EERSTE BLAD
(Inspecteurs gevraagd.
d_MT NIET!
Fotografie
S. v. d. PLAAT.
(roeten,
OPNIEUW GEOPEND
2afé Hotel-Restaurant „DE VRIENDSCHAP"
Bewondering
van kenners
„UNION" RIJWIELEN af
JUNIMÖN
INLEGBOTER.
Coöp Fabriek van Melkproducten, Fynaart.
Het goedkoopste
BEHANGSELPAPIER
is A. WIELHOUWER
Ring 99 - Sommelsdijk f
ZATERDAG
31 MEI 1924
VINETA.
AJP's
VERSLAGEN.
for deze soort geen
alle posities vast
in prijs. Voor lijn-
iemakkelijk, hoewel
Is uit Amerika aan-
1 de hier genoteerde
In de meelfabrieken
jeloopen.
disponibel brd.^p,
Ll. id. ƒ207,—. Bul-
Iplata n.o. per „Tir-
It. R'dam 208,—.
1 disp. brd/sp. R'dam
Iwal. id. id. 209,02.
I-Russ.- disp. brd/sp.
fapiata- dis. id. id.
merk disp. brd/sp.
S.K. disp. id. id.
Isp. Sept. Dec. leve-
112,40.
Halfzacht^ Lijnkoeken. Merk C.B. fabriek
Utrecht dir. lev. brd/sp. 14,50. Merk B.
fabr. Kaars-Sypestein- id. id. 14,50. Merk
K.S. fabr. Kaars-Sypestein- id. id. 14,50.
Murwe B. fabriek Kaars-Sypestein- id. id
15,25.
Duitsche ürondnotenkoek. Minimum 55
eiwit en vet. Disp. Zutfen brd/sp. Zutfen
ƒ12,50.
Duitsche Sesarnkoek. Minimum 46 eiwit
en vet.
Inlantlsche Cocoskoek. Disponibel brd/sp.
Zaan 11.50/25.
Centraal Bureau.
Als wij meer goede boeken lazen, zouden
er minder slechte worden uitgegeven.
Beter kunnen tien geleerden hun wijsheid
verbergen dan een stommerik zijn onwetend
heid.
Menigeen is door zijn vijanden beroemd ge
worden.
for SPAARKAS worden
•ADJUNCT-INSPECTEURS
1 Hooge Provisie. Na geble-
Ihiktheid abonnement.Brieven
Itter J Bureau van dit Blad.
3ELSCHE r
/VIELEN
Jnlopbanden y ,y
;Sek£££jjZ£n
Toen bij aflevering f 38.
i betalenf 20
J jïANCO en GOED VERPAKT
Jszt gratis prijscourant No. -173
eImr»rtf+'Goudriaankade 12
impuri 's-GRAVENHAGE
ALLE uitvoeringen voorradig.
BOBBEMASTRAAT—MIDDELHARNIS
(5 minuten van het Station).
Billijkst en soliedst adres voor
foto's en vergrootingen.
In 't atelier opname bij elke
weersgesteldheid.
komen vroeg
in "t voorjaar, koop bijtijds 1
po. SPRUTOL
Verkrijgb. bij alle drogisten.
Logies met ontbijt vanaf f 2,—.
tiles naar de eisctaen des tijds ingericht.
IA CONSUMPTIE. BILLIJKE PRIJZEN.
Veste Wagenstraat 92 - ROTTERDAM.
Aanbevelend. J. DE GRAAF.
dwingen de
omdat ze gebouwd zijn volgens de rege
len der moderne technische wetenschap
AGENTEN IN IEDERE PLAATS
VRAAGT CATALOGUS
P t J w| £L FABR IER v/m firma q.j.V/0q£RG.
OEDEMSVAAPT
potten voor inlegboter worden vanaf heden ingewacht. Vulling
levering geschieden in volgorde naar tijd van inzending,
js is de dagprijs van afzending.
