Kern, ffliddelharnis
;L of PIANO
Goes-Utrecht
Pubiiske Verhuring.
is het die ze ook repareert!
uilen.
Geeft U op als Abonné.
iaat ter dekking
Éoekstiei „Heiman III".
t Schrale
TE KOOP
dorschmachine
Een locomobiel voor de sloop.
L.Nelisse Az., Nieuwe Tonge
WOENSDAG
14 November 1923
6e jaargang.
n°. 4.
feuilleton.
VINETA.
VERSLAGEN.
«2 3.
ties Korteweg 3 mad. t. v.
en Coruelia Johanna v Ks
KSLAND.
□a Jacobn. «1. v. Jacobus
de tlraaf; Jau, l. v. C.
tzen; Abra Cornelia, il v.
roi-gindewey.
ina Johanna Zoon 55 j.
Witvliet.
1SSANT.
en Dingeinun. zoons van
S. Nagtegaaj.
d. Hoek 61 j. wedn. van
>EREEDE.
d v. M. J. Franke en J. van
d v. P. den Eerzanien
r nel is. z. v. W. Redert eu
neetemau 19 j. van Ouddorp
•naud oud SS j. echtg. van
BOMMEL
v. P. D. Knops en A.
Vos 26 j en J. Osseweyer
V-HELVOET.
October 1923.
D. Langeveld en W. Mol;
Mannetje en N. Biesheuvel;
J. Hilligehekkeu en G. L.
J. Stolk en F. Danger-
C. v. d Mey en J. Elaud.
Gerretse 2ój.en 11. Lam bo
Ï7 j. en A. Verslijnen 26j.
de Ridder 35 j. en C. J
Boutken 25 j. en W. E
D S. Gerretse 26 j en H
de Vries 23 j. en C A de
maand Octoher.
d. v. D. Hogenboom en
Job, z. v. P. Verweel en
irnelis en Hermanns zoons
de Vries; Jaeobns Teuni*
A Gardenier
Riethoff en P. M. Spruijt
Visser, oud 71 j. echt);, var
van der Schoor, oud 69 j
J. Lankhaar, oud 72 j
maand October,
je. d. v. J. Wandemaker en
"nlje, d- v. VV. P. van der
euiaker.
skant en D. Bekker; P. van
lenier.
Predikbeurten.
PONDENTIE
rek moeten eenige raads-
izonden Stukken blyven
Red.
Zondag 11 November.
NEDERLANÜSCH HERVORMDE KERK.
Middelhuruis, *sav. ds. Van As uit Dirkslaud.
Sommelsdyk. 'sav. ds. Vuu Moutfrans.
Dirksland, vm. Vau As.
Uerkiiigen. nm. ds Kloots uit Melissaut.
Melissant, vm. eu 's av ds. Kloots (Oogstcollecte).
Stellendam, vm. en 'sav. dhr. Bouuian.
Goedereede, vm. ds. De Gidts.
Ouddorp, vm. en 'sav. ds. Bus.
Nieuwe Touge, vm. leeskerk eo's av. ds. Kruyt.
Oude Tonge, vm. ds. Kruyt uit Nieuwe Touge.
Ooltgetisplaat, vm. ds. Van Mout trans uit S'dyk.
Den Bommel, nm ds. Japchen. (Afscheid).
Stad aan 't Haringvliet, vm.en 's av. ds. Polhuys.
Hellevoetsluis, vm en 'sav. ds. Timmer.
Ni- uw-Helvoet. vm. ds Priester
Evangeliesatiegebouw, Kolenpad, vm. de heer
Zuiderduin.
Nieuwenhoorn, vm. ds. de Voogd v.d Strauten.
Rockanje. vm. ds. Witkop.
Evangeliesatiegebouw, vm. ds. Van der Does van
Brielle.
Oostvoorne, vm ds. Brinkerink.
Vierpolders, geen dienst.
Zwartewaal, vm. ds. Bartstra.
Heen vliet. vm. ds. Romyu.
Abbenbroek, vm. ds. Waurooy.
PROTESTANTENBOND.
Sommelsdyk. (Langeweg) 'sav. half zeven ds.
H. Vermaas uit Locliem.
Brielle, vm. 10 uur, ds. J. A. van Krieken uit
Haaksbergen.
GEREFORMEERDE KERK.
Middelharnis, vm. en 'sav. ds Van Velzen.
