SOUK.
NIEUWS- EN A1VERTENTIEBLM
ZUID-HOLLANDSGEE EN ZEEUWSCHE EILANDEN.
Goederen, enz,
ÜÉÉ&l!!!!]!!!!!!
lean
'EST.
en prijs
pond.
i U ver-
e boter
Juffertje Onnut.
ies met suiker thans
gebracht op 27 Liter
op scherp 10 weken
w verkregen; ik héb
nel.
r melkkoeienhoeveel
wgachtend
BERGMANS.
1911.
igen daaruit gaarne
i met onze
hoon wij 40.000 Kilo
Idoen. Wij vergrooten
xoo.ooo
'rijdag wederom af ge-
kunt bij hem thans
mderrantsoenen voor
l 5, 10, 15, 20, 25
wuders in Uw streek
lie gaarne toezenden.
briek „Be Hinde"
ÏHTELS.
ONZE EILANDEN
voor de
Dit Blad verschijnt eiken Zaterdagmorgen.
Prijs per kwartaalf 0,50
Afzonderlijke nummers- 0,05
No. 15
Zaterdag 4 Maart 1911
18E Jaargang
Alle voor de Redactie en Administratie bestemde stukken en Advertentiên worden uiterlijk
Vrijdagmorgen ingewacht bij de Administratie te Middelharnis.
Prijs per advortentiën van 1—5 regels f 0,50
Iedere regel meer- 0,10
Groote letters naar plaatsruimte.
Buiteulandsch Overzicht.
De wet tot afschaffing van het veto-recht
der Lords is in eerste lezing aangenomen
onder grootegeestdrift van de ministerieelec.
Natuurlijk was er geen quaestie van, dat
het anders geschieden zou, want de be
handeling der gansche veto-wet in het
Lagerhuis is eigenlijk een wassen neus,
en dient slechts om de oppositie nog eens
in de gelegenheid te stellen de reeds hon
derdmaal genoemde bezwaren te laten her
halen, en de ministerieelen voor de hon
derdste maal hetzelfde er tegen in te laten
brengen. Want de vetowet is niets anders
dan een uitwerking van de vetoresoluties,
waarin reeds in scherpe lijnen was afge-
teekend, welke regeling der regeering
inplaats van het veto-recht wilde hebben.
Die veto-resoluties zijn reeds bedebatteerd
en aangenomen, en de behandeling der wet
is slechts een herhaling, noodzakelijk alleen
om de maatregelen in te voeren of de
Lords in de gelegenheid te stellen deze
te verwerpen, waardoor zij het middel der
peersbenoeming noodig zouden maken.
Intusschen heeft Lord Landsdowne, de
unionistische leider in het Hoogerhuis, nog
getracht, door een atrategischen zet de
executie van het doodvonnis over het
Lords veto at te wenden, of eigenlijk uit
te stellen, want afwenden schijnt uitgeslo
ten. Hij heeft een ontwerp ingedieud tot
wijziging der samenstelling van het Hoo
gerhuis. Men begrijpt dat ook dit een uit
werking zal zijn van de door den nobelen
Lord voorgestelde moties, indertijd inge-
dient vóór de verkiezingen om den volke
te toonen dat Lords, hoewel niet bereid
afstand te doen van het veto recht, gaarne
hun Huis op andere democratischer basis
wilden grondvesten, iets waartoe zij zeker
lijk evenmin bereid geweest zouden zijn,
indien de regeering niet met de opruiming
van het veto-recht had gedreigd en de Lords
zeker waren geweest dat zonder tegemoet
komingen hunnerzijds de verkiezingen
onherroepelijk verloren zouden zijn. Edoch,
de verkiezingen werden niettemin verloren,
niettegenstaande deze tegemoetkomingen
en zelfs niettegenstaande een bereidver
klaring, op het laatste oogenblik, om des
noods ook iets van de volstrekte bevoegd
heid tot het verwerpen van wettelijke
maatregelen af te doen. Niets hielp de
Lords en het volk sprak tot tweemaal toe
het doodvonnis over hun rechten uit. Thans,
blijkbaar om de voltrekking van dat vonnis
nog een tijd lang af te wenden, komen de
Lords weer met het plan van wijziging
der samenstelling. Nu, dat het voorstel
wet wordt is natuurlijk onmogelijk, daar
het Lagerhuis het nooit zou goedkeuren
en evenmin zal het de regeering verhin
deren haar eigen maatregelen door te zetten.
