1SDIJK.
ZUID-HOLLANDSCHE IN ZEEÜWSCHE EILANDEN.
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD.
JM-PAKKET
ide Goederen, enz.
Anton's Erfgenamen.
utcarbett.
Brcöa.
isselbórf.
je nu niet voorbijgaan.
ielaar W. M. HEIJL, te
dit jaar een bijzonder
ïamelijk 25 jaren geleden,
rste guldens pakket aan
rende al dien tijd mocht
bewijzen van tevreden-
egenheid heeft hij een
gesteld dat een waar
it kan genoemd worden.
Iden zendt hij franco door
nd:
nden roman van XAV1ER
ITEPIN, genaamdDe
ister. Deze roman is eene
pennevruchten van den
Schrijver. Van het eerste
itste hoofdstuk volgt men
igstelling de lotgevallen
r in voorkomende hoofd-
't Is een roman, dien men
lor de tweede maal leest
;t veel.
werk: De Twee Weezen,
blz. Een verhaal uit het
leven.
werk van Sherlock Hol-
113 blz.
fclas van Nederland,
kleuren gedrukte mooie,
Prentenboeken,
enhonder.
tod.
jename Gezelschapsspel
ardigste Plaat, in kleuren-
teld: De Saletjonker,
ken Hedicynflesch, pen-
De Saletjonker,
issel van een gulden,
lubilenm-Pakket aan den
W. M. HEIJL. Hambur-
trecht en U ontvangt het
thuis. 6—2
ilOSSi!ilSfiiSfllSlSSE3aSlS9lSfl
ONZE EILANDEN
voor de
Dit Bfad verschijnt eiken Zaterdagmorgen.
Prijs per kwartaalf 0,50
Afzonderlijke nummers- 0,05
No. 51
Zaterdag 12 November 1910 17E Jaargang
Alle voor de Redactie en Administratie bestemde stukken en Advertentiën worden uiterlijk
Vrijdagmorgen ingewacht bij de Administratie te Middelharnis.
Prijs per adv jrtentiën van 1—5 regels f 0,50
Iedere regel meer- 0,10
Groote letters naar plaatsruimte.
Buitenlandscli Overzicht.
Terwijl ieder meende, dat het kabinet-Bri-
and na het bedwingen der spoorwegstaking
vaster in den zadel zat dan ooit, kwam
plotseling het bericht, dat het kabinet zijn
ontslag had genomen. De oorzaak is, dat
Briand van plan schijnt het stakingsrecht
van ambtenaren in takken van openbaar
verkeer geheel te ontnemen door wettelijke
maatregelen. Verschillende ministers stem
den met die maatregelen niet in en wilden
liever heengaan dan zich te schikken naar
Briand's inzichten. Zoo deden o.a. Kiram
en Millerand, de twee bekende ex-socialisten,
die met Briand zooveel van hun vroegere
partijgenooten hebben moeten hooren. Dat
zij thans uit het kabinet zijn getreden be
wijze wel, dat de maatregelen die Briand
denkt te nemen, weinig zullen strooken met
de opvattingen der uiterste linkerzijde. Het
tweede kabinet-Briand vindt zelf in regee-
ringsgezinde kringen maar matigen bijval.
In de bladen der oppositie is de onvangst
zeer koel en spottend. Teekenend voor de
verhouding van de nieuwe ministers tot den
premier was de uitlating van een jeugdig
minister, die vol blijdschap verklaarde.
„Geen enkel minister zal noch in het par
lement, noch daarbuiten een andere meening
hebben dan Briand." De minister verlaagde
zich met de woorden tot 'n werktuig van
Briand.
Millerand heeft verklaard, dat hij het tot
misdijf maken van een staking van spoor-
mannen ondoelmatig en onnoodig gevaarlijk
acht en niet in het ministerie heeft willen
blijven, omdat Briand gezegd had, misschien
daartoe te zullen overgaan.
De nieuwe minister ven arbeid, Lafferre,
een middelmatig Kamerlid, maar groot
meester van de Fransche vrijmetselarij, is
reeds het mikpunt der gansche rechterzijde.
