I
BIETENROOmCHINE
Opening van 't Winterseizoen
J
a
3
ONZE EILANDEN van 20 SEPTEMBER 1913.
komst in het doorvoerbivak moest
jakaja's een boete worden opgelegdi
diefstal van een hond. Na de betaling
te in den vorm van Pisangs, kwam
kwerpen niet meer voor.
smin duidt het kalkwerpen op zenuw-
aid bij de bevolking, en dat dan, by
:eeren van dien toestand, vijandelijk
uit angst zullen worden gepleegd
brlyk geenszins uitgesloten,
dus meestal van een aanvallende
der bevolking geen sprake by deze
pg, wel daarentegen van een verde
onwaarschijnlijk is het ook, dat de
ngen ons voor geesten aanzien, en
kalkwerpen eenvoudig tot hun be
sritueel behoort. Want het kalkwer-
it vaak gepaard met het uitroepen
n formulier door een ouden man,
n het refrein door alle aanwezigen j
ïerhaald.
'eze verklaring van het verschijnsel
n verslaggever zou kunnen worden
aan.
anzien van Europeanen voor geesten
't verre Oosten geen ongewoon ver
1. Ook de Europeèsche krijgslieden
>rtyd in China oorlog voerden, wer-
>r de landbevolking aldaar voor gees-
jezien. En in Deli, waar de Chineezen
administrateur en adsistenten veelal
:e of gene aan hen opgemerkte eigen-
aid een naam plegen te geven, is't
jewoon, dat zy bev. iemand met een
ag-kia-kwi, „brillegeest" noemen,
kwi „geest" is en mag-kia „ooge
lias „bril".
angrijke verduisteringen by een
Eambnrgsche maatschappij.
sdagmiddag zyn te Hamburg de
iecteur Sibbers van de Hamburg—
lerikaansche Stoomvaartmaatachap-
de directeur van het bureau van
storing dier zelfde maatschappij,
•ehr, gearresteerd op beschuldiging
r omvangrijke verduisteringen. Bei-
rden naar het huis van bewaring
•acht.
ze zaak moet een groot aantal offi
cer genoemde stoomvaartmaatschap-
jooverre betrokken zijn, dat zy ge-
a werden tot het neerzetten hunner
kening, waardoor het den chef-in-
mogelyk werd gemaakt, een hooge-
voor de aangemonsterde zeelieden
ling te brengen dan deze inderdaad f
zooverre tot nu toe is vastgesteld
worden, moeten de beide gearres
eambten de maatschappij voor ruim j
llioen Hark hebben opgelicht. De
rijen dateeren reeds vaD vele jaren
q werden reeds ongeveer 5 weken
ontdekt. Leden van den raad van
dekten echter uit eigen middelen
prt, zoodat de aandeelhouders in I
vai geen schade lyden.
amerband kwamen hoe langer hoe
ichteryen aan 't licht, zoodat de zaak 1
en geweldigen omvang verkregen
igeveer 84 eerste officieren, kapiteins
binisten der maatschappij moeten
itrokken zyn.
De parelsnoer-affaire.
root aantal detectives had zich giste-
derdag, op het pad begeven teneinde
ten, de vier nog ontbrekende parelen
van het halssnoer, en twee van de
se, peervormige parelen - op tu "f
tot nog toe echter zonder eenig
t. Van één dier vier parelen weel
minste, dat ze wel nooit terecht zal
de pianomaker Horne, had hel 1
ter groote van een erwt, en niet I
wat het was, los in zyn zak gestopt
et kwijt toen by op het politiebureau
srsdoosje met zijn millioenen-inhoud I
zeer wel mogelyk, dat ook de andere I
op deze manier verloren zijn gegaan,
en Home het doosje voor het eerst
rolden er al dadelijk een aantal I
(„knikkers", dacht de man) uit, die I
halant weer opraapte, zonder goed
jken of hy ze wel allen weer bijeen
5 grootste zorgvuldigheid hebben de
33 de gelagkamer, gangen, biljart-
in W. C. onderzocht van het café,
ome met zyn „knikkers" geweest
vaar er een weggeworpen heet te
der evenwel iets te ontdekken. Ook
;de café waar Horne met zijn kost-
ifersdoooje geweest is, werd op de l
jze, maar met even weinig resultaat
roer van Home, en de buffetchef van
waar deze geweest is, hebben nog
p, te hebben gezien hoe de piano-
ien der parels uit zyn vestjeszak
- en daarmee een waarde van on-
lertig duizend gulden I" en aan
etchef vroeg: „Geef je my daar drie
i een sigaar voor?" waarop deze
ide„Welnee wat moet ik met
doen Home stak „het ding"
teer in zyn vestjeszak 9n ging even
n, naar de politie,
ffetjuffrouw van het tweede café
p Scotland Yar verklaren, dat zij
i een paar zijner vrienden gekheid
een en ander hoorde maken. Een
•egaf zich naar de W. C. en toen hij
im, hoorde zij hem zeggen, dat by
kker" maar had weggegooid.
