I 62 per 100.
■rmramp
BINNENLAND.
1100 kg.
tot ƒ8,10 per 100.
0 tot 9,80 per 100.
lot 16,-40 per 100
6,40 per 100 stuks.
a per 100 k.g.
tot 8-t,- p. 100 k.g
tot 77,- per 100 k.g.
tot 21,— p. 100k.g
100 boa.
0,20 per k g.
J 0,60 per at.
GSBKR1CHT
ugustus 11)25
- en Veilingavereeniging
tvoorne".
j 8,80 per 100 krop.
5, - per 10O bos.
)t 5,70 per 100 kg.
2,90 per 100 k.g.
;ot 1,07 per k.g.
per k.g.
per k g.
tot 0,53 p. k.g.
tot 0,74 per k.g.
0,68 per k.g.
t f 1,18 per k.g.
J 2,10 t.J9:S0 p 100 k.g.
5 tot 12 p. 100 k g.
tot IS,—per 100 k.g.
1,— tot ƒ5,70 p 100 k.g.
tot ƒ15,- p. lOOk.g.
tot IS,— per 100 kg.
ot 0,34 per k.g.
tot 0.2S per kg.
ot 0.23 per k g.
ot 0.33 per k.g.
D.ll tot 0,26 per k g
0 tot 5,70 per 100 k.g.
2.- tot 6.per 100.
0,97 per kistje.
3,70 per 100 bos
tot ƒ6,— per 100 stuk.
t 7 per 100 stuk.
tot 19,— per 100 st.
tot 13,— per 100 st.
0,4S per k.g.
ot 0,51 per k g.
2 tot J 0,14 per kg.
tot 0,17 per k.g.
ƒ0.51 p. stuks
8,90 per 100.
100.
ks.
orculo.
rculo:
ben de genietroepen en
de gebracht in den chaos
ren de troepen voor het
rein huiswaarts gingen,
an verdiend,
ns duizenden bezochten
t verwoeste stadje. Een
gekend groote politie-
-ebracht om er voor te
r in deze omgeving geen
'an heinde en ver komen
volgepropt met men-
van de ramp te zien.
n van het westen uit is
a Zutphen, Vorden en
-ulo dan verlaten in de
n heeft dan meteen een
nog ongerept natuur-
rwachten, dat de Bor-
al weten te worden ge-
nooten, zelf de handen
n. Zij zijn goedsmoeds
nog laat in de weer om
huizen ietwat water-
s zoo, dat het bij regen
ijn. Glazenmakers her-
n voortdurend worden
t, strekkende voor de
ezoekers zien er rustig
hun deelneming, ook in
net een auto door Bor-
daarvoor aan de collec-
ulden. De politie zorgt
kwaam»autobestuurder
kken aanricht,
kkelijker dan in de af-
diefstallen worden ge-
jkeren van ramen en
en iets meer veiligheid,
adje gehouden,brengen
aanzien van de bouw-
dadigheid van het pu-
trekken het meest de
an de Hervormde kerk
n het loopt er storm,
een nauw poortje bin-
puinhoopen en blaken
raken.
g ontzaglijke hoeveel-
worden weggeruimd
herbouw kunnen be-
zekerd wordt, zal het
den aangepakt,
het ook, welke reus
ier en andere dranken
zooveel duizenden
ongelukte stadje den
brouwerij-wagens zijn
on bevracht. Prachtig
ien accijns op het b'er!
h:en enkelen het daar-
féhouders, de andere
j groote schade. Vele
aken nog niet openen
stiger omstandigheden
er wel algemeen over
de voor de midden
standers wel het zwaarst zal zijn te dragen
omdat zij een bijna niet te berekenen verlies
lijden in hun winkelzaken.
De meeste huizen in het stadje zelf zijn wel
iswaar k herstellen maar de vraag doet zich
voor of het met het oog op den toekomstige
welstand van Borculo, niet beter ware ook
ten behoeve der stratenverbreeding sommige
huizen, die nog wel te repareeren zijn, af te
breken en meer achteruit opnieuw op te bou
wen. Zoo is het ook met tal van slecht inge
richte woningen, die, naar men hoopt maar niet
zonder meer zullen worden opgelapt.
Er is in den heelen Oosthoek van het land
bijna geen auto of autobus meer te krijgen.
Alles wat op wielen staat, is, zoo het schijnt
aan 't rijden naar -Borculo. In vrachtauto's
maakte men de vreemdsoortigste betimmering
gen om ze toch maar voor passagiersvervoer
te kunnen bezigen.
De belangstelling van de vele duizenden, die
thans hier komen werkt onge-twijfeld er toe
mee, het geld te doen toestroomen ook voor
den wederopbouw. Maar toch blijft het wat
jammer, dat het reisgeld, nu besteed om Bor
culo en omgeving te bezoeken, niet zonder
meer aan de comité's wordt afgedragen. Wat
heeft men tenslotte nog aan den troosteloozen
aanblik van deze stad? Niettemin, het publiek
denkt er anders over.
