1
1.
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD.
ZUID-HOLLANDSCHE EN ZEEUWSCHE EILANDEN.
!DUK.
1
INDSCH
!RED1ET.
ioederen, enz.
ALKMAAR.
12-13.
IPPEN:
ENKHUIZEN,
Westerstraat 6.
Ï-GRAVENHAGE,
Molenstraat 45.
BOTTERDAM,
Leuveliaven 107.
illioen Gulden
en volgestort
100.
AP verleent Cre-
in. deposito, belast
en verkoop van
sluit beleeningeu
Berricht verder alle
het Kassiersvak
e 3»/2 °/o.
pteffiber 1909.
f 4.579.829,78>/2
- 1.580.789,44
- 209.759,92
',T, J. F. MOENS,
■is. Directeur.
Middel har nis en
t KOOGH
U&BNU.
;eesche
els drukkerij
hctrnls,
WERKEN tegen
rijzen.
ONZE EILANDEN
voor de
Dit Blad verschijnt eiken Zaterdagmorgen.
Prijs per kwartaalf 0,50
Afzonderlijke nummers- 0,05
No. 22
Zaterdag 23 April 1910
17E Jaargang
Alle voor de Redactie en Administratie bestemde stukken en Advertentiën worden uiterlijk
Vrijdagmorgen ingewacht bij de Administratie te Middelharnis.
Prijs per advertentiën van 1—5 regels f 0,50
Iedere regel meer- 0,10
Groote letters naar plaatsruimte.
Buitenlandsch' Overzicht.
De zittingen van het Engelsche parlement
worden steeds belangrijker, doordat helder
aan den dag komt, dat de regeering vast
besloten is den strijd tegen het Hoogerhuis
ten krachtigste aan te binden.
Zoo verklaarde in de zitting van Maandag
11 April jl. de Iersche leider, Redmond,
voor het eerst duidelijk en onomwonden,
dat zijn partij ongeveer 70 leden naar
m9n weet de regeering tot het eind toe
zal steunen, óók by de behandeling
der begrooting van het vorig
jaar. De jongste verklaring van Asquith
was voor hem en zjjn partij, zei Redmond,
voldoende geweest. Zij hadden daardoor
vertrouwen genoeg in de regeering gekregen
om overtuigd te zijn, dat thans de beweging
voor Home Rule snel voorwaarts zou schrij
den.
Vermelding verdient ook uit de zitting
van gisteren bet feit, dat Asquith uitdruk
kelijk verklaarde, dat zijn jongste mededee-
ling absoluut niet het gevolg was van
onderhandelingen met de Ieren ook zonder
Redmond's goedkeurig zou hij zoo, namens
de regeering, gesproken hebben. Een verkla
ring, die de tegenpartij natuurlijk niet
wenschte te gelooven en die werkelijk dan
ook nog alwonderlijk klinkt.
Asquith deelde ten slotte ook nog mede,
dat de opnieuw ingediendebegrootingslechts
in enkele zéér ondergeschikte punten, alléén
in technisch opzicht van de oude zou afwij
ken. Waaruit dus schijnt te blijken, dat er
geen concessies aan de Ieren zijn gedaan.
Aan het eind werd een nieuw guillotine-
besluit der regeering, waarbij de debatten
over deze begrooting tot vijf dagen werden
beperkt, met 315 tegen 252 stemmen aan
genomen.
Lord Rosebery heeft naar men weet, den
minister verzocht bij den a.s. verkiezings
strijd de tariefkwestie uit te schakelen. Men
weet ook dat zijn verzoek te laat kwam.
Uit alles blijkt trouwens reeds dat er van
deze zijde ook dan weer krachtig met den
protectionistischen heilstaat zal gewerkt
worden.
