LA HERMOSA
AHÏ.
ANT.
Johs. Kern, NliddeMs
rS
Slukloopen
I
Tandarts Regensburg,
A.L.Yan Dorsser.Middelhamis
Tonge.
ehe
100 ptt.
97 pCL
mm\i
I NSULAIRE
ruim 725 duizend gulden.
ruim 11 miliioen gulden.
BOKKKNLKEiNMNK
htdoelharnis-sommelsdijk.
i GEN
m
JK
en
m
M
wam
PU ROL
WOENSDAG
5 September 192.3
5e jaargang. - n°. 85.
Offieieele Mededeelingen.
feu i lleton.
VINETA.
Hollandsch diep en Merwede, volgeslagen.
De opvarende(n) is(zijn) vermoedelijk ver
dronken. Nadere bijzonderheden ontbreken.
Men seint ons uit Den Helder:
De reddingboot Doms Rijkers heeft de be
manning van het stoomschip Koefia afgehaald
[en zet hiermede koers naar Nieuwediep. Een
zeelichter, vermoedelijk van Duitsche natio
naliteit, drijft in het Schulpengat. De sleep
boot Cycloop is ter assistentie vertrokken.
Men seint ons uit Schiermonnikoog:
Wegens den storm heeft het Rijksveer den
dienst gestaakt. Twee tjalken en een blazer
zijn voor de ankers weggeslagen. Op het Frie-
sche gat, ten Noord-Oosten van Oost Mahorn,
ligt een blazer met de noodvlag in top. De
reddingboot van hier is derwaarts vertrokken.
Men meldt ons van Vlieland:
Nabij de Eierlandsche Gronden verkeert
een stoomschip in nood en vraagt assistentie.
De reddingsboot Brandaris is uitgevaren, doch
weder teruggekeerd, vermoedelijk wegens een
defect. Nadere bijzonderheden ontbreken.
0.
NOPS
lal 12
inamid-
in hel
.HARNIS
Bu'r-
dobbe-
larnis.
:hieden
zegel
erkrijg-
bureau
Gelder,
per
htingen
^Iharnis,
Heerlijke, lichte, geurige en kloeke
6 cent's sigaar
Alleen bij:
Sigarenmagazijn.
:h onder
m vóór
rifte-
nderge-
15 jaar.
gen gaat
bij tnin-
:ker niet
cursus
bLEE.
:t bedrag
lljjk in 25
oting van
Bank be-
-sfondsen
HYPOTHEEKBANK te ZIERIKZEE.
98'/4 100
Vermeerdering in 1922
Totaal In omloop:
Verkrijgbaar bij de Heeren J. VAN
1SPELEN te Oude Tonge. J. P. DE
WILDE te Nieuwe Tonge. M. BREUR
ZONEN te Ooltgensplaat. J. ROOIJ
te Dirksland. P. DE VOS te Goe
dereede. de Kantoren derNAT.BANK-
VEREENtGING en der EILANDEN
BANK en voorts door tusschenkomst
van Heeren Kassiers en Commission-
nairs in Effecten en te Ouddorp bij
den Heer P. VAN SPLUNDER.
De bank leent gelden aan leden tegen
64/jo 'sjaars. Zij neemt gelden op tegen
i o'sjaars, ook van niet-leden. Voor
schotten kannen dagelijks aangevraagd
worden bij een der leden van het Bestuur.
Gelegenheid tot inbrengen en terngne-
taling van gelden eiken Maandagavond en
Vrijdagavond van B—8 uur ten huiae van
den kassier
1> JIÏPPW fi!.. tp olid ijlt
's Sigaar.
321.
Horlogemaker en Goudsmid.
Het beste en soliedste adres voor
GOUD, ZILVER, HORLOGES,
KLOKKEN, PENDULES,
BAROMETERS en BRILLEN.
Prima kwaliteit werken
Laagste prijsnoteering
Eigen werkplaats
Levering van Brillen en Pincenez
ook op voorschrift v. H.H. Doctoren.
11 VAKKUNDIGE BEDIENING
s te
dan
reeds
sie-
roon.
ali-
M
M
n
Laan van Meerdervoort 180, Den Haag.
