AK
/oorstraat. S0H1H1ELSDIJK
75
ct* 1
EERSTE BLAD
Nationale Bonkvereeniging
>este Adres
:n- en Tule Kleedjes is
IVIT AS
rorcester Corsets
ROS
KUIKENS.
G. C.VAN DEN HOEK, Middelharnis
iTERDAMSCHE
jritknippen s.v.p.
iiito-Oinnibüs Onderneming1.
0 ao
ZATERDAG
12 MEI 1923
Casiabrisk Middelharnis-SMMlsdi
VRIJE BAAN.
wereldberoemde merk
Zaterdags
Wederom KUIKENS verkrijgbaar
50 cent per stuk.
Minder dan 12 stuks per zending
wordt niet verzonden.
bij de
lappi.i van Levensverzekering
)MFX ZEKERHEID
Voorzichtig beheer
aroote openbaarheid
Ioij den Vertegenwoordiger
ESTEREN, Ring 155, MIDDELHARNIS
of N. Spiegelstraat 17, AMSTERDAM
der Auto-Omnibus - Lijn 1.
f Hellevoetsluis
V.M.
7.25
8.—
8.40
920
9.45
alleen op
werkdagen
V.M. N.M.
\0.40 2.20
11.20 3.—
N.M.
12.20 3.40
1.— 4.25
1.30 5.—
Rockanje
Hellevoetsluis
V. 5.45
6.30
7.20
8
A. 8.35
LIJN 2.
V.M.
8.50
9.—
9.15
9.20
9.45
9.50
10.05
10 35
10.55
11.—
11.20
Rockanje
i Oostvoorne (strand).
N.M.
1.15
1.35
1.40
2.10
2.15
2.30
2.40
3.—
Brielle (markt)
Vierpolders
Zwartewaal
Nieuwesluis
Hellevoetsluis (tram)
Hellevoetsluis (markt)
Nieuwenhoorn
V.
5.—
5.30
5.50,
o.g
6.- f
6.10
c -0
6.15 v
JU
CJ
6.35!
6.40
A.
6.50;
Rockanje
Oostvoorne (strand)
Oostvoorne (dorp)
Brielle (markt)
Vierpolders
Zwartewaal
Nieuwesluis
Hellevoetsluis
7 15
7.40
7.50
8.10
8.20
8.30
8.35
9.—
ZEG 7 - ROTTERDAM
ïeest betrouwbaar speciaaltvuis
lesmiddelen, Gummiwaren, Ver-
/erplegangsartïkelen, Elastieken
kgordels, Breukbanden enz.
"HES, IRRIGAT0REN in alle soorten.
ons INLICHTINGENBOEK
post NA ONTVANGST VAN POSTWISSEL van f 1.40.
per
halfpondspak
ook in ons
en */j ona pakjes
J
Prijs per kwartaal. f I,
Losse nummers f 0,07'
Advertentiën v. 1—6 regels f 1,20
Elke regel meer. f 0,20
Bij contract aanzienlijk korting.
DienstAAiibiediiigeu en Dienstaaiivragon
f 1,per plaatsing tot een maximum
van 10 regels; elke regel meer 15 cent.
Oit blad verschijnt iederen Woens
dag- en Zaterdagmorgen. Het wordt
uitgegeven door de
N.V. Uitgeversmaatschappij
„Onze Eilanden", Tel. Int. No. 15
Voorstraat Middelharnis.
5E JAARGANG. - N°. 53.
RAPPORT inzake de resultaten, exploi
tatievorm en de zuinigheid der
productie van de Gemeenschappe
lijke Gasfabriek der Gemeenten
Middelharnis en Sommelsdijk.
Opdracht.
Door ons werd opdracht ontvangen van de
Commissie van Beheer van in hoofde ver
melde Gasfabriek:
1». op een vergadering van deze Commissie
aan de beide doodden Gemeenteraad te Middel
harnis gedelegeerde leden, tot onderzoek van
de exploitatie-resultaten van de Gemeente-
Gasfabriek enz. die inlichtingen te verschaffen,
die de betrokken heeren wenschten te ont
vangen;
2°. omtrent de niet ter stond en mondeling
te behandelen punten nader schriftelijk rap
port uit te brengen, waaraan op de betreffende
vergadering nog werd toegevoegd;
3°. voortaan een halfjaarlijksch rapport uit
te brengen omtrent den gasprijs, terwijl wij
voorstelden tot voorlichting van de Commissie
van beheer, voortaan in ons balansrapport te
vermelden of per den balansdatum kasgeld-
leeningen al dan niet voor uitbreiding bleken
te zijn aangewend.
