um
ZUID-EOLLANDSOHE li ZIEÜWSGIE EILANDEN.
NIEUWS- II ADVERTENTIEBLAD.
AS
VI
kandel
VEERHUIS."
Iterdamï.
baarst adres
TERDAM.
>r Ktppcnhondcrs
der V. P. N. kreeg in
2 jonge gekruiste Ita-
dag. In April verwis-
>eder en nam op aan
penhouders Harry's
•rtcl's Lijnkoeken
Hinde" te Amstcr-
paar dagen kreeg hij
Bag; daarna gaf hij op
Per dag en per kip als
d's Eggsnieal en
Poultry Heal
i 1908 van 12 kippen
13 eieren per dag.
Eten door leden der V.
limgraaf van 6 Januari
November 1907, waarin
t met deze beroemde
ditendvoeders word
op een leeftijd van
ei, verder gemiddeld
jaar en eene winst van
iip of eene gemiddelde
kip in jaar.
'25 Kilo 10 Kilo 5 Kilo
ƒ2,9
ƒ1,30 ƒ0,70
1,80 0,90
l Broek Co.
ilAUMS.
ckeesche
[delsdrukkerij
ilhamis,
[(WERKEN tegen
prijzen.
f*
ntrole van hot
itterdan,
meerd,
iar in water, ler
ihepap Orient
's, Wurmoeziers
j, Aardappelen,
n Tulpen.
en van Fruit, Sier-
jen, de koolwortel-
larven maden en
achtischer on doel-
wend preparaat.
sultaten garandeert
beschadiging door
ïooveel schadelijke
in den weg staan,
g en prospectus
tSSCHEN, Café,
timerman, Acht-
SLOOT, Schilder
Schilder, Den
RD, Timmerman,
Haringvliet.
Ivoordigd, worden
ILMJKE PK'IJZEN.
f. MULDER.
am-eiolie.
ONZE 1ILAHEN
VOOR DE
Dit Blad verschijnt eiken Zaterdagmorgen.
Prijs per kwartaalf 0,5U
Afzonderlijke nummers- 0,05
No. 47
Zaterdag 17 October 1908 15E Jaargang
Alle voor de Redactie en Administratie bestemde stukken en Advertentiën worden uiterlijk
Vrijdagmorgen ingewacht bij de Administratie te Middelharnis.
Prijs per advertentiën van 15 regels f 0,50
Iedere regel meer- 0,10
Groote letters naar plaatsruimte.
Drankbestrij ding.
Geheel onthouding.
II.
Geheelonthouding moet dus heel goed
mogelik zijn. Alleen: het is moeilik,
zolang men als eenling staat tegenover
de verderfelike drinkgewoonten van onze
tijd. Niet langer te doen wat anderen
doen, niet langer te luisteren naar wat
anderen zeggen, zich met een „ik wil
niet" vierkant te plaatsen tegenover
wat men verkeerd acht, is meer dan wat
de meesten kunnen. Het is veel gemak-
keliker goed te keuren wat anderen goed
keuren en af te keuren wat anderen
afkeuren, te doen wat anderen doen en
te laten wat anderen laten, te juichen
waar anderen juichen en te verketteren,
waar anderen verketteren. Veel gemak-
keliker is het, het leven te leiden dat
de massa leidt, dan om zelf zijn weg
door het leven te kiezen, zelfbewust, zich
aan de mensen geen rekenschap ver
schuldigd achten van zijn doen en laten,
als men voelt, dat men voor zijn gewe
ten verantwoord is.
Maar we weten, dat de groote massa
dit leven nog niet leeft. Dat die zich
nog niet opgewerkt heeft tot de hoogte
van zelf-denken, van zelf-bepalen, wat
nuttig is en goed. Hierdoor alleen kan
verklaard worden het feit, dat zoveel
misstanden jarenlang bestaan blijven,
zonder dat er door de belanghebbenden
een enkele poging gedaan wordt deze
uit de weg te luimen.
