ONZE EILANDEN van 10 OCTOBER 1908.
13
.Lomperd", sissen de militaire lippen.
S. „Om u te dienen, aangenaam kennis
te maken", zegt de ander.
Daverend gelach der omstanders!
Officiertje zegt niets, kijkt heel niet
„kriegsfahigl"
Plaatselijk Nieuws.
illDDELIIAKNIS. Woeosdag kwam de
alhier thuisbehoorende vischsloep Anna
sch. C. Langbroek te Vlaardingen binnen
met 27 last haring. Ook deze sloep zal niet
meer ter haringvisschery uitvaren maar zal
voor de schellevischvangst in gereedheid
worden gebracht.
Door den raad der gemeente is benoemd
tot eerste onderwijzer aan de openbare
school alhier, in plaats van den heer de
Jong, den heer Hoogenboom thans onder
wijzer te Oud-Beierland.
Verbeterd bericht!
De portemonaie inhoudende 1 rijksd.
die door het dochtertje van den Engelsman
is verloren werd verleden week Donderdag
even buiten Middelharnis terug gevonden
door een dame die per fiets naar Den Bom
mel reed en dus niet door een vrouw uit
Stad aan 't H. zooals in 't vorig nummer
gemeld werd.
SOIIIMGLSDIJK- De landbouwer J. Kransse
werd Donderdagmorgen omstreeks 5 ure,
terwijl het mistig was door een met paar
den bespannen wagen op den Westelijken
achterweg zoodanig omver gereden, dat hij
bewusteloos met een wond aan het achter
hoofd werd opgenomen en in die buurt werd
binnengedragen. Geneeskundige hulp moest
voor hem worden ingeroepen.
Door het omvallen van een voer tarwe
waarop de arbeiders Laurens Kievit en Da
niel v/d Sluis gezeten waren, viel eerstge
noemde zoodanig tegen het ijzeren hek van
het kolenerf van den Bond, dat hy met
verschillende wonden en builen aan 't hoofd
werd opgenomen en naar zijne woning ver
voerd, alwaar geneeskundige hulp voor hem
werd ingeroepen. Laatstgenoemde, die van
de wagen sprong, verstuikte daarbij den voet.
Donderdagmorgen terwijl het zwaar
mistig was, werd de vrouw van A. v. der
Sluijs, die met een melkwagentje op den
Oostdijk tegen de muur stond door een met
paarden bespannen wagen aangereden, fiet
wagentje werd grootendeels verbrijzeld en
de vrouw liep nog eenige schrammen aan
haar been en armen op.
Naar men zegt zal met 1 November as.
de bestelling der brieven voor deze Gemeente
uitgaan van het postkantoor van Middelhar-
harnis en is als zoodanig de postbode C. Vol-
werk eene verhooging van f 1,50 benoemt
tot brievenbesteller te Middelharnis.
NIEUWE TONGE. Tot le onderwijzer aan
de openbare lagere school alhier is benoemd
den heer G. van der Kooi van Oudvosmeer.
De landbouwvereeniging hield Woens
dag 7 October jl. eene aanbesteding van
SO a 90000 KG. zachte lijnkoeken bevattende
11 ve,>. 31 pCt. 9^ pCt zuiverheid
en 14 pCt vocht.
Ingeschreven werd door:
P. Huiser Rotterdam a f 10,67, I. J. v. d.
Have Rotterdam a f 11,15, Schippers Vlaar
dingen a f 11,741/2) Schep en Zoon Rotter
dam cl f 10,49 per 100 KG. en onder controle
van het Rijksproefstation te Goes.
De levering werd gegund aan den laagsten
inschrijver zijnde de firma Schep en Zoon
Rotterdam.
Op Vrijdag den 16 October a.s. zal
ieder verplicht zijn om voor, achter en ter
zijde van zijne woningen pakhuizen, schu
ren en stallingen, tuinen en erven de open
bare straten te doen wieden, zullende op
dien dag des nm. ten 4 uur daarover schou
wing worden gehouden.
