-Sommelsdijk.
rCIN
SSPTJO-
B9EDËN
2=
-39°
„QUO VADIS"
ROBINSON CRUSOE
Openbare Vrijwill. Verkooping
BOUWLAND
WOENSDAG
7 JANUARI 1925
AAN HET ALTAAR.
EN PAKJE
\LF POND:
MET DE
BRUIKT
BESTE
50RTEN
ILUVEN
UKECHOC»J
Maatschappij tot
Nut van't Algemeen.
MET ONZE
ERKOOP
41°
2—
SHE EREfJ
.7.90
ER O V R
■1
'4.90
INPERS
NZAKDOEKEN
:ij per
.0.171
BEKENDE MERKEN
DEN &?E7T£N
VEEL VERLAAGDE
PRIJZEN -
van den beroemden roman van
HENRI SIENKIEWICZ
Kunstfilm in 5 bedrijven
op Vrijdag 9 Januari 1925, 's avonds
8 uur, in de concertzaal van het Hotel
MEIJER te MIDDELHARNIS.
LedenyanhetNathsbbenYrijentoegang
Voor zoover de ruimte dit toelaat zijn
nog toegangskaarten te bekomen vanaf
5 Januari 1925 bij den Heer J. M.van
Paasschen te Middelharnis f 1,25
per persoon.
's Nam. 4 uur kindervoorstelling,
opvoering van
Entree f 0,30 per persoon.
Scholen en Vereenigingen reductie.
P.S. Bij voldoende deelname zal een extra
tram loopen 's avonds 11 uur naar
Oude Tonge en Goedereede, waar
over wordt onderhandeld.
VAN
TE SOMMELSDIJK
Op VRIJDAG 16 JANUARI 1925
bij Inzet, en
Op VRIJDAG 23 JANUARI 1925
bij Afslag,
telkens des avonds zeven uur in het
Hotel SPEE, aldaar.
Ten verzoeke van den HeerA. W.
KORVINK te Sommelsdijk.
a. de zoogenaamde 5 gemeten, in
het Oudeland van Sommelsdijk
aan den Kleiburgschenweg(ver
deeld in 3 koopen).
b. 1.51.50 (3 gem. 221 R.) in het
Oudeland van Sommelsdijk,
gelegen nabij de Hofstede van
TANIS, verdeeld in 2 koopen.
Notaris VAN BUUREN.
Js. Polhuijs
KERK.
ilzen.
sma.
Ds. de GraalT.
1 1925.
RMDE KERK.
Is. Den Oudsten.
ontfrans.
an As.
tfrans uit S'dijk.
ardslag.
de Tonge en 's av.
Goedereede, vm. ds. De Gidts.
Ouddorp, vm. leeskerk en nra. ds. de Gidts
uit Goedereede.
Nieuwe Tonge, vm. en 'sav. ds. Kruijt.
Oude Tonge. vm. ds. Bax.
Ooltgensplaat, geen opgaaf.
Langstraat, v.m. en 'sav. dhr. Vetter.
Den Bommel, nm. ds. Polhuijs uit Stad aan 't H.
Slad aan 't Haringvliet, vm. ds. Polhujjsen 's av.
leeskerk.
GEREFORMEERDE KERK.
Middelharnis, vm. en 'sav. ds. Van Velzen.
Melissant, vm. en 'sav. dhr. v. d. Lugt.
Stellendam, geen opgaat.
Ouddorp, vm. en nra. ds. Diemer.
Ooltgensplaat, vm. en 'sav. ds. de Lange.
Den Bommel, vm. en nm. ds. Scbaafsma.
Stad aan 't Haringvliet,vm. en nm.ds. De Graaft'.
OUD-GEREFORMEERDE GEMEENTE.
Melissant, vm., nm. en 'sav. leeskerk.
Stad a. 't Haringvliet, vm nm. en 's av. leeskerk.
GEREFORMEERDE GEMEENTEN.
Dirksland, vm. en 'sav. leeskerk.
Herkingen, vm. en 'sav. leeskerk.
DOOPGEZINDE KERK.
Ouddorp, vm. en *6av, ds. Kooiman.
Prijs per kwartaal. f I.
Losse nummersf 0,07s
Advertentiën v. 1—6 regels f 1,20
Elke regel meer. f 0,20
Bij contract aanzienlijk korting.
Dienstaanbiedingen 011 Dienstaanvragen
f 1,per plaatsing tot een maximum
van 10 regels elke regel moer 15 cent.