II. Uitvoering van de opdracht.
De bovenbedoelde vergadering werd door
ons bijgewoond en de ons gestelde vragen wer
den door ons beantwoord, naar wij meenen en
gedeeltelijk ook kunnen afleiden uit het rap
port van de gedelegeerde leden, hebben wij
daarmede de bedoelde heeren voldoende be
vredigd, voor zoover de mondelinge behande
ling betreft.
Wij hebben daarom gemeend alleen de ter
schriftelijke beantwoording gestelde vragen,
overeenkomstig punt 2 van onze opdracht, in
dit rapport te moeten beantwoorden.
Na afloop van de vergadering hebben wij
de gedelegeerde leden verzocht hun rapport,
vóór indiening bij den Gemeenteraad ons ter
inzage te zenden, waarop wij eventueel onmid
dellijk ons rapport zouden uitbrengen, zoodat
dit als bijlage van het eerstgenoemde rapport
mede had kunnen worden uitgebracht en wij
in de gelegenheid waren geweest eventueele
minder juiste opmerkingen in het rapport van
de gedelegeerden met hen te bespreken.
Tot onze verwondering ontvingen wij echter
Zaterdag 13 Januari 1.1. het reeds uitgebrachte
verslag der gedelegeerden door bemiddeling
van de directie van de Gasfabriek.
Daar in dit verslag naast eenige onvriende
lijkheden aan ons adres ook eenige absoluut
onjuiste opmerkingen worden gemaakt, hebben
wij aan ons rapport een naschrift toegevoegd
onder het hoofd „Eenige kritische opmer
kingen over het verslag der gedelegeerde
raadsleden uit den Gemeenteraad te Middel
harnis."
III. Behandeling van ter schriftelijke be-
anfwoording aangehouden vragen.
De volgende vragen werden ons gesteld:
A. De balans per 31 December 1919 toont
een vermeerdering van geleende gelden aan
van 46.000— ten opzichte van de balans
per 31 December 1918, waarvoor is dit geld
aangewend?
B. Is de exploitatie van de gasfabriek te
duur?
C. Is de exploitatie door een Naamlooze
Vennootschap waarin de gemeente het groot
ste aandeelenbezit heeft aan te bevelen boven
de zuivere gemeente-exploitatie?
A- De balans per 31 December 1919 toont
een vermeerdering van geleende gelden aan
van 46.000,ten opzichte van de balans per
31 December 1918, waarvoor is dit geld aange
wend?
Voor behandeling der opmerking omtrent
de mondelinge beantwoording van deze vraag
in het verslag van de gedelegeerde^ verwijzen
wij naar punt IV van dit verslag „Eenige
kritische opmerkingen over het verslag der
gedelegeerde raadsleden enz."
De nauwkeurige beantwoording van deze
vraag is opgenomen in bijlage I, waaruit vol
doende duidelijk zal zijn, dat inderdaad de
betrokken gelden behoorlijk verantwoord zijn
en waartoe zij zijn aangewend.
B. Is de exploitatie van de Gasfabriek te
duur?
Wij hebben reeds bij de mondelinge behande
ling van deze vraag erop gewezen, dat wij niet
bevoegd zijn hierop, zonder meer, ontkennend
of bevestigend te antwoorden. Bij onze con
trole hebben wij nagegaan dat uit de ver
bruikte hoeveelheden steenkolen, de daaruit
volgens de practisch aangenomen percentages
voorkomende producten zijn verantwoord. Nu
is het, wat het bedrag steenkolenverbruik
betreft, nog mogelijk dat te hooge prijzen zijn
betaald. Van alle steenkolenaankoopen werden
ons echter de origineele facturen der groot
handelaren getoond, terwijl uit het overzicht
van de aankoopen in 1921 blijkt dat voor niet
meer dan de behoefte is ingekocht.
De overige posten zijn uitsluitend de onkos
ten en loonen, waarover wij moeilijk een oor
deel kunnen vellen. Slechts kunnen wij beoor-
deelen dat de administratie op zeer economi
sche wijze wordt gevoerd en dat met geringe
hulpmiddelen en weinig personeel vrij veel
bereikt wordt.
