IDIJK.
mmen.
ZU1D-H0LLANDSCIS EN Z1EUWSCIE EILANDEN
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD,
chool en
enschool
oederen, enz.
AUSS
IOO.
Papierhandel
Het Egyptische Monster.
HARDF!
Dirksland.
8, Nieuw-Helvoet.
ERDAM
ice foto's,
e Inrichting.
f (Plat, mat) f 1,25
,,1,M
n n 2.50
„4,00
iderlijke
EN
11 y k e n p r y 8.
- Telef. 6161.
;onden. -mB
SDORPf
paat 36,
Amsterdam.
20298.
HUIJSEN,
paat 46',
Amsterdam.
20298.
per,
ide Pekela.
20298.
BERS,
Paulowna.
9298.
P>
Wognum,
9298.
onden.
Tijdgeest",
TENUE-BUREAU
MIDDELHARNIS
,r de
irraad
ÏEKENHAEEN,
3EELEN, DECI-
q verschillende
INKT stukjes en
SPENNEN,
DOZEN, enz. enz.
i alle benoodigde
APIER
dheden die moch-
beslist de laagste
en kwaliteit!
DER SCHENK.
ONZE EILANDEN
VOOR DB
Dit Blad verschijnt eiken Zaterdagmorgen.
Prijs per kwartaalf 0,50
Afzonderlijke nummers- 0,05
No. 47
Zaterdag 12 October 1912 19E Jaargang
Alle voor de Redactie en Administratie bestemde stukken en Advertentiën worden uiterlijk
Vrijdagmorgen ingewacht bij de Administratie te Middelharnis.
Prijs per advertentiën van 45 regels f 0,50
Iedere regel meer-0,1#
Groote letters naar plaatsruimte.
Buitenlandscli Overzicht.
De Internationale Vereeniging voor den
Vrijen Handel heeft een uitgebreid werk
uitgegeven, dat onder den titel „Den Last der
Protectie" schetst, weike nadeelen dit roof-
stelsel in verschillende staten heeft opgele
verd.
Professor Brentano levert in dat werk een
uitgebreide studie over de protectie in
Duitscbland.
Allereerst schetst hy de grondvesting van
het verbond tusschen Agrariërs en Industrie-
elen op protectionistische grondslag, waartoe
Bismarck in 1878 den eersten stoot gaf. De
daarmede ontstane toestand werd onder het
bewind van Caprivi en Bülow nog verder
gewijzigd en meer en meer werd aangestuurd
op de uiterste consequentsies der verderfe
lijke politiek van bescherming. De naast
bet invoerrecht op buitenlandsch graan in
gestelde uitvoerpremie op uitgevoerd graan,
leidde tot een prijsniveau van graan, de
allereerste levensbehoefte, binnen de gren
zen van het Duitsche Rijk, dat. voor het volle
bedrag der rechten hooger staat dan op de
wereldmarkten. Terwijl dus de schatkiBt
slechts het batig saldo geniet van de op in
gevoerd graan geheven rechten en hetbedraj
der betaalde uitvoer-premies op de niet onbe
langrijke hoeveelheden uitgevoerde rogge en
andere granen, drukt op het graangebruiken-
de deel van hot Duitsche volk en daarmee
op ieder die brood gebruikt, het volle bodrag
der rechten over de jaren 1907 tot 1909 het
bedoelde saldo ca. 125 millioen mark, zoo
werd totaal ca. 1020 millioen in den vorm
van rechten en prijsverhooging door de rech
ten opgebracht en vloeide dus 895 millioen
hoofdzakelijk in de zakken der landjonkers.
Een teekenend beeld waartoe een protecti
onistische politiek kan leiden.
Ook in de industrie doen zich de gevolgen
der bescherming voelen. De „zegeningen"
der Kartelvorming onder kunstmatige be
scherming der hooge invoerrechten zijn niet
gering te schatten, en bovenal ondervindt
de Duitsche handelspolitiek de grootste
moeilijkheden in het afsluiten van tractaten
met andere mogendheden.
