LSDIJK. ZUID-HOLLANDSCEE IN ZEEUWSGHE EILANDEN. NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD. leerhuis". ESTEDING de Goederen, enz. otbank HEEKBANK OLLANDSGH ÖWCREDIET. Juffertje Onnut. lljlljll|IIJIVjllfl|jl|jl|p iiiiii!niitfnaitiiiiihi!i ddelharnis-Som- -ai] 't Algemeen, retaris-Penning- te Middelharnis, rijging van een 1 BESTUUR. rchitect H. M. ROOD- Island zal namens den )PS te Dirksland worden ibesteed i van een woonhuis richten daarvan tot a Koffiehuis. zal plaats hebben den 3S namiddags 4 ure. Het overname in het hotel terwijl de teekening te 1 0,75 bij den architect rechtsche e DORDRECHT. rtschappelyk Kapitaal iarvan gestort f200.000, int Geld onder eerste erband tegen billijke geeft 4 en 4l/2pCt Pand- stnkken van f 1000, ONZE EILANDEN voor de Hit Blad verschijnt eiken Zaterdagmorgen. Prijs per kwartaalf 0,50 Afzonderlijke nummers- 0,05 No. 30 Zaterdag 17 Juni 1911 18E Jaargang Alle voor de Redactie en Administratie bestemde stukken *en Advertentiën worden uiterlijk Vrijdagmorgen ingewacht bij de Administratie te Middelharnis. Prijs per adv jrtentiën van 15 regels f 0,50 Iedere regel meer- 0,10 Groote letters naar plaatsruimte. Officieeie Mededeelingeii. KOHIER TAN DEN UOOFDELIJKEN OMSLAG. BURGEMEESTERfen WETHOUDERS der Gemeente Middelharnis maken bekend, dat een afschrift van het primitief kohier van den Hoofdelyken Omslag voor het dienst jaar 1911, gedurende vijf maanden, van den 17 Juni 1911 tot en met den 16 November 1911, ter Gemeentesecretarie voor een ieder ter lezing ligt. Middelharnis, den 16 Juni 1911. Burgemeester en Wethouders voornoemd, De Secretaris, De Burgemeester, NIJGH. L. KORVINK L.B. Buitenlandscli Overzicht. ingen worden verstrekt door den heer IN, Notaris, MIDDELHARNIS. Ir. F. N. SICKENGA. t. PHILIPSE, Directeuren. rOOlt ALKMAAR. Telefoon 73. TSCHAPPEN: ENKHUIZEN, Westerstraat 6. 's-GRAVENHAGE, Molenstraat 45. ROTTERDAM, Leuvehaven 107. ee Mlllioen Gulden laatst en volgestort 1.500.000. fSCHAP verleent Cre- Blden in deposito, belast aan- en verkoop van pons, sluit beleeningen en verricht verder alle tot het Kassiersvak rente 2ll2 °/o. De schoolstrijd in België heeft een onver wacht einde genomen. De leider der oud katholieken, de felle clericaal Woeste hield verleden week een redo, waarin hy zich tegen het stelsel der schoolbons verklaarde. Dat beteekeude voor de clericale regeering, dat de geringe meerderheid van 6 stemmen, waarover zij in de Belgische Kamer beschikt, voor haar schandelijk schoolontwerp niet te vinden zou zijn. Scbollaert, den vader van het ministerie bleef toen niet anders over dan met zyn kabinet heen te gaan. De geweldige oppositie der linkerzijde heeft daartoe zeker het zijne bijgedragen. Een telegram bericht, dat Broqueville minister van spoorwegen in het kabinet-Schollaert, nadat Liebaert en Cooremans hadden ge weigerd, de opdracht aanvaard heeft tot het vormen van een nieuw kabinet. Welke bewindsmannen daarin zittingzullen nemen, is nog niet bekend. Naar alle waarschijn lijkheid zullen eenige ministers hun porte feuille behouden. Volgens een voorspelling van de Indép. beige zouden echter Schol- laert, Helleputte en Hellebaut verdwijnen. Liebaert daarentegen zou, in weerwil van zijn weigering zelf de kabinets-forraatie op zich te nemen, blijven. Belangryker dan deze personen-kwestie is natuurlijk de vraag, welke de algemeene