Melissaut. vm. en 'sav. dhr. v. d. Lugt.
Stellendam, vm. en 'suv. ds. v. d. Spek uit
Spijkenisse.
Ouddorp. vm. en nm. ds. Willemsen uil Poor-
tugaal.
Ooltgensplaat, vm. en 'sav. ds. de Jong uit
Zutphen.
Den Bommel, vm en 'sav. ds. Schaafsma.
Stad aan 't Haringvliet, vm. en nm ds. de Graaf.
Hellevoetsluis, vm. dhr. Eure, theol. cand. te
Zandvoort.
Nieuw-Helvoet. 'sav. dhr. Eure. theol cand. te
Zandvoort.
Rockanje, vm. (bevestiging) van dhr. Hardeman
door ds Mol van Zwartewaal en nm. half drie,
dhr. Hardeman intrede.
OUD-GEREFORMEERDE GEMEENTE.
Melissant, vm., nm. en 'sav. leeskerk.
Herkingen, vm., nm. en 'sav. leeskerk.
Stad aan't Haringvliet, vm., nm. en 'sav. leeskerk
GEREFORMEERDE GEMEENTEN.
Dirksland, vm. en 's av. leeskerk.
rlogemaker en Goudsmid.
beste en soliedste adres voor
iOUD, ZILVER, HORLOGES,
KLOKKEN, PENDULES,
5AROMETERS en BRILLEN.
ima kwaliteit werken
Laagste prijsnoteering
Eigen werkplaats
vering van Brillen en Pincenez
op voorschrift v. H.H. Doctoren.
"ARKUNDKJE BEDIENING 11
C. J. L DOER - Goedereede,
de prima
ruv/e huid. Gesprongen
handen, Springende lippen,
Gebruik
zr\. m
de maand NOVEMBER
aanbieding voor het
n van Uw
ze uit 400 stuks.
waarop wij Uw
voor een nieuw.
Gratis.
een zoo goed als nieuwe
(merk Holthaus R. D. IV).
12 h 15 H.L. per uur.
Ongeveer. 2000 flesschen
prima zw. bessensap.
2 geslachtsrijpe beeren.
Veredeld Duitsch Landvarken.
60 K.G. Zuiver ras.
Het Bestuur van den Polder
Dirksland e. a. is voornemens om
op Zaterdag 17 November a s. des
middags drie uur in de bovenzaal
van Hotel Van den Doel
bij opbod en aislag te verhoren
Den Havendijk, De Boezem
kade langs de z.g. Secretarie-
landen» De Elfde tot en met
deZeventiende meedgerekend
van den Eersten Stoofweg" af
van de Boezemweiden onder
den Havendijk en Het Gras
gewas groeiende langs den
Smalleblokweg en den Doorn-
boschweg* met de dwarswegen
ten Zuiden van den Blinden-
weg, alles voor een jaar, tot
11 November 1924.
De Havendijk en de Boezem
kade worden ieder afzonderlijk en
daarna gecombineerd verhuurd.
De voorwaarden liggen ter in
zage ten kantore van den Secre
taris.
Dirksland, 7 November 1923.
Het Bestuur van den Polder
Dirksland e. a.
De Secretaris De Voorzitter
J. ROOIJ. C. WARNAER.
Adverteert in „Onze Eilanden."
Prijs per kwartaalf I,
Losse nummers f 0.07'
Advertentiën v. 1—6 regels f 1,20
Elke regel meer. f 0,20
Bij contract aanzienlijk korting.
Dienstaanbiedingen en Dienstaanvragen
f i,per plaatsiug tot een maximum
van Hl regels; elke regel meer 15 cent.
Oit blad verschijnt iederen Woens
dag- en Zaterdagmorgen. Het wordt
uitgegeven door de
N.V. Uitgeversmaatschappij
„Onze Eilanden", Tel. Int. No. 15
Voorstraat Middelharnis.
DE DU1TSCHE EX-KROONPRINS VER
TROKKEN IN DEN NACHT.
Het Persbureau Vas Diaz ontving Zater
dagmorgen het volgend bericht uit Ewyck-
De ex-kroonprins is hedenmorgen te 4.30
met twee zware automobielen van Ewycksluis
vertrokken.
De ex-kroonprins nam plaats in den eersten
wagen, terwijl in den tweeden wagen de ba
gage geladen werd. Door bijvulling van veel
olie en benzine werd het vermoeden gewekt,
dat een groote afstand afgelegd moet worden.
