ZUID-HOLLANDSCHI EN ZEEDVSGHE EILANDEN.
EISDIJK
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD.
ERHANDEL,
jnde Goederen, eni
Anton's Erfgenamen.
Den Ejaag.
Uttecfy. c
Seiben.
ieeutoavben.
23r«6a.
Düsseföorf.
ONZE EILANDEN
voor de
Dit Blad verschijnt eiken Zaterdagmorgen.
Prijs per kwartaalf 0,50
Afzonderlijke nummers- 0,05
No. 52 Zaterdag 19 November 1910 17E Jaargang
Alle voor de Redactie en Administratie bestemde stukken en Advertentiën worden uiterlijk
Vrijdagmorgen ingewacht bij de Administratie te Middelharnis.
Prijs per adv ;r ten tién van 15 regels f 0,50
Iedere regel meer- O,'10
Groote letters naar plaatsruimte.
Buitenlandscli Overzicht.
'eekbladen
EILANDEN.
(aalhoofdigheid.
1EID. Kortom alles wat door
at 36, Rotterdam, mij schryft
r geluk, dat ik weder in het
iDOS, welke voor het gebruik
V op bijna mijn gehcele hoofd
iuwen en knevel waren erg
.ver „CRINOFLOOR" is alles
id aan ieder belanghebbende
.ALVERIJ berusten.
Hoogachtend,
C. J. HOLLANDER.
blhabnis.
ID" 1311,
mooi land, waaronder
iet verzamelen yan plaatjes f 0,60
ysc^ryvende text.10,16.'
i oog-
uit een
olwassenen.
Ttroon g-root.
evelend,
v. d. SCHENK
HjllSiljiiiH!"!"!"!"!"!
De verklaring, waarmede Briand zijn nieuw
kabinet by de Fransche Kamer heeft inge
leid, behelsde, dat de minister alleen op een
republikeinsche meerderheid zou steunen.
Verder werd verklaard, dat de regeering
geen vakvereenigingen zal toelaten, die in
't geheim aan politiek doen. Scheidsgerech
ten achtte Briand niet voldoende bü een
staking van spoor of tram, Welke maat
regelen hy zal voorstellen, liet hü niet los.
Op deze verklaringen volgden heftige debat
ten, vooral van de socialisten.
Ten slotte gelukte bet den minister voor
een motie van vertrouwen een meerderheid
te verkrijgen, doch die bedroeg slechts 87
stemmen wel een bewy's, dat de overwin
ning een Pyrrhus overwinning is geweest,
't Is dan ook de vraag of Briand in zoo'n
geringe meerderheid niet aanleiding tot
aftreden zal vinden.
Zeker is het dat Briand ditmaal zoo zwak
gestaan heeft voor de Kamer, welke hy
vroeger beheerschte, als nog nooit te voren.
Het sterkst kwam dat wel uit, toen hü op
een vraag van den afgevaardigde Massé,
waarom toch Millerand en Viviani uit het
kabinet waren gegaan, terwyl Briand Zon
dag voor een week het votum van vertrou
wen had ontvangen, vlak na een explicatie
door die twee ministers, antwoordde
dat hü zich daarover niet had uit te laten.
Men kan er zeker van zün, dat dit den
minister-president menige stem heeft ge
kost.
Briand heeft alweer met zeldzame han
digheid vermeden de vraag waar het om
ging te beantwoordenwelke maatregelen
zal de regeering nemen tegenover staking
in de verkeersdiensten Zal staking in zulk
een dienst strafbaar zy'n? Jaurés heeft dat
Briand op den man af gevraagd. En wat
antwoordde Briand ,,Ik verwonder my,
dat de heer Jaurès bijzonderheden vraagt
over de maatregelen, die wy zullen voor-
si ellen. Kunnen wy die geven na vierdagen
Lu voorts sprekend over het stakingsrecht
der verkeersarbeiders, zei hy„Zal men
hun zeggen, dat zy het stakingsrecht behou
den? Waarin zal het bestaan, wanneer men
hun het toekent en tegelykerbeid hen als
militairen oproept?"