OP HEDEN
Imum 25 K.G. f 1.90, minimum 10 K.G. I 1.95,
AF FABRIEK.
dige vaten in goeden staat worden franco fabriek geleverd, voor
bepaalden prijs teruggenomen.
naf8 cent
per rol
vanaf 8 cent
per rol
en meest gesorteerde adres voor
naf8 cent
per rol
vanaf 8 cent
per rol
Prijs per kwartaal. f I.
Losse nummersf 0,07®
Advertentiën v. 1—6 regels f 1,20
Elke regel meer. f 0,20
Bij contract aanzienlijk korting.
Dienstaanbiedingen en Dienstaanvragen
f i,per plaatsing tot een maximum
van 10 regels elke regel meer 15 cent.
Ri jwielbelasting
In de Tweede Kamer is het ontwerp-Rijwiel-
belasting aangenomen. Dezer dagen volgt de
behandeling van het wetje in de Eerste Kamer.
En volgens het plan der regeering zal nog dit
jaar de nieuwe belasting tot liet volle bedrag
geheven worden.
De jaarlijkse he belasting zal bedragen drie
gulden voor ieder rijwiel. Zij wordt geheven
door middel van merken metalen plaatjes
waarop het jaartal is vermeld welke aan
het rijwiel worden bevestigd, leder rijwiel, dat
op den openbaren weg wordt bereden, zal van
zulk een belastingmerk voorzien moeten zijn.
De plaatjes zullen verkrijgbaar zijn op de
kantoren, welke daartoe door den minister
zullen worden aangewezen.
Kosteloos worden de belastingmerken uit
gereikt voor rijwielen, uitsluitend te berijden
door hoofden van gezinnen, die voor hun
beroep of bedrijf een rijwiel noodig hebben en
niet in de rijksinkomstenbelasting voor het
loopende jaar zijn of worden aangeslagen.
Onder de rijwielen in de nieuwe wet bedoeld
vallen ook de rijwielen, welke door middel van
een hulpmotor" worden voortbewogen. Deze
vallen nu onder de heffing der personeele be
lasting. De belasting bedraagt daar thans zes
gulden voor een rijwiel ingericht voor het
vervoer van niet meer dan één persoon, terwijl
door de heffing van rijks-, provinciale- en
gemeente-opcenten de belasting gewoonlijk wel
opklimt tot een goede twintig gulden. Uit de
personeele belasting zullen deze rijwielen nu
voortaan worden uitgeschakeld. Door de
enkele heffing van drie gulden opcenten
zullen niet geheven mogen worden op de nieu
we rijwielbelasting brengt de nieuwe wet
dus voor de houders van rijwielen met een
hulpmotor een zeer belangrijke tegemoet
koming.
Er zijn in de wet verschillende vrijstèllingen
opgenomen. Zoo zullen geen belastingmerken
noodig zijn voor dienstrijwielen van de Post
en Telegraaf, voor rijwielen bereden door poli
tiebeambten in uniform, voor rijwielen bereden
door niet hier te lande wonende personen,
die tijdelijk en niet langer dan drie achter
eenvolgende maanden binnen het Rijk ver
blijven e. cl. Van meer algemeen belang zijn
de vrijstellingen voor kinderrijwielen, waarvan
de wielen met andere banden dan luchtbanden
zijn bekleed, mits de omtrek der banden niet
grooter is dan 5 centimeter en voor driewielige
rijwielen, kennelijk bestemd voor gebruik door
gebrekkige personen.
Onder de strafbepalingen vindt men de
volgende. Wie op den openbaren weg een
rijwiel berijdt, dat niet is voorzien van het
vèreischte belastingmerk, wordt gestraft met
een geldboete van tenminste vijf en ten hoogste
vijf en twintig gulden. Wie op den openbaren
weg een rijwiel berijdt, voorzien van een voor
kostelooze' uitreiking bestemd belastingmerk,
wordt, indien niet blijkt, dat zoodanig merk
aan hem is uitgereikt, gestraft met een geld
boete van tenminste tien en ten hoogste hon
derd gulden. De geldboeten zijn verhaalbaar
op het rijwiel, waarmede de overtreding is
gepleegd, onverschillig wiens eigendom het is.