Blykens een belangrijke mededeeling van
minister Churchill zullen echter de vrijhan
delaars niet weerloos tegenover deze cam
pagne zijn. Er is in hun boezem een grootsch
plan uitgewerkt om het Engelsche publiek
de beginselen van den vryhandel en zijn
voordeelen uiteen te zetten. Daartoe zullen
in 't geheel 2500 lezingen door de eminentste
leiders uit de vrijhandelsbeweging over het
geheele land gehouden worden, elke week
60. Zij zullen zich in 't bijzonder richten
tot de üandelaars en de landbouwers, terwijl
vrouwelijke sprekers het onderwerp zullen
behandelen met 't oog op de belangen van
het huisgezin.
Een groot bedrag voor de uitvoering van
dit plan is reeds ter beschikking van Win
ston Churchill gesteld.
JRDAM.
LLEN, KALE
rttesten franco
.OOR" HAAR-
lelefoon 5756.
Ie Parijs 1907
a altijd zeker.
WWWIi
F E U I L L E TON.
Op wankelenden bodem.
iün!n!niu!nlllil
Moeders, met kleine kinderen op den arm
stonden gedrongen naast jonge meisjes in
lichte japonnetjes, die zóó van de danszaal
naar beneden waren geloopen. Allen wilde
het ongelooflijke hooren, als 't kon ook zien.
De dominee is juist naar boven gegaan,"
hoorden wij zeggen, „en de burgemeester en
de politie ook
Onder den lindenboom, waarheen wij met
moeite doorgedrongen waren, zaten in druk
gesprek een kring oude mannetjesuit de
vensters van de groote danszaal, die op den
weg uitzag, klonken de wiegelende tonen
van een wals, die het klapperen van de
deksels der bierglazen overstemden,
„.redelijk waren wy in het portaal, daar
itoe» 8lec5ts één politieagent, die ons den
sabet?8 wi^e weigeren, maar toen hij Eli-
—^twaarde eerbiedig terzijde trad.
al dood. mevrouw." zeide hii.
1 dood, mevrouw." zeide hij.
Dat"* i8 haarkind? luidde haar vraag,
on nnmm Wel bÜ komedianten zyn
Het ontwerp tol verknoeiing van het kies
recht, dat onlangs in den Pruisischen Land
dag is aangenomen, is voor het Pruisische
Heerenhuis, het non plus ultra van het
allerverste oer-conservatisme, dat ooit in
eenig onbeschaafd land triomfen vierde,
nog telach niet, lezer, nog tede
mocratisch. Alle sprekers verklaarden na
een redevoering van den rijkskanselier het
wetsontwerp in den vorm en door het Huis
van afgevaardigden aangegeven, vo'or onaan
nemelijk. Het ontwerp werd daarop naar
een commissie van twintig leden verwezen.
De conservatieven schijnen daar niets te
leeren. Toch kan de tusschentydsche ver
kiezing in een district hun vertellen, lioe
verbitterd het volk is tegen de reactionaire
bent, die het kiesrecht voor Pruisen ver
knoeide en het volk in den Rijksdag de
zwaarste lasten oplegde.
In het Oostprui8ische districtLyck Oletzko
Johannisburg is 'n Rijksdagverkiezing met
een verpletterende nederlaag voor de con
servatieven geëindigd. Het was een vast
conservatief distrikt, en de onlangs overle
den 'voorzitter van den Rijksdag, graaf
Stolberg, had het sedert 1895 vertegenwoor
digd, en by diens laatste verkiezing in 1907
vereenigde hij van de 21.860 uitgebrachte
stemmen er 20.348 op zich. Nu is de nati-
onaal-liberale landheer Kochan in datzelfde
district met ongeveer 13.000 stemmen tegen
over den conservatieven landraad Krümer,
die het niet verder dan tot een goede 10,000
bracht, gekozen.
De conservatieven hadden de ergste mid
delen gebruikt om de liberalen te bestrij
den. Dezen konden geen zalen krijgenhun
aanhangers werden geboycot, zy mochten
geen kiezerslijsten afschrijven, zoodat de
minister den Landraad ter verantwoording
geroepen heeft.
De liberalen hopen op een grooten mo-
reelen invloed van dezen conservatieven
déb&cle in het hartje van Oost-Elbié op het
geheele land.
