rm
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD.
1UID-H0LLANDSCEE EN ZEEUWSCHE EILANDEN.
ïderen, enz.
KBANK
WCB
1BEIIET.
alkmaar.
De verliefde Peetoom.
lilÜlilliHillil
tigd sedert 1870)
leiicollecties van
'koopon; in iedere
rijzen, vlugge en
DAM. 1
jEN, kale
esten franco
}R" HAAR-
efoon 5766. I
eker.
tsche
LE OUT.
n. siokenga.
lipse.
ld onder eerste
tegen billijke
t 4 pCt Paud-
)00, van f 500,
D.
.verstrekt door de
Pis, 1IIDDELB4RKIS.
1213.
APPEN
ENKHUIZEN,
Westerstraat 6.
s-GIUYENHAGE,
Molenstraat 45.
ROTTERDAM,
Leuveliaven 107.
illioen Gnldeii
en volgestort
300.
AP verleent Cre-
in deposito, belast
en verkoop van
sluit beleeniugen
erricht verder allo
het Kassiersvak
ie 2»/3 °/o.
ptemlber 1909.
f 4.579.829,78V2
- -1.580.789,44
- 209.759,92
|T, J.F. MOENS,
ris. Directeur.
r Middelharnis en
RKOOGH -
aIIIKNI».
ONZE EILANDEN
voor de
Dit Blad verschijnt eiken Zaterdagmorgen.
Prijs per kwartaalf 0,50
Afzonderlijke nummers- 0,05
No. 9
Zaterdag 22 Januari 1910 17E Jaargang
Alle voor de Redactie en Administratie bestemde stukken en Advertentiën worden uiterlijk
Vrijdagmorgen ingewacht bij de Administratie te Middelharnis.
Prijs per advertentiën van 1—5 regels f 0,50
Iedere regel ineer- 0,10
Groote letters naar plaatsruimte.
Buitenlandscli Overzicht.
De aanvankelijke uitslag der Engelsche
verkiezingen meldt dat tot nu toe gekozen
zjjn 42 unionisten, 77 iiberalen, 16 leden
der arbeiderspartij en 13 Ieren, dat zijn 106
stemmen voor de r-geering tegen 92 voor
de oppositie. De zuivere winst der conser
vatieven bedraagt nu 29 stemmen. Volgens
de berekeningen, die de tegenstanders der
liberalen hadden gemaakt, hadden de con
servatieven dit getal reeds den eersten dag
moeten winnen, wilden zij werkelijk een
meerderheid halen. De liberale Westminster
Gazette rekent dan ook op een overwinning
van de liberalen met een meerderheid van
82 stemmen, de meerderheid, die zij ook
behaalden in 1885 terwijl zij in 1906 niet
minder dan 874 stemmen bedroeg. Dat door
geen der beide partijen erg gejubeld wordt,
bewijst wel, dat de groote slag eigenlijk
nog moet plaats hebben. De Westminster
Gazette zegt terecht, dat zooveel zaken ver
bonden zijn geweest aan de hoofdkwestie
of het Eoogerhuis gerechtigd is de Slaats-
begrooting te verwerpen, dat de kiezers het
terrein, waarop gestreden wordt, niet kun
nen overzien en het onmogelijk is de ver
kiezingsuitkomsten overal zuiver af te
wegeD. Mer krijgt nu het gevaar, dat geen
partij een besliste overwinning behaalt en
machtig genoeg zal zijn om degrondwets-
questie tot oplossing te brengen. En niets
zou verderfelijker zijn dan een langdurig
tijdperk vol bitterheid en onzekerheid.
Merkwaardig is dat op de beurs de uit
slag der verkiezingen van Zaterdag teleur
stellend werd geacht voor de unionisten,
wat een gevoelige teruggang in Engelsche
papieren ten gevolge had.
De unionisten moeten om de meerderheid
te krijgen minstens ICS zetels op de tegen
partij veroveren. In Ierland konden zij
niets winnen. De slag moet dus geslagen
worden in Engeland, Schotland en Wales.