Dit blad verschijnt iederen
Woensdag- en Zaterdagmorgen.
Het wordt uitgegeven door de
N.V. Uitgeversmaatschappij
,,0nze Eilanden", Tel. Int. No. 15
Voorstraat Middelharnis.
7E JAARGANG. - N°. 18
Het jaar 1924.
(Slot.)
Onze verhouding tot andere staten, zoo ver
klaarde ook dit jaar de Troonrede, blijft
vriendschappelijk. Maar niettemin zullen tal
van Nederlanders wel eens moeite hebben
vriendschapsgevoelen te bewaren voor
BELGIE,
waar nog telkens de gedachte aan annexatie
van een deel van ons grondgebied blijkt rond
te spoken en waar de behandeling, die er de
Vlamingen ondervinden, getuige het weerzin
wekkende optreden van de Gentsche politie
bij de begrafenis van Dr. Meert, de behande
ling van den Waalschen student, die ter ge
legenheid van het groot-Nederlandsch studen
tencongres te Leuven een Vlaamsch student
neerschoot, in tegenstelling met die van den
Vlaming De Man, die in zelfverdediging te
Brussel een Waal doodde, nog weinig sympa
thie en achting voor het Nederlandsche zich
uitspreekt.
Toch toont de verwerping van het Fransch-
Belgische handelsverdrag, dat het verzet te
gen een achternaloopen van
FRANKRIJK
zich er beslister begint te openbaren.
In Frankrijk voelde men deze verandering te
pijnlijker, omdat in het afgeloopen jaar
Frankrijk's machtspositie ongetwijfeld ver
zwakte, zoowel door de gewijzigde verhoudin
gen aan den Rijn als door de nieuwe verhou
dingen in Midden-Europa en de verzwakking
van het Fransche crediet, die van de daling
van de franc het natuurlijk gevolg -werd.
Deze daling noopte tot de ingrijpende finan-
cieele maatregelen ter bezuiniging, vermeerde
ring van inkomsten door nieuwe belastingen
en tot tegengaan van speculatie, welke Poin-
caré ondanks heftig verzet wist door te voeren
en tot het aanvaarden van een Engelsch-Ameri-
kaansch crediet. Maar zij werkte bovendien
in niet geringe mat emee tot de wijziging van
de Fransche mentaliteit, die de nederlaag van
Poincaré bij de verkiezingen tengevolge had.
De radicaal-socialistische overwinnaars ble
ken echter door Poincaré's heengaan niet te
vreden gesteld, maar eischten ook het aftre
den van den president der republiek Mille-
rand, die het nationale blok gesteund had. Na
eenig verzet gaf Millerand toe. Maar de tegen
stand van den Senaat had tengevolge, dat niet
de candidaat der overwinnaars Painlevé, maar
Doumergue tot president gekozen werd.
Poincaré's opvolger, Herriot, volgde van
ded aanvang af een tegemoetkomende politiek
tegenover Duitschland"en wist ook de verhou
ding tot
ENGELAND
aanmerkelijk te verbeteren. Daar was in het
begin van het jaar de .arbeiderspartij aan het
bewind gekomen. Maar de afhankelijkheid van
de liberalen, zonder wiëfts steun het in de
minderheid bleef, hield het nieuwe ministerie
zwak. En herhaaldelijk moest het dan ook
van een voorgenomen maatregel afzien en een
nederlaag in het Lagerhuis trachten te verdu
wen. De moeilijkheden met Ulster, dat weiger
de in de grenscommissie een lid te benoemen,
baarde het bovendien, evenals de Egyptische
kwestie, veel zorg. Teneinde aan de Ulstersche
moeilijkheden een einde te maken, stelde het
een wet voor, die de regeering tot de benoe
ming van het benoodigde lid machtigde, welke
wet door het parlement werd goedgekeurd,
waarna de benoeming plaats had. De Egypti
sche moeilijkheden, die zich dadelijk bij de
opening van liet eerste Egyptische parlement
ai aankondigden, toen de troonrede Egyp-
te's volledige onafhankelijkheid eischte, maak
ten een conferentie met Zagloel-pasja, den
Egyptisclien eersten minister en leider der
Egyptische nationalisten, noodzakelijk. Maar
de Egyptische eischen betreffende Soedan de
den die conferentie zonder resultaat eindigen.