B. en W. brengen ter algemeene kennis
dat op Woensdag den 14 October a.s. des
vm. ten 10 ure op het gemeentehuis zal
worden overgegaan tot de regeling van het
personeel der brandspuit.
OUDE TONGE- Verslag van het verhandelde
in de openbare vergadering van de
Raad der gemeente Oude Tonge.
Op Donderdag 8 October 1908 des vm.
10 ure.
Tegenwoordig al de leden. Voorzitter, de
Heer J. D. Mijs, Burgemeester. De Voorzitter
opent de vergadering met het uitspreken
van de volgende rede.
Mijne heeren! Het is met gemengde ge
voelens dat ik voor het oogenblik in dezen
voorzitterstoel heb plaats genomen.
Een gevoel van weemoed doordringt my
als ik bedenk hoe kort geleden dezen zetel
nog werd ingenomen door mijn helaas zoo
vroeg gestorven voorganger en kameraad
Van Schouwen en een gevoel van dank
baarheid treft mij als ik bedenk dat Hare
Majesteit onze Geeerbiedigde Koningin juist
mij als zijn opvolger heeft willen benoemen
en als ik naga met hoeveel vertrouwen mij
de Gemeente in het algemeen heeft ont
vangen.
Ik spreek dan ook gaarne den wensch
uit dat de Goede God geve dat wij nog vele
jaren in goede harmonie in het belang der
gemeente mogen werkzaam zijn.
Hiermede verklaar ik deze vergadering
voor geopend. Daarna worden notulen der
vorige vergadering gelezen en onveranderd
goedgekeurd en geteekend.
2e. Wordt bij loting uitgemaakt in welke
volgorde in deze vergadering de stemmen
worden uitgebracht.
3e. Worden gelezen de volgende inge
komen stukken.
a. Een schrijven van de muziek vereeni-
glng „Vooruit", alhier, daarby op grond van
financieele onmacht vrijstelling verzoekende
van huur voor het gebruik van de bewaar
school.
Alle leden zijn het er over eens dat, waar
de bewaarschool wordt ingebruik gegeven
voor andere doeleinden zonder eenige ver
goeding een vereeniging als deze die Oude
Tonge nu en dan nog een gezellig uurtje
kan verschaffen, niet met. schoolhuur mag
worden belast. Met algemeene stemmen
wordt dan ock besloten aan het fanfarecorps
de gevraagde vrijstelling te verleenen.
b. Het proces verbaal van kasopneming
van de Gemeenteontvanger waaruit blijkt,
dat bij de laatste opname de ontvangsten
bedroegen f 41831,81s, de uitgaven bedroegen
f 35510,855, zoodat er een kassaldo was van
f 6320,96.
c. Een schrijven van den Heer J. van der
Gevel te Rotterdam, houdende verzoek om
vrijstelling van Haven en Bakengeld voor
zijn sleepboot die volgens contract met de
schippers uit deze Gemeente gedurende de
bietencampagne in de haven alhier zal ver
blijven tot het in en uitbrengen der schepen.
De Voorzitter stelt voor het verzoek af te
wijzen, van de sleepboot dus belasting te
doen betalen doch in het belang der scheep
vaart en tot verbetering van den slechten
naam die onze haven bij vreemde schippers
heeft, den Heer van der Gevel een subsidie
uit de gemeentekas te verleenen van f 50.
De heeren zijn het met den Voorzitter
eens en na discussie wordt met algemeene
stemmen het voorstel van den Voorzitter
bekrachtigd.
4e Worden door Burgemeester en Wet
houders de begrootingen aangeboden voor
den Algemeenen Armen en voor het Burger-
Weeshuis voor het dienstjaar 1909.
Na voorlezing wordt die voor het Alge
meen Armbestuur goedgekeurd en vastge
steld, in ontvangst op f 8840,06, in uitgaaf op
f 3202,00. Sluitende met een goed slot van
f 5638,06. Die voor het Burger Weeshuis
wordt goedgekeurd en vastgesteld in ont
vangst op f 351,78, in uitgaaf op f 267,00.
