ipitale Hofstede
EERSTE BLAD
Mslag
□it blad verschijnt iederen ZATERDAGMORGEN.
Prijs par kwartaal bij vooruitbetaling. f 0,75
Losse nummersf 0,07'
ZATERDAG 26 JULI 1919
1E Jaargang. N°. 38
Advertentiën van 1—6 regelsf 0,90
Elke regel meerf 0,15
Bij contract aanzienlijk korting.
Uitgegeven onder leiding van i. J. L. VAN ZUYLEN door de N.V. Uitgeversmaatschappij „Onze Eilanden", Voorstraat 210 Middelharnis. Telef. Interc. No. 15.
Adres voor Redactie en Administratie: Bureau „Onze Eilanden" te Middelharnis.
AGENTEN teBrielleBoekhandel L. Kluit. HellevoetsluisBoekhandel G. M. van der Maesen. Ooltgensplaatfa. Breur Zonen. Oude TongeH. Simonse. Nieuwe TongeW. van de Ree. OuddorpC. de MooijStad
aan't Haringvliet ;J. C.Elvé. Dirksland: fa. Binkhorst Zaaijer. Melissant: H. Tieleman Cz.. HerkingmA. Munters. Ben Bommel: J. Woudstra. Oudenhoorn: A. Tuk. Zwartewaal: D. Hoftijzer Tzn. Nieuw Helvoet:
J. Nootehoom. Rockanje: PI. Monster. GoedereedeJac. v. d. Tol. Stellendam: N. J. van Dongen. Eiland Rozenburg: J. v. d. Yliet Cz., Zanddijk D 38. Middelharnis en Sommelsdyjk: Bureau „Onze Eilanden".
Zuidl'and: C. ZevenbergenNz.. Spijkenisse: G. E. van Gent. Heenvliet: W. Hoepel Bz. Alle brievengaarders nemen advertentiën en abonnementen op dit blad aan.
In memoriam Mr. C. Zaaijer.
In den vroegen morgen van 21
Juli is Mr. G. Zaaijer Burgemeester
van Renkum, ontslapen, nog pas
46 jaren oud, na een ziekbed van
vele weken.
De overledene was gedurende 16
jaar burgemeester van Dirksland
Melissant en Herkingen, en als zoo
danig is hij nog niet vergeten en
zal hij ook niet spoedig vergelen
worden.
In 1901 als nog jonge man tot
burgemeester van deze 3 gemeenten
geroepen, vond hij geen bijzonder
hartelijke verwelkoming. Immers,
de drie gemeenteraden waren in
politiek opzicht zijn tegenstanders.
Maar dat is anders geworden. Hij
wist zich in de gemeentezaken zoo
danig in te werken, dat hij steeds
de leiding hield en met zijne advie
zen rekening gehouden moest wor
den. Zijn politieke tegenstanders
moesten dat erkennen en hebben
hem dan ook leeren waardeeren.
Daartoe werkten ook zeker mee
zijn rechtvaardigheid, zonder aan
zien des persoons, en zijn steun
waar zijn tegenstanders goeds wil
den. Er was dan ook geeu politieke
strijd, de belangen van de gemeente
gingen voor alles.
Wegenverbetering,opruiming van
slechte hygiënische toestanden
op peil houden van het onderwijs
zoowel openbaar als bijzonder
wijkverpleging en groene-kruis-
feüilleïon.
werk, hadden zijne warme belang
stelling.
Voor Dirksland zorgde hij dat
uitbreiding van de gemeente noodig
werd door aankoop van goedgelegen
gronden, iets wat reeds vele jaren
hoog noodig was; in 1917 werd
reeds op zijn initiatief met woning
bouw voor arbeiders begonnen
een gasfabriek kwam tot stand, iets
wat in de donkere oorlogsjaren een
zegen is gebleken.
Aan een zuinig beheer van de
gemeentefinanciën hield hij streng
de hand door persoonlijke controle.