TEI.L. 3943,
rat den eersten Woensdag van
iedere maand in het Hdtel Zaal|er te
MIDDELHARNIS te consulteren zijn
voor alle mondziekten en kunsttanden
'■nz. van 12 nor int hall vier.
en doorloopen den huid en
schrijnende plekken.Gebruik
'Verkrijgt,, bij Apolh. en Drogisten]
Dc Centrale Proeltuln
voor
Goeree en Overllakkee
te Middelharnis (Langeweg)
is op eiken werkdag voor belank?1»1'
lenden GRATIS TOEGANKELIJK. 7;
Desgewenscht geeft de tuinman alt
inlichtingen, die mochten worden ver
langd.
Prijs per kwartaal. f I,
Losse nummers f 0.07®
Advertentiën v. 1—6 regels f 1,20
Elke regel meerf 0,20
Sij contract aanzienlijk korting.
llUMistnuiibieriiiigeu en Dieiistuuuvraguii
f 1,fier plaatsing: tot «en maximum
van 10 regel*; elke regel meer 15 cent.
Dit blad verschijnt iederen Woens
dag- en Zaterdagmorgen. Het wordt
uitgegeven deor de
N.V. Uitgeversmaatschappij
„Onze Eilanden", Te!, int. No. 15
Voorstraat Midiielharnis.
DIENSTPLICHT.
Wenschen omtrent inlijving.
Zij, die voor de lichting van het volgend jaar
zijn ingeschreven en hun wensch omtrent de
inlijving in geval van bestemming tot gewoon
dienstplichtige niet reeds bij de keuring en
ook niet rechtstreeks aan den Districtscom
mandant hebben opgegeven of wel een bijzon
dere reden hebben, waarom hun wensch ver
anderd is, kunnen vóór 5 October a.s. hun ver
langen ter gemeente-secretarie opgeven.
Er kan evenwel ge£n zekerheid worden ge
geven, dat met hun verlangen rekening kan
worden gehouden.
Middelharnis, 1 September 1923.
De Burgemeester van Middelharnis,
L. J. DEN HOLLANDER.
PLAATSING BIJ DEN MOTORDIENST.
De Burgemeester van Middelharnis brengt
ter kennis van belanghebbenden, dat inge
schrevenen voor de lichting 1924, die tot ge
woon dienstplichtige worden bestemd en niet
in het bezit zijn van een bewijs van voorfge-
oefendheid, kunnen worden gedetacheerd bij
de Schoolcompagnie van den Motordienst.
Zij, die er prijs op stellen voor zoodanige deta
cheering in aanmerking te komen, moeten hun
verlangen daartoe dadelijk na ontvangst van
de kennisgeving van hun bestemming tot ge
woon dienstplichtige schriftelijk mededeelen
aan den Commandant der Schoolcompagrie
van den Motordienst te Haarlem, Het schrij
ven behoeft niet gezegeld te zijn.
Zij behooren daarbij op te geven:
a. hun geslachts-en voornamen;
b. den datum van geboorte;
c. de gemeente, waar zij voor den dienst
plicht zijn ingeschreven; en
d. hun lotingsnummer.
Het is noodig, bij het schrijven verklarin
gen over te leggen, waaruit hun bekwaamheid
in het chauffeursvak of als motorrijder of mon
teur blijkt. Een rijbewijs kan niet als zulk
een verklaring worden aangemerkt.
De Commandant van de Schoolcompagnie
roept degenen, die daarvoor het meest in aan
merking komen, op tot het afleggen van een
proef. Reis- en verblijfkosten komen voor
rekening van het Rijk.
De Chef van den Generalen Staf bepaalt
wie van de gegadigden voor de detacheering
in aanmerking komen. Dezen worden inge
lijfd bij het 4de Regiment Infanterie te Leiden.
Na daarbij een maand van hun eerste-oefenings-
tijd te hebben vervuld, worden zij bij de School
compagnie van den Motordienst gedetacheerd.
