1
I
LSDIJK.
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD.
ZUID-HOLIANDSGME EN ZEEUWSCH EILANDEN.
HEID".
TERDAM.
Hamlin
SELS
SENDER,
jiiPTO
e Boekhandel,
1
e Goederen, enz.
De verliefde Peetoom.
90S, No. 34).
Indeling van alle
nenten
ke_ accoorden
iten inbegrepen;
aktenenz. enz.
u tarief.
arnis, hebben zich
RHEID" te geven.
i
ITTERDAM.
|rVALLEN, KALE
ijk. Attesten franco
OFLOOR" HAAR-
M. Telefoon 5756. I
,ltyd zeker.
el eenige plaats in de
Hun edel toonkarak-
en der registers zijn
Ie MAYSON HAM-
den aanbevolen door
floogewoerd 90.
en Omstreken inlich-
eer
list te Dirksland.
akkeesche
mdelsdrukkerij
cLelhamls,
ïUKWERKEN tegen
:e prijzen.
JSO Middelhar 11 is 1
een groote partij
n andere Mkkl
onder overslag.
jj elk gebied voor Jon-
In Meisjes.
<inderspelen, Portrat-
k Zwartjesalbums en
soorten en prijzen. 1
[oorten
pier, Kasboeken, Mu
zen Luxe post, alle
tdheden voor de Am-
Eidteekenschool. Ver
ten Bordpapier.
[lie soorten
VlodeDag- Week
Leerboeken.
ortentien
- en buitenlandsche
verhooging van prijs,
.res van alle soorten
i BINDWERK,
sicht-, Fantasie- en
sn, enz. enz.
op boeken worden
gen Uitgeversprijzen
tllilliHiiltllillilltllIl
ONZE EILANDEI
voor de
Dit Blad verschijnt eiken Zaterdagmorgen.
Prijs per kwartaalf 0,50
Afzonderlijke nummers- 0,05
No. 6
Zaterdag 1 Januari 1910
17E Jaargang
Alle voor de Redactie en Administratie bestemde stukken en Advertentiên worden uiterlijk
Vrijdagmorgen ingewacht bij de Administratie te Middelharnis.
Prijs per advertentiên van 4—5 regels f 0,50
Iedere regel meer- 0,40
Groote letters naar plaatsruimte.
Bij het einde.
Nog enkele stonden en met den twaalf
den slag van de middernachtelijke ure
zal wederom een jaar zijn toegevoegd aan
de eindelooze reeks, die het grijs ver
leden vormt. Weer is een jaar afge
schreven op onze levensrekening. Zooals
de koopman zijn balans opmaakt en de
winstcijfers stelt tegenover de verlies
posten, maakt onwillekeurig elk de
rekening op van het geluk, dat het jaar
hem bracht. Met duizend en één goede
wenschen ging men den jaarkring in.
't Ging er rnee als met schoone droomen
de werkelijkheid bleef zooverre beneden
het ideaal. Van de goede voornemens
werden er zoo weinige verwezenlijkt.
Veel heil en zegen werd ons toegewenscht
op den eei'sten dag. Bleef wel iemand
ramp en tegenslag in het afgeloopen jaar
gespaard? Élk krijgt vroeg of laat zijn
deel te dragen in de zorgen van het
leven, voor ieder breken eenmaal de
stonden van rouw en smart aan. Ge
lukkig mag hij zich prijzen, die in den
afgeloopen jaarkring al de zijnen zag
gespaard in den huiselijken kring tevre
den en gelukkig den blik mag laten gaan
over ziju gauschen familiekring.
Voor elk, die in het voortbestaan van
ons Oranjehuis een waarborg ziet voor
het behoud onzer constitutioneele monar
chie, zal 1909 de heugelijke herinnering
oproepen aan de geboorte van ons kroon
prinsesje. Dat het oude vorstenhuis zal
voortleven in deze jonggeborene, mag
gerekend worden tot het goede, dat het
jaar ons bracht.
Wie den blik laat teruggaan in de
parlementaire historie en het onvoor
waardelijk afkeurt, dat een bekrompen
partijzucht meer en meer ons volk zoekt
in te deelen in hokjes en vakjes naar
den godsdienst, dien men aanhangt,
herinnert zich met weemoed en droefheid
dat de stembus der Junidagen de meer
derheid gaf aan die partijen, die door
hun verderfelijke vertroebeling van
godsdienst en staatkunde de verfoeilijke
antithese trachten door te voeren die
elke gezonde partijgroepeering belet.