Brianü's handige vaagheid heeft hem
ditmaal niet gebaat. Een honderdtal van
zyn getrouwen is hem afgevallen.
De opening van het Belgische parlement
heeft tot groote manifestatie's aanleiding
gegeven.
Toen koning Albert naar het parlements
gebouw reed, werd zy'n rijtuig gebombar
deerd met papieren, waarop stond„Leve
het algemeen stemrecht", „ontbinding der
Kamer".
By het binnen komen van de koningin
in de vergaderzaal stonden alle Kamerleden
en senatoren, zelfs de socialisten, vaD hun
zetels op. De koningin werd met een geest-
FEUILLETON.
23
Als zij hem met haar klanklooze stern
vraagt. „Heb je my nog niet vergeven?"
is hy nauwelijks in staat te antwoorden.
Wanneer zy in haar ylkoortsen naar hem
vraagt, is To nette zoo verstandig hem niet
te roepen. Hy mag immers niet hooren wat
zy zegt.
April is in 't land en reeds geuren de
viooltjes in den tuin, waaruit Lotharius'
stemmetje tot in de ziekezaal doordringt.
Zü is in de laatste dagen zeer veranderd
haar gelaatstrekken zyn mager en spits,
haar oogen onnatuurlyk groot geworden.
Zü heeft nog slechts één wenschreizen.
Zü vermoedt niet, dat haar einde nabij is
zy is vol hoop, vol smachtend verlangen
naar het leven daarbuiten. Te Ems zal zy
dien vervelenden hoest wel kwytraken.
Poldi moet maar alvast naar Worth te
Parys schrijven om nieuwe japonnen.
Ja, Poldi zal schryveD, vandaag nog 1'
zegt tante.
driftige ovatie ontvangen, toen plots, zoo
schryft de „N. R. Ct." correspondent te
Brussel, uit een toeschouwerstribune, schril,
en in het Vlaamsch, een stem roept„Leve
Koningin I"Dit was bly'kbaar vol
doende, om een Waalsch socialist kittel-
oorig te maken. Hy springt op en gilt
Gy hebt hier niets te zeggen 1"Maar
het Vlaamsche geroep van „leve de konin
gin 1" begint weer. Nu protesteeren, luid
keels, al de socialisten, en volgens het
reglement hebben zü gelük. Het is aan het
publiek verboden, gedurende een zitting
der Kamer, op welke wijze ook, zyn mee
ning te uiten.... Men huilt: „A la por
teHeller en feller luidt het „leve de
koningin!"En intusschen staat, zeer
bedremmeld, rood tot in het haar, de hel
din van deze manifestatie, zonder goed te
weten wat haar te doen staat, maar neemt
ten slotte op den voor haar bestemden zetel
'aats,
Dan komt de koning binnen. Er wordt
luide „leve de koninggeroepen. De socia
listen beginnen kiesrechtpapiertjes in alle 1
richtingen te gooien. Het wordt een herrie
van belang. De katholieken en liberalen,
onder de strooibriefjes letterlyk bedolven,
roepen luider en luider: „Leve de koning."
Do goed geschoolde zangkapel der socialisten
brult daar tegen in„Kamerontbinding"
en „Algemeen kiesrecht
Rechts en links tracht men ze te over
schreeuwen. Vergeefs. Tot opeens de mach-1
tige stem van den afgevaardigde Vander
velde het alles overgalmt/en tot drie malen
toe roept: „Onze manifestatie is niet gericht
tegen den koning, maar tegen de regeering."
Een lid der meerderheid roept: „Alleen
de koning heeft 'twoord!"
Eindelijk wordt 't kalmer en kan de koning
de troonrede voorlezen.
Onder ovaties verlaat de koninklyke fami
lie daarna bet parlement.
De socialist Vandervelde zegt, dat hy het
incident by het binnentreden der koningin,
door een vreemdeling uit de tribunes ver
wekt, betreurt, maar dat de socialisten er
geenszins aansprakelyk voor te stellen zün.