Daar bij de kostelooze uitreiking van schoei
sel een kleine onregelmatigheid heeft plaats
gehad, heeft de burgemeester de schoenen
onmiddellijk door de^politie in beklag laten
nemen en de volgende proclamatie uitgevaar
digd:
Een kleine onregelmatigheid in de koste
looze uitreiking van schoeisel aan eenige bur
gers, heeft mij voorloopig doen besluiten nu
in den vervolge den naam van eiken burger
van mijn gemeente, die opzettelijk dergelijke
onregelmatigheden, op welke wijze ook, in de
hand werkt, op het schandbord, dat voor het
stadhuis is opgericht, in het openbaar aan te
teekenen.
Het gevolg van een en ander is gewéest,
dat alle schoenen, ongeveer 120 paar, die ove
rigens te goeder trouw waren uitgereikt, op het
gemeentehuis werden teruggebracht.
De burgemeester van Borculo deelt mede,
dat hij, met het oog op den naderenden winter,
gaarne steenkolen voor huisbrand in ontvangst
zal nemen, bestemd voor nooddruftigen.
De drukte van Zondag. 100.000 bezoekers.
Men schrijft uit Laag Keppel:
Het is gisteren overeenkomstig de ver
wachtingen ontzettend druk geweest te
Borculo. 's Ochtends om zeven uur kwamen
al drommen fietsers, die dan nog een dertig
kilometers voor den boeg hadden, langs den
straatweg van Hummel een paar uur later
begonnen de auto's te rijden. Tegen tienen
was het een waar Strawinsky-concert van auto
toeters bij den viersprong. Van alle kanten
kwamen ze opzetten. Even half elf arriveerde
een gezelschap uit Hoek van Holland, dat
's nachts om 5 uur op stap was gegaan. Een
uur later kwam een autobus uit Helder, ge
zelschapswagens uit Utrecht en Venlo, uit
Dordrecht, om kort te gaan uit alle deelen
van ons land.
Gelukkig maar, dat men strenge maat
regelen genomen had voor het verkeer, anders
zou het zeker spaak geloope nzijn. Er waren
in een richting 1650 auto's en motorfietsen
gepasseerd. Desondanks is er geen oogenblik
stagnatie in het verkeer geweest en alles is
zonder een enkel ongeval afgeloopen. De ka
pitein Boellaardt van de Marechaussée's uit
Zutphen had in overleg met den brigade
commandant Van der Krol uit Ruurlo alles
geregeld. Met 48 marechausée's, 20 man poli-
tiertoepen en 6 rijksveldwachters is de orde
prachtig en uitnemend gehandhaafd. Meer dan
100.000 personen zijn er geweest, er is geen
enkel proces-verbaal opgemaakt en niemand
heeft ook maar het geringste letsel bekomen.
Dank zij het weldoordachte, zeer strenge en
correcte optreden; want de burgemeester en
de commandant zijn onverbiddelijk, zelfs de
minste tegenspraak wordt niet geduld. Over
kapitein Boellaardt als organisator is de bur
gemeester dan ook vol lof.
De brigade-commandant Van der Krol uit
Ruurlo heeft zich ook uitnemend gedragen.
Twee uur, nadat het stadje verwoest was,
kwamen twee Borculosche jongens geheel ont
daan te Ruurlo hulp halen. Onmiddellijk ging
v. d. Krol, die zijn handen te Ruurlo vol had,
op weg. Ruim anderhalf uur had hij noodig
met de fiets om over al de omgewaaide boo-
men-stapels dapkannen, palen enz. heen te
komen. Des nachts keerde hij naar zijn stand
plaats terug en kon uit Ruurlo toen naar de
omliggende plaatsen om hulp seinen, met het
gevolg dat reeds Dinsdagochtend van alle
kanten redders kwamen opdagen.
Er is nu te Borculo een schandbord geplaatst.
Dat werkt uitstekend, zegt de burgemeester,
beter dan proces-verbaal en cachot. Alle men
schen, die wat op de kerfstok hebben, komen
op hooge beenen aanzetten om zichzelf aan te
geven ten einde aan de schande van het bord
te ontkomen. Want iedereen weet: wie daar
met zijn naam opkomt is voorgoed onmogelijk
geworden.
Gisterochtend heeft ds. Ort een kerkdienst
geleid in een van de minst verwoeste café's
de gemeenteleden zaten op planken en tonnen.
In deze verwoesting was het de ontroerendste,
plechtigste godsdienstoefening, die men zich
denken kan.
Wat de prijsopdrijving betreft, heeft de
burgemeester de pannen- en steenenindustrie
reeds in de hand. Zoodra de prijzen opgedreven
worden, zal hij onmiddellijk overgaan tot het
plaatsen van betonwoningen. Cementprijzen
zijn reeds vastgelegd. De heer De Muranlt
hoopt echter, dat het zoover niet komen zal,
ONZE EILANDEN VAN WOENSDAG 19 AUGUSTUS 1 9 2 5.
aangezien met beton nooit een uitwendig fraai
werk geleverd kan worden.
