IJK.
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD.
ZUID-HOLLANDSCHE EN ZEEUWSGHE EILANDEN.
ten
ren, enz.
)ER,
EKBANK
elsdijk
•WW
MLIN
klaatsin de
toonkarak-
,'isters zijn
S HAM-
3volendoor
oord 90.
ken inlich-
lirksland.
IDSCH
EDIET.
Lkmaar.
—13.
.PEN:
NKHUIZEN,
^sterstraat 6.
mATENHAGE,
Dienstraat 45.
OTTERDAM,
uvehaven 107.
lioen Gulden
i volgestort
0.
P verleent Cre-
deposito, belast
n verkoop van
uit beleeningen
richt verder alle
et Kassiersvak
e 3°/o.
tember 1909.
f 4.579.829,78^2
- 1.580.789,44
- 209.759,92
itsche
R ECHT.
N. SICKENGA.
IILIPSE.
Sold onder eerste
id tegen billijke
eft 4 pCt Pand-
1000, van f 500,
50.
i verstrekt door de
>r
itaris, MIDDELBARMS.
ONZE EILANDEN
voor de
Dit Blad verschijnt eiken Zaterdagmorgen.
Prijs per kwartaalf 0,50
Afzonderlijke nummers- 0,05
No. 21
Zaterdag 16 April 1910
17E Jaargang
Alle voor de Redactie en Administratie bestemde stukken en Advertentiën worden uiterlijk
Vrijdagmorgen ingewacht bij de Administratie te Middelharnis.
Prijs per advertentiën van 15 regels f 0,50
Iedere regel meer- 0,10
Groote letters naar plaatsruimte.
Offieieele Mededeelingen.
Plaatsen van namen op hekken.
Het Bestuur van den Polder Dirksland
vestigt de aandacht van belanghebbenden
op artikel 18 van de onlaDgs opnieuw vast
gesteld Keur van dien Polder, luidende als
volgd
„Ieder eigenaar is verplicht te zorgen, dat
„ae dammen of bruggen zijner perceelen,
„aan dijken of wegen liggende, van 1 Mei
,,tot 1 November, voorzien zy'n van bekwame
„hekken en vleuken en dat de eerste letters
„van zijn voornaam en naam met duidelijke
„letters, niet kleiner dan 1 decimeter, in
„zwarte of witte olieverf, op de dijk- of
„wegzijde van het hek geplaatst zijn."
Dirksland den 14 April 1910.
Het Bestuur voornoemd,
De Secretaris, De Voorzitter.
J. ROOIJ. G. BOSSCHIETER.
Buiteiilandscli Overzicht.
In het Engelsche Lagerhuis gaan de
debatten over de regeeringsresoluties om d6
macht van het Hoogerhuisin te perken nog
steeds voort. De eerste resolutie is reeds
aangenomen. De tweede, die men .thans
behandeld, heeft ten doel te bepalen, dat elk
wetsontwerp wet kan worden na derde
lezing in het Hoogerhuis, mits er minstens
twee jaar zijn verloopen Jtusschen eerste
indiening en derde aanneming. Het Lager
huis zal deze resolutie en ook de derde
ongetwijfeld aannemen. Daarna pas zal de
regeering met een nietig voorstel komen,
waarin de inhoud der drie resoluties is samen
gevat. Terwijl in het Hoogerhuis dit ontwerp
in behandeling zal zijn, zal de regeering baai-
middelenwet van het vorig jaar weer aan
de orde stellen. Dan pas begint de eigenlijke
strijd, want dan zal moeten blijken of de
Ieren voldoende vertrouwen stellen in de
beloften der regeering om de middelenwet
er door te helpen. Een scherp conflict dat
tusschen den leider der Ieren O'Brien en
den Engelschen minister Lloyd George is
uitgebroken, is teekenend voor den politie-
ken toestand. Dit conflict vindt zijn oorzaak
in de middelenwet.