Het geld hier, het reglement der Kamer te
doen eerbiedigen Voorzitter Beernaert
is het daarover met den socialistischen
leider volkomen eens. De Kamer blükbaar
ook, want niemand protesteerde en de ver
gadering ging kalm uiteen.
De politie beging nog een fout, door het
Kamerlid Hubin te arresteeren.
De „Etoiie beige" meldt, dat Hubin by
vergissing in hechtenis genomen, weer op
vrije voeten werd gesteld.
Koning Leopold, wien jaren geleden ook
een dergelüke manifestatie was te beurt ge
vallen by 't voorlezen der troonrede, bedank
te voor de eer en verscheen na dien rijd
nooit meer in het parlement!
Er zjjn twee belangeryke berichten om
trent den toestand op den Balkan. Ten
eerste een medeeling van de Temps, dat
er sinds een jaar reeds een geheim Oosten-
ryksch-Turksch verdrag bestaat, en ten
Laat Anton hier komen," beveelt de
zieke vervolgens.
Anton komt. „Neem my niet kwalijk,
Edith'" zegt hy gejaagd, „ik heb niet veel
tijd Buchenberg, de directeur van de
spaath-ontgiDningen, is beneden. Over een
paar uur vertrekt hü weer; wij hebben
gewichtige zaken te behandelenWat
is er?"
Zy heeft zyn hand gegrepeD. „Weg! Ik
wil weg!. .Ik stik hier. Breng my naar
Ems morgen,"
Goed, als je dat graag wilt."
Dit antwoord brengt haar tot kalmte.
Dat is goed van je! fluistert zü nau
welijks hoorbaar, terwijl baar hoofd achter
overvalt. Eenige malen haalt zy diep en
zwaar ademhü steunt haar, houdt haar in
de armen en geduronde die benauwde oogen-
blikken zinkt haar hoofd tegen zyn borst
als dat van een vermoeid kind. Nog ééns
brengt zü' een paar onverstaanbare klanken
uit en nu is 't stil, héél stil
Het leed is geleden
Eenige uren zyn verloopen. Tanie To-
nette begint met hem te spieken over de
brandkast en vraagt of de zaal met zwart
fluweel moet worden behangen. Nu staat
hy op en gaat naar de brandkast.
tweede het telegram, dat de Bulgaarsche
ministerieele verklaring behelst.
Die mededeeling van de Temps komt
ons, al heel waarschijnlijk voor. De verhou
ding tusschen Turky'e en de Donaumonar-
chie was na de inpalming van Bosnië en
de Herzegowina eerst heel ongunstig, en
het heeft weinig gescheeld of er was oor
log gekomen, vooral, omdat Oostenrijk's
toorn werd geprikkeld door een hardnek-
kigen boycot van zyn waren in Turküe.
Maar opeens is toen de vyaudschap voor-
bygegaan en heeft Tnrkye vrijwillig afstand
gedaan van het geannexeerde gebied, tegen
betaling van enkele millioenen. Wat is
waarschynlyker dan dat daarbü' tevens een
afspraak is gemaakt als die waarvan de
Temps spreekt: waarbij Oostenrijk belooft
Turkije eventueel tegen Rusland te zullen
helpen en daartegenover Turküe zich ver
bindt aan Rusland geen enkele consessie
te doen zonder Oostenrijk eerst te raadple
gen? Nog waarschynlyker wordt dit, wan
neer men bedenkt, hoe sinds dien tyd in
Turküe büna dagelyks de invloed van Rus
land en zyn vrinden, Frankryk en Enge
land, is verminderd, terwül die van Duitsch-
land en de Donau-monarchie steeg. Een
ontwikkelingsgang, die thans zyn hoogte
punt heeft bereikt, nu de Turksche leening
niet door Frankryk wordt bezorgd, maar
door ©on Duitsch-Oostonryksch consortium.
Ook een bericht uit Sofia is van belang.
Ten eerste omdat er uit blyk, dat de
verhouding tusschen Bulgarye en Turkije
inderdaad veel te wenschen overlaat, en
ten tweede, omdat het bestaan der Turksch-
Roemeensche overeenkomst hoewel er
uitdrukkelijk wordt verklaard dat die er
niet is, toch zydelings wordt erkend.
