Wintertarwe en Aardappelen
ONZE EILANDEN
DERDE BLAD.
I
ONZE EILANDEN VAN ZATERDAG 5 JULI 191
Openb. Vrijw. Verkooping
VAN
te teldo in polder het Oudeland te
Ooltgensplaat aan den Boschweg,
ten verzoeke van den heer Joh. van
der Bol aldaar
Op Yrydag don 11 Juli 1919 nam.
6 uur (nieuwe tyd) te Ooltgensplaat
in hotel Moelker.
Deurwaarder P.J. GROENENDIJK
Verkoopingen.
Op Yrydag 11 Juli 1919, des na
middags 2 uur (zomertyd) in het
Hotel Meyer te Middelharnis.
Rogge
van gecontroleerd zaaizaad door de
Hollandsche My. van Landbouw en
Erwten
zaaigoed nieuw uit Friesland inge
voerd, in den Yan Pallandtspolder
to Middelharnis.
Notitien gratis verkrijgbaar op
de keet in den Van Pallandtspolder
en ten kantore van Notaris van
Buuren. Notaris YAN BUUREN.
Op Woensdag 16 Juli 1919, des
voormiadugs 91/2 uur (zomertijd)
ten verzoeke en aan de bouwschuur
van Mej. de Wed. M. Onderlinde
aan den Oudelandschen dijk te
Middelharnis: 2-1
5 paarden allen gedekt, 2
veulens, landbouwwerktuigen
en gereedschappen,
en wat meer te koop zal worden
aangeboden. Notaris VAN BUUREN
Openbare Verkooping
ten overslaan van de
Nolarissen L. A. VAN
DIJ H. le's Graven hage
|en H.B.E.BLAISSE
te Schiedam iu het
btationskoliiehuis „Zojiehzoiig" te Lei
den. De veiling op Vrijdag 18 Juli
en de gunning op Vrijdag 25 Juli
1019, telkens des vóórmiddags elf
uur, van:
1- Dc in volle werking zijnde Steen
fabriek „RIJNSTROOM" met di
verse arbeiderswoningen,, kan
toor, twee steenovens met over
dekte kap, turlloodsen, twee
liaaghulzen, groote scbuur met
«tal en koetsbnis, macblneloods
in verdere getimmerten, alles
uaande en gelegen aau den Rijn onder
le gemeente Valkenburg (Z.H.), te
amen groot 1 H.A. CO A. 82 c.A.
2. Verschillende perceelen BOUVV-
ïN WEILAND, geschikl voor tuin-
gelegen onder de gemeenlo
/alkenbarg, aan den weg van het
faagsche Schouw naar Valken-
»urg, le zamen groot 3 H.A. 28 A.
0 c.A.
3. De bonwmanswonlng „DE
lOOCHKAMER" met stallingen,
churen, hooibergen, erven, bepoting
u beplanting eu verschillende per-
eelon Welland, gelegen in den
loordboflandschen en den Gast-
lulspolder, onder de gemeente
'oorschoten en Zoelerwoude, to
amen groot 29 II.A. 13 A. 9 c.A.
■L Lenige perceelen WEI-, HOOI-
.N BOUWLAND, gelegen iu den
laslbuispolder onder dc gemeente
oeterwonde, te zamen groot 10
LA. 92 A. C6 c.A.
Perceelen 2, 3 eu 4 zyu voor het
rootste gedeelte bezet met steen- en
anaarde.
5. Eenige perceelen WEI- EN
(OOILAND, gelegen in den Boter-
nlspolder onder dc gemeente Lei
erdorp, le zamen groot 7 H.A.42c,A.
G. De bonwmanswonlng
WESTBURG", met stallingen, schu
in, hooibergen, erven, bepoting en
^planting en verschillende perceelen
ouw- en Welland, gelegen in den
ullenwegschen Polder onder de
jmeenle Hazerswonde, te zamen
•oot 50 II.A., 4 A. 78 c.A.
De steenfabriek onder 1 vermeld, is
eigen gebruik.
VerhuurdDe perceelen grond onder
vermeld, te zamen voor f700.—per
ar, gedeeltelijk tol 1919 engcdeelte-
k tot 1920.
De bouwmanswoning „De Hoochka-
er" mei bybehooren voor f 3350,—
;r jaar, het land lot Kerstmis 1921
de woning tot 1 Mei 1922.