En 't was voor 't ministerie, dat Mac Donald
opvolgde, weggelegd, deze kwestie op een hard
handige wijze tot een oplossing te brengen.
Want 't bewind der arbeiderspartij mocht geen
vol jaar duren. De tegenstand tegen het Rus
sisch verdrag, dat Mac Donald na de erken
ning der Sovjet-regeering en moeizame on
derhandelingen gesloten had, had de liberalen
steeds meer van de regeering vervreemd. En
toen tengevolge van het staken van de ver
volging van een communistisch journalist
het Lagerhuis een motie tegen de regeering
aannam, ontbond Mac Donals het Lagerhuis.
De uitslag der daarop gehouden verkiezingen,
waarop waarschijnlijk de brief van Zinowjef,
welks echtheid door de Russen ontkend wordt,
niet zonder invloed is gebleven, beteekende
een schitterende overwinning voor de conser
vatieven, die met een groote meerderheid in
het Lagerhuis terugkwamen.
De nieuwe conservatie regerring onder
Balswin, die van deze overwinning het ge
volg was, kwam, tengevolge van de vermoor
ding van den Sirdar, al vrij spoedig na haar
optreden voor de Egyptische kwestie te staan,
die zij door een ultimatum, waarvan het af
treden van Zagloel-pasja en de inwilliging
van alle Engelsche eischen het gevolg was,
tot een wat gedwongen oplossing bracht.
In
DUITSCHLAND
bleek men met deze conservatieve overwin
ning in Engeland maar matig ingenomen,
daar men er een minder tegemoetkomende
houding van vreesde, welke vrees zich tot
nu toe niet bewaarheid heeft.
De stemming in Duitschland zelf onderging
trouwens ook een merkbare verandering. De
geweldmethode van Poincaré had de nationa
listische strooming bijzonder versterkt, zoodat
de Rijksdagverkiezingen aan de volkschen 32
zetels opleverden en aan Duitsch-nationalen
en communisten, die eveneens tegen de ver-
vullingspolitiek in verzet zijn, een winst res
pectievelijk van 40 en 43 zetels. Niettemin
aanvaardde ook de uit deze verkiezingen
voortgekomen Rijksdag de overeenkomsten
van Londen. Maar een deel der Duitsch-na
tionalen had zich door stemmen voor de over
eenkomsten alleen laten overhalen door de
belofte der Duitsche Volkspartij, dat zij de
Duitsch-nationalen in de regeering zou doen
opnemen. Toen ze er tengevolge van het vel
zet der andere regeeringspartijen niet in
slaagde deze belofte gestand te doen, werd
de ontbinding van de Rijksdag noodzake
lijk. De nieuwe verkiezingen, die daarvan het
gevolg waren, brachten de gewenschte uit
komst. De uiterste partijen, de volkschen
rechts en de communisten links, leden groo
te verliezen, terwijl de sociaal-democraten
op de 100 meer dan 30 zetels wonnen e
ook centrum, democraten en volkspartij
vooruitgingen. Hoewel ook de Duitsch nati-
onalen nog e$n paar zetels winst hadden, werd
niettemin de positie der regeering, die op
de midden-partijen en ten deele ook op de so
cialisten steunde, veel sterker, zoodat ze de
FEUILLETON.
VAN
E. WERNER.
(Geautoriseerde uitgave van D. BOLLE).
36)
„Als het van hem afhangt, dan zeker! Maar zou
niet door het een of ander toeval het gebergte
is thans zeer gevaarlijk, de stortregens in de laatste
weken hebben de bergrivieren buiten hare oevers
doen treden en de stormen enkele punten zelfs
geheel onbegaanbaar gemaakt. Pater Benedikt
bekommert zich weinig om dergelijke gevaren, hij
gaat uren ver alleen op het pad, als zijn plicht
hem naar een zieke of naar de afgelegen kapel
roept... Als hij nu hierbij eens verongelukte?"
De prelaat zag den spreker éenc seconde met
groote starende oogen aan, maar keerde hem daar
na plotseling den rug toe en trad naar het venster,
waar hij met over elkander geslagen armen den
blik over het in wolken en nevelen gehulde land
schap liet weiden. De prior volgde hem.