Voor de vergelijking van de overige posten
t.w.
1°. Loonen.
2°. Onkosten.
3°. Onderhoud.
4°. Afschrijving.
5°. Rente,
ontvingen wij van de gedelegeerde raads
leden het verslag van de Gasfabriek te Zierik-
zee over 1921, sluitende ongeveer zonder
winst of verlies.
I De gedelegeerde raadsleden waren n.l. van
meening, dat de resultaten van Zierikzee,
ondanks de lagere gasprijs daar ter stede,
belangrijk gunstiger waren dan die van Middel
harnis. Voor deze resultaten echter voor ver
gelijking vatbaar zijn moet rekening gehouden
worden met de volgende feiten:
1°. dat door Zierikzee, blijkens aan ons
gerichte mededeeling van de Directie dezer
fabriek, niet afzonderlijk verantwoord werd
de restitutie ad 7.702,92 van het Centraal
Verrekenkantoor van brandstoffen, welk be
drag eenvoudig van de steenkolenaankoopen
werd afgetrokken.
2°. dat de Gemeente Zierikzee belangrijk
meer betaalt voor haar straatverlichting.
Berekende n.l. de gasfabriek te Middelharnis
overeenkomstig de te Zierikzee geldende con
ditie dan zou in 1921 2.200,meer winst
zijn gemaakt.
3°. dat in 1921 door de gasfabriek te Mid-
feuilleton.
VAN
E. WERNER.
{Geautoriseerde uitgave van D. BOLLE).
57)
„Maar dat zullen ze niet doen, want ze kennen
immers hun meester," mengde zich Hagenbach
in het gesprek. „Die laat zich niets afdwingen,
al moest hij al zijn mijnen en fabrieken sluiten.
Onze Odensbergers zouden wel krankzinnig zijn,
als zij 't zoover lieten komen."
„Landsfeld en zijn aanhangers zijn tot het aller
dolste in staat," riep de hoofdingenieur. „Zij wil
len den strijd, om het even tot welken prijs en
met welke offers. Ik blijf er bij, 't is verkeerd ge
weest, Falner zijn ontslag te geven. Hij is onge
lukkig nog hier en staakt zijn weFk eerst over
morgen. Wie weet, wat wij daarvan nog beleven?
Als de verkiezing tegenvalt en de gemoederen
daardoor nog meer in gisting komen, kunnen we
nog treurige ondervindingen opdoen."
„Onzin! Gij ziet de zaak veel te donker in!"
riep Winning; maar de directeur zeide ernstig;
„ik wilde,dat we dezen dagachter den rughadden I"
Op het heerenhuis verwachtte men in dezelfde
spanning den uitslag van de verkiezing en in de
studeerkamer van den heer des huizes ging 't bijna
Wen druk toe als in de woning van den directeur.
Dernburg zelf nam wei is waar de hem toegezonden
telegrammen, zoowel als dc mondelinge mede-1
deelingen zijner beambten met zijne gewone kalm-1
te in ontvangst. En toch was 't voor hem een
zaak van eer; zijn mandaat kostte hem tijd en
krachten, die hij aan zijn beroep onttrok, en 't zou
hem bij het toenemen van de jaren ai licht moei
lijk vallen 't te blijven vervullen. Aan een gelijk
gezinde had hij dus gaarne het veld geruimd, maar
in de gegeven omstandigheden knoopte zich aan
zijn naam de zege van zijne partij en daar 't Odens-
berg was, waarvan de stemming afhing, was ook
zijne eer met die verkiezing gemoeid.
Dernburg bevond zich op dit oogenblik alleen
met zijne schoondochter. Dc jonge vrouw, die
ernstig en bleek in haar weduwenkleed bij het
venster stond, was in den laatsten tijd veel ver
trouwelijker met haar schoonvader geworden.
Nu en dan vergunde hij haar een blik in zijn
anders zoo streng gesloten gemoed; zij alléén wist
de reden, waarom zijn voorhoofd thans zoo buiten
gewoon bewolkt stond, 't Was niet de angst voor
een nederlaag, die hij eigenlijk niet mogelijk
achtte; al het bittere van den strijd lag voor hem
in het feit, dat zijn tegenstander Egbert Runeck
heette.