Immers er wordt gezegd, dat die overeen
komst geen in voed zal hebben op de betrek
kingen tusschen Bulgarye en Roemenië,
ra. a. w. de overeenkomst bestaat. Hoogst-
waarschynlyk is het ook niet waar, dat
zy geen invloed zal hebben op de Roe
meen sche-Bulgaarsche verhouding, want,
indien de overeenkomst bestaat, dan is er
de strekking van, dat by een Grieksch
Turkschen oorlog Roemenië Bulgarye zal
tegenhouden, indien het Turküe wil aan
vallen.
De Duitsche staatsbegrooting stygt dit
jaar tot de respectabele som van 1425 mil-
lioen gulden. Een overgroot deel dier mil
lioenen wordt verslonden voor den nooit
verzadigden militairen veelvraat.
Byna lOmillloen wordt uitgetrokken voor
nieuwe legerversterking, o. a. voor 107 kom-
pagnieën mitrailleurs en twee luchtschip-
De vloot wordt uitgebreid met 3265 man
en de gewone Marinebegrooting is dit jaar
weer 6 millioen booger dan 't vorige en
bedraagt totaal ruim 100 milioen gulden.
De gewone legerbegrooting is rond 427 mil
lioen gulden groot.
AaD buitengewone vlootkosten worden
aangevraagd 26 millioen, als eerste bedrag
Hier is alles, wat ik nog heb," z
hy op bitteren toon, vyfbonderd mark vóór
haar op tafel leggende. „Buchenberg heeft
zooeven den naderenden ondergang van
de vloeispaath-onderneming aangekondigd.
Neem het geld en handel in den geest van
de afgestorvene voor zoover het toerei
kend is-"
Tonette gaat verschrikt en ontsteld heen,
maar Josepha treedt hem op zyde en legt
haar band op zyn schouder.
Is, 't zóó slecht met je gesteld
Ja," antwoordt hy somber. „Ze is te
rechter tijd gestorven
HOOFDSTUK XXVII.
Wederom is 't najaar. Op den Rödershofl
zit „de vrouw" uit te rusten van haar dag
werk. Zy peinst zy'denkt aan Wartau,
stelt zich Anton's dagelüksch leven voor,
in haar gedachten troost zy hem en streelt
zy de moederlooze kinderen. Geen spoor van
bitterheid is in haar ziel achtergebleven,
sedert zy hem zoo innig bedroefd en be
zorgd heeft teruggezien. Zij treurde mèt
hem en vóór hem om Edith's doodhet
misverstand tusschen de twee zal toch ze
ker wel in de laatste levensuren dier
verdoolde jonge vrouw uit den weg zyn
geruimd,
voor den bouw van een „Ersatz Bern",
voorts zullen dit jaar worden gebouwd3
nieuwe slagschepen, een grooteD kruiser, 1
kleine kruisers, een flotilje van torpedoboo
ten, en 3 kleinere vaartuigen.
Binnenlandsche Zaken vraagt 28.8 milli
oen voor verbreeding van het Keizer Wil
helmkanaal.
Uit Engeland komen berichten, die er op
wyzen, dat weldra de stryd overdeschan-
delüke groote overmacht van de oercon
servatieve Lords van het Hoogerhuis door
de kiezers zal worden uitgevochten.
Sinds eenige weken was een conferentie
aan den gang tusschen de leiders der twee
groote politieke partyen, de liberalen en de
conservatieven om het eens te worden over
de inperking van de rechten der lords. Deze
conferentie schynt op niets te zyn uitge-
loopen.
Kort en bondig maakt de regeering het
bekend, nadere uitleggingen worden uitge
steld tot Dinsdag a. s., den dag waarop het
parlement weer zal büeenkomen. Daar zal
naar alle waarschynlykheid minister As-
quith verslag doen van de onderhandelin-
hen de pogingen om tot een schikking te
komen in het „constituoneel conflict" en de
oorzaken van de mislukking dier pogingen.