Wat hij voor zijn vrienden is
geweest, weten zij 't best.
Wat had Renkum nog veel van
hem te wachten!
Hij ruste in vrede.
David Lloyd George.
II.
En toen in 1897 de Zuid-Afrikaansche
oorlog kwam, is hij een der weinigen
geweest, die op hun standpunt zijn blij
ven staan, den oorlog hebben veroordeeld
vanaf het eerste oogenblik. Hij was in
Canada op het oogenblik, dat de oorlog
uitbrak; hij kwam ijlings terug en be
merkte, dat geen der liberale leiders zich
tegen den oorlog had durven verklaren;
dat zelfs in het kleine Wales de „disci
pelen van Christus" door den oorlogsbacil
waren aangetast. Anderen zouden zijn
teruggeschrikt voor de taak die hem
wachtte; zouden zich het eigen geweten
in slaap hebben gesprokeD, met de ver
zekering, dat tegen zulk een tegenstand
één man niets vermag. Velen, talloozen
hebben het gedaan bij het uitbreken van
den grooten wereldoorlog. Lloyd George
johanna van vrijenban.
Oorspronkelijke Roman door JAN VAN GELDER
(Nadruk verboden). I
23)
Van Vloten maakte zich meesier van den
nieuwen gast en haalde hem over 's middags
mede te gaan naar den „Uollenfeamp" belgeen
deze aanuam, nadat de graaf hem verzekerd
had, dat hij zich met zooveel dingen moest
bemoeien, dat op zjjn gezelschap niet te reke
nen viel. Dit was in zekeren zin een tegenvaller
voor Rose en Romelia, die zich reeds voor
gesteld hadden den middag door te brengen
met Van Vloten, maar de invitatie werd strek
ondersteund door den graaf en Jobanna, die zicb
bij het gezelschap gevoegd had en het idee maar
niet van zich kon afzetten, dat haar nichten voor
good beslag op den rijken grondbezitter wilden
leggen, schoon zij uit het feit, dat Van Vloten
weer vertrok, moest afleiden, dat hij dit spelletje
wel begreep. Aan de koffietafel trachte Romelia
nog indruk te maken door het feit, dal zij nu
alleen op het slot achterbleven, maar Johanna
verzekerde beslist, dat neef Jan uit Arnhem zou
komen met eenige vrienden en dat het dus ge-
wenscht was, dat gezelschap aanwezig was. om
heu te ontvangen. Dit argument gaf den doorslag
en er werd overeengekomen, dat men elkaar aan
het diner zou ontmoeten.
„Laat U dan extra hard luiden?" vroeg Van
Violen, .dan hooren wjj het op den „Dollen-
kamp" en als we het dan even tueel vergelen,
zjju we hier toch op tijd".
„Ik zal er om denken", verzekerde Johanua
die zich op dit moment ernstig roeide in baar
waardigheid van slotvrouw, „als U dan n:
genoeg wind hebt".
„Neen, wjj komen te paard terug. Je kunt toch
rjjden, Tarkof? Niet verleerd in Indifi?"
„Neen, wjj onderhouden dat in het gezegde
land dagelijks, dut wil zeggen, als je nog contro
leur beut. In de laatste jaren heb ik altijd ge
reden in een rijtuigje vanwege de luiheid, die je
in dat nare land allengs vermeestert. Maak je
geen zorg, ik zal nog best hierkomen, als je geen
al le wild beest hebt".
Toen Van Vloten en Tarkof waren weggezeild,
keerde de gewone rust weer op IJselo terug.
De graaf, die vermoeid was, trok zich terug in
de bibliotheek om een uiltje te knappen. Rose
en Romelia gingen in bet park van de vredige
Geldersche rust genieten in een stoel met een
handwerkje en Johanna ging quasi haar plichten
als huisvrouw waarnemen, maar begaf zich inder
daad naar haar kamer om eveneens wat rust
te nemen. De taak, die zjj op zich genomen
had, viel haar zwaar genoeg en haar levendige
geest kon zich nu eenmaal moeieljjk vereenigen
met de ondankbare werkzaamheden, die de
leiding van een groot huishouden meebrengt.