Van de 140 afgevaardigden die hier zouden
verkozen worden, kwamen er 96 uit Schot
land» en Vfales en de liberalen zeggen dat
zy bier niet meer dan 10 zetels op de 95
kunuen verliezen Om dus de meerderheid
in bet nieuwe parlement te verkrijgen moes
ten de conservatieven alleen in Engeland
158 zetels winnen d.i. de helft van het aantal
in bet tegenwoordig Lagerhuis door liberalen
en arbeidersafgevaardigden ingenomen.
Zaterdag hebben de conservatieven 15 zetels
°P veroverd en nu in 't geheel 29 op
de 198. Dat is zeker lang niet genoeg. De
Daily News zegt dan ook, dat de uitslag
weinig bemoedigend is voor de unionisten.
Schotland en Wales hebben nog in bet
geheel niet gesproken en het terrein waarop
Zaterdag werd gestreden, was voor de
unionisten bij uitstek gunstig. Hetisintus
schen te hopen, dat de kiezers zich in elk
geval flinkweg voor een der beide partijen
uitspreken, want oen tijdperk van stilstand
FEUILLETON.
Ach, boe slecht heeft het arme kind het
gehad, van het oogenblik af, dat Lena
de oogen gesloten had. Reeds als klein
wurmpje was zjj hem overal te veel, maar
vooral in de laatste tijden, toen de geld
nood hem kwelde en hij den heelen dag
0r. wim hooggekleurd ge
zicht rondliep Dat arme schepseltje
zooveel oogenblikken, zooveel tranen 1 En
de z^n afgod was, die hielp nog
oro do maat van onze ellende te doen over-
ioopen, wa.nt men verging van angst om
dleo wildzang, en hoe doller haar streken
waren, des te meer werd zij door haar vader
geprezen Ik denk er nog met schrik aan
hoe wy haar boven in den klokkentoren
van de Manakerk ontdekten. Zij was er in
geklommen om een uilennest uit te halen'
-Wekenlang heb ik van niets anders ge
droomd, dan dat zy naar beneden was ge
stort, en werd dan altijd met een kreet van
angst wakker. Ach Victor en toen het
laatste, toen hjj dood was, en de schuld
kan nooit anders dan tot nadeel van het
land strekken.
Sinds eenige jaren dreigt in Duitschland
de invoering van riviertollen, die voor onze
scheepvaart van groot nadeei kunnen wor
den. Vooral Pruisen dringt op aanvoering
dezer tollen aan, terwijl verschillende Bonds
staten, zooals Saksen er tegen zijn. Thans
meldt een Berljjnsch blad dat, nu in den
Bondsraad toch een meerderheid gevonden
zal worden voor het Pruisische voorstel, de
regeeringen van Saksen, Baden en Hessen
haar oppositie verzwakken zullen, om by de
regeling der tarieven zoo gunstig mogelijke
bepalingen te verkrijgen. De drie opposanten
zouden dus, daar zjj met elkaar de ver-
eischte 14 stemmen niet halen, trachten
door een tegemoetkomende houding te red
den wat er te redden valt.
Verder heeft ook het Berliner Tageblatt
een telegram uit Dresden, luidende als volgt
Wanneer Pruisen al niet let op zjjn tegen
standers in het Ryk, dan blijven toch nog
de verdragen over de vrijheid van de Elbe
en de Rynscheepvaart met Oostenrijk en
Nederland bestaan. Bekend was, dat de
Oostenrjjksche regeering zich verzet tegen
de Pruisische plannen. In de laatste dagen
werd dit nog door de Oostenryksche pers
verdedigd. Wij vreezen echter, dat deze
houding veranderd is. Van goed ingelichte
zijde wordt ons bericht, dat men in Weenen
niet onvoorwaardelijk meer gekant is tegen
de scheopvaarttollen. Vermoed wordt, dat
de Oostenryksche regeering met deze tege
moetkoming zich dankbaar zal toonen voor
de Duitsche hulp in de Bosnische quaestie.
Het is niet te veronderstellen, dat de Prui
sische regeering zóó sterk gesproken zou
hebben vóór den invoer der tollen, wanneer
zy niet overtuigd was, dat Oostenrijk zeer
ernstigen tegenstand zou bieden. Men hoopt
Nederland toegeeflijker te stemmen door
zekere kanaalplannen.