Er doen wel is waar tal van geruchten de
rondo over dit alias, inaar daarip valt niet
vertrouwen, want de leden der conferentie
hebben strikte geheimhouding beioofd.
Het gevolg van de mislukking der con
ferentie is niet twyfelachtighet opnieuw
ontbranden van den stryd tusschen conser
vatieven en liberalen over de macht van
het Huis der Lords. De veto conferentie
beduidde een wapenstilstand. Deze is nu
uit en de stryd ontbrandt opnieuw. Men
verwacht dat er heel spoedig een botsing
zal komen, zoodat men tot nieuwe ver
kiezingen zal moeten overgaanja er zün
er, die wegens de mislukking der confe
rentie terstond reeds een beroep op het
volk willen doen. In elk geval zyn de
verkiezingen zoo goed als onvermydelyk
en moet men zich, hetzü in dit najaar,
hetzy in het begin van 1911, voorbereiden
op een even hartstochtelyken stembusstrijd
als verleden jaar Januari is gevoerd.
Zoo zal Engeland in één jaar of iets
meer tweemaal d9 beproevingen eener
algemeene verkiezing hebben door te maken.
Dit schynt onvermüdelijk, want de ver
kiezingen van verleden jaar heeft de re
geering geen voldoende meerderheid bezorgd
voor haar verstrekkende plannen tegen bet
Hoogerhuis. Zy verkreeg wel een meerder
heid voor de begrooting die het consti
tutioneel conflict had uitgelokt maar
moest steun zoeken by de arbeidersparty en
Ieren, en 't schynt dat ze dit toch een te
samengestelde meerderheid heeft geacht,
om te gebruiken voor een stouten aanval
op het Hoogerhuis.
Toen kwam koning Edward's dood en
de troonbestyging van koning George.
Een welkome gelegenheid voor een wapen-
Nooit heeft zy met iemand over dat sterf
geval gesproken. Wel is haar zusterLouise, die
met buurman Weudtlandt is getrouwd, op
den dag toen Chris de advertentie van het
overiüden in de courant had gelezen, met
haar kind in het wagentje klakkeloos bij
haar gekomen en heeft over koetjes en
kalfjes gepraat, denkende dat Chris erover
zou beginnen, maar tevergeefs. Dit neemt
niet weg, dat mevrouw Wendtlandt sinds
Edith's overlü'den haar zuster met dubbele
Ook nu komt zy weer met haar kinder
wagentje binnen stuiven. „Goedenavond I"
roept zy trio m fan tely'k aan de deur. „Wat
zeg je er nu van? Je kunt Wartau terug
koopen. Het komt onder den hamer!"
W&t zeg je Verkoopt Anton Wartau?'
Ja. Robert schryft het. Hoogmoed komt
vóór den val. Nu, ik gun 't hem van harte.
Boontje komt om zyn loontje. Nu kan hy
weer rentmeester wordenals zij zoo'n
gefailleerden landeigenaar tenminste willen
hebben. En drie kinderen tot zyn last! En
de vloeispaathmyn is ook naar den kelder.
Hier is de brief van Robert, lees maar zelf
En nu moet ik weg, ik ben maar even de
deur uitgeloopen om je het groote nieuws
te komen vertellen. Goedenavond 1"
Goedenavond!" zegt Chris,nauwelyks
in staat één woord uit te brengen. Wartau
verkochtHoe is 't mogelyk. Hoe trotsch
stilstand waarnaar beide partyen verlangden
men kon toch den jongen koning niet
opeens voor de oplossing van zulk een
moeilyk conflict stellen. Dus werden de
wapens voorloopig neergelegd en kwamen
de partyleiders in een conferentie byeen
om te trachten tot een vergelük te komen.
Het waren Asquith, Lloyd George, Birell
en Lord Crewe voor de regeeringsparty',
en Balfour, Austen Chamberlain, Lord
Lansdowne en de Earl of Cawdor voor de
oppositie. Heel den zomer is er by
tusschenpoozen vergaderd, en nu, vóór
de wederbyeenkomst van het parlement,
moest de beslissing vallen. Zy is ongunstig
geweest. Dus weer opnieuw ten stryde
Er wacht Engeland een moeilijke tijd.