Zou 'twaar zyn?
De onverzoenlijke werkgevers in het
bouwbedrijf hebben spijt alle bemiddeling
pogingen der regeering en spijt de tegemoet
komende houding der arbeidersorganisaties
de uitsluiting van duizenden arbeiders door
gezet.
Algemeen is zy echter overal niet. Een
aantal bouwondernemers, die eerst het reeds
begonnen werk willen of moeten afmaken,
laten doorwerken, hier en daar met niet-
georganiseerdenin Duitschland nog altijd
50 pCt. der arbeidersbevolking. In andere
plaatsen is men nog aan 't onderhandelen
en wordt er zoolang onder de oude voor
waarden gewerkt. Het juiste aantal uitge-
slotenen is nog niet op t geven, wisselt ook
bovendien nog met den dag. Het schijnt
echter op ongeveer 200,000 gesteld te moeten
worden.
Intusschen hebben de werkgevers in de
andere bedrijven zich solidair verklaard met
den bouwondernemersbond. Het hoofdbe
stuur van de Duitsche werkgeversbonden
Geschiedde het ongeluk in den schouw
burg? vroeg ik.
Ja, mevrouw, op hettooneel daar
kwam in zyn spel, geloof ik, een dolk te
pas.
Elisabeth ijlde de trap op en opende, zonder
eerst aan te kloppen, de deur van nummer
zeven.
Nooit zal ik dat schouwspel vergeten.
Een talklichtje op een porseleinen blaker
tje verlichte schaars het betrekkelijk groote
vertrek, en daarbinnen zaten en stonden zes
of zevën vrouwen, nog in het costuum
van „Faust" met gezichten, die onder de
schminklaag doodsbleek waren.
Zy, die volgens baar kleeding de rol van
Martha vervuld had, hield het kind op schoot.
De anderen, die tot „het volk" hadden be
hoord, en gehuld waren in wonderlijk bij
elkaar geflansde oudduitsche kleederen,
wilden het verschrikkelijke nog altijd niet
gelooven nog nooit heb ik zulke ver
schrikte aangezichten gezien.
Is dat het dochtertje van de overleden
vrouw? vroeg Elisabeth.
De oude matrone begon, in plaats van
een antwoord te geveD, hevig te snikken.
Het kind, angstig geworden door al die ver
bijsterde gezichten, ving eveneens aan jam
merlijk te huilen.
Is de man werkelijk de moorde
naar vroeg my'n vriendin verder, zonder de
en de vereeniging van Duitsche werkgevers
bonden hebben een verklaring afgegeven,
waarin zy erkennen dat de houding van
den Duitschen werkgeversbond voor het
bouwbedrijf gerechtvaardigd was, en dat
tegenover de zich steeds verder uitstrek
kende aanspraken en het streven der
arbeidersorganisaties ook eens het gerecht
vaardigde standpunt van den werkgever
moest worden gesteld.
„De in den strijd betrokken werkgevers
in het bouwbedrijf kunnen diensvolgens van
den krachtigen steun der overige georgani
seerde werkgevers in nijverheid en bedrijf
zeker zijn".
Wat deze verklaring voor de uitgeslotenen
beteekent is duidelijk. De strijd voor hen
zal zéér zwaar zyn. Over den uitslag valt
nog niets te zeggen. Naar het heet hebben
alle arbeiders organisaties te zamen, de
Christelijke medegerekend, een weerstands
kas van 15 millioen mark ongeveer. Deze
zal echter door contributies van niet uitge
slotenen (10 pf. persoon per dag) versterkt
worden. De ondersteuning begint echter,
naar men weet, eerst 14 dagen na het begin
der uitsluiting.
De oud President Roosevelt zet zijn zege
tocht door Europa's Staten voort. Hy is in
Hongarije geestdriftig ontvangen. Te Pres
burg waren byna alle huizen bevlagd, en
was een ontzaglijke menigte op de been. In
antwoord op een toespraak van den burge
meester, zei Roosevelt: „In het westen van
Amerika onder cowboys opgevoed, koester
ik van jongsaf groote vereering voor de
nakomelingen van Arpad's ruiters. Ik be
groet met vreugde het historische land het
welk eeuwen lang de toevluchtsplaats van
vrijheid, gerechtigheid was".