Zjj had zich den ganschen morgen loopen ergeren
en de zenuwspanning, die haar had boheerscht,
niet. Bekend is zijn campagne tegen den
oorlog, waarinhij sprak lotinBirmingham, I
de woonplaats van Chemberlain, dien
hij persoonlijk voor den oorlog verant-i
woordelijk stelde; een campagne, die hem
bedreigde in zijn politieke toekomst, in i
zijn rust, ja waarlijk in zijn leven. Hij
beeft stof opgeworpen, hij is gewaar-,
schuwd, maar hij ging door. Hij ver-]
vreemde zijn vrienden van zich, liep,
gevaar niet herkozen te worden, maar
hij hield vol. En zijn kiezers in "Wales
zijn hem getrouw gebleven, al slonk zijn
meerderheid.
Toen de vrede van Vereeniging in 1902
werd gesloten, waren Lloyd George en
de liberalen weer tot elkander gekomen.
In het kabinet, dat na de algemeene ver
kiezingen van 1905, die een ongekend
groote liberale overwinning brachten, aan
bet roer kwam. kon men heen een plaats
niet weigeren. Hij werd eerst Minister
van Handel, kwam dusaan het hoofd van
een departement, dat gewoonlijk een
secundaire plaats inneemt. Maar hij
werkte zoodanig, dat zich aller aandacht
op hem vestigde, zoowel om de verbete
ringen in de haven van Londen, als om
de wet op de koopvaardijvloot. Hij heeft
vertrouwen weten te wekken, en hoe
groot dat vertrouwen was bleek wel, toen
hij in 1908 na het overlijden van Ban-
nermann tot kanselier van de schatkist
werd benoemd. Hadden de „Times" en
audere conservatieve bladen hem gepre
zen, zij zouden misschien spoedig berouw
krijgen, want reeds voor 1909 ontwierp
hij zijn begrooting, die groote sociale
hervormingen in uitzicht stelde en een
belastingheffing verlangde, waardoor
meer dan tevoren de bezittende klassen
zoudeD worden getroffen. Feller strijd
dan tegen deze begrooting is nooit ge
streden; hel Hoogerhuis heeft zich tegen
wekle nu in haar een reactie,die haar dwong
cenigc rust tc nemen. Toch zou die rust niet
lang duren, want zjj kon er nauweljjks een half
nur van genoten hebben, toen het geluid van
vrooljjke stemmen aankondigde, dat er nieuwe
gasten bijgekomen waren- Zy wist dal haar papa
sliep in de bibliotheek en durfde het er niet
op wagen, dat hjj wel wakker zou worden. Met
oen loom gevoel door baar gehcele lichaam
begaf zy zich dus naar het park, waar zy Rose
en Romelia in druk gesprek vond met baar
neef en diens vriend. Jonkheer Jan Van Vrijen
ban geleek veel op zijn oom, den graaf. Hij bad
dezelfde gelaatstrekken en dezelfdelangegestalte.
Gerard Renswoude was daarentegen klein en
tenger, zjjn uniform sloot hem keurig om het
lichaam en hij had een beschaafd gezicht. Doch
hij was geen aantrekkelijke verschijning en
maakte te veel den indruk van een zwakkeling
te zyn. Johanna, die hem wel vaker ontmoet
had, mocht hem niet best lyden. De Vryenbans
waren een te kloek ras om spontaan iets te
voelen voor teerdere fynere en zwakkere naturen.
Het was haar een raadsel geweest, hoe haar
neef altyd in gezelschap van dien Gerard wilde
wezen; zij kende de wereld maar ten halve en
wist niet, dat dergelijke vreemde combinalie's
maar al te gewoon zyn. Hier in dit geval was
het probleem volstrekt niet ingewikkeld.