politiek van het toekomstig kabinet zal zijn. De Indép. beige schrijft daarover „Op de rechterzijde, die nog over de nomi nale meerderheid beschikt, rust de verplich ting de elementen der nieuwe combinatie bfj elkaar te brengen; maar men verbeelde zich niet, dat een clericale regeering, hoe zij dan ook samengesteld moge zijn, het schoolwet8ontwerp zal kunnen doen her leven. Zij zou binnen de 24 uur weer naar huis gejaagd zijn." En verder: „Het moge dan de Broqueville of een ander zijn - hoe kleurloozer het kabinet, des te meer kans zal het hebben zich te handhaven gedurende de enkele maanden, die noodig zijn om de algemeene verkiezingen in 1912 IF'IETTIXJI-.IEITO 1ST. 31 Maart 1911. •ten f 5.805.428.27 - 1.381.455.46 - 227.537.92 J. F. MOENS, xtssarts. Directeur. voor Middelharnis en REEST, )ER KOOGH DELHARNI». 'tterdam. jlijke prijzen. M. MULDER. .emmerolie. Toen werd alles stil in huis, Therese stond nog onbeweeglijk bij de zwarte schragen, waarop het zwarte kistje had gerust. Haar schoonmoeder stond aan haar zijde. Kom in mijn kamer zeide Mina. Therese volgde haar werktuigelijk. Bin nen ging zij op een sofa zitten en steunde het hoofd in haar hand. Gulzig greep zy naar het glas wy'n, dat de oude vrouw haar aanbood. Na gedronken te hebben, bleefzy stil zitten, ook toen haar man weer thuis Zijn moeder trad hem in 't voorhuis tegemoet. - Frits, zy is nog hier. Wil jy je niet met haar verzoenen Neen," luidde het korte antwoord. Daarna liep hij regelrecht naar zyn kamer. Mina keerde naar Therese terug. Frits is erWil je niet even naar hem toegaan Therese stond op. Jy bentde schuldige," hernam mevrouw Roettger,, „vergeet dat niet, als je over hem staat." Maar Therese antwoordde niet. Zy hield voor te bereiden, omdat elke werkelijke politieke actie aan dat kabinet ontzegd zal zyn." Ten slotte laten wy hier nog volgen een manifest, dat de leden der linkerzijde van de Kamer, liberalen en socialisten, gemeen schappelijk nieuw bewijs voor de broeder lijke samenwerking dezer beide partyen aan het Belgische volk hebben gericht. Het luidt aldus: „Het kabinet-Schollaert heeft zyn ontslag aangeboden. Het sectarische ongrondwettige ontwerp, waaraan het zyn lot en dat van zijn party gebonden had, is dus nu ver oordeeld. „Dat is een schitterende overwinning, waarvan in de eerste plaats de eer toekomt aan allen, arbeiders en burgers, die in open bare vergaderingen en in de pers de pogingen gesteunt hebben door de partijen der linkerzijde in het parlement aangewend tot verdediging van de grondwet, van de vrijheid van geweten en van het natio naal onderwijs. „Maar het is noodig op de bres te bljjven. De uitspraak der openbare meening moet bevestigd worden door een beslissend vonnis, dat het geheele kiezers-korps, ge raadpleegd na de vermeedering van het aantal afgevaardigen, binnen enkele maan den geroepen moet zyn uit te spreken." In de Antwerpsche Nieuwe Gazöt treffen wij de volgende karakteristiek aan van den clericalen leider Woeste, die het zyne er toe heeft bijgedragen het kabinet-Schollaert omver te werpen Het is, schrijft het blad, geen nieuwSi dat het beginsel van het huidig schoolwezeu aan den heer Woeste byne volkomen vol doening geeft. Hij neemt heel goed aan, dat de staat gansch het onderwijs in handen zou hebben. Maar tevens droomt hy nog altijd van de katholieke religie als officieelen staatsgodsdienst, zoodat