Namens de Hongaarsche pers door een
journalist welkom geheeten, antwoordde
Roosevelt, dat hy, indien hem nog eens de
leiding in de Vereenigde Staten mocht wor
den opgedragen, zich het lotderHongaarsche
werklieden in Amerika zou aantrekken.
Kenmerkend is, dat het Weenergemeente-
bestuur besloot zich van elke feestelijke
ontvangst te onthouden, waarschijnlijk om
dat Roosevelt het bekende conflict heeft
gehad Merry del Val.
Te Berlijn zal de oud president door
keizer Wilhelm feestelijk woiden ontvangen.
Te Kopenhagen zal de oud-president de
gast van den koning zijn. De Deenschepers
put zich al uit in vleiende artikelen.
Roosevelt zal, naar thans bekend wordt,
op vereerend verzoek; zy De verblijf iu Dene
marken iets langer maken, dan aanvan
kelijk het plan was. Vandaar dat zyn ver
blijf in Nederland iets korter wordt. Hy
gaat niet van Zweden uit weer naar de V. S.
doch via Engeland. Ook daar wacht hem een
geestdriftige ontvangst. Hij zal er o.a. de
gast zijn van den Koning, die hem een Derby
zal laten zienverder zal de Londensche City
hem eere-burger maken.
De schitterende ontvangst van den oud
president is wel voor een groot deel hieraan
oogen van het blonde schepseltje af te
wenden.
Ja." luidde het eenstemmige antwoord.
Hy speelde Valentyn,"zeide een jong
meisje „Na het eerste bedrijf hadden
zij eeh erge woordenwisseling gevoerd. Hij
verweet haar, dat zy van het tooneel af
blikjes had toegeworpen aan een student.
Ik heb het ook gezienik zat met twee of
drio anderen in de 1 o g e g r i 11 e. Dat
deed zy altijd, en de directeur was zoo
jaloersch als Otello.
Ja" bevestigde een andere, „reeds voor
een paar weken, in Eschwege, dachten wij
dat hy haar dood zou schieten. Nu zal hij
in de gevangenis komen.
Of nog erger," snikte Martha.
Ja, die wordt een kop kleiner gemaakt,"
klonk een bevende stem in den hoek.
Een door al de overigen geslaakte kreet
van ontzetting deed die sombere profetie
verstommen.
Neen, beweerde een derde, „zy heeft
hem zoover gebracht. Dat zou ik kunnen
Heeft de ongelukkige man of de vrouw
ook bloedverwanten vroeg Elisabeth.
Geen sterveling, zoover wij weten.
Wat moet er dan van het kind wor
den? klonk nogmaals de stem mijner
vriendin.
Ja, dat weten wij niet.
toe te schrijven, dat men in hem den opvol
ger van Taft ziet. Deze heeft zich reeds
herhaaldelijk uitgelaten dat hij zich na het
eindigen van zyn zittingstyd niet meer be
schikbaar zal stellen. De republikeinen heb
ben al hun hoop op Roosevelt gevestigd.
Dat zy er niet gunstig voorstaan blijkt uit
het volgende.
In een van de kiesdistricten van New-York
heeft gisteren een tusschentydsche verkie
zing voor het congres plaats gehad. Daarbij
is de rupublikeinsche meerderheid van 6000
stemmen, in 1908 verkregen, omgeslagen in
een democratische van 4000. De uitslag dezer
verkiezing is door de democraten met
gejuich begroet, zy hebben nu de beste ver
wachtingen van de verkiezingen voor het
congres, die dit najaar zullen plaats vinden.
Zal de populariteit van Roosevelt die zege
praal kunnen stuiten?
