is het die ze ook repareert
AS
KOOPT
'OLENAARs
Predikbeurten.
jke Stand.
campfens
'Ma
TE KOOP
Vierwielige Karos
:N - GORDIJNEN
WOENSDAG
21 November 1923
n°. 6.
BORRKNLKRNBANK
bij die firma's
die in dit blad
Ad verteeren.
feuilleton.
VINETA.
e. werner.
«23
n hoekje.
eenige.
hoed recht, man?"
,0 ja, zeker."
iet eens goed, is 't heusch
kom nou maar mee."
zal je nog even moeten
een hoed als deze mag
worden".
■rekend.
oit iemand geleefd heeft,
van zijn buren?" vroeg
ntwoordde zijn vriend,
wel eens willen weten?"
1 niet mee.
nhopig beneden, nadat
jongen naar bed gebracht
helpen met dat kind en
■ragen beantwoorden; ik
c word er gek van."
il zoo moeilijk niet zijn,
;r, „waarom wind je je
en toch zoo op? Als hij
ïn, stuur hem dan maar
en kwam. Hier zijn een
„Wat eet een zee-ster?"
ien eieren?" Hoever kan
apper.
>perste man, die u ooit
ei?"
ette hij."
dapperste daad?"
weduwe, wier drie eerste
zelfmoord gepleegd had-
d. Slugs Muarlje, d. t. F. W. Scheygrond eu
VV. Tuk.
GehuwdJ. P. Overgaauw eu J. van der Jagt.
Overleden: Maarten Veldhuizen, oud 74 jaar,
ongehuwd.
ILHARNIS.
F. v. d. Nieuwendijk
L. J. Boeter en J
ert Bart, z. v. L. B Zweerus
Es, oud 47 j. (te Nieuwe
-1. Timmers, oud 27 j. L.
de Koning oud 46 j.
Kiviet, oud St j., wed. van
rolme, oud 9 j.
N, van 1 tot 31 Oct.
rnelia, d. v. G. J. Schrier
vaart en K. 't Gilde,
van 1 tot 31 Oct.
B Minekus en C- v.
Zondag 18 November.
NEDER LA NDSCll U ER VORMDE KERK.
Middelhuruis. nam. ds. Kloots uit Melissaut.
Soiuuielsdyk, v.m. en 's av. da. Van Montfrans,
Oogatcollecte.
Dirkaland, vm. en a' av. Van As.
Uerkiugeu. om. da Bus uit Ouddorp
Melissant, 'sav. da. Klools.
Stellendam, tui en 'sav. dhr Bouman.
Goedereede. vm. dhr v. d. Volde uit Ouddorp.
Ouddorp, geen dienst.
Nieuwe Tooge, vui. ds. Kruyt. (doop) en's av. ds.
Kruyt.
Oude Tonge, geen dienst.
Öoltgeusplaat, uam. ds. F. de Gida.
Den Bommel, nm ds. Polhuys
Stad aan 't Haringvliet, vin.ds. Polhuys. en 's av.
leeskerk (Oogatcollecte).
Hellevoetsluia, vm. en 'sav. da. Timmer.
Nieuw-Helvoet. vm. ds Priester.
Evangeliesatiegebouw, Kolenpad, vm. de heer
Sciialekaiiip van Nieuweslnis.
Nieuwenhoorn, vm. ds. de Voogd v.d Slraaten.
Rockanje. 'sav. ds. Witkop.
Evangeliesatiegebouw, 'sav. ds. Feenstra van
Oudenhoorn.
Oostvoorne. vin. ds. Briukerink,
Vierpolders. vin. ds. Zwiep.
Zwartewaal. vm. ds. Bartslra.
Heenvliet. vm. da. Romijn.
Abbenbroek. vm. ds. Wanrooy.
P ROTEST ANTEN BON D.
Sommelsdyk. (Langeweg) geen diensl.
Brielle, geen dienst.
GEREFORMEERDE KERK.
Middelharnis. vm. en 'sav. ds Van Velzen.
Melissant. vin. en 'sav. leeskerk.
Stellendam, vm.en 's av. ds. de Jong uit Zutphen.
Ouddorp. vin. en nm. leeskerk.
Ooltgensplaat. geen dienst.
Deu Bommel, vm en 'sav. ds. Schaafsma.
Stad aan 't Haringvliet, vm en nm ds. de Graaf.
Hellevoetsluis. vm. leeskerk;'sav. geen dienst.