Bij ontdekking eener overtreding kunnen de
ambtenaren, die belast zijn met het opsporen
der overtredingen, het rijwiel in beslag nemen
FEUILLETON.
VAN
E. WERNER.
(Geautoriseerde uitgave van D. BOLLE).
74)
Hare aanwezigheid iri de houtvesterswoning
is een zonneklaar bewijs dat er een samenzwering
bestaat. Zij haat haar neef met al het fanatisme
van haar volk zij alleen heeft dien sluipmoord
beraamd. Daarom stond ze op eens, als uit den
grond opgerezen, te midden van de oproerlingen;
daarom trachtte ze mijnheer Nordeck zijn revolver
te ontrukken, toen hij op Osiecki aanlegde, en
hitste dezen en zijn volk aan, om een poging tot
moord op hun meester te wagen. Maar die Wal-
demar is toch een buitengewone persoonlijkheid!
Niet alleen bedwong hij het geheele oproer, maar
hij verzekerde zich ook van de opstookster cn
voerde haar met geweld naar Wilicza. Ondanks
al haar tegenstreven, heeft hij zijne verraderlijke
nicht aan hare aanhangers ontrukt en haar in de
slede naast zich gezet, en is toen met haar aari den
haal gegaan, alsof leven en dood er van afhingen.
En denk eens, hij heeft haar, zoolang de rit duurde,
met geen enkel woord verwaardigd; geen syllabe
spraken ze met elkaar, maar hare hand heeft hij
geen oogenblik losgelaten, om elke poging tot
ontvluchten te verhinderen. Ik weet dat alles
precies den koetsier Heb ik 't uitvoerig laten
vertellen
en opbrengen naar liet naastbijgelegen ont
vangkantoor der accijnzen. De ontvanger heft,
desverlangd, liet beslag op tegen zekerheid
stelling voor het maximum der geldboete.
De wet zal automatisch buiten werking
worden gesteld rnet ingang van den eersten
Januari 1930. Met 1924 medegeteld zullen we
deze rijwielbelastingwct dus gedurende zes
jaren houden. De jaarlijksche opbrengst er van
voor de schatkist is oorspronkelijk begroot op
3 millioen gulden. Wegens het opnemen der
bepaling betreffende de kostelooze uitreiking
van merken aan hoofden van gezinnen, die
niet in de rijksinkomstenbelasting vallen en
het rijwiel noodig hebben voor hun bedrijf of
beroep, zal de opbrengst wei een paar ton
lager worden dan liet geraamde cijfer. Tenzij,
wat ook mogelijk is, zal blijken, dat er in
Nederland veel meer dan een millioen rijwielen
worden gehouden, zooals de minister meende
te mogen onderstellen. K.
Ingezonden Meeledeeling.
Te water!
Het is weer begonnen. De eerste berichten
hebben al in de kranten gestaan. Korte een
voudige berichten, als Heden is de 19-jarige
P. bij het zwemmen verdronken. En vele,hee]
veel van zulke berichten zullen volgen, want
in ons land verdrinken jaarlijks ongeveer dui
zend menschen, omdat zij zich in 't water wa
gen om te zwemmen, te baden of afkoeling te
zoeken na warme Zomerdagen en omdat maar
8 (zegge drievan ons volk kan zwemmen!
Haar er verdrinken ook menschen, die door
een ongeluk in het water raken en zich mak
kelijk hadden kunnen redden, zoo ze hadden
kunnen zwemmen. Het is daarom zoo te be
treuren, dat niet overal gelegenheid bestaat
om zwemmen te leeren. Maar tracht zoovee)
mogelijk om het te leeren ter eigen levensbe
houd. Oefent, maar onder toezicht van goede
zwemmers, opdat er geen ongelukken voor
komen, zooals er in de afgeloopen weken bijna
twee op Plakkee gebeurd waren.