De „Figaro", een zeer gematigd blad,
zegt dat Lafferre allerminst de aangewezen
man is voor een kakinet van sociale verde
diging. De rol,' die hij gespeeld heeft in de
„fiches"zaak, maakt hem allerminst geschikt
voor een portefeuille, nu men de hulp van
het leger noodig heeft tegen de revolutie,
die het land bedreigde."
De regeeringsbladen „Action" 'en Aurore'
hebben vertrouwen in het nieuwe kabinet.
„De crisis is opgelost" zegt de „Echo de
Paris", op een wijze echter, die de open
bare meeming een ernstige teleurstelling
zal bereiden.
De meeningen loopen dus zeer uiteen.
De regeeringsverklaring, waarin het heet
dat er volkomen eenstemmigheid tusschen
alle ministers bestaat, komt hierop neer:
kiesrechthervorming, hervorming van de
rechtspraak, en de oplossing, die der Kamer
voorgelegd zal worden om de openbare
diensten, die een levensbelang zijn voor de
bedrijvigheid der natie, tegen stop zetten
te behoeden en de wettige belangen der
arbeiders en alle beambten dier takken van
dienst te verzekeren.
FEUILLETON.
22
Het donkere krullekopje vlyt zich tegen
zy'n wang, de verstandige oogjes zien hem
ernstig en verwonderd aan en het mollige
armpje slaat zich vertrouwelijk om zijn
hals. D6 verbitterde man voelt, dat hij
tranen in zijn oogen krijgt.
M'n jongen!" mompelt hij. „Mijn lie
veling I
En verwijtend schiet het hem te binnen, dat
hij zich zoo weinig over zijn kinderen be
kommerd heeft.
Lieve papa 1" vleit bet kleine ventje
„Paatje liefmaatje ook. Waarom blijft
mama weg?
Anton schrikt. Heeft hem iemand dat
voorgepraat
Wie heeft je dat verteld vraagt hij.
Maar inplaats van te antwoorden, her
neemt het kind: „Komt maatje terug?"
Waarbij hij zijn vader met ernstige oogjes
onafgewend aanziet.
Zou je 't graag willen vraagt Anton.
De kleine antwoordt niet. Peinzend gaat
Anton verder. Zou zijn zoon hem niet later
De door het eerste kabinet Briand inge
diende wetsontwerpen worden gehandhaafd.
De regeering zal wetten indienen over de
civiele bevoegdheid van vakvereenigingen,
oyerde instelling van werkliedenkredieten,
over collectieve arbeidscontracten en over de
wettelijke bevoegdheid om vennootschappen
op te richten van arbeid en kapitaal, waar
bij den arbeider de gelegenheid wordt ge
geven een rechtmatig aandeel in de winst
te verzekeren.
De radico-socialistische Kamergroep nam
een besluit waarin betreurd wordt dat de
aanwezigheid van Briand aan 't hooft der
regeering samenwerking tusschen alle radi
cale onmogelijk maakt.
Men weet dat in Engeland het Osborne-
vonnis, waarbij den vakvereenigingen verbo
den werd verplichte contributie te
heffen voor politieke doeleinden, een oorzaak
van breuk tusschen de regeering en de
Arbeiderspartij dreigt te worden. In verband
hiermede verdient de builengewone confe
rentie van vertegenwoordigers van meer
dan 2 millioen vakvereenigings-leden, welke
Donderdag a. s. te Londen bijeenkomt, de
aandacht.
In deze vergadering toch zal de volgende
motie worden voorgesteld en naar alle
waarschijnlijkheid ook worden aangenomen:
„De conferentie sluit zich aan bij het
verzoek van de Trade Union Congress en
de vergaderingen van vakvereenigingen en
arbeiderspartij, om onmiddellijke maatrege
len ten einde het Osborne-vonnis buiten
werking te stellen, en is van oordeel dat
deze quaestie beslissend moet zijn voor de
keuzen van een candidaat by elke verkiezing
en dat de parlementaire arbeiderspartij de
ze zaak als de meest gewichtige in het
Lagerhuis aanhangig dient te beschouwen."