Zij, die aangewezen zijn voor bedoelde deta
cheering, doch wegens uitstel van eerste oefe
ning, vrijstelling, of om een andere reden de
hun aangewezen bestemming niet kunnen vol
gen op het tijdstip, waarop dienstplichtigen
van hun lichting en hun ploeg bij de School
compagnie worden gedetacheerd, komen voor
de detacheering niet meer in aanmerking. Zij
worden in dat geval, zoo noodig, nader be
stemd voor of overgeplaatst naar het korps,
waaraan zij zouden zijn toegewezen, indien
zij niet aanvankelijk bestemd zouden zijn ge
weest voor detacheering bij de Schoolcom
pagnie van den Motordienst.
Middelharnis, 1 September 1923.
De Burgemeester voornoemd,
L. J. DEN HOLLANDER.
VAN
E. WERNER.
Geautoriseerde uitgave van D. BOLLE).
6)
De heer Witold behoorde blijkbaar tot die men
schep, wier persoonlijkheid een energie deed onder
stellen, waarvan zij in werkelijkheid zelfs geen
greintje bezitten. In plaats dat hij den trots en de
vermetelheid van zijn pupil op afdoende wijs be
strafte, achtte de voogd het niet beneden zich de
minste te zijn."
„Heb ik 't je niet gezegd, doctor, dat de jongen
tëlfs mij niet meer gehoorzaamt?" zeide hij met
;en gemoedsrust, waaruit men kon opmaken dat
dit het gewone eind van dergelijke geschillen was
•n dat, als het den jongen heer geliefde, de zaak
lok van zijn kant ernstig te behandelen, de pleeg
vader evenmin als de gouverneur iets had in te
brengen.
Waldemar bekommerde zich niet verder over de
beide anderen. Hij wierp zich zoo lang als hij was
°P de sofa, zonder acht te slaan dat zijn natte laar-
ttn, waarmede hij door de plassen gestapt had,
met de kussens in aanraking kwamen, terwijl zijn
?roote jachthond, die evenzeer te water geweest
^as, het voorbeeld van zijn meester volgde en
zkh niet minder gemakkelijk op het tapijt uit
strekte.
Er volgde een eenigszins pijnlijke stilte. De land-
DIENSTPLICHT.
Opleiding tot ziekenverpleger of tot ziekendrager.
Ingeschrevenen voor de lichting 1924, die
niet in het bezit zijn van het bewijs van voor
geoefendheid, kunnen, als zij in geval van be
stemming tot gewoon dienstplichtige in aan
merking wenschen te komen voor opleiding
tot ziekenverpleger of tot ziekendrager, en
dezen wensch niet reeds bij de keuring en ook
niet rechtstreeks aan den Districtscommandant
hebben te kennen gegeven, zich daarvoor als
nog vóór 5 October a.s. opgeven bij den Burge
meester der gemeente, voor welke zij hebben
geloot.
Opleiding tot ziekenverpleger.
Hiervoor kunnen in aanmerking komen zij,
die een krachtig lichaamsgestel hebben, vol
doende bedreven zijn in lezen en schrijven,
kennis bezitten van de hoofdregels van het
rekenen met geheele en gebroken getallen en
de toepassing daarvan en tevens voldoende
bekend zijn met het metrieke stelsel van maten
en gewichten.
De voorkeur genieten zij, die reeds als bur
ger voor ziekenverpleger in opleiding zijn;
voorts apothekers-assistenten en zij, die uit
gebreid lager onderwijs en tevens onderwijs
in de genees- of heelkunde hebben genoten of
genieten.
Opleiding tot ziekendrager.
Hiervoor kunnen in aanmerking komen zij,
die een krachtig lichaamsgestel hebben, vol
doende bedreven zijn in lezen en schrijven en
in de eerste beginselen van het rekenen, als
mede eenige kennis bezitten van het metrieke
stelsel van maten en gewichten.
De voorkeur genieten zij, die in het bezit
zijn van een diploma voor eerste hulp bij
ongevallen, alsmede zij, die lid zijn van een
transport-colonne van het Nederlandsche Roo-
de Kruis en het bewijs van geoefendheid als
zoodanig bezitten.