Van de hand van Jhr. H. Smissabrt ver
scheen in dit opzicht het artikel over het
Nederlandsche Tariefontwerp, dat reeds in
de „Revue Economique" het licht zag. Na
een beschouwing over de by het Tariefont
werp geleverde Inleiding van den Minister,
gaat Jhr. Smissaert de ontwikkeling na van
den Nederlandschen handel en industrie
onder het regime van den Vrijhandel en doet
op de groote gevaren, die er speciaal voor
een klein land als het onze, aan het sturen
ia protectionistische richting, zyn verbonden,
een helder licht vallen.
H. E. Alexander Matlekovitz schrijft over
Hongarije en Protectie. Hoofdzakelijk in
navolging van de steeds hooger opgevoerde
invoerrechten van omringende mogendheden
werd de Oostenryksch-Hongaarsche handels
FEUILLETON1.
Het salon moet ruim dertig voet lang en
achttien voet breed geweest zijn en één
oogopslag toonde my, dat de versieringen,
het vloerkleed en het ameublement van het
beste waren, dat smaak en geld konden
verschaffen. Metgeruisloozen voetstap leidde
de hofmeoater my door het salon en eene
deur aan bakboordzijde openende, wees hy
mij mijne hut.
Mijn bagage was vóór mij gekomen en
en daar het nu bij elven was, besloot ik
naar bed te gaan en zoo mogeiijk in slaap
te geraken, voordat het vaartuig vertrok.
Toen ik in den morgen ontwaakte, waren
wy op zee. Schitterende zonneschijn stroom
de door de patrijspoort naar binnen en
danste op het witte en vergulde paneelwerk.
Krachtige zeeën sloegen tegen den romp
aan en deden het kleine vaartuig slingeren,
totdat ik begon te denken, dat ik wel eens
niet zeeziek behoefde te worden, anders
'l toch zou ik mij niet met zulk eene belang
stelling verheugd hebben op het ontbijt, dat
ik buiten het salon koa hooren klaar maken,
politiek meer en meer geleid in protectio
nistische richting. Waar door dit regime de
in Oostenrijk gevestigde industrie tot op
voeren der binnenlandsche verkoopsprijzen
in staat was, lijdt Hongarije onder den druk
van deze hooge prijzen, die het bij gebrek
aan eigen industrie genoodzaakt is te be
talen. Daartegenover staan de agrarische
rechten door Hongarije als graanproducee-
rend land geheven en ook hier is dus de
bond gevormd tusschen agrariërs en indu-
strieëlen en zucht het volk onder de hooge
prijzen der levensbehoeften. Een eigenaardig
voorbeeld wordt hier aangehaald uit de
scheepsbouw. De invoerrechten op plaatijzer
etc. zijn zoo hoog, dat de scheepswerven
zich speciaal toeleggen op het vervaardigen
van schepen bestemd voor het buitenland,
daar de gedeeltelijk afgewerkte scheepsdee-
len bij wederuitvoer als schepen een tijde-
Itjken vrijen invoer genieten. Daardoor komt
een voor buitenlandsche rekening op de
groote Donauwerven gebouwd stoomschip
van 600 P.K. 18,250 Kronen goedkooperte
staan dan een zelfde boot aan de inlandscne
reeders zou kosten. Een eigenaardige be
scherming van eigen handel en industrie
„De misdaden der protectie in Italië" is
de titel van een artikel van Edoardo Giretti.
Van belang is de volgende zinsnede, die wü
daaruit overnemen
„Het is hier niet de plaats een meening
„uit te spreken over de nieuwe Koloniala
„en Imperialistische onderneming waarin
„Italië zich thans heeft begeven, maar het
„zei 0U3 vergund te zeggen, dat protectio
nistische vooroordeel en de zucht om
„nieuwe markten te vinden voor onze kunst-
„matig beschermde industrieën, onder de
„dryfveeren tellen, die het Italiaansche
„gouvernement tot de Tripolische onderne-
„ming hebben gedrongen We hopen, dat
„ten slotte Italië zal gaan inzieD, dat zy haar
„ware belangen heeft te vestigen en te
„ontwikkelen, niet op oorlog en handelsaf-
„gunst, maar op een steeds groeiende ver
wezenlijking van Cobden's groote ideaal
„Vrijhandel Vrede en Broederschap tusschen
„de Datiën."