Uit dezen laatsten zin valt misschien op
te maken, dat de Pruisische regeering
kanaalplannen heeft, die Nederland gunsti
ger kunnen stemmen, officieel is echter van
dergelijke plannen niets bekend. Zooals
trouwens de geheele scheepvaarttollen-
quaestie nog niet officieel behandeld is
tusschen Berlijn en Den Haag, omdat Ber
lijn natuurlijk, alvorens de internationale
quaestie aan de orde te stellen, eerst de
nationale tot een einde gebracht moet heb
ben.
De herrie, waardoor het Oostenryksche
parlement en het Hongaarsche berucht ge
worden zijn in heel Europa, heeft onlangs
weer geleid tot aftreding van het ministerie.
Het ministerie Khuen-Heder-
vary, dat nu opgetreden is, zal zich nog
in den loop van deze week in het Huis van
Afgevaardigden vertoonen en daar kennis
geven van zyn program. Hierop zal wel
voorkomen de doorvoering van de kies
rechthervorming, waartegen de coalitie zich
echter steeds verzet heeft. De minister pre-
eischers kwamen, wat wy toen moesten
hooren, de kinderen en ik, dat is om je de
haren ten berge te doen ryzenHoe zy
partij wilden trekken voor haar vader, die
arme schepseltjes, wanneer de lui hem een
bedrieger noemden, dat deed me innerlijk
goed, maar was toch zoo pynlyk i Ik
moet eerlijk erkennen dat de oude bekenden,
die ons in den laatsten tjjd geheel aan ons
lot hadden overgelaten, terug zyn gekomen
om de kinderen en my te troostenmaar
wat baten troostwoorden daarmee zyn
wy niet geholpen. Alles werd verzegeld, alles
verkocht. Deze paar oude meubeltjes, die
my toebehooren en waarmee ik, toen ik na
Lena's dood hier kwam wonen, myn ver
trekken inrichtte, zyn het eenige wat wy
medenemen in je oude familiehuis. En als
jij er niet waart, Victor
Zy barstte opnieuw in tranen uit, die zjj
met den sterk naar muskus riekenden zak
doek trachtte af Ie drogen. En toen ik
daarbij een blik wierp op haar magere, be
vende handen, zag ik. dat daar iets öhtbrak,
haar met briljanten versierde ring, van wien
zij zelfs in de zorgvolste dagen van haar
weduwstaat niet had willen scheiden.
Lieve Victor, besloot zjj eindelijk, God
heeft mjj in het leven veel leed en kommer
gezonden, maar d&t is toch het vreeseljjkste,
en wanneer ik bedenk, dat alles zoo geheel
andershad kunnen zjjn Geloof mjj, Lena
sident verwacht dan ook dat het tot storm
achtige tooneelen zal komen, maar hjj
hoopt zich toch gehoor te verschaffen. Zou
dit werkeljjk onmogelijk zjjn, dan zal graaf
Khuen zjjn program in het Huis van Mag
naten voorlezen.
De nieuwe Minister-Pres. staat op't stand
punt van het algemeene kiesrecht zonder
beperking door een census of door meer
voudig stemrecht. Naast de kiesrechthervor
ming zal het regeeringsprogram ook her
vormingen bevatten betreffende het bestuur,
de justitie en de door het Kabinet Wekerle
niet tot een eind gebrachte aangelegen
heden, als de regeling der Bosnische con
stitutie.
De aanstaande redevoering van den nieu
wen minister-president zal tevens het stand
punt van de regeering tijdens de nieuwe
verkiezingen aangeven. Want de ontbinding
van het Parlement is het noodwendig ge
volg van de benoeming van het nieuwe
Kabinet. Men heeft du in elk geval een
schrede voorwaarts gedaan.
Het Amerikaansche Huis beeft het wets
ontwerp tot bestrijding van den handel in
blanke slavinnen aangenomen. De nieuwe
wet verbiedt hel invoeren van vrouwen en
meisjes met onzedeljjke bedoelingen en het
verleenen van onderdak aan zulke personen.
Overtredingen van dat verbod kunnen wor
den gestraft met gevangenisstraf tot tien
jaren en boeten tot 12000 gld. De wet be
paalt verder, dat buitenlanders, die in een
verdacht huis worden gevonden, onverschil
lig of zjj bestuurders, bewoners of geëm
ployeerden zjjn, uit het land moeten worden
gezet en bjj terugkeer streng zullen worden
gestraft. Ook het vervoer met onzedeljjke
bedoelingen van personen van den eenen
staat naar den anderen wordt verboden.