„Ik spreek natuurlijk van een toeval, van een
mogelijkheid, doch het valt niet te ontkennen, dat
wij hierdoor van een zware zorg ontheven zouden
worden. Onze jonge broeder zal in geen geval tot
herroeping te bewegen zijn; als we hem stil laten
begaan of hem alleen een voorbijgaande boete op
leggen, geven wij der ketterij vrijen toegang; als
W|j de zaak met kracht en klem tegengaan, staat
graaf Rhaneck ons In den weg 't is een kwade
Duitsch-nationalen niet langer naar cle oogen
hoefde te zien. De uitslag, die zeker voor een
groot deel aan de veranderde houding dei-
Entente en den verbeterden oeconomische toe
stand van' Duitschland te danken was, bewees
trouwens, dat ook de meerderheid van het
volk het gevolgde regeeringsbeleid goed
keurde. Tegenover de ontevredenheid, die de
regeling van het militair toezicht op Duitsch
land door den Volkenbond, in wiens handen
nu dit toezicht overging, in Duitschland ge
wekt had, kreeg die goedkeuring een bijzon
dere beteekenis en verzekerde ook verder een
voortzetting van de vervullingspolitiek, al
werd in de besprekingen, die Chamberlain en
Herriot te Parijs hielden, ook een lichtje ver
andering van de Engelsche politiek merk
baar.
Met
RUSLAND
had Duitschland een plotsling conflict, ten
gevolge van het binnendringen der Berlijn-
sche politie in het gebouw van de handels-
afdeeling van het Sowjet-gezantschap.
De erkenning van Engeland, Italië, Frank
rijk en kleinere staten, verzekerde de Russi
sche regeering een vastere positie, hoewel in
het land zelf de tegenstelling tusschen Trotz-
ki en de doctrinaire bolsjewisten onder Zinow
jef zich na den dood van Lenin bedenkelijk
toespitste.
Het conflict met Roemenië over Bessara-
bië bleef na de mislukking van de Weensche
conferentie slepende! en schiep een nieuw
gevaar in het Zuid-Oosten.
INGEZONDEN MEDEDEELING.
verzacht dadelijk
zaak, dat is zeker! Ik zie inderdaad geen geschikten
uitweg."
De prelaat antwoordde niet en de prior deed nog
een stap voorwaarts.
Zeker zou een ongeluk, hem ter rechter tijd
overkomen, het moeilijk vraagstuk oplossen. Hier
door werd aan ons klooster de schande bespaard,
een afvallige onder zijne leden te tellen en zouden
wij van de verantwoordelijkheid zijn ontheven,
door een licht al te streng gericht met de wereld
lijke macht in botsing te komen. En ook graaf
Rhaneck zou in dit geval niets tegen ons kunnen
inbrengen; wie immers is aansprakelijk voor een
ongeluk? Het zou ons van onberekenbaar voordeel
zijn." Hij sprak langzaam en zacht, hoewel hij
een bijzonderen nadruk op ieder woord legde.
De prelaat verroerde zich niet, zijn gelaat stond
even strak en kalm als gewoonlijk, en alleen was
er een soort van inwendigen strijd te lezen in den
blik, die hij op het benevelde landschap wierp,
„Wanneer komt Benedikt terug?" vroeg hij
eindelijk.
„Ik denk overmorgen."
Ér heerschte een langdurig itilzwijgen. De
prelaat keerde zich langzaam om; een strakke,
huiveringwekkende uitdrukking lag op zijn gelaat,
„Ge hebt gelijk! Het zou de beste oplossing van
het vraagstuk zijn. Maar hebben wij het toeval
in onze macht?"
„Hoogeerwaarde heer De prior zeide niets
meer, maar zijn oog vestigde zich doordringend
Op het gelaat van zijn superieur, alsof hij ieder
woord, iedere gedachte van zijne lippen wilde op
vangen. Onwillekeurig dwaalden de blikken van de
abt naar de schrijftafel naast hem, waar nog de
papieren lagen, die hij straks den graaf had laten
OP DEN BALKAN
zelf wilde de rust ook nog niet terugkeeren.
Roemenië had zijn antisemistische troebelen.
In Zuid-Slavië duurde de strijd met de Kro-
aten, die meerdere centralisatie verlangden,
voort. En Griekenland zette koning George
II buiten de landsgrenzen. Ook in Albanië
bleef het onrustig.
ITALIË,
dat nog altijd streeft naar versterking zijner
positie op de Oostkust der Adriatische Zee,
bleef deze onrust met bijzondere aandacht
gadeslaan. Het land herbergde de marine
conferentie, die een voortzetting der Washing-
tonsche zou zijn, maar zonder succes verliep,
en de vergadering van den Volkenbonds
raad.