j twee kameraden van Horne, die J
moetten even nadat hy de vondst
.an, hebben op Scotland Yard reeds
laring afgelegd, waarvan de hoofd-
3s gemeld is. Een hunner vertelde
kelyk, dat hy „niets aan die dingen
ly had voor zijn kleine meid een
voor een shilling gekocht, die
mooi was".
zich wel te overtuigen wat door de kinderen
wordt thuis gebracht, daar zeer goed te
onderscheiden is aardappelen die gelezen
zyn, of wel die van de pitten worden weg
genomen.
Woensdag had de huisvrouw van A.
van Wezel het ongeluk een vischgraatje
in haar vinger te krijgen. Kort daarna kreeg
zy zulke hevige pijnen, dat geneeskundige
hulp noodig werd.
Maandag 22 Sept. a.s. zal de verhuring
van openstaande zitplaatsen in het Evan-
geiiesatiegebouw plaats hebben.
Woensdag had een fietsryder het onge
luk het kind van den heer J. Kern op den
Westdyk, tegen de straat te ryden waar
door het bloedend werd verwond en de
fietsryder zich bezeerde.
Door het bestuur van het Waterschap
de Oude Polders loozende op de haven van
Middelharnis, zal op Maandag 13 October a.s.
schouw worden gehouden over het kroozen
en schoonmaken van al de in het water
schap gelegen dyk- en wegslooten.
Door den landbouwer P. van Loon
onder deze gemeente is brongas aangelegd
voor de verlichting van zijn woning en
schuur en voor de benoodigde kooktoe-
stellen.
De heer I. van Zielst is benoemd tot
controleur der Coöperatieve suikerpeön-
fabriek te Puttershoek.
By den heer A. Jansen die zich aan
de hand verwondde, werd kort daarna bloed
vergiftiging geconstateerd.
Woensdag had Mej. L. H. in het Geref.
weeshuis alhier het ongeluk haar vinger
zoodanig te klemmen dat geneeskundige
hulp moest worden ingeroepen.
Het woonhuis met erf grenzende aan
de gasfabriek, eigenaar de heer J. Zaayer,
is onderhands aangekocht door de gemeente
lijke gasfabriek.
STELLENDAM- Deze week had D. van
Lenten alhier by het stroo laden het onge
luk, doordat de paarden doorliepen, van
den wagen te vallen. Een der wielen ging
hem over het hoofd, waardoor hij zoodanig
verwond werd, dat geneeskundige hulp
moest worden ingeroepen.
Zy, die zich wenschen te onderwerpen
aan het in November a.s. te houden onder
zoek tot het verwerven van hetbewysvan
voorgeoefendheid bedoeld in art. 70 der Mili-
tiewet, moeten zich voor 10 October a.s. by
den Burgemeester aanmelden.
Mej. A. \an Gelder is benoemd tot
helpster in de nuttige handwerken aan de
O.L. School alhier.
Zy, die een ligplaats wenschen voor
hun suikerpeen op de peekade alhier moeten
onder opgave van het aantal H. A. daarvan
aangifte doen vóór of op 20 Sept. by den
havenmeester Guérand.
GOEDEREEDE. De heer J. M. Nagtegaal,
onderwijzer aan de O. L. School alhier, is
in gelyke betrekking benoemd aan school B.
te Vlaardingen,
Naar wy vernemen, kunnen deschip
pers, welke op 3 October a.s. hunne vaar
tuigen in de gemeentekom meren, deze op
kosten der feestcommissie versieren en des
avonds illumineeren.
