Leest „Onze Eilanden"
BINNENLAND.
een ei uit het kippenhok gehaald van een
leghornkip, dat het kolossale gewicht had van
112 Oram. Wel een zeldzaamheid.
OOLTGENSPLAAT. Het Woonhuis en Erf
van Mej. Wed. M. Breeman-Van Espen, groot
66 Aren, staande aan de Voorstraat, is ge
mijnd door den heer Joh. van Gurp op ƒ2490.
De Leden van den Raad der Gemeente
zijn voor een raadsvergadering bijeengeroepen
tegen Donderdag 29 Maart a.s., des namiddags
half drie.
Wij vernemen uit zeer goede bron, dat
de Afdeeling S.D.A.P. alhier, geen candidaten-
lijst voor de gemeenteraadsverkiezing zal in
leveren.
Ds. G. Lans, Director van den Zendings-
bond te Zeist, vroeger predikant bij de Ned.
Herv. Gemeente alhier, heeft zich weer be
roepbaar gesteld.
De kiezerslijst bevat 1441 namen van
personen, die aan de gemeenteraadsstemming
zullen moeten deelnemen.
De voorloopig vastgestelde kiezerslijst
ligt voor een ieder ter gemeente-secretarie ter
inzage. Tot 15 April kunnen verbeteringen
bij het gemeentebestuur worden aangevraagd.
HELLEVOETSLUIS. Het gezelschap Ha
genbeek kwam ook hier Zaterdag en Zondag
jl. met hun olifanten en kameelen ten einde
voorstellingen te geven ten bate van de arme
Duitsche kinderen. Van de voorstellingen
hoeven wij niet veel te zeggen, de verschil
lende goede beoordeelingen, welke uit andere
plaatsen reeds in ons blad zyn vermeld kun
nen wy ook voor hier ten volle onderschre
ven. Het doet aangenaam aan te ontdekken
dat zij waarvan men gewoonlijk veronder
stelt dat zij zeer hardvochtig moeten zijn
om de dieren zoo te kunnen dresseeren, toch
ook nog een warm hart hebben voor het
leed van anderen, ditmaal dan de in armoede
en gebrek verkeerende kinderen in Duitsch-
land, en wij wenschen bun veel succes en
veel medewerking van ieder wiens hulp zij
noodig hebben ter bereiking van dit schoone
doel.
ONZE EILANDEN VAN WOENSDAG- 28 MAART 192 3.
id
'S
i i
den Gemeenteraad gesteld de
N. Jansen, (aftr.), 2. W. Kraan
Kraak, 4. Th. Diependaal, 6. J.
m
i"
en
at
elf
ed
:al
De plaatselijke aideeling van de S D.A.P.
heeft tot candidaten voor de verkiezing yan
leden voor
heeren1
(aftr3. C,
KnOps.
G. v. N. werd door de politie alhier
bekeurd, wegens wielrijden in het Plantsoen.
Hedenavond zal in de Marine Cantine
alhier optreden Ds A Priester van Nieuw-
Helvoet met het onderwerp: Vrijzinnig of
orthodox. (Zie aanplakbiljetten).
Voetbal. Uitslagen der wedstrijden van
Zondag jl.:
Hellevoetsluis I O.V.V. I 2-0.
Naar w(j uit goeden bron vernemen zal
de tooneelclub van de voetbalvereeniging
„Hellevoetsluis" op verschillende plaatsen
van dit eiland, als b v. te Brielle, enz. op
treden met het programma, hetwelk thans
reeds zooveel succes had alhier en te Nieuw-
Helvoet. Wij twijfelen er niet aaD of het
succes zal overal bevredigend zijn, en zy
zullen in de naburige plaatsen enthousiast
worden ontvangen.
NIEUW-HELVOET. Feestavond van de
Voetbalvereeniging „Hellevoetsluis" in de
zaal van de Wed. De Pijper, alhier op Zater
dag 24 dezer.
De opkomst was niet bijzonder groot, maar
het was den aanwezigen aan te zien, dat zij
in een goede en gepaste feeststemming
waren.
De secretaris van de voetbalvereeniging,
die evenals altijd ook thaDS weer de aan
voerder van de heelen feestavond was, opende
met een korten welkomstgroet.
Als no 1 van het programma werd op
gevoerd de Amerikaansche Reclame Optocht,
wat zeker een nummer is om er dadelijk
de goede sremming in te brengen Het duet
'n Serenade en de komische scène Vier
Bruidegoms werden vlug uitgevoerd en
waren heel grappige stukjes, die dan ook
grooten bijval ondervonden. Voor de pauze
ge
gekomen, mij vroeg:
„Waar denk je aan?"
„Ik?"
„Ja, wie anders?"
