1 ELSDIJK. ZUID-HOLLANDSCHE EN ZEEUWSCHE EILANDEN NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD, loterij ;lsdijk. OX-FREER land, Sajet en ARTIKELEN ïationaBe heekbank de te houden iber a.s. nten per Lot. DELHARNIS inde Goederen, enz. T208, MIDDELHARN1S anoel in aanbevelend - ONZE EILANDEN Apeldoorn. teil 5 °/0 Pandbrieven uil ers van 101 */4 o/0< plus e in stukken van f 250U,— 'O,-, f 250,— en f 100 r ten kantore der Bank en PAST ZOON iOMMELSDIJK. Flakkeesche Handelsdrukkerij Jiddelliarnis, KIJKWERKEN tegen d. 32). VOOR DB n bevordering Wonge3-2 oorzitter. 3D, Secretaris, ieden. neusje van den alm - kosmos storm v ogels Lr de gutteriez arbeid adelt gracia igaren-merken ;arenmagazijn rp^rprjirpiprprpiprfl n!n!nln!nlnln!n!nliiil Dit Blad verschijnt eiken Zaterdagmorgen. Prijs per kwartaalf 0,50 Afzonderlijke nummers- 0,05 No. 42 Zaterdag 6 September 1913 20E Jaargang Alle voor de Redactie en Administratie bestemde stukken en Advertentiën worden uiterlijk Vrijdagmorgen ingewacht bij de Administratie te Middelharnis. Prijs per adv.jrtentien van 15 regels f 0,50 Iedere regel meer- 0,10 Groote letters naar plaatsruimte. Buitenlandscli Overzicht. Volgens de laatste berichten heeft Bul garije besloten met Turkije te onderhan delen. De groote mogendheden hadden het daartoe den raad gegeven. Dat raad geven als vaststaand feit wettigt verschillende con clusies, le dat de mogendheden onderling niet tot overeenstemming hebben kunnen komen, wat hieruit is te verklaren, dat leden van den Driebond en van de Tripte Entente van een zoodanig verschillend in zicht waren, datzy geen eensgezinde pogin gen konden aanwenden om Bulgarije voor de laatste vernederingen te bewaren. Wan neer echter die eensgezindheid tusschen die bekende, we zouden haast zeggen, beruchte, zes, zooveel te wenschen overlaat, dat zij nog niet den vrede op den Balkan kunnen be waren, dan is het ook een praatje, dat die beide staatkundige combinaties in bet be lang van den vrede zouden zijn, want niet alleen stonden Driebond en Entente tegen over elkaar, ook de leden onderling van elk der groepen waren bet niet eens. Oostenrijk Hongarije had op het Bulgaarsche paard gewed, Duitschland reikt den Griekschen tegenstander de overwinnaarskrans toe. Rusland doet dan eens beminnelijk naar den kant van Bulgarije dan weer krijgt Serviö de lonkjes. Op hetoogenblik dweept de Russische pers met -Servië. De Novoje Wremja zegt oa.: „Elke Slaaf moet er op het oogenblik voor ijveren, dat de voorhoede van de Slaven, Servie op alle mogelijke wijze geholpen wordt. Want de Serviërs zijn de laatste hoop voor een betere toekomst van de Zuid-Slaven. Oppervlakkig gelezen, schijnt deze uiting weinig zeggend. Echter voor wie iets meer weet van het politiek gekonkel van de groote mogendheden begrijpt uit deze uiting van bet Russische blad slechts is uitgegeven door een haat tegen de Oostenrijkers. Oos tenrijk dat voor ongeveer 46 pGt. een Slavi sche bevolking heeft moeteen sterke Slavi sche overmacht tegenover zich weten, die op den duur in staat zal zijn, Oostenryk- Hongarije zijn Slavische landen te ontnemen om te komen tot het Al-Slavischedenkheeld één groote, Slavische staat. Ook andere bladen als de Semsjtsjina raden aan Bulgarije maar in den steek te laten. Het verwijt dit land, dat het zijn opkomst heeft te danken gehad aan Rusland maar dat het zich in de dagen, dat het zich sterk waande, geheel van Rusland heeft afgekeerd. Het slottirade in dit blad is te belangrijk, om ze niet te vermelden. Het blad beweert, dat Bulgarije