Voor hem, die in de coalitiepolitiek
een ramp ziet voor het vaderland, zal
1909 wat het staatkundige aangaat, wor
den aangeteekend als een jaar, dat droeve
ervaringen bracht.
In nevelen ligt de toekomst voor ons.
Een dichte sluier hangt over den jaar
kring, die ons wacht. Wat zal hij bren
gen Zal hij ons bereid vinden tot
meerdere betrachting van 't schoone
ideaal der naastenliefde?
Ons krachtig doordringen van het be
sef, dat het leven zoo goed mogelijk
dient besteed en geen oogenblik ver
loren mag gaan? Wie op den oudejaars
avond de balans voor zijn eigen geweten
heeft opgemaakt, treedt onbeschroomd
1910 onaer oogen. Want hij heeft dan
het ernstig voornemen opgevat nog meer
dan vroeger bij elke daad zich af te
vragen of recht en billijkheid er aan ten
Wie zoo het nieuwe jaar ingaat, mag
hoop koesteren, dat hij bij het einde den
rechter in zijn binnenste goedkeurend
zal hooren oordeelen.
Den lezer heil bij den aanvang van 1910.
feuilleton.
„Myn lieve Oom Victor"
Mijn hartelyken dank voor Uw fraaie
kerstgeschenken, die my weder groote
vreugde bereidden. Immers daaruit zie ik
weder, dat U nog altijd aan my denkt,
oischoon U mij in 't geheel niet kent en
aueen maar van mij houdt, omdat die
goede arme Mama U daarom verzocht.
Lieve Oom Victor, ik zou U zoo gaarne
ook iets schenken, maar ik weet niet wat,
want ik ben met Uw gewoonten geheel
en al onbekend. Mocht ik maar eéns 'n
sigarenkoker voor U borduren Rookt U
Ik heb totnogtoe niet den moed gehad U
jets aan te bieden, maar nu ben ik met
handwerken al goed op de hoogte.
En nu heb ik nog een groot verzoek
aan U, lieve oom. Stuur my toch geen
pop meerIk word met Paschen al aan
genomen zelfs Ella speelt niet meer met
De Accijnsverhooging.
Wat zijn ze druk in de weer geweest
de laatste dagen. Bijna geen krant kon
men in handen nemen, of men las van
vergaderingen van kasteleins.
Het was dan ook wel een gewichtige
zaak, die ze bezighield. Daar wordteen
wetsontwerp ingediend, bepalende dat
de accijns op net gedistilleerd in het
vervolg niet f 63 per H.L.zal bedragen,
maar f 90. De wet wordt aangenomen
en treedt warempel bijna dadelik in
werking.)
Dat gat een ontsteltenisBij de tappers
en bij hun klanten. Want ook de laatsten
was de schrik om het hart geslagen bij
de gedachte, dat ze straks hun dierbaar
borreltje een paar senten duurder zouden
moeten betalen, of wel: dat de prijs
misschien dezelfde zou blijven, maar dat
het glas wat kleiner zou worden. „Het
glas kleiner, nóg kleiner, maar dat kan
niet!" zeiden sommigen. „Ze zijn al zó
klein, dat er dan helemaal niks zou
overblijven!"
„Ja, m'n goeie mensen, daar zal toch
niemendal aan te doen zijn. Wees er
verzekerd van de tappers zullen wel
zorgen, dat zij geen schade lijden, en
daar hebben zij van hun standpunt gelijk
in ookze hebben vergaderd, wacht
nu maar af, wat zij over U beslist hebben
óf een kleiner glas, óf een paar senten
meer.
Maar niet alleen de tappers waren in de
weer, ook de klanten roerden zich. Ieder
wilde, vóór de drank straks duurder
zou zijn, een flinke portie in huis
hebben. Dat geld konden ze gemakkelik
verdienen, meenden ze.
En zo hebben we de eerste dagen van
Desember het hartverheffend (1) schouw
spel kunnen zien, dat het in de slijterijen
haast storm liep van klanten, die nog
poppen en lacht mij uit, omdat ik van
al die mooie kindertjes en baldamtszoo
veel houd. Het zyn immers geschenken
van U1 Ik geloof, dat ik er nu in 't ge
heel tien stuks heb.
Wat zou 't toch prettig zyn, als Uzelf
eens zoudt kunnen komen. Grootma zegt,
dat U ons niet meer liefhebt, maar dat
geloof ik niet. Ella is ook nieuwsgierig,
U te zien.
Nogmaals veel dank, lieve oom!