Ten slotte nog even een cijfer om een in
druk te geven van de drukte gisteren. Voor
den ingang van het stadje stond op een ge
geven oogenblik een file auto's van 7.2 K.M.
J 25,000 van het Amerlkaansche
Roode Kruis.
Het Atnerikaansche Roode Kruis heeft aan
het hoofdbestuur van het Nederlandscne Roode
Kruis telegrafisch van zijn groote sympathie
in de stormramp blijk gegeven, onder inede-
deeling 10.000 dollars over te maken voor
leniging van den nood in de geteisteyde ge
bieden.
NOODWONINGEN VOOR BORCULO.
45 onderweg.
Zaterdag a.s. gereed.
BORCULO, 15 Aug. De burgemeester
deelde ons mede, dat onderweg is naar Bor
culo een extra trein, geheel geladen met mate
riaal van de fabriek „Padox", De trein daar
toe is gratis ter beschikking gesteld door de
directie der Staatsspoorwegen. In dezen trein
zijn verpakt 45 noodwoningen. Als een bewijs,
hoe snel daarmee gewerkt wordt, diene, dat
met den bouw Zondagmorgen om zes uur wordt
aangevangen, terwijl de directie van de fabriek
„Padox" heeft aangenomen, dat alle woningen
Zaterdag a.s. gereed zullen zijn, om de be
woners te ontvangen.
EEN KONINKLIJKE GIFT.
's-GRAVENHAGE, 15 Aug. H.M. de
Koningin heeft J 10.000 ter beschikking ge
steld van het door den minister van Binnen-
landsche Zaken en Landbouw gevormde natio
nale steuncomité, ten behoeve van de slacht
offers van de stormramp van 10 Augustus.
(Corr. Bur.).
LAAG INDIVIDU.
AALTEN, 15 Aug. Alhier heeft een per
soon gecollecteerd voor de ramp te Borculo,
zonder dat den plaatselijken autoriteiten hier
van iets bekend was, zoodat men vreest, dat
van het ingezamelde geld niets terecht zal
komen.
VERZOEK OM VRIJSTELLING VAN
BELASTING.
Naar wij vernemen heeft de burgemeester
van Borculo den minister van financiën ver
zocht het daarheen te leiden, dat door toe
passing van de betrokken bepalingen, de in
woners van het stedelijk deel van Borculo
(dus zonder de buurtschappen) zullen worden
vrijgesteld van betaling van personeele be
lastingen over het loopende belastingjaar, aan
gezien het voornaamste belastingobject is
verdwenen.
NOG EEN INDRUK.
We lezen in het Vad.
Nog zenuwachtig van den doorgestanen
schrik en ellende deed een vriendelijk abonnée,
die toevallig in Borculo logeerde, toen de
cycloon het stadje verwoestte, het volgende
verhaal:
Het huis waar ik logeerde had aan den eenen
zijkant en den voorkant ramen. De cycloon
heeft het aan den zijkant aangegrepen. Wij
waren juist aan den maaltijd. De zware don-
derbank bracht een unheimische duisternis
mede. De bliksem was niet van de lucht. We
trokken ons terug in een kleine achterkamer,
deden de gordijnen dicht en staken de lamp
op. Plotseling floepte het licht uit. Er kwam
iets geweldigs in huis. De ruiten knapten, wij
werden opgenomen en in een gang geduwd.
Tegenelkaar gedrongen bleven wij daar angstig
staan, denkend dat dit het einde zou zijn.
Zeker was de bliksem in ons huis geslagen.
We hoorden hoe het op zolder kraakte. Hoe
het glas rinkelde. Hoe de muren bezweken. Na
al dat lawaai werd het plotseling angstig stil.
We trokken de deuren open, renden naar bui
ten, keken verbaasd om ons heen, want het
huis naast ons en het huis daarnaast en alle
huizen, ja de heele straat: Borculo'was ver
woest. Het drong niet tot ons door hoe ver
schrikkelijk het eigenlijk was,we waren ver
wonderd nog te leven. Maar toen we tot ons-
zelven kwamen, toen we op onderzoek gingen
naar het weinige dat over was en het vele
dat er niet meer was, toen realiseerde zich
ieder, dat het een ramp was.
De cycloon had ons huis aan de achterzijde
aangegrepen. De achtermuur was in den tuin
gevallen. Op de eerste verdieping waren de
ledikantën opgenomen en weggesmakt. De
deur was gekraakt, de eene helft lag op de
zoldertrap, de andere helft in het beneden
huis. Niet alleen de schilderijen, ook het be
hangsel was van den muur gerukt. Een brand
kast was van haar plaats getild.
Opvallend was het, hoeveel vuil en stof de
cycloon meegevoerd heeft.