Deze middelenwet bevat, naar men weet,
allerlei nieuwe radicale belastingen, welke
den tarief hervormers een machtig wapen
uit de hand zullen slaan: zij zullen het
mogelijk maken ook zonder „bescherming"
sociale wetgeving in te voeren en te bekos
tigen en Engoland's weermacht op het hoog
ste peil te houden. In deze middelenwet is
o.a. het beginsel neergelegd, dat van onver
diende inkomsten hooger belasting moet
worden betaald dan van verdiendeverder
wordt er nog een extra-belasting gelegd op
inkomens boven de 60.000 gulden; in de
derde plaats bevat zij nieuwe belastingen
op de grondwaarde en verhoogde successie-
F E V I L L E TON.
Op wankelenden bodem.
kilo.
terdam.
/allen, kale
i. Attesten franco
1floor" haar-
i. Telefoon 5756.
laille Parijs 1907
oyna altijd zeker.
Om Godswil, ElisabethHoe onrecht
vaardig maakt je het verdrietriep ik ontzet
puit.
Neen, Anna, neen, niet onrechtvaardig.
Het is helaas de waarheid I
Maar waaruit besluit je dat.
Zij aarzelde nog even, toen begon zij sta
llend, met een stem, die heesch klonk
van aandoening:
De beide jongsten waren den vorigen
dag gestorven, maar onze Johannes was nog
gezond en wel. Ik had hem in den tuin
gestuurd opdat hij zooveel mogelijk van de
[vrue lucht zou genieten, om de besmetting-
ptof in ons huis te ontkomen. Hij was een
uruk, heel levendig ventje. Ik stond by hel
[venster in de keuken en keek er naar, hoe
JU tusschen de perken holdedit was den
«nieren gewoonlijk verboden, maar dien
ag dacht ik niet aan dat verbod. Ik had
ie handen gevouwen en bad„Heere mijn
a, laat my den eenige, laat hem mij!"
_man zat in zyn studeerkamer je weet,
aie °P den tuin uitziet. Hy had al eenigo
rechten. Met deze korte opsomming wordt
het verzet van al wat landheer en conser
vatief is tegen deze middelenwet voldoende
verklaard. Doch de regeering heeft, en zeker
terecht, verklaard, dat de invoering van
deze belastingen mede haar levenstaak moet
zy'n naast bekorting der remmende kracht
van het Hoogerhuis.
Deze middelenwet hield echter ook in
hoogere rechten van spiritualiën, de vergun
ningsbelasting en nog enkele andere kleinere
belastingen, waardoor ook Ierland, met zijn
groote whiskey-productie, getroffen zou
worden. Vandaar het verzet der Ieren tegen
deze middelenwet.
En nu heeft O'Brien dezer dagen open
lijk beweerd, dat in zyn onderhandelingen
met Lloyd George deze hem belooft heeft dat
de middelenwet zóó zou gewijzigd worden,
dat Ierland van de nieuwe belastingen niet
had te lijden mits de Ieren verder hun
stem gaven aan de wet in haar geheel. Een
verklaring die echter onmiddellijk door den
minister categorisch is tegengesproken,
waarop weer handhaving van zyn verklaring
door O'Brien is gevolgd met de aankondi
ging, dat hy de regeering binnenkort in het
Lagerhuis over deze zaak zou interpelleeren.
Men moet nu afwachten, of inderdaad door
den minister zoodanige belofte is afgelegd, die
zeker dooi de Engelsche liberalen onvrien
delijk zou worden opgenomen, daar van de
zwaarte der nieuwe belastingen grooten-
deels op Engeland en Ierland zou worden
gelegd. Het incident vestigt weer dubbel de
aandacht op de afhankelijkheid der regee
ring van de Ieren. Deze van hun macht
bewust, trachten zooveel mogelijk voordeel
te slaan met hun machtspositie. Zy eischen
voor alles zelfregeering voor Ierland en
slechts dan zullen ze de liberale regeering
steunen als zy waarlijk den strijd tegen
het Hoogerhuis, de gehate tegenstander van
de zelfregeering tot het uiterste doorzet.
Voor de regeering schuilt daarin het groote
gevaar, want tot een willooze speelbal der
Ieren kan zij zich uit zelfrespekt niet maken,
voor de Ieren zal het zeker ook zaak zijn
den boog niet te strak te spannen, want
viel de liberale regeering, dan zouden zij
met een conservatieve verder af zijn van
de verwezelijking van hun ideaal dan ooit.