Het wei- en bouwland onderZoeter-
oude voor f 1G00.— per jaar, tot
erstmis 1919,
Hel weiland onder Leiderdorp voor
500,— per jaar, tot Kerstmis 1919.
De bouwmanswoning „YVeslburg"
et bjjbehooren voor f 7250,per
ar; het bouwland tot het ontbloolen
r schoof iu 1920, bet weiland tot
irstmis 1920 en de gebouwen tot 1
;i 1921.
De aanvaarding en betaling der koop-
nningen moet plaats hebben:
Voor de steenfabriek op 1 October
19 of eerder na overeenkomst; en
or het overige op 2 Januari 1920.
De lusten en lasten over 1919 komen
or bel onder 2 tot en met 6 vermelde
or rekening van de verkoopers.
Nadere inlichtingen worden ver-
ekt ten kantore van genoemden
'laris L. A. VAN DIJK, aan de Anna
ulownastraal No. 32 te 's-Gravenbage,
vaar teveos verkrijgbaar zjjn uitvoe-
:e condities met kaart.
No. 35. 5 Juli 1919.
VERVOLG PLAATSELIJK NIEUWS.
BIUKLLB.
De kermis die Maandag hier een week
lang gehouden zal worden, zal zeer zeker
grouter zijn dan de Hellevootsche kermis.
Er is nu al een schommelmolen, e6n draai
molen en wat kraampjes. Als nu het weer
nog wat mee werkt, kunnen velen zich zeer
zeker weer vermaken.
OoSTVOOltXE- Nu de veiling hier zoo uit
stekend gaat mag er wel even aan herinnerd
worden hoe bij de stichting er van alweer
gebleken is dat als men een goed doel heeft
mon zich door geen enkelen kleinzieligen
tegenstand moet laten tegenhouden en dat
alleen on vermoeide inspanning alle bezwaren
te boven komt. De man, die aan de spits
stond van die prachLige actie in deze we
willen er hier evi-n op wyzen was de
heer Lt. Trouw van Rockanje.
Met genoegen kunnen wij melden, dat
het Harmonica Coucert in den tuin van het
„Wapen van Oostvoorne" 1.1. Zondagmiddag
zich heeft mogen verheugen in groote belang
stelling en uitstekend geslaagd is. Zoodat
wij verwachten mogen, dat „Crescendo" nog
wel eens door don heer Stans zal worden
uitgenoodigd.
„Oostvoorne Vooruit" heeft bewerkt
dat het hulptelegraaf en telefoonkantoor op
werkdagen open zal zijn van 8—1 uur en
van 2-8 uur.
De heer W. J. Kapteijn zal van nu
af zijn Consul van den A.N. W.Bond.
In de raadsvergadering van Oostvoorne
1.1. Vrijdag, waarin allo leden present waren,
waren ingekomen: goedkeuring van Ged.
Staten voor een geldleening van f8000,—
van de verordening der onderwijzersjaarwed-
de; van suppl. kohier H.0.1918; een koninkl.
besluit: benoeming van den heer Kaptein tot
gemeente-secretaris; een verzoek van Mej.
N. van Hulst om ontslag tegen 1 Sept. als
onderwijzeres nuttige handwerkeu aan de
Openbare lagere school, wordt eervol ver-
id; een verzoek van't fanfarecorps „Vol
harding" om een lokaal deropenbare school
op Dinsdagavond voor repetitie gedurende
Juli en Augustus en een verzoek van den
land- en tuinbouwieeraar, den boor A. van
der Linde om gedurende de wintermaanden
een schoollokaal met vuur en licht voor zijn
onderwijs, beide verzoeken toegestaan; een
verzoek van „Oostvoorne Vooruit" om een
bijdrage voor Ooalvoorne's muziektent
wordt om advies verwezen naar Burgem.
en Wetb.; een verzoek van den heer Bolier
hoofd der school te Tinte, met dank voor
ziekteverlof oin een 4e leerkracht. Ingewil
ligd als de raad van Rockanje er moe accoord
gaat, een verzoek van veldwachter Smit om
tegemoetkoming huishuur; wordt gebracht
f8,— per week mits hij zich belast met
bevolkingscontrole.
Aangenomen een verordening op publieke
vermakelijkheden met directe inwerkingtre
ding. Aangenomen een nieuw reglement voor
de raadsvergadering ingaande 1 Sept.