Terwijl de telegrammen van Zaterdag
reeds spraken van gevechten aan de Turksch
Montenegrijnsche grens, heeft Maandagoch
tend volgens berichten uit Cettinje en Kon-
stantinopel, Montenegro aan Turkije den oor
log verklaard. In de nota, die door den zaak
gelastigde van Montenegro aan de Porte is
tei hand gesteld, betreurt Montenegro het
dat het tevergeefs alle vriendschappelijke
middelen om de vele misverstanden langs
minnelijken weg te regelen, heeft uitgeput.
Daar de conflicten met het Ottomaansche
ry'k steeds voortduren, vertrouwt Montene
gro zijn lot aan de wapenen toe, om aldus
erkenning van zijn rechten en die van zyn
Turkscbe broeders, sinds eeuwen miskend,
te verkrijgen. De nota wijst er met nadruk
op, dat de Porte de grenskwesties niet heeft
willen regelen.
Onmiddellijk nadat de oorlogsverklaring
Zoodra ik my gekleed had, ging ik naar
het dek. Het was een heerlijke morgen,
boven ons eene heldere, blauwe lucht, met
eenige sneeuwwitte wolken naar het Zuid
westen om de lucht beter te doen uitkomen
en de schoonheid van het tafereel te ver-
hoogen. De zee was onstuimig en meer dan
eens moest ik een sprong maken naar de
kajuittrap om den regen van schuim, die
fluitend over de verschansing aan kwam
zetten, te ontsnappen.
In het daglicht scheen het jacht grooter
dan den vorigeD nacht te zijn. Naar het
tuig geschat kon het nauwelijks minder dan
vierhonderd ton inhoud hebben. De kapitein,
zooals ik later ontdekte, was een Griek,
maar mij werd de gelegenheid om te oor-
deelen van welke nationaliteit de bemanning
was, niet gegeven. Een ding is zeer zeker—
ze waren geen Engelschen, noch deden ze
mij denken aan echte matrozen. Er was er
geen een by van het vroolijke Frans of
wildemantype, die, zooal^gezegd wordt het
karakteristieke van het beroep is. Deze
lieden waren voor het grootste deel van
middelbaren leeftijd, stilzwijgende en som
bere kerels, die hun werk met automatische
regelmatigheid deden, maar zonder eenige
belangstelling of blijkbaren vrijen wil. De
officieren met uitzondering van den kapitein
had ik nog niet gezien.
Precies om acht uur kwam een hofmeester
overhandigd was, heeft de ministerraad
vergaderd, eveneens de krijgsraad. De Porte
gaf den Turkschen gezant te Cettinje last
het grondgebied van Montenegro te verlaten
en de archieven van het gezantschap over
te brengen naar de Duitsche legatie. De
Montenegrijnsche gezant te Konstantinopel
is Maandag vertrokken, en heeft de bescher
ming van de belangen der Montenegrynen
aan Rusland toevertrouwd.
Het op volledige oorlogssterkte gemobili
seerde leger van Montenegro, dezen klein
sten der Balkanstaten, telt 37.000 man en
is samengesteld uit recruten van 18 en 19
jaar met 2 maanden verplichten dienst's
jaars, uit een actief leger bestaande uit een
le klasse (mannen van 20 tot 62 jaar, die
elk jaar 2 weken onder de wapenen komen)
en een 2e klasse van voor den dienst minder
geschikte of om andere redenen gedeeltelijk
vrijgestelde mannen van 20 tot 62 jaar, die
maar 4 dagen per jaar voorde manoeuvres
opkomen1 Eindelijk is er een jeserve van
de mannen die 53 tót 62 jaar oud zyn. Eens
per jaar verschijnen deze reservisten op het
appel, zij zyn zelf belast met hot bewaren
en onderhouden van hun wapenen en uit
rustingstukken. In Montenegro behoeven de
Mohammedanen niet te dienen. Zij betalen
daarvoor een vergoeding :n geld. Het Mon
tenegrijnsche leger is bewapend met het
Russische geweor model 1891, 7.62 mM
De reservisten hebben nog het Berdoe-ge-
weer van 10.6 mM. De veldkanonnen zyn
87 mM. Kruppkanonnenhet berggeschut
bestaat uit stukken van 75 mM.