De regeering zal zich ook wel door deze
overweging hebben laten leiden bij haar
besliste verklaring dat ze de middelen
wet van 1907 zal doorzetten. Van weers
zijden zal wat moeten worden toegegeven,
want de Ieren kunnen evenmin buiten de
regeering als deze buiten hen.
Voor de Ieren moge de middelenwet niet
geheel aangenaam zijn, voor de regeering
heeft Home Rule ook haar bedenkelijke
zijde: het lot dat Gladstone's regeering trof,
de splitsing in de liberale party, juist door
haar Home Rule-politiek ligt nog versch in
aller geheugen. Daarbij komt dat alle libe
ralen, nu Ierland's economische toestand
den laatsten tyd zooveel verbeterd is, hun
sympathie voor een zelfstandig Ierland, dat
waarschijnlijk toch een verzwakking van
malen tegen de ruiten getikt, ik geloof,
dat hij werktehy k o n werken, moest
misschien toen riep hy door het raam
Wees stil, Johannes; oogenblikkelyk, ver
sta je
„Ik weet niet, wat het anders zoo gehoor
zame kind inviel was het een onbewust
afscheid van zyn jong, liefelijk bestaan, of
de koorts, die reeds in het kleine brein
woedde maar eenige seconden stond hij
stil, om dan op den schommel toe te
stuiven, dien in beweging te brengen
met zoo'u heftigheid, dat ik, uit angst, dat
het dan weer hoog in de lucht vliegende,
dan weer tegen den grond zwiepende plankje
hem tegen het hoofd zou slaan, naar den
tuin ijlde om hem tot rust te vermanen.
Toen hy mij zag aankomen,schreeuwde hy
„Hoezee, mama. nu vlieg ik naar den hemel,
heel hoog, heel, héél hoogl"
Johannes I riep ik spoedig uit, maar
reeds stond Herman achter mij, greep eerst
naar de touwen van den schommel en toen
naar het kind Ik zie nog de groote
blauwe oogen onder het pelsmutsje, die vol
tranen stonden, en den angst in het kleine
gezichtje.
Herman I riep ik uit, „sla hem niet,
sla hem vandaag niet!"
Maar het was te laat! Het gestrafte
kind de slagen waren niet eens sterk
aangekomen lag plotseltng als bewuste-
het „Empire" met zich zal brengen, aanmer
kelijk hebben voelen verminderen. Terwijl
zij tevens van meening zyn, dat een land
hetwelk in plaats van in de verhouding 2
15, zooals by de acte van Unie in 1801 was
vastgesteld, slechts 2 pCt. in 't geheel tot
de algemeene rijkslasten bijdraagt, thans
wel wat kl te veeleischend optreedt nu het
een oogenblik de macht in handen meent
te hebben.
Aan den anderen kant zijn de Ieren van
oordeel, dat zy wel degelijk het recht daar
toe hebben, om los te raken van een rijk,
welks bestuur hun land economisch bijna
ten gronde üeeft gericht en in een eeuw
tijds niet minder dan 4t/2 millioen van zijn
zonen naar elders, om daar levensonderhoud
te vinden, heeft gedreven.
Of niettemin de coalitie van liberalen,
radicalen en Ieren een wondelyke coali
tie op zichzelf reeds trouwen, waar de Ieren
over 't algemeen clericaal zijn te noemen,
in hun landbouwpolitiek vrijwel op zuiver
agrarisch standpunt staan en allerminst
vryhandelaars zyngehandhaafd zal
blijven en den arbeid verrichten, dien men
van haar verwacht, zullen d6 eerstvolgende
weken beslissen.