Maar ook gij, die zwemmen kunt, weest
daarmee niet tevreden, want op u rust de
taak om bij voorkomende ongelukken te
water uw zwemkunst te toouen. En dan
zal blijken dat ook de goede zwemmers nog
geen redders zijn. Hoevele goede zwemmers
zijn niet verdronken bij hun edelmoedige
poging om een ander te redden omdat zij
niet geoefend worden in enkele eenvoudige
grepen en in 't gekleed zwemmen.
Daarom zij de leuze: te water!
Gij niet-zwemmers leert zwemmen opdat
gü u zelf redden kunt en geen anderen in
gevaar brengt.
Gij, zwemmers leert het eenvoudige red
den van drenkelingen, opdat gö zelf niet als
slachtoffer valt of hulpeloos moet toezien
dat iemand, dien gfj hadt kunnen redden
reddeloos verdrinkt..
Te water, opdat gij, mensch, op zeker
noodlottig oogenblik niet „onder water
blijft
„Ja, ja, ge hebt hem drie uren achtereen in het
verhoor genomen," viel de administrateur hem
knorrig in de rede, „totdat de arme man er einde
lijk zelf in verward raakte en op alles ja antwoordde.
Hij heeft buiten het venster waar hij stond vol
strekt geen bijzonderheden kunnen onderscheiden
en niets gezien dan een woest rumoer, met den
landheer en de jonge gravin in het midden. Ter
stond daarop vielen de beide schoten, en toen
is de koetsier, zooals hij zegt, angstig naar zijn
paarden teruggeloopen al het overige hebt gij-
zelf hem in den mond gelegd. Alleen het getuige
nis van mijnheer Nordeck is van gewicht."
De assessor nam dit gezegde hoogst kwalijk en
had grooten zin de geheele politiemacht van L.
op den spreker af te sturen, welker handelwijs in
zijn persoon zoo ongehoord geminacht cn veroor-,
deeld werd; maar hij bedacht zich nog bij tijds,
dat het immers zijn toekomstige schoonvader was
die zich deze terechtwijzing veroorloofde, en bij
hem moest men dus zoo iets door de vingers zien,
al was het te bejammeren, dat hij niet meer ont
zag had voor de officiëele onfeilbaarheid van zijn
aanstaanden schoonzoon. Deze verkropte zijn
ergernis en antwoordde verstoord:
„Mijnheer Nordeck gedraagt zich, zooals altijd,
zeer eigenmachtig. Hij deelde mij de feiten zoo
kort mogelijk mede, zonder in bijzonderheden
af te dalen, en verbood mij freule Morynska in
het verhoor te nemen, waarop ik plan had gehad,
onder voorwendsel dat ze zich niet recht wel gc- j
voelde. Daarbij geeft hij bevelen en neemt hij
maatregelen, alsof ik er niet was, en behandelt
de geheele zaak eigenlijk, alsof geen mensch buiten
hem er iets in te zeggen heeft. Het liefst zou hij
haar voor de buitenwereld verbórgen houden.
Vergadering van de afdeeling „Het Groene
Kruis voor Herkingen en Omstreken"
op Vrijdag 16 Mei 1924 in de O. L.
School.
(Vervolg.)
SCHADELIJKE GEVOLGEN VOOR DEN
STAAT.
Men heeft hier in 't groot dezelfde nadeelen
als voor 't gezin. De Staat immers als een
groot gezin te beschouwen.
1°. De uitgaven, aan 't alkoholisme, zijn
enorm. Terwijl voor allerlei noodige of nuttige
maatregelen geen geld te vinden, verslindt
't alkoholisme duizenden millioenen. In 't Tijd
schrift van den Volksbond tegen drankmis
bruik werd verleden jaar genoemd als bedrag
dat door onze bevolking aan alkoholische
dranken werd uitgegeven, ruim 300 millioen!