Een opengerukte linnenkast was met mod
der bespoten. De wind moet een wervelende
kracht gehad hebben. Op een tafel lagen wat
gereedschappen. Daar had de wind het tafel
kleed omgeslagen en het merkwaardige was
dat kleed en gereedschappen onder een zware
kachel terecht gekomen waren. De kachel
moet dus opgetild zijn. We vonden in ons huis
quitanties van een winkelier in de buurt. Op
het closet lag een keurig opgevouwen kussen
sloop, die uit een kast van een onzer buren
gewaaid moet zijn. Een tusschendeur lag een
eind verder op straat. Bij een zilversmid is
de étalage weggewaaid. Enkele stukken zilver
heeft men teruggevonden in een beek. Merk
waardig is, dat de wind het eene heeft mee
genomen, maar het andere heeft laten staan.
Een schilderij werd afgerukt, maar de spiegel
er naast bleef hangen. In de kamer, waar de
brandkast verschoven was, is een mantel aan
den kapstok op zijn plaats gebleven.
Onderwijl gutste de regen naar binnen. En
toch was ons huis niet erg beschadigd. Er zijn
huizen waar niets meer van over is. Dien avond
hebben we rust moeten zoeken in drijfnatte
ledikanten onder verregende dekens, samen
hokkend in de kamer die het minst geleden
had. Maar er waren menschen die heeleniaal
geen onderdak hadden.
Het ergste heeft wel de vrouw van den kwee-
ker van de plaats Tubantia geleden. De tuin
ligt even buiten Borculo, over de spoorbaan.
De tuinder heeft met zorg en moeite zijn tuin
opgewerkt tot de grootste van Borculo. Hij
kweekte vrijwel alles onder glas. De familie,
vader, moeder en een kleine jongen van vier
jaar, woonden tijdelijk in een schuur, omdat
aan den weg een nieuw huis gebouwd werd. De
cycloon hield danig huis in den tuin. Geen
kas bleef gespaard. Maar ook de schuur ging
ondersteboven. De muren schoven over elkaar
en het dak stortte in.
De man was voor zaken van huis. De moe
der in haar angst, greep haar lieveling en
stortte zich in den cycloon. De bliksem ver
schafte haar het eenige licht. Maar links en
rechts vlogen de glasscherven, boomen knapten
af, de vruchten vlogen door de lucht. Op
tornend tegen de natuurkracht, de kleine aan
haar borst gekneld, liep ze naar de spoorbaan,
hulp verwachtend van den baanwachter. Maar
de boomen waren gesloten. De telegraafpalen
knapten naast haar af. De draden wonden
zich om haar voeten. Toch is de vrouw onder
de barrière doorgeworsteld. Het kind huilde,
was angstig. Wat die vrouw in die enkele
minuten heeft uitgestaan, is niet te beschrijven.
En nog zijn de menschen wanhopig, als ze
hun tuin aanzien. AI hun bedrijfskapitaal zat
in de kassen en die zijn verwoest. Alleen het
kleine kind is (gelukkig) nog optimistisch en
zegt: „Pappie, ik zal alle peertjes wel oprapen."
Zullen ook zij geholpen worden?
Rogge lager 12,25—12,75.
Gerst lager Chevalier 13 tot J 13,25. Win-
tergerst J 12,50—12,75.
Erwten kleine groene in de prima kwaliteit
onveranderd overigens lager 14 tot 18.
Alles per 100 K.G.
AMSTERDAM, 17 Augustus. Binneniand-
I schc granen. Nieuwe tarwe J 13—14, rogge
\l 12—12,50, wintergerst J 12,50—12,75,
haver J 1212,50, groene erwten 1420,
vale erwten J 20—26, alles per 100 K.G.,
karwijzaad j 15,25 per 50 G.G.
AMSTERDAM, 17 Augustus. Buitenland-
sclie granen, v.a.g. condities. Mais. Java
mixed stoomende J 2,46; la Plata, dagelijks
verwacht J 2,46, begin September verwacht
J 2,40, eind September verwacht J 2,36.
Gerst. Donau stoomende J 2,46.
Lijnkoeken S.K. stoomende j 14,65. S.K.
Noord-Amerik. zaad stoomende j 14,95.
Amerik. disp. j 14,55.
Groenten, Fruit en Aardappelen.
ROTTERDAM, 17 Augustus. Aardappelen.
Brielsche Eigenheimers 2,50—3,10, Zeeuw-
sche eigenheimers j 2,20,2,70, blauwe eigen-
heimers 2,503, blauwpitters 2,503,50,
j per 100 K.G.; poters j 1,252 per H.L. Met
'tamelijken aanvoer, stil.
I ROTTERDAM, 17 Augustus. Zeeuwsche
I eieren J 89,25, Overmaasche do. j 8,tot
9,25 per 100 stuks.
Hulden, Leer, Wol en Diversen
ROTTERDAM, 17 Augustus. Vlas. (Opgaaf
i van de marktmeesters). 1500 K.G. blauw,
schoon J 1,301,65, 300 K.G. Groningsch
1 j 1,30—1,60, 6400 K.G. Holl. geel 1,25 tot
j i,65.
Marktberichten.
Vee en Paarden.