Door den landbouwer D. Lodder Mzn.
is van de geestgronden (z.g. haaigemeten)
niet minder dan 35 H. L. tarwe per gemet
Van Rijkswege zyn ten gerieve van 't
garnalenvisschersbedryf in 't Goereesche
Zeegat opgeruimd de wrakken van het
stoomschip Aukland, een onbekenden schoe
ner en de barken Attalanta en Lotbaire.
DEN BOMMEL- Zooals op byna alle ge
meenten, zal ook alhier het honderdjarige
onafhankelykheidsfeest gevierd worden. En
wel op Donderdag 25 September a. s. De
feestcommissie heefteen piogram opgesteld,
wat nog al veel schynt te beloven. Vooral
de Historische en Allegorische optocht.
's Morgens aankondiging door twee He
rauten, klokgeluiconcert, optocht met
schoolkinderen, kinderspelen, opstellen op
tocht rondgang door het dorp met muziek,
landen van den Prinsroute optochtdoor
Zuidzijde en Achthuizen. Daarna fietsen
met hindernissen, concert in de muziektent,
illuminatie, lampionoptocht en ten slotte
concert in de muziektent. Dus nog al een
uitvoerig program. Als het nu gunstig weer
mag zyn zal den Bommel wel eens feest
vieren, zooals we dat altyd gewoon zyn.
Binnenland.
aatselijk Nieuws.
- II
LDARNIS- Ouders die hun kinderen
om zoogenaamd aardappelen te
in, en niet in onaangenaamheden i
te komen, worden aangeraden, I
Massa-ontslag.
By de firma Joh. Enschedé en Zonen te
Haarlem, met zyn ingang van Maandag 29
plaatdrukkers, vormende de geheele afdee-
ling plaatdrukkery, ontslagen, omdat zy
besloten hadden op 29 September in staking
te zullen gaan.
De aanleiding tot deze kwestie was, dat
een der drukkers ontslagen was en na onder
handeling met den Nederlandsche Foto-
Litho-Chemigraphenbond wel op wachtgeld
was gesteld, doch niet weder in dienst was
genomen, toen weer nieuw personeel werd
aangenomen. Een commissie uit het bestuur
van den bond heeft een onderhoud met de
firma Enschede aangevraagd. Het ontslag
der plaatdrukkers geschiedde met toeken
ning van twee weken loon. (Tel).
Een opsienwekkende aanhouding.
Zaterdag zyn onder politiegeleide van
Roermond naar Leeuwarden overgebracht
een heer en dame uit de hoogste kringen. De
dame is een Hollandscbe van afkomst en
gehuwd met een Amerikaan8chendiplomaat,
Zy waren in de buurt van Roermond aan
gehouden op verzoek, in verband met den
inkoop van antiquiteiten by een der hande
laars te Leeuwarden. Aan het station was
aanwezig een celwagen, bestemd voor hun
vervoer, waarin zy weigerden plaats te ne
men. Zy gingen daarop te voet naar het
politie-bureau, hetgeen veel bekijks uitlokte
en heel wat menschen op de been bracht.
Nadat de beide personen door den commis
saris van politie en door de justitie waren
gehoord zyn zy later weer op vrye voeten
gesteld. Zy zyn vermoedelijk naar Parijs
vertrokken in gezelschap van twee andere
heeren, die Zaterdagavond nog te Leeuwar
den waren aangekomen om hen zoo noodig
ter zyde te staan.
De dame die volgens de laatste mode en
zeer kostbaar was gekleed, zy droeg o. a.
parels van buitengewone afmeeting, heeft de
fantasie der bevolking aan het werken
gebracht, zoodat men allerlei fraais wist
te vertellen, o. a. dat zy Louise van Belgie
was, dat de arrestatie in verband stond met
den diefstal van het groote parelsnoer te
Parys, dat zy hofdame der Koningin in
buiiengewonen dienst was, enz.
Het een zoowel als 't andere is onjuist.
Een Cort-sluiting,
Iemand in den Haag, al heel onkundig
van het parlementair-gebeuren en verwon
derd door de drukte in zeker stadsgedeelte
aldaar Zaterdag veroorzaakt door de slui
ting der Staten-Generaal. vroeg: „Wat is
hier te doen
De man kreeg daarop ten antwoord„Een
Cort-sluiting meneer". (L. D.)
Moordaanslag op de E.N.T.O.S
Zondagavond te kwart voor twaalf is het
café Brinkman in het Lunapark op de E, N.
