracht worden aan den directeur.
Daarna werd de rekening goedgekeurd met
een batig saldo van 11.495,04.
9. Vaststelling begrooting gasiabriek.
Blok deelde mede dat de minderheid der
commissie van onderzoek voorstelt om de
gasprijs met 1 cent per M3 te veriagen, gezien
de winst in '24. Spreker deelde mede dat het
doel van een gemeentelijke gasfabriek beoogt,
het verstrekken van gas aan de gemeente
naren tegen een zoo laag mogeiyken pvjjs en
zag dit doel gaarne in uitwerking.
Voorzitter deelde inede dat daarover ook
reeds in de gascommissie is gesproken, doch
gezien de werkelijke noodzakelijkheid, tot
vorming van een reserve kapitaal, acht zy dit
voor *26 nog niet gewenscht. Bovendien, wat
zou het met zich brensen als per Ms den prijs
met 1 cent werd verlaagd. Het gemiddelde
gebruik per gezin is 250 M3, zoodat zulks per
ze den plok bij elkaar*, en ik geloof wel niet, dat
ze Mei in het land laten komen, voordat ze een
paar zijn."
Meta staarde het friscli kleurig gelaat aan van
haren zoon.
Mieke trouwt met josef, en Kuno verluidt het
met een lachend gezicht. Och, maar neen, zoo
ziet een jongen er niet uit, die zelf verliefd is op
de meld!
In gedachten verdict, laat de gravin het hoofd
zakken, haar zoon evfnwel gaat naast haar zitten
cn neemt liefkoozend haar hand in de zijne.
Hij ziet haar aan, zoo kinderlijk vragend als
altijd, wanneer hij iets op het hart hectt.
„Moeder!"
„Wat is er, mijn jongen?"
„Waart ge tevreden over ons werk?".
„Bizonder tevreden, God zcgeiie je daarvoor!"
„Er ging echter een groot verlies voor ons mee
gepaard!"
„Hoe zoo dan?"
Onze cenige reddingsloep, die we met zooveel
moeite tot een Peake-boot hadden ingericht, is
door dc zee stukgeslagen!"
„Ohl maar dat is te herstellen 1"
„Moeder!" fluistert Kuno, en hij slaat den arm
om de gravin: „Zoudt ge me wel eens heel geluk
kig willen ziep?"
„Wat een vraag!"
„Gé hebt me onlangs aangeboden, dat ik
op reis moest gaan, vreemde landen en volken
zien.
„Heel goed! Zul je cr gevolg aan geven?"
„Neen moeder. Ik wilde u echter dringend
vragen, mij het geld af te staan, dat zoo'n reis
kost."
gezin f 2,50 per jaar zoude beteekenen, terwijl
het voor de fabriek een mindere opbrengst
beteekent van ƒ6500, .Echteralsook 1926
zoo blijft zou men in 1927 kunnen overgaan i
tot verlaging van den prijs.
M. Joppe merkte op dat ook cokesverkoop
nogal een aanmerkelijk verlies oplevert, en
de gascommissie ook daarom niet tot verla
ging durfde overgaan.
Van Nimwegen merkte op dat eerst het
systeem is gevolgd, dat de gezamenlijke
gemeenten het tekort dekten of de winst
opstreken, dat daarna besloten is de winst
aan de fabriek te laten en dat indien men
den gasprijs gaat verlagen, men mogelyk
weer een tekort eventueel zouden moeten
dekken uit de gemeentekas, waardoor dan
toch wederom ieder bijdraagt.
Blok meende dat van reserveering geen
sprake is daar er van de vorige winst toch
10.00Q in het bedrijf is gebleven.
Voorzitter merkte op dat zulks volkomen
juist is, doch dat bovendien nog gekocht zijn
voor reserveering 5 aandeelen ad. f 1000,—
N.W.S. Dat die tien mille in het bedrijf is
gebleven, doch dat daardoor voorkomen is
een leening te moeten sluiten, zoodat de
rente daarvan toch weer ten goede komt
aan het bedrijf.
Blok vroeg waar de grens is van het
bedrijfskapitaal en hoeveel men denkt te
zullen reserveeren, alvorens gewerkt zal
worden om het gas haast,tegen kostprijs
te geven.
