2
ONZE EILANDEN van 23 DECEMBER 1914.
kunnen alleen reeds door het verkrijgen
dezer toestemming, zeggen, dat ze door het
raadsbesluit een fortuin verdiend hebben
Een reusachtig stuk natuurschoon gaat in-
tusschen met de voorgenomen bebouwing
verloren. Nu valt dit in dit bijzondere geval
niet te betreuren, omdat Zorgvliet voor het
publiek sinds jaren gesloten is. De gemeen
schap profiteerde er niet van en de omzetting
van het groote terrein in een villapark zal
deze gronden eindelijk productief maken.
De heer Ter Laan stelde nog voor heel
Zorgvliet te onteigenen, maar dit voorstel
was mosterd na den maaltijd. Onteigening
of aankoop had moeten geschieden toen
Zorgvliet aan de gemeente werd aangeboden.
Helaas, heeft toen de kortzichtigheid het
gewonnen van de wijze zorg voor de toe
komst.
De Raad bracht 'n ander belangrijk vraag
stuk ditmaal niet tot afdoening.
De Schouwburgkwestie komt pas in de
volgende raadszitting aan de beurt, 'tls
daarmee een zonderlinge historie. Verschil
lende buitenlandsche architecten hebben een
bouwplan opgemaakt. De heer Van Liefland,
ge weet, lezers, het brave Roomsche Raads
lid dat dezen zomer viel en dat zoo handig
manoeuvreerde met bouwmaatschappijen,
heeft toen als lid der Schouwburgcommissie,
een bouwplan opgevischt uit de verschillende
projecten en dit gewrocht als een product
van eigen vinding gepresenteerd. 'tZou toch
wel een beetje bar zijn als dit, thans de eer
genoot van genomen te worden I Doch daar
op is weinig kans. Er zal in den Raad nog
wel menig woordje over deze zaak gesproken
worden.
'k Schreef in mijn vorigen brief, dat
's Gravenhage, de groote vrijzinnige kies
vereeniging, onvermijdelijk de groote vraag
stukken onder oogen zal moeten zien. Het
verheugt me, dat de bekwame, onvermoeide
strijder voor de vrijzinnige beginselen dit
evenzoo opvat. WoeDSdag gaf hij het voor
beeld door zelf een lezing te houden over
het voorstel van B. en W. van 's Graven
hage tot onteigening van een groot deel der
gemeenten Loosduinen, Rijswijk, Voorburg
en Wassenaar. In een uitnemend bestu
deerde en geargumenteerde rede gaf hij
een heldere uiteenzetting der kwestie en
toonde aan, hoe noodzakelijk hel is dat den
Haag bijtijds zorgt, dat onze residentie niet
in een nauw keurslijf worde gewrongen,
wat de natuurlijke uitzetting der grenzen
zou belemmeren. Zulke lezingen zyn voor
's-Gravenhage eerste voorwaarden om den
bloei der vereeniging te waarborgen. Dat
zij in den smaak zullen vallen, bewijst het
talrijke gehoor, dat het doorwrocht betoog
van den heer Jurriaan Kok volgde.
Het laat zich aanzien dat de Kamer voor
Kerstmis met haar begrootingen-beraad
slagingen niet klaar komen. Duidelijk blijkt
dat men dit jaar, door het verspillen van
den tijd aan de schandelijk opgedreven
militaire uitgaven, veel te laat begonnen
is. 't Gevolg zal zjjn, dat een begrooting als
die van Marine er in de haast wordt door
gejaagd. En dat, terwijl ook voor dit mili
tairisme weer nieuwe millioenen verspild
zullen worden voor pantserschepen, die
deskundigen om strijd veroordeelen I Het
clericalisms zal die ook wel weer grif toe
staan, dat is immers het eerst noodige.