T.O.S. te Amsterdam in rep en roer gebracht
door een moordaanslag. Een ontslagen keil-
ner, zekere Berben. loste plotseling vier
revolverschoten op den boekhouder van 't
café Brinkman, den heer Schonebeek,wonen
de Nicolaas Beetsstraat 93. Het schynt, dat
de man reeds lang met het voornemen had
rondgeloopen een aanslag te plegen op het
leven van den boekhouder.
De kellner was nl. eenige dagen geleden
i een klacht van den boekhouder dooi de
directie ontslagen. Hy was daardoor plotse
ling broodeioos geworden, hetgeen hy weet
aan het optreden van den heer Schoonebeek.
Hy zon daarom op wraak en kocht met dit
doel een revolver. Zondagavond trok hy er
op uit, om aan zyn voornemen gevolg te
geven. Hy begaf zich naar de E.N.T.O.S.,
zocht het café Brinkman op en wachtte tot
de boekhouder zich vertoonde, waarna hy
plotseling een viertal schoten op zyn slacht
offer loste. De man ging daarbij zeer zenuw
achtig tewerk, want geen der schoten trof
doel. Een der kogels ging voor de keel en
langs het strottenhoofd en verwondde den
heer Schoonebeek lichtelijk, die overigens,
wonder boven wonder, geen letsel bekwam.
Hy werd onmiddellijk naar het Binnen
gasthuis vervoerd en na verbonden te zyn
kon hy zyn woning weer opzoeken.
Het geknal der schoten had in en by het
café, waarin tal van bezoekers waren, veel
emotie verwekt. De dader werd onmiddellyk
gegrepen en aan de politie van E.N.T.O.S.
overgeleverd. Hy is in den afgeloopen nacht
nog naar het bureau Warmoesstraat gebracht
alwaar hem een verhoor werd afgenomen.
Naar wij nader vernemen was de boekhou
der er achter gekomen, dat 's avonds bij
het afrekenen van de bons ooeerlykbeden
plaats grepen. Dit was mogelyk doordat de
controleur, belast met het nakijken dier
bons, nog al eens onder den invloed van
drank verkeerde. Toen eindelijk de boek
houder aan dezen ongepasten toestand een
einde wilde maken en tot ontslag van den
kellner werd besloten, moest de ontdekker
van het misdrijf het ontgelden. Tel.
Van bioscopen.
De verordening betreffende de toelating
van kinderen tot bioscopen te Rotterdam zal
25 dezer in werking treden. Van dien datum
af zullen mitsdien de voor kindervoorstellin
gen bestemde films zyn onderworpen aan de
goedkeuring van de daartoe door B. en W.
benoemde commissie.
Naar wij vernemen zal die commissie
bestaan uit de heeren S. Bakker, ambtenaar
voor de kinderwetten en S. de JoBg Ezn.
en J. S. Verburg, beiden hoofd eener school,
allen te Rotterdam, en zullen aanvragen
om goedkeuring reeds van heden af kunnen
worden gericht tot „de commissie voor
lichtbeeldenvoorstellingen voor kinderen",
adres stadhuis.
Een raar zaakje.
Zekere K. en zyn vrouw in de Steenstraat
te Zwolle verlieten Zaterdagavond hun
woning. Een kindje van zes weken bleef
hevig schreiend achter. Toen de oudere om
12 uur terugkeerden, was bet kind bewus
teloos, zoo zeggen zy althans. Zondagmorgen
12 uur werd aangifte van overlijden gedaan.
De politie stelt een onderzoek in. De vader
van K. werd Zondag zoo mishandeld, dat
hy op het politiebureau moest worden
verbonden.
Inbraken.
Te Baarn is Maandagmorgen vroeg inge
broken in twee villa's aan de Heemstralaan
Uit een der villa's werd een klein bedrag
aan geld vermist, terwijl in beide nog al
schade werd toegebracht aan het meubilair.
De inbreker, die op heeterdaad door den
huisknecht werd betrapt, wist nog te ont
komeD. (Tel.)
Vechtende mijnwerkers.
Het heeft Zondagavond te Heerlen ge
weldig gespannen. Een viertal dronken
mijnwerkers hebben als bezetenen huisge
houden.
Op den weg naar de kolonie Leenhof heb
ben zij een zekeren H., gepensionneerd
brigadier van de marechaussée, aangevallen.