Want het wil er bij mij niet in,'dat bij
vele mensen niet r's een enkel keertje
de gedachte opgekomen zou zijn, dat de
drank niets goeds, daarentegen veel
kwaads doet. Dat het toch eigenlik een
groot geluk wezen zou, als er geen alko-
hol meer verkocht werd. Me dunkt deze
gedachte moet bijna ieder mens wel eens
gehad hebben. Maar dadelik daarop be
rust men in de bestaande toestand, daar
men deze als onveranderlik acht, of voor
het minst eigen kracht te zwak, om er
ook maar enige verandering in te kunnen
bergen.
Maar verandering is mogelikZie naar
Amerika. In verscheidene Staten is men
de laatste jaren overgegaan tot algeheel
verbod van de verkoop van alkoholiese
dranken. En verschillende kranten heb
ben hierover geweeklaagd! Zo konden
we indertijd lezen, dat op verscheidene
plaatsen de tappers gedwongen geworden
waren, de drank die ze, toen de slui-
EEU1LLETOJV.
Uit het leven mijner oude
vriendin.
XXV.
tingsdag was gekomen, nog in voorraad
hadden, weg te gieten. Dat toen het
volk zich in de goten geworpen had en
zich als heesten had zat gedronken.
„Dat waren nu de gevolgen van het ver
bod!" zeiden die kranten. We zouden
zo zeggen Als de toestand werkelik zó
is, dat mensen op de knieën bij de riolen
gaan liggen, om daaruit de weggeworpen
jenever te drinken en niet eerder op
staan dan wanneer ze stomdronken zijn,
dan vooral wordt het hoog tijd, dat de
alkohol voor goed verbannen wordt.
Ondertussen, uit een ingesteld onder
zoek is gebleken, dat het bedoelde ver
haal van 't begin tot 't eind gelogen was.
Nergens was zo iets gebeurd. Wilt ge
weten, hoe het in die Staten in werke-
likheid toegegaan is 'k Geloof, in de
maand April van ieder jaar wordt er in
Amerika een nationaal feest gevierd.
Ieder jaar werd er op die nationale feest
dag gedronken en gevochten en werd
een groot aantal personen door de politie
ingerekend. 'En dit jaar? Gedronken
werd er in de verbodsstaten niet, ge
vochten bijna niet. Waar andere jaren
het aantal arrestaties meer dan honderd
bedroeg, was dit getal nu nauweliks tien.
Dit is de eenvoudige waarheid, die heel
wat verschilt van de ijselike produkten
der fantasie van wijn-of cognacminnen-
de dagbladredacteuren.
Zou het volk niet huiten de alkohol
kunnen lleeft de alkohol wel ooit ander
gevolg gehad dan de verwoesting der
volkren? Zie naar het Romeinse Rijk,
eens zo machtig, het machtigste der we
reld. De drankzucht en de daaruit onver-
tnijdelik voortvloeiende verdorvenheid
is een der voornaamste oorzaken van zijn
val geweest. Zie naar de oorspronkelike
bewoners van Amerika, de Roodhuiden
Strijdbaar waren ze en geduchte vijanden
van de Europeanen. Wat is er van vele
eertijds zo volkrijke stammen overge
bleven 9 Nog slechts enkele geraamten
van mensen. De kogels van de Euro
peanen. hebben er vele gedood, maar
het vuurwater (jenever), dat deze ze te
drinken gaven, doodde en nog veel meer.
Zou de drank niet gemist kunnen
worden I Zie dan ook naar de wedstrijden,
waar de meeste eerste prijzen behandeld
werden óf door geheelonthouders, of door
lieden, die maanden van te voren zich
het gebruik van alkohol hebben ontzegd
Meer en meer wint onder sportlui de
mening veld, dat het gebruik van alkohol
voor alle inspannende arbeid beslist
nadelig is. Moet ik U er ten slotte ook
nog op wijzen, dat er Levensverzeke
ringsmaatschappijen zijn, die Geheel
onthouders verzekeren tegen een lagere
premiebetaling dan die, welke door niet-
Geheelonthouders verschuldigd is. Waar
om Wel, natuurlik, omdat de ervaring
geleerd heeft, dat hij de eersten de sterfte
kans geringer is dan bij de laatsten.