Ik zag haar aan en wetend, dat ik zou worden
begrepen, zei ik:
„Ik dacht aan de schoone woorden van Bilder-
dijk:
O, regt uw naaste niet, wilt gij rechtvaardig wezen:
't Ontilbaar levensboek, het telt zoovele blaan;
Eén bladzij is er ligt waarop gij niet kunt lezen;
En on dat blad kan juist voor God zijn vrijspraak
staan."
Ruim een uur had ik reeds met van der Pot s
oatroon over de zaak gepraat zonder resultaat.
rt Geelbleeke mannetje met zijn zwarte oogen a
fleur d'eau, en zijn vleezige roode lippen was vree-
selijk ontstemd en liep vloekend en razend zijn
privé kantoor op en neer. Hij zou de politie op
bellen! Het was schandelijk! En verzachtende
omstandigheden.... maar meneerI Hoe komt U
erbij! Neen, wanneer bij die 10.500,— de ont
brekende vier mille niet werd bijgepast, dan zou
hij er een strafzaak van maken.
Ik gaf te kennen, dat dit onmogelijk was. Dpt
van der Pot's familie alles had verzilverd om hem
te redden en dat hij beloofde de ontbrekende
f 4500,want 500,— moest hij toch van die
f 10.500,hebben om naar Amerika te kunnen
gaant zoo spoedig mogelijk te voldoen.
(Wordt Vervolgd).
kregen we nog een bljjspel in 1 bedrijf t8
zien, getiteldEen goed geslaagde vrouwen
list. De spelers waren goed, vooral de oude
oom, met zijn ingebeelde kwalen en zijn
ongelooflijke gierigheid werd zeer goed voor
gesteld. Na de pauze werd opgevoerd: Liefde
zoekt list. Ook dit werd goed gespeeld, de
figuur Hoekstra muutte vooral uit en deed
evenals eerder te Hellevoetsluis ook hier de
aanwezigen herhaaldelijk in lachbuien uit
proesten. Tenslotte werd nog een komisch
duet Hans en Griet je opgevoerd. Dat de on-
noozele Hans, die een enorm succes had,
dezelfde persoon was als Hoekstra uit het
vorige uuuinier behoeft geen betoog, maar
Grietje was ook niet voor de poes en speelde
haar rol uitstekend.
Het was een aangename avond, zooals we
die van H. V V. gewoon zijn, avonden met
eenvoudige stukken, die echter goed gespeeld
worden en daarom te prefereeren zjjn boven
de meer ingewikkelde stukken die andere
vereenigingen hier nog al eens nemen en
dan hun krachten te boven gaan Groote
opvoedingswaarde hebben zij niet maar men
heeft ook behoefte aan leuke onschuldige
stukken en aan deze eischen beantwoorden
zij geheel. Laat H. V. V. ook in volgende
seizoenen voort gaan ons ter afwisseling
van de ernstige kunst, politieke en andere
avonden eens te doen genieten van echt
vroolijke huiselijke feesten, waar ieder zich
kan amuseeren.
Van het succes van den avond komt ook
een deel toe aan den heer Hartog, die heel
verdienstelijk voorde piano-begeleiding zorg
droeg.
Het bal, onder leiding van den bekenden
balletmeester Rehorst en met balmuziek van
den heer E. Reede, die ook reeds een be
kendheid heeft verkregen, die zich verder
uitstrekt dan ons eiland, hield velen nog
aangenaam bijeen, tot bijna half drie.
BRIELLE. Dezer dagen zijn eenige nieuwe
instrumenten, geleverd door de firma „Birken"
te Tilburg voor de Brielsche Muziekver-
eeniging „Libertatis Primitiar" aangekomen.
Benevens deze nieuwe instrumenten konden
verschillende oude worden opgeknapt. Dit
alles kon dank zij de gehouden bazar in 1922
geschieden.
Sport.
Voetbal. O.V.V. IHellevoetsluis 02.
W.R.W.—Archilles 2V—1.
H.O.V. 1—B.F.C. II 0—3.
Brinio IU—D.V.S. I 2—4.
Korfbal. D.D.M. I— Brinio 011.
ZWARTEWAAL. Woensdag 21 Maart heeft
alhier plaats gehad de candidaatstelling voor
de aanstaande gemeenteraadsverkiezing.
Deze vergadering kenmerkte zich als ge
woonlijk, nu ook weer in hevigen woorden
strijd. Begunstiging van zekere candidaten
naar men meende op te merken was-niet uit
gesloten. Er ontstond meeningsverschil om
trent de toelating van den heer J. Verschoor,
die zich als lid der pas opgerichte Liberale
partij had opgegeven en zich gaarne candidaat
liet stellen voor de a.s. verkiezing. Hoewel
schitterend door afwezigheid, had hij zijn
zwager gemachtigd bij eventueele candidaat
stelling, zijn goedkeuring daaraan te hechten.
Maar ach, ,,'t Kan verkeeren". Deze J. Ver
schoor had deze 4 jarige periode zitting voor
de S. D. A. P. Gevolg „stemming over toe
lating als lid der Kiesvereeniging". En de
gevolgen bleven niet uit. Met 18 tegen, 9 voor
en 2 blanco, werd hij als lid de deur gewezen.