Een hunner bracht hem een bloedende
hoofdwonde toe. Toen de heer H. probeerde
zyn ergsten aanvaller aan de politie over
te leveren, kwamen de drie anderen hun
makker te hulp en sloegen en staken met
messen, waarbij de heer Schaap, die den
heer H. helpen wilde, de polsader werd
doorgesneden, zoodat hij buiten gevecht ge
steld moest worden.
Op de komst der politie kozen de vier
woestelingen het hazepad, maar een inspec
teur en de gemeenteveldwachter volgden
hen. Toen de inspecteur het huis waar de
dronken mijnwerkers woonden, wildenaar
binnengaan vielen zij hem aan, waarbij
vooral de moeder van dit gespuis zich als
een furie gedroeg. Met stoeien en tafels
sloeg men er op Jen de politie-inspecteur
werd bewusteloos geslagen.
De gemeenteveldwachter ging toen met
een revolver gewapend binnen en trof toen
den vechtersbazen zóó, dat zy buiten ge
vecht werden gesteld. Een der andere
vluchtte op het dak doch werd in 't been
geschoten, zoodat ook hij gearresteerd kon
worden.
Laat in den nacht werd de vierde gear
resteerd. (Tel.)
Lijk opgegraven.
Op last der justitie te Breda is Maandag
te Moerdijk opgegraven het lyk van D., die
aldaar in Aug. 1912 overleed. Vermoedt
wordt, dat hy niet zyn natuualyken dood
is gestorven.
22.000 franc verduisterd.
In de Westerlaan te Rotterdam is Zaterdag
een agent van politie aangesproken door een
man, die zich A. M.S.noemde, zeide kan
toorbediende te zyn en te Brussel te wonen.
Hij deelde mede, ongeveer 14 dagen geleden
van de firma Michotte van Hamme Co.,
effectenhandelaren te Brussel, een bedrag
van 22.000 franc te hebben verduisterd. By
die firma was hy in betrekking.
Na ontvangst van het geld had hij een
kennis, den kleermaker P. L. ontmoet, die
zeide een stuk land te willen koopen. Hij
bad daarvoor een zekere som noodig als
borgtocht, alleen maar om te laten zien.
Dien kennis had hij toen de 22.000 franc
gegeven. Volgens afspraak zou hij het geld
na een half uur terugontvangen.
Toen dat half uur al lang verstreken was
en de kleermaker niet opdaagde, begaf by
zich naar zyn kantoor, waar hy van het
gebeurde kennis gaf, hetgeen totonmiddelyk
ontslag aanleiding gaf. Later hoorde hy, dat
de kleermaker F. L. was aangehouden.
Uit wanhoop over zyn ontslag begaf hij
zich naar Rotterdam. Eerst meende hy zich
van kant te maken en zwom daarvoor naar
een vijvertje in het Park. Van dit denkbeeld
kwam hij echter terug, zwom weer over en
meldde zich toen bij den eersten den besten
politieagent aan.
S. is uit 's Bosch afkomstig en zegt al 18
jaar met zyn moeder in Brussel te wonen.
(Tel.)
Politie-agent en oraniestrik.
„Het Volk" deelt mede, dat te Rotterdam
een politie-agent vier dagen geschorscht is,
met inhouding van salares, omdat hij wei
gerde tijdens het bezoek van H. M. de
Koningin een hem doorzijn superieuren uit
gereikte oranjestrik te dragen.
De Zeister bosschen behouden.
Gisteren werden ten overstaan van nota
ris 3. J. Besier, te Utrecht, de Zeister Bos
schen geveild. Wethouder Blooker kocht de
bosschen met toebehooren (uitgezonderd de
villa „Pavia") voor de Gemeente Zeist voor
een som van f 407.735.
Een droevige zaak.
Men schrijft uit Putten (o/d Veluwe)
Nu ruim een jaar geleden besloot de ge
meenteraad, aldaar, een steenkolengasfa-
briek op te richten. Een terrein er voor werd
aangewezen aan den Stationsweg. De buizen
werden in den grond gelegd, een directeur
benoemd, de fabrieksbouw werd aanbesteed
en nog hebben we geen gas 1 Het voor de
fabriek bestemde terrein ligt n.l. in de directe
nabijheid van een Zuivelfabriek. En hoewel
de eigenaren dier fabriek, nadat hunne re
clame by Ged. Staten tegen den bouw der
gasfabriek vlak bij hun zuivelinrichting, was
gewezen van de hand, direct bij de Kroon in
hooger beroep gingen (nu ongeveer een jaar
geledenkwam eerst dezer dagen het be
richt, dat het besluit van Ged. Staten door
H. M. de Koningin was vernietigd en geen
vergunning werd verleend om op dat
terrein de gasfabriek te bouwen. Thans kan
de gemeente opnieuw beginnen te zoeken
naar een terrein en wy blyven nog voor
wie weet hoe lang van 't zoo sterk begeerde
licht verstoken.
