NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD,
OT-HOLLANDSCHE EN ZBBOWSCHE EILANDEN
IDDELHARNIS
ITRAUSSj
erende Goederen, enz.
Het Egyptische Monster.
350
TET NEUSJE VAN DEN
ZALM - KOSMOS
STORMVOGELS
FLOR DE GUTTERIEZ
ONZE EILANDEN
voor oe
Dit Blad verschijnt eiken Zaterdagmorgen.
Prijs per kwartaalf 0,50
Afzonderlijke nummers- 0,05
No. 19 Zaterdag 29 Maart 1913 20E Jaargang
Alle voor de Redactie en Administratie bestemde stukken en Advertentiën worden uiterlijk
Vrijdagmorgen ingewacht bij de Administratie te Middelharnis.
Prijs per advortentiën van 15 regels f 0,50
Iedere regel meer- 0,10
Groote letters naar plaatsruimte.
Buiteiilandsch Overzicht.
^Zaterdag der vorige week is het Oosten-
rjjksche ultimatum aan Montenegro over
handigd, waarbij Oostenrijk met een gewa-
S^end optreden dreigt. Rusland heeft te
bttinje aangedrongen dat aan de burger
bevolking van Skoetarie machtiging tot het
verlaten der stad gegeven zou worden en
pok Italië heeft een dergelijken stap gedaan,
f De gezanten der mogendheden hebben
den minister van Buitenlandsche zaken te
lettinje een nota overhandigd, waarin wordt
gezegd, dat de bondgenooten op den steun
der mogendheden bij de regeling van finan-
Éieele en andere aangelegenheden niet be
hoeven te rekenen, indien zij zich niet
schikken naar de zinswijze der mogend*
jden.
H Te Belgrado richt zich alle aandacht op
Montenegro, daar volgens inlichtingen uit
diplomatieke bron de mogendheden binnen
kort aan de Montenegrynsche en Servische
regeeringen zullen mededeelen, dat hoe
ook de afloop zij van het beleg van Skoetari,
de bestemming dezer stad zal worden be
paald door de mogendheden die het naar't
Bchyntnogniet volkomen eenszijngeworden.
De Itahaansche Tribuna deelt mede dat
le kwestie nopens Dzjakowa in de laatste
U'eenkomst der gezanten geregeld is. Oos-
mrijk heeft er in toegestemd dat Dzjakowa
in Serviö wordt afgestaan op voorwaarde
,at Rusland genoegen neemt met de inly ving
in Skoetari bij Albanië.
Rusland stemde daarin toe en heeft zich
ngesloten bij een stap, te Belgrado en
(ttinje gedaan en ten doel hebbende Servie
jn Montenegro hun illusies over de bestem
'liug van Skoetari te ontnemen. Men gelooft
gemeen dat de kwestie van Skoetarie haar
ARBEID ADELT
GRACIA
Sigaren-merken
Sigarenmagazijn
COXOXOXOXOXOXOXOXOXOXO«
ROTTERDAM
ier ter stede, is ondanks
tekende Inrichting.
oto's met proef (Plat. mat) f 1,25
I r~
n Albumin e,
llijken prijs.
Zon- en Feestdagen
LEFOON 6161.
DE STAD GEZONDEN.
(OXOXOXOXOXOXOXOXOXOXOX
IViirpvpiHIQVpiilipiiVIÏ!
Enkele gezanten te Constantinopei hebben
iustructies ontvangen, de Porte een mede-
dfeling te doen nopens de vredesvoorwaar
den. Men gelooft, dat dit in het begin der
Vólgende week zal geschieden.
De ministerraad heeft beraadslaagd over
het aan de mogendheden te geven antwoord.
D)b Porte moet bereid zyn genoegen te nemen
iet de grenslijn Midia-Enos, maar, volgens
erucbten, alleen indien Loele Boergas in
bezit blyft van Turkije.
Voorts zou Turkije godsdienstige voorrech
ten voor de moslims te Adrianopel ver
ingen.
Turksche politieke kringen verzekeren dat
de vrede aanstaande is.