Eindelijk was de groslijst saamgesteld en
bestond uit diverse candidaten, zoo ongeveer
15 personen. Velen daarvan ter vergadering
aanwezig lieten zich schrappen zoodat slechts
een achttal overbleef. Van deze acht waren
er nog twee die hadden bedankt voor de eer,
maar de Voorzitter had hun „dankje" niet
goed begrepen en „alstublieft" van gemaakt.
Met een stemmerij tot in den treuren, werden
candidaat gesteld de Heeren:
I. H. A. Kieviets (aftr).
2. C. Rodenburg.
3. L. J. v. d. Sar (aftr).
4. P. Gorzeman.
De anderen waren „bijvoegsel".
Nader vernemen wij, dat de Heer L. J. v. d.
Sar heeft bedankt voor de eer. Ook vernemen
wij dat zij die zich noemen „middenstanders"
ook met een lijst zullen uitkomen t.w.
1. J. Verschoor.
2. D. Luijendijk.
Deze lijst zal dienen als „protest".
Het wordt intressant.
YEILINGBERICHT
van 23 Maart 1923 der Coöp. Tuinbouw- en
Veilingsvereeniging „Oostvoorne".
Dunsel ƒ0,15 per kg.
Radijs ƒ10,70 per 100 bos
Prei ƒ1,10 tot 2,30 per 100 bos.
Spinazie 0,06 tot 0,25 per k.g.
Witlof ƒ6,— tot 17,— per 100 k.g.
Rhabarber ƒ9,— per bos.
Selderij J 1,70 tot ƒ2,— pel" bos.
Eieren ƒ6,— tot ƒ7,10 per 100 st.
VERKOOPINGEN.
Op WOENSDAG 28 MAART 1923 bij afslag
's avonds half 8 uur, te Oude Tonge in
Café DE WEERD, ten verzoeke van den
heer J. C. Waare aldaar, van een Tuin
te Oude Tonge, aan de Boezemkade, kad.
Sectie C. nos. 566 en 1477, samen groot.
'12.32 Aren. In twee perceelen en comb,
Dadelijk te aanvaarden. Betaling 16 April
1923.
Notaris AKKERMAN.
°p DONDERDAG 29 MAART en 5 APRIL
1^23, telkens des av. 7.30 uur te Dirksland,
resp. ter herberge van J. KEUVELAAR
J. VERMEULEN, veiling en afslag van
een Huis met Erf te Dirksland aan den
Gelderschen d(jk, ten verzoeke van M. de
BRUIN Oz. Dadelijk te aanvaarden.
Notaris VAN DER SLUIJS.
Op DONDERDAG 29 MAART 1923, v.m. 10
uur te Ooltgensplaat in „Hotel Hobbel"
OPENBARE VERPACHTING
van ongeveer 27.61.60 H.A. Weiland in het
Weipoldersche Gors onder Ooltgensplaat
voor drie jaren. 1923, 1924 en 1925 in 9
perceelen zooals van ouds, ten verzoeke
van Vrouwe D. E. GOEDKOOP te's-Gra-
venhage c.s. Not. AKKERMAN.
Op DONDERDAG 5 APRIL 1923, des v.m.
10 uur, te Ooltgensplaat, in den Weipolder
bij de schuur en ten verzoeke van den heer
L. A. HOBBEL A D.z. aldaar van: Donker
bruine ruin, oud 5 jaar Schimmelruin, oud
6 jaar, Bruine vos, oud 7 jaar, gewone
boerenwagen, drieling wagen, bruikbaar
met een of twee paarden, rolblok, nieuwe
wielslee, cultivator, wielploeg, Portugal-
ploeg, eggen en verderen landbouwinven-
taris. Notaris AKKERMAN.
Op WOENSDAG 11 APRIL 1923, des voorm.
ten 10 uur, na aankomst der tram, ten
verzoeke van den heer JOH. VAN GURP
Sr. op de door den verkooper bewoonde
hofstede, te Ooltgensplaat, aan den Lange-
weg, in de onmiddellijke nabijheid van
het dorp, van: Een bruine merrie, oud 5
jaar, een vosruin, oud 9 jaar, twee kalf-
vaarzen, twee boerenwagens, wielslee met
hek, rolblok, maaimachine, sacsploeg, Por-
tugalploeg, vijf- en zesbalks eggen en ver
deren landbouwtnventaris
Notaris AKKEKMAN.
Op VRIJDAGEN 6 en 13 APRIL 1923, tel
kens des 's nam. 2 uur, te Dirksland, in
hotel van den Doel, bij veiling en afslag
van een fabrieksgebouw volledig ingericht
tot vlasbewerking, met erf en grond te
Dirksland, aan den Vroonweg. kad. Sectie
A no. 653 groot 47 Aren 18 centiaren,
houten bergschuur met dubbele rietmatten
en andere houten bergschuur, staande op
dat erf, in 3 perceelen en in combinatie.