„Oscar is zoo opgewonden, alsof er sprake is
van zijn eigen verkiezing," zcide Dernburg, nadat
hij de ontvangen telegrammen nogmaals had over
gelezen.
„Ja, 't verwondert mij ook, dat hij 7.00 geheel
in de politiek opgaat," antwoordde Cecilia, min
of meer het hoofd schuddende. „Hij heeft zich
vroeger nooit daarover bekommerd."
„Omdat hij verscheidene jaren in liet buiten
land is geweest, 't Was onverantwoordelijk, dat
hij zijn krachten zoolang ongebruikt heeft ge
laten. Ik zie nu eerst, wat hij doen kan, als men
hem een ruim veld geeft om te werken."
delharnis een groote vernieuwing van de
straatverlichting plaats vond, die volgens be
rekening van de Commissie van Beheer onge
veer ƒ2.800,kostte.
Per saldo is met elkaar vergelijkbaar een
bedrijfsverlies te Zierikzee van 7.690,83
en een bedrijfswinst te Middelharnis van
2.974,36.
Bij de vergelijking van de resultaten van
Middelharnis en Zierikzee blijkt het volgende:
1°. de loonen zouden indien de productie
van Zierikzee herleid wordt tot die van Middel
harnis 1.143,meer hebben bedragen, aan
nemende dat de methode van boeken in
Zierikzee dezelfde is als in Middelharnis.
Zooals wij reeds in het algemeen opmerkten
is dit ook het geval bij den post „salarissen"
waar herleid in Zierikzee 125,meer wordt
betaald.
2°. de onkosten, tezamen gevoegd zijn in
Middelharnis lager dan in Zierikzee en wel,
herleid 1.018,Deze verschillende her
leidingen vallen bovendien nog ten ongunste
van Zierikzee uit, daar aangenomen is dat
zoowel loonen als onkosten evenredig met de
productie stijgen, wat practisch niet het geval
zal zijn, daar de onkosten bij grooter omzet
percentsgewijze zullen dalen.
3°. De onderhoudspost daarentegen is, her
leid, in Middelharnis ƒ5.120,hooger. Bij de
boeking van uitbreidingsposten wordt zooveel
mogelijk afgeboekt op de onderhoudsrekening
om te hooge opvoering der boekwaarde van
de fabriek te voorkomen.
Te oordeelen naar de bedragen te Zierikzee
uit het „uitbreidingsfonds" betaald, schijnt
daar deze veilige methode niet gevolgd te
worden. Niettemin kan overwogen worden of
bezuiniging op dezen post mogelijk is.
4°. Ook de afschrijvingen zijn hooger en
wel, herleid, 4.794,dit komt ons echter
niet bezwaarlijk voor, daar te veel afschrijven
slechts winstreserveering is. Bovendien blijkt
uit het verslag van de gasfabriek te Zierikzee
in het geheel niet hoe het „uitbreidingsfonds"
waarvoor afzonderlijk geleend wordt van de
Gemeente en waarvan niets uit de balans
blijkt, wordt behandeld, en of over deze uit
breidingen ook wordt afgeschreven.
Daarnaast staat dat de gasfabriek te Zierik
zee dateert van 1857 en die van Middelharnis
naar wij meenen nog van deze eeuw, zoodat
in Zierikzee belangrijk meer kan zijn afge
schreven.
5°. Hierdoor wordt ook de volgende post
„Rente" beïnvloed die in Zierikzee herleid,
3.289,lager is.
Ingezonden Mededeelingen.
Kantoor MIDDELHARNIS.
ZITDAGEN - tijdens BEURS.
Woensdag, SOMMELSDIJKTABBERS
Donderdag. DIRKSLANDy. d. DOEL
Donderdag. OUDDORPFLOHIL
Vrijdag, OUDE TQNGEGELUK
„O, ik geloof, dat Oscar hécl veel kan, als hij
ernstig wil, en hij wil tc Odensberg een nieuw leven
beginnen. Hij heeft 't mij beloofd."
Deze laatste woorden klonken vreemd, bijna
als een verontschuldiging, maar Dernburg lette
daarop niet. „Daarmee wensch ik hem en ook mij
zelf geluk," zeide hij ernstig. ..ik beken je eerlijk,
Cecilia, dat ik tot dusver altijd nog een zeker
vooroordeel tegen je broer heb gekoesterd; nu is
't geweken. In deze laatste weken is hij een ware
en trouwe steun voor mij geweest dat zal ik
dankbaar erkennen."