Bij Binnedandsche zaken is dr. Kuyper
weer eens op de proppen gekomen, op een
ongehoord brutale wijze. Deze man, die nog
steeds rondloopt met het brandmerk der
ridderordenzwendel, met alle recht verdacht
wordt van een zonderlinge rol in de van
Heeckerenzaak, durft in de Kamer met een
stalen gezicht de oorzaak van de tuchte
loosheid zoeken in de openbare school I
Het beste zou zijn dezen ongelukkigen man,
behept met „afschuwelijke misverstanden",
maar niet ernstig meer te nemen.
Doch wat hij zegt, wordt gretig nage
bouwd door de clericale blaadjes en als de
Openbare School maar gelasterd wordt, is
het hun allang goed. De heer Ketelaar wees
er zeer ter snede op, hoe in een Kuyper
blad te Maassluis juist de grootere tuchte
loosheid van de kindertjes der sectescholen
verklaard werd uit aanvallen van Satan op
die arme wurmen. Net zoo'n betoog als
meester Fijn van Draat heeft gehouden!
'k Geloof niet dat die tuchteloosheid tegen
woordig grooter is dan vroeger. Doch dat
vergeten oude menschen als dr. Kuyper
gewoonlijk. Intusschen zal de groote man
uit de Kanaalstraat goed doen eens te
letten op de tuchteloosheid in zijn eigen
kringen. Mathilde Westmeyer, elf lapjes
van duizend, Jan Valk, van Eyk enz. enz.
moesten dr. Kuyper doen inzien, dat het
boetekleed hem meer zou sieren dan zijn
lasterpraatjes over de Openbare School.
Met den duurte toeslag vlot het niet beat.
De Staten van Zuid-Holland hebben dien
afgewezen, vooral door de krachtige bestrij
ding van den heer de Wilde, die ook in den
Haagschen Raad het voorstel deed duikelen.
En dan durfde dè Roomsch candidaat Wes-
seling nog zeggen op een vergadering, dat
de toeslag er gekomen zou zijn, als't col
lege van B. en W. meer rechts was ge
weest Mundus vulgis en de kiezers
lieten zich door den heer Wesseling niet
bedotten 1
Plaatselijk Nieuws.
Posterijen
Nieuwjaar
Met het oog op den grooten toevloed van
poststukken bij de jaarswisseling wordt het
publiek verzocht, brieven, briefkaarten en
gedrukte stukken, als: prentbriefkaarten,
visitekaartjes en circulaires, welke men bij
voorkeur op 1 JANUARI wenscht te doen
bestellen, te voorzien van twee elkaar schuin
snijdende strepen, getrokken over de geheele
adreszijde, en die stukken reeds op 26, 27
of 28 December ter post te bezorgen. Zij
kunnen dan tijdig voor de bestelling wor
den gereedgemaakt, blijven tot 1 JANUARI
op de kantoren van bestemming bewaard
en worden zooveel mogelijk op dien dag
in de bestellingen opgenomen.
MUtDELIiAlliVIS- Tot regent van het Bur
gerlijk Weeshuis is herbenoemd de heer
J. L. Vink, aftredend.
Van gemeentewege zal in 1912 een
proef worden genomen met verharding der
schelpweg met kleislag inplaats met grint.
Tot lid der commissie van beheerder
gasfabriek is gekozen den eer C. Kolf A.Cz.
in de plaats van den heer T. Schilperoord,
terwijl tot plaatsvervangend lid is herkozen
den heer J. Knöps.
Vooitaan zal het onderwijs in de vee
kennis worden gehouden in een lokaal der
Openbare School te Sommelsdijk inplaats
in het gemeente gebouw alhier.
De schippersvereeniging „Schuttevaer"
Middelharnis—Sommelsdijk zal op Woens
dag 27 December a.s vergaderen in het
Hotel Spee
Donderdag sloeg het paard van A.
Vermaas bespannen voor een kar in de
Nieuwstraat op hol, het rende den Oostdyk
op, alwaar het tot staan werd gebracht.
Zonder ongelukken liep dit ongeval af.
Donderdagavond werd door de politie
naar het arrestantenlocaal overgebracht
D. V. uit Rotterdam, die doorzijn beweging
herhaaldelijk een volksoploop veroorzaakte.