Duur van den werkelijken dienst.
De duur der eerste oefening bedraagt:
voor de ziekenverplegers 12 maanden; voor de
ziekendragers 5£ maand. De ziekenverplegers
zijn vrij van herhalingsoefeningen
Middelharnis, 1 September 1923.
De Burgemeester voornoemd
L. J. den HOLLANDER.
CENTRALE COMMISSIE VOOR
BEZUINIGING.
Overdruk uit de Augustus-aflevering 1923 van
het Tijdschrift der Nederlandsche Maat
schappij voor Nijverheid en Handel.
WAAR HET GELD BLIJFT.
(Knipsels die te denken geven.)
De Centrale Commissie voor Bezuiniging,
Secretariaat: Paviljoen te Haarlem, houdt
zich bij voortduring aanbevolen voor zoo ruim
mogelijke medewerking van deskundigen op
verschillend gebied, die goede middelen ter
bezuiniging kunnen aanwijzen. Personen, zoo
wel in ambtelijke kringen als daarbuiten, die
meenen met voldoende kennis van zaken voor
stellen te kunnen doen tot of beschouwingen
te leveren over bezuiniging of doelmatiger be
steding van overheidsgelden, gelieven zich
rechtstreeks met de Commissie in verbinding
te stellen. Zij is gaarne bereid artikelen, voor
heer trachtte brommend zijn pijp weer aan te ste
ken, die onderwijl was uitgegaan en doctor Fabian
was naar het venster gevlucht en zond een blik
hemelwaarts, die duidelijker uitdrukte dan woor
den, dat hij het leven hier werkelijk „ellendig"
vond.
De landheer had onderwijl zijn tabakszak ge
zocht en eindelijk op de schrijftafel tusschen de
sporen en zweepen gevonden. Op het punt van
hem er onder heen te halen, viel hem een nog onge
opende brief in de hand. Hij nam dien op.
„Dat had ik bijna vergeten! Waldemar, daar
is een brief voor je."
„Voor mij?" vroeg Waldemar onverschillig.
„Ja. Met een kroon op het zegel en een groot
schild daaronder met allerlei gedierten, 't Zal wel
van de vorstin Baratowska zijn. Nu, 't is lang ge
leden, sedert wij met zulk een vorstelijk schrijven
vereerd werden."
De jonge Nordeck verbrak het couvert en door
liep den inhoud. Hij scheen slechts weinige regels
groot te zijn, maat roch trok het voorhoofd van
den lezer als een onweerswolk samen.
„Nu, wat is er aan de hand? Zit die samenzweer
derstroep nog altijd te Parijs? Ik heb niet op het
postmerk gelet."
„De vorstin is met haar zoon te C.," deelde
Waldemar hem mede; maar 't was alsof hij met
opzet de namen van moeder en broeder vermeed.
„Zij verlangt mij daar bij zich te zien; ik zal er
morgen eens heenrijden."
„Dat zult ge wel laten," zeide de landheer. „Die
vorstelijke familie heeft zich jaren lang niet over
je bekommerd, en ze behoeft het nu ook niet te
doen. Wij hebben haar waarachtig niet noodig
ge blijft hier."
stellen en beschouwingen, die haar doelmatig
voorkomen, behoorlijk te honoreeren. Des-
gewenscht kunnen medewerkers zich ver
zekerd houden van volstrekte handhaving
hunner anonymiteit.
Bezuiniging?
Woensdagmorgen, meldt de N. Venl. Crt.,
had ten raadhuize der gemeente Roermond de
na-inspectie plaats van verlofgangers. Onder
zocht werden 4 verlofgangers. Daarvoor waren
aanwezig 1 hoofd-officier, 1 adjudant-onder-
officier en twee officieren, terwijl voor de
handhaving der openbare orde op de pui van
het raadhuis aanwezig waren twee manschap
pen der militaire politie.
(N. R. Crt. van 29-7-'23).
Geldverspilling.
Dezer dagen maakten wij melding van de
heugelijke gebeurtenis, dat de Kon. Mil. Kapel
onze kaderlandstormers met muziek naar den
trein zoude brengen, gaande deze landstormers
in Gelderland oefeningen houden.