De gezanten der mogendheden hebben aan
den minister van buitenlandsche Zaken te
Athene de nota overhandigd, houdende de
grondslagen voor vredesonderhandelingen,
gelyk die door de gezanten-bijeenkomst te
Londen zyn uitgewerkt en ook zijn aange
boden aan Servië en Bulgarije.
[Minister Coromilas heeft er kennis van
genomen en verklaard, dat hy zich met de
*~indgenotenzal verstaan over het antwoord.
FEUILLETON.
,U kan wel gelijk hebben," zeide Pharos
•et meer dan zijne gewone minzaamheid,
aar zie je my'n vriend, wij veikeeren in
-rr1 bijzonder geval. Wij hebben eene onge
lukkige dame bij ons, die wij zoo spoedig
mogelijk naar Londen willen krijgen. Het
"rizen overdag zou haar te veel opwinden,
\arom kiezen wy daarvoor den vroegen
istigen morgen. Dat begrijpt u natuurlijk
'haros tikte op eene beteebenis volle wyze
?P zijn voorhoofd en de man keek in de
jSpuilplaats en toen by Valerie daar met
Mape droevige uitdrukking zag zitten, keerde
"JJ zich tot Pharos en zeide
»Arm jong ding. En zulk eene schoone
aame.ook. Wel, wel, niemand van ons weet,
wat er ons wacht, mijnheer 1 De zuster van
myne vrouw was een jaar of twee
't'hg op denzelfden weg. Melancholie
de dokter bet, wat niet te ver-
onderen is, daar haar verloofde die toen
'1° i Zic'1 g*DB verdrinken. Als dat het
£val is, begrijp ik, waarom u bij nacht wil
pizen. Ik zou zeker hetzelfde doen. Als de
Naar luid van een telegram aandeltall-
aansche Tribuna heeft de militaire comman
dant van Brindisi orders ontvangen om
streng toezicht te houden op hetjachtJUe/conp
van den hertog V3n Montpensier, die koning
van Albanië wil worden. Een torpedoboot
ligt klaar om het jacht in de Itahaansche
wateren te vergezellen, ten einde, het te
beletten wapenen in te nemen.
Volgens inlichtingen uit gezaghebbende
bron heeft Venizelos bevestigd, dat Saloniki
Grieksch wordt.
De Bulgaren, die na den slag bij Tscha-
taldja 50 K.M. terug moesten, hebben het
Grieksche leger om medewerking verzocht.
Er zijn vijf divisies toegestaan op voorwaar
de, dat koning Constantyn opperbevelhebber
van het leger der bondgenooten wordt.
Althans zoo heet het in een bericht uit
Grieksche bron
Een groote verandering in de houding der
groote mogendheden zal zonder twijfel de
val van Adrianopel brengen. Na maanden
lange belegering en ten koste van duizenden
menschenlevens is het de Bulgaren einde
lijk gelukt te nemen. De Duitsche bladen
beschrijven den indruk, dien de val van de
stad te Berlijn maakte als volgt.
Nog eenmaal zet de stryd met alle macht
in en, naar het schijnt, is het einde daar.
Nog eenmaal stroomt het bloed van dui
zenden onschuldige menschen ter wille van
eenig grondgebied en een bijna verwoeste
stad op zijn lauweren rusten. Adrianopel,
dat vijf maanden lang een regen van lood
en ijzer heeft gètrosseerd, dit laatste bol
werk van de Turksche heerschappij, is ge
vallen en daardoor is een toestand gescha
pen, die wel verandering zal brengen in de
algemeene internationale politiek der mo
gendheden en in de eischen der verbonden
Balkanstaten. Wel werd Adrianopel door
de mogendheden, reeds aan de Bulgaren
toegewezen, doch de Turken meenden nog
steeds, dat de oorlog voor hen niet definitief
verloren was. Turkije had nog geen for-
meele verklaring afgelegd, dat het de sterk
ste vestiDg van het rijk aan Bulgaren wilde
afstaan. Tot nog toe hebben de mogend
heden alleen nota's gewisseld en haar ge
zanten hielden te Londen lange conferenties
zonder dat men op den vredesweg een stap
voorwaarts is gekomen.