Sluitend alzoo met een goed slot van 84,78.
5e. Bieden Burgemeester en Wethouders
den Raad aan de Gemeentebegrooting voor
het dienstjaar 1909. Ze bedraagt in ont
vangst f28429,02 in uitgaaf f27685,61'. Het
batig saldo bedraagt dus f 743,40s,
6e. Wordt overgegaan tot de benoeming
van Ambtenaren van den Burgerlijken
Stand ter vervulling der vacatures ontstaan
door het overlijden van den E. A. Heer J.
van Schouwen en het bedanken van den
heer D. van Es.
De aanbeveling voor de vacature Van
Schouwen bestaat uit de heeren J. D. Mijs
Burgemeester en A. Slis Gemeente Ontvan
ger.
Voor de vacature Van Es bestaat zjj uit
A. Slis Gemeenteontvanger en L. Kosten
raadslid. Na gehouden stemmingen blijkt
dat zijn benoemd tot le Ambtenaar belast
met het voltrekken der huwelijken de E.
Achtb. Heer J. D. Mijs Burgemeester en
tot 4e Ambtenaar plaatsvervanger de heer
A. Slis Gemeenteontvanger.
7e. Worden eenige door Burgemeester en
Wethouders voorgestelde wijzigingen in de
Gemeentebegrooting dienstjaar 1908 goed
gekeurd.
Niets meer te verhandelen zijnde dankt
de Voorzitter de heeren voor hunne tegen
woordigheid en sluit deze eenstemmige en
gezellige vergadering.
Buitenland.
Een vermakelijk gevecht. In de electrische
tram Posilippo naar Napels betituleerde eer
gisteren een der reizigers, een priester, den
conducteur, die hem een brutaal antwoord
had gegeven, als „stommeling" en „ezel"
en gaf hem daarop een draai om de ooren.
De woedende conducteur greep daarop een
wisselstang en probeerde daarmee den pries
ter te doorpriemen. Deze echter, ook niet
van gisteren, trok bliksemsnel de sabel van
een naast hem zittend oficier uit de schee-
de en pareerde daarmee de felle uitvallen
van den conducteur zoo afdoende, dat de
ze wegrende en om den wagon begon te
hollen, achtervolgd door den beleedigden
priester. Talrijke omstanders vielen van
't lachen flauw, eindelijk kwam er politie,
die de twee hoofdpersonen naar t bureau
bracht.
Een zeldzaam geval van idiotisme. Te
Cove, in het Engelsche graafschap Devon-
schire, is een meisje van 22 jaar wier
lichamelijke en geestelijke ontwikkeling
gedurende 18 jaren hebben stilgestaan. Mil
dred Hart is niet grooter dan een kind van
4 jaren, zij speelt met een pop, huilt, wan
neer zy in 't donker is, moet worden aan-
en uitgekleed en geeft, als men haar wat
vraagt, slechts wezenlooze en onsamenhan
gende antwoorden. Een groot aantal dok
ters bezoeken dit „kind" van 22 jaar. De
ouders verklaren, dat hun overgrootouders
ook 2 dochters hebben gehad, waarbij zich
dergelijke gevallen van idiotisme voordeden.
De mond van den Negus. Nasibo, het hoofd
der Abessinische justitie, door het volk de
„Mond van den Negus genoemd, is over
leden. De gestorvene was de schrik van het
land. Veel schuldenaars heeft hij geketend
aan hun schuldeischers overgeleverd, veel
ontvluchte slaven naar hun meesters terug
gevoerd, veel handen en voeten laten afhak
ken en in veel voorhoofden van vaak on
schuldig aangeklaagden op de meest vage
bewijzen het schandmerk laten branden.
Wien van godslastering was beschuldigd,
werd de tong uitgesneden. Velen werden
gesteenigd of opgehangen, omdat hun fami
lie het bloedgeld niet betalen wilde, waar
mee de terechtstelling kon voorkomen.
