Li. G. HOOFDPRIJS i STANDiUI M. BREUR I fiflai G. Café-Restaim Interna ONZE EILANDEN VAN ZATERDAG 20 SEPTEMBER 1919. over een of ander stuk groote literatuur, over een mooi gedicht, of over een weten schappelijk onderwerp. Ja, we hadden soms den indruk, dat onze jongens een lezing des te mooier vonden, hoe zwaar der het onderwerp was. Dat lag natuurlijk minder aan het onderwerp, dan aan de wijze, waarop het werd behandeld. Want die was, daar zorgden wij altijd ia de eerste plaats voor, zeer smakelijk. Het zal weer niet gemakkelijk zijn, de ge schikte spiekers te vinden. Ze moeten op de hoogte zijn van hun zaak en zeer prettig kunnen spreken. Op deze wijze zal het een het ander steunen, op deze wijze zal een leeszaal van onbetaalbaar nut kunnen zijn. Wij geven deze opmerkingen cadeau aan de commissie die de leeszaal zal op richten, of liever aan bet bestuur dei- inrichting, die, naar we nog steeds hopen, op een betere wijze zal worden tot stand gebracht, dan tot heden de opzet doel vermoeden. Land- en Tuinbouw. Kalkarmoede en nog wat. Ten vervolge op mijn vorig opstelletje wil ik thans allereerst meeleelen, wat ik den belangstellende berichtte naar aanleiding van mijn bezoek te zijnent en ons onder zoek op zijn bou wland. Een s)oi tgelyk brief je zou zeker voor meedere gebruikers vau kalkarme gronden nuttig kunnen zijn, waar om ik 't maar in de krant zet. Zóó is 't my mogelijk meerdere tegelijk van dienst te zijn. Zie hier, wat ik schreef. Geachte Heer. Naar aanleiding van ons gezamenlijk onderzoek verricht op Uwen bouwgrond zij U het volgende meegedeeld. Ofschoon ik natuurlijk nu nog niet zeggen kan of Uw grond ook nog aan meerdere planten voeden de bestanddeelen behoefie hebben zal, is dit in elk geval zeker, dat een kalkbemesting ten zeerste dient te worden aangeraden. Deze raadgeving is niet alleen het gevolg vao het resultaat van ons onderzoek; zy houdt ook ten zeerste verband met het feit, door my geconstateerd op Uw grasland, on middellijk gteazende aan het bouwland eB wat betreft de boogte enz. vrij wel vaD een zelfde makelij. Set volkamen gemis aan klaver tjes op gezegd weiland toch wyst zoer zeker ook wel iu de richting van een kalkbemesting Ik geef U den raad eene party kluitkalk Ie koopen. In den vorm van kluitkalk (dat zijn steenharde stukken of kluiten) koopt gij deze 't best en 't goedkoopst, ook om dat ge met kluitkalk in 't kleinste bestek, de grootste hoeveelheid kalk naar 't land brengt. De kluiten laten zich echter maar niet zoo over 't land strooien, Dat wil zeggen, niet gelijkmatig verdeelen. Want ze zijn zeer ongelyk van grootte en daarby zooals ik zeide steenbard. Dus moet de kalk vóór 't uitstrooien eene bewerking ondergaan. Ze dient geblnscht, zooals men dat noemt. Daartoe heeft men water noodig. Op elke 100 K.G. kluitkalk zoo ongeveer 35 K.G. water. Rekent men nu dat een gewone werkemmer 10 K.G. water kan bevatten, zoo zal men voor 't blusschen van 100 K.G. kluitkalk 31/a emmer water behoeven, en voor 1000 K.G. 35 emmers. Voor grootere partyen naar verhouding meer. Dit blusscbingswerk wordt het gemakke lijkst verricht in een soort put gegraven op 't land waar de kalk moet worden gestrooid en zóó kort by de sloot, dat men 't water niet zal behoeven te dragen. Nadat de kalk (ik raad U aan ten minste 2000 K.G. per H.A. te nemen), in de bedoelde put is gebracht, en daarover wat regelmatig verdeeld, wordt er 't water over been ge schept. De aldus natgemaakte massa late men rustig staan. Ze wordt warm, heet zelfs en byt verbazend uit. Na verloop van een paar dagen is de kalk gebluscht en zal de massa wel voldoende afgekoeld zijn om ze te kunnen uitstrooien. Men heeft dan een fijn droog poeder gekregen in plaats van de steenharde stukken. De