Nieuw-Helvoet. vm. (H.-Avondm en 's av. 5 uur
(Nabetr.) ds. Sieders em. pred. te VlaardiDgen.
OUD-GEREFORMEERDE GEMEENTE.
Melissant. vm., en 'sav. dhr. v. d. Lugt.
Herkingen, vm., nm. en 'sav. leeskerk.
Stad aan 't Haringvliet, geen dienst.
GEREFORMEERDE GEMEENTEN.
Dirksland, vm. en 's av. leeskerk.
SOMMELSDIJK. Op Zondag 25 November des
avonds halfzeven uur. hoopt voor de Vrijzinnig
Hervormden op te treden ds. J. Ph. Mahkink,
Luth. Pred. te Leideo, in de zaal van den heer
Touw aan den Langeweg alhier.
ijn Uw bekleede Stoelen, Fauteuls,
ipé's. Divans of Matrassen nog
stuk of gehavend, zendt ze aan
lpad - MIDDELHARN1S - Tel. 44
dfeerderij en Matrassenmakerij.
Hij maakt ze als ni< uw.
vakkundig adres op ons eiland.
ROTTERDAM
alle soorten en maten.
IKGORDELS.
smiddelen. -
i voor Dames en Heeren
inboek a f 1,25.
Solide afwerking
Chique Coupe
een zoo goed als nieuwe
en een in goeden staat zijnde
KAR.
Te bevragen bij
W. en L D. VAN EESTEREN,
Bakkers, NIEUWE TONGE.
1TINGEN
96 otterdam
ng ss. sfc ss- ss.
meubileering
ZIJT TEVREDEN.
Prijs per kwarlaai. f I.
Losse nummers f 0.07'
Advertentiën v. I6 regels f 1,20
Elke regel meerf 0,20
Bij contract aanzienlijk korting.
hieiisthKiibiddiiigeii on Dienstmmvrugnu
f por plaatsing lot «nu maximum
vuil 10 regels; elke regel meer lf> cent.
Dit blad verschijnt iederen Woens
dag- en Zaterdagmorgen. Het wordt
uitgegeven door de
N V. Uitgeversmaatschappij
„Onzo Eilanden", Tel. Int. Ho. 15
Voorstraat Uidrfelharms.
6f .JAARGANG.
WAT WIJ ONTBEREN.
In rechte stroonien is de regen neergevallen
op de hooge sparren, op de glanzend-groene
kleine beuken. Het harde, kletterend geluid
van de dikke druppelen op de bladeren heeft
het zachte, tevreden geprevel van 't vriendelij
ke beekje overstemd en een somber nevel
gordijn verbergt de verre bergen.
Omhoog voert het boschpad donker
tusschen de dicht-groene sparren verder
over het vochtige gras, waar eiken dag maar
weinig voeten gaan.
En dan op de hoogvlakte breken plotseling
de grauwe wolken middendoor en een nieuwe
zon werpt haar gouden licht over alle dwerg
kleine boompjes, waar aan elk takje de drop
pels hangen als bevend zilver. Het nachtegaals
kruid is van een blijder paars, de vingerhoeds-
bloem richt als vernieuwd haar hooge toorts
met warm-roode klokken tot boven de dwerg
boompjes; en tusschen het gras groeien de
rijpe bosch-aardbeitjes als de schuchterste
roode bloemetjes.
Hoe klein en verlaten is één mensch op een
wijde hoogvlakte, waar geen geluid is dan het
zachte druppelen van de zilveren droppels
van blad op blad en het eeuwig fluisteren van
het sparrenbosch langs de helling.
De hoogste berg, die achter de zwartdon-
kere silhouetten der andere bergen zijn kruin
opsteekt, is plots overgoten van zonnelicht.
Heel scherp is zijn vorm omlijnd.
Nu komt stil en langzaam de avond over
de aarde. Het rustige licht, waaruit de ver
blindende schittering van den middag ver
dwenen is, ligt over de bergen, over de boom
kruinen, over de toppen van de sparreboomen,
waarvan elke tak, elke strevende spits sterk
afsteekt tegen de diep-blauwe lucht met de
sneeuwblanke, snel wegreizende wolken.
Over heel de vlakte ligt als een Zondags
rust het goud-doorzeefde licht. Een roofvogel
zeilt met wijde vleugels boven de berghellingen
als trok hij moe van roof en moord aan
't einde van den dag, rustend op eigen kracht,
naar huis.