Enkele dagen geleden zoo schrijft de
„Vossiscbe Zeitung" werden door de voor
stellen der mogendheden aan de Balkanre-
geeringen overhandigd. Terwijl iedereen op
haar antwoord wachtte, bestormden en ver
overden de Bulgaren de blijkbaar uitgeputte
vesting, waardoor zy een nieuwen toestand
in het leven hebben geroepen. De verove
ring van Adrianopel maakt de positie van
de verbonden Balkanstalen tegenover de
mogendheden sterker. Dezen zyn het n.I
niet eens wat betreft de vaststelling dei-
toekomstige grenzen, de schadeloosstelling
en het lot der eilanden in de Engelsche
Zee. De verbonden Balkanstaten vragen
meer dan de mogendheden willen toestaan
en hun eischen druischen tegen de belangen
trein binnenkomt, mynheer, laat u het dan
maar aan mij over, en ik zal voor een wagon
zorgen, die u den geheelen weg door alleen
voor u en uwe reisgezellen kan hebben. U
zal om drie twintig te Norwich zijn."
Wy volgden hem langs het perron naar
het plaatsbureau en Pharos had nauwelijks
de kaartjes genomen, of de fluit yan den
trein klonk toen dezede uithalling, waardoor
wij het station hadden bereikt, binnenkwam
en waarschuwde ons om ons voor't vertrek
gereed te maken.
„Zoohier is hy precies op tijd I" zeide
de stationchef. „Nu mynheer, kom u nu
maar mee."
Pharos wenkte ons te volgen, de andere
opende de deur van eene eerste klasse
coupé. Wy stapten er allen in. Pharos jliet
een souvereign in 's mans hand vallen de
trein vertrok en eene minuut later waren
wy veilig van Tebworth verwijderd. Wy
kwamen by'na precies op het juiste tijd
stip te Norwich aab en binnen twintig
minuten na onze aankomst daar hadden
wij van trein verwisseld en spoedden voort
naar Londen met eene snelheid van vijftig
mijlen per uur.
Van Norwich evenals van Tebworth waren
wij gelukkig genoeg een coupé voor ons
alleen te hebben en gedurende de reis vond
ik de gelegenheid met Pharos te bespreken,
wat hy dacht te doen, wanneer wij in de
van Turkije in. Eerst thans, nadeü val van
Adrianopel, zullen de verbonden Balkan
staten den mogendheden een antwoord ge
ven. Het ligt voor de hand, dat de inhoud
daarvan, niet bescheidener zal zijn dan de
eischen, die reeds door hen gesteld werden.
De Bulgaren zullen op de mogelijkheid
wijzen, dat zij thans, au het groote bele-
legeringsleger van nagenoeg 45,000 man bij
Adrianopel vrijkomt, aanvallenderwyze te
gen de Tcbatalja-linie kunnnen optreden en
Constantinopei bedreigen. En men kan er
zeer zeker op rekenen, dat zij thans toe
gang zullen eischen tot de Zee van Mar
mora.
Van verschillende zijden werd beweerd,
dat de val van Adrianopel de politieke si
tuatie zou verbeteren en ophelderen, omdat
Turkije dan verplicht zou zijn vrede te
sluiten. Daar staat tegenover, dat dit feit
den arbeid der mogendheden zeer bemoei
lijken kan, omdat de Bulgaren thans nog
onverzettelijker dan te voren hun eischen
zullen verdedigen. Voor de Bulgaren was
het een dubbele noodzakelijkheid, dat zij
eindelijk deze vesting in hun bezit kregen,
al ware het alleen om hun prestige bij de
andere Balkanbondgenooten te kunnen hand
heven en om thans de vrije hand te krijgen.
Daarbij komt ten slotte nog de geweldige
indruk, dien de val van Adrianopel op Con
stantinopei zal maken! De Jong-Turken
revolutie van 23 Junuari heeft geen enkel
voordeel gebracht. Integendeel, alles wat
Enver-bry en zijn revolutionnaire aanhangers
ondernomen hebben, is jammerlijk mislukt.