Belangstellende lezers van dit blad
worden ook thans er op gewezen, nu de
lauge avonden alweer zijn aangebroken,
om in den winter zich met aangenaam
huiselijk werk bezig te houden. Het bestuur
van den Volksbond is voornemens om ook
inl912 op nieuw eenehuisvlijttentoonstelling
te organiseeren. Hoogst aangenaam zal 't
dat bestuur zijn, voor dat doel wederom
voorwerpen van houtsnijwerk, cartonnage,
handwerken, teekeningen en zoo al meer
te ontvangen, zoowel van ouderen als van
jongeren. Ouders, voogden en anderen, die
er prijs op stellen, dat hunne kinderen en
pupillen huiselijke bezigheid verrichten, wor
den dringend verzocht om hunne mede
werking daartoe. De afdeeling van den volks
bond „Middelharnis Sommelsdijk" wil
gaarne in de noodzakelijke uitgaven daar
voor zooveel mogelijk tegemoet komen.
Kinderbond.
Een aardig feestje, dat uitstekend slaagde
werd er ten huize van Mevr. v. d. Broek-
Bosboom voor de leden van den kinderbond
gegeven. Daar was den kinderen een ver
rassing bereid, en wel een kerstboom,
schitterend versierd en verlicht. Wat keken
ze op, toen zij daar plotseling in de kamer
werden gebracht en dien mooien boom,
zoo prachtig uitgedost in 't midden der
kamer zagen, terwijl door de leidsters een
toepasselijk lied gezongen werd.
Nadat Mevr. een kleine hartelijke toespraak
tot de kinderen had gehouden werd er rond
den boom gedefileerd, en mochten alle kinde
ren er een aardige herinnering van mede-
nemen.
Daarna werd de tooverlantaarn vertoond,
terwijl Mevr. Armstrong-Bruining een keurig
verhaal, dat op de voorgestelde platen be
trekking had, voordroeg. De kleintjes wareD
als muisjes zoo stil, 't was ook zoo mooi om te
hooren hóe Zonneschijn gemaakl wordt. Nog
een vriendelijk woord van Mevr? over de
de beteekenis van het gehoorde en met
een cadeautje konden alle kleintjes naar
huis gaan waar zij misschien nog wel
gedroomd zullen hebben van den heerlijken
avond.
By de aanbesteding voor den bouw van
een lokaal by het bestaande hotel van den
heer W. Zaaijer, zyn de volgende inschrij
vingsbiljetten ingekomen.
TIMMERWERK: P. Meijer f 857, A. v/d
Doel f S29,10, L. Stapel f805, J. Mosselman
f 750, G. v. Eek f 720, Lambert f 650.
METSELWERK: L. Buurveld f 878, G.
Buurveld f 778, J. Boeter f740, C Korteweg
f 736, Gebr. Le Comte f 720, C. Pijl f 712,
P. Boeter f 620.
SMIDSWERK: C. Vis f 124,50, Nieuwland
f 117, J. v. Strien Sr. f 111, J. v. Strien Jr.
f 108. -
VERFWERK: C. Jens f 195, W. Buysse
f 187,50,-C. J. Dorsman f 175, H. v/d Wende
f 175, K. v/d Sluis f 125, v/d Stad f 95.
Het post- en telegraafkantoor alhier
zal op 26 December 2e Kerstdag geopend
zijn van 8—9 vm. en van 1—3 nm. Het
Rijkstelefoonkantoor echter is geopend van
8—9 vm. en 1 2 nm. Het vervoer van
brieven en pakketpost heeft plaats als op
Zon- en feestdagen in verband waarmede
de buslichting slechts éénmaal geschiedt.
Overigens zal, wat de uitvoering van den
postdienst betreft, de 2e Kerstdag in alle
opzichten zijn aan te merken als een werk
dag, behoudens dat geen quitantiëu worden
ingevorderd.
Openbare Vergadering van de afdeeling
Middelharnis van don Bond voor Vrouwen
kiesrecht te Middelharnis,
in de zaal van den heer Meyer te Middel
harnis, 's avonds 71/2 uur.