En wie daar loopt in de eenzaamheid, krijgt
het besef: dit is, wat wij ontberen, wij menschen
van de groote steden, wij menschen met ons
drukke werk, met onze zorgen en bekommer
nissen, wij mannen in onze studeerkamers en
kantoren, wij vrouwen, vervuld van ons huis
houdelijk en maatschappelijk werk, dit,
wat altijd om ons is, waarheen we vergeten
onze oogen te richten, waarvoor we in onze
haastige bedrijvigheid geen tijd vinden: de
teedere overgangen, de overgangen dei-
donkerheid van den stroomenden regen naar
de vernieuwing van het glanzende zonnelicht,
de overgang van de lichten dag naar den steeds
zachter en inniger wordenden avond.
...Het is voor ons altijd inééns weer mooi
weer, het is altijd de avond, die onverwacht
komt, het donker, dat ons overvalt als een
plotselinge belemmering.
Maar wie heeft tijd, geduld of moeten
we zeggen, wie heeft zooveel rust in zich
om te wachten tot het laatste zonnelicht stil
weggekropen is van het oude pannendakje aan
den overkant, wie komt er toe in den schemer
avond werkeloos in zijn vensterbank te zitten
en wachtend uit te zien naar het stille uit
bloeien van den vurigen Westelijken hemel,
naar het te voorschijn komen der eerste kleine
tintelende sterren van den wijden nacht?
Het is de innerlijke onrust, die ons verhin
dert het eigen oogenblik te aanvaarden, het
is de innerlijke onrust, die ons vooruit doét
grijpen naar de vreugde van den volgenden
dag, die ons in liet effene heden bekommerd
doet zijn om een zorg in de toekomt, die
ons doet voorthaasten door den morgen naar
het wachtende werk in den middag.
„Die Hand urn die Stunde schlienen. Ja,
urn die Sekunde," (Het uur, ook de seconde
met de hand omsluiten) zegt de Oostenrijker
Bartsch in zijn boekje: „Frohe Botschaft des
Weltkindes".
Als wij het deden niet den enkelen keer,
dat we buiten in de eenzaamheid gegrepen
worden door de grootschheid en lieflijkheid
van Gods natuur maar eiken dag van ons
daaglijksch bestaan opnieuw, hoe waardevol
en van groote beteekenis zou ons leven dan
worden! Wij zouden den morgen liefhebben
om zijn ongereptheid, om de nieuwheid van
eiken dag, die ons een betere kans gaf dan de
vorige; wij zouden in den middag, als de span
ning" om ons werk het grootst was, iets be
speuren van den zegen te mogen arbeiden.
Als wij de eigen seconde omsloten, dan
zouden onze vrienden niet telkens weer on
bevredigd van ons heengaan, omdat in het
korte uur van samenzijn onze blik toch weer
langs hun stil verlangend gezicht was wegge
gleden naar den eigen belangen, dan zouden wij
de geweldigheid voelen van het oogenblik,
als na een volgespeclden dag ons kind vriend
schappelijk z'n arm door den onzen steekt en
onder zacht en vertrouwelijk gepraat naast
ons naar huis loopt of stil met ons is onder
den oneindigen sterrenhemel.
In het grijpen van het uur, in de overgave
aan het werk van heden ligt de rust geborgen;
in het besef, dat het in één kostbaar oogenblik
waarin we tegenover elkaar staan, kan gaan
om een stuk zieleleven van dien ander wordt
ons, naast onverwachte moeilijkheden, iets ge
schonken van de winst voor ons hari.
Wij rustelooze, moderne menschen hebben
de eenzame hoogvlakte misschien noodig, om
ons rekenschap te geven van ons tekort. Wie
daar zijn ontberingen én zijn rijkdom heeft
leeren kennen, heeft de kans gekregen een enkel
uur, een seconde-van-heerlijkheid vaster te
omsluiten. Dat kan hem, als hij terugkomt
in -het lage land, voor erger onrust en armoede
behoeden. N.A.C.
DE RIJKSMIDDELEN.