Op VRIJDAG 13 APRIL 1923, 's nam. half
4 uur, op het terrein van gemelde fabriek
van zuiggasmotor van 35 P.K. (merk Lan-
daal) en vlasserij-inventaris, centrifugaal-
pomp (zuig- en pers-), 2 groote en 1 kleine
watertanks, Fairbank weegtoestel (4100 kg
volledige electrische installatie, hoorbuizen
voor motorpomp, kantoorinventaris, enz
Notaris VAN DER SLUYS.
Op DINSDAGEN 10 en 17 APRIL 1923,
telkens 's nam. 4.30 uur, te Dirksland,
resp. ten herberge van H. v. d. Doel en
J Vermeulen van: 8Arbeiderswoningen,
nabij Dirksland op Kralingen, een Huis
met Tuin te Dirksland aan de Zomerstraat
en een Tuin te Dirksland, nabij den Sta
tionsweg behoorende tot de nalatenschap
van wijlen P. C. de Graaf.
Not. v. ISPELEN en v. d. SLUIJS.
DE ZOMERTIJD IN EUROPA.
Wat andere landen doen.
Nu in Nederland, na het bekende besluit van
de Tweede Kamer, een zoo groote actie wordt
gevoerd, voor het behoud van den zomertijd, en
nu daarbij, in tegenstelling met de ineer econo
mische argumenten in de Kamer, het element
van de volksgezondheid zoozeer op den voor
grond wordt gebracht, de kwestie van een uur
langer zon voor het meerendeel van de bevol
king, in ons aan zonneschijn niet overrijke land;
nu loont het zich de moeite .de houding van de
andere voornaamste landen van Europa tegen
over den zomertijd nader onder de oogen te zien,
juist in verband met deze zonneschijnkwestie.
Natuurlijk zijn zooveel economische argumenten
van invloed ook op de houding der andere staten,
evengoed als in Nederland, de kwestie van land
bouw en industrie; de kolenkwestie zal zeker dit
jaar wel niet nalaten hier en daar haar invloed te
laten gelden; maar aan den anderen kant is reeds
zooveel verklaarbaar, èn uit de geographische
ligging der staten èn bij de verhouding van offi-
cieelen tijd tot werkelijken zonnetijd, dat het wel
de moeite loont hierbij even stil te staan.
Om te beginnen kan men een scheiding maken
tusschen: Noordelijke landen, landen op middel
bare breedte en Zuidelijke landen. Nu is het dui
delijk, dat speciaal voor de Noordelijke landen,
een zomertijd niet van veel beteekenis is, omdat
daar de zomer toch reeds de tijd is van de lange
dagen en de korte nachten, heel in het Noorden
zelfs de tijd van de middernachtzon; de Zuidelijke
landen hebben uit den aard van hun klimaat het
heele jaar door meestal geen gebrek aan zonne
schijn en zonnewarmte, maar juist de landen op
middelbare breedte zijn het, die van den korten
tijd van zomer moeten profiteeren, om zooveel
mogelijk zonneschijn binnen te halen, voor wie
ieder uur winst is. Nu is het eigenaardige van
het geval, dat ook juist zoowel de Noordelijke
als de Zuidelijke landen, Zweden, Noorwegen,
Finland, Italië, Spanje, niet van den zomer
tijd willen weten, terwijl de landen waar de zomer
tijd was of nog is in Midden- en West-Europa
zijn gelegen: Frankrijk, Duitschland, België,
Nederland, Engeland.
Er is meer, nl. de verhouding tusschen wer
kelijken zomertijd en officieelen tijd. Om tot
de bespreking der afzonderlijke landen over te
gaan, even in het algemeen het volgende, al is
dit natuurlijk aan bijna alle lezers bekend. De
officieele tijd van een land is de zonnetijd van
een bepaalden meridiaan, die al of niet om 't
land zelf loopt, maar, om geen al tc groote ver
schillen van officieelen en zonnetijd te krijgen,
toch niet te ver af kan liggen; d.w.z. wanneer het
12 uur zonnetijd is in alle plaatsen op denbepaalden
meridiaan gelegen, dan is het 12 uur officieele tijd
voor alle plaatsen, die dezen meridiaan als basis
van haar tijd hebben, onverschillig waar ze liggen.
Dit geeft natuurlijk voor alle plaatsen, die niet op
den meridiaan liggen, verschillen tusschen offi
cieelen tijd en zomertijd; een plaats ten Westen
van den bewusten meridiaan gelegen, waar de
zon dus later op haar hoogste punt komt dan in
de plaatsen op den meridiaan, heeft het dus al
laten we zeggen half een officieelen tijd, als het
twaalf uur zonnetijd is; deze profiteeren dus het!
heele jaar door van een soort „zomertijd" en wel
automatisch. Voor de plaatsen ten Oosten van
den bewusten meridiaan geldt, zooals ieder
natuurlijk inziet, net het tegenovergestelde. In
het algemeen hebben dus alle plaatsen ten Westen
van den meridiaan, die als basis voor den offi
cieelen tijd geldt, reeds het heele jaar door auto
matisch ecu „voordeelig" verschil niet haar zomer
tijd; de plaatsen ten Oosten een nadcelig verschil.