uiterlijke verandering is voor hem, die dit voor den eersten keer constateert opvallend. Er zijn veel streken, waar men het blusscbingswerk aan de natuur overlaat. Men brengt daar de kalkbonken op kleine hoopjes in bet land en bedekt die met wat aarde. Door den invloed van het er opvallende regen water gaat de ongebluscbte kalk van liever lede over in gebluschte. In't najaar neerge zette hoopjes kunnen dan in 't voorjaar goed worden verzaaid. Het spreekt van zelf dat waar men de kalk liefst vlug wil „verwerk en" het kunstmatig blusschen noodig zyn zal. Ten slotte zij nog opgemerkt, dat men van eene kalkbemestiag alleen geen heil moet verwachten. Waarom ik aanraad be halve de gezegde 2000 K.G. kalk ook 6 baaltjes superfosfaat per H.A. te geven en de proef te nemen met b.v. 100 K.G. kalizout van 20% op een kwart H.A. Ik maak van deze gelegenheid gebruik U te zeggen hoe ik 't altyd zeer aanbevelenswaardig acht, dat een boer in 't voorjaar steeds een enkel baaltje chilisalpeter by de band heeft. Als 't dan noodig mocht zyn kan hij altijd ter stond wat te hulp komen. Maar op uw kalkarmen grond vraagt thans de kalkbe mesting natuurlijk het eerst de aandacht. Ik hoop 15 met bovenstaande voldoende te hebben ingelicht. Intusschen blyfik verder gaarne tot Uw dienst". De geachte lezer kan dit briefje gerust beschouwen als ook aan hem gericht. G. van der Molen, Landbouwonderwyzer. Vlaardingen, Sept. 1919. Fokveedag te Gorinchem. 't Heeft heel wat moeite gekost eer de rundveefokvereenigingen op „Voorne en Put ten" konden besluiten hun beste vee dit jaar naar den fokveedag, die voor het eerst en voor het laatst niet te Rotterdam, werd ge houden, te zenden. Velerlei bezwaren waren er gerezen. Toch meende men ten slotte, dat het in het algemeen belang was om juist te Gorkum uit te komen en te laten zien welke resultaten er waren bereikt onder invloed van het nieuw aangekocht stierenmateriaal. Eene commissie werd aangewezen om by diverse fokkers, die daartoe bereid bevonden werden extra dieren uit te zoeken voor dit doel. Deze commissie heeft alle eer van haar werk gehad, want het succes door dit vee te Gorinchem behaald is werkelijk zeer groot De Maasnymph vertrok dan jl. Maandag als expresse met 31 stuks stamboekvee die voor dit doel door genoemde commissie waren goedgekeurd, naar Gorinchem. Alle inzenders hebben pryzen of eervolLe vermel dingen verworven. Het grootste succes verwierf wederom de heer A. Vü'fvinkel Lzn. te Nieuwenhoorn die met zijn zes eigengefokte volbloeden den eereprijs van klasse XX in de wacht wist te sleepen. Deze buitengewoone prestatie op het gebied der rundveefokkerij trok algemeen de aandacht. Eere aan zulke fokkers, die met een vast fokdoel' voor oogen, die dieren vast houden en niet bezwijken voor enorme som men geld, welke hun soms geboden worden. Ken bod van negenduizend gulden voor dit edele zestal werd dan ook met beslistheid van de hand gewezen. Overigens bestond de collectie, uit 25 run deren ingezonden in 11 rubrieken; hiervan werden bekroond of eervol vermeld 19 run deren. Men behaalde n.m. 6 eerste, 4 tweede, 4 derde prijzen en 5 eervolle vermeldingen. Het vee behoorde behalve aan den heer Vyfvinkel voornoemd toe, aan W. ScheygrondBz. te Vierpolders, P. Sche{j- grond te Abbenbroek, W. Scheygrond Az. te Vierpolders, H. Noordermeer Cz te Hekelin gen, Stierhoudertj 't Z.-H. Type te Abben broek, Stierhoudery Bonnefooi te Nieuwen hoorn, D. Schipper te Hekelingen en A. Tol te Simonshaven. Wanneer we hieraan toevoegen, dat de concurrentie in de meeste rubrieken zeer zwaar was, dan mag men met trots op den Gortumschen fokveedag terugzien, niet alleen omdat men zoovele pryzen heeft te boeken, maar vooial omdat het foksysteem den toets der critiek met eere heeft doorstaan. 