ROTTERDAM, 17 Aug. Ter Veemarkt
waren heden aangevoerd: 358 vette runderen,
192 vette kalveren, 607 schapen of lammeren,
1018 varkens. Prijzen per kilo: Koeien 374 c.
5255 c.60 c.62£ c. Ossen 50 c.; 55", c.;
60"c. Kalveren 65 c.17\ c.; 87^ c.; 90 c.
Schapen (binnenland) 31 c.; 36 c.; dito (bui
tenland) 49 c.52 c.55 c. Lammeren J 3238
per stuk. Varkens 46 c.; 47 c. p. kilo.
De aanvoer van koeien en ossen was matig.
De handel was redelijk en de prijzen der vorige-
week ondergingen bijna gen verandering. Voor
enkele puikbeste koeien werd nog tot 2\ cent
en voor enkele puikbeste ossen tot 2 cent boven
noteering besteed.
De aanvoer van stieren was gering, vandaar
heden geen noteering. -
Vette kalveren waren minder ruim aange
voerd. De handel was iets levendiger en de
prijzen waren over het geheel hooger. Voor
enkele puikbeste kalveren werd nog van 2\
tot 5 cent boven noteering.
Schapen en lammeren war^n tamelijk aan
gevoerd. De handel was stroef en de prijzen
waren over het geheel iets stijver, terwijl voor
enkele partijen beste lammeren nog tot j 40
per stuk werd besteed.
De aanvoer van varkens was iets ruimer.
De handel was tamelijk en de prijzen bleven
ongeveer op dezelfde hoogte. Enkele puik
beste varkens gingen nog iets boven notee
ring. Voor het buitenland was weinig koop
lust.
AMSTERDAM, 17 Augustus. Ter veemarkt
waren heden aangevoerd: 304 vette koeien,
waarvan de prijzen waren: le kw. 120128 et.,
2e kw. 104—120 ct., 3e kw. 84—104 et, 20
stieren, 80100 ct. per K.G.100 melk- en
kalfkoeien, j 350550 p. stuk; 69 vette kal
veren, le kw. 96100 ct., 2e kw. 8496 ct.
p. K.G.34 nuchtere kalveren, jf 1626 p.
stuk; 216 schapen, j 4660 p. stuk; 633
vette varkens, Holl. le kw. 111114 ct, 2e
kw. 111113 ct. p. K.G.18 paarden, j 150
tot j 300 p. stuk.
Boter, Kaas en Eieren.
APELDOORN, 17 Augustus. Aanvoer
100.000 eieren van j 8—9,50, middelmarkt
9 de 100 stuks; handel traag.
T1EL, 17 Augustus. Aanvoer 25 K.G. boter,
J 2,602,70. Voorts 54.000 eieren, j 8,50 tot
j 9,50 de 100 stuks.
Granen enz. Meel en Oliën.
ROTTERDAM, 17 Augustus. Binnenland-
sche granen kalm. Rogge. Zuid-Russisch,
afl. J 12,50, Aug.'Sept. Sept.-Oct.-alf.
12,05, Western aangekomen j 12,50, 72/73
kg. Poolsche spoedig gewacht j 12,
Gerst. 48 pd. Malting disp./stoomend j 255,
stoomend J 248, spoedige verlading 240,
Oct.-Dec. aflading j 222, Donau disp. j 250,
stoomend J 248, Marokko/Tunis disponibel
J 230.
Haver. Canada no. 3 aangekomen j 12,50,
stoomend naar aankomst 11,7511,25,
Canada ferd no. 1 aangekomen j 11,50, no. 2
11, 38 pd. White Clipped stoomend j 10,40.
Mais per 2000 kg. La Plata disp. J 249,
stoomend naar aankomst 247233, Galfox
stoomend naar aankomst j 249 spoedige ver-
lading J 237, gele Z.-Afr. no. '6 Aug./Sept.
afl. gestort J 224.
ROTTERDAM, 17 Augustus, Fijne zaden.
(Boerennotcering): Karwijzaad J 28—28,50.
Koolzaad J 27—29, alles per 100 K.G.
Granen, enz., Meel en Oliën.
ROTTERDAM, 17 Augustus. Binncnland-
sche Granen en peulvruchten. Tarwe zeer
ruim aangeboden, moest lager worden afge
geven naar kwaliteit van J 13 tot J 13,75,
uitgezochte kwaliteit tot 14,50.
DE GRIEZELIGE VONDST TE
MIDDELBURG.
MIDDELBURG, 14 Aug. Hier is men
bezig een ouden dijk, die thans geen dienst
meer doet, af te graven om den grond te ge
bruiken bij den aanleg van een nieuwen dam
over de vest. Bij dit graafwerk is men gestoo-
ten op een aantal geraamten, althans gedeelten
van geraamten, vooral ook hoofden; en rond
deze doodshoofden zitten meestal zware ijzeren
kettingen met schakels van verschillende
grootte. Uit dit laatste zou kunnen worden
vastgesteld, dat de kettingen dateeren uit den
tijd dat ze nog met de hand werden gemaakt.
