SI
EEDING
BEVA
3 Etalage.
- GOES
s-assistent(e)
Tweede Blad
SCHE COURANT
Iken werk-
ledrijf.
It is: BE VA?
reding wenscht
toestel
lARDSTRAAT 32
lacobstraat 9
rdeeiiger, ook voor
INGEN
leker - GOES
ZATERDAG 18 AUGUSTUS 1934
NIEUWE ZEEUWSCHE COURANT
'Uit het leven van
Von Hindenburg.
FEUILLETON
's Levens loop.
ri" UIT ZEELAND H
ONTSPANNINGSLECTUUR
Kermis
BAZAR
dat in de betere
in ijzersterke,
lire werkkleeren,
iet duurder zijn
oorten. - Komt
lis naar kijken?
'ee in prima staat
|>rden. Moeten weg
aannemelijk bod.
irijzen verkrijgbaar
alogus
vakkundig opgesteld.
s met September.
"strekt door
tad 11
(Hij was geen politicus, gefen( partijlei^
der, 'geen v!ertelgenwpprdige|p van d|e| ean °f
.andere groep,, maar hij "wilde slechts',.
,z»,opis hij! izieidie, „de Treuhamdar des
gonzen Deutsoh-att Volk-as" zijd. Als sol;
dia-at, als veldheer, als Staatsman had lifj
gj^gn ander doel dan te werkfen voor
het geluk en den voorspoed van. het Duit-
sche Rüjk, Geen duitscher wals1, Wfelliöhl
jmiéér gekend en genoot meer iüog '\de
hoogachting van de gjelhieele wereld dan
Von, Hindenburg. Als militpjir heelit hij
een "giwote rol gespeeld; iajs eltaatsmpn
la,at hij, vooral sinds Adoif Hdtlensl regee
ring, geen -groote® indruk pchtelr.
Door een Jevensla-nge g-etiiouwei plichts
vervulling en manhaftig volhouden, is lijij
vnojt de wereld het type; van 'den) rasechte®
duitscher.
Paul Ludwig Hans von TIindenl(ui'g
werd 2 October 1842 te Posen .geboren
,als zoon van luitenant Robert vom B-ene-
cjkendorffl und Von Hindenburg en diens
echtgenoote Louise van Sic'hwigart. Met
Pastehen 1859 begon hij; /Jijin militaire
opleiding ..op de cadettenschool te Wlohl-
statt. Op 7 April I860 werd Paul' vom
Hindenburg bevorderd tot 2de luitenant
bij het darde 'Garde-regiment. Al aan
stonds werd den jongen V,on Hindenburg
gelegenheid geboden om! zijn militaire
kennis en moed te topnen in 'ri veldslag
tegen het O-ostenrïjkisChe leger. Op 8
Juli van .hetzelfde jaar veroverde h^j,
een Oostemfijlksche batterij: en liep hij
in. den slag van K|öiiiugsgra,slZ 'n boolCd-
wonde op ,die echter niet van Zeer tern-
stigen aard wias, dloofrdja.t de kracht van
den kogel gestuit wa,s door zijn helm!,,
die nog heden ,a,ls aandenkfenj zorgvuldig
'bewaard iwlardt.
In den PranschD.uitschen oorlog van
1170'71 streed hij mede als .adjudant).
N,a den slag van St|. Privpit wardiji-ern het
ijzeren kruis 'geschonken. Dat Von Hin
denburg izieh biji de verschillende gevelejhi-
ten met noem' had onderscheiden en ida.t
dit door z'ijn mtede-oiflflcieren en leger
oversten werd erkend', bleek' duidelijk' toen
hij door hem! werd aangelwtez'en om1 bijl
de. k'eizerpi-ocla.mat ie van Wilhelm1 te
Versailles het regimlent te vertegenwoor
digen-, I
|Zfjn buitengewone militaire begaafhe
den verzekerden heml spoedig) gewichtige
posten bijl den ki'ijlgtedien.slt, In l8'73 werd
hij leer,aar aan de militaire academie, en
in. 1877 cioiinlmandant bijl den gropte-n
staf. In 1888 wordt liijbeuoieraid tot
ajfdeelimgschef van het Pruisisch minis
terie van oorlog,. Op 14 Aug^ 189.6 k|oim'E
zlijin benoeming tot chelf v.an den gjene-
rale-n stat' van, het 8ste Armteikarpa te
Kjoblen-z!. Aöhtereenvoilgjens is hij in 1900
Igeoieraal-luitenant, in 1903 comta-andee-
rend generaal van het 4e ArrofaeklclrftJ
to Maagdenburg en in 1905 generaal der
infanterie. I J
Dp 18 Maart 1911 treedt hij1 luit' den)
militairen dfenjst; hlijl was toen 66 j aal
oud. De vele ridder-prde®! dte Zijn, bonst'
sierden;, wiaren 'het bejwij's van zijn schit
terenden militairen dienst.