De ex-kroonprins was alleen,^.terwijl de
wagens, behalve door de beide chauffeurs,
door eën derden persoon werden begeleid.
Hoe de aftocht werd voorbereid.
WIERINGEN, 10 Nov. De Nederlandsche
regeering heeft het vertrek van den ex-kroon
prins zorgvuldig en in bijzonderheden voor
bereid. Bij het bezoek, dat wij vanavond aan
Wieringen brachten, is ons dit gebleken.
Om te beginnen heeft mr. J. B. Kan in
de laatste weken herhaaldelijk op Wieringen
met den ex-kroonprins geconfereerd. Gister
avond kreeg schipper Bays, van de Wieringer
postboot, aan zijn woning onverwachts bezoek
van burgemeester Kolff. Toen deze zag, dat de
schipper menschen op bezoek had, verzocht
hij hem, even naar buiten te komen, daar hij
een gewichtige mededeeling voor hem had. Op
straat deelde de burgemeester den kapitein
der postboot mede, dat hij den volgenden och
tend om halfvijf den ex-kroonprins naar den
vasten wal zou moeten brengen. De burge
meester voegde daaraan toe: „Gij moogt hier
over met niemand spreken. Het is een
staat sgehei m."
Terzelfder tijd werd door personeel van de
pastorie aan den chauffeur Veldman van de
firma Bruul, die op Wieringen een auto
omnibus-dienst exploiteert, te kennen gegeven,
dat hij den volgenden ochtend het gezelsclfap
van de pastorie naar de boot zou moeten rijden
Vanochtend om halfvijf nam de kroonprins
in de pastorie van zijn personeel afscheid. Hij
hield een kleine toespraak en was zeer ont
roerd. In gezelschap van zijn „persoonlijk
geleider", majoor Müldner von Mühlheim, en
van zijn secretaris, den heer Berg, reed hij
naar de aanlegsteiger van de postboot, waar
zich burgemeester Kolff en de brigadier van
de Wieringsche politie, Admiraal, bij het ge
zelschap voegden. Allen begaven zich onmid-
delijk in de kajuit van de postboot. Door het
ongewoon vroege vertrekuur waren er geen
andere passagiers. Ook stond er niemand aan
den wal.
De stemming van het gezelschap was zeer
gedrukt. Vooral de kroonprins en majoor
Müldner waren zeer nerveus. Alvorens de boot
te verlaten, drukte de kroonprins den schipper
de hand, zeide hem vaarwel en schonk hem
als souvenir een portefeuille met inhoud en
voorzien van een gekroonde W, overigens de
derde van dit soort, die de kapitein in den loop
der jaren van den kroonprins heeft ontvangen.
Kort voor half vijf hadden een machinist
en een stoker van een stoomgemaal te Ewijck-
sluis twee Dürrkoppauto's met gedempte lich
ten in suizende vaart naar de haven zien rij
den. De roekeloosheid, waarmede de wagens
werden gereden, trof hen, en ook maakten zij
tot elkaar de opmerking dat het nog geen tijd
was voor de postboot. Doch alles werd hun
verrassend duidelijk, toen zij een kwartier
VAN
E. WERNER.
(Geautoriseerde uitgave van D. BOLLE).
22)
Wanda boog het hoofd. Zij was zich van haar
schuld bewust. In haar binnenste kampte de toorn
tegen Leo met haar eigen schaamte om den voor
rang, maar bovenal bezielde haar een onbeschrij
felijke angst; zij wist nu immers dat die slag doo-
delijk trof. Ook Leo antwoordde niet; de plot
selinge verandering in het gelaat van zijn broeder
bracht hem tot zwijgen. Bovendien kwam hij nu
allengs tot besef, op welk een onverantwoordelijke
wijs hij Wanda prijsgaf en dat hij geen stap ver
der mocht doen.
„Wat beteekent dat?" herhaalde Waldemar,
terwijl hij uit zijne ongbeweelijke houding oprees
en dicht voor het jonge meisje kwam staan. „Leo
spreekt van een weddenschap, van een spel, waar
van ik het voorwerp ben geweest. Antwoord mij.