Het is inderdaad een heel groot verschil,
dat de gisteren verschenen opgaaf betreffende
den middelenstaat over October in vergelij
king met dezelfde maand van 1922 te zien
geeft. Met niet minder dan 1l3/„ millioen
zijn de gewone ontvangsten der schatkist bij
j die van verleden jaar ten achter gebleven, een
verschil overeenkomende met ruim 25 pet.
van de geheele opbrengst van laatstbedoelde
maand. Gelukkig is de toestand niet zoo ver
ontrustend als uit een simpele vergelijking
zou zijn af te leiden. De maand toch, waarmee
nu de vergelijking wordt gemaakt, was er een
van buitengewone hooge opbrengsten voor ver
schillende bronnen, met het gevolg, dat het
totaalcijfer toen 9,8 millioen hooger was dan
de overigens niet bijster voordeelige October
maand van 1921. In hoofdzaak waren het de
zeer groote baten uit de successierechten en
uit de inkomstenbelasting, die verleden jaar
de ongewoon hooge opbrengst teweeg brachten.
Terloops zij opgemerkt, dat dezelfde bronnen
van inkomsten in November 1922 nog ver
rassender resultaten hebben opgeleverd dan
MIDDELHARNIS-SOJUfELSniJR.
De bank leent gelden aan leden teeen
5*/io 'lo 'ajaare. Zij neemt gelden op tegen
J o/o 'ajaars, ook 7an niet-leden. Voor-
Bcbotten kannen dagelijk8 aangevraagd
worden bij een der leden van het Beatnor.
Gelegenheid tot inbrengen en terugbe
taling van gelden alken Maandagavond en
Vrijdagavond van 8—8 nnr ten hniee van
den kaaeler
O. JOPPE Ox., te Sommflladijk
VAN
(Geautoriseerde uitgave van D. BOLLE).
24)
Fabian wierp een zijdelingschen blik naar zijn
kweekeling. „Ik vreesde dat er een ongeluk zou
gebeuren," zeide hij zacht.
„Dat er stellig ook gebeurd zou zijn," viel Wi-
told in. „Waldemar moet dien avond zijn zinnen
niet bij elkaar hebben gehad! Op die plaats
over de sloot te willen springen en dan met een
half dood, afgejaagd paard en in schemerdonker!
Ik heb hem altijd gezegd, dat hij nog eens een onge
luk met zijn wildheid zal aanrichten: nu heeft
hij eens een goede ies gekregen. Hij trekt het zich
wel wat héél sterk aan, en dus, doctor ge moogt
nu weer praten neem hem dan nu eens onder
handen en spreek hem eens een hartig woordje
toe. Van u wil hij 't in de gegeven omstandigheden
wel hooren, dat weet ik."
Hiermede stond de landheer op en verliet het
vertrek.
De twee achterblijvenden zwegen een poos, maar
eindelijk begon de doctor: „Hebt ge gehoord,
Waldemar, wat mij is opgedragen?"
De jonge man, die tot hiertoe zwijgend en on
verschillig bij het venster had gestaan, alsof dit
gesprek hem in het geheel niet aanging, keerde
zich om en stapte op het bed toe. Oppervlakkig
scheen Witold's bezorgdheid overdreven; een na
tuur als die van Waldemar was niet zoo vatbaar
voor berouw en zielesmart als hij zich voorstelde.
Hij was alleen iets bleeker dan gewoonlijk; wie
hem echter van nabij beschouwde, dien viel de
verandering evenzeer in het oog. Er lag een zon
derlinge trek op zijn gelaat, die den beschouwer
onwillekeurig angst inboezemde; een wonderlijk
strakke trek, die als het ware alle andere gemoeds
aandoeningen verdrong en overheerschte. Mis
schien was dit slechts het pantser, waarachter
hij alles verborg, wat in zijn binnenste omging.
Ook zijn stem klonk niet nicer zoo vol en krach
tig als anders, maar mat en dof, toen hij ant
woordde:
„Luister toch niet naar oom I Mij mankeert niets.'
Doctor Fabian greep de hand van zijn kweeke
ling, wat deze geduldig toeliet.
„Mijnheer Witold meent, dat gij je altijd nog
het ongeluk verwijt, dat mij is overkomen. Maar
dit kan niet meer het geval zijn, nu alle gevaar
en zelfs de pijn bijna geheel geweken zijn. Ik
vrees dat er een andere zaak mee in het spel is."
De hand van den jongen man trilde in die van zijn
leermeester. Hij wendde liet gelaat af.
„Ik heb dit punt nog niet durven aanroeren,
ging Fabian ernstig voort, „en merk dat het jc
ook thans nog pijnlijk aandoet. Zal ik zwijgen?"
Waldemar slaakte een diepen zucht.