Om tegemoetkoming in do distributiekos-
ten over 1918 moet een geldleeniDg gedaan
worden van f 13 000,(ruim), waartoe bij
Boerenleenbank zal aangeklopt worden.
Nog deelt de Voorz. mee, dat de heer Pikart
aaugesteld als tijdelijk gom.-veldwachter op
gehouden hoeft lid van den Raad te zyn.
Hierna vergadert men in comité. Na ope
ning blijkt het verzoek van den heer Storm
om vermindering H. O. 1918 afgewezen.
Verder werd besloten door een deskundige
een plan en kostenberekening te doen opma
ken ter betere rioleering.
R0ZBNBURG. De collecte voor den ge
wapenden dienst heeft opgebracht f 40,836
tegen f 39,85 in 't jaar 1918.
De Rechtbank te Rotterdam eischte
tegen J. M. en B. M. alhier, wegens een
voudige beleediging van een ambtenaar,
resp. f 100 boete of 100 dagen hechtenis en
f 50 boete of 50 dagen hechtenis.
- Aan L. Mol Pz. is door Ged. Staten
van Zuid Holland voor een jaar vrijstelling
verleend van den militairen dienst.
- Bij de alhier gehouden aanbesteding
door de Polders Oud en Nieuw Rozenburg,
Blankenburg, de Lange en Ruige plaat., voor
het grint- en keislagrijden werd ingeschre
ven als volgt:
voor perceel I en II A.Noordermeer voor
f 1,40 per MS, voor perc. II P. C. van Ezel
voor f 1,45 per M3, voor perc. IW. v. Balen
voor f 1,19 per M3, voor perc. IIW. v. Balen
voor f 1,20 per M3 Het werk is gegund aan
den laagsten inschrijver.
Met ingang van 1 Aug. is aan de
Graskade benoemd tot onderwijzeres mej.
P. J. Vaalburg te Delft.
ZWARTEWAAl- Het mond- en klauwzeer
is hier zoo goed als geweken. Er kwamen
weinig gevallen metdoodelijken afloop voor.
P. v. d. Hout h f 1,10 per M3.;
J. van Vark f 1,— per M3.;
A. Noordermeer h i 0,90 per M3.;
W. van Balen A f 0,90 per M3.
Bij loting is het werk gegund aan W.
vau Balen.
- De rechtbank te Rotterdam heeft ver
oordeeld: C. de L. 27 jr. los werkman en
E. E. de G. 47 jr. koopman, beiden te Den
Haag, wegens diefstal door middel van in
breking te R., ieder tot 6 mnd. gevangenis
straf, voor den tweeden voorwaardelijk mot
een proeftijd van 3 jr. en onder bijzondere
voorwaarden.
- In deze gemeente zijn ingeleverd 90
graan- en 83 aardappelformulleren voorde
inventarisatie 1919.
ROCKANJE- De regenwaarnemer van het
Kon. Ned. Meteor. Instituut van De Bildt tapte
te Rockanje gedurende Juni aan neerslag af
56.6 m.M.
Behalve de geneeskrachtige zwavelhou
dende modder in het meertje „De Waal" die
op de Badinrichting „Walestein" gebruikt
wordt ter genezing van rheumatiek enz. is
er in den polder Strype in een peillooze poel
het Merlevliet ook een soort modder, die
dezelfde geneeskracht schijnt te bezitten als
die uit het meertje „De Waal." Tenminste
Dr. D. T. Groenewoud, arts te Rockanje, ge
bruikte die al meermalen by zijn eigen pa-
tienten die aan rheumatiek leden en steeds
met uitstekend gevolg. Deze week begon
zoo'n patient in zyn eigen huis weer zoo'n
kuur met den Merlevlietschen modder."
Kostte een twintig jaar geleden
deelde men ons mede een voer hooi f26,—,
thans betaalt men er voor f 160,—.
- Onder de profetieën van Multatuli die
gelukkig niet z(jn uitgekomen, behoort ook
deze uit Ideeën, 4e deel, blz. 260: „By de
eerste Kommotie in Europa worden wij inge-
ïyfdl"
Hiertegenover stellen wij een profetie op
spiritualistisch gebied, die wel is uitgekomen.
„Een twintig jaar geleden hielden eenige
vrienden te Pont Evöque een séance en werd
er gevraagd naar een oorlog die komen zou
en op dat oogenblik velen bezig hield.