Steeds volvqerde Nasibo zijn ambt met de
plechtigheid van een priester, die een ge
wijde handeling verricht. Had hij een vonnis
geveld, dan zeide hij tot den veroordeelde:
„Niet Nasibo was het, die aldus sprak maar
de leeuw van Aethiopie. Hij was geen
mensch, maar een levend stuk gezag. Jaar
uit jaar in had hij de justitie gevoerd met
het instinct van een Aethiopischen vrijbui
ter. Wie recht verlangde, moest hem eerst
een geschenk geven. Hij nam de geschen
ken aan en sprak dan met de plechtigheid
van een onomkoopbaren rechter zijn oordeel
uit. Dikwijls genoeg gebeurde het, dat de in
het ongelijk gestelde partij ontdaan uitriep
„Maar ik heb u toch dit of dat gegeven",
waarop Nasibo dan met onverstoorbare
waardigheid zeide: „Gij hebt de Aethiopi
sche justitie de erkentelijkheid bewezen, die
gy haar schuldig zijl. Dat was u een be
hoefte en het was uw vrije wil te doen, wat
gij gedaan hebt, maar recht moet recht
blijven."
De ramp te Berlijn. Een der gewonden bij
het ongeluk op den electrischen spoorweg
te Berlijn, de conducteur van den wagen
die van het viaduct viel, is aan de gevolgen
overleden, waardoor het aantal dooden bij
de ramp op 18 is gebracht.
Een aardbisschop vermoord. Mgr. San Paolo
Caneza, aartsbisschop van Genua, werd,
toen hij zijn paleis verliet, door professor
Rizo, een fanatieken anti clericaal, met een
dolk doodgestoken. Moordenaar en slacht
offer kenden elkaar niet eens.
Ernstige onvoorzichtigheid. Een wijnhande
laar in de Fransche gemeente Saint-Pol
wilde bij avond met zijn automobiel uitrijden
toen hij bemerkte, dat het benzinereservoir
ledig was. Hij vulde dit in de garage en liet
zich daarby door zijn moeder met een lamp
bijlichten. Het gevolg was, dat de benzine
ontplofte en de man, de oude vrouw en een
dienstmeisje, dat zich ook in de garage be
vond, in brand geraakten. De moeder, die 65
jaar oud is, kwam in de vlammen om, de
man en het dienstmeisje wisten de garage
te verlaten en de straat te bereiken, waar
voorbijgangers de vlammen doofden. Beiden
hebben echter zware brandwonden beko
men.
Onthullingen over Koning PeterEen Ser
visch journalist doet in een Oostenryksch tijd
schrift nog eenige onthullingen over koning
Peter van Servië.
De moord op Alexander en Draga worden
nog eens in herinnering gebracht.
In 1903 is al het plan opgevat om vorst
Ferdinand van Bulgarije en vorst Nikolaas
van Montenegro op zij te zetten. Koning Pe
ter zou van alle gebeurtenissen op de hoogte
geweest zijn, ook van het plan om Alexander
en Draga te vermoorden, ja, hij heeft dien
moord zelfs verlangd. Reeds in 1901 wera
het plan gesmeed, om Alexander uit den weg
te ruimen en Peter Karageorgewits tot Ko
ning uit te roepen. Maar pas in Januari 1903
was de moordenaarsbende voltallig. De leden
ervan zwoeren den volgenden eed: „Ikzweer
bij al, wat mij lief en heilig is, dat ik koning
Alexander en Koningin Draga vermoorden
en Peter Karageorgewits op den Servischen
troon zal brengen."
De oud-minister Gentsjits is herhaaldelijk
naar Geneve gegaan, om Peter om de belofte
te vragen, dat hij de samenzweerders niet ter
verantwoording zou roepen. Centsjits kreeg
die belofte. Maar de samenzweerders namen
er oog geen genoegen mee en Gentsjits moest
weer naar Geneve, om prinsKarageorgewits
de volgende beöedigende verklaring te laten
neerschryven „Ik, prins Peter Karageor-
giewits, zweer by mijn eer, dat ik, zoolang
ik en mijne nakomelingen op den Servischen
troon zitten, de samenzweerders en hun na
komelingen niet gerechtelijk zal vervolgen,
maar hen tot de hoogste posten in den lande
benoemen zal.