Onverwachts is bet ministerie Briand in
Frankrijk ten val gekomen. Briand de
krachtige gezagsman, die in groote begin-
PETJILLETON".
Rika slaakte een zucht van verlichting.
Het toch altijd zoo bleeke gezichtje van
Julia zag er zoo tevreden uit, dat er inder
daad niets van belang kon gebeurd zijn.
Maai 'tjonge meisje ging op en neer en ver
richtte haar bezigheden als in een droom.
P0 feestelijke dag, waarop Mina des avonds
koffievisite zou houden, was aangebroken.
Het heele huis stond op stelten, tot eindelijk,
tegen vier uur alles zoo'n beetje tot rust
en orde gekomen was. Onmiddellijk na afloop
van zy'n laatste spreekuur had de dokter bui
tenshuis een goed heenkomen gezocht, want
Qf°CJr iin z^n wachtkamer, noch in zijn
studiekamer, was een stoel te vinden,
waarop hq behoorlijk kon plaats nemen.
De vrouw des huizes ging in hoogst eigen
persoon nog eens onderzoekend van het
eene vertrek naar het andere en Onnut,
die door tante Mina weer in genade was
aangenomen, verscheen ook al met een
keurig wit schortje voor,om de honneurs,
seldebatten als een reus al zijn tegenstan
ders velde, is gevallen als offer van parle
mentaire trucs en Kuiperijen, waarvan hij
den verraderlijken toeleg niet had voorzien.
In de namiddagsvergadering van Vrijdag
24 Februari, die tot bij half tien in den
avond duurde, waren interpellaties betref
fende geestelijke vereenigingen aan de orde.
De afgevaardigde Paul Meunier sprak over
de onvoldoendheid van de wetgeving op
de geestelijke vereenigingen. Hij betoogde,
dat ondanks de getroffen bepalingen con
gregaties kans zagen te blijven bestaan of
opnieuw opgericht werden. Meunier drong
op wijziging van de wet aan. Zijn redevoe
ring eindigend, riep hij uitop het oogenblik,
waarop Spanje en Portugal hun best doen,
het juk der kerk van zich af te schudden,
kan Frankrijk, dat steeds vooraan gegaan
is op den weg naar geestelijke vrijmaking,
het werk in die richting niet opgeven.
De tweede interpellant, Malvy, eveneens
er op wijzende, dat de congregaties zich
opnieuw gaan vestigen, verwijt Briand dat
hq concessies aan de katholieken gedaan
heeft, om zich een groote meerderheid te
verzekeren, en zegt, dat Briand te St.
Etienne, tegen het rapport van den prefekt
en den inspecteur van onderwijs in, het
oprichten eener geestelijke vereeniging
begunstigd heeft, Malvy zegt ten slotte,
dat Briand noch een sociale, noch ten op
zichte van den godsdienst een neutrale
politiek volgt. Wat wil het land, vraagt hq.
In zijn antwoord deelt Briand o. m. mede,
dat er ingevolge te weten van 1901 en
1904 meer dan 1700 geestelijke vereenigin
gen gebloten zqn. Vele vervolgingen zijn
er ingesteld naar aanleiding van het openen
van vrqe scholen; 632 zaken zqn op hel
oogenblik in onderzoek. De congregaties
trachten met allerlei middelen zich te hand
haven en het is soms moeilijk hun waar
karakter aan te toonen. Briand zegt dan,
dat men hem niets verwijten kan. Indien
er werkelqk tusschen mij en de meerder
heid een verhouding ontstaan is, die haar
belet aan de regeering haar geheele ver
trouwen te schenken, dat deze noodig heeft,
dat zij dan de gelegenheid aangrqpe.