'tls de eerste maal, dat de vier fokver- eenigingen op „Voorneen Putten"gezamen lijk optrokken om den naam van het vee van dit Eiland hoog te houden. Het succes was buitengewoon, laat het ons allen aan sporen om op dezen weg voort te gaan. „Een dracht maakt macht" moet het parool worden, dan zal men gezamenlijk ondervinden, dat een goede naam geld waard is. We maken op grond der ervaring mede aanspraak op het bezit van het beste vee in de provincie en zijn verplicht zulks af en toe te toonen. Een volgend jaar staat op het program le fokveedag voor „Voorne en Put ten", en 2e deelnemiDg aan de groote nationale rund veetentoonstelling die zeer waarschy nlij k te 's-Gravenhage of te Utrecht zal worden gehouden. Vermeld dient te worden, dat de heer P. Scheygrond eeu stierkalf op den fokvee dag verkocht voor 1500 gulden, Chilisalpeter en Norgesalpeter. Onder de verschillende stikstofhoudende meststoffen, die het moeten opnemen tegen het Chilisalpeter is het kalksalpeter of Noige- salpeter het meest bekend. In uitwerking en dus in waarde, komt het het Chilisal peter zeer nabij. Naar aanleiding van reek sen proeven op allerlei gewassen is de stik- stofwaarde van het Norgesalpeter dan ook op 0,96 van die van het Chilisalpeter bepaald. By de bekende vergelijkende proeven van Professer Schneiderwiod, die gedurende 3 jaren de uitwerkiDg van Chilisalpeter, zwavelzure ammoniak, kalkstikstof,stikstof- kalk en kalksalpeter heeft vergeleken won bet Chilisalpeter en bleek dit de meest voordeelige stikstofmest te zjjD, maar werd toch het Norgesalpeter genoemd als het meest het Chilisalpeter in waarde nabijko mend. Intusschen ie de vorm, waarin het Norgesalpeter ons door den handel wordt aangeboden nog altyd niet de gewenschte. Het is zeer hygroscopisch, d.w.z, het trekt gemakkelijk het water uit zyn omgeving tot zich en dit heeft vaak ten gevolge, dat het Norgesalpeter in voohtigen toestand verkeerd. Voor de verzending is dit een las tige eigenschap. Het kan namelijk daardoor moeilik in balen of zakken maar moet noodzakelijk in vaatjes verzonden worden. Zoodra men het ontvangen heeft, moet men het gebruiken. Door bewaring vermindert het in waarde. Zeker men kan het op droge plaatsen met droog stroo bedekken, maar even gemakkelijk als met Chilisalseter gaat dit niet. Het feit, dat het Norgesalpeter zoo gemakkelijk water aantrekt, maakt, dat het nog altyd weinig gebruikt wordt. Als men Chilisalpeter kan krygén neemt men geen Norgesalpeter. Dr. CLEYNDEBT. In het Ned. Tijdschrift voor geneeskunde vinden wij de volgende motie: De AfdeeÜDg Goeree en Overflakkee der Nederlandsche maa'echappy tot bevordering der Geneeskunst, geboord de motie van de afdeeling Gouda en omstreken van die maatschappij, inzake de benoeming van geneesheer-directeur van 't Van Iterson zie kenhuis, incompetent zyode een oordeel uit te spreken over de reorganisatie van dit zie kenhuis, spreekt haar sympathie uit voor collega Cleyndert, en verwacht, dat de Goudsche genees! ren de benoeming nu eenmaal geschied zijnde collega Gleyadert een „fair trial" zullen geven als geneesheer-directeur van bovengenoemd ziekenhuis. Het bestuur der afdeeling, Dr. J. A. HERS Voorz. Dr. P. J. MULDER Secr. W. SNEIJDERS DE VOGEL Stellendam 8 Sept. 1919. Hellevoetsluïs. Door de verschillende Ambtenaren van 's Ryks Werf, der Posterijen en door de Onder wijzers wordt een actie gevoerd om Helle- voetsluis van de 2e klasse naar de le klasse te brengen. Hun motieven voor dit verzoek zyn neerge legd in onderstaande M. v. Tdie aan het verzonden adres is toegevoegd. Gaarne voldoen wy aan het verzoek om voor deze M. v. T. een plaatsje in ons blad in te ruimen, omdat daarin o. m zoojuist den treurigen