Geen prettige herinneringen w ir Koning
Peter
Een oude veete tusscher 2 schaapherders
in het gebergte van Calabria heeft tot een
bloedig drama geleid. Een hunner liep met
zyn 4 kinderen langs den weg, toen zyn
vijand zich eensklaps op den top van een
rots vertoonde en met zijn geweer de 4 kin
deren een voor een doodschoot, zonder dat
de vader, die ongewapend was, er iets tegen
doen kon. De moordenaar ontkwam.
Verdronken. Een kotter, behoorende aan
de douanen van Sombra op het Siameesche
schiereiland Dosow, is in zee door een wer
velwind beloopen en omgeslagen, waarbij
2 Europeanen en 17 inlanders verdronken
Een brandende trein. Terwijl een trein van
den ondergrondschen spoorweg te Londen
aan het „Swi3s Cottage Station" stond, ge
raakte de motorwagen in brand. Het perso
neel slaagde er niet in de vlammen te blus-
schen en deze tastten ook den eersten
bijwagen en het platform van het station
aan. Door het krachtig optreden van de
brandweer was men het vuur weldra meester
doch de 2 wagens zijn geheel uitgebrand.
De Zwarte Hand. Te New-York is Maan
dagavond een groot huurhuis, dat door
verscheidene Italiaansche gezinnen werd
bewoond, tot den grond toe afgebrand, waar
bij 9 menschen omgekomen en 20 gewond
zijn. Men heeft hier te doen met een afschu
welijke misdaad van het geheime vennoot
schap „De Zwarte Hand", dat het huis in
brand gestoken heeft niet alleen, maar dat
te voren de nooddeuren' waardoor de bewo
ners der bovenverdiepingen moesten vluch
ten, had versperd.
Een geleerde verongelulkt
Dr. Th. WQrth, botanisch assistent aan
het Algemeen Proefstation te Salantiga,
beklom, vergezeld van den heer C. Voüte,
administrateur van „Banaran" (Ambarawa),
in den nacht van 29 Augustus den Maripi.
Zondagochtend (30 Augustus) omslreeks
halfacht vonden zy op den Noord-Oostelij
ken kraterrand van den vulkaan een lang-
weipige blikken doos, een verniste houten
doos en een kist, inhoudende allerlei voor
werpen en stoffen voor wetenschappelijk
onderzoek, chemicaliën, reageerbuizen, in
strumenten, etc. De meeste der flesschen
met chemicaliën bleken, volgens de etiquet-
ten, afkomstig te zyn uit de PharmacieA.
Brun, Genève, Rue de Coulance 5. Een stel
glazen buizen droeg den firmanaam Griek
Koellner te Jena.
Waarschijnlijk, zoo meldt de Loc. heb
ben deze voorwerpen toebehoord aan een
vreemdengeleerde, die eenige dagen te vo
ren de dessa Pialangan (tusschen de pasang-
grahan te Solo en den top van den Merapi)
is doorgetrokken en omstreeks den 22en
Augustus gelogeerd moet hebben by zekeren
heer Johannes of Johan te Djrakah op meer-
genoemden berg. De heer Würth heeft deze
voorwerpen op zijn terugtocht meegenomen
en afgedragen aan den assistent-resident
van Salatiga, den heer Sigal, die zijn ambt.
genooten in den omtrek in kennis heeft
gesteld van deze zonderlinge vondst en hun
verzocht heeft mee te werken tot de op
sporing van den persoon, aan wien de voor
werpen hebben toebehoord.
Natuurlijk zouden ook bij den genoemden
Johannes informaties worden ingewonnen,
als die kan worden gevonden.
Nog altijd grooter tekortHet tekort in
de geldmiddelen van de Deensche Boeren-
spaarbank, waarin Alberti gegrasduind heeft
wordt steeds grooter. Het bedraagt, volgens
het laatste onderzoek, IIV2 millioenen
kronen.