spoedig zijn nationaaal bewustzijn moet terugkrijgen zonder dat dit bewustzijn wordt aangekweekt van buiten. Wanneer het dit niet kan, zegt de Sem sjtsjina verder, dan moet Czaar Ferdinand Bulgarije maar voor altijd verlaten, want aan hem alleen beeft Bulgarije zijn verne dering te wy'ten. In den Staat Mexico heerscht sinds den moord op den vorigen president Madero een ware anarchie. De regeering van den nieu wen bewindman Huerta is een aanhoudende worsteling tusschen zy'n tegenstanders en de regeeringstroepen. En niet altijd wordt daarbij onderscheiden of men eventueel tot die partijen behoort, ja dan wel neen. Het leven van de vreemdelingen is dan ook absoluut nietzeker en onder het voorwendsel voor de veiligheid van zijn medeburgers op te komen heeft van den beginne af Amerika getracht zich in Mexico een grooten invloed te verzekeren. Huerta, die er niets voor voelde om zich onder curateele te stellen van de Vereenigde Staten, zag daardoor de verwijdering tusschen zijn land en de Ver eenigde Staten steeds toenemen. Hoe langer hoe scherper werd de verhou ding en de door Amerika gezonden officieren onderhandelaar Lind kon Huerta niet bewe gen zich neer te leggen bij de voorstellen die Amerika had gedaan. Die voorstellen waren de volgendele de staking der vij andelijkheden en een definitieve wapenstil stand 2e spoedige uitschrijving van een vrije algemeene verkiezing, Se de belofte van generaal Huerta zich zelf niet voor het presidentschap te eandideeren, 4e de ver plichting alle partijen om de resultaten der verkiezing te aan vaarden.Begrijpelijkerwijze voelde Huerta voor de aanvaarding der voorstellen al heel weinig. Toen heeft de heer Wilson, president der Vereenigde Staten, op een andere wyze getracht de noodige pressie uit te oefenen. Wilson heeft zich met een boodschap tot het congres gewend. Daaruit bleek, dat fay niet aan een gewapend optreden dacht, maar Mexico meer langs economischen weg wil treffen. Ten eerste heeft hy alle Amerikanen verzocht zich uit Mexico terug ie trekken. Ten tweede wil hy beletten, dat voortaan naar Mexico wa pens en munitie worden gezonden, waardoor natuurlijk de strijd zeer zal worden bemoei Jykt. En verder bleek dat ook Amerika door middel van het geld Mi-xico tot zich wilde trekken. Wanneer Huerta n.l. toegaf zou Wilson bij de Amerikaansche bankiers er op. aandringen een onmiddelyke leening aan te gaan, opdat in de voorloopige behoefte zou zyn voorzien. Eerst weigerde de regeering van Mexico vernederende voorwaarden te aanvaarden. Later echter heeft Mexico een tusschenweg gevonden om de breuk niet volkomen te maken en is dus een verandering ten goede gekoraeD. De Berlj'nsche correspondent der „Köln. Ztg." drijft eenigszins de spot met de paci fistische gevoelens, die Andrew Carnegie in zijn toespraak bij de van het borstbeeld voor Randal Cremer aan den Duitschen Keizer toedacht. Hij schrijft: „De heer Carnegie is democraat. Onze monarchale instellingen zijn voor hem van die verouderde diDgen, waarvoor men, met goed humeur, een raedelydenden glimlach over heeft, omdat men overtuigd is dat de toekomst weldra het ideaal eener monarchie zal verwezenlijken waarin het geld de grond slag van alle dingen is. Het merkwaardigst is dat deze opinie die is van een energiek volks leider, die over een ontzaglijke financieele macht beschikt. Zijn. er werkelijk lieden die gelooven dat Carnegie slagen zal. onzen keizer tot een pacifist van zijn soort te bekeeren Onze keizer is een monarch, besloten, den vrede te handhavan zoolang deze