toestand der eerst zoo bloeiende en thans door het Ryk byna ten gronde gerichte plaats ia geschilderd. Moge men eindelijk in Den Haag gaan inzien, dat ingrijpen van 'sRyks wege op een of andere wijze gebiedend noodza- lyk is. L. MEMORIE VAN TOELICHTING. Het mag ongetwijfeld van algemeene bekendheid worden geacht, dat de gemeente Hellevoetsluïs zich sinds enkele jaren in een alles behalve rooskleurigen toestand bevindt, en eeD toenemende achteruitgang in bevolking en flnancieele draagkracht zich van week tot week afteekeDt. Pogingen, door de Commissie ter bevordering van de Welvaart hier ter stede aangewend, om nog dieper verval te verhoeden, verzoeken tot de Regeering gericht om helpend tusschen beide te komen en laatstelijk nog een be roep op de Tweede Kamer der Staten-Gene- laal om medewerking voor de oprichting van Rijkswege van eene of andere instelling vau algemeen belang, hebben niet mogen baten. Met groote zorg gaat Hellevoetsluïs eene doDkere toekomst tegemoet. Van particulier initiatief is in deze omstan digheden weinig of niets te verwachten, aangezien deze plaats nog altyd eene vesting is en de bestaande Vestingwet verbiedt terreinen, binnen de omwalling gelegen of daaraan onmiddellijk grenzende, aan gega digden af te staan voor eenige industrieele onderneming. Als ooriogshaven is Helle voetsluis ten doode opgeschreven, nadat in den loop der jaren achtereenvolgens een deel van bet Loodswezen naar Maassluis, de Marine-Machinisteuschool naar Dordrecht, de Matrozenopleiding naar Hoorn en de Marine-Torpedodienst naar Vlissingen wer den verplaatst en begin Juli dezes jaars Hr. Ms. Logementschip „Buffel" voor goed zyne ligplaats in bet Voornscbe kanaal moest verlaten. Waar nu dientengevolge ingezetenen van deze snel vervallende stad lijden onder den druk, is ook de positie van ambtenaren en werklieden in het alge meen van hen, die eene vaste betrekking bekleeden, relatief veel ongunstiger ge worden, wat terstond in bet oog spriügt, als men hun lot gaat vergelijken met gelyk gegradueerden en even hoog bezoldigd per soneel, in denzelfden werkkring in andere gemeenten geplaatst. En vooral in verge lijking met degenen, die arbeiden in gemeenten, welke ten aaozien der salarisre geling Staatscommissie Stork in de le klasse zyn opgenomen. Dat de levensstandaard in de groote steden, met name Amsterdam en Rotterdam, voor bedoeld personeel maar iets hooger zou zyn dan in gemeenten van geriDgeren omvang, wordt, door de dagelijks waarneembare feiten gelogenstraft, De pryzen der levensmiddelen toch zyn in de groote centra, waar de onderlinge concur rentie der leveranciers beduidenden invloed op de vaststelling ervan heeft, meestal lager dan in de kleinere plaatsen, waar, zooals op het eiland Voorne bet geval is, deze con currentie zich in veel mindere mate doet gevoelen. Om iets in het bijzonder te noe men. Landbouwproducten en groenten die op dit eiland rykelyk worden geteeld, vinden door hot sterk vermeerderd getal verkeers middelen terstond hun weg naar Rotterdam, terwijl men zich hier vaak tegen hoogen prijs met 't minder waardig overschot moet vergenoegen. En is 't in dit verband niet opmerkelijk, dat om nog een sterk spre kend staaltje van prijsopdrijving te geven bet brood, het volksvoedsel by uitnemend heid, hier 2 ets. per K.G. duurder is dan te Rotterdam? Voor inkoopen van eeDig aan belang èn vooral die, welke kleeding en huisraad betreffen, is men bier steeds op deze stad aangewezen. En wat het gemis van eene Hoogere Burgerschool beteekent voor ambtenaren met kinderen die het onder wijs op zulk eene inrichting wenschen te vol gen en het ontbreken van eene Ambachts school voor lagere beambten en werklieden met kinderen,-welke voor vakonderwijs in aanmerking