Gerard Renswoude had een vriend noodig die
zelfstandigheid bezat voor hen beiden en Van
Vrijenban was het niet ongevallig een kameraad
te hebben, die wat meer crediet had dan hijzelf.
deze begrooting verzet en daardoor zijn
eigen val teweeggebracht. Twee achter
eenvolgende verkiezingen zijn noodig ge
weest alvorens de begrooting werd goed
gekeurd en het veto-ontwerp, dat aan het
Hoogerhuis het veto-recht ontnam als een
voorstel twee keeren is verworpen, aan
de overwacht van het Hoogerhuis een
einde maakte. Heftig zijn beide verkie
zingscampagnes geweest; geen woorden
bleken te sterk om ze tegen Lloyd George
te gebruiken. Maar hij zegevierde even
zeer als hij het deed in zijn strijd voor
de sociale verzekering, die hij op Duit-
schen leest schoeide. En waren de oorlog
niet tusschenbeide gekomen, zijn ont
werp tot hervorming van de Engelsche
landwetgeving, bestemd om een einde te
maken aan den toestand,dat in Engeland
290 personen over x/8 van de totale opper
vlakte beschikken, zou zijn aangenomen I
Algemeen erkend zijn de verdiensten,
die Lloyd George zich verwierf bij het
uitbreken van den oorlog. Hij was een
der mannen in het kabinet, op wie men
bouwde. Toen het liberale kabinet werd
omgezet in het nationale kabinet, werd
hem den nieuwen post van Minister van
Munitie toevertrouwdbij had een geheel
nieuwe industrie te scheppen. Op 12
Juni 1915 nam hij zijn nieuwe funclie
ter hand; er stonden hem slechts 345
fabrieken ten dienste; nauwelijks een
jaar later was het aantal tot 3337 geste
gen met totaal bijna 2 millioen arbeiders.
Hij heeft tegen Asquith en anderen in
de strooming verdedigd van doorzetten
tot het uiterste; doorzetten totdat zoo
als het drastisch heette Duitschland
op de knieën zou liggen. Hij heeft het
conflict met Asquith aan het einde van
1916 veroorzaakt, zulks op een oogeDblik
dat de verdere gang van zaken van psycho
logische beteekenis was. Hij heeft optre-
Zy waren (e paard van Arnhem gekomen en
zagen er vreeselyk stoffig en bezweet uit. Hun
rijdieren waren reeds door Aloysius op stal
gezet, zij zeiven verlangden allereerst naar een
verfrisschiug en wat eten.
„Ga dan maar mee", verzocht Jobanna, „je
zult bet bier niet zoo gcrieielijk hebben als in
de kazerne, en je zult je dus met bet weinige
wat we je to geven hebben, moeten tevreden
stellen".
Zij wees bun ieder de voor hen bestemde
kamer en ging toen vlug voor wat eten zorgen,
na eerst haar papa verteld le liebbeD, dal er
weer gasten aangekomen waren. De oude Van
Vrijenban, die veel van zyn neef hield haastte
zich naar beneden, waar hij spoedig door de
officieren werd begroet. De graaf vond, dal zijn
vermoedelijke opvolger er flink uitzag, deze op
zjju beurt constateerde, dat zijn oom honderd
jaar zou worden, als hy volhield met de gezond
heid die hem op dat oogenblik eigen scheen te
zyn.
„Maar hoe is U er zoo toegekomen, om Uw
kennissen eens te inviteeren", vroeg neef Jan,
die al jaren een juisten kyk op dc financien
van zijn oom bad en die maar niet begrijpen
kon op welke wijze deze nu een jachtpartjj kon
organiseeren die toch altyd op buitengewone
kosten kwam. De graai had een dergelijke vraag
voorzien en het antwoord reeds dagen te v<
geprepareerd.