vereenigbaar is met onze nationale eer en de bescherming onzer rechtmatige belangen. Het schijnt niet, dat het heelal zich op dit oogenblik naar de maximen van Den Haag wil schikken. Zeker, Carnegie handelt met de beste goeder trouw ter wereld en die overtuiging is het welke hem, tot zjjn groote opofferingen in geld doet besluiten. Wat ons betreft, wij zullen blijven wat wjj zyn, een eenheid, gevormd uit een volk en een keizer. Wy zijn vredelievendde ge schiedenis is daar om dit te bewijzen. Maar wij zyn gewapend en besloten, voor de handhaving onzer macht en onze eer de opofferingen over te hebben, die de landge- nooten van Carnegie op het beslissende oogenblik wisten te doen. Wat de handhaving van deze vreedzame eenheid der groote mogendheden betreft, waartoe de Duitsche keizer den eersten stap zou moeten doen, zy doet ons denken aan het beroemde woord van een Franschman over de doodstraf: „Laat mynheeren de moordenaars beginnen". Von Hertling, de vroegere leider der Duitsche Centrum-partü, sedert anderhalf jaar minister-president in Beieren, is deze wejk 70 jaar geworden. De officieuse Nordd. Allgem. Ztg. wydt den jubilkris een waar- deerend artikeltje. Het Centrum-orgaan de „Germania" prijst hem hemelhoogen schrijft o.a. dat zyn veeljarige en verdienstelijke arbeid voor bet katholieke Duitschland ook in zyn Beiersch vaderland succes moge heb ben, „zoodat zijn ministerie in de Beiersche geschiedenis niet slechts een episode, maar bet aanbreken van een nieuw tijdperk be- teekenen zal, die ook in andere staten in Duitschland, waar het liberalisme nog uit eigen kracht, of met behulp der sociaal- democraten regeert, een terugwerking uit oefenen zal." „Dus meer HertliDgs!" coramenteert het vrijzinnige Berliner Tageblatt, dat uiteraard voor dezen ciericalen regeerder weinig sym pathie gevoelt. „Wij zyn omgekeerd van meening, dat Duitschland aan één Hertling juist genoeg heeft 1" der groote Europeesche pers deze, dat waar men by de eerste Chineesche burgeroorlog, die een einde aan hbt keizerschap maakte, Soenjatsen en de zijnen hemelhoog verhief als volksbevrijders en herauten der Wester- sche beschaving in het achterlijke Oosten, men thans al zyn bewondering en sympa thie uitgiet over Joenantsjikai. Deze gedragslijn der pers is in overeen stemming met de houding der Europeesche regeeringen. Terwijl de eerste keer tegenover de revo lutionnaire een meer dan welwillende neu traliteit in acht werd genomen, en 't Keizer schap feitelijk aan zyn lot werd overgelaten, spreekt men thans over de Zuidelijken die niets anders beoogen dan bet doel, waarvoor de eerste revolutie heet te zyn uitgebroken, alsnog te bereikeD, niet anders dan op een toon van laatdunkende onverschilligheid. Zoekt men nu naar de oorzaak van veranderde houding, dan vindt men dat tusschen den Isten en den 2den Chineeschen burgeroorlog de actie der Europeesche bank instellingen staateen actie die tot resultaat heeft gehad bet tot staDd komen der z.g. vijf-mogendheden-leening. Ook de Ameri kaansche financiers waren eerst by deze leening betrokken, doch dezen trokken zich, op aandrang van den inmiddels aan het bewind gekomen president Wilson, ten slotte terug. Men herinnert zich, hoe in den beginne de Chineesche regeering zich met hand en tand verzette tegen de finantieele voogdij, welke de Europeesche financiers aan het land trachten op te dringen, in ruil voor de millioenen, die zy hot nieuwe republikein sche bewind wilden leenen. Herhaaldelijk kwam het bericht, dat de onderhaudelingen waren afgebroken, en