„Zal Duitschland verslagen worden?" vroeg
men„Jal"
„Wie zal de generaal zyn, die dien zege-
bevecht?"
„Joffrel" spelde de tafel.
Een der personen haalde een militair jaar
boekje en ontdekte dat een nog onbekend
officier dien naam droeg.
Toen 20 jaar later" zegt Mevrouw A. Góbel
Nierstras lu net „xwl i. Aliri]
1919, Joffre in dezen oorlog als chef benoemd
werd van het leger vonden wij zyn naam
terug, dien wy op een kaartje geschreven
hadden en wy zeiden tot elkaar: „De groote
dag breekt aan." En de overwinning door
Joffre kwam.
- Zooals men een 14 dagen geleden naar
regen verlangde, zoo vurig wenscht iedereen
hier nu weer droogte en warmte. De baro
meter gaat vooruit!
Raadselen der Beurs.
Woensdagavond 27 Juli 1919.
Gaf aanvankeiyk het bericht dat de vrede
door de Duitschers geaccepteerd werd, geen
aanleiding tot koersverbeteringen, waarop
algemeen gerekend was, later drong het ge
wicht vau het feit meer en meer door en
trad ook algemeen een meer optimistische
stemming in. Deze werd alleen Zaterdag
eenigszins de kop ingedrukt toen ter beurze
het bericht verspreid werd dat deDuitsche
onderteekenaars niet vertrokken zouden zyn,
waarop een algemeene reactie intrad, doch
toen het bericht der onderteekening bekend
was, was alle angst weder vergeten en gin
gen de koersen met frisschen moed verder
omhoog.
Eenigszins mag die hausse wel verwon
dering baren. Want nu de oorlog geëindigd
is beginnen de moeiiykheden met het regelen
der Snancieele gevolgen. En deze zyn niet
gering. Overal is geld noodig, zoowel by de
overwonnen als by de overwinnende partijen.
En zooals van zelf spreekt zal Amerika de
aangewezene zyn om hierin te voorzien.
Maar Amerika zal voor hare voorschotten
en leeningen onderpand willen hebben en
zal niet tevreden zyn met papier.
En waar moet al het goud van daan ko
men. Gedurende den oorlog is alles verre
kend met papier, papier en nog eens papier.
En nu zit men met die groote papier hoop
eigenlijk wel een beetje in den maag. Ge
heel Europa is geld schuldig of zal wegens
toekomstige leveranties schuldig worden aan
Amerika. En dit verwacht betaling, en om
deze betaling te voldoen zal steeds meer
vraag naar dollars komen en het Europeesch
geld zal in Amerika steeds minder waard
worden. Men ziet het in ons eigen landje
reeds zoo duidelijk. Kon men gedurende de
laatste jaren dollars koopen voor f 2,— a
f 2,25 thans moet men reeds f 2,67 betalen,
waaruit volgt dat onze Hollandsche gulden
reeds een disagio heeft. En dit zal voor-
loopig steeds erger worden. Het probleem
is zeer moeiiyk op te lossen en overal zoe
ken de geleerden op flnantieel gebied naar
een oplossing, welke echter alleen zal zijn te
vinden in een blanco crediet verstrekken,
peinzingen en zette in enkele afdeelingen
een hausse in alsof de rijzing nog moet be
ginnen. Vooral Cultuurwaarden trokken de
aandacht. Naar uit Indië gemeld wordt voor
suiker oogst 1920 reeds f 23 tevergeefs ge
boden, terwijl voor oogst 1919 reeds hooger
pryzen zijn betaald. De rijzing in de ver
schillende aandeelen was dan ook niet on-
belangryk. Alleen heden trad, na een opening,
een reactie in op geruchten dat de maal-
cyfers nogal zouden tegenvallen en de min
dere opbrengst een tegenhanger zoude zyn
voor de hooge pryzen. De verbeteringen
bedragen nochtans voor Vorstenlanden 25 °/0,
H.V.A. 35% beiden ex-15 dividend, Java
Cultuur 24 °/0, Kalibagor 55 Bangali 80,
en Krian 49 Van de koffie produceerende
Myen waren vooral Ngredjo, die 30 °/0 (ex-
16 °/0 dividend) Pagottan die 40 en Pan-
goongredjo die 50 hooger waren, het meest
in trek.