dan de officieeie scholen vanzelf allemaal katholieke scholen zouden zyn. Ge kunt veel kwaad zeggen van Woeste, maar hij is een man uit den heele. Hy heeft een ideaal, en daar stapt hy op af, over een lijnrechten weg, zonder er zich te laten van aftrekken door voorbijgaande belangen. By ieder wapen, dat hij in de wet smeedt tegen de vrijzinnigen, rekent hy uit, welk gebruik de vrijzinnigen op hun beurt vau dat wapen tegen de religie zouden kunnen maken, als zy eens het bewind in handen kregen. En als hy nu zoo slecht te spreken is over het stelsel van den schoolbon.dan is het, wijl hy zeer goed voorziet, dat de vrijzinnigen, als zy baas moesten zyn, evengoed van dezen schoolbon misbruik zouden kunnen maken ten bate van godde- looze scholen, als de geestelijkheid er nu zeker misbruik van maken zal ten bate van wat zij haaronderwijs heeft. Woeste graaft gaarne putten, maar hij tuimelt er niet gaarne zelf in. En, dat hij nu zoo ijverig gedolven heeft aan het graf van Schollaert, moet ons niet den sluier voor haar kin saamgedrukt en verliet het huis. In haar wanhoop liep de oude vrouw naar de studeerkamer van haar zoon. Hij zat op de canapee met het hoofd in de hand en als een wezenlooze staarde hij voor zich uit. Je hadt toch wel het eerste woord kunnen zeggen," begon zij snikkend. „Zy was altijd een verwend kindje, dat weet je. Nu is zij vertrokken en wordt de verzoening zoo goed als onmogelijk." - Schei maar uit, moeder I zeide hij driftig. „Laar mij alleen, wat ik u bidden magl" Je bent zeker vreeselijk hard tegen haar geweestSlecht is zij nietFree was vroeger al haar geliefdezy zou wel weer verstandig zijn geworden Laat my alleen moederfk smeek het u nogmaals! Weenend verliet zy hem. Zy meende het immers goed. Het dienstmeisje kwam haar tegen met een brief. Voor den dokter," zei ze. Mina koerde zich nogmaals om en brach' het schrijven naar binnen. Nadat zy hem weder verlaten had, brak Frits het open. Het was een brief van Adami Hy stelde zich ter beschikking en verwachtte nader bericht. zoo sterk verwonderen, als we toch weten, dat, bij de stemming over den algemeenen dienstplicht en de afschaffing van vrywil- ligerschap, dezelfde Qchollaert, gevolgd door schier heel de rechterzij, hem over den kop is geloopen. Toen juichte de oppositie den heer Schollaert toe. Nu heeft ze Woeste toege juicht. En nu jouwde de rechterzij Woeste uitl Zoo komt loontje toch aliijd om zijn boontje. De jongste berichten uit Marokko luiden niet onbedenkelijk. Wy hebben er dezer dagen op gewezen, welk gevaar er in schuil de, wanneer de Spaansche regeering voor de chauvinistische openbare meening zwichtte, die in het Fransche optreden in en om Fez reden meende te zien om ook voor Spanje een deel van den Marokkaanschen buit op te eischen. De jongste telegrammen wijzen er thans op, dat dit gevaar ernstig nader is gekomen. Volgens deze toch zyn te Larrasz, op bevel der regeering, dooi den gezagvoerder der Catalona een aantal soldaten aan land gezet, terwijl by Kaap Nagro door Spaansche politie-troepen een pas is bezet, die den weg over land naar Tetuan beheerschteen militair optreden en ingrijpen dus in een niet-Spaansch gebied, De officieeie motiveering van dit optreden wordt gegeven in een korte weergave door een Reuter-telegram van den gisteren ge houden ministerraad er waren Spaansche „beschermelingen" door