Hoewel het weerzeer slecht was, waardoor
er velen thuis zijn gebleven, kan toch de af
deeling met genoegen terug zien op dezen
welgeslaagden avond. De propagandiste van
den Bond mej.M.Steverding verstaatdekunst
om een gezellige avond te organiseeren
meesterlijk en zy, die dan ook voor het weer
thuis zyn gebleven, zullen spijt hebben gehad
niet tegenwoordig geweest te zyn.
Na opening door den voorzitter hield deze
een leerrijke voordracht en bewees schitte
rend dat de tijden voorbij zyn, waarop de
vrouw als mensch achter gesteld werd bij den
man, en dat het vroegere oordeel over de
vrouw alles behalve fraai was.
Hierna bracht de heerK Blokhuis, direc
teur der Gasfabriek alhier, eenige vioolstuk
ken ten gehoore, waarna hy met mevr.
Goedhart als zangeres en mej. A. Kolffals
pianiste het fraaie Engellied voordroeg.
Hierna zong mevr. Goedhart eenige zang
stukjes die veel by val iuoogsten, waarna
mej. Steverding een voordracht hield over
de Beroepskeuze der vrouw.
Na de pauze, stelde de heer v. Eek zich
disponibel om vragen te beantwoorden, die
werden gedaan in zoo talrijke verscheiden
heid, dat eindelyk 66n der aanwezigen hem
verzocht na afloop van de programmanum
mers, deze vragen te beantwoorden.
Na nog een paar stukjes op de viool en
een paar zangstukjes gehoord te hebben,
sloot de voorzitter de vergadering en ver
zocht den vragers by hem te komen om
hunne vragen te beantwoorden.
Hierna werd nog de gelegenheid gegeven
een dansje te maken.
Lesing gehouden namens de Nederl. Ame-
rikaansche Handelsmaatschappij door
den heer Hooft Landbouw-Consulent
te Jacksonville in het Hotel Spee te
Sommelsdijk op Maandag 18 dezer.
Voor een niet zeer talryk, publiek werd
de spreker van den middag, de heer Hooft
door een der directeuren van de Nederl.
Amerikaansche Handelmaatschappij de heer
C. H v. Kalcken, het woord gegeveu.
Niemand der aanwezigen, zal wel ooit
het land .Florida hebben gezien en het zal
wellicht velen hier aangenaam zijn eens iets
te hooren van dit deel van de Ver. Staten
van Noord Amerika, van iemand, die is
vertegenwoordiger der Kamer van Koop
handel, en landbouwconsulent uit Florida.
Id zyn inleiding behandelde spreker
de vraag, waarom juist Florida, van zoo
groot belang is, voor hen, die willen emi-
greeren naar de VereenigdeStaten vanl^oerd
Amerika.
Hij deelt mede, dat Florida is, in den tijd
dat in de groote Noordelijke steden van de
Ver. Staten den winter heerscht, de groote
tuin, waarde groenten,groeien en vandaar
per spoor en boot naar New-York Boston
en andere groote plaatsen kunnen worden
verzonden.
ryk en Spanje. En daar de overeenkomst
met Duitschland, waarbij het Fransch pro
tectoraat over Marokko wordt erkend, nog
niet eens is goedgekeurd in de Fransche
Kamer, zoodat dus de ratificatie pas in
Januari kan plaats hebben, en daarop dan
nog de goedkeuring van de mogendheden
moet worden gevraagd, die de Algeciras
hebben onderteekend, moeten maatregelen
genomen worden, om de bepalingen van
die Acte, voor zoover zy betrekking hebben
op 't handhaven van orde en rust, voor-
loopig nog te verlengen, zonder echter aan
een bepaalden termijn gebonden te zyn.
De Sultan heeft Frankrijk en Spanje ver
zocht hunne officieren en onderofficieren aan
het hoofd der Marokkaansche politietroepen
te laten, en de Marokkaansche Staatsbank
zal de noodige fondsen hiervoor beschikbaar
stellen. Daarover wordt tusschen de mogend
heden onderhandeld. Voorloopig is de be
voegdheid van Frankryk en Spanje voor
3 maanden verlengd.