Van Petroleum aandeelen liepen konink-
lyke aanvankeiyk verder op, om daarna het
behaalde aaons weder grootendeels pr|js te
geven. Opmerkelijk is hier het geringe aan
tal Claims dat ter markt komt. Van de
170.000 claims die bestaan,is toch zeker nog
geen deel aangeboden geweest, en zou dit
een aanwyzing kunnen zpn, dat de aan
deelen meerendeel in handen zijn, die zelf
het claimrecht kunnen uitoefenen.
Dordtsche en Moeara Enim volgden een
geiyke beweging.
Geconsolideerde aanvankeiyk beter, moes
ten dit avans later weer prijsgeven op het
bericht dat geen dividend wordt uitgekeerd.
Het jaarverslag wordt verschillend beoor
deeld doch de contra-mine vond er aanlei
ding in om tot dekking over te gaan
waardoor de koers zich weder kon herstellen.
Orion hooger.
Een zeer vaste, stemming valt te vermel
den voor Rubber-aandeelen, waarby de ver
beteringen varieeren van 3 tot 46 Het
meest profiteerden Amsterdam, Kendeng,
Lemboe, Ooat-Java en Rott. Tapanoeli.
De vaste stemming voor scheepvaat-aan-
deelen, waarvan wij reeds de vorige week
melding maakten, hield ook deze week aan
en nam de laatste dagen de verbetering
groote omvang aan. Verschillende niet te
controleeren geruchten deden de ronde,
Het meest profiteerden Holl, Amer. Lijn,
Holl. Stoomboot, Kon. Stoomboot, Noordzee
en Oostzee. Ook voor Holl. Lloyd, gedurende
maanden veronachtzaamd, bestond flinke
vraag en uitgebreide handel. Het dividend
van Paketvaart is wel eenigszins teleurstel
lend, dat van Unie beantwoordt vrijwel aan
de verwachtingen.
Marine waarde in navolging van New-
York hooger, waarby de gewone aandeelen
het meest profiteerden.
xu uo aictaeuug vau l'tuuuumauvtvuiou uio
maanden achtereen het toonbeeld was van
verlatenheid, ontwikkelde zich heden een
handel die aan een goeden ouden tyd deed
herinneren.
Voor verschillende soorten bestond vraag
misschien alleen op het feit dat deze af-
deeling „nog niets gehad heeft" en thans
aan de beurt zou zyn. Verbeteringen van 5
tot 40 °/o zijn te vermelden. Het meest waren
gevraagd Amst. Deli, Deli Mij. Holl. Sumatra
en Medan. Van Bankinstellingen bereikten
Koloniale (ex-7 °/0 dividend) de 200 alzoo
een ryzing van S3 deze week. Ook Indische
Banken konden 17 opkomen.
Van Industriëele aandeelen verloren Philips
35 terwijl ook de overige soorten meeren
deel een fractie lager waren. Alleen Insulinde
Olie 4 °/0 beter.
Op de Ameribaansche afdeeling waren
sporen in lustelooze houding en hoewel van
geen grooten omvang is toch voor alle soorten
een reactie te vermelden. Daarentegen be
stond voor de Industrieële soorten een zeer
vaste stemming en zijn hier verbeteringen
te vermelden van 1 (een Cigars) tot 7 o/0
(Hide Leather).
Staatsfondsen ongeanimeerd voor Russen.
Voor Oostenrykers een fractie beter.
(plaatsvervanger) het kan op
zeggen.
Nu iets over de verzekering zelve.
Zoadra de arbeider verzekerd is, krijgt hij
o.a. een rentekaart.
Met deze rentekaart heeft de werkgever
te maken, want daarop moeten depremiëo,
weekpremiën, voor de verzekering in den
vorm van zegels worden geplakt, telkens
wanneer het loon uitbetaald wordt.
Dit uitbetalen gebeurt gewoonlijk Zater
dag; op dien dag moeten de premiezegels,
op de rentekaart worden geplakt.
Wordt het loon per maand of per drie
maanden betaald, zooals by kantoorbedien
den of dienstboden dan moet bij het uitbe
talen van het loon over elke week een zegel
worden betaald.
De wet bepaalt, dat de werkgevsr of die
in zyn plaats-treedt, aansprakelijk is voor
de betaling; hy heeft er dus voor te zorgen
dat de zegels op tyd geplakt worden.