Iedere 5 gr. op den aardomvang, geeft in beide
richtingen 20 minuten verschil.
Nu zijn er in Europa vier tijdsystemen: 1. de
West-Europeesche tijd, met den meridiaan 0 gr.
de meridiaan van Greenwich, als basis, aange
nomen door Engeland, Frankrijk, België en
Spanje; 2. Amsterdamsche tijd, met meridiaan
5 gr., alleen Nederland; 3. Midden-Europeesche
tijd, met meridiaan 15 gr. voor Duitschland,
Denemarken, Zwitserland, Italië, Oostenrijk, Polen
enz.; 4. De Oost-Europeesche tijd, met meridiaan
30 gr., voor Finland, de Baltische landen enz.
Nu de afzonderlijke landen. Om te beginnen
met Spanje; dit land, dat om zijn Zuidelijke
ligging al niet zoozeer een zomertijd noodig
had, heeft nog een reden daarvoor; het ligt bijna
geheel ten Westen van den 0 gr. meridiaan, en
wel over een afstand van ongeveer 10 gr.; het
heeft dus het heele jaar door al een voordeelig
verschil, dat op de uiterste Westgrens tot bijna
40 minuten gaat.
Voor Frankrijk geldt het tegenovergestelde;
slechts een klein deel heeft een voordeelig ver
schil (West ongeveer 20 minuten); maar het
overgroote deel heeft een nadeelig verschil, dat
tot 30 minuten gaat. En volgens de laatste be
richten schijnt Frankrijk tot instandhouding van
den zomertijd geneigd, niettegenstaande het een
landbouwstaat is.
België: geheel ten Oosten van den meridiaan,
met een nadeelig verschil van 10 tot 25 minuten;
het schijnt den zomertijd te willen houden.
Engeland: geheel ten Westen van den meridiaan,
met een voordeelig verschil (tot de uiterste punt
van Ierland), dat tot 40 minuten gaat. En toch nog
schijnt Engeland zijn zomertijd te willen houden
en het hoofdargument is er: zooveel mogelijk van
de zon te profiteeren.
Midden-Europeesche tijd; Duitschland: de zo
mertijd is er op dit oogenblik afgeschaft, maar
geruchten zeggen, dat hij weer zou worden inge
voerd. Motieven staan ons niet ten dienste. Maar
een blik op de kaart leert, dat de zonneschijn een
overwegend argument zou kunnen zijn; immers het
Westen heeft een voordeelig verschil tot een uiter
ste van ongeveer 35 minuten; het midden heeft
weinig of geen verschil; maar het Oosten heeft een
nadeelig verschil tot ruim een kwartier (Konings
bergen zelfs ruim twintig minuten).
Noch Denemarken, noch Zwitserlnd, heeft uit
een oogpunt van zonneschijn veel behoefte aan
den zomertijd. Denemarken heeft het heele jaar
een voordeelig verschil van tien tot bijna dertig
minuten, Zwitserland van twintig tot vijf-en-
dertig. Denemarken ligt bovendien nog betrekke
lijk Noordelijk. Geen van beide landen wil ook
tot invoering overgaan.
Voor Italië geldt behalve zijn Zuidelijke ligging
als argument tegen den zomertijd ook nog, dat
het in meerendeel Westelijk van den meridiaan
ligt, alzoo ten minste geen nadeelig verschil heeft.
Alleen de houding van Polen is onbegrijpelijk.
Het ligt op middelbare breedte; met zijn Midden-
Europeeschen tijd heeft het een nadeelig verschil
van tien tot over de vijftig minuten, het heele jaar
door. En toch wenscht het den zomertijd om reden
van moeilijkheden niet in te voeren.
Van de Oostelijke landen schijnt er niet één
veel voor den zomertijd te voelen, Bulgarije mis
schien uitgezonderd. Ze liggen ook vrijwel allen
ten Westen van den meridiaan 30 gr. Finland ligt
ten eerste Noordelijk en heeft een voordeelig
verschil tot over de dertig minuten; de Baltische
landen, de Balkanstaten, alle liggen ten Westen.
Griekenland heeft zelfs een voordeelig verschil
van twintig tot veertig minuten.