Volgens de uitkomsten van de volkstel
ling op 15 April 1910, waren er op dien ddg
in de Vereenigde Staten 47.332.122 personen
van het mannelijke geslacht, tegen
44.640.144 van het vrouwelijkgeslacht.dat
is een verhouding van 106 m. tegen 100 v.
In 1900 was de verhouding 103 m. tegen
100 v.
In slechts vyf staten der Unie en in het
Bondsdistrict Columbiö waren er meer per
sonen van het vrouwelijk geslacht dan van
het mannelijk geslacht. Die staten zyn
Massachusetts, Rhode Island, Maryland,
Noord-Carolina en Zuid-Carolina. Tien jaar
geleden waren er nog 5 andere staten waar
de vrouwelijke inwoners de mannelyke
overtroffen, n.l. New York, New Hampshire,
New Jersey, Virginie en Georgië.
Van de bevolking van New York zyn
40 percent niet in de Vereenigde Staten
geboren, en van de overige stammen zeer
velen uit andere deelen van Amerika. De
echte New Yorkers, d. w. z. degenen, wier
ouders reeds in New York zyn geboren,
kunnen wegens hun zeldzaamheid met witte
raven vergeleken worden.
Volgens een juist verschenen statistiek,
zyn van de 4,766,883 inwoners van Groot
New York 1,927,720 in het buitenland ge
boren Rekent men echter tot deze laatsten
ook de New Yorkers, wier ouders ia het
buitenland geboren waren, dan vindt men,
dat meer dan 79 percent 3.748,094
zielen geen echte New Yorkers Amerika
nen zyn.
De verhouding veranderd ook steeds meer
ten guns e der buitenlanders. Want terwijl
d9 gansche bevolking der stad tien jaar
38,7 procent steeg, nam het in't buitenland
geboren gedeelte 51,2 percent toe.
Wanneer men de daar geboren kinderen
van Duitsche ouders in aanmerkiDg neemt,
kan men New York de tweede Duitsche
stad der wereld noemen, en een zelfden
rang neemt het onder de Italiaansche steden
in. Ongetwijfeld bevat de stad verder meer
Israëlieten dan zich ooit in eenig oord te
zamen bevonden. Hun aanlal wordt alge
meen op minstens een millioen geschat.
Ambtelijke opgaven daaromtrent zijn
niet voorhanden, daar hij geen enkele stati
stiek naar de religeuze gezindheid van de
bevolking wordt gevraagd.
Haagsche Brieven.
CL VII.
Het besluit, dat de Raad jl. Maandag
omtrent Zorgvliet heeft genomen, kan de
heer Deen gerust als een succes boeken.
Wel belette ongesteldheid hem zyn voorstel
zelf te verdedigen, doch het was by den
heer Van Sandick in goede handen.
Al werd het voorstel Deen, uitstel beplei
tende van een beslissing omtrent het plan
Van Hoek en Wouters uittestellen verwor
pen, de kern van zijn voorstel strekkende
om-de mogelijkheid van den bouw van een
Koninklijk Paleis te verzekeren, werd met
algemeene stemmen aanvaard. Tevens ver
klaarden B. en W. zich bereid zich te ver
gewissen of Hare Majesteitltot een eventu-
eele schikking bereid zou zyn. Men kan dus
gerust zeggen, dat zonder het voorstel-Deen
het bouwplan voor Zorgvliet goedgekeurd
zou zyn zonder dat over den bouw van een
nieuw paleis daar ter plaatse was gedacht.
'tls nu maar te hopen, dat B. en W.de
noodige onderhandelingen vlug doen geschie
den. Door de aanneming van't voorgestelde
bouwplan krijgt de Zorgvlietcombinatie nu
het recht uitgangen te maken van haar
grondgebied over den berm van den Sche-
veningschen weg. Dat dit voor de bouwers
van ontzaglijke waarde is, behoeft geen
betoog. De architecten Hoek en Wouters
schaduwrijke priëelen en lanen. De heerlijk
ste rozen omringden het huisje, waarvan
de veranda byna geheel overdekt was met
klimrozen en een wildeu wyngaard. Onge
veer vijf minuten van daar lag de fraaie
Muggelsee; daarheen richtte Margherita
dikwijls haar schreden. Droomend zat zy
daar dan aan den oever op bet stille water
te staren en stelde zy zich de toekomst
liefelijk voor, terwijl de kinderen aan haar
voeten met steenen speelden, ofmetAjax,
dengrootenSt.Bernardshond ronddartelden.