Voorzitter zeide daarover geen mededee-
lingen te kunnen doen daar bij zich niet
bevoegd acht dajirover te oordeelen. Spreker
zeide dat een eventueele verlaging van een
cent niet noemenswaardig is voor den ver
bruiker.
Blok meende dat een rijksdaalder weeral
heel wat scheelt voor een arbeider.
Daarna werd door de meerderheid der
commissie van onderzoek voor gesteld de
begrooting goed te keure"n zooals deze is
aangeboden.
Tegen stemde de heer Blok, terwijl le Comte
blanco stemde.
10. Vaststelling Gemeente Begrooting
dienst '26.
De commissie van onderzoek, bestaande
uit de heeren Kiviet, Blok en Van Nimwegen.
brachten het navolgende rapport uit:
„Op de inkomsten der gemeente-begrooting
is een post, waarover zij in besloten ver
gadering wenscht te spreken; evenwel is dit
geen beletsel om de begrooting der inkom
stenbelasting goed te keuren en tot aan
nemen te adviseeren.
Op de uitgaaf in de begrooting deelt de
commissie als haar wensch mede, dat de
gang van zaken op het gemeentehuis gelijken
tred hield met de uitgaaf.
Komende bij No. 102 hoofdstuk III stelt
zij zich de vraag of het niet wenschelijb ware
altijd zand gereed te houden in het oude
braudspuithuisje om direct in te bunnen
grijpen bij gladheid op de kaaihet noodeloos
vallen van paarden kan daarmee voorkomen
worden.
Zij vraagt inlichtingen naar het verlagen
van No. 125, hoofdstuk 6, Onderhoud straten
en pleinen en zou derhalve verhoogingvoor
stellen, of het gemeentebestuur moet een
bevredigend antwoord kUDnen geven. Zoo
ook No. 126, Onderhoud van wegen en voet
paden. dito ook No. 128 is haar een raadsel,
zoo niet al het plautsoen,benoodigd voor het
„Waarvoor?"
„Met een hartstochtelijke beweging verheft
Kuno het hoofd.
„Sedert jaren is het mijn vurigst verlangen,
hier een eigen Redding-station op te richten. Met
dc noodigc uitrusting en steun, behoef ik mijn
brave jongens niet zoo aanhoudend aan gevaar
bloot te stellen als nu. Van vreemde zijde hebben
wc geen hulp te wachten. Zoo men ons had willen
helpen, zouden ze het nu gedaan hebben, nadat
door dc redding der schipbreukelingen de aan
dacht op ons is gevestigd. Dat wii dus zeggen
Help je zelf, en God zal het overige doen!
Ik heb geen andere eerzucht, geen andere belan
gen meer ter wereld dan het Reddingswezen; ik
ken geen verhevener wensch, dan uit eigen mid
delen een loods, met uitrusting, boot en toe
stellen hier in te richten."
Meta zag den spreker diep in de oogen.
„Als het je ernstig daarom te doen is, dan
staat aan dc uitvoering van je plan zeker niets
in dcil wcgl"
„Moeder!" Kuno was vuurrood geworden:
„En het geld er bij?"
„Je bent meerderjarig en kunt over je ver
mogen beschikken."
Hij drukte de slanke hand der gravin in de zijne.
„Mijn vermogen? Alles wat we bezitten, hebt
gij verdiend, is uw eigendom moeder.cn zes
duizend is wel het minste dat ik noodig heb!"
Meta glimlachte. Voor het eerst verscheen op
haar ernstig gelaat een zonneschijn; zij achtte
zich gelukkig, zoor den zoon dien zij liefhad boven
al; een wensch in vervulling te doen gaan.
„Je weet, dat ik gewerkt heb voor j o u mijn
jongen, en gedurende jaren heb je me, naar kracht
(Adv.)
nieuwe kerkhof in oude rekening komt.
Komende bij No. 131. Zij vraagt een onder
zoek naar de kosten van een wisselplaats
in de haven achter de gasfabriek.
Wat 133 betreft, vermoedt zijdatdehoo-
gere raming oorzaak vindt in het onderhoud
van een oud en nieuw kerkhof, zoo ja, dan
is geen verdere toelichting meer noodig.
Voor 135 vraagt de commissie, waarom
zij verschil blyft houden in haar beide ge
meente-werklieden.