De jonge vrouw antwoordde niet; zij staarde
naar buiten in den somberen nevel, 't Was Octo
ber en 't begon reeds te schemeren. De knecht
bracht de lamp en met hem traden Wildenrod en
Maja binnen.... De baron zag bedrukt voor zich.
Dernburg richtte aanstonds het woord tot hem.
„Nu, Oscar, hoe staat 't er mee? Ge brengt
slechte tijding mede, dat zie ik aan je gezicht.
Zijn er nieuwe berichten?"
„Ja, uit de stad. "Onze vrees heeft zich beves
tigd; de socialisten hebben daar de meeste stem
men."
„Dus toch!" riep Dernburg driftig, ,,'t Is dc
eerste maal, dat zij 't gedaan krijgen. Nu, wij zul
len met behulp van de stemmen uit Odensberg
hun blijdschap over die zegepraal wel temperen!"
Angstig dwaalden Cecilia's oogen naar het
gelaat van haar broeder af, maar dit zeide haar
duidelijk, dat hij dat vertrouwen niet deelde.
Ook lag cr eenige aarzeling in zijn stem, toen hij
antwoordde: „Ja, van Odensberg hangt de be
slissing af en dit zal, naar ik hoop, zijn ouden
roem handhaven. Maar toch moeten wij ons op
alles voorbereid houden
Bij deze vergelijking gingen wij ook na hoe
het steenkolenverbruik ten opzichte van het
geproduceerde gas zich in beide gemeenten
verhield.
Te Zierikzee werd per 100 K.G. gedistil
leerde brandstof, volgens opgave van den
Directeur 28,74 M3. gas verkregen, te Middel
harnis berekenden wij globaal 27,50 M3. Wij
vestigen er de aandacht op, dat dit verschil
kan ontstaan zijn door minder intense tech
nische behandeling of door het gebruik van
andere grondstoffen. Deze vergelijking zal
over 1922 gemaakt, een betere basis geven
voor vergelijking.
Het verlies aan gas over 1921 in Zierikzee
bedroeg 7,72 en in Middelharnis 4,10
De vergelijking valt dus naar onze meening
eerder ten gunste dan ten ongunste van Mid
delharnis uit, want:
1°. de onkosten en loonen zijn lager;
2°. de onderhoudskosten en afschrijvingen
zijn hooger, wat echter in hoofdzaak het ge
volg van veilige balanspolitiek is.
C. Is exploitatie door een Naamlooze Ven
nootschap waarin de Gemeente het grootste
aandeelenbezit heeft, aan te bevelen boven
zuivere gemeente-exploitatie.
Vooropgesteld zij dat wij in het navolgende
uitsluitend in het algemeen spreken en dat
wanneer wij functies vermelden wij daarmede
geenszins de huidige functionarissen wenschen
aan te duiden.
Deze vraag dan is zeer gemakkelijk te be
antwoorden en wel in ontkennenden zin. Im
mers een zoodanige vennootschap wijkt prin
cipieel in het geheel niet af van den bestaan-
den toestand: gemeente-exploitatie. Misschien
zou door den invloed van de minderheid een
zuiniger exploitatie bereikt worden, terwijl
men tevens door het bij Naamlooze Vennoot
schappen gebruikelijk "tantième-systeem den
Directeur belang bij de winst zou kunnen
geven. Hiertegenover staat echter, dat beide
factoren het verderfelijke gevolg zouden heb
ben dat niet alleen de verhooging der winst
werd gezocht in zuiniger exploitatie, maar ook,
en vooral, in verhooging van den gasprijs,hoo
ger bijdrage voor straatverlichting en zoo deze
factoren niet voor verhooging vatbaar zouden
blijken te zijn, in vermindering van kwaliteit,
een steeds ter beschikking staande bron van
meerdere winst.
Het zal na het voorgaande duidelijk zijn
dat onze conclusie omtrent deze vragen geheel
ten gunste van gemeente-exploitatie luidt.
Vooral waar het hier een bedrijf geldt waarvan
de prima functioneering een gemeentezorg is
en de kwaliteit van het product bijna uitslui
tend een zaak is v.an goed vertrouwen tegen
over den directeur en diens technische be
kwaamheid.