De positie van Mussolini bleef uiterlijk de
zelfde, maar verloor door den toenemenden
tegenstand tegen het fascisme, die zicli voor
al na den moord op het socialistisch Kamer
lid Matteotti zoo sterk openbaarde, ongetwij
feld aan innerlijke kracht.
Nog in sterkere mate geldt dit voor het
directorium in
SPANJE,
dat ook met liet verzet van liet leger te
kampen kreeg en op welks prestige de onge
lukkige afloop van den veldtocht tegen de
Rif-Kabielen in Marokko een allerongun-
stigsten invloed oefende.
De roerigheid der Arabieren, die zich in de
zen opstand uitsprak, toonde zicli overal in
de Arabische wereld, ook vooral in het na-
bijë Oosten, waar
TURKIJE
ze met leedvermaak gadesloeg niet alleen,
maar de nationalistische Turksche regeering,
die o.a. iiet kalifaat ophief en den laatsten
kalief het land uitzette, ze ook zooveel mo
gelijk tot haar voordeel trachtte aan te wen
den bij haar streven naar herstel der vroegere
Turksche macht. Dit streven bracht haar met
de Franschen in botsing in Syrië en met de
Engelschen over Mosoel en had een algemeene
onrust in het nabijë Oosten ten gevolge.
Maar ook in het verre Oosten, met name in
CHINA
was het het afgeloopen jaar onrustig. In den
strijd, die er opnieuw tusschen Woe-pei-foe
en Tsjan-tso-Iin uitbrak, werd de eerste, ten
gevolge van het verraad van generaal Feng,
verslagen. De Japansche regeering zag on
getwijfeld dezen uitslag met genoegen. En het
is daarom zeer waarschijnlijk, dat
AMERIKA
met nieuwe bezorgdheid de ontwikkeling der
gebeurtenissen in het verre Oosten gadesloeg
waar de nieuwe immigratiewetgeving reeds
een zekere spanning tusschen Japan en de
Vereenigde Staten veroorzaakte.
De presidentsverkiezingen brachten er, even
als de verkiezingen voor Huis van Afgevaar
digden en Senaat, de overwinning van de
republikeinen, zoodat president Coolidge van
zijn verkiezing verzekerd kan zijn.
De verkiezingen in
ZUID-AFRIKA
daarentegen brachten aan de regeering van
Smuts een nederlaag, waarna een ministe
rie van nationalisten en arbeiderspartij onder
Hertzog aan het bewind kwam. Het betee-
kent de overwinning van het Hollandsch-
Afrikaansche element en een winst voor het
Hollandsch-Afrikaansche leven, zoodat ook
Zuid-Afrika in het vredesjaar een stap naar
den innerlijken vrede schijnt te hebben ge
daan.
Landbouw en Veeteelt.
WINTERGERST VERDRONGEN DOOR
ZOMERGERST.
Gevolgen van veredeling.
De verbouw van zomergerst werd vroeger
beschouwd als een noodzakelijk kwaad en
was een gevolg van het mislukken van de
wintergerst. Indien deze doodvroor of door
slakken werd verwoest, moest het gewas in
't voorjaar worden omgeploegd en werd dan
zomergerst gezaaid. Een opbrengst als in den
regel de wintergerst gaf, werd niet verkregen
en bovendien'was de zomergerst later rijp.
Alle werk aan het wintergewas besteed, was
dan nutteloos geweest en het uitgestrooide
graan, dat verloren was gegaan, was een
schadepost en in het voorjaar moest nieuw
zaaigraan worden aangekocht.
Sedeit echter de granen en dus ook de gerst
sterk zijn veredeld de gerst vooral in Zwe
den is de toestand geheel anders geworden
en zyn meerdere landbouwers na gunstig ge
slaagde proeven met den verbouw van ver
edelde zomergerstrassen thans van meening,
dat het allerminst aanbeveling verdient, om
nog langer wintergerst te verbouwen, omdat
de verbouw van zomergerst voordeeliger en
veel minder riskant is. Het aantal H.L.'s, het
gewicht per H.L. en de opbrengst aan stroo
zijn in het voordeel van de zomergerst. Bo
vendien is het gewas bij een bijzonder sterke
chilibemesting wel onderhevig aan legeren,
doch de korrelopbrengst schijnt daaraan onbe
duidend te lyden. Een zeer sterke chilibemes
ting is soms noodig om sommige onkruiden
en in 't bijzonder kweekgras, dat zeer moei
lijk is te bestrijden, te doen verstikken onder
de zeer geile gerst. En in dit geval komt de
Princessegerst om hare groote bladrijkheid
het meest in aanmerking. Natuurlijk is dus,
dat zoodanig gewas allerminst geschikt is als
dekvrucht voor bijv. klaver.