volgelingen van den pretenient Tassia verwond, wat op de an dere Spaansche beschermelingen (in Marok ko. hebben onderdanen der verschillende Europeesche nationaliteiten inlandsche „be schermelingen", wier speciale voorrechten zijn gewaarborgd) een „diepe indruk" had gemaakt. Da ministerraad had daarop, van oordeel zijnde. dat een lydelyke houding zou worden opgevat als een in den steek laten van Spanje's plichten tot bescherming, bevel tot de landing en de pas-bezetting bovenbedoeld gegeven. Bovendien zou er by El Kasar en Rabat een opstand zijn uitgebroken, die de Spaansche belangen daar ernstig bedreigde. Aldus de officieeie raotiveering op grond van feiten die overigens nog niet zoo heel vast staanin niet-Spaansche berichten wordt èn de opstand en het vermoorden van Spaansche beschermelingen onwaar en overdreven genoemd. De werkelijke grond van het Spaansche optreden is natuurlijk elders te vinden. Wy hebben dezen reeds hierboven aangegeven. Al zeer duidelijk en onomwonden vindt men hem aangegeven in hetgeen de Espana en Africa dezer dagen in een speciale uitgave schreef „De tijdsomstandigheden hebben de positie van onze Afrikaansche stellingen geheel verouderd. Vroeger bezaten zy nog eenige strategische waarde. Blijven zy in dezen toestand, dan zyn zjj waardeloos, tengevolge van de grootere draagkracht en het indrin- Frits glimlachte bitter. Toen verzonk hy weder in zyn somber gepeins. De eer ver langde, dat hij met den verstoorder van zyn geluk zou duelleeren Goed, hij zou aan de eer voldoen. Maar *t liet hem geheel koud, of hy, die zyn vijand was geweest van de schoolbanken af, in leven bleef, ai of niet en of hy dat leven zou deelen met de vrouw, die haar man had verlaten. Wat ging hem dat alles nog aan Geen spoor van hartstochtelijk verlangen naar wraak. Van het oogenblik af, dat de aarde zich gesloten had boven het kleine kistje, was alles stil en dood in zyn binnenste— be halve de smart over zijn lieveling. Zyn toekomst lag voor hem als een ver laten sneeuwveld, waarin hy alleen moest ronddoolen zonder doel, zonder hoop afgrijselijk Er werd gescheld I Patiënten Laat ze kloppen 1 De dag neigde ten einde, het werd don ker nog steeds zat hij roerloos op dezelfde Plotseling sprong hy op. Zoo duidelijk had hy een jubelende kinders'em vernomen. PapaAch, wreede zinsbe goocheling 1 Die kleine, roode lippen waren immers verstomd, voor eeuwig. Alleen alleenZijn moeder was ver toornd op hem, omdat hy niet „verstandig„ gingsvermogen der moderne vuurwapens en projectielen. Daarom is het noodzakelijk zonder aar zeling onze souvereiniteit uit te breiden met het oog op de toekomst, ten einde van onze bescheiden Afrikaansche bezittingen rijke, moderne kolonies te maken, zoodat de handel zich kan uitbreiden, terwijl tevens de krachtigste zeestraat ter wereld kan worden beheerscht. Niet zonder bezorgdheid kan men tege moet zien, wat de gevolgen van het Spaan sche optreden zullen zijn. El Cueblas, de vertegenwoordiger van den Sultan, heeft reeds bij den Spaanschen gezant te Tanger geprotesteerd, als zonder reden en in strijd met de gesloten verdragen. En natuurlijk zal ook by de vertegenwoordigers der andere mogendheden daartegen geprotesteerd wor den. De vraag is dan slechts hoe deze er over zullen denken. En de mogelijkheid is niet uitgesloten, dat Frankrijk en Engeland in de eerste plaats, om de altijd