Het is nu maar te hopen dat de Ame
rikaansche regeering deze wet ook met
kracht ten uitvoer zal weten te leggen.
Want er is geen enkel land, wjj wezen daar
reeds vroeger op, waar de handel in blanke
slavinnen op zulk een reusachtige schaal,
niet bedekt, maar openljjk wordt gevoerd
als in 't rjjk van Uncle Sam. Geen honder
den, maar duizenden en duizenden meisjes,
uit alle deelen der wereld, wordenjaarljjks
op schoonschijnende aanbiedingen naar
New-York en andere groote steden der V. S.
gelokt, het slachtoffer van dezen misdadi-
gen handel.
De erfenis van koning Leopold is nog
niet verdeeld. Men weet dat prins Philip
van Saksen-Coburg de gessheiden echtge
noot van prinses Louise ook als schuld-
eiscber is opgetreden en ruim 1 millioen
gld. van haar eischt, wegens vroeger voor
haar betaalde schulden. In de bijeenkomst
van advokaten der schuldeischers, verklaar
de Clayer, uit naam van prins Philip, dat
hjj zich ertegen verzette dat prinses Louise
een cent ontving, daar zjj nog schuldig is.
De overige schuideischers kwamen daar
tegen krachtig op.
was niet zoo jong gestorven, zjj zou als de
omstandigheden voor haar gelukkiger waren
geweest, nu nog tot de levenden behooren!
Zjj knikte mjj weer toe met denzelfden
verwijtenden blik als zooeven.
Ja, ja 1 bracht ik eindelijk met moeite
uit. Maar wanneer wilt u dan verhuizen,
tante? Ik bljjf natuurlijk zoolang hier, tot
u geheel op order zijt.
Vandaag nog, Victor. Het zal wel gauw
afgeloopen zjjn. Sabine is ginds al sinds van
ochtend vroeg ijverig in de weer. Je kunt je
niet voorstellen, wat 'n lief, goed schepseltje
dit meisje is, geheel en al haar moeder, Vic
tor, precies geljjk. Nietwaar, als men haar
aanziet vergeet men de jaren en denkt men,
dat de oude tijd weer teruggekomen is, toen
Lena nog een meisje was en zjj in het oude
huis van de Brenken's na tafel thee in
schonk. Wat was dat kind altjjd bljjalsje
kwam, Victor; haar jubelend„dag, neef
als je de kamer binnentradt, klinkt mjj nog
in deooren. En je kwaamt dikwjjls, Victor
Waar wil zjj naar toe? dacht ik bjj
mijzelf, smartelijk aangedaan.
Ik wensch nog maar één zaak," ging
zjj onbarmhartig voort, met haar eentonig
matte stem, „dat zjj een goede partjj mocht
doen, die Sabine.
- Zoo vroeg ik, terwjjl ik het week
blaadje in de hand nam, dat over de leuning
van de kanapee hing. Het was mjj opeens
Prinses Stéphanie heeft aan prins Philip
'n scherp telegram gezonden, waarin zjj zjjn
handelwijze afkeurt en weinig edelmoedig
noemt.
De twist over de erfenis-verdeeling is dus
in vollen gang. Prinses Louise moet van
plan zijn tegen haar eersten man'n proces
voor een Hongaarsche rechtbank te begin
nen, om te ^bewjjzen dat zjj hem niets schul
dig is.
Een later bericht meldt dat de prins van
Saksen-Coburg van zjjn vordering heeft af
gezien, een schikking met de schuldeischers
is getroffen en tot de verdeeling der erfenis
zal worden overgegaan, 't Wordt tjjd dat dit
onaangename zaakje uit de wereld komt!
Haagsche Brieven.
LVIH.