Opnieuw werdenduizenden dappere maunen
noodloos ter slachtbank gevoerd en is alle
inspanning zonder resultaat gebleven. Men
weet verder, dat de samenzwering tegen
grootvizier Mahmoed Sjefket.-pasja voort
durend nieuwe aanhangers vond en het zal
wel geen sterveling'verwonderen, wanneer
het drama binnen de muren van het oude
Byzantium voortgezet zal worden. Wèl sterft
Turkije een langzamen dood en het is de
vraag, of er nog van een nieuwen opbloei
van dit land in Europa gesproken mag
worden.
In het Engelsche Lagerhuis heeft Minister
Churchill een belangrijke redevoering over
vlootuitbreiding gehouden.
Als de oorzaken, die vermeerdering der
vlootuitgaven noodzakelijk maken, noemde
hy
le. de besluiten, genomen om redenen
van politieken aard tot het vermeerderen
van de in dienst zynde schepen, als gevolg
van de nieuwe Duitsche Marinewet, alsook
de verhooging der bezoldiging der man
manschappen
2e. het steeds toenemen van de afmetin
gen en snelheid der oorlogschepen;
3e. de ontwikkeling van nieuwe diensten,
het stoken met residu, de aviatiek en de
radiotelegraöe
4e het stijgen der prijzen voor den bouw
van schepen
stad waren. Bij mijzelve had ik zeker
gedacht, dat, zoodra wij er waren, hy Valerie
naar het huis zou meenemen, dat hij bij
gelegenheid van zyn vorig bezoek had
bewoond, terwijl ik naar my'n eigen atelier
zou terugkeeren. Dit echter, ontdekte ik,
was geenszins zijn plan.
„Ik zou er niet aan kunnen denken, my'n
beste Forrester," zeide hij met nadruk. Is
het mogelyk, dat je kunt danken, dat na
al wat wij te zamen hebben doorgemaakt,
ik je zou toestaan mij te verlaten? Neen,
neen Daaraan moet niet voor dat oogenblik
gedacht worden. Ik waardeer je gezelschap
zelfs, ofschoon je het niet gelooft, zooals
je me gisterenavond zoo duidelijk zei. Je
moet ook de echtgenoot van mijne pupil
wordeu en om die reden alleen wil ik je
niet uit het gezicht verliezen in den korten
tyd, die mij nog rest. Ik sprak met my'ne
agenten af, voordat ik Londen in Juni
verliet, en ik heb van hen gehoord, dat zij
eene geschikte verblijfplaats voor mij in
eene deftige buurt hadden gevonden. Valerie
eD ik hebben niet veel ruimte noodig en
als ge bij ons je intrek wilt nemen— dat
is te zeggen natuurlijk, dat jelui getrouwd
zijn verzeker ik je, zullen wy beiden
verheugd zyn. Wat zeg je er van, mijn
beste
Ik zag Valerie's gelaat ophelderen, toen
zij hoorde, dat wij niet gescheiden zouden
6e. de langzame bouw tengevolge van het
gebrek aan werven.
De nieuwe Duitsche vlootwet vermeerdert
het aantal schepen, dat wy ieder jaar moeten
bouwen. Deze wet, alsook de behoeften
waarin wij in de Middelandsche Zee moeten
voorzien, dwingen ods, de proporties der
schepen, die wy zoo volkomen mogelijk
voor den dienst gereed moeten houden, te
vergrooten. Het feit, dat Duitschland Ame
rika en Italië kanonnen van grooter kaliber
aanschaften, dwong ons tot dezelfde maat
regelen. Er is, naar ik vrees, weinig hoop,
dat wy in de toekomst een vermeerdering
der uitgaven kunnen vermijden, indien ten
minste aan de scherpe rivaliteit de weten
schappelijke volmaking der strijdmiddelen
niet spoedig een einde komt.
Churchill zeide ten slotte: Er is gelukkig
een weg open, die het den volkeren mogelijk
kan maken de lasten, waaronder zij gebukt
gaan, te verlichten.
De vraag, die aan de groote mogendheden
en aan de groote volken gesteld moet wor
den, is, of, indien zy zich bereid verklaren,
gedurende een jaar geen oorlogsschip te
bouwen voor eenige vloot, hun maritieme
belangen op deze wijze in gevaar gebracht
zouden worden."