Voor 190 hoofdstuk IX, verzoekt zij het
gemeentebestuur meer de aandacht te
schenken, hoe of het bij de werkverschaffing
toegaat, zij boorde nog al van fouten in deze
gemaakt, betreffende het al of niet aannemen
van personen."
Voorzitter antwoordde daarop dat hij het
verzoek, betreffende het gereed houden van.
zand en zout by vorst kan worden ingewilligd
en reeds is de gemeentewerkman daartoe
instructie gegeven.
Betreffende de wegen en voetpaden, kan
ik U mede deelen dat die ƒ200,—hooger
zyn inverband met de Molenlaan.
Van Nimwegen zeide dat die post veel
te laag is. Dit is een post waarop veel voor
werkverschaffing kan komen, en bet zal ook
dezen winter weer wel blijken dat zulks
noodig is.
Kiviet meende dat de Molenlaan nog veel
grint noodig heeft en stelt derhalve met de
commissie voor deze post te verhoogen tot
5500,-.
Voorzitter zeide dat er altyd nog wat
gedaan worden kan, en men de kosten niet
zoo zwaar behoelt op te voeren.
Blok meende dat -men een begrooting
maakte, naar de werkelijke vermoedelybe
kosten zoover die maar eenigszins zijn vast
te stellen.
Het voorstel der commissie werd daarna
met algemeene stemmen aangenomen.
Voorzitter gaf toe dat de post voor onder
houd wandelplaatsen en plantsoenen niet
hoog is, maar deelde mede dat in hoofdzaak
alles uit de thans loopende rekening wordt
betaald.
Betreffende post 131 deelde G. Joppe mede,
dat de gasfabriek feiteiyk diende te zorgen
dat de schippers geen onaangenaamheden
ondervinden.
Le Comte meende dat Sommelsdijk, met
op die manier te gaan verbeteren, zou gaan
betalen voor Middelharnis, neen, dan zou de
gasfabriek zulks moeten doen en niet de
gemeente.
Blok merkte op dat de commissie uitslui
tend kostenberekening vraagt en een mede
deeling over de mogelijkheid.
Voorzitter zeide toe, de verzoeken van de
commissie in behandeling te zullen nemen.
Blok vroeg nogmaals waarom die eene
werkman, die toch ook jaar in jaar uit aan de
gemeente werkt, niet voor vast wordt aange
steld, opdat die ook voor pensioen in aan
merking komt.
Voorzitter zeide, dat die toch reeds voor
pensioen in aanmerking komt.
Blok vroeg wat B. en W. dan weerhielden,
en vermogen, daarin bijgestaan. De zes duizend
gulden heb je zelf ruimschoots verdiend. Welk
gebruik je er van wilt maken, is jou zaak
ze liggen gereed!"
Op het gelaat van den graaf spiegelde zich de
onuitsprekelijke vreugde af, die hij ondervond.
Hij omhelsde zijn moeder en dankte haar, zoo
innig verheugd, als of het geld alleen voor zijn
genot cn gemak, niet ter voorziening in vreemden
nood, beschikbaar was.
Sedert langen tijd heeft men Kuno Kracht niet
zoo opgewekt en vroolijk gezien, als hu hij, met
ongeduldigen ijver, terstond zich aan het werk
zet, om den bouw van iiet Redding-station te
ondernemen en dit van de noodige uitrusting te
voorzien.
Alles bestuurde en regelde hij in persoon, en
bij die voortdurende werkzaamheid schoot hem
geen tijd over, om aan droevige gedachten voet
te geven.
Dc gravin haalde, als van een centenaarslast
bevrijd, ruimer adem.
Zij meende thans de overtuiging te hebben ver
kregen, dat ge r. ongelukkige liefde het hart van
den zoon ziekelijk aandeed, en zijn tijdelijke,
onverklaarbare zwaarmoedigheid alleen zijn oor
zaak had in het verdriet, dat zijn vergeefsche
zending in de residentie hem had berokkend.
Meta overdacht en verzon alle middelen, hoe
zij van hartn lieveling een gelukkig man en echt
genoot zou kunnen maken.
Hem in den maalstroom der wereld te zenden,
zou niets uithalen, want Kuno was geen wereld-
lifig; hij was een vreemdeling in de maatschappij,
hij zou den moed niet hebben een vrouw te zqeken
voor zijn verder levensgeluk. (Wordt vervólgd.)