komen, is moeilijk in cijfers uit te drukkeD, maar het vergt van heD, die bun kroost elders van deze scholen willen doen profiteeren, zeer zware flnan cieele offers. Behalve nu deze achterstelling by diegenen hunner collega's, die het voor recht genieten van inwoning in eene onzer groote steden zyn de ambtenaren en werk lieden in deze gemeente sedert 1 Juli j.l. gerangschikt onder die der 2e klasse veel ongunstiger bedeeld, waar het hun aandeel in de gemeentelasten geldt. In dit opzicht mag te Hellevoetsluïs voor hen zelfs van overmatige n druk g-sproken worden en naar ons dunkt, alleszins terecht. Onder beleefde verwijzing naar Bijlage I merken we op, dat van een geschat inkomen van f1750,— de aanslag voor gehuwden in het bezit van drie kinderen, te Rotterdam slechts f30,— per jaar bedraagt, terwyl het te Hellevoetsluis maar eveD beloopt f 62,47. In dit dienstjaar is die aanslag reeds 8 pCt. booger dan in een vorig, maar met besliste zekerheid is te verwachten dat h'y in 1920 nog aanmerkelijk booger zal zyn. Dan moet door den fiscus rekening gehouden worden met den exodus, die door de verplaatsing van het Marinepersoneel naar elders werd veroorzaaktbetgeringeaantal Marineluiaan den Hospitaaldienst verbonden, en enkele werkkrachten,opbetMarine-Torpedo Atelier op 'a Rijks werf aLhier achter gebleven, leggen toch te dien opzichte zeer weinig gewicht in de schaal. Dan zullen om een' enkelen greep te doen werklieden van het Marine-Etablissement, die 't uurloon van volslagen werkman genieten en tbans reeds per hoofd van f52,66 tot f59,69 plaat selijke belasting moeten betalen, nog veel zwaardere lasten moeten dragen. Welke de maatstaf is, waarnaar hier de inkomsten belasting wordt geheven, blijkt mede zeer duidelijk uit het staatje, zie Bijlage II, dat handelt over den afirek voor noodzakelijk levensonderhoud en dien voor het bezit van kindereD. Welnu, in alle daar op voorko mende gemeenten der le klasse zyn de respectieve bedragen hooger dan hier. Waar hier volstrekt geen kinderaftrek wordt toegestaan en maar een minimum van f500,— voor 't noodzakelijk levensonder- boud, heeft een gehuwde, woonachtig te Rotterdam, recht op een aftrek vaD f700,- zoo by 3 kinderen tot zyn last heeft zelfs van f1000, Wel steken dus de Hel voet8Che cijfers schril af by die te Rotter dam en is deze le klas gemeente inderdaad tegenover eene dito 2e klas zeer bevoorrecht. Maar des te moer wordt dezer zijde de wensch levendig gevoeld, dat de bevoegde macht eene grove onbillijkheid, als in deze regelen hartelijk is uiteen gezet, niet langer, zal laten gestaan, doch hoe eerder boe liever zal doen verdwijnen. Het leven immers eiacht in Hellevoetsluïs hooger uitgaven dan in de meeste steden, iDgedeeld bij de le Het gebrek aan goede woningen, zooals onze tyd dïe voor ieder eisebt uit sanitair oogpunt, is hier even schrijnend als elders. De woningen toch, die door ontruiming beschikbaar komen, zyn voor bet meerendeel één kamer-woningen en verbly ven die bijna alle öf onbewoonbaar zyn öf biunen een spanne tijds onbewoonbaar zullen verklaard worden bij juiste naleving der woningwet. Hier door bly ven de huurprijzen van eenigs- zins gerieflijke buizen even hoog als voor heeD, zoodat allerminst beweerd kan worden dat deze gemeente niet deelt in den alge- meenen woningnood of buizen telt, waarvan de huurprijzen lager zou zyn dan waar ook. Alles te zamen genomen meenen we mei klem aangetoond, te hebben, dat ambtenaren en werklieden in 'sRyks dienst door eene plaatsing alhier in geenen deele begunstigd worden tegen over hun collega's, werkzaam in gemeenten der le klasse, dat hun daarom ter vergoeding van velerlei gemis en ter compensatie voor de meerdare lasten, hier door hen op te brengeo, billijkheidshalve van Regeeringswege eenige verlicbtiog of lotsverbetering toe komt, die hen op ééne lyn stelt roet huns gelijken elders en tevens het goede beginsel iQ toepassing breDgt: ge lijk loon voor gelijke dieDsten, en dat al het aangevoerde ten krachtigst hun ver klaarbaar verlangen steunt, dat Hellevoet sluis met bekwamen spoed zal worden ingedeeld by de le klasse-gemeenten bedoeld by de regeling der Staats commissie Stork. I. Geschat inkomen f1750.