„Neen, ik moet toch al dankbaar zijn, dat gc
oom niets daarvan gezegd hebt. Hij had mij dood
gemarteld met zijn vragen en ik zou hem toch
nooit te woord hebben gestaan. U had mijn stem
ming op dien avond bijna het leven gekost; u
kan noch wil Ik ontveinzen, wat ge toch reeds
weet."
de even bedoelde maand en het totaal der
gewone ontvangsten tot de fabelachtige hoogte
van meer dan 50 millioen deden stijgen.
Al mag men dus die twee bij uitstek voor
deelige maanden vafi het vorige jaar niet als
maatstaf} van vergelijking nemen ter beoor
deeling van de thans behaalde uitkomsten, zoo
valt er toch van de resultaten in de afgeloopen
maand weinig goeds te zeggen. Ook in verge
lijking met September j.l., toen er over de
behaalde uitkomsten weinig reden was tot ver
heugenis, is er een nadeelig verschil, zij het dan
ook van niet meer dan ongeveer 3 ton. Het feit
op zichzelf echter, dat October bij zijn voor
ganger ten achter blijft is al erg genoeg, aan
gezien de rijksmiddelen zij het dan ook de
laatste jaren niet meer in die mate als in de
tijden van vóór den oorlog veelal de nei
ging hebben om in October, en vervolgens ook
in November, sterk toenemende opbrengsten
te vertoonen. Voor het overige heeft een ver
gelijking met September ditmaal eveneens
haar bezwaren, doordat de ontvangsten toen
vermoedelijk in bijzondere mate den nadeeli-
gen invloed hebben ondervonden van den chaos
bij den postchèque- en girodienst, in zoover
deze tot een stagnatie bij menige bron van
rijks-inkomsten moet hebben geleid. In welke
mate dat ook in October nog het geval is ge
weest valt moeilijk uit te maken. Mogelijk,
zij het dan ook niet bepaald zeker, was de
invloed van de stopzetting van den girodienst
van eenigszins kleineren omvang dan in Sep
tember, nu het betalingsverkeer, door nood
gedwongen, in vele gevallen weer de oude en
omslachtige wegen ook voor het aanzuiveren
van belastingschuld heeft moeten betreden.
Intusschen mag men niet over het hoofd zien,
dat het eindcijfer voor September, eenerzijds
gedrukt door de gorimisère, aan den anderen
kant geflatteerd is door de bij uitstek hooge
opbrengst van de dividend- en tantième-belas
ting, die wij, evenals in Februari j.l. aan de
'indertijd door den Hoogen Raad genomen be
slissing in zake de winstverdeeling over vroe
gere jaren door de Koninklijke Petroleum
Maatschappij meenden te moeten toeschrij
ven.
Al moge, zooals gezegd, de opbrengst over
October "1922 geen geheel zuiveren maatstaf
voor vergelijking bieden, zoo is het toch van
belang hier even na te gaan, welke middelen
het meest tot het ontstaan van het groote ver
schil van tegen de 12 millioen hebben bijge
dragen. De grootste verminderingen vindt men
bij de inkomstenbelasting, de dividend- en
tantième-belasting en de successierechten. De
inkomstenbelasting, die verleden jaar van
maand tot maand door haar verrassend hooge
opbrengst het voornaamste tegenwicht had
geleverd tegen den onmiskenbaren achter
uitgang bij zoovele andere bronnen, had in
October 1922 niet minder dan 13x/4 millioen
opgeleverd, een bate, die daarna alleen nog
in November werd overtroffen. Thans parais-
seert dit middel met niet meer dan 7,8 mil
lioen op den -staat, een oopbrengst, die wel
iswaar tegenover de twee voorafgaande maan
den geen slecht figuur maakt, maar toch van
het meergenoemde nadeelige verschil bijkans
5-t millioen verklaart, De dividend- en tan
tième-belasting, die, afgezien dan van den bo-
vengenoemden meevaller, reeds geruimen tijd,
in tegenstelling met de inkomstenbelasting,
den invloed van de malaise op zakengebied
in haar opbrengstcijfers weerspiegelt, leverde
in October slechts 979.000 op, of 3,6 mil
lioen minder dan verleden jaar en bijna 5
„Ik weet niets," antwoordde de doctor bezorgd.
„Ik heb alleen mijn vermoedens omtrent het too-
neel, waarvan ik getuige was. Zeg mij in 's hemels
naam, Waldemar, wat was er toen voorgevallen?"