Uwe liefhebbende
Sabine"
Ik lachte luidkeels. Dat zoo'n kind nog
groeit ook, neen, ddaraan had ik niet ge
dacht. Die tiende pop was juist woer zoo'n
verstrooidheid van my, alsof een meisje
haar leventang met poppen speelt!
Ik was plotseling majoor geworden en
had my daarover verwonderd, en plotseling
had ik een bijna volwassen peetdochtertje
en verwonderde my opnieuw
Arme kleine Sabine I Wat was die brief
toch hartelyk
Den volgenden dag kocht ik een mooie
broche, die ik haar stuurde als schadeloos
stelling voor de pop, die zy toch wel zou
wegschenken. Maar daarop antwoordde zy
my neen, die laatste pop zou zij juist héél
zorgvuldig in eere houden.
wilden profiteeren van de goedkope
drank. Ja, in een van onze steden kwam
men ten laatste zelfs kruiken te kort.
De slijters hadden ze niet meer en in
de winkels waren ze ook niet meer te
krijgen. Welnu (nood breekt wet, niet
waar I) dan de drank maar vervoerd in
melkbussen
Ja, wel is het een tijd van beroering
geweest, die eerste helft van Desember.
„En waarom nou? Waarom wordt er
nu meer belasting geheven? Is een
dubbeltje al niet genoeg? Een arme
drommel kan op het laalst niet eens
meer een borreltje toelopen, 't Is toch
werkelik al te bar.
Dit zijn de klachten en verzuchtingen
die men zo nu en dan kan opvangen.
En sommigen voegen er met een stem,
waarin zo iets als verontwaardiging trilt,
bij„dat het allemaal de schuld is van
die Geheelonthouders.
Och, arme Geheelonthouders, wat
hebben jullie weer op je geweten. Waar
bemoeien jelui je ook mee. Is het al uiet
erg genoeg, dat jezelf nooit een borrel
gebruikt, dat aan jezelf nooit wat. te
verdienen valt. Waarom moet je ook nog
anderen bewegen niet te drinken. Be
moeien jelui je toch met jezelf. Verdeeld
heid zaaien jelui, anders niks.
Ja, 't is wel verschrikkelik, wat wij,
geheelonthouders, op ons geweten heb
ben. Och de wereld leek zo schoon. De
mensen leefden in zo'n heeriike vrede
met elkaar. Nooit klonken uit herbergen
ruwe vloeken je tegen. Geen door de
drank verhitte gezichten brulden ruwe
liederen langs de straten. Geen mannen,
die in dronkenschap de messen tegen
elkaar trokken. Geen vrouwen, wier
leven een hel was, door de drankzucht
van de man. Geen kinderen, die hon
gerden, die liepen te bedelen, omdat de
vader dronk. Niets van dat alles!
Zie, zó was de toestand enkele jaren
geleden. Een Paradijs bijna
En toen kwamen de geheelonthouders
en die brachten de verdeeldheid in het
land en mét die verdeeldheid al de boven
geschetste ellende. En nu bezorgen ze
ook nog weer de verhoogde belasting.
Ja, 't is wel erg
Maar laat me U geruststellen. Want
wat de onthouders ook op hun geweten
hebben, aan die verhoogde belasting
hebben ze even weinig schuld als gij,
of eigenlik nog minder. Want toen
minister Kolkman om geld verlegen was
en daarom een verhoogde belasting op
het gedistilleerd voorstelde, rekende hij
op Uiv verslaafdheid aan de drank,
rekende hij er op, dat Gij, ondanks de
IV.
Drie jaren waren verloopen, toen ik be
richt ontving van het overlijden van advo
caat Bayerhij was plotseling aan een be
roerte gestorven.
Ditmaal schreef ik, evenals myn petekind,
eenige woorden van deelneming aan tante
Klara. Een paar weken bleef ik zonder nader
bericht, totdat ik van tante een brief ont
ving, die my hevig deed schrikken.
Zij smeekte mij namelijk, haar en den
beiden kinderen een toevluchtsoord toe te
staan in ons oude huis. Bayer had zijn
dochters in de meest denkbare ongunstige
omstandigheden achtergelaten, zoodat de
kinderen op haar gering weduwpensioen,
dat, naar mij bekend was, slechts driehon
derd thaler jaarlijks bedroeg, moesten bou
wen. En hoelang had zy nog te leven En
daar ik voorloopig niet wist, wat met de
leegstaande vertrekken te beginnen, zóó
verzocht zy my, daar weder haar intrek te
mogen nemen.
Ik was juist van plan om mijn koffers
te pakken, teneinde, nu de manoeuvres
waren afgeloopen, een verlofreisje te makeD.