Twee moties zijn er ingediendeen van
den afgevaardigde Malvy, aldus luidende:
de Kamer, besloten, de volledige toepassing
van de wetten op de godsdienstige con
gregaties van 1901 en 1904 te verlangen,
elke toevoeging afwijzende, gaat over tot
de orde van den dag.
Een motie-Drelon c. s. had dezen inhoud
De Kamer, de verklaringen der regeering
goedkeurend, vertrouwende, dat zij de wet
ten van 1901 en 1904 zal toepassen, en
elke toevoeging verwerpt, gaat over tot
de orde van den dag. Voor de motie-Malvy
was de prioriteit gevraagd. Briand zeide,
dat de regeering de kwestie van vertrouwen
stelde en slechts de motie-Drelon wenschte
te aanvaarden. Men kent den uitslag der
stemmen. De voorrang voor de motie-Malvy
werd met 296 tegen 221 stemmen verwor
pen. Het eerste gedeelte van de motie Drelon
waar te nemen in de zijkamer, die aan d
Denk er om, dat je de kopjes niet
zoo vol schenkt," drukte de weduwe haar
op het hart, „en dat Louise de eerste maal
bq de vrouw van den burgemeester en den
volgenden keer bij die van den directeur
begint te presenteeren. Mijn zuster is na
tuurlijk, eigenzinnig als altijd, boven op
haar kamer blijven zitten, nietwaar?
Ja, Tante zegt, zq kent toch al die
menschen niet en zq gevoelt zich bovendien
niet te best. Zq is zoo neerslachtig.
Nu, daar heeft zij ook wel reden voor,
Haar prachtzoontje zal toch nog in het
land der levenden zijn, al schrijft hq niet..
Maar daar wordt al gebeld I
Onnutje stond gereed de eerste bezoekers
te ontvangen, maar toen zq aan de deur
kwam, was 't niet een gast, maar 'n brieven
besteller met een brief voor tante Rika.
Zuchtend bekeek Julia't adres. Alweer niet
van Free, en tante wachtte in pijnlijken
angst op bericht van hem, die nu reeds
weken lang niets van zich had laten hooren.
Zq stak den brief bij zichdie kwam tante
altijd vroeg genoeg onder de oogen, want
'twas de nu reeds voor de zesde maal
vertoonde rekening van een linnenmagazijn
te Berlijn., waar de luitenant zich de kost
baarste uitrusting had aangeschaft, die ooit
een officier bezeten had.
werd met 262 tegen 238 stemmen aange
nomen, het tweede met 437 tegen 83, de
geheele motie met 258 tegen 242 stemmen.
De geringe meerderheid van 16 stemmen
gaf het kabinet aanleiding zqn ontslag te
nemen.
Voor Frankrijk, dat meer dan ooit be
hoefte heeft aan een krachtige leiding, is
het heeDgaan van Briand een zware beproe
ving, want een toestand van onzekerheid
en onrust zal wel het noodwendig gevolg
zijn van Briand's nederlaag.
Rusland doet soms vredelievend. De Tzaar
is de naan van het edelmoedig initiatief,
zooals men indertijd zeide, dat geleid heeft
tot de instelling van het arbitragehof.
Daarvoor is zqn lof gezongen in de pers
van de geheele beschaafde wereld. En nog
op het oogenblik wil Rusland den vrede
speciaal in Azië. Een Russisch blad, de
Birshewys Wjedomosti, zegt het met zoo
vele woorden. Maar men kan niet nalaten
te vinden, dat de Russische regeering eene
zeer bijzonder manier heeft om van hare
vredelievende neigingen te doen blijken.
De Russische beer bromt of brult, bet ge
weldige beest maakt in elk geval een groot
spec takel.
Men spreekt van een mogelijken oorlog
in hel Oosten en van maatregelen, die
Rusland reeds zou hebben genomen. Die
maatregelen gelden China.