Verder zal ter conferentie een voorstel
worden behandeld om de regeering te ver
zoeken in de aanstaande parlementszitting
maatregelen te nemen tot bezoldiging der
parlementsleden uit de schatkist en tot be
taling der officieele verkiezingsuitgaven.
Tegen dezen laatsten eisch beeft de regee
ring naar men weet, geen bezwaar. Of zij
zich echter tot de opheffing van het Osbor-
nevonnis zal laten vinden, is een andere
vraag; en schijnt betwijfeld te mogen
worden.
De vorige week is te Antwerpen een der
bekendste voorvechters der Vlaamsche be
weging, Eduard Coremans overleden.
Hij was een flamingant van top tot teen,
hartstochtelijk demokraat. Lid van de 'cle-
ricale partij, bestreed hij de aristocratie der
katholieken en zelfs den koning. De laatste
rede, die hij in de Kamer hield, twee jaren
geleden was een heftige aanklacht tegen
Leopold II.
Aan Coremans dankt Belgis de wetten,
waardoor 't Vlaamsch zijn intree deed in
het bestuur,'in de scholen, in het legeren
bij de rechtspraak. En nog kort voor zijn
dood zag hij de wet invoeren, door hem
kunnen vragen„Waarom hebt gij u niet
met elkaar verstaan om mijnentwil?"
Waarom is zy niet gekomen Zy wil, dat
h\j 't vriendelijk vraagt. Hij kan niet.
Slechts nog grootere ellende zou het gevolg
zy'n van zulk een karakterloosheid.
Alsof het kleine ventje hem opeens te
zwaar wordt keert hij om en brengt het bij
vrouw Klaus terug.
Het voorplein betredende, komt het rijtuig
van graaf VonAltwitz hem leeg te gemoet.
Wie zijn er gekomen vraagt hy den
knecht.
Gravin Yon Altwitz en mevrouw."
luidt het antwoord.
Wie zou die „mevrouw" zy'n vraagt
Anton zich verwonderd af.
In de gang staan de twee meiden in
druk gesprek met den koetsier, doch hy let
er niet op.
Draag Lotharius naar boven," beveelt
hy.
Hy ligt achterover in een stoel" en drukt
zijn zakdoek tegen het voorhoofd, als de
koetsier, die nu tevens huisknecht is, aan de
deur klopt.
Neem mij niet kwalyk, mijnheer
Mijnheer weet zeker nog niet Mevrouw
is straks thuisgekomen.
Anton richt zich opal het bloed is hem
naar het hart gestroomdhij ziet nu
doodsbleek.
en den afgevaardigde Frank voorgesteld,
waarbij het Vlaamsch ook voor de katho
lieke bijzondere scholen verplichtend werd
gesteld. Als echte katholieke Vlaam was hij
anti-militairist en tegenstander van de per
soonlijken dienstplicht.
In de laaste jaren was Coremans aan
scherpe bestrijding blootgesteld. Hij had in
de Kamer geijverd voor een concessie aan
een tram te Antwerpen, en de trammaat-
schappij had hem daarvoor oen groote geld
som beloofd. Dit schandaal kwam aan
't licht toen Coremans, ongelooflijk naïef,
de trammaatschappij om uitbetaling van
het geld gerechtelijk wilde vervolgen.
Coremans' begrafenis, waaraan duizenden
deelnamen, was een plechtigheid, den strijd
baren Vlaming waardig.
De algemeene verkiezingen in de Ver-
eenigde Staten, waarvan de democraten
zulke hooge verwachtingen op de overwin
ning koesteren, zullen deze maand plaats
hebben. Na de democratische overwinningen
by de gouverneursverkiezingen in enkele
westelijke staten zal deze week de stemming
voor het gouverneurschap in den staat
New-York plaats hebben.
De twee voornaamste candidaten zijn
Stimpson, radicaal-republikein, de door
Roosevelt naar voren geschoven strooman,
en Dix, de demokraat. De republikeinen
hopen nog op 't behoud vaD hun meerder
heid, maar daartegen zeggen de demokraten,
dat Dix wel 100.000 stemmen meerderheid
zal halen. De financieele en groothandels
wereld staat grootendeels aan de zijde van
de demokraten. In de republikeinsche Union
Leagne club bleek de helft der leden vóór
de demokraten te zijn.