Wanda! Ik geloof je u alléén. Zeg gij mij dat
't een leugen is
„Dus ben ik een leugenaar in je oogen?" viel
Leo uit, maar zijn broeder luisterde niet naar hem
het zwijgen der jonge gravin was voor hem genoeg
hij had geen nadere bevestiging noodig. Met
de ontdekking dier waarheid echter kwam ook
zijn ontstuimige natuur weer in ai haar kracht
naar boven en deed hem, nu de betoovering ver-
later dezelfde auïo's, thans met verblindend
voorlicht, terug zagen komen, en in den voor
sten den kroonprins zagen zitten, kaarsrecht,
en met de armen over de borst gekruist.
Het gerucht van 's kroonprinsen vertrek be
gon al gauw de ronde te doen op Wieringen
en te Ewijcksluis, doch voorloopig bleven de
gebeurtenissen nog met de grootste geheimzin
nigheid omhuld. Een passagier die tegen achten
met de postboot overvoer, vond in de kajuit
een eindje sigaret voorzien van een gekroonde
W. (het merk, dat de kroonprins al jaren
rookt); hij stak het als souvenir bij zich. Toen
hij den kapitein echter vroeg of hij den kroon
prins had overgezet, hield deze zich van den
domme.
Tegen negen uur werd aan het telegraafkan
toor te Ewijcksluis een telegram naar een
adres in Den Haag aangeboden, van den vol
genden inhoud: Piet, Jan en Klaas in twee
auto's vertrokken"...
Een afscheidsbrief van den ex-kroonprins.
HiPPOLYTUSHOEF, 10 Nov. De ex-
kroonprins heeft, door bemiddeling van den
burgemeester, het volgend schrijven „aan zijn
Wieringer vrienden" gericht;
„Het doet mij leed dat ik slechts schrifte
lijk afscheid van u moet nemen. Om geen on-
noodige onrust te veroorzaken, moet mijn
terugreis naar Duitschland in alle stilte plaats
vinden. Wanhopig, belasterd en dakloos be
trad ik in November 1918 het eiland. Hier
vond ik rust en menschelijke deelneming en
kwam ik tot mijzei ven.
De weken werden maanden; de maanden
jaren.
Reeds vijf lange jaren leefde ik in uw mid
den. Gij boodt mij gastvrijheid in uwe wonin
gen aan en liet mij deelen in uw vreugd en
leed. Wij leerden elkander kennen, begrijpen
en waardeeren.
Nu het oogenblik gekomen is, dat ik van
Wieringen afscheid neem, zou ik u allen gaarne
nogmaals de hand willen drukken en u voor
alles danken, wat gij mij gegeven hebt.
Oneindig moeilijke jaren zijn het voor mij
geweest, ver van het vaderland en gezin, maar
zij zijn mij veraangenaamd en dragelijk ge
maakt door de vriendschap en het menschelijk
medegevoelen van de Wieringer bevolking.
Zoo neem ik dus afscheid van u en wensch
mijn eiland van ganscher harte het beste toe
voor de toekomst.
Heb dank en tot ziens!"...
(Get.) WILHELM.
KLUCHT. TE BERLIJN.
Een reprise van Amersfoort-Doorn.
BERLIJN, 10 Nov. Wij vallen hier van
de eene sensatie in de andere. Nauwelijks zijn
wij van de Münchensche krachttoer, die bij
nader inzien maar een grap was van een dilitan-
ten-clown, bekomen, of wij hebben de aan
komst van den ex-kroonprins in Duitschland.
Dat was vanmorgen inderdaad een heele
sensatie, al beperkte deze sensatie zich tot
een kleinen kring door de staking der typo
grafen. Noch de ochtend- noch de middagbla
den waren verschenen, zoodat onder het pu
bliek slechts allerlei geruchten de ronde deden.
Totdat hedenavond de „Vorwarts" kwam
met een zeer vaag bericht, dat de ex-kroon-
prins heden over de grens zou komen, om zich
naar Oels in Silezië te begeven.
De „Vorwarts" teekent daarbij aan, dat de
regeering toestemming geeft tot zijn komst in
Duitschland op de beloften van den ex-kroon-
broken was, waaraan hij zich zoolang had onder
worpen, alle perken te buiten gaan.