Deze aardigheid kost ten minste niets. Van
welingelichte zijde deelt men ons echter mede,
dat de door hen te houden oefeningen uitslui
tend détailoefeningen zullen wezen; en nu rijst
de vraag waarom aangezien aan vervoer en
verblijf hooge kosten zijn verbonden deze
oefeningen niet evengoed in de nabijheid der
eigen standplaatsen konden worden gehouden.
Of komt het geld er tegenwoordig minder
op aan?
(De Avondpost 16-7-'23).
Hoe er bezuinigd wordt.
De Nieuwe Courant wijst in haar rubriek
„De Dag", van 28-7-'23 op de keurige lijst
geplubiceerd door de Kamer van Koophandel
en Fabrieken voor 's-Gravenhage en vermel
dende de „tijdstippen van verzending en be
stelling van correspondentie, geldig gedurende
den zomerdienst 1923."
Op de lijst is heel duidelijk en nauwkeurig
aangegeven, welke de laatste lichtingen zijn
aan het hoofdkantoor wanneer de bestemming
in Amsterdam, Arnhem, Eindhoven, En
schedé, Groningen, Maastricht, Rotterdam,
Utrecht en Vlissingen in het binnenland;
Antwerpen, Brussel, Londen, Parijs, Duitsch-
land en Scandinavië in het buitenland. Ook
de luchtpost Brussel, Londen (Croydon) en
Duitschland is niet vergeten.
De opgaven zijn er voor gewone,expresse
en aangeteekende brieven. Voorts de vertrek
uren van de treinen en de bezorging op plaats
van bestemming met de bestellingen, uitgaan
de van het postkantoor en, wat de luchtpost
betreft, de tijdstippen van aankomst.
Het is een mooie lijst op stevig cartonpapier,
aan eene zijde bedrukt, zoodat ze waarschijn
lijk bestemd is om te worden opgehangen.
Maar we dachten even aan de groote on
kosten, die zulk een lijst noodig maakt. We
vroegen ons af, of onze nu juist niet zoo ge
weldige handelsstad den Haag een dergelijke
voorlichting noodig heeft en of de belangheb
benden niet zelf opgave zullen weten te ver
krijgen van de tijdstippen van verzending en
bestelling hunner brieven. Wat een werk de
samenstelling van zoo'n lijstje moet hebben
vereischt, laten we nu maar in het midden.
Er zijn blijkbaar arbeidskrachten voor derge
lijke werkjes aan de Haagsche Kamer van
Koophandel en Fabrieken. Doch in zijn uit
voering is deze arbeid duur. Het is natuurlijk
aan te nemen, dat voor den Winterdienst het-
„Oom, thans is 't gedaan met dat eeuwige kom-
manddeeren en verbieden!" barstte Waldamar uit.
zóo woest en onstuinig, dat de ander hem met open
mond aanstaarde. „Ben ik een schooljongen, die
bij alles moet vragen wat hij doen en laten moet?
Heb ik op mijn eenentwintigste jaar nog niet eens
het recht om te beslissen of ik mijn moeder al dan
niet ontmoeten wil? Ik heb 't reeds beslist en mor
gen vroeg rijd ik naar C."
„Nu, word maar niet terstond zoo woedend!"
zeide Witold, meer verbaasd dan geërgerd over
die plotselinge uitbarsting van toorn, waarvan
hij de reden niet begreep. „Wat mij betreft, kunt
gij overal heenrijden waar ge wilt. Ik wil niets
met al die Polen te doen hebben, dat zeg ik je!"
Waldemar achtte het beneden zich om te ant
woorden; hij nam zijn geweer; floot zijn hond en
verliet het vertrek. Zijn voogd zag hem hoofd
schuddend na, maar op eens scheen hem iets te
binnen te schieten. Hij nam den brief, dien Walde
mar achteloos op de tafel had laten liggen, en
las den inhoud. Nu was 't mijnheer Witold die bij
de lezing het voorhoofd fronste en bij wien einde
lijk een onweer losbarstte.