Paul v-o® Hindenburg stond bij zlijm
heengaan uit den dienst bekend: als leien,
der beste en kundigste officieren van Ihlet
Duits'che leger. Zijn militaire rappel* ver
nielde slechts één. kleine flo-ut en wel
,'d'eze: „er war k'ein beliebter H|of|g|0nE|raJ
gewezen.'-' i
'Deze qiia-lificatie van geen pewoffa
grai®, te z'ijn moet hij gekregen hebben,
dp-or dat bij een gro-o-te algenjeene ma
noeuvre van het leger Hindenburg! dijn
keizer een nederlaag deieid lijlde®.
Het leger w.as volgens dö gebMujlktein
ia twee denkbeeldige vijlandlelij'kte groeien
verdeeld, die unlet elkander slag Zouden
leveren.
'D'e leiding van de eena l-qgeraMe-e-lilulgl
■was in handteu van den Diuitschen kleizler
zlelfbijgestaan, door de bekwaamste officie
ren. Au® het hoofd' der andere pairfcij -stond
Von Hindenburg, De manoeuvre verliep
echter niet Zo-o-als de keizer die had g|a-
wenscht maar zlij bezta-gde hem opd-unkls
Üe hulp en voorlichting der beste Dluitsclhje
ggnera-als een minder -eervol lein-dle. Génle-
rolissimlug Von Hindenburg had het plan
v-a® zijn loperatie's tot in jle Jdeijnste
puntjes 'opgemaiakt en met wiskundige
zekerheid werkte hij het oolb' uit.
'De laatsta dag van de ma.noeuvre was
aangebroken. D'e spanning bij1 de stalls der
beide legergroepen- was hoog gestegen.
Geen bange onzekerheid' over den uitslag,
maar een gedrukte stemming over iets;
24
„En zou u dat 'willen, Mama;? Pij
haar en .dien tnaren ma.n?. Dlat ga-at im
mers geen veertien dagte® goed."
„Vooral wanneer je dadelijk 'begint uit
te varen en te schelde®! P;oei, kind',
vat zij'n dat voor marnieren; je zou, 't
zeil' zoo goed' kunnein' hebben, en ons ook
helpen, maar dat wil je nu eenmaal niet.
Benadeel dms je moeder enZusters ook
niet .op een andere wijze, door je 'Jüoio
tegen een verstandig pla;n te k'amten."
„In elk geval kan ik jpiet mee, a(E
wilde ik ookik moet hier blajlven voor
mijn examen."
„Altiijld dat exammii! Diat geeft immers
toch niets! Je hebt niets voor je moe
der over."
„Mama,zeide Matliilde ernstig en met
verstikte stem, „ik hoop, dat heit 'u, eens
zal berouwen- -dit te hebben gezegd, dam
zal u inzien, 'wie het 't beste met ju
meent. Ik wil mijl in staat stellen, .voor
u em Bernard te -werken' en zoo mogelijk
alle ondersteuning van de familie te ont
beren. Bijl De Breugel, die zich tagtenover
wat allen, reeds 'wisten. Het leger van
den keizer, die bij de manoeuvre d-opr -do
besje pfficieronj was geholpenB ziou dien
du'g een algemleene en v.erpelttctoudc' ne
derlaag lijden, tegen de tiioep-em van iV'oln
Hindenburg, m'a,ar hei vernederendste van
alles was neg, dat de keiz'er zelil zich
moest lateoi gevangen laten neme®,,. Meln
wees Von 'Hindenburg op de pijlnlijlji-o
positie w-aarin hij' Zou garakeii), mjaar lrij
antwoordde, d,at hij' slechts zijn pliclht
had gedaan.