De Directie der N. V. Maatschappij tot In
stallatie van onontplofbare Tanks, systeem
Mortini en Hüneke zond onze redactie ver
leden Zaterdag een uitnoodiging tot het
bjjwonen van een voordracht met lichtbeel
den en proeven over de gevaren verbonden
aan het gebrnik van licht ontvlambare,
vluchtige vloeistoffen en de middelen om
deze te voorkomen. De groote zaal van het
gebouw van Kunsten en Wetenschappen,
waar Dr. Steger, privaatdocent voorExplo-
siefstoffen, aan de Technische Hoogeschool
te Delft, zjjn voordracht hield, was geheel
gevuld met belangstellenden, waaronder
Prins Hendrik, verschillende ministers en
de Commissaris der Koningin benevens tal
van voorname deskundigen werden opge
merkt. De geleerde spreker ving zjjn betoog
aan met de verklaring, hoe de vluchtige
stoffen uit benzine, aether, enz. door ver
menging met de lucht een ontplofbaar
mengsel vormen, dat groote gevaren kan
opleveren, wanneer in een vat, waarin de
stof zich bevindt, een lek is ontstaan. Op
een glasplaat goot hjj wat benzine uit. Op
een Meter afstand werden een hoogere en
een langere gasbrander geplaats. Na eenige
oogenblikken had de benzinedamp zich over
de plaat verspreid. Toen bleek hoe de zwaar
dere benzinedamp laag boven de plaat bleef
hangen. Want plots vlamde ze hoogop, toen
ze den laagsten brander had bereikt. Een
tweede proef toonde aan, hoe de toetrediDg
van lucht in een reservoir, waarin zich
benzinedamp ontwikkelde ook de oorzaak
kan worden eener ontploffing. Hoe nu de
gevaren te voorkomen Door een eenvoudig
middel nl. door boven de vloeistof een in
different gas te brengen, d.w.z. een gas, dat
met de vluchtige dampen vermengd, geen
ontplofbaar mengsel vormt. Een flesch met
benzine gevuld, werd in contact gebracht
met een electrische voDk. Een heftige ont
ploffing volgde. Een zelfde flesch met benzine
werd in de open ruimte gevuld met kool
zuur. Een zeer sterke vonk werd in de flesch
ontwikkeld er gebeurde niets. Op deze
eigenschap van het indifferente gas is de
samenstelling der onontplofbare tanks ge
baseerd.
zoo wonderljjk te moede en het viel mjj
moeiljjk, de woorden op onverschilligen
toon te uiten. Zoo, en heeft zich soms al
een candidaat opgedaan Bjj haar schoon
heid was dat geen wonder
- Hm 1 bromde tante Zjj keek mjj
even van terzjjde aan. „Ja, inderdaad," liet
zjj er schielijk op volgen. „Er is iemand,
die naar baar hand dingt. Waarom zou
ik het je eigenlijk niet vertellen Radowitz,
die op Oetzen woont."
Is daar dan een zoon Familie mis
schien van Rudolf Radowitz
En terwjjl ik zelf mjjn vraag beantwoordde,
voegde ik erbjjMaar die Rudolf Radowitz
is nooit getrouwd geweest misschien is
hjj al dood.
Toch niet, m'n jongen. Die Rudolf
Radowitz is 't zelf.
- Nu, Goddank, tante, u hebt uw zin in
schertsen niet verloren, merkte ik op.
Heuscb, Victor, in meen 't erntigl
betuigde zjj.
Maar tante, die oude dronkaard
hjj moet wel bjj de zestig zjjn en een
achttienjarig meisje
En toch is 'tzool antwoordde zjj met
een diepen zucht.
- Maar, dat is dat is
- M'n beste jongen, sprak tante op hui-
lerigen toonzjj is een arm, doodarm
meisje, en arme meisjes mogen niet
In de aan- en afvoerbuizen is een buiten
en binnenhuis aangebracht. Door de laatste
gaat de benzine, tusschen binnen- en buiten
buis is indifteient gas, dat zich ook in het
reservoir bevindt. Ontstaat nu een lek in
een der buizen, dan vermindert de druk
van het indifferente gas in het reservoir.
Het gevolg is, dat de uitstrooming der vloei
stof ophoudt en de werklieden dus vanzelf
worden gewaarschuwd dat er iets hapert.