Churchill herinnerde er aan dat hy ver
leden jaar deze kwestie ook ter sprake
brachten verklaarde, dat hy dit thans weder
deed. Er kan geen bezwaar ingelegenzyn,in
dien voor een j aar geen vlootuitbreiding plaats
heeft, indien tenminste bijvoorbeeld voor
het jaar 1914 een betrouwbare eD wel om
schreven overeenkomst getroffen wordt. De
invloed der EDgelsche en Duitsche regee
ringen, die eendrachtig samenwerken voor
het behoud van den viede en het welzijn
der volkeren, zou onschatbare resultaten
opleveren, indien tusschen beide landen een
overeenkomst tot stand kwam, die tenge
volge had, dat onnutte verspilling van krach
ten voorkomen wordt. Mocht een dergelijke
overeenkomst nog meerdere landen omvat
ten, dan zou zij ongetwijfeld een reden tot
nog grootere voldoening voor de geheele
wereld zyn.
Haayscfie Brieven.
ccxx.
Wie Maandag in den Haag was en niet
op de hoogte was van hetgeen er te doen
was, zou ongetwijfeld hebben gemeend, dat
een Oranjefeest duizenden vreemdelingen
naar de hoofdstad had gelokt. Eike trem
voerde een nieuwen stroom aan en lange
rijen golfden onafgebroken naar Houtrust.
Ze kwamen echter niet voor de viering van
een nationalen feestdag. De tweede Paasch-
dag was bestemd voor de huldiging van
Zyne Majesteit den voetballer. Bij een goede
tooneelvoorstelling is vaak de zaak half
bezet, op een degelijke lezing komen inde
residentie vaak een luttel aantal bezoekers
Voor de huldiging van het bruine voetbal
monster waren dagen van te voren de dui-
worden en dit deed mij besluiten. Echter,
om de reden, dat ik voor geen oogenblik in
zyne vriendschappelijke woorden geloofde,
wilde ik niet te graag bereid schijnen om
zijn voorstel aan te nemen.
„Ik weet niet, wat ik zeggen 2al, ant-
woorddeik, zoo gauw als ik tot de conclusie
gekomen was, dat het op het oogenblik
beter zou zijn, indien ik het verleden scheen
vergeten en vergeven te hebben. „Ik heb
reeds te veel van uwe gastvrijheid gebruik
gemaakt."
„Je hebt er in 't geheel niet te veel van
gebruik gemaakt," antwoordde hy. Ik heb
veel genoegen van uw gezelschap gehad en
ik zal nog meer verheugd worden, als je
meent met mijn plan te kunnen instemmen.
Daarop trok ik my'ne weigeriDg terug en
beloofde mijn intrek by hem te zullen
nemen, totdat de maatregelen voor ons
huwelijk waren genomen.
Zooals het bleek, was my'ne verwondering
toen ik hoorde, dat hij een Londensch huis
had genomen, niet de eenige verrassing,
die my wachtte, toen wy Liverpoolstreet
hadden bereikt, wie anders kwam daar ons
tegemoetloopen dan dezelfde livreiknecht,
die naast den koetsier had gereden op die
gedenkwaardige terugreis naar Pompeji.
Hij was in dezelfde donkere en eenvoudige
livrei gekleed, die hy toen had gedragen
en terwyl hy zijn meester, zijne meesteres
zenden toegangskaarten reedB uitverkocht!
De pers wijdde dagen van te voren kolom-
menlange artikelen aan de wereldschok
kende gebeurtenis, dat een voetbalmatch
tusschen Engeland en Nederland zou worden
gespeeld. Toen de partijen in het veld
kwamen, hadden zeker een 20.000 toeschou
wers zich om het strijdperk verzameld. Toen
eindelijk een Nederlandsche overwinning
kon worden bekend gemaakt, leek het of al
die 20.000 menschen stapelgek waren ge
worden. Banken werden omgesmeten,staket
sels vernietigd, als een razende massa
stortte alles zich over het veld om de voet
balhelden te vereeren! 'tWas of we onze
onafhankelykheidsfeesten vierden na een
zware overheersching. 'tWas of Nederland
een kunststuk had verricht van de aller
grootste internationale beteekenisl En
's avonds zat elk café propvol, heerschte er
een enorme drukte en trokken de voetbal
vereerders in dolle vreugde door de Haag-
sche straten, 't Was roerend, meer dan
roerend.