Zondagavond zyn te Cettinje groote be
toogingen voor den oorlog gehouden. Vele
vrijwilligers kwamen daar aan, en een bri
gade, die naar de grens toog, heeft voor
den koning gedefileerd. Onder het gebuldei
van kanonnen en by klokgelui is prins Mirco,
in gezelschap van de koningin, de prinsessen
en de vertegenwoordigers der Balkanstaten,
Maandag naar Podgoritsa vertrokken, waarbij
een groote menigte hem geestdriftig hulde
betoon bracht.
Maandagochtend hebben de Montenegrynen
Beroua aangevallen en omsingeld. Zy zyn
echter weer vertrokken. De Turksche mi
nister van oorlog bevestigde, dat zy sedert
Zondag by Berona slag leverden. De Bul
garen en Turken, hobben ook schoten ge
wisseld by Dzjoomabala. Met Servische bend-
den zyn schermutselingen geleverd aan de
Servische grens. By Diskata hebben voorts
Turken met Grieken gevochten.
In Turky'e was het Zondag de laatste
dag voor het onder de wapenen komen der
reservisten. Te Konstan tinopel trokken ze
met muziek en wapperende vaandels door
de straten, terwijl het volk hen toejuichte.
Voor de Porte hadden Maandag talryke
samenscholingen plaats, waarbij de paleis
wacht moest ingrijpen. De grootvizier en
de minister van marine moesten zich te
midden van de betoog6rs begeven, om te
verklaren, dat de regeering haar voorberei
dende maatregelen voltooide.
uit de kajuit te voorschijn en naar de ach
terzijde van het schip om my te zeggen,
dat het ontbijt was opgediend. Ikvroog, of
mijn gastheer en m{jne gastvrouw in het
salon waren, maar bij vertelde mij, dat
Pharos het tot een regel gemaakt had niet
vóór den middag op te staan en dat by deze
gelegenheid Fr&ulein "Valerie van plan was
haar maal in hare eigen hut te gebruiken
en mij verzocht haar te verontschuldigen.
Dus zat ik alleen aan tafel en toen ik klaar
was, keerde ik terug naar het deken stak
eene sigaar aan. De zee was inmiddelswat
kalmer geworden en bijgevolg ging het
vaartuig sneller vooruit. Gedurende ruim
een half uur stapte ik in overpeinzing op
bet dek been en weer en keerde toen tot
mijn lievelingshouding aan de achterzijde
van het schip terug. Met mijne ellebogen
op de leuning rustende, stond ik naar het
trillende zog te staren, terwijl ik deschoone
menging van wit en groen, veroorzaakt
door de schroef gadesloeg.
Ik was op dezo wijze nog verdiept, toen
ik myn naam hoorde noemen en mij om
keerende zag ik Fraulein Valerie vóór mij
staan. Zy was in de een of andere zwarte
stof gekleed, die niet alleen in overeenstem
ming was met hare gelaatskleur, maar den
schoonen omtrek van hare gestalte volmaakt
duidelijk deed uitkomen.
Goeden morgen, mijnheer Forrester,"
In Bulgarije was Maandag de mobilisatie
gereed. Het opkomen van de reservisten
heeft alle verwachtingen overtroffen. Zonder
uitzondering hebben zy aan den oproep om
onder de wapens te komen, gehoor gegeven.
In Servië nadert de samentrekking aan de
grens haar voltooiing.
Over het geheel is men overtuigd dat,
terruggaan thans onmogelijk is geworden,
en dat het zwaard beslissen zou. In diplo
matieke kringen te Konstan tinopel was men
reeds Maandag van meening, dat de mogend
heden met hun tusschenkomst te laat zyn.
Aangaande deze interventie meldt een Ha-
vasbericht, dat de regeeringen van Rusland
en Oostenrijk in een Maandag aan de Balkan
staten overhandigde nota verklaren, dat de
mogendheden eiken maatregel afkeuren, die
tot het verbreken van den vrede kan leiden,
en dat zij, steunend op artikel 23 van het
verdrag van Berlijn, in het belang der be
volking de verwezenlijking der hervormin
gen in het bestuur van Europeesche Turky'e
ter hand zullen nemen, hervormingen die,
wel te verstaan, geen enkele inbreuk zullen
maken op de souvereinileit van den Sultan
on op de onaantastbaarheid van het grond
gebied van het Ottomaansche rijk. De mo
gendheden behouden zich in de verklaring
de vrijheid voor, verdere hervormingen ge
zamenlijk te bestudeeren, In de nota wordt
verder medegedeeld, dat de mogendheden,
indien de oorlog tusschen het Ottomaansche
rijk en de Balkanstaten desondanks mocht
uitbreken, niet zullen toelaten, dat na ofloop
van den strijd eenige wijziging komt in den
status quo van het grondgebied van Turkije
in Europa. De mogendheden zullen tezamen
stappen bij de Porte doen, die uit de voor
gaande verklaring voortvloeien.