„Dacht ik 't niet!" riep hij, met de vuist op de
tafel slaande. „Dat's juist een stukje van mevrouw
de vorstin! In zes regels zet zij den jongen tot op
stand tegen mij aan, Daardoor werd hij op eens
zoo weerspannig. Hoor eens, doctor, wat er staat:
„Mijn zoon! Jaren zijn voorbijgegaan sedert ik
eenig teeken van leven van je heb ontvangen."
„Zij heeft er ons evenmin een gegeven," voegde
de lezer hier in. „Slechts door vreemden weet ik,
dat gij bij je voogd op den Oldenhof woont. Ik
ben op het oogenblik te C. en het zou mij zeer
aangenaam zijn, als ik je déar begroeten en je broe-
zelfde gebeurt en mochten, ten gevolge van
de onberekenbare spoorwegdienstregelingen,
ook de verzending- en bestellingstijdstippen
zich wijzigen, dan moet ook daarvoor een lijst
worden samengesteld en aan al de ingeschre
venen in het register worden toegezonden.
Wie het breed heeft, laat het breed hangen,
maar, we spraken en spreken immers zooveel
over bezuiniging. „Het kan de helft minder",
zegt een volksuitdrukking.
Ook bij bezuiniging zijn woorden nog geen
daden!
De reorganisatie van den Rijksgebouwendienst.
Een van de heilzame maatregelen van Minister
De Geer.
Door de centralisatie van den Rijksgebou
wendienst onder het Departement van Finan
ciën en de daarmede gepaard gaande plaatsing
van de bureaux van de rijksbouwmeesters voor
de landsgebouwen in het le en 2e district, voor
de onderwijsgebouwen, voor de justitiegebou-
wen,en van het bureau van den eerstaan
wezend bouwkundig ingenieur der marine
onder dat Departement, werd een reorganisatie
van den geheelen technischen dienst mogelijk,
welke reeds in de memorie van antwoord bij
de begrooting voor 1923 werd aangekondigd.
Deze reorganisatie wordt thans tot stand ge
bracht.
Met 1 October a.s. worden de vijf bestaande
en hierboven genoemde rijksbouwmeester-
bureaux opgeheven en vervangen door één
bureau, hetwelk, in afwijking van hetgeen tot
nu toe het geval was, uitsluitend met het ont
werpen en toezicht houden op de uitvoering
van nieuwe werken (z.g.n. nieuwbouw) en met
belangrijke verbouwingen belast wordt. Ook
het adviseeren omtrent den bouw van gesub
sidieerde scholen zal onder dit bureau ressor
teeren.
Daarnaast wordt een bureau ingesteld, het
welk zorg zal hebben voor het onderhoud van
alle rijksgebouwen en leiding zal geven aan de
districtsbouwkundigen, welke in de te vormen
17 districten met toezicht en leiding van het
onderhoudswerk worden belast.
Het bestaande Technische Bureau voor den
Rijksgebouwendienst zal aan de beide genoem
de bureaux waartusschen overigens een
nauw contact zal bestaan de noodigehulp
verleenen zoo wat betreft betonwerken, als
vraagstukken betreffende verwarmings- en
electro-techniek. Hierbij wordt gebruik ge
maakt van zich reeds in rijksdïenst bevindende
adviseurs. Het ligt overigens geenszins in de
bedoeling om hierbij de hulp van particulieren
uit te schakelen, veel minder nog om werken
in eigen beheer uit te voeren.
De instelling van de genoemde bureaux,
gepaard met een sterke afneming van de hoe
veelheid onder handen zijnde en te verwachten
werk, heeft tengevolge dat een zeer belang
rijk deel van het personeel, hetwelk thans zoo
op de bestaande bureaux als bij den districts-
dienst werkzaam is, zal moeten afvloeien. In
de eerste plaats kwamen hiervoor in aanmer
king alle opzichters en ambtenaren in tijdelij-
ken dienst. Ook echter zullen een aantal vaste
ambtenaren, waaronder verscheidende leiden
de personen, op wachtgeld dienen te worden
gesteld: een maatregel dus, welke in geen ver
band staat met hun bekwaamheid of geschikt
heid, doch geheel het gevolg is van de reorga
nisatie van hun dienstvak.
