LSDiJK.
ZUID-HOLLANDSGHE EN ZEEDWSGHE EILANDEN.
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD.
ingT
de GoedereD, enz.
esteding.
ie Boekhandel
Schrijf
elfabriek
Liefde en Tirannie.
ONZE EILANDEN
hoofd van den dokter ge-
mijn dank dat door Uw
VAS volkomen is hersteld.
;by my te bekomen,
erweg. 26 Mei 1911.
ROTTERDAM.
voorkomende haarziekten.
I 1911 des namiddags 4
a architect H. M. ROOD-
and in het Café Haven
en Heer C. RIDDER te
en
ibesteed
van een bouwschuur
mvan vijf woningen
sndijk en Achterweg
zal plaats hebben den
des namiddags 1 ure.
er inzage in voornoemd
teekening verkrijgbaar
pn architect. 3—2
280 Middelbamis.
©en groote partij
pnder overslag,
elk gebied voor Jon-
m Meisjes.
Kinderspelen, Portrtt-
Zwartjesalbums en
i soorten en prijzen,
rten
voor de
lier, Kasboeken, Mn*
ien Luxe poet, alle
dheden voor de Ara-
ïdteekensohod. Ver-
%n Berdpapier.
Ie soorten
lode-, Dag- Week-,
Leerboeken.
rtentien
en buitenfendsohe
rerhooging van prijs,
es van alle soorten
BINDWERK,
icht-, Fantasie en
i, enz. ene.
Dp boeken worden
m Uitgeversprijzen
ffld,
dier Schenk.
l Instituut voor
r te Parijs.
Dit Blad verschijnt eiken Zaterdagmorgen.
Prijs per kwartaalf 0,50
Afzonderlijke nummers- 0,05
No. 31
Zaterdag 24 Juni 1911
18E Jaargang
Alle voor de Redactie en Administratie ^bestemde stukken en Advertentiën worden uiterlijk
Vrijdagmorgen ingewacht bij de Administratie te Middelharnis.
Prijs per advertentiën van 1—5 regels f 0,50
Iedere regel meer- 0,10
Groote letters naar plaatsruimte.
Buitenlaudscli Overzicht.
De verkiezingen voor het Oostenryksche
Huis van Afgevaardigden, die den 18 Juni
plaats vonden, hebben aan de Christelijk-
sociale partij en dit is wel het meest ken
merkende van deze verkiezingen een
_;roote teleurstelling gebracht. Vier jaar ge
leden, toen deze partij by de eerste toe
passing van het algemeen kiesrecht in
Oostenrijk op zulk een luidruchtige wijze
haar overwinning vierde, had zij met het
Katholieke centrum by den eersten verkie
zingsgang in het geheel 87 mandaten ver
overd, en ditmaal verwierf zy er niet meer
dan 07.
Deze aanzienlijke achteruitgang der Chris
telijke socialen is vooral tot Weenen en de
Neder en Opper-Oostcmrijksche steden terug
te voeren. Daar was hun nederlaag inder
daad éclatant. Wel is waar kan verwacht
worden, dat zy by de herstemmingen, die
aanstaanden Dinsdag plaats vinden, onder
alle omstandigheden nog eenige mandaten
veroveren zullen. Doch wanneer een party,
die in Weenen haar hoofdzetel heeft en in
de vorige verkiezingen van de 83 Weenscho
mandaten er by den eersten aanloop 18
behaalde, thans slechts twee zetels gewon
nen heeft en, naar te voorzien is, van de
20, die zij bezat, hoogstens 10 behouden
zal - dan is dat een beslissende nederlaag,
zoo niet op het oogenblik, dan toch voor
de toekomst, onder voorwaarde echter, dat
de party niet door nieuwe misslagen van
haar oude tegenstanders er weder bovenop
wordt gebracht.
Op deze nederlaag kan men ook een woord
toepassen, dat anders dikwyls misbruikt
wordt nl. dat zij een volksoordeel is. Het
volk, dat de christelijk sociale leiders volgde,
heeft lang geduld gehad. Ongeveer twintig
jaar is het, dat deze party in Weenen
heerscht, maar van datgene, wat aan de
kleine luiden, die de kern der partij uit
maken, beloofd werd, is niet veel vervuld.