Biij' het uitbreiden, v-aa! den ejorlog. stelda
hij .zich 'besclhjik'baiar, maar in- Berlijn was
jnen het voorval bij da manoeuvres niet
vergeten.
'Op h-et Oostelijk front begon 't jh" ial
epoedig slecht uit te zien. Die gei(iagu
Dluitsch-e strijdkraichten mo-esten wijken
voor de -geweldige Russische lagers en Iwtel
dia verw,oiestten de kozakken een groei
g-qdeolte van Oost-Pruisen.
Bij! het bagiu v-au den oorlog dacht
niem'and in Bierlijn er aan om den -onbe-
leel'd-e.n hofgeneraial op te roepan, ma,ar
thans moest men n-opdgedwangen daartoe
'w-el besluiten. Op 22 A-ug. 1914 iwerd Von
Hindenburg Met het opperbevel is liet
bedreigde Oost-Pruisen belast. Hindenburg
volbracht Zijn taak .op schitterende w'ijize.
Achtereenvolgens versloeg hij de' Klussen
in d,en slaig bij' T.aunieuberg eu b'ijl jdo
Maso-erisChe Mereu.
lOp het Westelijk' front ging bet er o-p
lijken da,t de geallieerden giiige-n .zegevie-
rejr. Men hoopte dat V,on Hin-denbiuir^
redding Zou kuunen brengen en daiarom!
benoemide 'hem' Berlijn in Augiiisimis1 1916
tot chef van don generale®, staf.-Het was
evenwel te l-a,at. W'el toonde Von 'Hinden
burg /lijm .ongeëvenaard loijjlgsmanstalfenl
door o-vei'winninjg pp -oveilw'iniiiiig te be
halen, maar de leans .op de leindoveirwin-
ning was voorbij. D.e oude generaal mlopt
door de nederlaag van het Diuitsclie: leg®
diep ge^chflikt z'ijn geworden; hij' bleef
echter trouw pp zij® post tot het bijtere
einde. Onder de meesterlijke, leiding v-an
den ouden maarschalk keerden de front
troepen in goede orde achter den 'Rijn
teruig.
In het voorjaar van 1925 stierf Inijik's-
president Ebert, Het Diuitsehe v-oikl ver-
l-apgde Paul von Hindenburg 1 tot. z'ijn op
volger. De toestand van liet Duitóche
volle was bij ziijm ambtsaanvaarding z'eer
'baxïheUj'k. Een .groot gedeelte der beste
streken va® het land wiasf door vijandelijke
troepen b-e-Zel, flet buitenland stond o'fwel
vijandig ofwel gereserveerd togon-ovcin liet
DiuitsChl-and, De inflatie bracht burgers
eu regeering in de grootste moeilijlkli'aden
Een geweldige 'wereldcrisis vvaarondtln al
len, neutralen, overwinnaars en ov-eiiiwom-
uen-en gebukt ga,an, stelde hao'ge eisCh-en
a,an, -de bekende Duitsche Ausdauer.
Met den ernst van een geloavig man
en de onwankelbare plichtsvervulling van
een officier heelt Van Hindenburg zijn
krachten gegeyen vo,or de® heropbojuw
van zijn vaderland.
■De jWililelmstra.sse in Berlijn iiS een
-oude straat, -een- straat met verleden. Aan
we-ers'z'ijlde® van den bre-eden rijw'eg staan
groote heeremliuizen en imposante gebou
wen. Achter een -groot ijlzenen hek .ligt
-het paleis' waai- de Diuitsche rijk|s,pre|ei-
dent woont. Het is hief een lebmen, e®-ga,an
va® bekende en vooraanstaande, persone®
in de mlaatschappijl. De spil waarolui pi
d'a,t leven draait is de rijfepresident.
Enorm was- het iw-erk, dat Von (Hinden
burg dagelijks verzette.