Door deze reorganisatie zullen de uit te kee-
ren salarissen met 39 (een bedrag van
452.000 per jaar) dalen, ten opzichte van die,
der voorstellen kon. Ik weet nu wel is waar niet,"
let wél op, doctor, daar komt 't! „of gij vrij
genoeg zijt om mij te komen bezoeken. Zooals ik
hoor, zijt gij, ondanks de meerderjarigheid die ge
onlangs bereikt hebt, nog in alles ondergeschikt
aan den wil van je voogd." Doctor, gij zijt er ge
tuige van, hoe de jongen ons beiden dagelijks mis
handelt. „Aan je bereidwilligheidom tot mij te
komen, twijfel ik geenszins; maar ik ben niet
zeker of mijnheer Witold je daartoe verlof zal
geven. Niettemin wilde ik mij liever tot jezelf
wenden en zal afwachten of ge zooveel zelfstandig
heid bezit om dezen wensch uwer moeder, den
eersten dien zij je kenbaar maakt, te vervullen,
dan of gij haar zelfs dit verzoek niet moogt toe
staan." Dat „moogt" is onderstreept! „In het eerste
geval verwacht ik je eerstdaags en sluit hier den
groet van je broeder, zoowel als den mijnen vooi
je in. Je moeder."
Witold was zóo boos, dat hij den brief op den
grond smeet. „Zóó iets te moeten lezen! 't Is
meesterlijk verzonnen van die vrouw I Ze weet even
goed als ik, dat Waldemar een eerste stijfkop is.
Als ze hem jaren achtereen bestudeerd had, zou
ze hem niet beter in zijn teere punt hebben kunnen
treffen. De gedachte alleen, dat men hem dwang
zou kunnen opleggen, brengt hem al buiten zich
zelf van drift. Al bewoog ik nu hemel en aarde om
hem terug te houden, hij gaat toch, al is 't maar
om te toonen dat hij een eigen wil heeft. Wat
zegt gij er van?"
Doctor Fabian scheen geheel in de familie
omstandigheden ingewijd te zijn en de aanstaande
samenkomst, indien al op andere gronden, met
niet minder angst en schrik tegemoet te zien.
„Goede Hemel!" zeide hij bezorgd. „Als Walde-
welke op 1 Januari 1923 werden betaald.
Percentsgewijze bedraagt de vermindering van
het aantal ambtenaren nagenoeg hetzelfde,
nml. 40
(N. R. Crt. van 4-8-'23).
Rectificatie.
Onder het hoofd „Is dat bezuiniging?" werd
in het knipselblad van Juni jl. opgenomen een
aan de Avondpost van 8-6-'23 ontleend bericht
over de nieuwe instructie voor de controleurs
der militaire administratie. Vooral werd in dit
bericht aanmerking gemaakt op het feit, dat
deze werkzaamheden werden opgedragen aan
oversten, terwijl kapiteins die even goed zou
den kunnen verrichten.
Van offieieele zijde vestigt men nu onze aan
dacht erop, dat de werkzaamheden van de
controleurs zich onder meer ook uitstrekken
over de administratie van officieren, waar
onder zich zeer veel kapiteins en verscheidene
hoofdofficieren bevinden.
Bovendien komen zij bij het opnemen van
het materiaal en het toezicht op de verant
woording daarvan, alsmede bij mogelijke
geschillen betreffende het kasbeheer en het
voeren der administratie in rechtstreeksche
verbinding met de commandeerende-officieren,
waardoor het voor een goeden gang van zaken
gewenscht is dat zij ongeveer in rang met hen
gelijk staan. In ervaring en kennis dienen zij
boven de korpsadministrateurs te staan en om
op den duur van een goede controle verzekerd
te kunnen zijn is daarvoor tevens een eerste
vereischte, dat zij niet in rang gelijk staan met
hen, wier werkzaamheden zij moeten contro
leeren. Deze redenen hebben er toe geleid,
voor deze betrekking hoofdofficieren te be
stemmen. Indien men subalterne officieren
hiervoor zou aanwijzen, moesten toch in ieder
geval de oudste kapiteins worden benoemd.