De voorbereiding van den verkiezingsstrijd
in Frankrijk brengt de leiders der partyen
op het Oorlogspad. Vooral de twee gewezen
sociaaldemocraten, de ministers Millerand
en Briand hebben het hard te verantwoor
den van hun expartygenooten.
Millerand, de minister van openbare wer
ken, die, als Kamerlid aftredend, opnieuw
candidaat is gesteld, zou Maandagavond in
een der buitenwijken van Paryseen ver
kiezingsredevoering houden in een
besloten vergadering, die de socialistisch
republikeinsche commissie had uitgeschre
ven in een school- De vergadering is niet
door kunnen gaan, daar revolutionnaire
socialisten het spreken onmogelijk gemaakt
hebben. Toen er hun opgewezenwerd.dat
het hier een besloten vergadering gold,
waar zy niets te maken hadden, antwoord
den zy, dat een vergadering in een school
altijd openbaar was. Toen de rustverstoor
ders met de gewapende hand uit het lokaal
verwijderd werden, smeten ze steenen dooi
de ruiten en maakten buiten zoo'n herrie,
dat Millerand van het woord moest afzien.
Zouden dit soms voorproefjes zyn van den
socialisfischen heilstaat
Haagsche Brieven.
LXXIII.
De bladen hebben deze week melding ge
maakt van een nieuwen vorm van chantage.
Een „beer", die zich liet verleiden door de
loktonen van een straatsirene, ging met de
„juffrouw" naar haar woning. De „echtge
noot" betrapte de minnende tortelduifjes
op beeterdaad en zyn gramschap liet zich
alleen tot bedaring brengen door het offer
der vrtf belangrijke som gelds, die de „heer"
by zich had. Daarmede was het slachtoffer
echter van den regen in den drop gekomen.
Bijgestaan door een vriend maakte het edele
trio het hem zoo lastig, dat hy in wanhoop
deed, waarmee hy had moeten beginnen
hij wendde zich tot de politie. Toen deze
na onderzoek een politiepost voor bet huis
Nu stond Martha op en wilde de doode
verschrikkelijke beschuldigingen nazenden,
maar Elisabeth legde haar het zwygen
op.
Genoeg I Wy zyn allen zondaars, staat
in den Bybel. Misschien herinnert gij u dat
woord nog uit uw kinderjaren.
Zy stond nu dicht voor de verblufte vrouw
en nam haar eensklaps het kind uit de
armen.
Kom, kleine!
Naar mamma! snikte het kind, terwijl
zy haar armpjes vertrouwelijk om den hals
van Elisabeth sloeg en het gezichtje met de
slaperige oogjes tegen haar wang vlijde.
Ja, naar je moeder," troosite deze.
Toen zy zich naar de deur wendde, trad
de dominee binnen. Hy zag zijn vrouw aan
als ontwaarde hij een geestverschijning.
Elisabeth
Ik houd het by my klonk het zacht,
doch vastberaden.
Draag het naar buiten, de vader wil
afscheid nemen.
De deur viel achter ons dicht.
In het portaal stond, door eenige politie
dienaren vastgehouden, een groote, slanke,
nog jonge man. met doodsbeek gelaat, ter
wijl het klamme zweet langs het voorhoofd
parelde.
Wees niet ongerust over het kind,"
zeide Elisabeth opzachten toon. „Ik zal het
zette, ging de brutaliteit der straatroovers
zoover, dat zij een gedrukt protest de we
reld inzondenHet slachtoffer is zoo flink
geweest een aanklacht tegen de moderne
roofridders in te dienen. Het is nu maar
te hopen, dat een voorbeeldige straf de su
jetten, die dat vieze chantage-bedryf uit
oefenen, even spoedig een ander terrein
voor hun werkzaamheid zal doen zoeken als
de speelhuisbazen dit hebben gedaan. Voor
vreemdelingen is het een waarschuwing
te meer de vriendelijke lachjes van de Spui
straatdames dubbel te wantrouwen. Men
meene nu niet, dat de residentie een zoo
veel slechter reputatie heeft dan andere
groote steden.