Dm z'es uur waarschulw'd-e de wekfe'ef-
s'chel den rijlcispresideint dat de, nachtrust
v-oio'i'b'ij wjais-. Klokslag acht uur kbimt hij
uit z'ijn kalmer en al het personeel' is daar
-zoo aangewend, dat ieder klwlart vóór 8
-op z'ij'n post is, wiamt Zijl Weten dat hun
chef prijs stolt op de uiterste ptipthefbi
Bij. goed weer deed V-on Hiindenfb|'ur|g
eea-st een kleine morgenwandeling dooi'
het park,, 'daarna begon hij zijn .arbeid
tot 12 .u/ur. Het eerste' werk' is: lie.ü
dlowrloppen van de post,, die een dertig
atóbtenaren eerst liebb'en geso-rt'eard, dapr'
er iederen dag een kleine, duizend hfiieviein
binnenkomen. Dta 10 uur treedt' de staats
secretaris binnen met stukken, die o-nder-
teekemd moeten wiorden,. en m'et 'n verslag
va® de belangrijkste gebeurtenissen.
Hierna wordt de pers-chefl aangediend,
die hem een overzicht geeft va® de®
.inhoud en de houding, der binnen- en
bluitetulamdsche bladen. Wianneier dit ia
geëindigd, worden 'de talrijke heiZoékers,
ziooals diplomiaten, gezanten en vertegen
woordigers vain alle mogelijke yeree-nigin-
gen belangen ontvangen,.
T.usschem, één -en twee uur neetot da
president 'n weinig rust, 'waarna tie fliudi-
ënties wederom! iwlorden voortgezet. Maait
Zelden komt liet woprx dat er prdaoi g[e-
g(;ven wordt geen bezoiek'ors m'eier too
ons erger dan eeni vreemde gadroeg, lijom
ik niet aan huis. U. en' Betsie kunt ®ar
tuuriijk d|0.eii wat ia belieft, ;maa,r ik ga
niet met u mee, al kon jk ook."
„Natuurlijk, Ma,!" zoo kwam er Betsio
scherp tussohen, „zijl is altijd de spelbireek-
ster. „Men kan oiietsl met haa.r beginnen;
z oo is 't altijd geweest. Nu, zal Zij
nog oorzaak worden, d-a.t die ongelukkige
verwijdering tuaschen familie langer aan
houdt, maar 't is niets, laat zij hier
blijven. We zullen zien, wat v-oor geld
zij uit die boeken zuigtzie kan, ,als
ze wil, letters eten' en zicli daarmee-, voie-
aen. Ik ben nieuwsgierig, hoelang het .z'al
duren, vóór de honger -haar dwingt ons
te volgen."
Mathilde beet zich de lippen tot bloe
dens toe, om de verzoeking te overwinn-en
haar moeder em zu-ster 'n soherp antwoord
të geven; zu,j| gtond' op, deed .hoed etn
mantel -om en verliet het -huis.
Haar wangen brandden, haiar -h;a,rt
klopte onstuimig; zij: waisi driftig v-an
aard, lang niet zoo meegaande als Char
lotte; haar gelieele karakter kwam in
■opstand tegen de wijze, waarop Betsie
de zwakke moeder tot, naar liet haar
voorkwam, ongepaste en onwaardige din
gen aanzette. Zij h-a,d: haar zwager nooit
mogen lij'den, zelfs niet in de dagen
te laten. Oin! half-8 uur wordt ide mlaal-
tijd- gebruikt, -eu niet zelden fcomt het
voior, d'at dez'e .als gelegenheid moet kli-enen
om te voldoen a,an maia|t5,cha.ppelijkë an
dere plichten. i i
De grijlse president was een -leWeindijg
en aangenaam spreker, die humor op tplriju
wist te steUen.
Na het avondmaal trok hij izfidhj dik
wijls i® -Zijn w'erklkamer terug, wiaalr1 het
licht dan bleef branden tot elf ®ur.