De nog mooie, witte tanden, in verschillende
doodshoofden gevonden, doen aannemen, dat
het hier veelal jonge mannen betreft. De ket
tingen vertoonen vaak aan het einde een pin,
die vermoedelijk'in een paal of een muur is
bevestigd geweest. Het deel der gemeente, waar
de dijk zich bevindt, moet vroeger den naam
van Galgenveld hebben gehad en dit zal er
ook wel op wijzen, dat het zeer vermoedelijk
met den dood gestraften zijn, die hier in een
massagraf werden begraven. De wijze, waarop
de lijken liggen, doet vermoeden, dat men ze
maar links en rechts door en over elkaar heeft
gelegd en er is dan ook tot nu toe geen geheel
geraamte gevonden. Het graafwerk ter plaatse
zal nog worden voortgezet, om na te gaan of
nog iets is te vinden,, dat nadere aanwijzingen
geeft.
MIDDELBURG, 14 Aug. Betreffende het
vinden van doodshoofden enz. bij het afgraven
van een dijk te Middelburg kan nader worden
gemeld, dat men hier vermoedelijk te doen
heeft met begraven gehangenen, omdat deze
buiten altijd aan een ketting werden opge
hangen en de galg oudtijds, tot ongeveer 1620
in de buurt van den dijk heeft gestaan.
Moord.
Mej. W. B. oud 26 jaar, uit Oosterhout, werd
sederf een week vermist. Zondagmiddag is zij
teruggevonden in een greppel bedekt met
heidestruiken, achter den Duiventoren onder
Oosterhout-Dongen. Waarschijnlijk is zy met
een touw van het leven beroofd. De justitie
was Zondagmiddag reeds ter plaatse. Op het
lijk is sectie -verricht.
Vechtpartij.
Gisternacht is de ongehuwde voerman H.
Rutten uit Aalst, die bij een vechtpartij te
Valkenswaard in den borst is gestoken, in het
ziekenhuis te Eindhoven aan de gevolgen
overleden. Inmiddels is de dader B naar den
Bosch overgebracht, ter beschikking van de
justitie aldaar.
DIERENBESCHERMING.
II.
De acties van de „officieele" dierenbescher
mers en -beschermsters maken zoo vaak den
indruk tneer nog het eigenbelang dan het be
lang der dieren op het oog te hebben, het eigen
belang in dien zin, dat men er op uit is om
datgene tegen te gaan, wat meer eene kwelling
voor het overgevoelige gemoed van sommige
menschen is dan eene marteling der dieren,
Zóó bezien we de actie inzake het trekhonden-
vraagstuk en inzake het afmaken van zieke
of overtollige dieren. Het houden van allerlei
huisdieren, ook van kippen en konijnen, vin
den zij prachtig doch als men die dieren op tijd
afslacht, heet dat „moord".
Als men zoo'n opvatting huldigt, dan is het
houden van dieren voor de meeste menschen
eene onmogelijkheid, want met de bekende
vruchtbaarheid van vele soorten zouden de
tuinen en woonhuizen van de menschen spoe
dig volgepropte dieren-asyls zijn. We begrijpen
bovendien niet, dat de dierenbeschermers, die
blijkens de lectuur in hun maandblad, zóó in
aanbidding neerliggen voor al die mooie rege
lingen in de natuur, waarbij de eene dieren-
soort de andere verorbert en daardoor „van
zelf" eene te groote en schade veroorzakende
uitbreiding tegengaat, wat die dierenbescher
mers er tegen hebben, dat ook de mensch zijn
rol in die orde van de natuur vervult en door
afslachting de talrijkheid van bepaalde dier
soorten regelt. We houden dan nog gelegen
heid genoeg over om van onze hoogere ont
wikkeling te doen blijken door eene goede
verzorging der dieren tijdens deze leven en
door een systeem van afmaken, waarbij een
lijden der dieren absoluut wordt uitgesloten
of tot de geringste prporties wordt terugge
bracht.
De officieele dierenbeschermers laten we
zóó degenen voorloopig blijven noemen, die
i de ideeën van de in ons land bestaande ver-
j eeniging propageeren zij erkennen slechts
het recht tot dooden van hulpelooze dieren,
zwervende honden en katten b.v. van en zéér
I zieke beesten. Typisch echter voor hunne men-
I taliteit is al weer, dat zij daarvoor een systeem
j gekozen hebben, dat wèl geschikt is om het
overgevoelige menschelijk gemoed te ontzien,
maar allerminst in het belang der dieren zelve
heeten mag. Door de actie van „Dierenbescher
ming" en vaak ook op kosten dezer Vereeni-
ging is men in vele gemeenten thans een z.g.
i asphyniatie-toestel rijk voor het afmaken van
1 dieren. Het toestel bestaat uit een ijzeren
kooi, waarin het dier wordt opgesloten.