Zoudt ge nu nog aarzelen te erkennen
dat een volk buiten alkohol kan?'k Wil
hopen dat ge van de mogelikheid over
tuigd zijt.
Moeilik is 't vooral in 't begin, maar
„alle begin is moeilik," nietwaar. Als
de ernstige wil voorzit de drank te laten
staan, als men overtuigd is, dat wat men
doet in 't belang is van eigen en anderer
gezondheid, in 't belang van de gehele
mensheid, zowel van de tegenwoordige
als van de na ons komende geslachten,
dan zal men zich toch niet laten weer
houden door een spottende aanmerking
van iemand, die blijkbaar nog niet hoog
genoeg staat, om Uw nobele bedoeling
te kunnen waarderen, Uw eerlik stand
punt te eerbiedigen.
Hebt schroom om iets verkeerds te
doen, zo groote schroom zelfs, dat ge het
verkeerde laat, maar schroomt nooit iets
goeds te doen. Want zulke schroom is
lafheid.
II. D.
Wordt vervolgd.
Toen streek ik nog eenmaal met de hand
over zjjn bruinen krullebol en keerde mij
om, om heen te gaan ik kon my by na
niet op de been houdenwat mijn hart in
dit oogönblik gevoelde, was het zwaarste,
wat een mensch ooit lijden kan
Toen ik de deur achter mij sloot, hoorde
ik mijn naam roepen, en terstond daarop
het luide schreien van het kind. 't Was, of
dat geluid mij weer naar binnen trókik
voerde een oogenblik 'n hevigen strijd met
mijn hart, toen wierp ik mij als het ware
naar de overzijde van den corridor, en trad
in de kamer van den baron. Hij had een
brief in de hand, en zijn gelaat in een zak
doek verborgentoen hij mij zag, kwam
hy tol mij, en een blik op myn zwart kleed
en verwrongen gelaat werpend, sprak hy
zacht
„Ik weet het reeds, myn kind heb je
me iets te verzoeken
„Ik wil hem slechts nog éénmaal zien,"
smeekte ik, „voor de laatste maal
„Dan stond gij dus toch in nauwe be
trekking tot hem I" vroeg hij.
„Hy was mijn bruidegom fluisterde ik.
De baron kromp ineen, toen zoide hij
„Gij kunt meerijden, ik heb reeds laten
inspannen wacht evenik wil eerst aan
mijne vrouw de treurmare meedeelen."
„Zij weet het reeds," stamelde ik.
„Door wien."
„Door my; ik bracht haar zyn kindl"
Het laatste klonk als een noodkreet, en
hijgend greep ik naar myn hart. De baron
streek liefkozend over mijn hoofd, en terwijl
de tranen langs zyne wangen stroomden,
snikte hij: „Arm, arm kind!"
Eenige minuten later reden wy in vlie
gende vaart over den weg naar G. Men had
een mantel en reisdeken voor my in het
rijtuig gelegd, doch niettegenstaande de
snijdende vorst, was ik niet koudde smart
maakte my totaal ongevoelig voor alles.
Wy hielden stil voor hetstatig gebouw, waar
Wilhelm en Ruth gewoond hadden, en waar
hy daarna gebleven was. Frits opende met
roodgeweende oogen de huisdeur, en zoodra
hij mij aanschouwde, rolden de tranen op
nieuw uit zyne oogen. Hij geleidde ons de
trap op, en bracht ons in Wilhelm's kamer.
De baron vroeg, waar zich het lijk bevond;
Frits wees naar een deur, en fluisterde:
Buitenlandsch Overzicht
Het scheen wel, of in Servië de vonk in
't kruit geworpen zou worden, schreven we
de vorige maal. Het oorlogsgevaar wordt
ook daar gelukkig minder. Zondag is in de
volksvertegenwoordiging in Servië een mo
tie aangenomen, die daartoe veel zal bij
dragen. Er is in Servië en ook in de Kamer
Skoepsjitina geheeten, een sterke, party,
die den oorlog wil. Bovendien laat de kroon
prins geen gelegenheid voorbijgaan om zijn
oor-logszuchtige bedoelingen te toonen. In de
Kamer nu is besloten aan het ministerie
zijn volledigen steun te schenken in de
verwachting, dat de regeering de belangen
des lands krachtig zal weten te beschermen.