Byna vier jaren leefde Margherita reeds
in deze idyllische eenzaamheid, welker vrede
alieen soms gestoord werd door de gedachte
aan de toekomst. Als arme weeze en oner
varen kind, afhankelijk van de genade an
verre bloedverwantenhad zij in Rome
haar echtgenoot leeren kennen en liefheb
ben; hy was toen militair attaché by de
Duitsche ambassade. Baron Eduard bad de
eerste verdieping van het huis harer bloed
verwanten bewoond. In den tuin achter het
huis hadden de jongelieden elkaar het eerst
gezien. De bekoorlijke, onschuldige maagd
met haar groote, donkere kinderoogen had
op Eduard dadelijk een diepen indruk ge
maakt. Telkens en telkens zagen zy elkander
weder, tot op zeker oogenblik Margherita
haar blozend gelaal aan de borst van den
geliefde verborg,
De gedachteWat zal het gevolg zyn van
deze liefde maakte een einde aan den
schoonen roes waarin Eduard leefde. Mar
gherita had zoo weinig ervaring van de
wereld, dat ze zich zorgeloos en zonder
gedachte aan de toekomst geheel overgaf
aan het zalige gevoel der eerste liefde. Het
onschuldige meisje te bedriegen, haar den
vrede des levens te ontroven, daartoe was
Eduard niet in staat, daartoe beminde hu
Margherita te innig. Openhartig legde hy
daarom de omstandigheden bloot, zeide,
dat zyn vader nooit tot hun huwelyk zyn
toestemming zou geven, dat hy zeker den
dienst zou moeten verlaten, wanneer hij
haar tot vronw nam, ondanks zyn liefde
had hij van haar willen scheiden doch
toen wierp zy zich in zyn armen,zij wilde
hem niet verliezen, zij wilde met en door
hem gelukkig zyn en toen waren zy in
stilte getrouwd.
Ik zal geduldig wachten, tot geen
enkele band u meer bindt, had zy gezegd.
Wie kent my op de wereld, mei wien ik
rekening heb te houden Met myn bloed
verwanten Zij beschouwen het als een
last, dat zy mij te eten moeten geven.
Wanneer ik slechts deachting voor myzelve
bewaard heb, is mij niets aan het oordeel
der menschen gelegen. Ik vertrouw op u,
Eduard 1 Gy zult alles ten beste schikken.
En de vroolyke, ryke officier bad Mar
gherita Montelli, de dochter van een lageren
beambte, tot zyn vrouw gekozen, zonder
dat zyn familie of zyn meerderen er iets
van wisten. Hij had daardoor een overtreding
begaan en was zich zyn schuld bewust, maar
zijn liefde was sterker dan zyn plichtsgevoel
Met vreugde deed hy in het geheim den
stap, die hem, als het bekend werd. onmo
gelijk maakte in zijn loopbaan en in de
voorname gezelschappen. Toen hy naar
Berlijn moest terugkeeren, voerde hy zyne
jonge vrouw in het idyllisch gelegen een
zame dorpje, waar hy dan ook voortaan,
ver van het gewoel der wereld, zyn geluk
kigste uren doorbracht.
De jaren verliepen. Reeds dikwijls had
de jonge officier zich voorgenomen alles aan
zyn vader te bekennen, zijn ontslag uit den
dienst te nemen en zyn vrouw als recht
matige meesteres naar het slot zijner voor
vaderen te voeren. Telkens was er iets in
den weg gekomen en toen hy eens by zyn
vader eene toespeling had gemaakt, had
deze op zoo duidelijke wyze zijn afkeer van
zulk een ongeluk te kennen gegeven, dat
er voor Eduard niets overbleef dan te
zwijgen.