Daarover wordt een groote metalen klok
gebracht, in water rustende, waardoor alle
toevoer van lucht wordt afgesloten. Door toe
voer van lichtgas wordt nu de aanwezige lucht
verdrongen en het dier wordt aldus bedwelmd
en gedood. Voor het menschelijk gemoed is het
een zeer humane wijze van dooden. Het dier
verdwijnt opgewekt onder de ijzeren klok en
als deze weer omhoog komt, is het beest dood.
Men ziet en bemerkt er dus niets van, behalve
het beest zelf. Een onzer kennissen, dierenarts
en directeur van een gemeentelijken keurings
dienst, noodigde ons eens op het terrein van
het abbattoir, waar het asphyxiatie toestel
stond. In de klok zat een klein rond glaasje en
daar doorheen had onze kennis meermalen het
afmaak-proces gevolgd.
Hij was een forsche Brabanter, verre van
overgevoelig van aard, doch het lijden der
dieren in dit toestel, door hem meermalen
gadegeslagen, had hem met weerzin vervuld.
We hebben toen ook eens het dooden van een
hond gevolgd, maar 't was gruwelijk om aan
te zien. Eerst de angst van het beest, toen de
klok behalve de lucht ook den lichttoevoer
had afgesloten. Het beest blafte, sprong tegen
den wand van de klok op, kreeg het benauwd
door het instroomende gas, gaapte, draaide
en tolde in 't rond, viel, kroop weer overeind,
kroop met het lichaam over den grond en ein
delijk na 10 minuten, bracht de dood verlos
sing. Dat noemt men „pijnloos" afmaken.
Wij prefereeren dan maar een schot in den kop
van het dier of zelfs een zak met steenen, waar
mee het beest in het water gedeponeerd wordt.
Deze methoden zijn voor het betrokken dier
weldadiger, maar voor het gevoelige menschen-
gemoed zijn ze „eng".
Het deed ons echter goed, dat in het jongste
maandblad van de Vereeniging tot Bescher
ming van Dieren een der leden, de heer T. D.
Sigling, kapitein, paardenarts te Ginniken,
tegen het dooden van dieren in Asphyxiatie-
toestellen is opgekomen en zijne bevindingen,
gelijk als de onze, beschrijft. Het voordeel van
zijn optreden is, dat ook anderen thans tegen
de methode zullen „durven" opkomen, want
onze kennis, de dierenarts, over wien we het
hierboven hadden, noch wij zelve hebben inder
tijd tegen het „pijnloos" afmaaksysteem dur
ven ageeren, daar men zoo ongeveer voor een
barbaar wordt aangezien, wanneer men ver
klaren durft het doodschieten of verdrinken
van een hond te prefereeren, boven de methode
door Dierenbescherming voorgestaan. De heer
Sigling echter verklaart het doodschieten of
verdrinken thans ook voor humaner en even
eens het toedienen van een injectie door een
dierenarts.
Men begrijpe ons vooral goed. Het aller
minst is het onze bedoeling om te ageeren
tegen dierenbescherming; integendeel, we
achten die noodzakelijk, zelfs, zooals we in
ons eerste artikel zeiden, een belang van hooge
cultureele waarde. We komen slechts op tegen
verkeerde dierenbescherming en tegen over
drijving, waaraan de Vereeniging tot Bescher
ming van Dieren zich vaak schuldig maakt.
Natuurlijk erkennen we gaarne het vele goede,
eveneens door haar bereikt. Door hare actie
zijn in ieder geval vele menschen tot nadenken
gebracht over het vraagstuk der dierenbescher
ming en het publiek verleent tegenwoordig een
lofwaardige medewerking, wanneer onver
standige of ongevoelige menschen op het on
barmhartige van dierenkwelling gewezen moe
ten worden of de jeugd van het verstoren van
vogelnesten moet worden afgehouden. De jeugd
vooral moet voor gezonde ideeën van dieren
bescherming gewonnen worden, niet door
smalen op die jeugd, zooals in het Maandblad
van meer bedoelde vereeniging vaak geschiedt,
maar door die jeugd te onderwijzen in de ge
heimen van de natuur. De z.g. wreedheid van
de jeugd is gewoonlijk slechts onkunde of
nieuwsgierigheid. We hebben ons in onze
jeugd ook wel bezondigd aan het uithalen van
vogelnestjes en toch hadden we nooit voldoe
ning van ons werk. Integendeel, als zoo'n
warm trillend vogellijfje in onze hand rustte,
dan bekroop ons een lievig gevoel van spijt
en meelij en ondanks dat, kwamen we er een
anderen keer wéér toe. Wat werd de jeugd in
vroeger jaren echter van het natuurleven! ge
leerd? Niets of zoo goed als niets. En toch
leeft in elk kind eene warme belangstelling
voor de natuur, maar het wil weten, hoe het
gaat, hoe het is, hoe het er uit ziet, hoe het
leeft. Als men de jeugd de wetenschap daar
omtrent onthoudt, dan trekt ze zelf op onder
zoek uit, wat dan natuurlijk plaats heeft op
Ingezonden Mededeeling.
een domme en onbewust wreede wijze.