Een fabriek ingestort. Te Boedapest is
een in aanbouw zijnde fabriek ingestort
waarbij 28 arbeiders onder het puin bedol
ven werden. Men vond er 6 als lijken te
rug en alle andoren zyn zwaar gewond.
Gebrek aan arbeidskrachten in Nieuw-
Zeeland. Uit een rapport, door hetarbeids-
departement van Nieuw-Zeeland uitgegeven,
blijkt een tekort aan loonarbeiders en dat de
arbeid steeds „duurder" wordt. Oorzaak is
het dalende cufer der geboorten en het ge
mis van een arbeidsreserve, groot genoeg om
de door ziekte, ouderdom of huwelijk (ar
beidsters) gedunde gelederen aan te vullen.
In de jaren 1876—1S80 bedroeg het geboor
tecijfer nog 41.32 per 1000 en in 1906 nog
maar 27,08.
De regeering van Nieuw-Zeeland maakt
zich ernstig ongerust over deze weinig be
moedigende resultaten van een 20-jarig groei-
tijdperk. Tweeërlei zal het gevolg moeten
zyn, zegt zy: of de industrie zal moeten
verkwijnen en verdwijnen, of de noodige
arbeidskrachten zullen op de een of andere
wyze gevonden moeten worden. Immers
ook het getal kinderen als arbeidsreserve
is dalend en al was dat niet het geval, dan
nog zouden er vele jaren van achteruitgang
moeten worden doorgemaakt vóór van het
opgroeiende geslacht als arbeidsreserve ge
bruik gemaakt zou kunnen worden.
Geen werkloosheid in Nieuw-Zeeland
gelukkig land.
De porzia van Parijs. De Parysche balie
kon dezer dagen voor de eerste keer een
vrouwelijke verdediger voor de jury zien
pleiten. Het was mejuffrouw Miropolsky,
een van de vrouwelijke advocaten, die voor
de mannelijke Parijsche rechtsgeleerden
tegenwoordig zulke invloedrijke concurren
ten zyn. Ze verscheen in de roode toga met
de baret op hare eenvoudige coiffure in de^
gerechtszaal, waar ze een jonge ongehuwde
moeder verdedigde, die zonder middelen met
haar kind door iedereen verlaten werd en
daarom getracht had zich met haar kind om
't leven te brengen. Het kind stierf, terwyl
ze zelf van haar zware brandwonden genas.
"Wegens poging tot moord stond ze terecht.
Mejuffrouw Miropolsky, die met haar prach
tig donker haar en uitdrukkingsvol gezicht
aller opmerkzaamheid trok hield een prach
tige verdedigingsrede. Haar pleidooi rustte
daarop, dat ze de zwakheid van de vrouwe
lijke sexe stelde tegenover de brutaliteit
van het sterkere geslacht. De groote schaar
van toehoorders luisterde in ademlooze stilte
naar hare ontroerende woorden. En toen ze
ging zitten volgde een luid applaus. De mo
derne Porzia had groot succes de b klaag
de werd vrijgesproken. Den volgent- a dag
had ze evenwel nog meer succes. Toen ze
in een nieuw geval moest pleiten werd ze
door hare mannelijke collega's, die tot nu
toe zonder nijd de werkzaamheden der
vrouwelijke advocaten hadden gadegeslagen
met vele betuigingen van eerbied ontvangen
en hartelijk gelukwenscht.
Moorden te Berlijn. In den nacht van Za
terdag op Zondag hebben te Berlijn twee
vreeselijke moorden plaats gevonden. In bei
de gevallen was een vrouw het slachtoffer.
De vierenveertigjarïge sigarenmaker Otto
Planner heeft zijn derde vrouw met een
jachtmes doodgestoken na haar plotseling
van achteren te hebben aangevallende
tweede moord vond plaats in een automo
biel. Gedurende een tocht door den Tier-
garten schoot de boekdrukker Otto Böhle
zijne verloofde dood en trachtte zich daar
na zelf van het leven te berooven. Pfanner
gaf zich zelf aan bij de politie en werd
gearresteerd. Böhle die zwaar gewond is,
werd naar het Charitié gebracht.