Reeds voor eenige dagen zeide men dat
de betrekkingen tusschen Rusland en China
eenigszins gespannen waren. Decorrespon
dent van de Times te Petersburg deelde
aan zijn blad mede, dat Rusland blijkbaar
aanstalten maakte om Chineesch-Toerkoe-
stan te bezetten. Dit omdat China tekort
zou geschoten zijn in het vervullen van de
verplichtingen die het bq het verdrag van
24 Februari 1881 op zich genomen had.
Wq hebben hier te doen met het zoo
genaamde Koeldzja-verdrag. Rusland had
in 1872 de s.tad Koeldzja in Chineesch
Toerkestan bezet- Het beloofde die thans
te ontruimen in ruil voor zekere voor
rechten, die China het zou toestaan in
Toerkoestan, Mongolië en Mandsjoerije, met
en benevens het recht van scheepvaart op
de Amoer en een paar andere rivieren.
De Chineesche regeering is niet zeer stipt
in het nakomen van de bepalingen die zij
met andere mogendheden sluit. Het schijnt
een Oostersche, ten minste eene Chineesche
eigenaardigheid te zijn de Westerlingen
soms te behandelen als minderwaardigen
en hen te paaien met beloften die men
geen plan heeft te vervullen. Rusland had
aan China de rechten, die het waren toe
gekend met betrekking tot het bestuur van
Charbin overgedragen en het schijnt, dat
de Chineesche regeering daarin een bewijs
van zwakheid zag. Des te minder achtte
zij zich verplicht het tractaat als bindend
te beschouwen.
Dat nu ergerde Rusland. Het is te be
grijpen. Maar de wijze waarop de Russi
sche regeering hare ergenis luchtte en het
Wat was die arme vrouw ongelukkig,
welk een angst kwelde haar voor haar
eenigste lieveling. Nu eens zag zq in haar
verbeelding haar afgod ziek in het hospitaal,
dan weder— en dat was 't verschrikke
lijkst zag zij hem een liederlijk leven
leiden. Tweemaal reeds had zq aangetee-
kende brieven naar hem toegezonden, gis
teren nog een telegram met vooruitbetaald
antwoord Free bleef zwijgen als het
graf. -
Hoe gaarne had Julia tante Rika wat
getroost en tot haar gezegdU behoeft
u over Free's toekomst niet ongerust te
maken, want hij is heimelijk de verloofde
van de rijke Therese Krautner," Maar het
spreken was haar immers verboden
In een lichten, met bont omzetten avond
mantel, het lieve gezichtje door een witten
capuchon omsloten, trad precies vier uur-
het gewone uurtje voor de koffievisite
Therese bq mevrouw Roettger binnen.
Julia ontving haar en geleide haar naar
Mina's slaapvertrek, waar de dames zich
van haar mantels ontdeden en daar ont
popte zich de lieftallige gast even elegant
als altijd, van avond in een donkergroen
met goud doorweven kleedje.
Plotseling kwam het Julia in de gedachte,
dat zq haar vriendin met een naar den
afwezige kon vragen.
oogenblik waarop zq dit deed zqn wel
geschikt de aandacht te trekken.
Zq sloeg tegenover China een toon aan
alsof zq plan had een oorlog te beginnen.
De Russische nota was geene aanklacht,
maar een ultimatum, met dien verstande,
dat geen datum werd genoemd, waarop
aan de in het stuk genoemde eischen moet
zqn voldaan. De heer Sasonof, de nieuwe
minister van buitenlansche zaken, volgde
het voorbeeld van de Gortsjakoffs en de
anderen als zij spraken tot regeeringen die
niet tegen Rusland waren opgewassen. Hq
was scherp, hooghartig en bqna beleedigend.
En dat op het oogenblik nu eene Chineesche
commissie, onlangs benoemd, aan het werk
is om de rechtmatigheid der Russischen
eischen te onderzoeken. Waarbij dan nog
komt, dat het tractaat van Koeldzja aan
vankelijk voor tien jaren is gesloten en thans
voor de derde maal zou moeten worden ver
lengd met een nieuw tienjarig tijdvak.