Treurig.
De 26-jarige H. B., te Kockenge, iemand
met zwakke geestvermogens, die in den
nacht van 26 op 27 Augustus j.l. het ouder
lijk huis, aldaar, heimelijk is ontloopen met
medeneming van circa f2000 aan effecten,
is op aanwyziging van een zyner kennissen
te Amsterdam aangehouden, en gistermor
gen door zyn oom naar de ouderlijke woning
te Kockenge teruggebracht. Daarbleek.dat
hy slechts f 160 had opgemaakt. De overige
effecten werden nog op hem bevonden.
Inbraak in een synagoge.
Gisternacht is ingebroken in de synagoge
aan de Boompjes te Rotterdam. Enkele
zilveren kerksieraden werden gestolen en
twee offerblokken opengebroken en gele
digd. Enkele andere kerksieraden werden
gekozen tot eersten candidaat op de nomi
natie voor het voorzitterschap mr. H. Goe
man Borgesius, leider der Liberale Unie.
Tot Tweeden candidaat werd met 52 van
de 97 stemmen gekozen mr. P.J. Troelstra
(S.-D.) en tot derden candidaat met 91 stem
men jhr. mr. O. T. A. M. van Nispen tot
Sevenaer (R.K.)
Faillissementen in Dederland.
Volgens mededeeling van Vau der Graaf
Co.'s Bureaux voor den Handel zyn over
de afgeloopen week in Nederland uitge
sproken 38 faillissementen tegen 31 faillis
sementen in dezelfde week van het vorige
jaar.
Doodgerallen.
Te haren huize aan de Schiedamsche
Singel te Rotterdam is mejuffrouw W. C
v. d. D. zoo ernstig voorovergevallen, dat
dr. S. J. Halbertsma, wiens hulp werd inge
roepen, dan dood moest constateeren ver
moedelijk ten gevolge van inwendige ver
bloeding.
Zijn geheugen kwijt.
Door het personeel van de Staatsspoor te
s'-Hertogenbosch werd aan de politie een
man overgeleverd, die zonder kaartje in
den trein zat. Hy wist niet waar hy van
daan kwam, noch waar hy naar toe ging.
Overgebracht naar het Ziekenhuia bleek de
man zekere J. V. woonachtig te Vlissingen
en van beroep fotograaf te zijn.
Zijn toestand is zoo slecht, dat de dood
spoedig kan worden verwacht.
Gered.
Woensdag kon een te Wijk aan Zee ver
toevende zangeres, mej. F., die in zee baadde,
doch zich te ver waagde, nog bijtijds worden
gered. Nu het seizoen gesloten is, moet het
toezicht, verscherpt worden.
Onweer.
Dinsdag zijn op Zuid-Beveland verschillen
de telegraafdraden door onweer afgeknapt.
Landbouw.
1. Uit welke grondsoort bestaat het land
waar de ziekte optrad
2. Wat was de voorvrucht, d. w. z. wat
stond het vorig jaar op het land
3. Welke bemesting heeft men gegeven
Alle landbouwers van wien ik inlichtin
gen kreeg schreven mij dat het gebrek voor
een groot deel kan voorkomen worden door
bemesting met een kalimeststof (Kaïniet,
patent kali, 40 procents kalizout).
Wie heeft dit ook ondervonden, en wie
heeft in deze richting proeven genomen
Met bovenstaande uienziekte wordt be
doeld de ziekte welke het sterkst optreedt
wanneer uien worden gezaaid op paarden-
peenland, soms ook na aardappelen, en
waarbij de planten reeds vry spoedig na het
voor den dag komen gele punten krijgen
en niet verder willen. De ziekte is trouwens
bij iederen uienverbouwer bekend.
Dat iedere landbouwer welke mij omtrent
bovenstaande inlichtingen kan g6ven my
schryve 1
U mijnheer de Redacteur dankende voor
de afgestane plaatsruimte.