Een eigenaardig zeeofficier. Deze werd te
Berly'n in een hotel gearresteerd. Een jong
mensch had daar een kamer genomen, hij
gaf voor te zijn zeeofficier, te heeten Die
trich Böhm, en hy vertelde, dat hij met
verlof naar Berlijn was gekomen. Hy nam
een prachtige kamer, tafelde als een vorst
en besloot het maal met een flesch cham
pagne. Het viel den eigenaar van het hotel
evenwel op, dat zijne wijze van eten veel
afweek, van die der meeste zeeofficieren.
Hy liet hem daarom de rekening voorleg
gen en was niet al te zeer verbaasd, dat
de officier niet kon betalen. Mijnheer Böhm
had echter, zooals hij bepaald verzekerde,
slechts voor het oogenblik geen geld. Zyn
bediende was met zijn bagage naar Kiel op
weg en zijn geld was in een der koffers.
De voorgewende officier deed zeer ongerust
en dreigde met een klacht, wanneer de
hotelier hem naar de politiewacht liet bren
gen. Hij bleef er bij zeeofficier te zijn. Maar
spoedig kwam er een eind aan de grap. De
politie ontmaskerde hem als de verloopen
zoon van een Berlynsch beambte. De ge
arresteerde was lichtmatroos.
Landbouw.
Kaliproefvelden op Flakkee.
Van deze proefvelden vermelden wy
thans
No Hl. PROEF OP MANGELS.
Proefnemer: de heer E. MASTENBROEK
te Ouddorp.
Grondsoort: goede, lichte zavel in den
polder West Nieuwland.
Voorvrucht: uien.
Bemestingstoestandgoed.
Het proefveld bestond uit 3 perceelen.
Het geheel werd bemest met 150 K.G.
superphosphaat en 100 K.G. chilisalpeter per
Gemet. Bovendien bleef perc. I zonder kali-
mest, perc. II ontving 450 K.G. kaïniet en
perc. III 450 K.G. kaïniet -f 750 K.G. Kalk
per Gemet.
De mangels zoogenaamde Jaapjes, van
eigengewonnen zaad werden 5 Mei ge
zaaid en 1 Nov. geoogst.
Van begin af groeiden de mangels goed.
Op perc. II vertoonde zich meer en op
perceel III minder blad dan op het kali-
vrije perc.
De opbrengst was per Gemet (0,4592 H.A.)
Perc. I zonder kalimest 46200 K.G.
II 450 K.G. kaïniet 60150
Hl 450
-j- 750 kalk 52050
Evenals op het vorige proefveld heeft ook
hier de kalk de werking van het kaïniet
verminderd.
No. IV. PROEF OP CICHOREI.
Proefnemer de heer P. WITTE Mz. te
Ouddorp.
Grondsoort: duingrond, matig hoog.
Voorvrucht: mangels.
Bemestingstoestandvroeger nooit be
mest. Alleen hebben de mangels, die het
vorige jaar op eene vierjarige natuurweide
geteeld zijn wat chilisalpeter gekregen.
Het proefveld bestond uit 5 perceelen, die
alle bemest zyn geworden tegen 300 K.G.
superphosphaat en 100 K.G. chilisalpeter
per Gemet.
Bovendien ontving perc. I geen kalimest,
perc. II 375 K.G. kainiet, perc. IH 540 K.G.
kaïniet, perc. IV 187,5 K.G. patentkali en
perc. V 270 K.G. patentkali per Gemet.
De cichorei werd in het begin van Mei gezaaid
en in het laatst van Nov. geoogst. Van begin
af had het kali vrije perceel veel te lijden
van insektenschade, wat op de met kaïniet
bemeste perceelen in het geheel niet voor
kwam en op die met patentkali in veel
mindere mate.
Daar de bodem in geaardheid overal gelijk
was en vorige teelten of bemestingen geen
invloed kunnen uitgeoefend hebben, heeft
klaarblijkelijk de kaïniet zeer gunstig ge
werkt, wat trouwens op de streep af was
te zien.