Sloeg misschien de Russische regeering zulk
een toon aan, omdat zq meende dat China
het niet zou willen verlengen
Zooals te verwachten was heeft China
toegegeven. Maar de vrees is gewettigd,
dat dit alles slechts de eerste stap is van
Rusland op een weg, die wellicht leiden
zal tot de militaire bezetting van een be
langrijk gedeelte van Mongolië.
In Peking ziet men dan ook de zaak zeer
donker in, vooral wql men gelooft dat
Rusland's agressief optreden in Mongolië
een grootere activiteit van Japanners in
Mandsjoerije ten gevolge zal hebben, zoodat
den Chineeschen draak aan twee kanten
tegelijk bloed zal worden afgetapt. Men
gelooft zelfs dat Japan de pest-epidemie
als voorwendsel zal gebruiken om een twee
de leger in Mandsjoerije te zenden, een stap
waarover het bij voorbaat overleg gepleegd
zou hebben met de regeering te Petersburg.
Voorts loopen er geruchten over een inval
van Britsche troepen in het zuiden van
Tibet, en zelfs hoogst phantastische verhalen
over een marsch van Russische troepen naar
het noorden van dat land. Kortom men is
in Peking zoo overstuur door het Russische
optreden, dat men aan alle kanten nieuwe
dreigende gevaren meent te zien. Het spook
van een vereenigde actie, met het doel China
uiteen te rijten, waart rond door het brein
der beangste Chineezen.
Er was bq dit geval eene curiositeit op te
merken. De Temps houdt er zich natuurlijk
ook mede bezig. Wat den heer Tardieu, die
in dat blad het woord voert, beweegt, begrij
pen wq niet. Het is alsof hq met lqf en
ziel is verknocht aan de onrustige combi
natie die tot een oorlog in Europa schijnt
te willen drijven, een oorlog tegen Duitsch-
land. Het is de moeite waard op dat drijven
het oog te houden en daarom maken wq
melding van de zeer bijzondere meening,
die in Temps wordt ontwikkeld. Het blad
wil natuurlijk, dat Frankrijk de gerechtvaar
digde eischen van zijnen grooten bondgenoot
zal ondersteunen, maar acht zich geroepen
om dien bondgenoot te wqzen op een gevaar,
Wel, Therese. hoe gaat 't met Free?
Hoor je niets van hem
Waarom luidde de korte weder
vraag. „Ik weet niets van hem."
Toen nam zq haar réticule en maakte
zich gereed de kamer te verlaten. Julia kon
haar niet volgen, er kwamen telkens andere
dames en toen zij eindelijk het vertrek
binnenkwam, waar 't gonsde als in een
bijenkorf, zag zij Therese zoo door de jonge
meisjes omringd, dat er geen mogelijkheid
was om zonder getuigen tot haar te spreken.
De jonge bewoonsters van Andersheira
waren zeer opgeruimd, terwijl zq, als deden
ze 't voor haar brood, aan haar kerstca
deautjes werkten. Alleen Treesje speelde
wat met haar haakpen en luisterde daarbij
aandachtig naar de nieuwtjes, die van mond
tot mond gingen, zonder te letten op de
vragende, bqna smeekende blikken van
Onnutje.
Zq is toch wel mooi," zeide het meisje,
dat naast Therese zat, Julia naoogende, die
juist de kamer verliet. „Ik heb te Frankfort
op 'n schilderij zoo een gezicht gezien
een meisje met een waterkruik op het hoofd
en precies zulke troteche en toch zachte
trekken als de hare, Hare oogen zqn won
derschoon.
Ik weet't niet," meende Therese „Mij
laat zulk een schoonheid koud, zq is niet
mijn genre.
waaraan hij zich blootstelt. Het waarschuwt
tegen de Duitsche listen. Men zal zeggen,
dat Duitschland niets met het Chineesch
Russische geschil heeft te maken, maar de
Temps weet dat beter. Duitschland heeft er
wel mee te maken, want het wil Rusland
bezighouden in Azië. Bismarck heeft eens
gezegd, dat Rusland niets in het Westen te
maken had, dat het daar alleen het nihi
lisme en andere kwalen kon oploopen, maar
in Azie eene roeping zou vervullen. De Temps
wil dat Rusland die woorden van Bismarck
zal omkeeren en bedenken dat zijne roeping
in Europa ligt.