even dikwijls volgde de tegenspraak. Wat er eigenlijk achter de schermen gebeurd is, zal misschien eerst na langen tijd, en misschien wel in het geheel niet bekend worden. Zeker is het echter, dat de tegenstand der Chin. Reg. verminderde, naarmate de invloed van Joeantsjikai toe- en die van Soenjatsen afnam. Het jeugdige Chineesche parlement be proefde een laatste wanhopige poging om de heerschappij der Europeesche geldmagnaten te keeren, door het leeningsverdrag onwettig (e verklaren. Het mocht niet baten. Soenjatsen en de andere vrijzinnige uto pisten hadden hun tijd gehad; de aera van den „Real-poiitiker" Joeantsjikai was be gonnen. Van toen af steunde Joeantsjikai op de Europeesche geldmagnaten en de achter dezen staande reg6eringen en was sympathie der Europeesche pers aan zyn kant. De jongste opstand der Zuidelijken die op het oogenblik. volgens de berichten, zoo goed als bedwongen zou zyn kon geen verandering meer brengen. Zoo heeft dan de Europeesche geldwereld definitief vasten voet gekregen in het Chi neesche Rijk, en kan de systematische exploitatie van China's hulpbronnen een aanvang nemen. Haaysche Brieven. CCXXXVIII. Hoe het grootkapitaalisme de politiek beheerscht en het ongeluk der volkeren is, leert China wederom. De man, die China tot een republiek maakte en de keizerfamilie afzette, was Soenjatsen. Thans is hy balling buiten zyn land en heeft het moeten afleg gen tegên een ander leider Joeantsjikai. En nu is bet merk waardige in de houding Den Haag is de gebeele week in een feeststemming. Eigenlijk is het verleden week Donderdag al begonnen met de opening van het Vredespaleis. Al was de eigenlijke plechtigheid alleen toegankelijk voor het zeer beperkt aantal genoodigden, dat in de groote zaal plaats kon vinden, 's avonds vierde heei den Haag feest, waar toe de illuminatie alles bijdroeg. De vrede heeft dus een vorstelijke woning gekregen De tempel is haar gewijd geworden onder schittering van alle mogelijke unifor men 11 Hooge militaire autoriteiten luister den naar de inwijdingsrede, door den heer Van Karnebeek, Nederlands felsten mili- tairist, uitgesproken, deftige diplomaten deden of ze ernstig geloofden aan een spoe dige overwinning op den gouddorst van Krupmonopolisten.pantserplaatfabrikanten, en Dreadnougbtleveranciers. Maar hoe'tzy, den Haag is intusschen een prachtgebouw rijker geworden. Het inwendige van het Vredespaleis wekt terecht ieders bewonde ring. De pracht, die de bezoeker aanschouwt, laat zich niet beschrijven. Reeds de voorhal, met de magnifieke marmeren trap der ge meente, de schoone geschilderde ramen van de regeering, het aangrijpende Christusbeeld, dat Argentinië schonk, maakt een overwel digenden indruk. In de ruime zalen prijken de schoonste kunstgewrochten, die de vol keren der aarde vroeger en later wisten voort te brengen. De schitterende Japansche wandbekleedingen, de uiterst kostbare vazen van China, de plafondschilderingen, het marmer van Griekenland en Italië met tal- looze kostbare geschenken uit alle deelen der wereld, maken het Vredespaleis tot een modern wereldwonder. Den dag na de plech tige opening genoten een 3000 genoodigden van de pracht der zalen. Een feestelijkheid van heel anderen aard had 's morgens plaats gehad. Onder enorme belangstelling was de landbouwtentoonstel ling door prins Hendrik geopend. Ook hier was de kunst aan 't woord. Het historisch landbouwfeest, waarbij 11 landbouwwageDS, beschilderd, zooals ze voor 100 jaar waren, beladen met de producten van verschillende provinciën, begeleid