De meeste Balkan-correspondenten zijn
echter van meening, dathet vrijwel ondoen
lijk'zal zyn den krygslust onder de bevol
king van de Balkanstaten in toom te houden.
Zy meldden reeds voor dat er iets bekend
was van de oorlogsverklaring van Montene
gro. In gezaghebbende kringen te Belgrado
is men overtuigd, dat de tusschenkomst van
de mogendheden niets kan opleveren, dat
de vier Balkan Staten zich volkomen soli
dair verklaart hebben en geen van hen op
zichzelf de gemeenschappelijke actie in den
steek zou kunnen laten.
Wat de belofte van Porte betreft, om in
Macedonië hervormingen in te voeren, over
eenkomstig het program van 1880, wordt
bericht, dat men in Bulgaarsche, Servische
en Grieksche kringen deze belofte beschouwt
als een poging om tijd te winnen. De Times
zet uiteen, dat de Balkan-staten de belofte
van Turkije wel voldoende zullen achten om
er hun oorlogstoebereidselen voor te staken,
tenzij de mogendheden de uitvoering van
de belofte waarborgen, wat moeilijk zal gaan.
De correspondent te Konstantinopel be
toogt, dat de 327 artikelen, waaruit het
hervormingsplan van 1880 bestaat, onmoge-
tbans allemaal toegepast kunnen worden,
omdat de omstandigheden de laatste dertig
jaar in sommige opzichten volkomen ver-
anderd zjjn.
zeide zij, terwyl zy my hare blanke hand
toestak. „Ik moet u myne excuses maken,
dat ik zoo onbeleefd geweest ben, niet met
u aan het ontbijt geweest te zyn, maar ik
was moe en gevoelde my niet in staat om
zoo vroeg op te staan."
Er was een onrustige blik in hare oogen,
die mij zeide, dat, terwijl zij ons gesprek
van twee nachten geleden nietvergetenwas,
zij besloten was in geen enkel opzicht er
op terug te komen, of zelfs niet te laten
vermoeden, dat zy het zich herinnerde.
Daarom besloot ik haar voorbeeld te volgen,
ofschoon, als de waarheid moet gezegd
worden, er zekere vragen waren, die ik meer
dan verlangend was haar te doen.
„Daar u den eersten morgen reeds
op dek is, vermoed ik, dat u veel van de
zee houdt," zeide ik op een gewonen toon,
nadat wij voor eenige oogenblikken te zamen
hadden gestaan.
„Ik heb de zee lief," antwoordde zij met
vuur„en des te meer, omdat ik niet zee
ziek word. Vroeger toen myn vader leefde,
was ik nooit gelukkiger, dan toen wy op
zee waren, ver weg van het land met al
zyne bybehoorende onaangenaamheden."
Zij zweeg en ik zag tranen in hare oogen
komen. Binnen weinige minuten herwon z\j
echter hare kalmte en begon over de ver
schillende landen te spreken, waarmede wy
beiden bekend waren. Zooals spoedig bleek,
In de nota, die Bulgarije aan Turky'e
overhandigen zal, is, naar uit Sofia verluidt,
nog een vijfde eisch opgenomen, namelijk
het medewerken van Bulgarije in de regeling
van den toestand in Macedonië.
In het Engelsche Lagerhuis heeft de con
servatief Leslie Scott de bezwaren in 't licht
gesteld, welke de scheepseigenaars hebben
tegen de uitvoering van het rapport der
bekende Titanic-commissie, hetwelk o.a.
voorschrijft, dat elk schip reddingbooten
met genoeg plaatsruimte aan boord moet
hebben, om alle opvarenden te bergen. Leslie
Scott betoogde o a., dat zooveel redding
booten de schepen topzwaar zouden maken,
en dat de Engelsche scheepseigenaars, zoo
lang de regeling niet internationaal was,
door de hun aldus opgelegde nieuwe lasten,
tegenover de buitenlandsche concurrentie
in een ongunstige positie komen te staan.