NatuurlijkRusland moet aan Frankrijk,
daartoe sloot de republiek het verbond, de
verloren provincies terug bezorgen. Maar er
is niet veel kans, dat men te Petersburg zal
handelen naar den raad van het groote
Fransche blad.
De laatste weken hebben in de verschil
lende Parlementen weer getoond, hoe de
krankzinnige geldverspilling aan het mili
tairisme, dien vreeselqken vloek der volke
ren, maar steeds doorgaat. In Oostenrijk is
de oorlogsbegrooting al afgehandeld en ge
ëindigd met een platonische verklaring voor
den vrede en de scheidsrechterlijke idee én
het toestaan van honderden millioenen voor
versterking van het leger en den snellen
bouw van meerdere Dreadnoughts. Als in
Engeland straks dezelfde begrooting aan de
orde komt, zal het resultaat ongetwijfeld
niet veel anders zijnook de liberale regee
ring daar meent, om politieke redenen niet
het minst, aan den „twee mogendheden-
standaard" te moeten vasthouden.
In de Fransche Kamer een motie van
Sembat, die voorstelde van den bouw der
beide pantserschepen, twee van de twintig,
die over 10 jaren, volgens een uitdrukking
van Delcassé Frankrijk zqn vloot moeten
geven, „die de diplomatie noodig heeft,"—
uit te stelleD tot na afloop der internationale
onderhandelingen, die Frankrijk volgens
hem moest uitlokken om een beperking der
bdwapening te verkrqgen. Antwoord van den
minister: onmogelijk! Frankrijk moest zich
van 5e rangs maritieme mogendheid op
heffen tot eene gelijkwaardige met de
anderede voornaamste waarborg voor den
vrede lag in leger en vloot; een zwak
Frankrijk zou dien vrede in gevaar brengen...
Of dan de minister niets gevoelde voor den
arbeid der Haagsche Conferenties? O, zeer
veel, hq hoopte, dat zq het gestelde doel
zouden bereiken 1 Maar toch.
Resultaat: verwerping van Sembat's
motie met 852 tegen 180 stemmen en de
aanneming met 447 tegen 156 van een
andere zeer onschuldige motie van Drumont,
waartegen de regeering geen bezwaar ver
klaarde te hebben: oen motie waarbij de
regeering werd uitgenoodigd „om in samen
werking met de verbonden en bevriende
mogendheden alle mogelijke pogingen in
het werk te stellen ten einde op de a.s.
Haagsche Vredesconferentie het vraagstuk
van gelijktijdige vermindering van bewape-
De andere glimlachte. „Ik wou wel eens
weten." plaagde zq, „of de dokter er ook
zoo over denkt als jq. In zqn plaats was
ik al tot over de ooren op haar verliefd.
Wel mogelijk
Het andere meisje zette een schalksch ge
zicht. Zq was de eenige verloofde onder de
meisjes en mocht dus vrij de loftrompet
over den jongen dokter steken, zonder dat
iemand er aanstoot aan kon nemen.
Jelui hebt dien armen dokter op het
casinobal vreeselijk het hof gemaakt. Wie
bq de cotillon zqn uitverkorene was, was
ook niet te benijden, want al de anderen
waren jaloersch.
Treesje zag de spreekster eenigszins min
achtend aan.
Ik wist niet
Och, jij waart net als de anderen. Jij
hebt hem ook met de grootste aanhanke
lijkheid zoo'n ridderorde op de borst gespeld.
Niet voor niemendal zingen alle musschen
op het dak„Die dokter, die dokter, dien
beminnen alle meisjeB,"
Therese werd het antwoord bespaard,
want de bel was overgegaan en men kon
in de gang de stem van Frits hooran.
Mag ik een lamp hebben klonk het.
Hij was vroegerdan anders thuis gekomen.
Toen hoorde men duidelijk deze woorden
Ga juffrouw Julia vragen, of zq even
bij mq wil komen.