Aan de noodige strafbepalingen ontbreekt
het natuurlijk in de wet niet; laat ons ech
ter hopen, dat deze niet toegepast behoeven
te worden.
Een volgende maal iets meer over öever-
zokering zelve, meer in het bizonder voor
den arbeider.
Land- en Tuinbouw.
MINISTERIE VAN LANDBOUW, NIJVER
HEID EN HANDEL.
Raad van Arbeid.
Invaliditeitswet.
By de door B. en W. gehouden aan- en daar zien de Amerikaansche financiers
besteding voor het rijden van grind werd voorloopig nog tegen op.
ingeschreven door; 0nze beurs liet zich deze week niet be-
P C. v Exel a f 1,10 per M8.; 'invloeden door al deze zwartgallige over-
In een vorig opstel is een en ander be
handeld wat voor belang was voor den ar
beider bieronder volgen eenige verplich
tingen, welke de werkgever noodzakelijk
moet weten.
Wat verstaat de wet onder werkgever?
Onder werkgever wordt verstaan ieder, in
wiens dienst arbeid wordt verricht door een
arbeider. Wordt de arbeid verricht in dienst
van twee of meer personen, b.v. firma, dan
is ieder van de leden van deze firma, per
soonlijk aansprakelijk voor de verplichtingen
by deze wet opgelegd. Ia de werkgeefster
een onderlinge Maatschappij, Naamlooze
Vennootschap, Coöperatie enz. dan zyn de
leden van bet bestuur of Directie aanspra
kelijk. De werkgever die uit den aard van
de zaak meer belang stelt in zijn bedrijf,
kan de verplichtingen van deze wet over
dragen aan iemand in zyn dienst, b v. be
drijfsleider, procuratiehouder of boekhouder.
Deze personen moeten echter belast zijn
met de leiding of opzicht of uitsluitend ad
ministratief werk verrichten in zijn zaak.
De bedoeling van deze wet is dus, dat
geen lager personeel b.v. een der arbeiders,
ondergeschikte bedienden enz. met de na
koming van de verplichtingen worden belast.
De overdracht van de verplichtingen van
den werkgever aan zyn bedrijfsleider, boek
houder enz. moet schriftelijk gebeuren.
Beiden moeten een bewijs teekenen, waar
een en ander op vermeld staat.
De werkgever heeft natuurlijk altijd bet
recht dit bewijs in te trekken, terwijl de
DIRECTIE VAN DEN LANDBOUW.
Stand der landbouwgewassen op 12 Juni 1919.
Het hieronder volgend overzicht van den
stand der landbouwgewassen op 12 Juni
1919 is, onder medewerking van de Rijks-
landbouwleerareD, samengesteld naar ge
gevens, verstrekt door de correspondenten
van de Directie van den Landbouw en door
het Koninklyk Nederlandsch Meteorologisch
Instituut.
In de maand Mei en het eerste tiental
dagen van Juni bedroeg de neerslag gemid
deld over het geheele land slechts de helft
van de normale hoeveelheid in dit tijdvak
en beperkte zich hoofdzakelijk tot 1—3,11
en 26 Mei en enkele dagen in Juni. Op 10
en 11 Mei kwamen op verscheidene plaatsen
onweders voor. De temperatuur week, wat
den ochtend en het dagelyksche minimum
betreft, gemiddeld weinig af van normaal;
daarentegen waren de dagelykscho maxima
in de laatste drie weken van Mei ongeveer
30 C. er boven, 23 en 31 Mei en 7 en 250.
Terwy'l lichte nachtvorsten veelvuldig voor
kwamen, worden sterke alleen van 6, 18,
19 en 20 Mei belicht. Het aantal uren met
zonneschijn te de Bilt bedroeg in Mei^ 300
Mei werd hiermede overschreden, daar tot
dusver de grootste maandsom in 1909, met
279 uren, werd beieikt. In Mei waren voorts
wiDden uit Oostelyke en noordoostelijke
richting veel talrijker dan gewoonlijk.
De weersomstandigheden zyn in bet alge
meen niet gunstig geweeet voor den groei
der gewassen; de meeste lyden door de
droogte. De wintergewassen laten zich door-
eengenomen minder aanzien dan tijdens de
aamenstelling van het vorige oogstbericht.