H. v. d. Meide.
Sommelsdyk Sept. 1913.
Marktberichten.
Amsterdam 18 Sept. 1913.
Ingezonden door Jac. Knoop,Commissio
nair in aardappelen, Tel. 7833, Amsterdam.
Zeeuwsche Bonten f 2,— f 2,70
Zeeuwsche Blauwen 2,— 2,50
Eigenheim. 1,70 2,—
Geldersche Blauwen 2.30 2.40
Flakkeesche 0,— a 0,—
Friesche Borgers 1,30 1,60
Blauwen 2,40 2,60
Bonten 0,— 0,—
Eigenheimer Pooters 0,0,—
Andyker Blauwen 2,2,90
Beverwyker zand 3,25 3,80
Hillegommer zand 3,— 3,25
IJpolder Eigenheimers 1,20 1,30
Schoolmeesters 0,— 0,—
Hoe er vóór den winter voor de rogge,
de tarwe en de gerst gezorgd
moet worden.
De rogge verlangt een diep losgemaakten
grond, die vóór het zaaien voldoende bezakt
is. Men moet dus het land op behoorlijke
diepte ploegen, de laatste maal minstens
14 dagen vóór 't zaaien. De grond mag
niet te vaak bewerkt en daardoor te veel
verkruimeld worden. Hy moet, ook in de
diepere lagen behoorlijk losgemaakt worden,
maar aan de oppervlakte eenigszins klulte-
rig blijven. De rogge eischt een vry sterke
bemesting. Wanneer men nagaat, dat een
vrij groote oogst per H. A. ongeveer 81 K. G.
stikstof, 44,5 K. G. phosphorzuur, 85 K. G.
kali en 20 K. G. kalk bevat, dan begrijpt
men, dat het roggeland zeer vruchtbaar
moet zijn. En daar de rogge zeer goed ver-
schen stalmest verdraagt en gewoonlijk op
lichtere gronden verbouwd wordt, heeft
men wat de kunstmest betreft in de eerste
plaats te zorgen voor kali en phosphorzuur.
De kali kan gegeven worden in den vorm
van kaïniet. Een hoeveelheid van 600—800
K. G. kaïniet blykt in de meeste gevallen
zeer loonend te zyn.
Ook de tarwe, die gewoonlijk op zwaar
dere gronden verbouwd wordt, eischt een
wel lossen, maar niet te veel verkruimelden
grond. Vooral aan de oppervlakte moethy
kluiterig blijven, om niet te veel dicht te
slibben. Met het oog op het tegengaan en
verdelgen van onkruid is het gewenscht de
tarwe op rijen te zaaien. Ter voorkoming
van stink- of smeerbrand worde het zaad
vóór 't uitzaaien gevitrioold. Ook voor de
bemesting moet gezorgd worden. Om het
legeren te voorkomen, bemeste men niet
met te groote hoeveelheden stalmest en ge
ve men, ook op kleigronden een krachtige
bemesting met kali en phosphorzuur. De
tarwe neemt ongeveer evenveel kali uit
den bodem als de rogge, wordt tegenwoor
dig veel op bietenland verbouwd en heeft
dus zeker ook 600 800 K. G. kaïniet noo
dig.
De gerst verlangt in de eerste plaats
schoon land. Dit vooral, met het oog op de
keuze van het land ten opzichte van de
voorvrucht. Na hak vruchten wordt zoo
weinig mogelyk, na koolzaad gewooDlyk
driemaal geploegd, na boonen alleen getwee-
voord. Gerst wenscht geen versche directe
bemesting. Het best gebruikt men kunst
mest b. v. superphosphaat, zwavelzuren
ammoniak en kalizouteD. Biouwgerst mag
vooral geen gebrek hebben aan phosphor
zuur en kali. Men bemeste dus, ook op be
tere gronden met superphosphaat en kaïniet
want de ervaring leert, dat veel opneem
bare kali gunstig werkt op de blankheid eD
het zetmeelgehalte van de korrel. De hoe
veelheid hangt natuurlijk samen met den
vruchtbaarheidstoestand van den bodem.
In 't algemeen kan men zeggen, dat 6000
K. G. kaïniet per H. A. voldoende is.
Ziedaar eenige wenken voor den verbouw
der granen vóór den winter.
Kerknieuws.
Een kerk in beslag.