Het meerendeel van deze beloften kon
trouwens ook geenszins vervuld worden.
Want wat beteekenenprogram-eischen, wier
doorvoering in een hedendaagschen cultuur-
staat uitgesloten is? Het geschimp op de
Joden, waarmede de party begonnen is en
dat zij in den laatsten tyd hervat heeft,
kon ook niet langer uit het oog doen ver
liezen dat de resultaten van deze party in
hoofdzaak ertoe gediend hebben een aantal
harer leiders tot macht en welvaart te bren
gen. Een ongelooflijke corruptie heeft zich
in deze kringen verbreid, en de onthullin
gen daarover kwamen uit de eigen gelede
ren. Neemt men daarbij nog in aanmerking,
dat de christelyk-sociale afgevaardigden de
belangen der steden aan de agrarische vor
deringen prijs gaven, dan heeft men de
motieven voor de ommekeer der volksstem
ming bijeen.
Nu zou men denken, dat niets den
Duitsch-burgerlyken gewenschter zyn zou,
m\
meer inhoud f 1,50
»5 per K.G. is.
ran de fabriek inge-
evs voorzien zijn.
iek bewaard blijven,
gebracht,
ekroond.
id,
5, Dirèoteur.
FEtTILLETO HST".
Er is opgediend".
Johan opende de groote vleugeldeuren,
die naar de eetsalon voerden. De gastheer
Von Hitzacher reikte zijne dame den arm,
en opende met haar den schaterenden
3toet, die zich langzaam naar de tafel voort
bewoog. Het gezelschap nam plaats, en
weldra lieerschte in de schitterend verlichte
;aal dat welbekende eentoonig stemmen-
'efluister van menschen die gelijktijdig
ipreken en dat nu en dan door een voor.
naam, half gedempt lachje onderbroken
irerd.
Trad by tussctaenpoozen, als een nieuw
jerecbt opgediend werd, in de gesprekken
ien stilstand in, dan kon men duidelijk
moren hoe de Maartscbe buien tegen de
'enscers loeiden en iu den schoorsteen
ïuilden. Dan knetterden de vlammen in den
mard rood gloeiend naar boven en Johan
:ag zich genoodzaakt, het vuur van nieuwe
loutblokken te voorzien.
Aan den storm daarbuiten scheen echter
liemand onder de aanzittenden te denken.
)|j aller gelaatstrekken lag die vrool'yke
dan dat de Christelijk-socialen ten minste
in de steden het onderspit dolven, daar
het toch in meer dan een opzicht een
voorwaarde tot gezondmaking der verhou
dingen is, dat hun heerschappij verbroken
wordt. Niettemin hebben Woensdag de be
sturen Yan het Duitsche nationale verbond
eu der Christelyk-sociale partij, in tegen
woordigheid van den minister-president
Bienerth en andere ministers, voor de her
stemmingen een kartel tegen de sociaal
democratie gevormd. Dinsdag streden de
Duitsch-burgerlyken nog tegen de Cristelyk-
socialen, zooals men alleen tegen doodsvij
anden vocht, en den volgenden dag werd
een verbond met hen gesloten I
Als reden daarvoor wordt aangevoerd,
dat Christelijke socialen beter Duitschers
zyn, dan de internationale sociaal-democra
ten. Maar is dat juist? Ook wanneer men er
geheel van afziet, dat het by den strijd tegen
de Christelijke socialen vooral om de poli
tieke zuivering gaat, en hun alleen om deze
reden hulp moest worden geweigerd, is ook
het nationale gezichtspunt bij hen niet meer
op den voorgrond gesteld, dan bij de sociaal
democraten. Zoo weinig worden de Christe
lijke socialen als eigenlijke Duitschers be
schouwd, dat de Neue Freie Presse schreef,
dat de vroegere Christelijke sociale verove
ring van Weenen het grootste gevaar voor
het Duitsche volk in Oostenrijk geweest was.
Op een andere plaats zegt hetzelfde blad,
dat Dinsdag Weenen door de Duitsche partij
heroverd is.