Bovendien is een betrekkelijk kleine fabriek
als die te Middelharnis-Sommelsdijk te over
zien en te administreeren, behoeft dus het
beheer in het geheel niet bureaucratisch te
worden gevoerd, (waarvoor de huidige fabriek
als voorbeeld kan dienen), wat bij groote instel
lingen bijna onvermijdelijk is.
IV. Naschrift: eenige kritische opmerkingen
over het verslag der gedelegeerde raadsleden uit
den Gemeenteraad te Middelharnis.
Zooals wij reeds sub hebben opgemerkt
zullen wij slechts eenige op ons terrein lig
gende opmerkingen maken over het boven
genoemde verslag.
Tot ons leedwezen hebben wij in dit verslag
geen scherp beredeneerde conclusie aange
troffen, maar eenige algemeenheden, waarvoor
slechts even algemeene bewijzen worden aan
gevoerd. Wij meenen dit te moeten toeschrij
ven aan het feit, dat de commissie geen des
kundige raadpleegde.
Onze meening is dan ook dat de eenige
methode om een werkelijk neutrale kritiek op
het technische beheer te krijgen is dit beheer te
onderwerpen aan het onderzoek van een des
kundige op gasgebied en wel niet over een vrij
abnormaal jaar als 1921 maar b.v. over 1922.
De verdachtmaking omtrent de onafhanke
lijkheid van de vereeniging van gasdirecteuren,
die tevens aan het adres van het Nederlandsch
Instituut van Accountants wordt doorgegeven
meenen wij zonder meer terzijde te kunnen
stellen. De standing zoowel van beide ver-
eenigingen als van ons kantoor mogen wij wel
van een zoodanige bekendheid onder de raads
leden aannemen, dat wij zonder meer kunnen
verklaren dat in de gestelde gevallen vóór
alles van absolute neutraliteit zou sprake zijn.
Verder viel het de commissie op, dat de
boekwaarde van de fabriek o.a. steeg gedu
rende de periode 19101921 van ƒ113.825,
tot 144.381,terwijl de proauctie steeg
van 362.875 M3. tot 624.257 M3. (de cijfers
ontleenen wij aan4 het verslag).
De commissie verzuimt hieraan toe te voe
gen of het verschijnsel dat de boekwaarde per
productie M3. terugliep van ,3136 tot
,2313 haar gunstig of ongunstig trof.
Naar onze meening is het een gunstig ver
schijnsel. De eenige manier om verder na te
gaan of de fabriek al of niet te hoog te boek
staat is taxatie door een deskundige.
Hierbij willen wij tevens de opmerking be
handelen dat de fabriek naar de meening van
de commissie na 13 jaar niet geheel vrij zou
zijn. Deze mededeeling van den voorzitter
berust op het simpele deelsommetje dat indien
van 144.000,jaarlijks 12.000,wordt
afgeschreven, aan het begin van het 13de jaar
niets meer over is.
Natuurlijk zullen echter nieuwe uitbreidin
gen noodig zijn, die dan nog niet geheel zijn
afgeschreven. Dit is echter naar onze meening
geen bezwaar waar het vooral in het gemeente-
drijf wenschelijk is dat een zoodanige af-
schrijvingspolitiek wordt gevolgd dat niet
het huidige geslacht voor het toekomstige de
[kosten betaalt, hoewel ook het tegenoverge
stelde verkeerd is.
In het verslag van de commissie wordt sub 6
opgemerkt: „De balans 1919 waarop de ver
meerdering der geleende gelden met 46.000,-
voorkomt, werd met den accountant bespro-
j ken. Deze kon hierover geen opheldering
geven, voordat hij over gegevens beschikte."
j Deze opmerking nu is onjuist. Wij hebben de
'commissieleden in ronde cijfers aangegeven,
waartoe deze vermeerdering had plaats ge
vonden, maar hebben verzocht, dit punt nauw
keurig schriftelijk te mogen toelichten, met het
doel de heeren "volledig gerust te stellen.
Deze toelichting is in bijlage 1 opgenomen.
Deze opgave konden wij evengoed staande de
vergadering opstellen, wat zeer tijdroovend
ware geweest, waarom wij volstaan hebben
met een globale uiteenzetting te geven, die
naar ons bekend is door verschillende leden
der Commissie van Beheer volkomen werd ge
volgd en goedgekeurd.