De laatste berichten luiden, dat de regee
ring tot onmiddellijke ontbinding van het
Lagerhuis heeft besloten, zoodat de verkie
zingen nog voor Sinterklaas gehouden zul
len worden.
Als een onbedwingbare vloedgolf is de
Democratische politieke strooming door het
Noord-Amerikaansche land gegaan. In het
Huis van Afgevaardigden te Washington
stonden 219 Republikeinen tegenover 172
Democraten, de bordjes zy'n nu echter geheel
verhangen de Democraten zullen een meer
derheid hebben van minstens 40 stemmen
en misschien nog heel wat meer.
De dagbladen in New-York hielden zich
meer met Roosevelt bezig dan met de ver
slagen republikeinsche party als zoodanig.
Het State Journal schrüft dat Roosevelt „er
op of er onder" heeft gespeeld met zy'n aan
zien en politieke toekomst en dat hy heeft
verloren. De uitslag der verkiezingen is een
verdiend votum van wantrouwen, ook voor
Taft, zegt het blad, wegens de door hem
en zü'n party' jegens het volk bedreven on
trouw by de tariefshervorming. De Sun
ziet St.-Helena voor Roosevelt in het ver
schiet: het volk heeft voor het „nieuwe
nationalisme" en hetRooseveltismebedankt.
De „World" geeft een prent, waarin de
oud-president wordt voorgesteld als Napo
leon op weg naar St.-Helena. „De Repu
blikeinsche nederlaag," meent het blad ook,
„is feitelijk een nederlaag van Roosevelt.
Roosevelt en zy'n nieuw Nationalisme hebben
hun Waterloo gevonden
De „New-York Herald" schrijft„Het
volk heeft zy'n meening geuit over den heer
Roosevelt, zyn hansworstachtigen verkie
zingsveldtocht en zyn nieuw Nationalisme.
De candidaten, die hü het meest aanbeval,
zy'n juist diegenen, die de gevoeligste neder
lagen hebben geleden.
De „Tribune," zegt, dat de totstandkoming
van bet Payne tarief ongetwyfeld één van
de voornaamste oorzaken geweest is van
den tegenspoed der Republikeinsche partij.
Bovendien had de Republikeinsche party
te veel schandalen beleeft. Roosevelt had
zich in de bres geworpen om te redden,
wat nog te redden viel, maar zy'n persoon-
lyke populariteit zelfs had de uitkomst niet
kunnen wyzigen.
was hy dien dag, toen hy baar vertelde
„Wartau is nu myn eigendom," En nu moet
hy het verlaten als een bedelaar. Wat zal
hy nu beginnen
Zy springt op en gaat met haastige schre
den het vertrek op en neer, alsof zij de
deuren openen wil om recht voor zich heen
door te loopen tot Wartau. Opeens staat zy'
stil en voelt, dat haar het bloed naar de
wangen stygt. Zü' is immers van hem
gescheidenWat zou hy wel denken, als
zü nu kwam en zeide„Geef my' de kin
deren ik ben zoo eenzaam en bedroefd
ik zal ze opvoeden, totdat jy voorgoed er
gens gevestigd zy't" Zou hy niet moeten
denken, dat zij
Moedeloos komt zy in de kamer terug.
Zjj heeft volstrekt geen nevengedachte, wil
alleen zü'n zorgen verlichten, maar het gaat
niet.
't Kost haar moeite, maar een paar dagen
brengt zy' in een gedwongen berustende
stemming door en kan 't zelfs over haar
hart verkrygen, met onverschillige stem tot
Louise te zeggen „Ja ..ik kan hem toch
niet helpen!
Ja, schynbaar is zü nu heel verstandig
geworden. Zij werkten spaart en gaat haar
gewonen gang; 3lechts als 't begint te
schemeren, ontvlucht zy haar herinneringen
en zoekt buiten wat te doen.