En nu Nederland. Wij liggen op middelbare
breedte, profiteeren dus noch van een Zuidelijk
klimaat, noch van een Noordelijke ligging. De
meeste landen met een nadeelig verschil, haalden
dit door invoering van den zomertijd weer in. Bij
ons is weliswaar 't grootste nadeelig verschil
hoogstens tusschen vijf en tien minuten; maar
daar staat tegenover, dat het automatische voor-
deelige verschil, hetwelk het meerendeel der
landen heeft, waarom zij een zomertijd niet zoo
zeer noodig hebben, bij ons in het centrum van het
land geheel ontbreekt en in het Westen hoogstens
vijf minuten bedraagt. Dit kan bij ons dus geen
argument tegen den zomertijd zijn. Integendeel,
willen wij het meerdere aan zonneschijn, dat die
landen automatisch hebben, dan zullen wij dat door
een zomertijd moeten verkrijgen. Ons eigen tijds-
systeein geeft ons dat voordeel niet, tenzij wij een
meridiaan ten Oosten kozen, wat nog drastischer
maatregel zou zijn dan een zomertijd, waaraan een
groot deel van de bevolking reeds is gewend.
Ook moet men in het oog houden, dat Neder
land alleen zou ontbreken uit het geographisch
blok gevormd door Engeland, Frankrijk, Bel
gië en misschien weer Duitschland.
(Tel.)
„Profeten in een hutje to Eofde.
Het Dev. Dgbl. schrijft
Sedert langen tijd vertoeven te Eefde in
een hutje aan den Jodendyk, circa 100 M.
rechts van den staatweg van Gorsel naar
Zutphen, tusschen de halte Eefde en Quatre-
Bras, twee personen, die daar met motieven
van godsdienstigen aard onder zonderlinge
omstandigheden verbl(jveu. Zij hebben thans
eenige personen van elders, o.a. uit Deventer
en Zuthen overgehaald in hun buurt een
gelijksoortig leven te leiden in hutjes in de
bosschen, en van de kolonie, die aldus ter
plaatse is ontstaan, beschouwen nude eerst-
bedoelden zich als „de profeten" Ztj wen
schen slechts te worden aangesproken als
broeder" en „zuster".
Wij hebben, na informatie in de betrokken
streek, ons persoonlijk op de hoogte gesteld
van den vreemden, voor de betrokkenen
ongelukkigen en voor de omgeving beden-
kelijken toestand, die uit een en ander is
ontstaan en bezochten daartoe allereerst de
hoofdpersonen van de kolonie, in het bedoelde
hutje. Wij vonden daar in een niet onzin
delijk, maar uiterst primitief ingericht
vertrek, zekeren R., naar schatting 40
jaar, met een zekere mej. N. H van wellicht
gelijken leeftijd. Beiden waren gezeten op
ledikanten, die tot de weinige meubels in
het vertrek behoorden, en z(j bleken reeds
spoedig genegen, bijzonderheden over hun
zonderling leven mede te deelen Z(j beves
tigden, dat zjj „profeten" z(jn en „met deze
booze wereld niets meer te maken willen
hebben". Werken beschouwen z[j, zooals zy
zeiden, als volstrekte ij delheid en z|j wach
ten geduldig, maar met groot verlangen,
naar het einde van dit, volgens hen, tot niets
dienend aardsch bestaan, waar alles van den
duivel is bezeten en misleid wordt door de
kerken".
Wij hadden b(j onze informatie in de om
geving reeds vernomen, door welke tragische
omstandigheden de beide geestelijk oneven
wichtige mensohen tot deze sombere levens
beschouwing z()n gekomen. Zij komen uit
beschaafd milieu de betrokken dame is,
naar zy mededeelde, gediplomeerd als ieera-
res m.o. boekhouden, maar heeft haar di
ploma's als „ijdelheden" verscheurd, en R.
is gewezen ambtenaar bij de spoorwegen-
en van die beschaving bleek nog thans in
hun met ons gevoerde gesprekken, waaraan
overigens bijna geen tonw was vast teknoo-
pen. Beiden betoogden, dat „de raven hen
spijzigden". Zy meenen niets meer van men-
schen noodig te hebben en van hoogerhand
te worden voorzien van datgene, wat hen
nog in het leven houdt. Z(j bidden, dat
zooveel mogelijk menschen, van hoogerhand
geleid, zich op gelijke wijze by hen zullen
voegen, omdat het einde der wereld volgens
hen zeer nabij is. R. houdt zich „als profeet"
bezig met het vervaardigen van geschriften,
die hij als heilig beschouwt, evenals zich
zelf, en die dienen moeten als boodschap
van hoogerhand tot de menschen. H(j ver
telde daarvan, met gloed en vuur, en zijn
gezellin vroeg ons op hartstochtelijken toon,
de „profetieën" toch te lezen; men zou ze
ons wel toezenden; er waren er nog in be
werking, doch niet geheel gereed.
Mej. N.H. vertelde ons, te lijden „aaneen
vreeselijke kwaal" zooals ze zeide. Maar dat
vond ze niet erg, haar geest was toch al
los van haar lichaam"
Beiden overstelpten ons met een woorden
stroom, die bij ons meer en meer bevestigde,
met welke ongelukkige schepsels wij te doen
hadden.