In de zaal werd een toestel volgens het
nieuwe systeem in werking gebracht. De
buitenste afvoerbuis werd stukgeslagen, de
afvoer der vloeistof hield op. Beide buizen
werden verbrijzeld, geen druppel benzine
kwam meer uit het reservoir. De interes
sante lezing van dr. Steger, die geïllustreerd
werd door verschillende lichtbeelden, die
duidelijk lieten zien, hoe het toestel is
samengesteld, en toonden, hoe het gebruikt
wordt in drogisterijen, bjj de vulling van
automobielreservoirs enz. werd gevolgd door
een reeks proeveD op een terrein bjj do
chocoladefabriek van Rademaker, in den
omtrek der bekende boschjes van Poot.
Twee groote blikken kannen, zooals die
in den handel werden gebruikt werden,
gevuld met i/4 L. benzine, aan een vuur
blootgesteld. De vlammen stegen bjj de ont
ploffing tot 7 M. hoogWel een bewjjs,
hoe groot het gevaar is, verbonden aan het
in voorraad hebben van kleine hoeveel
heden benzine, zooals in de huishoudens
nog al eens voor komt.
Een andere proef toonde aan, hoe groot
het gevaar is voor ontploffing van vaten,
waarin benzine is geweest, ook al zjjn ze
ledig. In twee groote glazen 50 liter flesschen
waarin benzine was geweest, en die nu
ledig waren, liet men een electrische vonk
overspringen. De flesschen ontploften met
een geweldigen knal. Eenzelfde flesch,
waarin 20 liter, waarin zich 20 L. benzine
en koolzuur bevond, werd door zoo'n elec
trische vonk in het minst niet beschadigd.
Daarna werden twee zoogenaamde onont
plofbare kannen, van 50 L. inhoud, welke
kannen veel voor verzending werden ge
bruikt, door een steekvlam op één plaats
verhit. Met een geweldigen knal werden de
kannen over het veld geslingerd
Om de voordeelen van het Martini-
Hünekesysteem aan te toonen, werd nu een
installatie, waarvan het reservoir met 200
L. benzine was gevuld, aan een hevig vuur
blootgesteld, 'k Moet eerljjk bekennen, dat
we, hoezeer ook vertrouwende op de deug
delijkheid van het stelsel, een eerbiedig eind
achteruit gingen I Weldra had het vuurde
pijpleidingen en kranen vernield en geen
druppel benzine vloeide meer uit het reser
voir, de Vloeistof was direct teruggeloopen I
Dat elk toeschouwer de voortreffelijkheid
der vinding roemde, is licht te begrijpen.
Als slot had nog een reuzenproef plaats.
Twee ijzeren transportvaten, zooals de groot
handel die gebruikt, elk van 800 L. inhoud
en in elk waarvan 100 L. beDzin9, werden
aan een vuur blootgesteld. Bjj de ontploffing
steeg een geweldige vuurzuil omhoog, welke
üche, üche zij hoeste geweldig mogen
niet hè, dat vreeseljjk hoesteD
Wat mogen zjj niet vroeg ik onge
duldig.
Niet kieskeurig zjjnhjjgde zjj tus
schen een nieuwe hoestbui door.
Maar geloott u dan, dat 't meisje in
staat is, een zoo'n maar 'tis een
voudig onmogeljjk, tante Klara 1
Ik heb er met geen woord met haar
over gesproken, Victor. Ik bemoei mjj nooit
in dergeljjke zaken, dat mhg men niet. De
jeugd wil haar ervaringen zelf beleven hoe
meer men spreekt, des te eigenzinniger
wordt zoo'n achttienjarig kopje. Hoe dik
wjjls heb ik indertjjd, toen Bayer met z'n
aanzoek voor den dag kwam, tot Lenage-
_1: „Lena, wees niet zoo haastig met je
beslissing, wacht nog, misschien is hij de
rechte Jozef töch niet," maar och, zjj had
duizenderlei redenen om 't wél te doen,
i
„Mensch, wat kun je liegendacht ik,
terwjjl mjj van ingehouden toorn het bloed
naar het hoofd steeg.
En, lieve hemel, Sabine is precies als
haar moeder, giDg zjj voort. Zjj maakt zich
misschien wjjs, dat zjj ons allen een liefde
dienst bewftst, als zjj den rijken Radowitz
neemt, en mjjn hemel, het zou ook zoo
zjjn, ons is nu eenmaal geen andere keus ge
laten, VictorHet is hard, het is prozaïsch