— (Belastingsjaar 1919/20). Aanslag voor Gohuwdeu GEMEENTEN. Sloterdijk Hellevoetsluis Heerlen Watergraafsmeer Haarlem 'sGravenbage Groningen Velsen Amsterdam Rotterdam mot 3 kinderen. f 64,50 62,47 35,35 42,62 40,40 53,83 73,48 30,- Bijlage II. Aftrek voor noodzakelijk levensonderhoud. GEMEENTEN. Gehuwden. Hellevoetsluis f 500,— f 500,— Haarlem500,— 650,— Watergraafsmeer. 600,— 650,— Delft600,— 750- 's Gravenhage 600,— 750,— Groningen 650,— 725,— Veleen650,— 800,— Amsterdam, 700,— 1000,— Rotterdam 700,- 1000,— Naar en van de slagvelden in België. ii. Op den weg van en naar Yperen is thans een vry druk verketr, eeu verkeer, dal tevens de ellendige verlatenheid aan het terrein ontneemt. Vroolyk en helder schij nen de zonnestralen, en het contrast van haar lichtenden gloed doet nog sterker de ellende gevoelen, die hier noodeloos is aan gericht. Auto's met Eogelsche en Amerikaan sche militairen, sommige als gidsen dienende aan hen vergezellende dames, vliegen achter elkander voort; vrachtauto's bestemd voor de te Yperen nog gelegerde Engelsche sol daten, werpen bet stof van den weg boog op; Belgiscbe, Amerikaanscheen Engelsche motorwielrijders gaan in snelle vaart voorby alsof het nog gold eene oorlogsdépeche over te brengen. Yperen is nog een middelpunt van militair verkeer, ook in verband met de opruiming van de puinen, die daardoor den oorlog gemaakt zyn. Tal van ploegen Duitsche krijgsgevangenen werken er; zij worden nauwelijks opgemerkt door de En gelsche en Belgische soldateD, die beo pas- seeren en hen geen blik meer toewerpen zy worden bewaakt door een of twee sol daten, het geweer met de bajonet er op in do hand. Eene dier groepen van Duitsche krijgsgevangenen ontmoeten wü, wanneer wy ter zyde van den weg naar Yperen een der eerste van de vele militaire kerkhoven betreden; ditmaal een kerkhof van Duitsche soldaten. Het treft, dat de graven van de manschappen door eenvoudige aarden hoo- pen, bedekt door een .houten kruis, zyn aangegeven, teiwyl daarentegen gelegenheid is gevonden voor de offlc eren steenen graven aan te brengen, een ouderscheid, dat men op eene dergelijke begraafplaats wel aller minst zou verwachten. Men vindt deze kerkhoven overal, waar d-j slugeD fel hebben gewoed; soms ook naby die plaatsen, die onmiddellijk achter het front als ambulance dienst deden. Het moet erkend worden dat ongeacht welke soldaten er begraven liggen, de piëteit spreekt uit de zorgen, aan deze kerkhoven gewijd. Yperen is een centrum van toeristenver keer. Op zyn weg daarheen reeds ontmoet men tal van Cook's gezelschappen, die in uiterlijk nog precies gebleven zijn als zij vóór den oorlog waren; voor een groot deel samengesteld uit fotografeerende oude juffrouwen en de bekende spichtige Engel sche gentleman types. Tussche» de puin- boopen van Yperen heerscht byna wat men zou noemen gezelligheid; het geïmproviseerde restaurant, dat er van hout is opgericht, ia groot. Flaudtia, Yperiona,Café des Elran- gers, Casino, British Taverne en andere opschriften duiden deze restaurants aau, waar de hongerige belangstellenden zich komen laven en verfrisschen. Het meeren deel is gelegen vóór den ingang van Yperen en op de plek, die vroeger de Grande Place met haar Belfroid, hare Hallen en hare kerken vormde. Daarheen gaat