Voor de Ieren is het te hopen om hun
Home Rule. Voor de regeering en voor de
democratie, omdat een falen een nederlaag
der democratie tengevolge moet hebben,
welke zy in jaren niet te boven zal komen,
In Pruisen hebben laatstleden Zondag in
drukwekkende kiesrechtbetoogingen van de
democraten en sociaal democraten plaats
gehad. Had by een vorige gelegenheid de
Berlijnsche. politie president Von Jagow
toestemming geweigerd en daardoor veel
verbittering gekweekt, ditmaal was voor
de openluchtmeetingen verlof verleend. De
sociaaldemocratische leiders hadden zelf de
zorg voor de orde op zich genomen. En 't
moet gezegd, op onovertroffen wijze is de
tucht onder de duizenden betoogers gehand
haafd. Men schat, dat meer dan 150000
betoogers de meetingen bijwoonden.
Indrukwekkend moet het oogenblik ge
weest zyn, toen al die 150000 menschen de
handen opstaken om uiting te geven aaD hun
haat tegen het schandelijk conservatief-
clericale blok, dat met de beul der roovende
landjonkers het kiesrecht in Pruisen op zoo
schunnige wijze heeft verknoeid.
Het egoisme der Duitsche bouwonder
nemers, wien het er om te doen is de vak
organisaties, een geweldigen klap toe te
brengen, schijnt onvermijdelijk te leiden tot
de geweldige uitsluiting, waarover we de
vorige maal reeds schreven. De regeering
heeft getracht bemiddelend tusschen beide
te komen doch de stijfkoppigheid der werk
gevers heeft al hare pogingen verijdeld.
Zelfs het instellen eener onpartijdige verzoe
ningscommissie is door deze ondernemers
geweigerd. Reeds hebben verschillende werk
geversbonden bekend gemaakt, dat zij met
16 April de werklieden, die zich niet onder
werpen zullen uitsluiten. Welke ontzettende
loos in mijn armen. Ik knielde met hem
neder in het vochtige gras, en eindelijk was
hy in staat te fluisteren„Mama, ik heb
zoo'n hoofdpijnDaarbij greep hy naar zijn
keel en toen Elisabeth had de
haDden voor het gezicht geslagen, terwijl zij
my den rug toewendde „toen werd hy ziek
i
Wat zy nog verder wilde zeggen ging
verloren in een kreet, zoo smartelijk en vol
van wee, dat ik alles begreep en haar in
myn armen nam en met haar, die als buiten
zichzelf aan myn borst lag te snikken, mede
weende.
- Elisabeth, zeide ik eindelijk, „je weet
dat wie zijn kind liefheeft, het tuchtigt.
Hij had hem alleen wegens zyn kleine on
deugendheid willen bestraffen, en
- Dat heeft hij my ook gezegd," bracht
zij met moeite uit, maar je weet niet, hoe
het was. Die verandering op het lieve ge
zichtje, die groote, angstig starende oogen
Maar wat had hy dan gedaan, het kleine
kereltje? Jij kunt het niet weten, Anna,jy
kent ze niet, die blikken van kleine kinde
ren, wanneer hun onrecht geschiedt, zoo
vragend, zoo diep droevigHet laatste, wat
hem op aarde geschiedde, was leed, omdat
hy' gejuicht had en gelachenSinds dien
tijd kan ik geen kind meer hooren weenen,
ik ben als zinneloos als een kind geslagen
wordt, en heftig heb ik Herman's hand
economische gevolgen deze strijd voor
Duitschland zal hebben, is bijna niet in cijfers
uit te drukken.
Vier honderdduizend arbeiders, met vrou
wen en kinderen, d. w. z. meer dan een
millioen, wellicht zelfs li/2 millioen men
schen zullen er door getroffen worden. Stelt
men het dagloon dezer 400,000 arbeiders
zeker niet te hoog op 3 Mark per dag
(1,80 gld). dan beteekent dit een loonverlies
1,200,000 Mark per dag. En al deze 400,000
arbeiders zullen, zoolang de strijd duurt, van
hun „kapitaal" moeten geven, d. w. z. zij
zullen hun spaarpenningen moeten opteren,
of, wat zeker erger is en wel voor de meer
derheid het geval zal zyn, op crediet moeten
leven. Eerst na 14 dagen strijdt wordt de
eerste ondersteuning uitgekeerd dus niet
minder dan 16 millioen Mark zullen de ar
beiders van hun „kapitaal" hebben in te
teren of moeten borgen, vóór zij althans
eenigszins een tegemoetkoming ontvangen.