Ook elders in New Jersey en Ohio, heb
ben de demokraten goede vooruitzichten.
Komt er geen demokratische meerder
heid in het Congres, dan toch zullen de
radicale republikeinen, de Roosevelt-man
nen, beduidend versterkt worden.
Roosevelt heeft zich thans uitgelaten over
de mogelijkheid van een nederlaag. Maar,
zei de oud-president, dan een volgende keer
beter. De demokratische leiding noemde hij
absoluut reaktionair.
Als een wereldgebeurtenis mag wel aan
gemerkt worden de plechtige opening van
het Zuid-Afrikaansche Parlement. De oude
Paul Kruger koesterde als ideaal de ver-
eeniging der Zuid-Afrikaansche Staatjes tot
een Statenbond. De gouddorst der Engelsche
Jingo's leidde tot den bloedigen Boerenoorlog
die met de verplettering der onafhankelijke
Boerenrepublieken eindigde. Kruger stierf
in ballingschap. Allerminst zal de groote
strijder vermoed hebben, dat zijn ideaal zoo
spoedig zou worden verwezenlijkt, al is het
dan ook in anderen vorm. Aan Botha vooral
is het te danken, dat door het ruime inzicht
der liberale Eugelsche regeering de Staten
bond is gevormd, die onder de opperheer
schappij van Engeland, in Afrika vrijwel
het zelfbestuur der gezamenlijke koloniën
Mevrouw is met gravin Von Altwitz
meegekomen," gaat de knecht voort. „De
dames zijn bij de freules boven."
lu Anton's kamer zy'n de luiken gesloten
tegen het felle Maartzonnetje. Hy blijft met
saamgeperste lippen en gesloten oogen
zitten. "Wat wil ze? Hij kan haar niet zien
hij rilt, op het denkbeeld alleen I Eindelijk
staat hij op en grijpt zijn hoed hij wil
het huis uit. „Laat zy blijven, ik ga, naar
de vers* afgelegen hoeve maar niet dag
op dag liegen en komediespelen I"
De kruk, waarnaar hy de hand al heeft
uitgestrekt, beweegt zich, de deur wordt
geopend en de oude gravin staat vóór hem.
Haar gelaat drukt angst en ontroering uit.
Waarde heer Mohi mann," zegt zij, hem
de beide handen toestekend, „weet u, wie
ik heb meegebracht
Myn vrouw 1" antwoordt hy, zonder
haar aan te zien.
Een andere Edith, een zieke, die ik
in een verplegingsgesticht te Genua heb
aangetroffen en met heel veel moeite hier
heen heb gebracht."
O, mevrouw
Myn man en ik kwamen uit Catania
terug. Te Genua joeg in ons hotel myn
man my opeeDs een geweldigen schrik op
het iyf, door zoo pardoes flauw te vallen.
Ik riep om een dokter en hoorde toen, dat
heeft gebracht. Vooreen buitenstaander lykt
het onbegrijpelijk, hoe de Boeren zoo spoedig
zich hebben geschikt, doch wie overweegt,
hoe groot de overmacht van den vijand was,
begrijpt, dat zy eenvoudig hebben getracht,
zooveel zy konden te redden van de zelf
standigheid van hun land.
De hertog van Connaght hield toen het
Parlement bijeenkwam een openingsrede en
zei dat het den koning speet nu geen be
zoek aan Zuid-Afrika te kunnen brengen.
De koning weet echter, dat Zuid Afrika
smarten en moeilijkheden heeft doorge
maakt, en dat strijd en misverstand rampen
over het land gebracht hebben. Maar dat
alles ligt nu vreedzaam iD het verleden
begraven en is verjaard. De Afrikaanders
zullen met eere arbeiden voor het welzijn
van hun groot en mooi land.
De hertog hoopte dat de Unie duurzaam
moge bijdragen tot den voorspoed van Zuid-
Afrika en het Britsche ryk.
Wij meldden de vorige week, hoe Enge
land in Perzië had ingegrepen, om de rust
te vexzekeren(I) Op verzoek van den Brit-
schen consul werden te LiDgah, een haven
plaats in Zuid-Perzie troepen aan wal gezet.