„Een kinderachtige grap," antwoordde Walde
mar bitter.
„Een dwaasheid, die niet verdient dat men haar
als ernst opneemt zooals mijne moeder althans
eergisteren schreef. Maar ik heb het als ernst op
genomen, als zulk een vreeselijken ernst, dat het
mij een deel van mijn leven, misschien wel het
beste gekost heeft."
„Hebt gij freule Morynskalief?" vroeg de doctor
zacht.
„Ik had haar lief. Maar dat is voorbij. Ik weet
thans dat ze met mij en mijne liefde gespeeld
heeft. Nu ben ik er echter overheen."
Fabian schudde het hoofd, terwijl hij zijn blik
met diepe bekommernis op het gelaat van den
jongen man liet rusten. „Er overheen? Dat zijt
ge nog lang niet. Ik zie maar al te goed, hoe zwaar
ge er zelfs op dit oogenblik onder lijdt."
Waldemar streek met de hand over het voor
hoofd. „Dat zal wel overgaan. Heb ik 't verdra
gen, dan zal ik 't ook te boven komen; en te hoven
komen wil ik 't ten koste van eiken prijs. Slechts
éen verzoek: zwijg er verder over tegen oom
en ook tegen mij. Ik zal die zwakheid overwinnen,
dat weet ik, maar er over praten kan ik niet, ook
niet met u. Laat mij maar alleen begaan des
tc eerder is 't overwonnen."
Zijn trillende lippen verrieden, hoe pijnlijk 't
hem viel zijne wond te beroeren. De dokter be
greep dat hij dien wensch moest eerbiedigen.
„Ik zal zwijgen als gij het verlangt," verzekerde
hij. „Ik zal er Je In 't vervolg nooit meer mee lastig
millioen minder dan in September j.l. met zijn
reeds vermelde extra bate. Wat de vergelij
king met verleden jaar betreft, dient te wor
den opgemerkt, dat ook toen, behalve de reeds
in den aanvang genoemde inkomstenbelas
ting en successierechten, de dividend- en tan
tième-belasting een exceptioneel hooge op
brengst gaf. Intusschen is de bate van slechts
ongeveer 93/4 ton in de afgeloopen maand, in
vergelijking met de meeste andere maanden
van het loopende jaar, niet eens bijzonder ge
ring te noemen. Integendeel overtreft zij die
van een vijftal maanden zelfs niet onbelang
rijk, al kon het 1/12 der raming ad 1 mil
lioen niet bereikt worden. Bij de successie
rechten bedraagt het nadeelige verschil tegen
over de buitensporig hooge opbrengst van ver
leden jaar eveneens ruim 3,6 millioen, ter
wijl de ontvangsten bij die van September
j.l. ruim 11 ton ten achter bleven. Ook dit
middel kon met zijn opbrengst van 3,4
millioen het 1/12 der raming niet bereiken.
De verschillen, die de overige middelen op
den staat tegenover verleden jaar te zien geven,
zijn van heel wat kleineren omvang. Over het
geheel genomen wegen de verdere rijzingen
en dalingen vrijwel tegen elkander op. Een
belangrijk accres, n.l. van ƒ712,500, vertoont
de personeele belasting, die met een opbrengst
van 3,275,000 welhaast geheel op rekening
komende van het loopende dienstjaar, een
hooger cijfer heeft aan te wijzen dan ooit in
een maand bereikt werd en de bate, welke
sedert 1 Januari uit deze belasting werd ver
kregen, tot 3,3 millioen boven de ontvang
sten in de eerste tien maanden van 1922 heeft
doen stijgen. Slecht daarentegen blijft het
met de vermogensbelasting gesteld, die anders
in de laatste maanden van het jaar nog wel
eens goedmaakt hetgeen in het overige gedeelte
van het jaar was tekort gekomen, maar nu,
evenals in alle voorafgaande maanden, bij
verleden jaar ten achter bleef, ditmaal met
een bedrag van 108,000. Het nadeelige ver
schil over de eerste tien maanden is nu ge
stegen tot ruim 4J millioen, of meer dan
een derde van de heefe opbrengst van een jaar
geleden.