Naar aanleiding van ingekomen vragen
werd in tal van landbouwvereenigingen in de
provincie Groningen aan de orde gesteld:
1. Hoeveel zaaizaad wordt bij den verbouw
van Zomergerst aangewend en 2. welke mest
stoffen worden gegeven? Omtrent beide
vragen loopen de meeningen der landbouwers
sterk uiteen. Zaaizaad wordt gebezigd van 1.5
tot 2.5 H.L. en'aan bemesting wordt gegeven
200—700 K.G. superphospbaat en 200-400
K.G. chilisalpeter, alles per H.A. Op zeeklei
vaak alleen chilisalpeter.
Ongetwijfeld zullen proeven met betrek
king tot deze twee punten noodzakelijk zyn,
want al weet men nu, dat de verbouw van
zomergerst en in 't bijzonder van de Goud-
gerst, zeer voordeelig is, de vraag is thans,
volgens welke methode de hoogste opbrengst
wordt verkregen. En die methode zal voor de
verschillende grondsoorten verschillend zijn,
ten minste wat betreft de bemesting. Ook
komt natuurlijk in aanmerking, of meer gelet
wordt op kwaliteit, dan wel op kwantiteit. In
Groningen wordt gewenscht een ruime op
brengst, in Holland prima kwaliteit voor de
brouwerijen.
DE LANDBOUW-ONDERLINGE.
De inaandelykselie groei van de L.-ö. en
de T.-O.
Op 1 Dec. 1924 trad per Provincie het
hieronder vermelde aantal leden toe:
Provincie. Aantal leden. Loon.
Groningen 10 19.865.
Friesland 16 11.854.
Drenthe 44 20.765.
Overijsel 10 6.763,
Gelderland 15 6.512.
Utrecht 1 650.
Noord-Holland 10 8.049.
Zuid-Holland 13 25.078.
Zeeland 11 11.955.
Noord-Brabant 4 6.150.
lezen; hij legde de hand op de laatste rede, die
Benedikt had uitgesproken de trotsche priester
droeg niet vergeefs de overtuiging met zicli om,
dat „de hoogste macht op aarde in zijn handen
berustte"; hij gevoelde zich, als het ware, rechter
over leven en dood.
„Pater prior! Ik beveel niets en ik laat niets
toe! Vergeet dit niet! Wat tot heil der kerk mocht
geschieden hiervoor schenk ik absolutie."
De prior boog zwijgend. Hij wist genoeg. Met
nog een paar onbetcekenende, in der haast ge
sproken afscheidswoorden verliet hij het vertrek.
De prelaat stond nog altijd aan zijn schrijftafel
met de hand op het noodlottig papier; maar toen
de deur achter zijn bezoeker dichtviel, vertoonde
zich een uitdrukking van grenzelooze verachting
op zijn gelaat.
„Ellendeling! Zoudt ge mij tot het werktuig van
je persoonlijken haat willen maken? Al de verant
woording is voor uwe rekening! En zoo Benedikt
voor ons verloren is en vallen moet, is hij.in elk
geval meer waard dan tien van uws gelijken, die
ik liever had opgeofferd dan juist hem!"
Buiten in de kruisgang, die de prclaatswoning
met het klooster verbond, stond de prior. Ook hij
zag naar de in wolken gehulde bergen, en weer
fonkelden zijne oogen van denzelfden giftigen,
doodclijken haat als vroeger in de sacristie.
„Dus eindelijk zijn wij zóóver! 't Was voorwaar
geen goede inval van hem, mij te durven dreigen!
Zou ik hein soms laten terugkomen, zoodat hij
mij kan verraden en in zijn val medcslcepen!
Die val kan ook elders plaats hebben. De prelaat
wil zijn eigen baan schoonvegen; om het even,
als de nood aan den man komt, moet hij mij toch
i de hand boven het hoofd houdenin mij beschermt
hij mede de eer van zijn klooster. Pater Benedikt,
ge hebt zulk een prachtigen aanleg tot vrijheids
apostel ik vrees, dat gij nog een martelaar wordt
van uw leer"!