Dit schijnt echter met de gedelegeerde leden
niet het geval geweest te zijn.
Verder conclud-eert de Commissie:
1°. dat de gasprijs te hoog is en daar/de
„Maar toch niet op dc mogelijkheid dat mijn
werklieden mij in den steek laten?" viel Dernburg
in. „Daarvoor heb ik een te goeden dunk van hen.
Wacht het geval maar bedaard af, Oscar. Men kan
aan je koortsige onrust merken, dat ge nog een
nieuweling in dergelijke zaken zijt. De verkiezing
moet nu gauw afgeloopen zijn."
Hij stond op, maar de wijs, waarop hij heen en
weder liep en telkens op de pendule zag, verried
dat hij ook op lange na niet zoo koel en kahn was
als hij zich wilde voordoen.
Plotseling viel zijn blik op Maja, die half be
schroomd het vertrek was binnengekomen en
zich terstond bij hare schoonzuster had gevoegd.
Hij bleef staan. „Mijn arm kind zit zich vandaag
ook te vervelen," zcide hij medelijdend. „Ja, die
akelige politiek I Die neemt ons, mannen, zoo geheel
in beslag, dat wij geen ziel of zinnen meer voor
iets anders hebben. Kom eens hier, Maja!"
Het meisje snelde naar hem toe en legde beide
handen op zijn arm. „Och, papa," zeide zij op
neerslachtigcn toon, „ik heb zoo weinig verstand
van die politieke dingen. Ik schaam mij daarover,
maar ik kan 't wezenlijk niet helpen."
Dernburg glimlachte en streek haar liefkozend
over het blonde haar. „Daarmee behoeft gij je
jong hoofdje ook volstrekt niet te breken, kind
lief. Dat kunt gij gerust aan Oscar en mij over
laten."
„Maar ik zal 't toch wel moeten leeren," her
nam Maja met een diepen zucht. „Cecilia heeft 't
ook wel geleerd. O, papa, ik ben jaloersch op Ceci
lia. Gij bepraat alles met haar, terwijl ik als een
dom eendje maar daarbuiten word gelaten."
„Hoe afschuwelijk slecht van mij!" antwoordde
Dernburg schertsend, terwijl hij zijn schoondoch
ter een teederen blik toewierp. Deze glimlachte
maar 't was een droevig glimlachje. „Ik begrijp
volstrekt niet, waarom gij allen zoo gejaagd en
onrustig zijt, ging het jonge meisje pruilend voort.
„Papa wordt toch zeker evenals altijd gekozen."
„Ik denk 't ook!" zeide Dernburg kalm.
„Nu, dan is de zaak in orde en behoeven wij
ons daarover niet verder te kwellen," beweerde
Maja, terwijl zij haar wijs hoofdje schudde. ..'t Is
waar, die nare Egbert maakt 't papa lastig ge
noeg, alle menschen praten over hem en
„Zwijg déarvan, Maja!" viel haar vader hier
barsch en wrevelig in. „Ik moet den naam van den
ingenieur Runeck in dien verkiezingstijd dik
wijls genoeg hooren, in mijn huiselijken kring
wil ik niets meer van hem wetenwij hebben voor
goed met elkander afgedaan."
Het meisje zweeg, verschrikt door dien buiten
gewonen toon, en nu bleef alles een poos stil. De
tijd ging om, maar de tijdingen, die men verwacht
te, bleven nog steeds uit. Eindelijk trad de knecht
binnen en zeide zacht een paar woorden tot den
baron, die daarop schielijk de kamer verliet. In
het flauw verjichtc voorvertrek trof hij den direc
teur en Winning aan.
„Wilt ge mij spreken, heeren?" vroeg Wilden
rod haastig. ..Welk nieuws brengt ge mee?"
„Een zéér onaangenaam, helaas!" antwoordde
de directeur aarzelend. ,.'t Zal, vrees ik, een groote
teleurstelling voor mijnheer Dernburg zijn."
„Wat meent ge? Hebt ge al tijding?"
„Runeck is gekozen!" zeide dc directeur zacht.
.Drie kwart van de Odensberger stemmen waren
voor hem."
(Wordt Vervolgd
ivvAï.w