door boeren en boerin nen jn de dracht van 1813 defileerde, was keurig. Onze eilandgenooten de H H. A. A. Mys en J. v. d. Koogh komt de eer toe voor de uitvoering van eenige wagens voor treffelijk zorg gedragen te hebben. Deze week raken we niet uitgefeest. Maandag is Koninginnedag gevierd als nooit te voren. Vrijdag is de groote dag voor de herdenking der onafbankelykheid.Natuur- lyk is er geen zestiende procent van heel den Haag dat precies weet, waarom we feestvieren, doch dat doet er niet toe, we vieren feesten dus basta. Wie Maandagavond de drukte op straat heeft gezien, houdt zyn hart vast, wat het Vrijdag moet worden, want Maandag was de volte reeds angst wekkend. Voor de Koningin zijn het uiterst ver moeiende dagen. In tegenstelliug met vorige jaren toch komt Hare Majesteit thans zelve bij verschillende gelegenheden en dat komt de populariteit van het Vorstenhuis zeer ten goede. Wie weet of hierin niet een goed voorteeken moet worden gezien, dat den Haag weer meer inderdaad residentiestad zal worden, wat bet de laatste jaren slechts in naam was. Als onze gemeenteraad in September weer bijeen komt, zal hij heel wat nieuwe gezichten zien. De heer Wesseling verdwijnt met eenige zyner coalitiebroeders De heeren Lely en Simons zyn als wethouders afge treden, de heer Thomson is als majoor naar Groningen verplaatst. Als er ééncritiek heeft moeten hooren, is het wel steeds wethouder Simons geweest. Dat onze gemeente rekening thans nog een batig slot van f 750000 ver toont, pleit intusschen voor zyn beheer en zyn juist gekozen opvolger, mr. Drooglever Fortuyn zal hebben te zorgen dat onder Izijn beheer dezelfde resultaten worden be reikt. In zijn oude samenstelling nam de Raad in zyn laatste vergadering een uitne mend besluit. De oudjes, die in bet gemeen telijk armhuis worden verpleegt zullen voortaan niet meer gesignaleerd worden door een aparte kleeding. Het ware te wen schen, dat de talrijke weeshuizen die de ongelukkige weezen nog alty'd in een soort narrenpak steken, zooals b.v. in Amster dam gebeurt, er eindelijk eens toeovergin- met die middeleeuwsche gewoonten te bre ken. De bedeelingskleeding mocht passen by de opvattingen der 17de eeuw, in om zen tyd is het onverdedigbaar ouden van dagen en weezen te kenteekenen. 'k Wil aan het slot van mijn brief nog even aanstippen, welk een voordeel al de feestelijkheden en congressen voor de resi dentie opleveren. Niet minder dan 20000 vreemdelingen hadden in Ue laatste week in 't Haagje logies besteld. Onze autoriteiten beginnen dat voordeel meer en meer te be seffen. Internationale congressen worden op het gemeentehuis en in de Ridderzaal fees telijk ontvangen. Zoo hoort het. Dat is het beste middel om den Haag aantrekkelijk te maken als brandpunt van internationale geleden had ze haar echtgenoot verloren, na zijn dood werd de aap haar beste vriend en het voorwerp harer moederlijke zorgen. Mrs. Packy, zoo heet de dame van de mil lioenen, verwende haar James, de leelijke chimpansee op de ergste manier. Het beest werd als een lief kind behandeld en mocht precies doen en laten wat het verkoos. Daar nu de aap in vele dingen met den mensch overeenkomt, is het niet meer dan natuur lijk, dat deze aap zich precies gedroeg als een verwend kind... Hy werd namelijk machtig vervelend, was ongehoorzaam en dwingerig, in één woord hy was echt stout. Het natuurlijk gevolg was, dat de bedien den van de rijke dame het land hadden aan den dierlijken dwingeland ze hadden meer dan genoeg van hem en lieten het niet als ze hem een