„Ik wil antwoord hebben I" barstte hij woedend
uit. „Ben ik wezenlijk niets anders dan een speel
bal, een tijdverdrijf voor je geweest? Hebt ge
over mij gelachen en gespot, terwijl ik Ge zult
mij antwoorden, Wanda, onmiddellijk antwoor-
woorden of
Hij eindigde den volzin niet, maar blik en toon
waren zóo dreigend dat Leo naderbij kwam, als
om Wanda te beschermen. Zijn verregaande drift
gaf haar echter hare bezinning terug.
„Ik laat mij niet op die manier rekenschap af
vragen," verklaarde zij, op het punt van al haar
trots te hulp te roepen maar daar ontmoette
zij Waldemar's blik en zweeg. Zijn aangezieht
drukte enkel woede en toorn uit, maar zijn oogen
verrieden het grenzenlooze Iced van den man, die
zijne liefde versmaad en verraden zag, wiens aan
geboden ideaal op dat moment reddeloos vernie
tigd werd. Hare stem scheen hem tot bezinning
te hebben gebracht. De gebalde handen ontsloten
zich, terwijl zijn lippen zich zóo vast opeenklem
den, alsof ze elk woord achter slot en grendel
wilden houden. Zijne borst hijgde van de gewel
dige inspanning, waarmede hij zijn toorn ten
onder bracht; hij wankelde en leunde tegen den
stoel.
Wat hebt ge, Waldemar?" vroeg Leo getroffen
en met een opwelling van berouw, terwijl hij hem
poogde te naderen. „Als ik had geweten, dat gij
de zaak zoo ernstig zoudt opvatten, had ik ge
zwegen."
Waldemar richtte zich op. Zwijgend wees hij
zijn broeder met de hand af en maakte zich daarop
even zwijgend gereed om heen te gaan; elke drop-
prins, dat hij zich uitsluitend zou bezighouden
met het beheer van zijn landgoed.
Het blad voegt hieraan toe, dat het niet
heeft kunnen naspeuren, of het met deze be
lofte klopt, dat voor^den ex-kroonprins een
verblijf is gehuurd op den Kaiserdainm in
Berlijn.
Dit is het eenige, wat men heden in de pers
over het geval vindt, zoodat wij uitsluitend
aangewezen waren op eigen informaties.
Deze informaties hebben ons aanleiding ge
geven tot het hedenmorgen gemelde bericht,
dat de ex-kroonprins met den nachttrein uit
Holland was vertrokken en aan het station
Friedrichstrasse te Berlijn was aangekomen,
om aldaar over te stappen in den sneltrein
naar Breslau, ten einde zich van daaruit naar
zijn landgoed te begeven.
De indruk, welken wij bij nadere informaties
kregen, heeft bij ons echter de herinnering
gewekt aan de aankomst van prinses Hermine
de tegenwoordige echtgenoote van den ex-
keizer, aan het station te Amersfoort, een paar
dagen voor de bruiloft. Het bleek toen name
lijk, dat men een andere dame als prinses
Hermine te Amersfoort had laten aankomen,
terwijl de werkelijke prinses langs een
geheel anderen weg naar Doorn kwam!
Wij hebben reden om aan te nemen, dat de
Duitschers ook thans weer hetzelfde spelletje heb
ben gespeeld, dat zij de quasi-geheimzinnige
aankomst van den ex-kroonprins hedenmorgen
aan het station Friedrichstrasse eenvoudig in
scène hebben gezet, en er „per ongeluk" iets
van lieten uitlekken, ten einde de journalisten
en andere nieuwsgierigen op een dwaalspoor
te brengen.
BERLIJN, 12 Nov. Volgens berichten uit
Oels is de ex-Kroonprins daar nog steeds niet
aangekomen.
Landbouw en Veeteelt.
DE STAND DER GEWASSEN.
De toestand der landbouwproducten op ons
eiland is op 't oogenblik zeer ongunstig te
noemen.
De oorzaak hiervan is de vele regen.
Het hoofdproduct, de aardappelen, bevindt
zich nog wel in de slechtste positie. Heel veel
van dit product zit nog in den grond en daarbij
worden sommige stukken sterk door de ziekte
aangetast. In verschillende streken wordt ge
vreesd, dat er niets of niet veel meer van te
recht zal' komen. Ze thans binnenhalen of op
putten leggen gaat bijna niet, daar de wagens
tot de dompen in de modder zakken.