gevaar lijke Marokkaansche kwestie niet opnieuw tot een oorzaak van dreigende internationale verwikkelingen te laten worden, aan Spanje duidelijk te keDnen geven, dat het zyn militaire actie in Marokko heeft testaken. De groote vraag wordt dan echter in hoeverre Spanje zich daarby zal willen neerleggen en welken steun het bij even tueel verzet van andere regeeringen daaarby zou ondervinden. Er wordt door de Fransche in Marokko nog altijd veel en hard gevochten. Naar het schijnt echter niet zonder succes. Een telegram d.d. 5 Juni uit Fez bericht althans De Beni Mtirs en de Berabers hebben in den afgeloopen nacht het kamp aangeval len. Zy werden echter door de artillerie, die hun zware verliezen toebracht, terug geslagen. De kolonnes Brulard en Gouraud zijn in de richting van Sefroe uitgetrokken om de hoofdmacht van de opstandelingen uit elkaar te jagen. 6000 Marokkanen nebben met ongekende verwoedheid een aanval gedaan. De artillerie bezorgde hun zware verliezen en ten slotte werden zijn uiteen gedreven. Aan Fransche zyde zijn 5 dooden en 20 gewonden gevallen. En volgens een tweede telegram zyn de Franschen Mekiness binnengetrokken, en hebben zij den nieuwen pretendent Mouley Zin gevangen genomen. Verschillende min of meer officieuze Weensche bladen hebben de laatste dagen beschouwingen en opmerkingen over den Albaneeschen opstand en in verband daar mede raadgevingen aan het adres der Porte gegeven, die in Turkije niet geringe ont stemming hebben gewekt, omdat zij er een herhaling in zagen van de, mislukte, poging van Rusland om zich met een zuiver bin- nenlandsch-Turksche zaak te bemoeien. De tendenz dezer beschouwingen waarschuwin gen kan weergegeven worden door het volgende citaat uit een, naar verluidt van wilde zyn, omdat hy niet wilde voor de wereld een huwelijksleven van louter schijn voortslepen. Zelfs de hond was Therese nageloopen 1 Toen hoorde hy, dat er in den donker naar de deur werd getast, daarop werd er bedeesd geklopt en een matte, maar oneindig teedere stem riep hem toe: Frits, wil je niet aan tafel komen? Het zou toch zoo goed voor je zyn, als je wat wilde eten. Julia 1" fluisterde hy. Hy stond op en opende de deur. HOOFDSTUK XX. Driejaren zijn voorbijgegaan,drie dood- sche, stille jaren. Boven in het oude huis zyn de blinden voor de ramen en de zonnestralen, die tusschen de reten loeren, zien slechts in een ledige ruimte. De tuin is schaduwrijker gewordenwant er mocht niet gesnoeid worden; de dokter wilde den stroom niet meer zienhij had ook nooit weder den tuin betreden. Waar vroeger de gemeenschappelijke deur was geweest, breidt nu een perzikboom zyn breede takken uit. En ook beneden is het stil. De vorige week werd tante Rika begravende rolstoel staat op zolder naast de wieg van „den hoogerhand ingegeven, artikel in de Neue Freie Presse „Het ware te wenschen zoo heet het daarin dat de strijd; die thans al vier maanden woedt in de nabijheid van de Montenegrynsche grens, weldra een einde nam. Indien de strijd naar Skoetarie over slaat, dan moet men rekenen op de moge lijkheid van verwikkelingen. Het ia dus in het belang van Turkije Albanië tot rust te brengen niet enkel en alleen door mili taire maatregelen, maar ook door zich geneigd te toonen om met de wenschen en eigenaardigheden van het volk rekening te houden. Sinds het herstel der goede be trekking tusschen Oostenrijk