Inderdaad zal men zich in Weenen dan
ook niet veel om het parool van bovenge
meld kartel bekommeren en het Duitschvry-
zinnige centrale kiescomité heeft besloten,
voor de herstemming alle tegenstanders der
christelijk-socialen aan te bevelen. Daarby
komt nog, dat alle vrijzinnige bladen van
Weenen de herstemmingsleuze van de hand
wijzen.
Het groot aantal herstemmingen, die noo-
dig blekeD, maakt het onmogelijk, de eind
uitkomst met eenige zekerheid te voorspel
len. Niettemin kan verwacht worden, dat de
christelijk-socialen met aanzienlijke, de
sociaal-democraten met geringer verliezen
het Parlement zullen binnentrekken, terwijl
het Duitsche nationale verbond waarschijn
lijk een winst zal kunnen boeken.
De uitslag der herstemmingen heeft intus-
scben de volkomen vernietieging der chr.-
sociale partij gebracht.
Spaansche bladen vinden het zeer opval
lend, dat de Portugeesche gezant te Madrid
alle geruchten over samenzweringen en
dreigende opstanden in Portugal tegen
spreekt, terwijl particuliere brieven uit Lis
sabon, Oporto en Braga van groote opwin
ding onder de monarchistischgezinde ele
menten berichten, lezen we in het Berliner
Tageblatt. In deze brieven wordt verzekerd,
dat een tegenrevolutie onmogelijk meer lang
kan uitblijven. De Spaansche regeering
neemt krachtige maatregelen tegen den
smokkelhandel in wapenen naar Portugal.
gezellige stemming, waarin iedere genoo-
digde zyn gezicht tracht te plooien, om
daardoor te laten uitkomen, hoe aangenaam
men zich gevoelt, en heimelijk tracht te
verbloemen met hoe weinig belangrijks men
zich eigenlijk onledig houdt.
Het gesprek liep zooala gewoonlijk over
familie-aangelegenhedenranglijsten en
hof-geschiedenissen.
Hebt gij reeds vernomen, dat Generaal
Von Basedow zyn ontslag wil nemen
vroeg een hoofdman van den generalen staf
aan zyn vis ii vis van de krygsacademie.
Deze knikte toestemmend.
Is het Georg of Ullrich Basedow
vroeg eene bejaarde gravin die zich in het
gesprek mengde.
Het is Ullrich, mevrouw; Georg Ba
sedow is onlangs tot commandeur der 2e
brigade bevorderd'"
Pardon, mynheer Von der Lühe",sprak
een schrale,alledaagsche brunette, „gy waart
kort geleden bij Prins Eduard, is deze Prinses
Hoekstein eene geboren Bissdorf-Isingen,
of eene Bissdorf-Weissenkamp
Toevalligerwijze behoefde de stafgeneraal
hierop het antwoord niet schuldig te blijven,
„Het is eene geboren Isingen, mejuffrouw,
de linie Weissenkamp is met generaal Jo.
hann Fnedrich geheel uitgestorven."
Dit waren dus de thema's waarover de
verschillende gesprekken heen strompelden.
Te Orense en te Pontevreda zijn vier ver
dachte wagons aangehouden. Een dezer
wagons is geopend en men voud er kisten
met Remraington-geweren, bajonetten en
munutie in. Deze wapenen zijn doordeSpaan-
sche militaire autoriteiten in beslag geno
men. Verder wordt onderzocht, of een
Duitsch schip ook in Villagaree wapenen
heeft gelost.
De regeering te Madrid heeft den goever-
neurs der grenaprovinsiën gelast dubbel
waakzaam te zijn. Te Orense stonden vijf
karren gereed, om de lading van de geheim
zinnige wagons verder te vervoeren. Het
is gebleken, dat een broeder van een gees
telijke uit Orense voor deze wapens gezorgd
heeft. De regeering heeft majoor Casanovas
tot rechter van instructie benoemd.
Te Orense komen dagelyksch Portu
geesche vluchtelingen aan en teCorunaen
te Pontevreda verschijnen veel rijkePortu-
geezen per auto. Er schijnt dus wel degelijk
iets te broeien.
De Lokal-Anzeiger verneemt, dat ook in
Zuid Portugal een samenzwering is ontdekt.
De samenzweerders zyn vroegere politie
agenten en propagandisten van katholieke
vereenigingen. Een der leiders, dr. Abel
Campos, is in hechtenis genomen.