De Zandstraatrooveryen van Rotterdam,
de ontelbare nachtvlinders, die Amsterdam
telt bewijzen, dat ook daar het kwaad tiert,
dat in elke groote stad te vinden is. Een
gewaarschuwd man geldt voor twee en het
is niet het minste deel van de taak der pers
te waarschuwen voor gevaren, die arge-
loozen of onwetenden dreigen.
Geen beter middel om de chantage in al
zyn vormen te bestrijden, dan de publiciteit,
'tls jammer, dat die publiciteit ook geen
remedie is tegen de breedsprakigheid in onze
bestuurscolleges. Daar hebben we Maandag
in den Raad weer van genoten, 't Ging eerst
zoo'n aardig gaDgetje. De voorstellen gingen
onder den hamer van den voorzitter door
zooals ballen rollen van een leien dakje.
Maar toen kwam het. De machinist aan hel
stoomgemaal van het Afvoerkanaal is uit
den dienst ontslagen. B. en W. hebben hem
een maand of vijf van te voren aangezegd,
dat hy naar ander werk moest uitzien. De
heer Ter Laan erkende de rechtvaardigheid
van het ontslag, doch bepleitte plaatsing
van den ontslagene voor ander werk. En
daarvoor waren nu eenige uren van den
raadstyd noodig?
Waar moet het heen, zou 'k willen vragen,
als voor een ontslagene, die men rechtvaar
dig ontslagen acht, beslag gelegd moet wor
den op den tyd der raadszittingen? Op die
manier wordt de afdoeniDg der zaken nog
meer vertraagd. Aan het einde der zitting
van Maandag kwam het tot rumoerige
debatten. De heer Wesseling wilde interpol-
leeren, waarom de Julianadag niet is opge
nomen onder de vacantiedagen voor de
scholen. De voorzitter weigerde die inter
pellatie, omdat z.i. de regeling der vacanties
alleen B. en W. raakt en niet tot de com
petentie van den Raad behoort.'t Was jam
mer, dat de voorzitter zoo sprak, want
wethouder van Sandick was tot het geven
van alle inlichtingen bereid geweest. De
heer de Wilde vroeg stemming over het
al of niet houden van de interpellatie. Hef
tige protesten daarop van den heer Ter Laan
die daarin een verkorting van het recht der
raadsleden zag. De heer De Wilde kreeg het
met zyn coalitiegenoot Wesseling geducht
aan den stok. Het slot was, dat de inter
pellatie in het water viel, doordat het
meerendeel der raadsleden reeds bleek ver
trokken te zyn en de Raad te onvoltallig
liefderijk verplegen, wanneer gij het my
wilt toevertrouwen.
Zyn oogen vestigden zich op haar, als
wilden zy onderzoeken, aan wie hy zijn
eenigen schat zou afstaan.
- Het is de vrouw van den dominee, gij
kunt tevreden zijn," fluisterde een politie
agent hem medelijdend in.
Toen scheen het, alsof een lichtstraal van
vreugde over het door de wanhoop verstarde
gelaat vloog. Hy drukte het nog steeds
schreiende kind in zyn armen en kuste het
zonder ophouden, en toen hy het Elisabeth
terug gaf, sprak hy op nauwelijks verstaan
baren toon:
- God zij geloofd en gedankt, dat gU
ontferming betoont aan het kind van een
moordenaar en een eervergeten vrouw I
Het was alsof die woorden mij den toe
stand duidelijk maakten, want totnutoe
had ik daar gestaan als leefde ik in een
droom.
- Maar Elisabeth 1 fluisterde iu haar in
het oor.
Het was stil geworden. De voetstappen
van den gevangene en zyn bewakers stier
ven weg. Alleen de dominee, zijn vrouw en
ik stonden nog in het portaal. Zonder een
woord te spreken knoopte zy haar sjaal los en
wikkelde het kind daarin, dat slechts in een
nachtponnetje gekleed was. Haar man aan
schouwde dit zondereen beweging te maken.