(185, 80 en 35 millioen resp. gedistilleerd, wijn
en bier). Dit kwam neer op 43,per hoofd
en per gezin op 5 personen gesteld 215,
In Duitschland werd voor den oorlog 10-12
van het nationale inkomen aan alkoholische
dranken besteed; minstens 2000 millioen,dat
was 3 x zooveel dan de enorme uitgaven voor
leger en vloot. In de andere landen pl.m. even
zoo. Als 't alkoholisme nu eens bedwongen kan
worden en leger en vloot overal afgeschaft
konden worden, dan kon 't in ons ontredderde
werelddeel, zooals 't versje zegt, haast een
Paradijs worden, terwijl het nu voor vele mil
lioenen bewoners in en na den oorlog was een
hel. Verder verslindt het alkoholisme nog
indirect millioenen door allerlei noodzakelijke
uitgaven voor ziekenhuizen, gevangenissen,
tuchthuizen, bedelaarsgestichten, politie, rech
terlijke macht, armenverzorging, enz., die voor
een belangrijk deel door alkoholisten in beslag
genomen worden. Verder lijdt 't productie
vermogen van den staat er door, dat duizenden
arbeiders bij de alkoholindustrie betrokken
zijn, die anders meer productief werk konden
verrichten. In Duitschland hadden alleen de
brouwerijen 'en branderijen reeds 150.000
arbeiders aan 't werk, terwijl de tappers met
hun gezinnen ongeveer 1 millioen telden. Ver
der worden tal van personen tot arbeiden onge
schikt door hun alkoholgebruik of leveren
minderwaardig werk. Ook het zedelijk gehalte
der burgers door 't alkoholisme vermindert tot
schade van 't gemeene best. Dan ook in mili
tair opzicht de gevolgen ongewenscht Vermin
dering van de bevolkingstoename, door 't alko-
holmisbruik: 't sterftecijfer verhoogd er
't geboortecijfer verminderd. Daardoor minder
productieve krachten en minder landsver
dedigers en deze laatsten ook van minder
gehalte (meer afkeuringen en minder weer
standsvermogen). Ook te velde soldaten uit
matige landen meer waard. De taaiheid van
den Turkschen soldaat ook in den grooten
wereldoorlog telkens uitgekomen en erkend.
Bij 't begin van den oorlog in 1914 werd een
verbod van alle alkoholische dranken in Rus
land uitgevaardigd. Duitsche kranten begrepen
dadelijk de militaire beteekenis hiervan en
noemden dit staatsverbod dan de vorming van
10 nieuwe Russische legercorpsen. Gevolgen
hiervan: onverwacht snelle afloop der Russi
sche mobilisatie en daling van 't aantal zelf
moorden tot 14 in de laatste 5 maanden tegen
97 in 't overeenkomstige tijdvak in 1913 te
Petersburg.
Een matige natie kan daarom gemakkelijker
den strijd om 't bestaan volhouden dan een
„Mijnheer Nordeck," zeide ik tot hem, „geloof mij,
gij vergist u, wanneer ge in het voorgevallene
slechts een uiting van persoonlijken haat ziet;
de zaak ligt veel dieper en ik doorgrond haar.
't Was een vooraf beraamd oproer, een te vroeg
uitgebarsten komplot, dat zeker in de eerste plaats
tegen u was gericht, maar ongetwijfeld meer ver
takkingen had. Het stelde zich ten doel de orde,
de wet, de regeering te ondermijnen. Wij moeten
dat onderzoeken, moeten onze maatregelen ne
men." En wat antwoordt hij? „Mijnheer
Hubert, gij vergist u, als gij de gewelddaad van
een woesteling voor een samenzwering tegen den
staat aanziet. In elk geval zult ge uw onderzoek
moeten staken en gevolge van liet ontsnappen
van het houtvesterspersoneel, want bij dat volledig
gebrek aan samenzweerders en hoogverraders
zoudt ge u ten laatste verplicht zien weer de hand
op mij en doctor Fabian te leggen, zooals reeds
eens is geschied, 't Is dus in uw eigen belang, als
ik u verzoek uw dienstijver eenigszins te matigen.
Ik heb u de noodige bouwstoffen gegeven om te
L. rapport van het voorgevallene te doen, en
voor het handhaven van orde en ritst hier op
Wilicza behoeft gij niet te zorgen. Ik durf dat
alleen op mij nemen." Hiermede maakte hij een
koele, voorname cn ongelooflijk trotsche buiging
en liet mij staan."