En dan nog is deze zeker niet zóó, dat zij
en hun gezin er van kunnen leven.
Doch daarbij blijft het niet. Bij de uitslui
ting in het bouwbedrijf zullen natuurlijk
geen huizen meer worden gebouwd.
Dit beteekent, dat een bijna absoluut op
houden van allen afzet voor die bedrijven
welke materiaal voor dezen bouw leveren,
voor het glas- en houtbedrijf, voor de fabri
kanten van deuren en vensters, kortom voor
elke industrie, die het hare tot den bouw
van een huis bijdraagt. Daardoor zullen
worden getroffen fabrikanten en arbeiders,
alle handelaars, die voorraden bouwmate
riaal hebben opgeslagen, en niet minder
allen die in huizenbouw kapitaal hebben
Aldus zullen niet alleen de 400.000 uit-
geslotenen zelf door den lock-out getroffen
worden, doch buiten hen nog hondeiddui-
zenden anderen. „Een nationale ramp"
noemt een Duitsch blad den thans naar het
schijnt onvermijdelijk geworden strijd. En
zeker terecht.
„Deze ramp, die onmetelijk ongeluk voor
talloozen beteekent", schrijft de Frankf. Ztg.
„zal door de werkgevers over Duitschland
gebracht worden, alleen om „baas in eigen
huis" te blijven. De vraag is maar of het
Duitsche volk het zich zal laten welgevallen,
dat deze 22,000 werkgevers de baas in geheel
Duitschland spelen en, alleen uit egoïsme,
zulk een economische catastrofe over
Duitschland brengen".
De volgende schandalen bewijzen weer
eens, hoe heerlijk het toegaat in het arme
Rusland, onder de heerschappij der adellijks
kliek en de ambtenarenbent. Evenals te
Moskou worden thans te Petersburg naspo
ringen gedaan in de leger- en marineadmi-
Distraties.
Men is op zoek naar de groote dieven die
de nederlagen in den oorlog met Japan mede
op hun kerfstok hebben. Kenschetsend is
echter dat te Petersburg de grootste grijp
vogels, die tijdens den oorlog 't ergste den
Staat bestolen hebben, zich al in 't particu-
weggestooten van het zielloos overschot. Ik
weet, dat ik veranderd ben, maar men heeft
mij zoo gemaakt
Zoo snikte zij voort, als brak zich eerst
heden de geheele waanzinnige smart baan.
Er is een scheidsmuur opgetrokken
tusschen my en hem, voor eeuwigriep zij
uit. „God moge zich over my ontfermen
maar zóó kan ik niet verder leven
Ik kon geen troostwoord vindenzij ver
wachtte het ook niet. Zij drukte my de hand
en fluisterde zacht: „Nu is het genoeg!"
Daarop verliet zy het vertrek.
VI:
By het middageten werd geen woord ge
sproken. Na tafel irok Elisabeth zich in haar
kamer terugde dominee ging naar de kerk
en ik volgde hem met het gezangboek onder
den arm. Een jonge hulpprediker sprak voor
een klein gehoor van eenige kinderen en
oude vrouwtjes. Alles, wat gezonde voeten
had, was buiten in de bosschen, om Pink
steren te vieren.
Ik besloot in den omtrek wat te gaan
wandelen. Er lag voor my altijd een zekere
bekoring in, in en om die kleine oude stad
jes op ontdekkingstochten uit te gaan.
De straten lagen onder dé stralende
Pinksterzon als uitgestorven. Ik ging ze
langs, zonder na to denken waarheen. Hiei
liere leven terugtrokken, en nu van hun roof
een ongestoord weelderig bestaan voeren.
Men ging te Petersburg nog cynischer te
werk dan te Moskou. Veel geld werd door
de intendanten „verdiend" met 't verzenden
van totaal bedorven levensmiddelen naar
de Russische troepen in Mantsjoerije. Voor
een prikje kocht men ondeugdelijke voeding
middelen op, die per schip naar Oost-Azie
gingen. Aan dit „soldatenvoedsel" werden
schatten binnengesleept. Men berekent dat
den Staat 60 k 70 millioen werd ontstolen.