De opbrengst was per Gemet (0,4592 H.A.)
Perc I zonder kalimest 6337,5 K.G.
II 375 K.G. kaïniet 14850,
III 540 15547,5
IV 187,5 patentk. 13087,5
V 270 13320,
De cichorei is gewogen op het land, nadat
de bladereD waren verwijderd.
No. V. PROEF OP TUIN WORTELEN.
(Korte deuvik.)
Proefnemer: de heer FOORTMAN te
Ouddorp.
Grondsoortzandgrond, droog, sinds een
paar jaar voor tuinbouw in gebruik.
Voorvrucht: vroege aardappelen.
Bemestingstoestandschraal.
Het proefveld bestond uit 2 perceelen, elk
groot 32'/» roeden die beide behalve
verteerde "varkensmest nog ontvingen 50
K.G. superphosphaat en 20 K.G. chilisalpeter
in twee keeren uitgezaaid. Bovendien ont
ving perc. II nog 20 K.G. patentkali.
De opbrengst is op beide perceelen niet
best geweest. Doer het ongunstig weder was
er weinig groei.
Bij den eersten oogst (half Juni) werd
getrokken van perc. I 45 marktbos per
roede en van perc. II 47 marktbos.
By den tweeden oogst (laatst van Juni)
werd getrokken van perc. I 50 bos en van
perc. II 55 bos.
In beide perceelen kwam de „worm" in
de peen.
No. VI. PROEF OP LUCERNE.
Proefnemerde heer E. MASTEMBROEK
te Ouddorp.
Grondsoortlichte zavel in den Springert-
polder.
Voor vrucht: haver.
Bemestingstoestandtamelijk.
De lucerne was in 1905 in haver gezaaid
en kreeg in 1906 Thomasslakkenmeel tegen
200 K.G. per Gemet (0,4592 H.A.)
Het proefveld bestond uit 2 perceelen,
die in 1907 geen ander mest dan kaïniet
ontvingen en wel perc. I tegen 375 K.G.
en perc. II tegen 540 K.G. per Gemet.
De lucerne groeide goed. Er werden twee
sneden gewonnen op 10 Juni en 15 Augustus.
De opbrengst was per Gemet (0,4592 H.A.)
Perc. I. Perc. II.
375 K.G. kaïniet. 540 K.G. kaïniet.
le snede 4225 K.G. 8926 K.G.
2e snede 3500 3850
Totaal 7725 K.G. Totaal 7775 K.G.
Waarschijnlijk heeft de groote dosis op
perc. II aanvankelijk minder gunstig ge
werkt door te late aanwending (half Maart).
Na de tweede snede groeide de lucerne
nog best door. Er had nog wel een derde
snede geoogst kunnen worden, maar daal
de proefnemer de lucerne nog een paar jaar
wil laten liggen, vond hy dit minder ge-
wenscht. De lucerne ging met een lengte
van 50 cM. den winter in.
Wintertarwe
Gij wilt ook wintertarwe zaaien? Als
ge op kleigrond woont spreekt dat van zelf,
want tarwe is en blijft op de klei een zeer
voornaam gewas. Vooral, als de prijzen
stijgende zyn, zooals dat in den laatsten
tijd het geval is, wordt er heel wat land
met tarwe bezaaid. Denk echter niet, dat,
als ge niet op de klei boert, ge geen tarwe
moogt verbouwen. Ook op lichtere gronden,
op veengronden, welke op een goede ma
nier ontgonnen zyn, zelfs op zandgronden
kan men met eenig succes tarwe verbou
wen. Taaie en natte gronden zijn voor tar
we niet te verkiezen. De beste zaaitijd is
voor tarwe einde September of begin Octo
ber, maar men zaait ook later, zelfs nog
in November. Sommige variëteiten zijn be
ter tegen de winterkoude dan de andere.
ProoCaomor hooft do in hot Wastland cobrullcelijko
Bljnlandacho Roode voor maat gonomon. Dozo ia groüt
11,19 Ml.