men langs de oude vestingmuren van Yperen, die zoo schilderachtige en lommerrijke plekken boden, doör; hier heeft Canada, welks regi menten in den strijd om Yperen en om den Kemmel zoo groote rol hebbeD gespeeld, zich een stuk grond gereserveerd, waarop naar men zegt, een museum zal worden opgericht. Soldaten van byna elke nationa liteit gaan hier dooreen;de Britsche marine ziet men er evengoed als de Belgische infan- teiie; de Portugeezen in huune opzichtige unifo.i men evengoed als de Indische soldaten met hunne gebruiude en gekleurde gezichten. Voor eeu deel doen zy hier nog militaire bewakingsdiensten; voor een deel zijn zij hier als belangstellendenTusschen hen gaan, onder niet al te sterk geleide, de Duitsche krijgsgevangenen, van wie men in het algemeen niet dea indruk krygt, dat zy byzonder hard behandeld worden of bij zonder lyden door de afzondering, waarin zy bier verkeeren; wier omgang met hunne bewakers integendeel van karaeraadscbap- pelykheid en overleg by het te verrichten werk getuigt. De indruk, dien men van Yperen of liever gezegd van waar Yperen vroeger stond, met zich brengt, is oobeschryfiyk. Als men op het laatste gedeelte van den weg tusscben de slagvelden door de samenvoeging van puinen voor zich ziet, en men herinnert zich die vroeger zoo kostelijke intrede in deze mooiste Vlaamsche stad, dan vraagt men zich met afschuw, maar tegelijk met verwondering af of dat Yperen kan zijn? En wanneer men dan komt op de Grande Place, van waaruit geheel het overigens vry doode Yperensche leven gingde Grande Place met hare mooie Hallen, baar geheel antiek uiterlijk, en men ziet niet meer dan drie, vier puinen, waarvan nauw de omtrek ken nog te herkenneo zijn, dan vraagt men zich sleeds weer hoe het mogelijk is geweest eene dergelijke verwoesting te stichten. Zelfs het opgegraven Pompei zou men eene stad kunnen noemen, vergeleken by deze puinhoopen, omdat men in Pompei heeft getracht de straten van vroeger terug te brengen en zooveel mogelijk het onderling verband te herstellen; dat verband is bier geheel verloren gegaan. Naar welke zijde van de stad men doordringt; welke geheel nieuw ontworpen straten men doorgaat, overal ziet men de verlatenheid recht in het gelaat; overal zyn het de stomme steen klompen, die er als even zoovele aanklachten den bezoeker tegenstaren. Het is het eigen aardig gewoel van vreemdelingen en solda ten het va-et-vient, dat in Yperen heerscht hetwelk ons niet den vollen indruk geeft van het vreeselyke, dat hier gebeurd is. Zoo straks, als wy stillere steden, minder brand punt van belangstelling, bezoeken, zullen wij dezen indruk eerst teu volle krijgen. 1ACHTI HOLLANDSCHE )pgericht en by acte ve VERGOUWEN, Koop S. RAA' De Bank verstrekt i drie procent p per maand. Zes trekking Verlies uitgesloten 1 I. Zekere premie binn üoofdpremiën f 72.00C van t 4800,—. f 1200,—, I Uitbetalingen volgei - Waarvoor waar' Maandelijksche trek De premie trekking* Bestel nog heden, jpgF" inwisseling Vraagt inlichtingen straat J3riollo» en bij G. v. Heijzen, barbier A. Wel te vrede Cz. barl A.' v. d. Voorde, barbie A. J. van Herp, Voorst J. v. d. Boogert, Café W. v. d. Linde. Hoofdagentscbap v J. gaande W. Bruinsel J. v. d. Sluijs - L. Kievit J. C. Lugthart - W. v. d. Ree - H. Kievit, Heistraat Jan Melissant Jac. van Putten Jz. Driesprong Jr. C. de Boet Actieve -i Arnhemsche 5 oi pandbrleve door verplichte uitlotir Te verkri; Directie: Mr. H. De Bank geelt onder conl PANDBRIEVEN uit ti \fgf- Het is U Kipstraat 76-78 Wanneer U eens Ik noteerBiefstu Kalfsco Varken Ik garandeer U, da- Verder prima dran Let op naam en Zul Directeui De Bank geeft U1U< in stukken van den koers vaD bij de firma

Krantenbank Zeeland

Onze Eilanden | 1919 | | pagina 2