Was er in deze hut nog eenig comfort,
anders stond het er voor b(j de overige ko
lonisten. Een dezer, volgens het zeggen van
mej. N.H. een Duitscher uit Bocholt, „een
dierbare, naar de profeten geleid met on
zichtbare hand" slaapt in een hok bij de hut,
Een ander, zekere W., bijgenaamd „de kleine
Johannes", woont in een hut in de kolonie,
gelegen op een terrein bij het z.g. Kraaien
bosch, ter linkerzijde van den straatweg
Gorsel—Zutphen, eveneens aan den Joden
dijk, in de richting van den spoorweg al
daar. De kolonisten huizen daar in zeer pri
mitieve tentjes, nauwelijks van ligging voor
den nacht voorzien. De arme verdwaasden,
onder wie de moeder van R., en zekere D.
uit Deventer, zijn er intusschen, gedachtig
aan de profetieën van hun leider R., mee te
vreden, omdat zij alle comfort alsijdelheid
beschouwen. De vloerbedekking in de hutten
bestaat, evenals in de hut van R., slechts
uit een dikke laag dennennaalden, gehaald
uit de naburige bosschen. De mannelijke
kolonisten zien er, met hun lange baarden
want scheren is voor hen blijkbaar overbo
dige jjdelheid— nogal vreemd uit, vooral
ook, omdat hun plunje wat raar is en ze
blootsvoets plegen te gaan. Maar kwaad doen
behoeft niet van ze te worden gevreesd,
naar het schijnt. En ze vreezen zelf ook geen
kwaad van andereD, want ze sluiten de hut
deuren nooit. „Voor dieven, die hier inbre
ken, zouden we bidden" zei mej. N.H.
Intusschen is de ter plaatse geschapen
toestand voor de streek vr(j bedenkelijk. De
profeten" trachten, als gezegd, meergeiijk-
denkenden, „geloovigen", over te halen bij
hen te gaan leven als zij. Enkele omwo
nenden geven hun, hetzij uit medelijden,
hetzij omdat zij „de profeten" min of meer
gelooven, eten en houden zoo de kolonie
mede in stand. Het gevaar is niet denkbeel
dig, dat de betrokken streek, die van het
vreemdelingenverkeer en van de bewoners
van buitenverblijven in de Gorselsche bos
schen voordeelen pleegt te genieten, groote
schade ondervindt van de aanwezigheid van
de kolonie, waarvan de leden bovendien door
hun overspannen geestestand, wellicht ook
tot minder onschuldige daden kunnen ko
men, als hun „profeten" meenen, van hoo
gerhand eenig bevel te moeten uitvoeren.
Het komt ons voor, dat het gemeentebe
stuur van Gorsel op eenigerlei wijze zal moeten
ingrijpen om dergelijke ongewenschte toe
standen te voorkomen in de bosschen van
Gorsel, hetzij omdatdergelyke bewoning van
de bosschen groot brandgevaar meebrengt,
hetzij omdat de kolonisten een gevaar voor
zichzelf en hun omgeving opleveren.
De „Profeet" R. en mej. N. H. verzekerden
ons om strijd dat zij van aardsche liefde
niets willen weten. Zij verheerlijkten in hun
gezwollen taal, de daden van enkele kolo
nisten, die hun vrouw en kroost verlieten
om zich bij de kolonie aan te sluiten en die
„het ijdele' werken", dat tot niets dient vol
gens „de profeten", er aan gaven.
BERL1JNSCHE CAUSER1EEN.
De vampier. De morcele moord aan
een kind. Hoe men ze binnenhaalt.
BERLIJN, Maart. Daérin ligt liet groote
gevaar niet!...
„Die Berliner Dienstmadchen können niclits
als essen, trinken, schlafen, spazierengehen
und k I a u e n klauen onderstreept
dat is liet oordeel van een Berlijnscli dienst
meisje over haar eigen collega'sgeschre
ven aan haar moeder. Oordeel, dat haar zélf
noodlottig werd. Volstrekt niet verdacht van
een inbraak bij haar meesteres, Frau Sdnge-
rin Barbara Klemp, omdat zij zich zoo onschul
dig, trouw en innemend voordeed, wekte deze
inbeslaggenomen brief, weer eenige verden
king. Een uurtje in het zweetkamertje van een
politiebureau, bracht de geheele toedracht
(met gefingeerde inbraak)uit. Na een vol
jaar. De zangeres is slechts haar juweelen en
een „trouwe" dienstbode kwijt. Dat alles is
niet het gróóte gevaar. De meeste en tallooze
Berlijnsche inbraken blijken steeds met be
hulp, nu eens van te domme dienstboden, (met
onechte vrijers) dan weer door zeer geraffi
neerde jongedames te zijn uitgevoerd. En weer
komen de eigenaars, indien ze onder de be
drijven óók niet vermoord zijn, er af met eenig
materieel verlies en de goede les, dat onder
de tegenwoordige omstandigheden geen
personeel te vertrouwen is.