Ik zou zulk een vrouw nooit als myn
dochter erkennen, had de oude baron Von
Altenbrak gezegd. Ik zou dadelijk de
hand van u aftrekken en ik zou er voor
zorgen, dat het majoraat niet overging op
je kinderen, die ik als van lagere geboorte
zou beschouwen. In dezen tyd, waarin men
alle standen gelyk wil maken, is het de
plicht van ieder edelinao, deze verkeerde
meening met kracht te bestryden.j Ik hoop,
dat je me begrepen hebt en geen dwaasheid
begaat.
En hy had zyn vader begrepen en ge
zwegen in het belang van zyn vrouw en
kinderen, voor wie hy het vaderlijk erfdeel
wilde redden. Doch nu was het hem niet
langer mogelijk te zwijgen. Zijn vader drong
by hem aan op een huwelijk. Ondanks alle
voorzichtigheid, waren allerlei geruchten
omtrent zijne verhouding tot Margherita in
de voorname gezelschappen verspreid ge
worden, ja, deze waren ook zyn vader ter
oore gekomen. En nu werd hij terneerge
drukt door hot geheim van zyn huwelyk,
zyn vroolijkheid verdween, zijn wilskracht
verlamde er moést een einde aan komen,
op welke wyze dan ook.
Deze gedachte hield den jongen officier
voortdurend bezig, toen hij dien zomeravond
naar Berlijn terugreed. Zyn vroegere wils
kracht ontwaakte in hem, hij schudde alle
droevige zorgen afmeer dan ooit gevoelde
hy de plichten, die hij tegenover Margherita
en de kinderen op zich had genomen en in
de aangename, opgewekte stemming, die
een goed voornemen in iedermenschopwekt,
gaf hy zijn paard de sporen om het tot
sneller draf aan te zetten.
Wat het klimaat betreft, dat is in Florida
zeer gunstig en wel zoodanig dat het land
in den winter door vele personen wordt
bezocht, die 's zomers in de Noordelijke
provincie hun zaken uitoefenen, en daar
juist het barre jaargetijde ontvluchten, om
dat zy niet de groote koude kunnen door
staan.
En waarom nu emigreeren. in ons land
komt overbevolking, het land is ZOo zeld
zaam te kry'gen, dat jongelui m«.t wils
kracht en een beetje kapitaal toch niet
vooruit kunnen komen, omdat er gebrek
aan land is, dit is in Florida anders, men
kan daar op zeer gemakkelijke wyze aan
land komen en met weinig kapitaal.
Amerika is het land, waar heerscht vrij
heid, en waar iedereen een gezien burger
is, die toont dat hy zyn plicht heeft willen
doen.
En aan welke eischen, moet dan een land
voldoen waarheen wy ons willen begeven?
Het moet voldoen:
1°. Het land moet gemakkelijk bereik
baar zyn;
20. Het land moet vruchtbaar zyn;
30, Het land moet gemakkelyk zijn pro
ducten aan de wereldmarkt kunnen brengen;
4°. Het land moet goedkoop zyn;
5°. Het land moet goedkoope werkkrach
ten hebben;
6°. Het land moet een behoorlijk klimaat
hebben;
7°. Het land moet goed geregeerd zyn.
Spreker beantwoorde achtereenvolgens
de door hem gestelde vragen.
Het antwoord op de eerste vraag is
Florida kan men bereiken in 12 dagen, de
reis van Rotterdam naar New-York duurt
S dagen, 1 dag oponthoud in New-York en
dan met de Clyde lün in 3 dagen naar
Jacksonville welke reis kost 2de klasse
f 200,-.
Op de tweede vraag, zeide spreker, dat
door het heerlijke klimaat Florida per jaar
4 oogsten kan voortbrengen, en wel Sla, in
October gezaaid is in Januari goed om ter
markt gebracht te worden, Selderij in Jan.
gepoot is in Maart goed, dan aardappelen
of uien, en daarna groenvoer voor de
beesten in den zomer die nog al warm is.