Geeft de stand der vroege voorjaarsgewassen
hier en daar minder reden tot klagen, die
der late voorjaarsgewassen is over het ge
heel zeer onbevredigend. Fijne zaden en
suikerbieten kiemden meestal slecht. Op de
zwaardere kleigronden deed de harde korst,
die zich na de zware regens van April onder
invloed der daarop gevolgde droogte had
gevormd, in dit opzicht veel kwaad. Vooral
suikerbieten werden vaak overgezaaid. De
aardappelen die vóór de regens van April
waren gepoot, leden in Zuidholland en Zee
land daarvan nog al; veel poters zyn in
den grond verrot, vooral op slecht gedrai
neerd land waardoor de stand te hol gewor
den is. Op het zand heeft vooral de haver
veel te verduren. De kleine perceeltjes tarwe
en gerst, die in verband met de tydsom-
standigheden in sommige zandstreken meer
en meer worden aangetroffen, maken geen
gunstigen indruk.
Op bet veelal te laat gescheurde grasland
staan de gewassen menigmaal treurig en is
een misgewas niet uitgesioten. Menig perceel
is ook zeer onvoldoende bewerkt, hetgeen
zich by het ongunstige weer dubbel wreekt.
Is dus over het geheel de stand der gowassen
op het gescheurde grasland veel minder dan
op het oude bouwland, zoo moet toch eene
uitzonderng worden gemaakt voor het kool
zaad. Dit heeft zich in een aantal gevallen
op gescheurd oud weiland tot een forsch
gewas ontwikkeld.
De schade door vretery van insecten is
dit voorjaar in onderscheidene streken zeer
groot. Het droge weer was echter uiterst
gunstig voor onkruidbestryding.
In het vroege voorjaar hebben sommige
polders in Zuidholland nog al met boog
water te kampen gehad, waarvan verschil
lende gewassen den nadeeligen invloed heb
ben ondervonden.
Het weinigje regen, dat in Juni hier en
daar gevallen is, oefende reeds een merk
baar gunstigen invloed uit. In Limburg heeft
het na het verzamelen der gegevens over de
geheele provincie wat geregend. Komt er
overal spoedig regen dan kan de toestand
in verschillende opzichten belangryk ver
beteren. Is dit niet bet geval, dan wordt
op vele plaatsen voor een slechten oogst
Wintertarwe. Van den gemiddelden stand,
die vrij goed tot goed is, wijken de provin
ciën afzonderlijk niet veel af. De beste stand
is goed (Gtoningen, Friesland, Overijssel,
Noordholland en Limburg), de minste vrij
goed (Zeeland en Noordbrabant).
Winterrogge. De winterrogge staat door-
eengenomen nauwelijks vrij goed tot goed.
Beneden eerstgenoemde stand blijft Noord
brabant, met matig tot vrij goedde hoogste
stand is goed en wordt aangetroffen in
Drenthe en Noordholland. Over het geheel
wordt eene matige stroo-opbrengst verwacht.
In het noorden des lands staat een zeer gaaf
gewas te velde; men acht daar eene behoor
lijke korrelopbrengst nog geenszins uitgeslo
ten. In oostelijk Noordbrabant heeft het ge
was wel voldoende stroo. maar kleine aren.
Wintergerst. De gemiddelde stand is vrij
edzoo ook de stand in de twee voor
naamste provinciën voor deze cultuur, Gro
ningen en Zeeland. Goed is hy in Overijssel
en Noordholland, matig tot vrij goed in
Zuidholland; de overige provinciën wijken
niet of minder af.
Haver. Dit gewas, waarby veel regen zeer
bevorderlijk is aan de ontwikkeling, staat
matig tot vrij goed. Behalve Noordholland,
met vrij goed tot goed, komen geen afwy-
kingen van beteekenis voor. Van de aldaar
veel verbouwdezwartePresidentshaver wordt
in de veenkoloniën hoogstens eene matige
opbrengst verwacht. De latere witte rassen,
die daar ter wille van eene betere arbeids-
verdeeling verbouwd worden, zouden met
een spoedigen regen nog zeer gebaat zyn.
In noordelijk Gelderland treedt hier en daar
een onbekende ziekte in de haver op. Op
het zand in Drente en Utrecht wordt over
insectenschade geklaagd.
Zomer gerst. Dooreen genomen staat de
zomergerst ruim vrij goed. In de belangrijkste
provinciën is de stand als volgt: Noord
holland goedGroningen vrij goed tot goed;
Friesland en Zeeland vrij goed: Gelderland,
Zuidholland en Noordbrabant matig tot vrij
goedLimburg matig.