Evenzoo is het met de suikerbieten gesteld,
't Is haast even ondoenlijk deze uit den grond
te halen. Wat nog uit den grond gekregen
wordt, wordt bij heele kleine „vrachten" (soms
per mand, door één man gedragen) naar den
weg gebracht en daar opgeladen. Door den
slechten toestand waarin op sommige plaatsen
van dit eiland de weg verkeert, is het ook niet
raadzaam groote wagenvrachten te vervoeren.
Ook op verschillende plaatsen liggen nog
uien op het land. Ook deze kunnen niet weg
gehaald worden, daar ze niet drogen, en lang
zamerhand tot verrotting overgaan.
't Is zeer te wenschen, dat er op dit natte
koude weer, niet plotseling een tijd van vorst
invalt, want dan is het landbouwproduct uit
deze streken (aardappelen) zéker weg.
De boeren zien dan ook uit naar wat helder
pel bloeds was uit zijn gelaat geweken.
Juist vertoonde de vorstin zich aan de kamer
deur, door doctor Fabian vergezeld. De
steeds luider klinkende stemmen, die tot in haar
vertrek doordrongen, hadden haar doen vermoe
den, dat er iets buitengewoons in het salon gaande
was. Zij trad schielijk binnen, zonder dat een der
aanwezigen haar bemerkte. Wanda stond nog
altijd bij de tafel, weifelend tusschen trots en
angst, maar nu behield de laatste de overhand
en op den toon van een kind, dat vergiffenis vraagt
voor een begane verkeerdheid, riep zij:
„Waldemar!"
Hij bleef staan. „Hebt ge mij nog iets te zeggen,
freule Maryttska?"
De jonge gravin kromp ineen; 't was de eerste
maal dat die toon van ijskoude, diepe minachting
haar in de ooren klonk, en de gloeiende blos, die
eensklaps haar gelaat overdekte, bewees, hoe ge
weldig hij haar hinderde. Thans trad de vorstin
haar zoon in den weg.
„Wat is er gebeurd? Waldemar, waar wilt ge
heen?"
„Ik wil weg!" antwoordde hij somberen zonder
op te zien.
„Maar zeg mij dan eerst -r-
„Dat kan ik niet. Laat mij gaan. Ik kan niet
hier blijven en zijne moeder op zijde duwend,
snelde hij de kamer uit.
„Nu dan zal ik mij wel tot je beiden om de ver
klaring van dat zondcrlingtooncel moeten wenden"
dus sprak de vorstin dc achtergeblevenen aan.
„Blijf hier, doctor," ging zij voort, toen Fabian,
die tot hiertoe angstig aan dc deur had gestaan,
een beweging maakte om zijn kweekeling te vol
gen. „Zeker heeft hier een misverstand plaats
en droog weer. Dan is er misschien nog veel
te redden. Althans van de suikerbieten en
de uien.
BARNEVELD, S^Nov. In verband met de
klachten over het aanvoeren van minder ver-
sche Hollandsche eieren op de markt te Lon
den, schrijft een pluimveehouder in een plaat
selijk blad alhier een met zijn naam onder
teekend stuk, waarin te lezen staat, dat han
delaren in onze gemeente eieren naar een
exportslachterij, gelegen onder Voorthuizen,
brengen en ze daar laten staan totdat de prijzen
steeds hooger worden. Woordelijk schrijft hij:
„Daar staat 'n partij eieren zeker 4 weken
en 'n (andere) partij 3 weken; af en toe
komen zij ze even schouwen, zeker om te zien
of ze nog een duwtje kunnen lijden". Mocht
deze pluimveehouder niet overdrijven, dan is
het voorzeker geen wonder, dat dit handels
artikel, eenmaal in Londen aangekomen, niet
meer op den naam van „melkversche eieren"
mag bogen.
Stand van het mond- en klauwzeer.
AMSTERDAM, 9 Nov. In de week van
28 October4 November was de stand van het
mond- en klauwzeer in ons land als volgt:
Veebesl. Gem.
Groningen2 3
Friesland15 7
Drente1 1
Overijsel4 3
Gelderland16 13
Utrecht99 40
Noord-Holland177 66
Zuid-Holland156 77
Zeelandjg|9 8
Noord-Brabant7 7
Limburg6 5
Totaal492 230
Verslag van het verhandelde in de open
bare vergadering van den Raad der ge
meente Nieuwe-Tonge, op Donderdag 8
November 1923.
Voorzitter: de E.A.Heer R. Sterk.
Tegenwoordig allen, behalve Holleman.