en Turkije een vriendschappelijke gedachtenwisseling heeft mogelijk gemaakt, mag men veronderstel len dat de denkbeelden van het Weensche kabinet aan de leidende personen te Kon- stantinopel bekend zyn." In Turksche kringen heeft deze taal, als gezegd, niet weinig ontstemming gewekt. De Jeune Turc wijst er op dat Turky'e werkelijk zijn best genoeg doet om in Albanië de rust te herstellen, maar dat er voordurend hulp van de opstandelingen uit Montenegro wordt verleend, en ook van elders, en het blad spreekt de verwachting uit dat de Donau-monarchie, die mede Rusland's poging heeft helpen verijdelen, het daarby ingenomen standpunt van Tur- kye's souvereiniteit in eigen rijk niet zal verlaten. Dat Oostenrijk, blijkens bedoelde officieuse waarschuwingen, van plan is op Turkije een pressie ten gunste van Albanië uit te oefenen, behoeft overigens niet zoozeer te verwonderen. De opstandige Albaneezen, met name de Mirdieten, zyn voor een deel katholiek. En van clericale zyde is reeds herhaaldelijk sterken druk op de Oosten- ryksche regeering uitgeoefend omeenalge- heele onderdrukking van het katholieke element in Albanië door de Turksche Mo hammedanen te beletten. Over den opstand zelf in Albanië blijven de berichten zoo tegenstrijdig mogelijk. Volgens de officieeie, Turksche, maakt Toergoet Pasja goede vorderingen met de onderdrukkingen. Volgens particuliere be richtgevers echter breidt hy zich steeds meer uit en behalen de Albaneezen telkens be langrijke successen. Belangwekkender dan een onderzoek naar de meer of mindeie betrouwbaarheid van beide berichtgevingen lijkt het ons de proclamatie Weer te geven, welke het geestelijke hoofd der katholieke Mirditen, Ferrenzzio Tocci, tot de Alba neezen heeft gericht. Men weet dat deze Mirditen, een dei- grootste stammen in Albanië, zich onlangs by den opstand hebben aangesloten en een „onafhankelijk" Albanië, meteenvoor- loopige regeering, hebben uitgeioepen. De tekst van Tocci's proclamatie, die door een onbekende ter kennis is gebracht van alle consulaire vertegenwoordigers te Skoetari, vinden wy als volgt verkort weergegeven. „Albaneesche broeders, luistert allen naar kleine" en Julia heeft over beiden een kleed uitgespreid. Weder is het Mei geworden, een geurige, zonnige Meidag. De vensters van Rika's kamer staan wijd open. Julia is daar binnen en zocht de brieven uit, die zij op tante's verlangen moet verbranden. Daar ligt ook de brief, die een half uur voor den dood der oude vrouw werd bezorgd, met het postmerk „Rome". Het schrijven was van den volgenden inhoud „Lieve tante, Mijn vrouw is sinds eenige dagen uit Duitschland terug. Tot haar leedwezen was het haar in de gegeven omstandigheden onmogelijk u te bezoeken. Haar vader is gestorven zonder zich met haar te hebben verzoend; zyn testament was voor ons al lesbehalve een verrassing een verwijderde neef is tot bevoorrechten erfgenaam aan gewezen. Nu zullen wij ons moeten be krimpen. Een geluk, dat wij geen kinderen hebben. Toen Therese te Eisenach kwam, vond ze den medeerfgenaam al in de villa geïn stalleerd, die de oude heer in zyn laatste jaren had bewoond. Hij moet een knap jongmensch zijn, vooral in zyn costuum als opperhoutvester. Hy en Therese schenen het goed met elkaar te kunnen vinden. Ik gevoel m\j uitstekend in my'n geboor teland.

Krantenbank Zeeland

Onze Eilanden | 1911 | | pagina 1