Het Ministerie de Broqueville is er dan
eindelijk, na een moeilijke bevalling van
zes dagen en heel veel vrees tot op 't
laatste toe, dat het toch op niets zou uit-
loopen. De reden van dezen tegenspoed,
reeds vóórdat het ministries leven een
aanvang zou nemen, was hierin te zoeken,
dat met den heer Woeste en zijn oud-
clericalen rekening moest gehouden worden.
Nu is dan alles overwonnen doch of deze
regeering meer dan een vluchtig iets zal
zyn, het wordt door weinigen geloofd.
Zooveel is zeker, dathetschoolwetoutwerp
in de secties een zomer- en waarschijnlijk
ook wel een winterslaap zal kunnen houden.
Het ministerie zal intusschen de begrooting
doen afhandelen, kalm de resultaten der
volkstelling afwachten en op grond daarvan
een wetsontwerp indienen, dat in de ver
meerdering van het aantal Kamerleden
voorziet. Het is mogelyk, dat dan nog
vóór Mei 1912, wanneer de gewone twee
jaarlyksche vernieuwing van de halve Ka
mer meest plaats hebben, algemeene ver
kiezingen een meer stevigen gang in het
parlementaire leven zullen brengen. Tot
zoolang kunnen de ministers het zich in
de officieels hotels van de rue de la Loi
behagelijk maken;
In de Fransche Kamer constateerde
Jaures gisteren, bij de behandeling dei-
interpellatie over Marokko, dat de ver
houding tusschen Frankrijk en Spanje, die
een oogenblik gespannen leek, verbeterd is.
Hij verzocht de regeering met Spanje onder
handelingen aan te knoopen over de publi
catie van het geheime tractaat, opdat er
een einde kome aan de misverstanden en
de Acte van Algeciras weder op de oude
„God in den hemel 1 wat is dat alles
banaall" dacht Thea Hellwig, die zich uiterst
verveelde, bij zich zelf. „Het eene jaar is
juist als het andere. Steeds dezelfde gesprek
ken, slechts de sprekers verwisselen. Kwam
er toch maar ooit eenige afwisseling in I"
En vermoeid luisterde zy naar een andere
zyde. „Komt u aanstaanden Vrydag ook bij
de Wellengins?" en mag ik u dan tot de
eerste wals uitnoodigen vroeg een blonde
assersor aan de dame, die naast hem was
Dat doet my waarlijk leed, mynheer
von Lochow, mijn balboekje is reeds bezet t"
En daarby straalde het gelaat van de kleine
dame met kwalijk verholen ydelheid.
Dat onnoozele ding!" Thea was van
daag in zeer onpleizierige stemming.
.,Dan de eerste tusschengeschovene, juf
frouw hoorde Thea wederom.
De kleine lachte vergenoegd. De Yierde
is slechts nog open 1 zeide zy hardop, en
keek in de rondte, of minder gelukkige
vriendinnen het ook gehoord hadden. De
assessor bedankte met veel plichtpleging
voor de vierde wals, hy wist namelijk met
vrij groote zekerheid, dat deze volstrekt niet
gedanst zou worden en hy vervolgde zijn
gekeuvel weder over bals, bijeenkomsten,
gezelschappen en weldadigheids-bazaars.
„Onuitstaanbaar I absoluut onuitstaan
baar 1"
wijze kan worden toegepast. Verder stelde
hy den eisch, dat Frankrijk en Spanje
Marokko tegelijkertijd verlaten.
De minister van buitenlandsche zaken
verklaarde vervolgens, dat Frankrijk de
acte van Algeciras geeërbiedigd heeft, maar
dat Spanje te Larrasj en El Ksar opge
treden is op een wyze, waarover hij in de
Kamer nog nader spreken zal. De minister
ontkende, dat er een geheim Fransch-
Spaansch tractaat zou bestaan en las daarop
de nota voor, gericht tot de mogendheden,
die de akte van Algeciras hebben onder
teekend en waarin wordt medegedeeld, dat
de belegering van Fez opeheven is en dat
nu nog slechts de onderwerping van enkele
stemmen verkregen moet worden.
Ten slotte verklaarde de minister, dat
Frankrijk in Marokko nog de volgende taak
te vervullen heeft, het leger des Sultans te
reorganiseeren een einde te maken aan de
knevelarijen en oneenigheid en de organi
satie van de havenpolitie.