Bij den suikeraccijns in October een nadee
lig verschil van 176.000. Voor de eerste tien
maanden is nochtans de opbrengst, die door
het wisselvallige verloop, dat deze accijns ver
leden jaar vertoond had, vaak groote ver
schillen te zien gaf, nog een kleinigheid hooger
dan in hetzelfde tijdsverloop van 1922. An
ders is het gesteld niet den gedistilleerdaccijns,
waaruit de baten voortdurend een onbevre
digend karakter blijven dragen, eenerzijds
wegens kleiner verbruik als gevolg van de
oeconomische omstandigheden, anderzijds we
gens het nog steeds voortduren van clandes
tiene productie en smokkelarij, die door de
buitensporig hooge heffing in de hand worden
gewerkt. Bij de toch reeds schrale opbrengst
van October 1922 bleven de baten in de af
geloopen maand nog bijna x/4 millioen ten ach
ter, terwijl het nadeelig verschil sedert 1 Ja
nuari, in welk tijdsverloop geen enkele maal
het 1/12 der raming kon worden bereikt,
reeds tot meer dan 7|- millioen is aangegroeid.
De accijnzen op bier en op wijn daarentegen
maakten in October met stijgingen van resp.
68,500 en 98.500 een beter figuur al is
er voor het eerstgenoemd middel over de eer
ste tien maanden toch nog een achterstand
van ƒ364, 800, een bedrag nog iets grooter dan
er met bet bier is gewonnen. Trouwens tegen
over het zeer groote verlies bij het gedistil-
vallen."
„In 't vervolg?" herhaalde Waldemar. „Wilt
ge dan nog bij mij blijven? Ik heb mij voorgesteld
dat ge ons terstond na uw herstel zoudt verlaten.
Ik kan u toch niet vergen bij een pupil te blijven
die uw angst en zorg voor hem vergold door u
omver te rijden!"
De doctor greep den jongen man bij beide han
den. „Alsof ik niet wist, dat ge aan mijn ziekbed
veel meer uitgestaan hebt dan ik zelf! Iets goeds
heeft mijne ongesteldheid althans bewerkt: zij heeft
mij de overtuiging gegeven die mij neem mij
niet kwalijk! tot hiertoe ontbrak de overtui
ging dat gij een hart hebt."
Waldemar scheen de laatste woorden nauwelijks
te hooren; hij staarde somber voor zich uit. „In
éen opzicht heeft oom gelijk," zei hij eensklaps.
„Hoe kwaamt gij er toe, juist gij, om Noorman
bij den teugel te grijpen?"
Fabian glimlachte. „Omdat ik juist niet voor
I een held bekend sta, meent ge? Maar 't was dc
vrees voor u, die mij op eens moedig maakte.
't Is waar, ik had je reeds meer dergelijke roeke-
loosheden zien wagen, zonder dat ik ze had durven
beletten, maar ik wist dan altijd, dat gij waart
opgewassen tegen liet gevaar dat ge trotsccrdet.
Dien avond was 't echter niet liet gevaar 't
[was de val dien gc zocht, Waldemar. Ik zag dat
gc dien wcnschtet, zag dat hij jc dood ten gevolge
zou hebben, als ik je niet met geweld terughield
en toen vergat ik mijn vrees en greep Noorman
bij den teugel."
Verbaasd zag Waldemar den spreker aan. „'t
Was dus niet enkel onvoorzichtigheid, geen on
gelukkig toeval, dat gij op den grond werdt ge
worpen? Ge wist dus aan welk gevaar ge u blood-
leerd valt laatstbedoeld voordeel geheel in 't
niet.
Uit den tabaksaccijns werd in October
244,000 meer ontvangen en uit de regis
tratierechten 268,000 meer. Daarentegen
vertoonen de zegelrechten een achteruit-gang
van 167,500, waarbij in aanmerking is te
nemen, dat de maand, met welke de verge
lijking gemaakt wordt, bijzonder voordeelig
was. Vergelijkt men de opbrengst met de voor
afgaande maanden van dit jaar, dan is het
resultaat geenszins onbevredigend, daar de
ontvangsten hooger waren dan sedert 1 Janu
ari is voorgekomen. Niet onwaarschijnlijk is
de hoogere opbrengst in October voor een
gedeelte een gevolg van de stopzetting van
den girodienst, nu tal van verrekinengen, die
vroeger per postgiro plaats vonden en aldus
van zegel waren vrijgesteld, thans op andere
wijze geschieden. Ook moeten de hoogere
ontvangsten vermoedelijk voor een gedeelte
worden verklaard doordat er den laatsten tijd
groote bedragen aan dollarfondsen hier te
lande zijn ingevoerd en van Nederlandsch
zegel voorzien.