Het geldelijk bedrag, dat bij den bestaanden
toestand meer moet worden uitgegeven dan
indien als controleurs kapiteins zouden zijn
aangewezen, maakt in totaal een verschil
uit van pl.m. 3000,doch de voordeelen,
welke aan de handhaving van den hoofdoffi
ciersrang voor de controleurs zijn verbonden
en waardoor alleen een goede controle zoo
veel mogelijk bewaarborgd is, wegen ruim
schoots op tegen dit meerdere geldelijke be
drag.
Gaarne verleenen wij ook aan deze opmer
kingen plaatsruimte. Onze commissie acht
zich echter niet voldoende deskundig om hier
een beslissing te geven.
Het afschrikwekkende buitenlandsche
voorbeeld.
Wie zich aan een ander spiegelt...
Geneve naar een Staatsbankroet
De Republiek Geneve wordt bedreigd door
een staatsbankroet. Een langdurig bestuur
van de conservatieve partijen heeft niet kunnen
verhinderen dat de kassen leeg zijn en het
crediet dermate geschokt is, dat de banken
weigeren nieuwe middelen te verschaffen, zoo
dat de staat zich plotseling in de onmogelijk
heid bevindt zelfs z'n ambtenaren te betalen
en met zorg de naderende vervaldagen van
zijn vlottende schuld ten bedrage van ruim
50 miliioen fr., bijna 300 fr. per hoofd der be
volking! tegemoet ziet. De geconsolideerde
schulden beloopen 88 miliioen, d.i. 878 fr.
per hoofd der bevolking (in het kanton Bern
is dit bedrag slechts 341 en in Zurich 340 fr.)
De begrooting 1922 wees bij een inkomsten-
cijfer van 22 miliioen een deficit van 12 milli-
mar zich ook te C. op zijn gewone manier aanstelt,
wat zal zijne moeder dan wel van hem denken?
„Dat hij naar zijn vader aardt en niet naar
haar," antwoordde de landheer met nadruk. „Zóól
juist zóo moet zij Waldemar zien, en dan zal 't
haar wel duidelijk worden dat hij nooit een ge
schikt werktuig voor hare intriges kan wezen;
want dat er weer intriges bij in 't spel zijn, daar
onder zou ik mijn hoofd willen verwedden. Of de
vorstelijke geldbuidel is leeg ik geloof eigenlijk
dat hij nooit vol is geweest óf er moet weer eèn
kleine politieke samenzwering op touw gezet wor
den, waarvoor Wilicza, o zoo gemakkelijk, zoo
dicht aan de grenzen ligt. Wat ze eigenlijk met
mijn jongen voorhebben, dat mag de hemel weten,
maar ik zal er wel achter komen en hem bijtijds
de oogen openen."
„Maar, mijnheer Witold," vermaande de doctor,
„zou 't wel goed zijn dc oneenigheid in die onge
lukkige familie nog aan te wakkeren, nu de moe
der de hand ter verzoening uitsteekt? Was 't niet
beter den vrede tot stand te helpen brengen?"
„Die zaak ziet ge geheel verkeerd in, doctor,"
zeide Witold, met eenc voor hem buitengewone
bitterheid. „Met de vrouw is geen vrede te sluiten,
als men zich niet onvoorwaardelijk aan hare heersch
zucht onderwerpt; omdat Nordeck dit niet deed,
haalde hij de hel in zijn huis. Nu, ik wil hem ook
niet opvijzelen. Hij had zijn gebreken en kon ie
mand het leven zuur genoeg maken; maar toch
was 't de eerste oorzaak van al zijn ongeluk dat
hij die gravin Morynski tot vrouw nam. Een andere
zou hem misschien geleid of invloed op hem uit
geoefend hebben, maar daartoe was een weinig
hart noodig geweest en van dat artikel heeft me
vrouw Jadwiga nooit een sikkepitje bezeten.