Uit een korte beschouwing die de West
minster Gazette, dat veelal de regeerings-
opvattingen weergeeft, schijnt te blijken, dat
Asquith's kabinet niet van plan is zich door
deze bezwaren te laten afschrikken.
Wij gelooven niet, schrijft het blad, dat
de scheepseigenaars zich voldoende reken
schap geven van de gevoelens welke de
Titanic-ramp in de openbare meening heeft
gewekt. Statistieken waaruit de betrekkelijk
groote veiligheid op zee blijkt, hebben weinig
waarde, wanneer nog in zoo Tersehe herin
nering ligt een ramp, waarbij een geweldig
groot aantal mensc-henlevens verloren gin
gen door gebrek aan booten. Wij zijn 'ter
allen over eens, dat een onzinkbaar schip
tot op heden niet gemaakt kan worden, es,
daarom, al erkennen wij, dal een achip
natuurlijk zoo veilig mogelijk gebouwd moet
zyn, is de eerste eiscb, dat er ingeval van
nood, althans voldoende reddingbooten aan
boord zyu om alle opvarenden op te nemen.
De moeilijkheden die betreffende het neer
laten en de stabiliteit van bet schip zyn
aangevoerd, kunnen alle overwonnen wor
den dat kunnen we veilig overlaten aan ben,
die met de oplossing van deze problemen
belast zyn. Maar de eerste voorwaarde,
waaraan de Board of Trade zal hebben vast
te houden is, dat, zoolang wij geen onzink
baar schip hebben, ten minste iedereen van
het zinkend schip weg kan komen.
Op neutraal grondbebied nl. in hetZwit-
zersche stadje Lausavue zijn Turksche en
Italiaansche gemachtigden aan den arbeidom
vrede te brengen tusschen Italië en Turky'e.
„De Gazette de Lausanne zegt, dat na
twee conferenties in hun hotels gehouden,
Resjid pasja en Bertolini vertrokken zyn,
Resjid naar Weenen en Konstantinopel,
Bertolini naar Cavour. Zy hebben de vredes-
preliminairen in den zak, zooals die by hun
onderhandelingen werden opgesteld. Daar
beiden tijdens de onderhandelingen voort
durend in gemeenschap hebben gestaan
met hunne regeeringen, mag men aannemen
dat hun voorstellen zonder nieuwe moeilijk
heden zullen worden aangenomen.
had zy by na elke hoofdstad van Europa
bezocht, sedert zy by Pharos geweest was,
maar met welk doel, kon ik niet te weten
komen. Het Oostelijkste gedeelte van Rus
land en de meest Westelijke graafschappen
van Engeland waren haar even goed bekend.
Zonder er over nagedacht te hebben, vroeg
ik haar, aan welke stad zy da voorkeur gaf.
„Zou het mogelijk zyn, dat ik nog voor
keur kon hebben vroeg zy bijna verwij
tend. „iDdien gij tot levenslange gevangen
schap werd veroordeeld, denkt u, dat het
u wat schelen kon, in welke kleur uw cel
beschilderd werd, of van welke stof de muur,
waarop ge door uwe getraliede vensters
keekt, was samengesteld In zulk een geval
ben ik. Myne vrijheid is weg en om die
reden, stel ik geen belang in de plaatsen,
waarheen mijn cipier mij geleidt.
Op deze woorden gaf ik geen antwoord,
noch kon ik inzien, dat dit noodig waa.
We stonden op gevaarlijken grond en ik
haastte my zoo spoedig er van af te komen.
Ik vrees echter, dat ik onhandig heb moeten
te werk gaan, want zü merkte mijne poging
op en glimlachte een weinig bitter, dacht
ik. Toen verliet zü my met eene veront
schuldiging en keerde weer naar beneden.
Het was reeds over den middag, toen
Pbaros verscheen; of hij op zee of te land
was, hy maakte geen verschil in zijn cos-
tuum. Hij droeg dezelfde zware jas en