De Makhzen moet hervormd worden,
opdat normale hulpbronnen worden ge
schapen en hy zal daarvoor openbare
werken op touw moeten zetten.
De Kamer nam daarop met 451 tegen 76
stemmen het eerste gedeelte aan van een
motie van Abel Ferry, luidende„De
Kamer, de verklaringen der regeering goed-
keurende". Het tweede gedeelte: „ver
trouwt, dat zy een staatkunde zal volgen,
die in overeenstemming is met de speciale
belangen van de Akte van Algeciras" met
4S1 tegen 77 stemmen, en ten slotte de
geheele motie b{j handopsteken.
Het centraal bureau voor statiek publi
ceert eenige interessante gegevens betref
fende deelname der vrouwen aan de laatste
verkiezingen voor de Noorweegsche Ge
meenteraden en voor het Storthing.
Door de wet van 29 Mei 1901 kregen
de vrouwen een beperkt kiesrecht. Om
kiezer te zijn moest een vrouw een eigen
inkomen hebben van 300 kronen op het
platteland en 400 kronen in de steden
was dat niet het geval, dan moest ten min
ste haar man een dergelijke som als inko
men kunnen aangeven en tevens moest hij
in de belasting zyn aangeslagen.
Onder dit beperkte kiesrecht was het
geheel aantal kiesgerechtigden op het plat
teland 479.771, waarvan 816.578 mannelijke
en 163.193 vrouwelijke. By de verkiezingen
werden in het geheel 140.466 geldige stem
men uitgebracht en wel 125.148 door man
nen en 15.318 door vrouwen. Van de man
nelijke kiezers hadden dus 41 procent en
van de vrouwen slechts 91/2 procent gestemd.
In de steden telde men 106.507 stemge
rechtigde mannen en 70.153 stemgerech
tigde vrouwen. Hier stemde van de mannen
60 en de vrouwen 48 procent. Gekozen
werden 98 vrouwen.
By de verkiezingen in 1907 steeg op het
platteland het aantal kiesgerechtigde man
nen, dat aan de stemming deelnam van 41
De geheele kring van jongeren voerde
ongeveer dezelfde gesprekken, onbeduidend,
nietszeggend, meer dan vervelend I
Eey ieder gaf zich de grootst mogelijke
moeite, zyn dame zoo goed mogelyk te on
derhouden, of beter gezegd aan de praat te
houden. Met een vluchtigen blik beschouwde
Thea den persoon, die tegenover haar geze
ten was. Deze scheen het evenzoo te gaan,
als haar. Zou hy werkelijk ook eene uit
zondering maken
Herbert von Selchow scheen er inderdaad
geennoodzakelykheid in tezien, zich eenigen
dwang op te leggen. Men kon het hem
duidelijk aanzien, al dat onbeduidende,
nietswaardige gebabbel verveelde hem uiter
mate. Om zijn smalle, gebiedende lippen
speelde een onverholen spotlachje waardoor
zyn fijnbesneden, bleek gelaatin nog hoogere
mate den stempel van heerschzucht aannam.
Zijn gelaat was niet schoon te noemen,
maar wat meer zeggen wilde, het zag er
zoor interessant uit.
Er lag een verfijnde geestigheid op deze
zenuwachtige trekken, eene buitengewone
aantrekkelijkheid in deze zoo gemakkelijk
bewegelijke neusvleugels, en een vurig, bijna
gevaarlijk temperament in die groote don
kere oogen, die nu ongemerkt van het eene
gelaat naar het andere zweefden, om steeds
langduriger op Thea Jte blijven rusten, die
al zeer spoedig zijne opmerkzaamheid ge-
op 49 proc., dat der vrouwen van 9l/a op
19 procent.
In de steden stegen deze cijfers respec
tievelijk van 60 op 70tya en van48op62'/2
procent. Gekozen werden in alle gemeenten
142 vrouwen en 12.712 mannen.
Op 7 Juni 1910 kregen de vrouwen het
algemeen kiesrecht voor de gemeeeteraden.
Toen vormden de vrouwen de meerderheid
der kiezersop het platteland 355.766
vrouwen tegen 344.458 mannen, in de ste
den 163.954 vrouwen tegen 120.738 mannen.