De administrateur lachte. „Dat heeft hij van
zijne moeder. Ik ben dat jaren lang van vorstin
Baratowska gewend geweest; zij heeft mij daar
door dikwijls genoeg tot wanhoop gebracht. Het
baat niet dat men al boos wordt of van zijn goed
recht overtuigd is. 't Is een eigenaardig betoon van
meerderheid, die ondanks alles imponeert cn die
vorst Leo bij voorbeeld in het geheel niet bezit.
onmatige en men heeft de voorspelling gedaan,
dat de toekomst aan de matige natiën behoort.
En dat de Ver. Staten van N. Amerika den
alkohol uit hun gebied verbannen hebben, daar
aan liggen m.i. ook wel staatkundige redenen
ten grondslag. In Amerika maakt men ook
sterke propaganda voor goede voeding. En
als men 't daar goed gevoed en matig kan
houden, dan zal dat land m.i. het wereld
gebeuren nog veel meer gaan beheerschen dan
het nu reeds doet.
'T ALKOHOLVRAAGSTUK.
Met al deze gevolgen van 't alkoholisme
voor oogen, vroegen tal van vooruitziende en
weldenkende personen in allerlei landen zich
af, of hiertegen den strijd niet moest worden
aangebonden. De radikaalste oplossing is
natuurlijk algeheel verbod (door de overheid)
en geheelonthouding (door de afzonderlijke
personen). De stichter van den Mohainedaan-
schen godsdienst heeft deze laatste aan zijn
volgelingen voorgeschreven. Daar nu hon
derden millioenen dezen godsdienst belijden
en de Aziaten in 't algemeen zeer onthoudend
en matig leven, heeft men wel gevreesd, dat
deze volken de drinkende Europeesche volken
ten slotte nog wel eens zullen overweldigen,
als ze tot meerdere ontwikkeling en zelfbe
stuur zullen gekomen zijn. Zooals reeds gezegd
heeft men reeds in de Ver. Staten van Noord-
Amerika de alkohol van staatswege verbannen.
Over de gevolgen wordt verschillend geoor
deeld.
In 't orgaan van den Bond tegen Drank-
misbmik, (maar niet voor volstrekte ont
houding dus) van Aug. 1923 komt een rapport
voor van Mr. van Walsem, die door de Indi
sche Regeering naar Amerika was gezonden,
om zich op de hoogte te stellen van de toe
passing en werking van deze verbodswet.
Daar zegt deze: „Van wat men over 't al
gemeen biïiten Amerika hoort over de werking
van de drylaw (verbodswet) krijgt men den
indruk, dat de geheele drooglegging Ameri-
kaansche humbug is en in werkelijkheid niet
bestaat; dat de meeste Amerikanen er heftig
tegen gekant zijn en dat men weldra tot den
vorigen toestand zal terugkeeren. Een verblijf
van 5 maanden in Amerika heeft mij echter
het onjuiste van deze meening doen inzien.
De verschillende personen en autoriteiten, tot
wie ik mij om inlichtingen gewend heb en van
wie verreweg de meesten geen geheel-onthou
ders waren, lieten zich in groote meerderheid
ten gunste van de verbodswet uit en waren
doordrongen van de noodzakelijkheid, om
terwille van de groote voordeelen, die het
verbod moet brengen, iets van hun persoon
lijke vrijheid te moeten opgeven. „Het schijnt
wel, dat de groote meerderheid van het Amèri-
kaansche volk er ook zoo over denkt. Maar
voornamelijk in de groote industriesteden
van 't land is er nog al tegenstand tegen en
wordt de wet op allerlei manieren ontduikt en
heeft ze een ontzaglijken smokkelhandel doen
ontstaan met allerlei misstanden en omkoo-
ping van ambtenaren als gevolg. Misschien
zal men dan ook gedwongen zijn 't gebruik van
slappe alholische dranken (licht bier e.d.)
weer toe te staan.