De Perzen hebben daartegen krachtig ge
protesteerd en het daarbij niet gelaten. De
Engelsche troepen werden door de Perzen
aangevallen en schijnen in een gevecht de
nederlaag te hebben geleden.
De officieele Engelsche lezing van het'
geval is dezeHet Engelsche oorlogschip
„Prosperine" zette bij Sjabar 60 man aan
land, om smokkelhandel in wapenen te be
letten. Dekommandantvan de „Prosperine"
en een Indisch kapitein zijn lióhfc gewond
in een gevecht. Daarna zijn meer troepen
aan land gezet. Deze kwestie is geheel on
afhankelijk van het aan land zetten van
Engelsche troepen te Lingah en de onge
regeldheden aldaar.
Het valt natuurlijk af te wachten of dit
laatste wel juist is. het vechten van Engel
schen op Perzisch gebied is bovendien 'n
eigenaardige opvatting van neutraliteit, die
Engeland in Perzië zou eerbiedigen.
In het groote Chineesche Rijk, dat zoo
lang op een vroegeren trap van beschaving
is blijven staan, schijnt meer en meer de
aandrang naar hervorming van het Staats
wezen in Europeeschen zin te ontwaken.
Een Parlementaire beweging, die deze
week ontstond had een buitengewoon ver
loop. Een Duitsch blad, dat in China ver
schijnt, geeft er de volgende beschrijving van
„De laatste 24 uur heeft zich een ongekend
tooneel afgespeeldeen vreedzame revolutie,
gesteund door het volk en de ministers, die
de vroegere byeenroeping van het Parlement
tengevolge heeft gehad. De vertegenwoor
digers der provinciale Landdagen in het
voorparlement waren reeds tweemaal
zonder resultaat met verzoekschriften tot
den troon genaderd. Zy wonnen de notabe
len voor een derde verzoekschrift. Tijdens
de voorbereiding daarvan kwam het bericht
van het jongste Russisch Japansche verdrag
er juist een beroemd geneesheer uit het
ziekenhuis aanwezig was, om een Duitsche
dame, die al verscheidene weken in het hotel
had ziek gelegen, naar zy'n inrichting over
te brengen. Nadat hy' Altwitz, die gauw
weer bijkwam .denoodigehulp had verleend,
kwam hy' nog eenigen tyd dagelijks bij ons.
In een der gesprekken deelde hy mij den
naam mijner zieke landgenoote mede
u raadt het overige, mynheer Mohrmann.
Dezen brief zy overhandigt hem een
schrijven heeft de dokter my voor u
meegegevenwat verder te doen is, zullen
uw huisdokter en uw hart u wel voor
schrijven."
Het volgende oogenblik is Anton alleen.
Zij is terug doodziek. Hulpeloos en ver
laten heeft zy in den vreemde op het krank-
bed gelegen. Kwam zy' vrijwillig, of was
ze al zóó zwak en ellendig, dat zy zich als
een lam heeft laten meevoeren
In den brief wordt hem medegedeeld,
dat zy'n echtgenoote lijdende is aan een
chronische longencatarrhe, die plotseling
acuut is geworden, dus is overgegaan in wat
men noemt „vliegende tering". Het ergste
staat voor de deur. De dokter voegde erby,
dat terugkeer naar haar woonplaats vóór
alles noodzakelijk was voor de patiënte,
daar zij hierdoor aan invloeden werd ont
trokken, die nadeelig op haar zenuwgestel
werkten.
en de annexatie van Korea door Japan. Dit
verwekte onder de ontwikkelden in Petchili
en Mandschoerye groote opwinding. De ver
tegenwoordigers der Mandschoerijsche pro
vincies Kirin en Heilung-Kiang stelden zich
in verbinding met de studenten te Peking.
Dat was begin October. In talrijke verga
deringen werd China's lot betreurd. Slechts
het volk kon het vaderland redden. Naar
Chineesche zede namen de deelnemers aan
de vergaderingen, om hun offervaardigheid
te bewyzen, hun toevlucht tot zelfvermin
king: zij sneden zich diep in de hand. Na
zoo'n rouwvergadering trok een menigte
studenten, afgevaardigden enz. naar de
Kamer, waar men juist bezig was met het
opstellen van een derde verzoekschrift. Een
bende van vastberaden jongelingen droeg
sabel3 en dolken.