Zomertarwe. De stand der zomertarwe
komt gemiddeld iets boven vrij goed tot
goed. Alleen Gelderland en Utrecht wyken
daarvan, met resp. vrij slecht tot matigen
matig, belangryk af.
Boekweit. De boekweit staat in Noord
brabant, Gelderland en Utrecht matig tot
vrij goed.
Kanariezaad. Voor kanariezaad wordt uit
Friesland een goeden-, uit Groningen een vrij
goeden tot goeden- en uit Zuidholland een
vrij goeden stand bericht.
Boonen. Waalsche-, wier-, paarden-en dui-
venboonen staan over het geheel matig tot
vrij goed. Het best is de stand in Limburg
lör>écff FrieslancC lloordholland, Zuid-
holland en Noordbrabant, met vrij goed
en ten slotte Groningen, Drente, Overijssel
6D Utrecht, met matig. In verschillende
provinciën doen de insecten (aardvlooien,
enz.) nog al schade. Uit Zeeland wordt ge
meld, dat de boonen bijna algemeen reeds
in bloei staan, terwijl het gewas weinig is
uitgeroeid.
Erwten. De stand der erwten is gemiddeld
vrij goed tot goed. De stand is het zwakst
in Drenthe, Overijssel en Utrecht {matig tot
vrij goed). NoordhollaDd, Zuidhollana en
Limburg staan bovenaan met goed; Groningen
komt overeen met het gemiddelde; een vrij
goede stand hebben Friesland, Gelderland,
Zeeland en Noordbrabant. Op het zand komt
hier en daar vrij veel vretery van den blad-
zandkever voor.
Bruine boonen. De algemeene stand is
ongeveer vrij goed, Overyssel, met. matig,
en GroniageD, met matig tot vrij goed,
vormen de eenige afwijkingen.
Ffas. In Zeeland en GroniDgen staat het
vlas matig, in Zuid-Holland iets beter. Vorder
is in Friesland de stand matig tot vrij goed
in Noordbrabant nog beneden matig. Het
vlas blijft ten gevolge van de droogte te
kort van stengel; op verschillende plaatsen
in Zuidholland ziet men ook „kwade koppen".
Koolzaad. By een gemiddelden stand van
ruim vrij goed wordt een goede stand aan
getroffen in Noordholland en Zuid-holland;
vrij goed tot goed is hy in Groningen en
Gelderland; vrij goed in Friesland, Zeeland
en Limburg; matig tot vrij goed in Noord
brabant en Limburg. Het koolzaad heeft
tydens den bloei geprofiteerd van het zon-,
nige weer. In Limburg moestin het voorjaar
veel wegens slechten stand worden omge
bouwd, terwijl in Zeeland dit gewas te
lyden heeft gehad van den koolzaadglans-
kever, snuitkevers en de koolzaadgalmug.
Blauwmaanzaad. Ten aanzien van het
blauwmaanzaad, waarvan de verbouw thans
weinig beteekeut, wordt een goede stand
gemeld uit Zuidholland, een matige uit Gro
ningen en Zeeland.
Karwij. Dit gewas slaat vrij goed in Zuid
holland, matig tot vrij goed in Groningen
en matig in Zeeland. Onder invloed der
tijdsomstandigheden is de karwyteelt zeer
iDgekrompen.
Mosterdzaad. Hiervan, is de stand in Gro
ningen matig tot vrij goed en in Zeeland
matig. Ook de verbouw van dit gewa3 is
sterk verminderd.
Aardappelen. De stand der aardappelen
is dooreengenomen ruim vrij goed. Het best
staan zy iu de vier noordelijke provinciën
Friesland goed, Groningen, Drenthe en
Overijssel vrij goed tot goed. Met uitzonde
ring van Zuidholland en Zeeland, waarvoor
matig tot vrij goed wordt opgegeven, wijkt
de stand in de overige provinciën weinig
Ivan het gemiddelde af. In verschillende
streken was de opkomst onregelmatig.
Suikerbieten. De suikerbieten staan gemid-
deld matig tot vrij goed. Ia Friesland, Noord -
Het grasland verkeert over hët algemeen
in een armelyken toestand. Ten gevolge van
de droogte en de koude hebben de hooi-