Ik zou te Beilyn een ouden kameraad, rit
meester Von Leden, aantreffen en van daar
uit met den sneltrein over de Alpen naar
het Zuiden reizen om 'n beetje van de Na-
politaansche zon te gaan genieten.
duurdere borrel, evengoed door zoudt
gaan met drinken.
En omdat wij weten, dat hij gelijk
heelt
omdat we kennen de duivelachtige
invloed, die de drank heelt op ons volk,
zoodat met recht in vele gevallen be
weerd kan worden, dat niet de man de
borrel neemt, maar de borrel de man
omdat we weten, dat een groot deel
van de Nederlanders zich gewillig buk
ken onder het juk van vorst Alcohol,
ook al slaan ze vol trots zellbewustzijn
met de hand op de borst, bewerende
dat ze sterk zijn, o zoo sterk
omdat we dit alles weten, daarom en
om nog meer redenen hebben wij, ont
houders, een verzoekschrift ingediend
bij de Tweede Kamer, waarin gevraagd
werd de verhoogde accijnsverhooging op
het gedistilleerd niet aan te nemen.
In dit opzicht waren we het dus vol
komen eens met de tappers anders
onze medestanders niet! die een gelijk
verzoekschrift indienden.
De redenen waarom we dit deden,
hoop ik in een volgend artikeltje nader
te ontvouwen.
(Wordt vervolgd.)
H. D.
Buitenlandsch Overzicht.
Het „Vrede op Aarde" heeft dezer dagen
in alle bedehuizen geklonken uit orgeltonen
en van menschenlippen. Duizenden hebben
het aloude kersthymne aangeheven. En niet
temin spijt alle vredesbonden en vredes
conferenties staan de volkeren van Europa
gewapend totaan de tanden, gereed elkaar te
verscheuren door mitrailleuse en snelvuur
kanon, zoodra tusschen de machtige heer-
schers een conflict losbreekt. Milliarden en
milliarden worden door den schrikkelyken
vloek van het railitairisme onttrokken aan
der volk'ren welvaart. En steeds doorgaat
het werpen van de belastingpenningen in
den muil der militaire hydra.
Europa, de Vereenigde Staten en Japan
geven thans elk jaar aan oorlogstoebereid-
selen5100 millioen gulden uit, d.w.z.
een derde gedeelte van het totale budget
van byna 17 milliard! Of voor Europa meer
gespecificeerdOostenrijk geeft jaarlijks 17
procent van zyn inkomsten uit voor oorlogs
doeleinden. Duitschland 21, Italië 22, Rus
land 25, Engeland 29 en Frankrijk 35 procent.
Dit laatste land staat dus bovenaan. En
eigenlijk zyn voor Frankrijk de cijfers nog
ongunstiger. Immers op de begrooting van
dit jaar, op 4152 millioen francs genaamd,
staan voor schulddelging en rente grooten-
deels het gevolg van vorige oorlogen
1250 millioen, en voor leger en vloot 1100
millioen als noodzakelijke uitgaven, d.i. 2350
Wat stond nu eensklaps mij alles leven
dig voor den geest 1 Het oude huis, de groote
tnsschenplaats en de donkere trap, over
welker leuning zich een bekoorlijk, bleek
meisjesgezichtje heenboog. Ik zag die oogen
zoo duidelijk vóór my, en even duidelijk
hoorde ik een stem
Ben je daar, Victor? Dat vind ik nu
eens aardig van je
Karei! riep ik naar de zijkamer, waar
mijn oppasser zat.
Present, majoor
Een telegram bezorgen, direct!
Ja, majoor!
Pak voorloopig alleen mijn handkoffer.
Inplaats van morgenochtend, vertrek ik
vanavond met den trein van tien uur.
Karei verdween met het papier, waarop
ik mijn reiskameraad heel lakonisch ver
zocht, my maar vooruit te reizen, daar ik
eerst nog een familieaangelegenheid had te
regelen, maar dat ik hoopte mij binnen vyf
of zes dagen bij hem te voegen. Voorloopig
was myn adres: Wardelingen in Branden
burg.
Om tien uur nam ik plaats in een coupé
eerste klasse van den sneltrein. Karei ver
dween met den koffer in de derde klasse
en in ijlende vaart ging het mijn geboor
testad tegemoet.