Van meq^jievredigenden aard dan evenbe-
doeld verschijnsel is wellicht het feit, dat de
invoerrechten, na reeds in September wat om
hoog te zijn geloopen, nu een verdere verbe
tering hebben ondergaan en die van ver
leden jaar met 125,000 overtroffen. Ook de
stijging van 47,700 bij het statistiekrecht
schijnt op eenige verlevendiging in het handels
verkeer te wijzen, terwijl de loodsgelden zich
de laatste maanden eveneens in stijgende rich
ting bewegen, al blijft hun opbrengst in Octo
ber bij de nogal hooge ontvangsten van ver
leden jaar ruim ƒ20,000 ten achter. Doch deze
aanwijzing van iets meer leven, in ons handels
verkeer vormt dan ook zoo wat het eenige
gunstige, dat van dezen middelenstaat te zeg
gen valt.
Voor de schatkist worden de algemeene re
sultaten van maand tot maand slechter. Se
dert 1 Januari is bij de gewone bronnen van
inkomsten de achterstand tegenover verleden
jaar nu reeds tot 253/4 millioen aangegroeid
niettegenstaande er uit den tabaksaccijns, die
verleden jaar nog maar vijf maanden meetelde,
8,9 millioen meer is ontvangen. Bijna het ge
heele bedrag van den achterstand, nl. 23£
millioen, komt voor rekening van de inkom
stenbelasting, terwijl de verminderingen van
ruim f 4b millioen bij de vermogensbelasting,
meer dan flb millioen bij den jeneveraccijns
en bijkans 2,9 millioen bij de invoerrechten
de voornaamste nadeelige verschillen der an
dere middelen uitmaken, die in de reeds ge
noemde stijging van 3,3 millioen bij het
personeel, van 8 ton bij de successierechten
en 3b ton bij het bier, om enkel de voornaam
ste te noemen, slechts gedeeltelijk compen
satie vinden.
En nog slechter dan met de gewone bron
nen is het met de buitengewone baten ge
steld. Aan o.w. belasting kwam in de eerste
tien maanden slechts 144 millioen binnen,
tegen 3074 millioen verleden jaar, terwijl de
inkomsten voor het leeningsfonds niet meer
dan 863/4 millioen opbrachten tegen ruim
ƒ107 millioen. Aan buitengewone ontvangsten
werd er dus ruim 36 millioen minder ont-
vangen dan in 1922, wat met de bovengenoem
de 253/., millioen in het geheel een nadee
lig verschil maakt van welhaast 62 millioen
in tien maanden tijds. Mei dergelijke cijfers
voor oogen kan er voor geen enkele regee
ring twijfel aan bestaan, dat een besnoeiing
steldet? Was u dan iets aan mijn leven gelegen?
Ik dacht, dat niemand er iets om gaf."
„En je pleegvader dan?"
„Oom Witold ja, hij misschien wei. Maar
hij is ook de eenige."
„Ik meende je toch bewezen te hebben, dat hij
niet de eenige is," zeide de doctor op zachten,
verwijtenden toon.
De jonge man boog zich over hem heen.
„En juist van u heb ik dit toch het minst ver
diend. Maar geloof mij, doctor, ik heb een harde
ies gehad, zoo hard, dat ik haar mijn geheele
leven niet weer zal vergeten. Sedert het uur dat
ik u bloedend naar huis droeg, sedert die twee
eerste dagen, toen de doctor meende dat het met
u gedaan was, weet ik hóe een moordenaar zich
voelt. Als ge werkelijk bij mij wilt blijven, dan
kunt gij 't gerust nu wagen. Aan uw ziekbed heb
ik mij voorgenomen mijn drift te beheerschen, die
mij blind maakt voor alles wat mij in den weg
treedt. Ge zult u niet meer over mij te beklagen
hebben."
De vroegere energie straalde weer in deze woor
den door, maar doctor Fabian zag niettemin be
zorgd zijn kweekeling aan, terwijl deze zich over
hem heenboog. „Ik wenschte dat gc dit met een
ander gezicht zeidet," antwoordde hij. „Er is
geen sprake van dat ik heenga, maar ik zie je
veel liever zoo wild en onhandelbaar als vroeger,
dan zoo akelig kalm en bedaard. De uitdrukking
in je oogen bevalt mij niet."
fWordl vervolgd.)