„Och, wat zou ik er vroeger aan gehad hebben
het was hier zoo doodsch en saai. Maar dat ia
dend als hoofd van het kabinet, den
oorlogsraad ingesteld; hij heeft critiek
in zeer sterke bewoordingen men
denke aan zijn rede te Parijs na de Itali-
aansche nederlagen van October 1917
niet geschroomd. Of hij al dan niet in
zijn overtuiging zoozeer naast president
Wilson stond als uit vele zijner vroegere
redevoeringen valt af te leiden, dient in
het midden te worden gelaten, maar bij
had oog voor een theoretische vaststelling
der oorlogsdoeleinden. Men kan al dan
niet Lloya George's optreden als premier
in dezen oorlog bewonderen; den lof
van te hebben georganiseerd, van Enge
land te hebben geprikkeld tot een uiterste
krachtsinspanning, kan hem niet worden
onthouden.
Op de Vredesconferentie te Parijs heeff,
Lloyd George, althans naar het uiterlijk
te oordeelen, niet die positie ingenomen,
welke men voor en van hem verwachtte.
Dat is voor een deel ongetwijfeld te
wijten aan de omstandigheid, dat de
conferentie plaats had ie Parijs en zoo
doende onder voorzitterschap van Cle-
menceau, die zich van al de voordeelen
van dit voorzitterschap heeft bediend.
Voor een deel echter ook daaraan dat
ongetwijfeld Lloyd George niet afkeerig
is geweest van een politiek, die Duilsch-
land van zeer vele zijner natuurlijke
voordeelen zou berooven, al werd daarbij
niet, zeker niet genoegzaam, gevraagd
naar de toestanden, die door een vredes
verdrag als h.t tegenwoordige worden
geschapen.
Lloyd George is politicus, slim, handig
politicus, dikwerf slimmer en handiger
dan men het van een man met zoo groote
gaven zou wenschen en verwachten. Hij
heeft Er geland, achterlijker dan eenig
ander land in de sociale wetgeving, be
trekkelijk spoedig tot de gelijke op dit
tegenwoordig veranderd, we hebben nieuwe buren
gekregen en sinds eenigen tyd een jachtover-
eenkoinst gesloten, waarbjj ieder zijn grond door
de anderen laat bejagen. Wjj hebben morgen
byna twee duizend bunders jachtgebied".
„Potslauzend, dat is de moeite waard. Nu be
grijp ik er iets meer van".
De graaf gevoelde, dat een zekere onbevredig-
heid nog door deze woorden heenstraalde, maar
by kon geen nadere uitlegging geven trachtte
het gesprek op andere banen te leiden.
„Komt de Kolonel nog, Jan?
„Ja zeker oom, maar hij kon nog niet zeggen
wanneer, 't Is best mogelijk, dat het morgen
wordt. Doch hy heeft mij gisteren nog verzekerd,
dat U er vast op kunt rekenen. Er is eenige
kans, dat generaal Kampman vandaag in Arnhem
komt om inspectie te houden en dan is de chef
liever present".
„Natuurlijk. Zoo is Kampman nog alljjd in
specteur van de artillerie. Dat is hy nu al jaren.
Wordt by nog niet gepensionneerd
„Waarom? 't Is een goede, oude man, die
niemand kwaad doet en zoolang hij geon pensioen
vraagt, zal men het hem niet geven, tenzij we
een njjdigen minister vao Oorlog krjjgen".