Dit beteekent een motie van vertrouwen,
want het kabinet, dat vredelievend is, ziet
daardoor zyn positie versterkt. Dit is een
gunstig teeken voor het behoud van den
vrede, en juist het aamengaan der kamer
en 't kabinet geeft hoop, dat men het ka
non niet zal laten spreken. In Oostenrijk
heeft men de plagerijen der Serviërs, die o. a.
stelselmatig in Bosnië oproer trachten te
verwekken en in hun bladen op zeer onaan-
genamen toon over Oostenrijk spraken, kalm
opgenomen. Wel heeft Oostenryk's minis
terpresident, baron von Aehrenthal, de Ser
vische regeering in besliste termen doen
weten, dat ze moest zorgen, dat het volk
in bedwang werd gehouden. Dat heeft blijk-
„Daar,— hiernaast."
„Blijf hier, Gretha," zei de baron, „ik zal
eerst zien, hoe het daar gesteld is," en dooi
den bediende vergezeld, verliet hij het ver
trek. Ik keek de kamer in 't rond daar lag
nog alles, zooals hy het gister gezond en
opgewekt verlaten had om eralslyk terug
te keeren. Onder den spiegel tikte de groote
pendule, op de tafel lagen handschoenen,
boeken en couranten de stoel voor de
schrijftafel was ter zijde geschoven, alsof
hy zoo pas was opgestaan, om Frits een
brief voor my te overhandigen. Ik nam de
pen van den inktkoker, die zyn hand nog
gisteren had vastgehouden. Ach, was het
dan toch waar Had hij my voor altijd
verlaten Een woeste smart bestormde myn
gefolterd hart. Wat had ik misdreven,
dat God my zóó vreeselijk strafte Waarom
moest ik leven met dat ondraaglijk leed
Waarom lag ik óók niet koud en roerloos
naast hem
Plotseling opende zich de deur en Frits
trad binnen. „Nu kunt u komen, juffrouw
Margaretha," zeide hy zacht, en schoof de
portière terug. Wankelend volgde ik hem.
In een geheel ontruimde zaal, had men hem
op de baar gelegdhet was eertijds het
ontvang-salon van het huis geweest, maai
de scheidende vrouw had het weelderig
ameublement met zich medegenomen
alleen de prachtige rood zijden gordijnen
baar geholpen. Toch is in de Skoepsjitina nog
een krediet toegestaan van 16 millioen
francs om daarvoor het leger gereed te ma
ken voor alle gebeurtelykheden I Alsof voor
16 millioen zoo maar eventjes een modern
leger uit den grond gestampt kan worden
en dan nog wel tegen een krachtige mili
taire mogendheid als Oosterijk.
Een andere kleine blaffer, Montenegro,
heeft zich ook heel verontwaardigd betoond
tegen Oostenryk. Wapenschilden van 't
Oostenrijksche Consulaat werden afgedrukt
en betoogingen gehouden. Ook hier heeft
baron von Aehrenthal heel kalmpjes den
vorst laten waarschuwen, dat zijn volkje
zich koest moest houden. De vijandelijke
houding van Montenegro vindt zyn oorzaak
in het volgende. Volgens het tractaat van
Berly'n oefent Oostenryk over het minatuur-
staatje nog altijd een zeker voogdij uit,
waaraan de Montenegrynen zeer het land
hebben. Nu is er kans op, dat hieraan een
einde zal komen, althans von Aehrenthal
moet zich uitgelaten hebben, dat Oostenrijk
niet onbereid is zijn voogdijschap te laten
varen, als de verschillende mogendheden,
die by de traktaten betrokken zyn, er geen
bezwaar tegen hebben.
In troebel water, is 't goed visschen heb
ben de bewoners van het eiland Kreta ze
ker gedacht. Zij hebben jaren gezucht onder
Turksche verdrukking en de toestand werd
op het laatst zoo erg, dat de mogendheden
het eiland een eigen bestuur gaven onder
opperheerschappij van Turkye.