Totaal 184 117.641.
Per 1 Dec. 1924 traden als lid der T.O.
toe 44 werkgevers, uitbetalende aan loon
60 708. Sedert 1 November 1923 vermeer
derde het aantal leden bij de:
Landbouw Onderlinge met 2731.
Uitbetalende 3.950.631 loon.
Tuinbouw Onderlinge met 510.
Uitbetalende 846 046 loon.
HERKINGEN, 30 Dec. 1924.
De Secretaris van de
P. 0. C. Overflakkee.
A. W. KEIJZER.
Ook daar boven op hét gebergte had de herfst
zijn intrede gehouden. Hier meldt hij zich, wel is
waar, op een andere wijs aan dan beneden in de
vlakten, waar de natuur zoo moede en langzaam
wegsterft en de winter spoedig het witte lijkkleed
over haar graf uitbreidt. De grauwe, dikke wolken
blijven daar op de aarde hangen, eenvormig bruin
en vaal strekken zich de velden allerwegen, uit
stil en donker stroomt de rivier voorwaarts, en
wat er nog van kleuren en vormen is overgebleven,
hult de nevel in zijn dichten, vochtigen sluier.
Zacht en eentonig klettert de regen, ritselend vallen
de bladeren van de boonien, droevig ruisclit de
wind er doorheen, totdat ook het laatste loof kra
kend ter aarde valt en het bosch kaal en leeg is
geworden het treurig beeld van langzaam ver
gaan, van stil, geduldig sterven.
Op het gebergte ziet het er anders uit. Hier is
alles in beweging, hier voert alles strijd om het
bestaan. Stormen, zooals men ze ik de vlakte niet
kent, barsten hier op de bergen los en loeien, ééns
ontboeid, met een alles overweldigende kracht;
groote wolkgevaarten drijven door de dalen, of
jagen, door den storm voortgdezweept, rondom
de kruinen der vergen, terwijl liet bergwater, door
de aanhoudende stortregens gezwollen, in onbe
teugelde vaart voorwaarts snelt. Ook hier zijn
wouden en rotsen in een vochtigen nevel gehuld,
maar te midden daarvan verheffen de donkere
denneboomen hun stijve kruinen ten hemel, fier
dat de snerpende windvlagen hen niet van hun
groenen dos kunnen berooven, en de ruwe klippen
en rotsblokken steken des te steiler uit dien wolken
sluier omhoog. De herfst heeft het gebergte den
bloemkrans van het hoofd gerukt, maar verder
gaat zijne macht niethij is niet in staat de bosschen
te ontbladeren of de rotsen te doen wankelen.
Zelfs de winter brengt deze hardnekkige natuur
niet ten onder, en moge hij ook alles onder zijne
sneeuwlawinen bedekken, toch is hij niet bij mach
te, de levende, altijd kloppende ader van liet ge
bergte te sluiten; den bergstroom slaat hij nooit
in zijne boeien, en als alles in het rond tot sneeuw
en ijs verstijft, weet alleen deze levende kracht,
die eeuwig nieuw en in gestadige beweging uit
den schoot der aarde opborrelt, vrij en ongedwon
gen naar het nieuwe voorjaarsgroen te ontsnappen.
Het dorp N., waar pastoor Clemens woonde,
was een dier afgelegen plaatsen, die slechts ge
durende de eenc helft van het jaar gemeenschap
hebben met de dalen, maar gedurende de andere
helft door herfststormen, wintersneeuw cn voor-
jaarsoverstroomingen bijna geheel daarvan afge
sneden, ja, soms zelfs in het geheel niet te bereiken
zijn. Dicht ineengedrongen lag het kleine dorp op
dè hooge bergvlakte, met de kerk in het midden,
alsof het aan dien steun behoefte had, en indeidaad
zag 't er klein en hulpbehoevend genoeg uit, om
ringd van de sneeuw- en ijsbergen, die zoo reus
achtig groot op de armzalige mcnschenwoningcn
neerzagen, welke een enkele stormvlaag vernie
tigen kon. Dun, verschrompeld dennenhout om
gaf den rand der bergvlakte, de bosschen begonnen
eerst lager, waar de weg naar het stroombed af
daalde; maar deze was niet bestraat en zelfs in het
gunstige jaargetij had het vaak bezwaren in, N.
'te voet te bereiken. (Wordt vervolgd)