Een lange rit! maar ditmaal kon lk de
onbetaalde rekening niet langer op zijde
millioen, of 57 procent, alléén voor oorlogs-,
d.i. voor improductieve doeleinden
Frankrijk heeft in de laatste veer tig jaren
voor d i t doel alleen 50 milliard van
zyn nationaal inkomen moeten gebruiken:
vijftig duizend millioen... Maakt dit cijfer
bet niet ontzettend duidelyk hoe duur de
vrede, waarin optimisten zich verheugen, is
gekocht, ten koste van den socialen voor
uitgang, die thans tot staan gedwongen blijft
omdat er geen geld meer beschikbaar is?
Duitschland gaat in den razenden kamp
zyn ouden erfvijand met krankzinnige geld
verspilling nog voor. Het Rijksdaglid Got-
heim heeft berekend dat de landsverdedi
ging aan het Duitsche ryk 1400millioen mark
per jaar kost waarbij nog komen 200 mil
lioen voer schulddelging en rente, en 1400
millioen die het land jaarlijks schade lijdt
omdat 700,000 mannen in den werkkrach-
tigsten tyd van hun leven gedwongen wor
den soldaatje te spelen.
Wij behoeven zeker niet meer cijfers te
geven om het duidelijk te maken hoe duur
deze vrede wordt gekocht. Een vrede dan
nog op zóó wankelen grondslag, dat zy elk
jaar opnieuw dreigt verstoord te worden.
Daar is maar één middel, dat aan dezen
wantoestand een einde kan maken. En dat
is een onderlinge overeenkomst der groote
mogendheden tot beperking harer krijgs
toerusting.
„De eenige waarachtige financieele her
vorming zoo schrijft bovengenoemde
Duitsche Rijksdagafgevaardigde Gotheim in
de Liberale Courier is een onderlinge over
eenkomst tusschen de Europeesche mogend
heden betreffende beperking der krijgstoe
rusting. Dat moeten de afgevaardigden, dat
moeten de kiezers-massa's zich duidelijk
voor oogen stellen. Want de wijsheid der
regeering bestaat tot nu alléén in een ver
grooting van deze uitgaven. En zoolang
leger- en vlootbestuur er nog zeker van zijn
dat zij hun eischen toch ingewilligd krijgen,
is op eenige bezuiniging niet te rekenen.
Deze zou echter tot stand komen, wanneer
door internationale afspraken de hoogte
der landverdedigings-begrooting werd be
perkt. Dat is op dit oogenblik de belang
rijkste taak der politiek, waarbij alle andere
op den achtergrond, moeten gesteld wor
den het is een taak, die als geen andere
den vrede dienen kan".
Och, schoon en edel is dit voornemen.
Helaas is er zoo weinig hoop, dat in afzien-
baren tijd paal en perk zal worden gesteld
aan een opdrijven der militaire uitgaven
dat onvermijdelijk de volkeren ten verderve
zal voeren.
De Engelsche regeering heeft als eerste
verkiezings-datum vastgesteld Zaterdag 15
Januari en niet Donderdag 13 Januari, zoo
als eerst algemeen was bekend gemaakt.
De conservatieven toornen hierover zeer
tegen de regeering, omdat zij hierin een
niet geoorloofde verkiezings truc meenen
te zienen.
Op Zaterdag middag toch zijn de arbeiders
schuiven, en ditmaal viel het mij ook niet
zwaar, want de man, dien ik steeds had
zoeken te vermijden, was dood.
Eindelijk kon ik mijn belofte gestand
doen. Lena's kind had behoefte aan mijn
steun.
Den volgenden middag stoomde de trein
reeds door het eentonige landschap van
Brandenburg. O myn lieve,zondige geboor
tegrond, hoe bekoorlijk zyt ge steeds ge
bleven in myn oogenWat zoete droef
geestigheid ligt over deze eenzame dorpjes,
over de kleine stadjes! Hoe gaarne heb ik
gewandeld langs deze met wilgen om
zoomde landwegen, vol van smachtend ver
langen naar een paar heldere meisjesoogen,
die eens myn hoop waren en mij tot
jammer zijn geworden.
Daar lagen reeds de houtvesterswoning
met de jachthuisjes, waar wy als kinderen
rondsprongen en ravotten, en achter de
boomen dook de oude scheeve toren der
Mariakerk te voorschijn, in wier schaduw
ons oud familiehuis stond. Als voorheen
speelde de stralen der ondergaande zon in
de vensters van het hooge raadhuis; als
voorheen stonden een paar menschen op
het perron, een paar boeren met hun vrou
wen en eenige officieren, die een scheiden
den kameraad hadden uitgeleide gedaan of
'n uitstapje wilden maken naar Hannover
als voorheen stond daar ook de stationschef