Nu dit laatste rijk zooveel moeilijkheden
heeft met Bulgarije en Oostenryk hebben
de Kretenzers het oogenblik gunstig geacht
om zich aan de Turksche voogdij te ont
trekken. Het parlement op het eiland heeft
de aansluiting by Griekenland geprocla
meerd en de zitting der kamer geopend in
naam van koning George van Griekenland.
De Grieksche regeering zit met het zaakje
wel wat verlegen. Ze zou dolgjaag Kreta bij
haar rijk voegen, doch ze wil liefst Turkye
te vriend houden. Daarom heeft ze aan de
groote mogendheden gevraagd haar ter wille
te zijn en de zaak der Kretenzers ter sprake
te brengen op de aanstaande conferentie
der groote Mogols, die de verschillende Bal
kanzaakjes zullen hebben op te knappen.
Gemakkelijk zal dat zeker niet gaan, want
nu Oostenryk zijn deel van den buital vast
heeft opgeslokt, zal ieder het zijne willen
hebben.
In de eerste plaats zal Rusland trachten
den vrijen doorgang te krijgen naar de
Zwarte Zee. Die doorgang leidt langs de
Turksche hoofdstad Konstantinopel en
wordt door Turksche forten sterk bewaakt.
Volgens de tractaten is de doorvaart met
oorlogschepen verboden en dit verbod geldt
natuurlijk Rusland in de eerste plaats. In
den Russisch-Japanschen oorlog, toen er
sprake van was de Zwarte-zeevloot uit te
zenden, ervoer het nog, hoe belemmerend
dit verbod werkt. Het zal dus alle moge
lijke moeite doen by een nieuw verdrag het
opgeheven te krijgen. Turkije, Ruslands
eeuwenoude vijand, dat in de Dardanellen-
forten een prachtig wapen tegen Rusland
bezit, wil natuurlijk van opheffing niet
hooren. Engeland, dat in de nabijheid het
eiland Cyprus bezit en vrijwel baas is bij
het Suezkanaal, wil uit eigenbelang van
effing evenmin hooren, want nu is
Rusland vrijwel machteloos in de Middel-
landsche zee, waar Engeland groote belan
gen heeft. Voor Frankrijk is dit een moeilijke
zaak, want het wil aan den eenen kant
de vriendschap levendig houden met Enge
land en aan den anderen kant Rusland niet
graag voor het hoofd stooten.
Geen wonder, dat de Fransche pers reeds
druk naar de oplossing der moeilijkheden
zoekt. De Fransche Temps meent, dat de
Dardanellen opengesteld moeten worden,
zoowel voor de marine van Rusland als
van Rumenië en Turkye. Er zouden dan
dezelfde bepalingen getroffen moeten worden
als voor het Suezkanaal nl, dat geen oor
logsdaden er ooit bedreven mogen worden.
Rusland zou verder als vergoeding aan
Turkye de oorlogsschatting kunnen kwijt
schelden, die dat rijk aan vadertje „Czaar"
nog altijd schuldig is. En Engeland, zoo
zegt de Temps, moet begrijpen dat het nu
toch ook bondgenoot is van Rusland en
juist daarom geen bezwaar kan hebben tegen
openstelling der doorvaart. En zoo vraagt
de Temps zeer geestig, als Engeland be
weert, dat het den toestand niet wil wij
zigen, omdat het zoo'n groote vriend van
Turkye is, waarom geeit het dan Cyprus in
Egypte niet aan dat rijk terug? Daarop zal
Engeland wel wijselijk niet antwoorden.