By de eerstvolgenden verkiezing in het
zelfde jaar steeg nu het percentage manne
lijke kiezers, dat op het platteland aan de
stemming deelnam van 49 op 55, dat der
vrouwen van 19 op 26 proc.in de steden
steeg het percentage der mannelijke kiezers
van 70'/2 op 73, terwijl dat der vrouwen
tot 61 procent daalde. Het bleek, dat het
deelnemen der vrouwen aan de verkiezin
gen ook de deelneming der mannelijke
kiezers deed toenemen.
Bij de verkiezingen voor het Storthing
in 1909 gold voor de vrouwen nog het
beperkte kiesrecht. Hier namen 60.39 pro
cent der stemgerechtige vrouwen tegen 70
procent der mannelijke kiezers aan de
stemming deel. By de volgende verkiezingen
voor het Storthing zullen ook de vrouwen
algemeen kiesrecht hebben.
Engeland houdt zich op het oogenblik met
niets anders bezig dan de kroning van
Koning George, die gebeurd is als ons blad
vei schijnt.
Het is een gebeurtenis, die op zichzelf
weinig politieke beteekenis bezit. In de
party verhoudingen zal zij geen verandering
brengen, en evenmin kan zy beletten, dat
de groote constitutioneele omwenteling,
waardoor de macht van het Hoogerhuis
wordt beperkt, zich voltrekt.
De kroning wekt voornamelijk de belang
stelling, omdat zy de gelegenheid biedt tot
een schitterende historische herstelling en
een prachtvolle ontplooiing van den weder
opgewekten luister der middeleeuwen, die
zulk eeu vreemde tegenstelling met den
eenvoud onzer zeden en democratische ge
woonten vormt. Het is zonder twijfel om
deze reden, dat zij van alle punten van
den aardbol een ontzaglijke menigte van
nieuwsgierigen trekt, die intusschen niets
van de eigenlijke ceremonie zullen zien,
waarbij slechts een betrekkelijk weinig tal
rijke élite tegenwoordig zal mogen zijn, en
die zich dus tevreden zullen moeten stellen
met een vluchtige aanschouwing van den
Koninklijken optocht.
Honderdduizenden bezoekers uit de pro
vincies, koloniën en tiit den vreemde vullen
de hotels van de groote wereldstad, alsmede
de 4000 boarding houses of pensions, die
in het adresboek van Londen ingeschreven
staan, zonder nog te rekenen de tallooze
particulieren, die een kleiner of grooter
aantal pensionaires, daar „paying guests"
genoemd, betalende gaster», herbergen. Lon
den is thans meer dan ooit de verzamel-
boeid had, en die onophoudelijk door haar
'gastheer werd bezig gehouden.
Wat was dat een frappante verschijning
Zyn naastbij zijnde dischgenoote verge
makkelijkte hem zyn studiezij sprak hem
met eene zonderlinge eentonige stem aan,
byna zonder een antwoord af te wachten,
of te bemerken, dat hy nauwelijks naar
haar luisterde. Zy behoorde inderdaad tot
diegenen, die zich het best onderhouden
wanen.- als zij zelf maar kunnen babbelen.
Herberts weinige belangstelling in haar
gepraat, was overigens zeer begrijpelijk.
Thea was gewoon, iedereen belang in te
boezemen, en zy scheen ook behagen te
scheppen in huldiging. Hare schoone oogen
bezaten een eigenaardigen glans, dikwijls
fonkelden zy vurig naar hem toe - byna
uitdagend met een waas van koketterie,
als zy Herbert's blik op zich gevestigd voelde,
die van haar rozig blonden haartooi, langs
haar teedere wangen gleed, een oogenblik
op haar kuische roode lippen rustte, die bij
het spreken een schat van glinsterend witte
paarlen toonden, om dan op haar volle
blanke schouders en haar boezem neder te
dalen, die zich levendig op en neder bewoog.
Hy was er zoo in verdiept, deze schoonheden
gade te slaan, dat hy zich eerst bewust werd
van het onpasselijke hiervan, toen de stra
lende blauwe oogen van haar bezitster hem
troffen. Hij schrok van den gelukslionger,