Geleid werden zy door de beide studenten
Schao en Lioe. Zij verweten de vergadering
besluiteloosheid en lafheid en begonnen toen
zichzelf te mutileeren: een sneed zich een
vinger af, een ander bracht zich met een
dolk wonden in het lichaam toe. Het gelukte,
den 17 de wapenen te ontnemen, maar de
leiders behielden ze en dreigden zich het
lichaam open te snijden. Schao wist zich
diep in den arm te snijden, Lioe verwondde
zich ernstig aan het onderlijf. Beider bloed
spatte op het verzoekschrift van den keizer,
dat op de rafel lag. Onder den indruk van
deze zelfopoffering besloten de afgevaardig
den, het door het bloed der jonge helden
geheiligde verzoekschrift onmiddellijk aan
den keizer te overhandigen. Intusschen hul
digden volksmassa's de helden op straat.
De afgevaardigden bleven drie dagen in het
paleis, en besloten, niet te wijken voor de
keizer hen had ontvangen. Toen ging de
eerste-minister naar den keizer, terwijl het
volk het parlementsgebouw belegerde. Den
volgenden morgen vernam men dat de
keizer, diep ontroerd, had besloten om den
wensch van het volk aan den Senaat voor
te leggen.
Het decreet, waarin de Chineesche Regee
ring de opening van het Kabinet aankon
digt, luidt als volgt: „Wij hadden de nood
zakelijkheid erkend van een constitutie
voordat een verzoekschrift ten gunste van
een Parlement ons bereikte. Maar wij wisten
niet, of het volk er voor gestemd was. Wij
wachtten op zijn uitspraak, die thans onze
houding bekracht. Maar daar het goed is,
de opening van het Parlement behoorlijk
voor te bereiden, handhaven wij voorloopig
het huidige stelsel.
Wij zullen het Kabinet reorganiseerenwy
zuilen de constutioneele wetten en de regle
menten voor de verkiezing der Kamers pu-
bliceeren en de andere noodige voorberei
dende maatregelen nemen. Het uitstel der
opening tot over drie jaren is rijpelijk over
dacht en definitief bepaald tot heil van de
rijksbelangen. Het is nu aan de ambtenaren
en het volk zich elk in zyn sfeer voor te
bereiden en zich aan te passen aan den
nieuwen stand van zaken. Wij verwachten
't Duurt lang, eer hy er toe overgaat, naar
boven te gaan.
Het eerst begeeft hij zich tot Josepha,
die in één uur tien jaar verouderd schy'nt.
Heb medelijden met haar," smeekt zy',
ter wille van de kinderen."
Zeg my" toch in Gods naam, wat er
gebeurd isl" vraagt hij gejaagd. O, wat zal
hij moeten hooren Misschien dingen, die
hij niet vergeven mkg.
Aarzelend klinkt het antwoord. „Zy heeft
te Monte Carlo gespeeld. Woekeraars schij
nen haar geld te hebben geleend tegen
schandelijk hooge rente. Toen zy' niet heeft
kunnen betalen, heeft men haar vervolgd
als oplichster 'tis vreeselijk aan haar
ziekbed heeft een gerechtelijk verhoor plaats
gehadAltwitz heeft alles in 't reine ge
bracht Wees toegevend I In haar ijlkoort
sen meent ze nog altijd te worden ver
volgd."
Hy talmt nog een poos, eindelijk begeeft
hij zich naar zijn vrouw. Tante Tonette
verlaat het vertrek, nu hy binnentreedt.
Het volgjnde oogenblik dringt een zwakke
kreet tot beide zusters door. Veel wordt
echter niet tusschen man en vrouw gespro
ken haar arme borst gedoogt dit niet. Ze
heeft veel koorts, en hy kan, nu hij haar
ziet, van ontroering geen woord uitbrengen.
Slechts haar oogen smeken wanhopig.
„Red mijl"