Na opening der vergadering met gebed,
deelt de Voorz. de vergadering mede, dat de
Heer T. Holleman wegens ongesteldheid ver
hinderd is de vergadering bij te wonen, als
mede dat de Heeren D. Breesnee.en K. Prince
hunne benoeming tot wethouder dezer ge
meente hebben aanvaard.
Namens de gemeente brengt spr. een woord
van dank aan de oud-wethouders Dorst en
Breesnee, voor al hetgeen zij in het belang der
gemeente hebben gedaan, en zegt, dat ook hij
persoonlijk hen zeer erkentelijk is voor de aan
gename en prettige samenwerking, daarbij de
verzekering gevende, dat die samenwerking
steeds een aangename herinnering zal achter
laten.
Daarna worden de notulen der vorige ver
gadering gelezen en onveranderd goedgekeurd.
Worden eenige Ingekomen stukken gelezen
die voor kennisgeving worden aangenomen.
Wordt gelezen een schrijven van HH. Ged.
Staten dezer provincie, daarbij goedgekeurd
terugzendende de gemeenterekening dienst
1921.
De voorzitter zegt, dat, naar aanleiding van
het bericht, dat indertijd in de Nieuwe R. Ct.
heeft gestaan, waaruit de gevolgtrekking kon
gehad en ik verzoek u mij de noodige opheldering
te geven. Wat is er gebeurd? Wanda ik wil 't
weten!"
Wanda gaf geen gehoor aan dit bevel: in plaats
van iets te zeggen, wierp zij zich op de sofa en
barstte in hartstochtelijk snikken uit. Op een wenk
zijner moeder, trad Leo echter met haar naar het
venster en deelde haar zacht het voorgevallene
mede. Het gelaat der vorstin betrok bij elk woord al
meer en meer en het kostte haar moeite hare kalme
houding te bewaren, toen zij zich eindelijk tot
den doctor wendde en schijnbaar bedaard zeide:
„Juist wat ik dacht: een misverstand en niets
anders. Een plagerijtje tusschen mijne nicht en
mijn jongstcn zoon heeft Waldemar aanleiding ge
geven om zich beleedigd te gevoelen. Ik verzoek
u hem te zeggen dat 't mij zeer spijt, maar dat
ik van hem hoop en verwacht dat hij aan de
dwaasheid dier beide kinderen zij legde den
klemtoon op dit laatste woord „niet meer ge
wicht zal hechten dan ze verdient."
„'t Was zeker het best als ik hem nu terstond
opzocht," waagde Fabian op te merken.
„Juist doe 't dadelijk!" stemde de vorstin
hem toe, die er op het oogenblik zeer op gesteld
was, den even onschuldigen als onwelkomen ge
tuige van dit familietooneel te verwijderen. „Tot
weerziens, doctorI Ik reken er op, u spoedig met
Waldemar hier terug te zien."
Zij sprak deze laatste woorden met een allcr-
beminnelijkstcn glimlach en beantwoordde den
afscheidsgroet van den goeverneur allervriende
lijkst; doch zoodra de deur zicil achter hem ge
sloten had, stapte dc vorstin op Wanda en Leo
toe met een gelaat dat een storm verkondigde,
zooals de strenge moeder en tante hun slechts
worden gemaakt, dat onrechtmatigheden had
den plaats gehad bij de Gemeentefinanciën,
het gemeentebestuur er prijs op stelt te ver
klaren, dat hiervan hoegenaamd geen sprake
is geweest. Alleen was de administratie niet
in alle opzichten juist gevoerd, en de ambte
naren het volle vertrouwen van den Raad
genieten.
Verdere discussiën worden hierover gesloten.
Circulaire van H. H. Ged. Staten dezer
Provincie dd. 16/23 Oct. 1923, houdende bericht
i.z. het geven van vervolgonderwijs bij ge
noegzame deelname, door onderwijzers of par
ticulieren, in verband met de opheffing van
het openbaar vervolgonderwijs.
Een schrijven van den Heer W. v.d. Ree
houdende mededeeling, dat in het verzoek in
één dei voorgaande vergaderingen behandeld,
de bedoeling alleen was, dat de gemeente de
rioleeringsbuizen gaf en dat verder de kosten
door de onderteekenaars zouden worden ge
dragen.