Te Lichtenvoorde is op de nieuw gebouwde
R.-K. kerk door een aannemer beslag ge
legd. De kerk is gesloten en alle toegangen
zyn dichtgespijkerd. Er moet een geschil
over de betaling zyn ontstaan.
Nona.
Te Beerte komt by een tienjarig dochtertje
van den werkman B. van zomeren een geval
van nona voor.
Sedert den vorigen maand slaapt het
kind. (N. Gron. Ct.)
Voorzitterschap Tweede Kamer.
De Tweede Kamer heeft Woensdagmiddag
met 53 van de 97 uitgebrachtte stemmen
Ingezonden Stukken.
IBuiten verantwoordelijkheid der Redactie)
Mijnheer de RedacteurI
Beleefd verzoek ik U plaatsruimte voor
de volgende regelen.
Voor enkele weken verzocht ik door een
ingezonden stuk in dit blad landbouwers
welke dit of vorige jaren te kampen hebben
gehad met de uienziekte door hen „de hond''
genoemd, mij daaromtrent inlichtingen te
verstrekken. Enkele landbouwers hebben my
die inlichtigen gegeven, waarvoor ik hun
hierby mijnen dank breng.
Daar ik weet dat er nog meerdere land
bouwers zyn welke mij kunnen helpen aan
nadere gegevens richt ik nogmaals tot hen
dit verzoek.
Gaarne had ik dan antwoord op de vol
gende vragen
Predikbeurten op Zondag 21 Sept. 1913.
NED. HERV. KERK.
Middelharnis, vm. en 's av. Ds. Brnining.
Sommelsdijk, vm. Ds. "Westrik.
Dlrksland, vm. en 's av. Ds. Steenbeek.
Melissant, vm. de eerw. lieer Hack uit Langstraat,
(extra collecte voor de Langstraat)
Herbingen, nm. de eerw. heer Hack, nit Langstraat,
(extra collecte voor de Langstraat.)
Stellendam, vm. en 'sav. Ds. Hoogendijk.
Goedereede, vm. en 's av. Ds. de Gidta.
Onddorp, vm, en nm. Ds. v. d.Kooij.
Nieuwe Tonge, vm. en nm. Ds. Wentink.
Oude Tonge, vm. en nm. Ds. Verkerk.
Ooltgensplaat, nam. Da. Emmen nit den Bommel.
Den Bommel, vm. Ds. Emmen.
Stad aan 't Haringvliet, vm. en nm. Ds. Polluxes.
Langstraat,
EVANGELIESATIE GEBOUW.
Middelharnis, vm. en 's av. Ds. HupkeB, van
Staphorst.
GEREFORMEERDE KERKEN IN NEDERLAND.
Dirkuland, vm. nm. en 'a av. Ds. Kievit.
GEREFORMEERDE KERK.
Middelharnis, vm. en 'sav. Ds. Breakelaar, van
Snrhuinterveen. (beroepen predikant alhier.)
Ooltgensplaat, vm. en -s av. Ds. Dekker.
Stad aan 'tHaringvliet, vm. en 'sav. Ds. Esselink.
DOOPSGEZINDE KERK.
Onddorp, Ds. K. W. Róssing.
Advertentie n.
Voor de vele en hartelijke
bewgzen van deelnemiDg ont
vangen bij het overlijden van onze on
vergetelijke Moeder, Behuwd- en Groot
moeder, Mej.
Cornelia Schouten Knops,
betuigen wij bij dezen onzen hartelijken
dank.
Uit aller naam
M. W.SCHOUTEN.
Sommelsdijk, 19 Sept. 1913.
AFDEELING PUTTEN
DER
Hollandsche Maatschappij v. Landbouw
Woensdag 24 September a.s.
's morgens om tien uur, zal op een
perceel land van den Heer H. NOOR-
DERMF.ER Hzn., aan den Ruigendijk te
ABBENBROEK in werking worden ver
toond eene
met kop afsnijder,
van de Firma BÜEKE en HUIDEKOPER
te Groningen.
Toegang vrij op vertoon lidmaatschaps
kaart voor leden der afdeeling, leden van
zuster-afdeelingen f 0,25 en niet leden
0,50.
De Secretaris,
G. LOEFF.
Heden avond
Nieuwste modellen. Ruime keuze.
Lage doch vaste prijzen.
Verkoop uitsluitend contant.
Beleefd aanbevelend,
A. C. BAKKER,
ZANDPAD.