Op de derde vraag, was het antwoord,
Florida is aangesloten aan het groote
spoorwegnet der Ver. Staten en goederen
kunnen io 36 uur per spoor in New-York
zijn, met de boot duurt de reis 3 dagen.
Op de vierde vraag zeide de spreker, dat
de Kamer van Koophandel in Florida aan
allen dio wilden emigreeren voor ondorhoud
per dag rekende 35 Amerik. centen, dat
alle eerste levensmiddelen er goedkoop zyn
doch dat alle luxe zeer duur was.
Wat de werkkrachten betreft deze worden
verstrekt door de nögers, die thans vrije
mannen zyn, doch afstammelingen van
de vroegere slaven. Ze zijn zeer goede werk
krachten en in voldoend aantal aanwezig
voor den landbouw.
En nu wat betreft het klimaat. Spreker
die geheel Noord-Amerika heeft afgereisd,
heeft nergens zulk een heerlijk klimaat
aangetroffen en de menschen die in Florida
dan ook zeer weinig te doen hebben zün
de dokters; dit is een bewijs dat het klimaat
daar gezond is. Florida heeft een getemperd
klimaat, nooit te warm en nooit te koud.
In Juni, Juli en Augustus is bet er warm,
echter komt de thermometer er byna nooit
boven de 90° Fahrenheit, de wintermaanden
zijn er niet koud, doch hebben het klimaat
zooals hier in Europa, de Zuidkust van
Frankryk.
Het land is een deel der Ver. Staten van
Amerika en wel in geen land der wereld
zal de persoonlijke vrijheid zoo groot zyn
als daar; van verschillen over godsdienst
hoort men daar niet, alles leeft in vrede
met elkaar.
Een zaak van groot belaDg is het voor
Florida om hen aan te moedigen tot emi
greeren, die zich op de Zuivelindustrie willen
toeleggen. Men heeft daar heerlijke weiden,
doch geen vee, dat de melk levert, en ai
had men het vee, dan nog miste men hen,
die de kennis hadden om boter en kaas te
maken, juist voor hen die zich op de zuivel
industrie wilden toeleggen was daar een
mooie toekomst.
De kamer van koophandel te Jacksonville
geeft aan hen die willen emigreeren alle
mogelijke inlichtingen, en steunt hen in
alle opzichten. Jacksonville is de plaats
waar men naar toe moet, en ligt net zoo
ver van de zee, als Rotterdam, het is een
der mooiste steden van de wereld, men kan
met 32 spoorwegverbindingen er uitkomen
en 7 stoomvaartlijnen verbinden de stad
met andere havenplaatsen, het aantal in
woners is 80.000, men heeft er onderwijs
inrichtingen, die in het Duitsch en in het
Engelsch onderwijs geven, doch beiden, zyn
Na korten tijd steeg hy voor zijn woning
af, gaf het paard aan zyn oppasser over en
verdween in huis.
TWEEDE HOOFDSTUK.
Wat is er, Johan? vroeg de ritmeester
aan zyn anderen oppasser, die hem boven
in de gang tegenkwam. Is er iemand hier
geweest? Heb je myn kleeding voor van
avond gereed gelegd
Ja wel mijnheer! antwoordde de op
passer. Alles is orde. Er is niemand hier
geweest; alleen heeft de wachtmeester het
orderboek voor morgen gebracht. - En dan
is een paar uren geleden een telegram
gekomen. Ik heb het op uw schrijftafel
gelegd Zal ik de lamp aansteken? Het
wordt al donker.
Ja, breng de lamp.
Eduard Von Altenbrak trad haastig in
zyn zitkamer. Al kreeg hy ook meermalen
telegrammen van vrienden of bloedverwan
ten, zoodat hy voor de ontvangst van een
telegram niet verwonderd behoefde te zyn,
toch beving hem hij wist zelf niet. waar
om een zekere onrust en vóór dat hy
een oog wierp in het orderboek, opende
hij haastig het telegram.
(Wordt vervolgd.)