Lezer of ik dan niets gevoel voor sport, of
ik zelf nog niet eens een trap zou willen
geven tegen dat bruine leder?
Ik erken ten volle de waarde der sport
voor lichamelijke ontwikkeling. Het is ge
lukkig dat de regeering meer en meer inziet
door haren steun aan bonden voor de
lichamelijke ontwikkeling, dat een gezond
lichaam eer-ete voorwaarde is voor de weer
baarheid van het geheele volk. Doch de
voetbalsport is langzamerhand een exces
geworden. Wat nut heeft het, dat de groote
pers die jeugdige menschen voortdurend
bewierookt eD zelfs aan de voetbalverrich
tingen afzonderlijke bijbladen wijdt? Op een
leeftijd, dat die jonge menschen moeten
denken aan ernstige voorbereiding, maken
ze buitenlandsche reizen, worden er befeest
en befuifd, worden er laten we het woord
maar noemen, vaak blasé. Voor de studie
van heel wat jongelui is de voetbalharts
tocht van het allergrootste nadeel geweest.
Ik voel voor al die publieke vertoouingen
met zijn nasleep van persbewierooking dan
ook. bitter weinig. My'n klacht zal wel bitter
weinig baten. Zyne Majesteit de voetballer
is nu eenmaal de gunsteling van het publiek
en heel wat Hagenaars achten hun Zondag
middag verloren als ze dien niet op Houtrust
of aaD den Wassenaarschenwegby een voet
balmatch hebben doorgebracht.
De Paaschdagen zagen een congres van
heel wat grooter beteekenis bijeenkomen te
Utrecht. De S. D. A. P. hield er zyn jaar-
lyksche wapenschouwing.
Het belang vaü het congres lag wel, wat
de Junistembus betreft, vooral in de vraag
of het voorstel van het partijbestuur omtrent
de gedragslijn, die bij de herslemmingen
zal worden gevoerd, zou worden aaugeno-
men. Het is een teekenend verschijnsel,
dat zonder veel debat van beteekenis het
voorstel van het partijbestuur met alge
meene stemmen werd aanvaard. Dat wil
zeggen, dat byna zonder uitzondering de
candidaten der vrijzinnige concentratie bij
en my met den meest onderdanigen eerbied
begroette, gaf hy niet in het minst zyne
blijdschap of verwondering te kennen.
Nadat hij zich overtuigd had, dat wy geen
bagage hadden medegebracht, bracht hy ons
van het perron naar het plein buiten, waar
wy een prachtigen landauer vonden, die
op ons wachtte en door een paar gitzwarte
paarden werd getrokken en gemend door
denzelfden koetsier, dien ik te Napels
had gezien. Nadat ik Valerie had helpen
instappen en zoodra ik met my'n rug naar
de paarden was gaan zitten, zeide Pharos
iets op zacbten toon tot den livreiknecht
en nam naast tegenover my plaats. Het
portier werd onmiddellijk gesioten en wy'
reden weg van het plein.
Ik kan je niet zeggen, hoe het gezicht
der straten mij aandeed. In vroegere dagen
had ik dikwijls gezegd, dat ik liever overal
wilde sterven behalve in de Metropolis. Nu
echter, na wat ik in de laatste maanden
doorgemaakt had, was ik vast overtuigd,
dat er geen andere plaats als Londen in
de wereld was. Te Napels, Cairo, Praag,
Berlijn en Hamburg, was ik als een vreem
deling geweest in streken, die mij onbekend
warennu was ik weer in myne eigen
geboorteplaats en ik kreeg een onbeschrij
felijk gevoel van veiligheid uit de volle
straten en zelfs van de geduchte politie
agenten, die op de kruispunten dienst deden.