Het groote gevaar schuilt niet in die dief
stallen niet in de, door te dwaze goedgelo
vigheid zichzelf op den hals gehaalde verwon
dingen of dood het schuilt in den zedelijken
moord op kinderen, onschuldige slachtoffers
van door de ouders, zonder voldoende navraag,
in huis gehaalde vreemdelingen. Moord, door
ouders, indien ontdekt, liefst verheimelijkt, en
zeldzaam aan de groote klok gehangen. Of
schoon meer voorkomend dan diefstallen. En
gevaarlijker, omdat ze te moeilijker te ont
dekken zijn. Vaak sexueel, maar ook in ande
re vormen, die even noodlottig werken op het
gemoed van een kind.
We willen niet generaliseeren, maar waar
Holland tegenwoordig de toevlucht is van het
uitvaagsel van Duitsche dienstboden (de goe
de uitgezonderd) moet het geval dat hier groot
opzien heeft gewekt ook daar belangstelling
wekken.
Een gelukkig koopmansgezin Ouders
een dochtertje van 13 jaar.
Dan haalt fflen de „vampier" in huis, in den
vorm van een dienstbode, waarnaar niet vol
doende is navraag gedaan, op wat te losse ge
tuigschriften, die en gros worden nagemaakt
(en ook in Holland keurig worden opgediend).
Achttienjarig kind, aanvallig, niedlich, enge
len-uiterlijk Erna Behrend. Het meisje vol
doet eerst matig.dan niet meer.wordt op
gezegd en verdwijnt weer uit het familieleven.
Maar met klauwen en giftmond heeft zij zich
reeds vastgezogen aan het dertienjarig doch
tertje, eerst door intimiteit, later door vrees-
aanjaging. Niemand vermoedt iets.
Maar geheimzinnige gebeurtenissen in huis
komen de rust verstoren, doen de hulp der
Kriminal-polizei inroepen. Een serie van
raadselachtige diefstallen. Er verdwijnt eenig
geld slechts een biljet van tienduizend,
't Kan verloren zijn. Dan vedwiint een kistje
met 300.000 mark. De politie stelt alles in het
werk om de daders op het spoor te komen,
laat het personeel nagaan er is geen schul
dige te vinden. Terwijl het onderzoek nog
gaande is, verdwijnt een aktentasch met in
houd van 800.000 mark, tegelijk met een gou
den horloge. Nieuw onderzoek, nieuwe ellende
in huis.Ook dit brengt geen oplossing. Het
kind ondervraagd, weet van niets. Maar van
haar wangen wijkt de kleur, het kind dat
steeds van openhartig, luchtig en vroolijk ka
rakter was, wordt stil en schuw, krijgt een
steelsche en tegelijk angstige uitdrukking in
de oogen, interesseert zich niet meer voor de
school of kinderspelen. En de geheimzinnige
verdwijningen gaan door.Zilveren voorwer
pen. Engelsche en Amerikaansche bankno
ten. Men legt hinderlagen. Niemand valt er
in. En op oogenblikken dat men zich veilig
waant, is er weer iets weg. Detectives worden
in den arm genomen, gaan personeel en bezoe
kers na. Ondanks de protesten der ouders ook
het kind. Slechts door een toeval is een detec
tive het op de hielen, als het zich in de Spree
zal storten om den dood te zoeken. Zwijgend
meenemende het geheim in het graf. Het ge
heim van haar maanden lange lijden, dat "zij
niet heeft durven uiten aan haar ouders, en
dat zoo geweldig is geworden, dat zij liever
sterven wil omdat zij door een eerste kleine
geheim tot slavin werd van den vampier en
thans de klauwen niet meer van haar keel
kon losmaken.
HUT LICIIT EN DE DUISTERNIS.
Het licht sprak tot de duisternisGa heeni"-
„Wat komt gij, leelijkerdl de orde hier
[verstoren
„Ik riep u niet I De aard' hoort mij alleen,
Die door uw aanblik reeds haar schoonheid
[heeft verloren"
Toen liet de duisternis een schfillen spotlach
[hooren,
En sprak: „Gy idioot! Gy, schoone breke
been I
„Ik zal u zeggen wat ik van uw grootheid
[meen
Het klinkt u zekerlijk niet vleiend in de
[ooren I
„Gij dankt uw roem aan mij, aan mij, die
[ge zoo hoont I
Reeds lang vóór u, was ik i God schiep u
[aan m(jn zyde,
En ik (dat was mijn taak) heb u der Aard'
vertoond
Vanaf dien stond heb ik u steeds geleid
En niets (zoo is 't beschikt) zal ooit ons
[kunnen scheiden
Op 's levenscirkelgang door de oneindigheid!"
Rogier.