kool konden sloven. De laatste poets die ze den aap bakten, kostte het dier het leven. Miss Packy leek den eersten tijd ontroostbaar. Een imposante begrafenis werd op touw gezet. Dat was nog niet genoeg. Zelfs werd een bekend New-Yorksch beeldhouwer opgedragen een groot kostbaar bronzen standbeeld van den overleden vier voeter te maken. De beeldhouwer kreeg een ontelbaar aantal foto's van James, waar naar hy het beeld kon maken. Dezer dagen is het standbeeld gereed gekomen en het eerste apengedenkteeken is met groote plechtigheden onthuld. Het beeld staat midden in een groot park van Mrs. Packy. Bij de onthulling waren vele gasten uitgenoodigdeen muziekkorps blies fanfares en er werden lange speeches gehouden. Het feit werd besloten met een eere-banket, waarbij aan het dessert een notoris een clausule voorlas uit bet testa ment van de treurende dame. Daarin wordt gezegd, dat de erfgenamen van Mrs. Packy verplicht zullen zijn na haar dood het gedenkteeken van „haar beste vriend" in eere te houden en goed te onderhouden. Buitenland. Een apen standbeeld. Een echt-Amerikaansche geschiedenis. Een rijke dame hield er een chimpansee op na, waar ze dol mee was. Korten tijd Een moordproces te Milaan. Men zal zich wellicht herinneren, dat ee- nigen tyd geleden in geheel Italië en in Amerika groot opzien werd gebaard door den moord op mevrouw Porter Charlton, wier lyk in een zak genaaid, uit het meer van Como, by Moltrasco, werd opgevischt. Thans is Porter Charlton te Napels aan gekomen, uit New York, waar hij gearres teerd werd door 6enige detectives. Hy zal te Milaan terecht moeten staan wegens moord op zyn vrouw. Charlton had eerst twee revolverschoten op haar gelost en het lijk vervolgens in een zak genaaid, waarna hij het huiveringwekkend pak naar het meer van Como had vervoerd en in het water had geworpen. De moordenaar, die reeds bekend heeft, verklaarde, dat de reden zyner misdaad was, dat zijn vrouw in hooge mate aaa nymphomanie leed en alcoholiste was, zoo dat zy hem het leven tot een bel maakte. Hy beweert, uit zelfverdediging op haar geschoteD te hebben en daarna ontzet over zijn daad, getracht te hebben het lijk te doen verdwijnen. Êen geheimzinnige moord op ten prior. De zestigjarige prior, Ignaz Korzak, van het Basiliaurklooster te Zloczow (Galicië), die wegens zijn goedheid algemeen bemind was, is Donderdag met een vleeschmes ver moord. Het lyk, dat Vrijdagochtend vroeg gevonden werd, vertoonde zes lang, onge veer twee decimeter diepe snüwonden. Een dienstmeisje beweert den prior Donderdag avond om tien uur nog gezien te hebben. Hij was toen goed geluimd en had zich spoedig daarop in zijn slaapvertrek terug getrokken, na eerst ouder gewoonte alle deuren zorgvuldig achter zich te hebden gesloten. De moordenaar die een diefstal in den zin bad, moet een schuilplaats in hot klooster hebben gehad en vandaar uit in de slaapkamer gedrongen te zyn. De prior stond als zeer rijk bekend en naast zijn lyk lag een in flarden gescheurde zak doek, die aan bet bovenbedoelde meisje toebehoorde. Zy werd in den loop van Vrij dagavond gearresteerd, daar men vermoedt, dat zy van deze zaak meer afweet. Uit de cel van den prior werden 10.000 Kronen gestolen. Korsak had dezer dagen een pro ces gewonnen, dat hy tegen de bloedver wanten van den vroegeren prior, Remiro- witscb, gevoerd had. Prior Remirowitsch had ongeveer 63.000 kronen nagelaten, die hy aan het klooster en Ignaz Korsak tot diens persoonlijk gebruik had vermaakt.

Krantenbank Zeeland

Onze Eilanden | 1913 | | pagina 1