„Nu ik hoop, dat de heer van Asperen maar
komt. 't Is nog een oude kennis van me, zooals
jo weet en het spreekt dus vanzelf, dat ik hem
graag zie. Trouwens, ik wou met hem eens een
onderhoud hebben over je promotiekansen. Wan
neer wordt je kapitein
„Dat weet ik uiet, oom. Arnhem bevalt rajj
Verkoopingen,
Op Woensdag 23 Juli 1919
0 uur (zomertijd) te
jr herberge van C. Troost,
erschoidene perceelen
TARWE, HAVER, GERST
en B00NEN,
assende onder Stellendam, in M
driaDa- Eendrachis en Halspoll
ara, breeder bij biljet omschreven)
in verzoeke van de beeren T. C,
oekoop te Goedereedo en P. B
rezee te Stellendam. 2-2
Notaris VAN DER SLUYS.
Op Vrijdag 25 Juli 1919, 's voorn
1 uur (zomortjjd) te Dirksland, tor
irge van H. van den Doel, van
er vele perceelen
TARWE, HAVER, GERST,
RWTEN en AARDAPPELEN
den Halspolder, de polders Oud
elissant, Kraaijenisse, Nieuw
raayer, Roxenisse, Oude Plaat,
ïwaard, Oudeland van Sommels-
k, Roxenisse en Dirksland, bree
r by biljet omschreven. 2-2
Notalis VAN DER SLUYS.
Op Donderdag 24 Juli 1919,'s avonds
uur, (zomertijd) te Sommelsdijk,
■ii de Voorstraat, vóór het huis
i aatselyk get.; ekend A 9 van 2-2
1EUBILAIRE GOEDEREN.
Notaris VAN DER SLUYS.
OPENBARE
R1JWILL1GE VERK00PING,
j 1 verzoeke van den Hoogwelgeb,
er Jhr. Mr. R. SCHUURBEQUE
ETJE e.a., door Notaris J. VAN
3ELEN te Oude Tonge, bij veiling
Woensdag 30 Juli 191!), ia het
el „Moelker" te Ooltgonsplunt
'bij afslag op Woensdag G Angus-
1919, in het hotel „Hobbel"
aar, telkens des voormiddaga
uitr (zomertijd) van eene
touwmanswoning
t diverse perceelen BOUW- en
üILAND, foooingaaru, tuin en
tor, in den polder de Galathee
Ooltgensplaat, groot 52 H A.,
A., 73 c.A.. alsmede diverse por
iën BOUWLAND in den Wei-
der en in den polderden Grooten-
i te Ooltgensplaat.
reeder omschreven by notitien,
evenals nadere inlichtingen,
franco aanvrage gralis verkryg-
r zijn ten kantore van genoem-
Notaris, alwaar ook de stukken,
Iden verkoop betrekkelijk, ter
.ge liggen. 9—1
idland - Ondenliooru.
DONDERDAG 24 JULI 1919,
-orgens elf uur, in het koffiehuis
Gezusters VAN DRIEL te Zuid-
van de aldaar den lOen JULI
geveilde
met Schuren,
Wagenhuis on
verder getim
merten en uitmuntend
Boomgaard, Tuin, Wei
en Bouwland
amen groot 26-09-00,
aan elkander aan den Haasdyk,
Lageweg en den Ruigendijk
r Zuidland, Oudenhoorn en
mbroek, in huur bij den heer
i OORDERMEER tot over 1920
woning tot Mei 1921.)
brengstin veiling f87169,75 en
>1=70 BOUWLAND
den Oudenhoornschen Zeedijk
r Oudenhoorn tot over 1920 in
by deD Heer A. VAN DER
kL Cz.
brengst in veiling f 7047,60.
:ale opbrengst in veiling
f 94217,35
onder de vaste sommen,
es beboorende tot de nalaten-
van Mejuffrouw de Weduwe
DER MEER HOLLAAR-
ERT.
verder veilingannouce en bil-
i met schets, met Iy'sten der
elsgewyze opbrengst en com-
jien verkrijgbaar ten kantore
•Jota» is L. P. VAN DEN BLINK
elle, die alle inlichtingen geeft.
'oi a ceutisclie-Geneesmiddelen
raagt gratis prijscourant.
J. GERRITSEN
janstraat 94a - ROTTERDAM.