De Duitsche Keizer heeft wel gemerkt,
dat de zaken in Turkye voor zyn land niet
naar wensch gaan. De geruchten, datDuitsch-
land heeft afgeweten van het Oostenrijksche
overweldigingsplan hebben in Turkye groote
antipathie tegen Duitschland gewekt en in
Konstantinopel een vijandige stemming
tegen dat rijk veroorzaakt. Daarom heeft
Wilhelm door zyn gezant te Konstantinopel
uitdrukkelijk aan den Sultan laten ver
klaren, dat hy en zijn ministers volkomen
onkundig waren van de plannen van Oosten
rijk Hongarije en de geruchten, alsof er
een afspraak tusschen Duitschland en
Oostenryk zou hebben bestaan, volkomen
leugenachtig waren. De meening van
Duitschland was door Oostenryk nooit ge
vraagd. Men merkt ook hieraan alweer, hoe
alle mogendheden de grootst mogelijke
moeite doen om met Turkye op een goeden
voet te blijven. Blijkbaar zyn allen van
meening dat er in de toekomst in het
Turksche ryk nog aardig wat op allerlei
gebied te verdienen zal vallen, vooral als
de Jong Turken de noodzakelijke hervor
mingen weten door te zetten.
Uit Turkye en Bulgarije komen zeer tegen
strijdige berichten. In Albanië, een deel van
het Turksche ryk, zouden de Albaneezen
van plan zyn zich onafhankelijk te verkla
ren. In Macedonië is het verre van rustig.
Het jong Turksche Comité, dat zoo kranig
voor de vensters waren gebleven, en door
deze viel een rossig licht op het wit en
vreedzaam gelaat voor my in de lijkkist,
het als met een gloed des levens beschijnend.
Sprakeloos stond ik voor de kist, en staarde
op myn gestorven geluk. God moge mij de
gedachten die toen mijn geest bestormden,
vergevenootmoedig waren zij niet! Het
was een toornig verzet tegen het onver
biddelijk, wreede noodlot, en toch, hoe
machteloos streed myn hart er tegen
De trouwe Frits weende nog altyd. „Ach,
juffrouw," sprak hij ten laatste, „ik wou
dat er een traan in uwe oogen kwamU
is zoo akelig bleek; ween toch, och, ik
bid u, - laat een traan in de kist vallen
hy heeft immers geen rust in 't graf, als
zy die hem hebben lief gehad, hem niet
beweenen. Hy was toch zoo'n goede, lieve
meester, juffrouw Gretha, en hy had u
en de man begon weer hartverscheurend
te schreien
„Fritsl" kreet ik, „zoo ik maar weenen
kon!" maar ik kon immers niet: „Wil
helm 1 Blijf by my, wat doe ik zonder u
op de wereld 1" - Toen boog ik my over
de kist, legde myn gezicht tegen zijn kille
wang, en kuste zyn mond. Zóó bleef ik
lang, zeer lang met mijn schat alleen, want
ook Frits had zich stil verwijderd. Ik sprak
fluisterend tot myn lieveling, en keek in
zyn schoon gelaat, toen sneed ik een
zijner 'bruine lokken afMen had de kamer
met oranje-bloesems versierd, en tal van
kransen en witte rozen bedekten mijn
doode; gisteren bloeiden ze allen nog in
volle pracht, ja, gisteren nog
„Zelfs geen kranshebik voor je, myn eenige
lieveling!" fluisterde ik. „Wat kan ik je nu
meêgeven in 'tstille graf?" Plotseling
herinnerde ik mij, dat Katrien mijne moeder
nog in de kist een klein medaillon van de
borst genomen had, waarin een haarlok
geborgen was, die de overledene my eens
had afgesneden op mijn vraag had Katrien
toen geantwoord, dat: wanneer men aan
een doode, haren van een levende meé in
de aarde geeft, de afgestorvene hem of haar,
wie dat haar toebehoorde, spoedig tot zich
trekt. Zonder dralen nam ik een schaartje,
bond myn haar byeen, en sneed ijlings een
myner lange bruine vlechten af, waarmede
hij altyd zoo zeer gedweept had. „Ziedaar
mijn Wilhelm, dat is nog beter dan bloe
men." fluisterde ik, en legde den vlecht
onder het lijkkleed op zyn hart. „En nu,
vaarwel, heb dank voor al je liefde I Slaap
zacht, en haal my spoedig!"
Ik wilde mij nogmaals nederbuigen om
hem vaarwel te kussen, toen juist de deur
geopend werd en verscheidene officieren,
door den baron gevolgd, binnentraden. Met
gebogen hoofd, en eenige rozen van zyn
kist en zijn haarlok in de hand, schreed ik