Ook op andere wijzen wisten de intendanten
millioenen in hun bodemlooze zakken te
doen verdwijnen.
In Warschau werkt senator Neidhardt
aan 't nasnuffelen der knoeieryen600 huis
zoekingen werden dezer dagen verricht. Ook
in fabrieken, met leger-leveranties belast,
werden de rekeningen nagezien en allerwege
compromitieerende dokumenten in beslag
genomen. In de kringen van intendanten en
leveranciers heerscht groote opschudding.
Van gerechtelijke vervolging der hoogge
plaatste zwendelaars leest men echrer nog
niets.
Haaysche Brieven.
LXXI.
Sinds eenige jaren was het gewoonte,
dat op Koninginnedag een wedstryd van
versierde tramwagens werd uitgeschreven
door de tramdirectie. Die wedstryd was
steeds een groote attractie voor het publiek.
Dagen en weken van te voren beijverden
de trambeambten zich om uit te blinken
met hun wagen. En in welk een wonderen
werden die wagens niet omgezet 'k Herin
ner me, hoe verleden jaar de Reuzenolifant
aller aandacht trok, de Symbolische voor
stelling van den Winter ieders bewondering
wekte, de Dorpsherberg allerleukst was
nagebootst. Voortaan zal op den jaardag
van Hare Majesteit de tramversiering ach
terwege blijven. De tramdirectie schrijft in
haar juist verschenen verslag, dat de dienst
niet toelaat deze tremreclame te maken.
Was de Haagsche Maatschappij nu noodlij
dend, dan kon men zich dien maatregel
nog verklaren als middel tot bezuiniging.
Doch het gaat de maatschappij naar den
vleesche en wat zou het er nu voor haar
op aankomeü, als ze eens gedurende de
weken voor den Koninklijken jaardag een
zeker aantal reserves aanstelde om de ver
sierende ambtenaren te vervangen?Bezwaar
hoeft dit niet op te leveren uit een finantieel
oogpunt en gebrek aan geschikt personeel
kan evenmin voorgewend worden, waar
honderden steedssolliciteeren naar 'n baantje
by de tram. In het verslag dat 'k hierboven
noemde, worden de uitkomsten der exploi
tatie over 1909 „schitterend" genoemd. Dat
zijn ze ook. Over 1909 behaalde de Haagsche
tram het zoete winstje van meer dan acht
honderd duizend gulden. Een schittereud
winstcijfer voorwaar, maar een „schitterend"
en daar zaten een paar oudjes op een bank
voor de huizen en vierden het feest op hun
manier. Ik wandelde langs eenige breedere,
mooier aangelegde stratenkeek met be
langstelling naar sommige ouderwetsche
gevels en stond daarop zeer verbaasd voor
een stil, blijkbaar onbewoond vorstelijk slot,
waarachter zich een groot park uitstrekte.
Ik vroeg een knaap, die juist voorbijging,
of het slotpark publieke wandelplaats was.
Wel zeker, u moogt daar wandelen
zooveel u wilt," luidde het op vriendelijken
toon gegeven antwoord, waarop nog een
beschrijving van den weg volgde. Zoo kwam
ik dan eindelijk door eenige heel nauwe
steegjes in een prachtige lindenlaan, waar,
naar het my toescheen, de faeele Borndorf-
sche jeugd aan 't ravotten was. In de na
bijheid ontdekte ik de geopende poort van
het vorstelijk park, waaraan op een houten
bord de zeer verstandige verordening werd
bekend gemaakt, dat kinderen en houden
slechts onder begeleiding van volwassen
personen werden toegelaten.
Groote, goed onderhouden grasvelden
breidden zich voor myn oogen uit en een
kleine, snelvlietende vijver stroomde door
het park. Dichte bloemperken met bloeiende
struiken en boomen, in welker schaduw
breede banken tot een zitje noodden, en
boven alles wondervolle linden, die eeu
prachtigen lommer aanboden, maakten dit