Burgemeester en Wethouders stellen echter
den Raad voor, dit bedrag niet beschikbaar
te stellen met het oog op een reeds groote on
voorziene uitgaaf op de begrooting van 1923.
Met algemeene stemmen wordt dit voor
stel aangenomen.
De balans- en verlies- en winstrekening van
den Keuringsdienst van Waren over 1922 zal
ter inzage van de leden worden gelegd ter
gemeente-Secretarie.
Missive van het Gemeentebestuur van Am
sterdam, houdende opgave van het bedrag ver
schuldigd overeenkomstig art. 25, 4e al. der
Nijverheidsonderwijswet, over 1921, zijnde
groot 39,84.
Besloten wordt dit bedrag op de begrooting
voor 1923 uit te trekken. Thans wordt in be
handeling genomen de begrooting dezer ge
meente voor 1924.
De heer VAN DER KROON vraagt, of de
begrooting voor 1924 veel hooger is dan die
voor 1923.
De VOORZITTER zegt, dat dit een verschil
is van pl.m. 3000.
VAN DER KROON: „Waar zit dat in?"
De VOORZITTER, vermoedelijk in het be
drag dat geraamd is als uitkeering ingevolge
de wet op het M.O. voor de R. H. B.-scholen.
Daarna stelt de heer VAN DER KROON
voor den Minister van O., K. en W. te verzoe
ken:
le. Het schoolgeld voor hen, die de kos
ten kunnen betalen, tot zoodanig peil te voe
ren, dat er geen sprake van kan zijn, dat hun
kinderen ten koste der gemeenschap onder
wijs ontvangen en
2e. de wetsbepaling waarbij verboden wordt
de kosten op de ouders te verhalen, uit de wet
te schrappen.
PRINCE ondersteunt dit voorstel, en wordt
het met algemeene stemmen aangenomen.
DORST voegt er nog aan toe, dat het wel
weinig zal helpen.
D. BREESNEE vindt het een schandaal,
dat de werkmenschen voor anderen moeten
betalen.
Bij de behandeling van de salarissen van den
Burgemeester, Sectretaris en Ontvanger enz.,
vraagt de heer Dorst, om bij H.H. Ged. Staten
dezer proivneie aan te dringen op vermindering
daarvan.
PRINCE stelt voor aan H.H. Ged. Staten
in dit gewest te verzoeken die regeling te ma
ken, als door den Minister van Financiën voor
de Rijksambtenaren was bedoeld, dus een ver
laging van 10
zeer zelden liet zien.
Doctor Fabian had intusschen van Pawlick ver
nomen, dat de jonge heer Nordeck te paard ge
stegen en weggereden was. Er bleef den doctor
dus niets anders over dan naar den Oldenhof te
rijden, wat hij ook in allerijl deed; bij zijne aan
komst hier vernam hij echter, dat Waldemar nog
niet thuis was gekomen. De onderwijzer kon niet
nalaten zich eenigszins ongerust te maken over
dit uitblijven, dat hem onder andere omstandighe
den minder zou hebben getroffen. Het eind van
het opgewonden tooneel, dat hij mede bijgewoond
had deed hem min of meer de waarheid vermoeden.
De vorstin had wel is waar slechts van een mis
verstand gesproken, van een plagerij, die haar
zoon kwalijk had genomen; maar diens onstuimig
heengaan, de koele en bittere wijs, waarop hij de
jonge gravin had geantwoord, toen ze hem bij zijn
naam riep en bovenal de uitdrukking van zijn
gelaat bewees voldoende, dat er hier van geheel
iets anders sprake was. Er moest iets gewichtigs
zijn voorgevallen, dat Waldemar, die zich straks
nog zoo geduldig en met verloochening van aijn
geheele karakter voor Wanda's luimen had gebo
gen, haar en de haren in zulk een opgewonden
stemming den rug toekeerde en het huis zijner
moeder op een wijs verliet, alsof hij geen plan had
er ooit terug te keeren. Maar ook op den Olden
hof ging de gansche namiddag voorbij, zonder
dat Waldemar zich liet zien. Doctor Fabian wachte
te vergeefs. Hij was blij dat de heer Witold van
de afwezigheid zijner beide huisgenooten gebruik
had gemaakt, om naar dc stad te gaan, van waar
hij eerst tegen den avond werd teruggewacht;
zoo behoefde hij althans vooreerst diens onver
mijdelijke vragen niet te beantwoorden.