Tegenwoordig wordt de jeugd meer in de
geheimen van de natuur onderwezen en zij
blijkt dan een leergierige en leergrage jeugd te
zijn. Geen aandachtiger leerlingen heeft men,
dan wanneer het onderwijs mede zooveel mo
gelijk aanschouwelijk is en de belangstelling
der kinderen verhoogd wordt door ze een stuk
je natuurleven te laten volgen in een aquarium
of terrarium. Maar dat mag weer niet volgens
Dierebescherming".
Ziet, in zulke opzichten gaat ons haar stre
ven te ver en gelooven we, dat het averecht-
sche gevolgen moet hebben en dat zouden we
jammer achten voor het beginsel zelve.
We eindigen daarom onze artikelen met
een beroep op alle menschen om dat mooie
i beginsel toch niet te verzaken.
Dierenbescherming komt niet alleen den
feesten ten goede, doch het maakt ons ook
I zelve beter.
I Geen sentimentaliteit echter. Laten we
jonze ideeën Trisch en gezond houden. Er is
geen geldend bezwaar tegen aan te voeren,
dat het dier den menschen tot nut strekt,
maar elke onnoodige kwelling moeten we het
besparen, de verzorging zoo goed mogelijk
doen zijn en als de noodzaak tot afmaken be
staat, den dood op de minst-pijnlijke en op de
snelste wijze doen intreden,
j Elke vereeniging van bezitters van dieren,
zooals pluimveevereenigingen, clubs van dui
ven- of konijnenhouders, kynologenclubs enz.
moesten de dierenbescherming tot een der
voornaamste programpunten maken, in de
statuten der vereeniging vastgelegd, opdat de
leden er steeds van doordrongen zijn, dat de
dieren er niet alleen zijn ten nutte en tot ge
noegen van den mensch, maar de mensch ook
groote plichten ten opzichte van het dier heeft.
Gemengd Meuws.
Middeleeuwsche „barbaarschheid" in. de
20ste eeuw door Canada toegepast.
Het „United News"persagentschap deelde
dezer dagen uit Montreal, Quebec, Canada
mede, dat binnen de hoog-ommuurde straf
gevangenis van St. Vincent de Paul de straf
van de „kat met 9 staarten" op de ruggen
van 8 veroordeelden was toegepast.
Daartoe waren de mannen, 1 vrouwen
aanrander en "2 inbrekers, met de voorzijde
van hun naakte lichaam aan kruisen vast
gebonden geworden, armen en beenen uit
gestrekt.
En zoo moesten z(j 10 slagen met de „kat",
die hier 11 „staarten" had in plaats van 9,
ontvangen.
Die „kat" bestond uit een zweep van 11
lederen reepen, aan de einden waarvan een
harde knoop.
Na het ontvangen van de 10 striemen
worden de gestraften op hun krib vastge
bonden en de bloedende voren op hun rug
met zout ingewreven, zoodat zij zich wrin
gen willen van pijn, maar niet kunnen.
Zijn de wonden eindelijk genezen dan
worden zy weder flink gevoed en vetge
maakt om opnieuw zulk een „afstraffing" te
kunnen ondergaan, welke marteling later
nog eens wordt herhaald, zoodat zij in 't
geheel 30 geeselslagen te hebben ondergaan.
Telkens onderzoekt een geneesheer te
voren of de veroordeelden de toegezegde
straffen kunnen ondergaan.
En de gevangenbewaarders van St. Vin
cent de Paul's straf-inrichting slaan er lustig
en krachtig op los, aDders dan de sheriff's
in sommige counties der Vereenigde Staten,
waar de geeselpaal nog bestaat, meldde het
bericht.
Maar. wie zou gelooven, dat in onzen hu-
manen, medelijdenden dwaas-teerhartigen
tijd nog zulke „verfoeide" Middeleeuwsche
barbaarschheden bestonden, toegepast op
misdadigers die immers ziek zijn of als de
bloedzweren der verkeerde maatschappelijke
omstandigheden moeten worden beschouwd!
TRAGISCH.
ALSBACH, 14 Aug. Ten gevolge van de
groote hitte werd de arbeidersvrouw Marga-
rethe Brunner alhier, op het land door een
zonnesteek getroffen, ten gevolge waarvan ztf
spoedig overleed. Hierdoor geraakte haar man
in een dusdanige opwinding, dat hij zich in
den afgeloopen nacht, met zijn drie kinderen,
van 9 tot 12 jaar, door middel van gas om
het leven trachtte te brengen.
De geneesheer, die hedenmorgen de lijk
schouwing van de vrouw wilde verrichten
vond de deur gesloten. Nadat deze openge
broken was, vond men den man op den grond
liggen en de kinderen op de sofa zitten.
Allen waren bewusteloos. Hoewel men ter
stond alles in het werk stelde om de levens
geesten weder op te wekken, zijn de man
en twee der kinderen vr(j spoedig in het
ziekenhuis, waarheen de ongelukkigen waren
overgebracht, overleden. Het derde kind heeft
men kunnen redden.