Ook in Turkije heeft men de verbodsbepa
lingen weer moeten opheffen en heeft men van
den drankverkoop een staatsmonopolie ge
maakt.
't Schijnt uiterst moeilijk te zijn een volk
tot volkomen onthouding te dwingen. Voor
eerst zijn tal van personen gehecht aan den
Deze laat zich bij elke gelegenheid door zijn drift
inedesleepeit, alleen de oudste zoon heeft dien
karaktertrek geërfd en het is in zulke oogen-
blikken, alsof men de moeder zelve ziet en hoort,
hoe weinig hij haar anders moge gelijken. In éen
opzicht heeft mijnheer Nordeck volkomen recht:
matig je dienstijver eenigszins! Deze heeft je al
eens in onaangenaamheden gebracht.
„Dat is mijn noodlot," hernam de assessor op
berustenden toon. „Met de edelste bedoelingen,
met een volkomen toewijding en een brandenden
ijver voor het welzijn des lands, oogst ik niets
dan ondank, miskenning, achteruitzetting. Ik
blijf bij mijn gevoelen: 't was een samenzwering;
eindelijk had ik er nu een, en zie, nu glijdt ze mij
weer door de vingers. Osiecki is dood; zijne onder
geschikten zijn verdwenen: freule Morynska zullen
we aan geen getuigenverhoor kunnen onderwerpen
ik kan dus niets anders dan een eenvoudig
rapport opmaken. Was ik gisteren maar mee in
de houtvesterswoning geweest! Van morgen was
ze leeg. 't is mijn ongeluk, overal te laat te komen."
De administrateur schraapte hoorbaar zijn keel.
Hij meende, dat 't bij Hubert's oogenblikkelijk
zoo droefgeestige stemming niet ongepast zou zijn,
het gesprek tevens op zijn aanzoek te brengen
en hem ronduit mede te dcelen, dat hij alle hoop
op de liand zijner dochter moest laten varen.
Greta had zich niet bedacht, maar was bij hare
weigering gebleven, en haar vader stond op het
punt den minnaar dit bedroevend feit te melden,
toen Waldcmar's koetsier, die hem en freule Mo
rynska den vorigen dag had gereden en die nu
het voorwerp was van des assessors onvermoeide
ondervragingen, met een boodschap van zijn mees
ter verscheen.
prikkel van den alkohol, waarvan 't genot
hun geen kwaad doet, naar zij ineenen. Nu is
„genot" iets eigenaardigs. Er zijn volken die
er genotmiddelen op na houden, die voor ons
gevoel en onzen smaak in een woord walgelijk
zijn en deze toch niet minder fijn vinden dan de
menschen hier hun borrel. En ook de eerste
kennismaking met den alkohol is evenals die
met tabak heelemaal niet genotvol. Maar door
verkeerde opvoeding houdt men toch vol;
gaat er aan wennen; kan er ten slotte niet
meer buiten en vindt 't dan eindelijk een
genot, wat voor genotmiddel 't dan ook is.
Verder zijn nog allerlei reeds lang overwonnen
beschouwingen omtrent den alkohol in om
loop. Men meent soms nog, dat „sterke"
dranken, iemand sterk maken „Sterk" betee-
kent hier natuurlijk alleen sterkwekkend
evenals men spreekt van sterk zoutzuur of
sterke vitriool. Alkohol kan wel dienen om
voor een oogenblik de krachten op te zweepen,
zooals een vermoeid paard met de zweep
gedwongen wordt den gang er in te houden.
Hiertoe werd een kwarteeuw geleden de
alkohol nogal gebruikt door de geneeskundigen
b.v. tegen de crisis bij longontsteking. Maar
tegenwoordig door 't meerendeel der artsen
ook hier veroordeeld en vervangen door genees
middelen, die op 't hart werken. Dan meent
men dat alkohol verwarmt. Ook dit is dnjuist.
Door den alkohol de kleine bloedbuisjes ver
wijd resp. verlamd en daardoor een gevoel van
warmte, maar de temperatuur van 't lichaam
daalt in werkelijkheid. Op Noordpooltochten
tegenwoordig de alkohol dan ook verboden
waar. Hoe minder alkoholgebruik hoe grooter
weerstandsvermogen tegen de koude en ook
tegen de hitte. Alkohol vermindert 't presta
tievermogen ook hier evenals bij de sport.
Wie aan een zwem- of voetbalwedstrijd wil
deelnemen, mag weken van te voren reeds
geen druppel alkohol gebruiken evenmin als
tabak. Dan heeft 't z.g. alkoholkapitaal een
grooten invloed, die al te groote matigheid
krachtdadig tegenwerkt. Ook Frankrijk b.v.
dat veel wijn levert, oefenc druk uit op andere
landen, om deze zijn wijn op te dringen.
Naast de overheid particulieren de handen
ineengeslagen tot den strijd tegen het alko
holisme. Deze in twee verschillende groepen,
waarvan de een matigheid in haar vaandel
geschreven heeft. Voorbeeld hiervan, b.v. onze
Volksbond tegen drankmisbruik. Deze doet
veel nuttig werk: drankvrije schaftlokalen en
koffiehuizen voor arbeiders, drankvrije schip-
persbeurzen; voordrachten over 't alkoho
lisme, bevordering van de huisvlijt, volks
bibliotheken enz. enz. De andere groep vormt
de geheelonthoudersbonden, wier streven is een
alkoholvrije maatschappij. Deze zeggen„met
die matigheidsbeweging komt 't drankmis
bruik met zijn treurige gevolgen de wereld
niet uit, de matigen worden er nog matiger
door, maar hier is 't eigenlijk niet om te doen,
doch de onmatigen storen er zich niets aan en
gaan hun gang; weg dus met den alkohol."
In vele landen, waar geen algemeen drank
verbod bestaat, heeft men toch een wet ge
maakt, waardoor iedere gemeente zelf beslis
sen mag, of ze den drankverkoop verbieden wil
of niet. Dit noemt men de plaatselijke keuze.
In ons land hebben de Heeren Rutgers c.s.
zoo'n wetsvoorstel ingediend, dat door de
Tweede Kamer aangenomen, maar door de
Eerste verworpen is. 't Is evenwel opnieuw
aan de. orde gesteld en zal dus nog mogelijk
wetskracht krijgen. Dan zullen in verschillende
plaatsen stemmingen plaats hebben over al
Nu was 't gedaan met Hubert's berusting, maar
ook met zijne belangstelling voor andere'zaken.
Hij vergat miskenning en achteruitzetting, be
dacht plotseling dat hij den koetsier nog eenige
zeer gewichtige vragen te doen had en nam hem,
wat Frank hiertegen ook mocht inbrengen, mede
naar zijn kamer, om hier het getuigenverhoor met
nieuwen moed voort te zetten.
De administrateur schudde het hoofd. Ook hij
begon allengs tot het gevoelen over te hellen, dat
er "iets ziekelijks in het wezen van den assessor
lag en dat zijne dochter niet zoo geheel ongelijk
had, als zij een pretendent afsloeg, wiens razende
dienstijver evenmin te beteugelen was, als men
hem van zijn idee-fixe ten opzichte van de atom
bestaande samenzweringen kon afbrengen.
Op dit oogenblik nochtans volgde Grcta slechts
het voorbeeld van den assessor; ook zij liet iemand
een streng en nauwkeurig verhoor ondergaan, 't
Was doctor Fabian, die in de huiskamer voor
haar zat en dien ze in alle bijzonderheden uitvroeg.
Hij had haar uitvoerig moeten vertellen, wat hij
zelf omtrent het gebeurde van den vorigen dag
van mijnheer Nordeck had vernomen; maar dit
was ongelukkig niets anders of meer, dan wat
men in de woning van den administrateur al wist.
Waldetuar had den doctor, evenals al de overigen,
slechts de feiten medegedeeld en"ten opzichte van
verscheidene zaken, zooals bij voorbeeld ten op
zichte van het aandeel dat freule Morynska daarin
had gehad, een volslagen stilzwijgen bewaard.
(Word! vctvolgd.)