Toen- Ba,ul v-on Hindenburg voor bet
eerst na-ar de militaire .academie v-cgtak
gaf zijn vader hein! -een klein ges'Ch-enS
mede in den vorm van een klein schild,
waarop geschreven stonden de woorden
jBid en werk." Dit aandenken', van z'ijn
vader is hem- gevolgd, d-opr geheel 'zijn
leven. Toe® hij, veldheer was stond |h-et
op zij1® tafel tusschen ,d-e s-tallkiaarteiiy
later stond het «p de sciii-ijftafel van
den ouden rijfepresident, de® eeraten b-ul--
ger van DluitsChlaud.
Tot- tweemaal v-ond P,aul voni Hinden
burg "Versailles ,op Zijn levensweg. Hij
Zag er 'de gloria, de macht, d-e voorspoed
va® zijn volk, en Wijl vo®d_er de vernede
ring, de ellende en de tegenspoed va® zlij®
-dierbaar v-aderland, maa® noch het een,
noCh liet ander deed hem maar een; .opgen-
bliik afwijken van zlij'n lljjfspreu'k „Bid
en werk."
Hindenburg wa,s genu partijman. Zij®
vaderland -en zlij® plicht, een andere jlrijf-
veer kende llij niet en heeft li|ij -ook' nooit
gehad'. i
'Hindenburg was- populair Zoowel bin
nen als over de grenzen.
-Hoe da-cht hiji -oyer do politiek' van
Adolf Hitier De -ster van- pres. Von Hin
denburg was de laatst en tjijd zeer sterk
a-,an het verblekten. Men sprak' o-P schreef
den kaatsten tijd. w.einig meer over h-em,
'die ofschoon hij- de eerste burger wajl
van -liet Dluits'che rijlk^ thpnS geen, «1
meer speelde in dc politiekl.
STEPH. LODII-ÏRS, O.Cist.
Het Zeebad IVJinhurg.
1'83424 Aug. - 1934.
Vrijdag 24 Au'giusituls zal 'het Eoehad
D' .mbiui'g gedurende honderd jaar bestaan.
Dit jubileum' Zal dloor bet gemeente
bestuur aldaar worden, herda-cht o.a.. m-et
een kranslegginLg bij 'liet monument v.an
wijlen dr. J. G. Meszger, die zioh tijldens
zijn werkzaam leven zooveel moeite® ge
troost 'heeft o-m Domburg bekendheid te
geven als badplaats.
Het feestprogramma bevat verder eien
bloemeniaorso- en l'iets-wtedistrijden', waaraan
zoowel de badgasten als de Domburgers
z-zeli' knuuon .deelnemen. Concerten en efin
vuurwerk -staan even-eon-s' p-p 'het pro
gram.
Onder de kleine N-ed-erlan-dsche bad-
jdantsen neemt Domburg ;een bijzondere
plaats in -om zijn omgevinig ;en söboano
ligging. Het .plaatsje ligt verwijderd v.a,n
yrpote centra v,an bevolking en Dp-mburg's
-ojttstrakten zijn mooi. D-e niet breede duin
strook wordt tem deele omzoomd' door teen
schitterend b'oaoh, <le zoogenaamd: Dpm-
burgsohe „Manteling". In dit natumrb-osicli
.jrupeien eiken, bteukan, kast.an.jes. bierklen
ets andere loofblooni-an -en 'kreupelhout,
dat zich meer dan een uur ver lam.gs
do zeekust uitstrekt. Naar bet Zuiden
van D-omb-urg vindt men kleigrond, wel
ke wordt gebruikt als -weide- en bouw
grond. In de omgeving van Dam'burg
vindt men -schoonie, eeuwenoude lamdgloe-
deren, u.a. het Middeleeuwstehe kasteel
„Weistho-ve", omringd -d'oior uitgestrekte
jiarken. Dit landgoied wordt vaak d-oor de
vreemdelingen bezocht, want -het genie*
een vermaardheid, niet -alleen b'ij' die, Ne
derlanders, doch ook- onder de buitenlan
ders. die -het rustige badplaatsje Domburg
reeds bezochten. „W-esthove" was voor
heen het eigendom van, de Abdij vani Mkl
delbiurg. Het kasteel is -omringd dötxr
een viertal torens en bezit een Voorhof.
Inwendig is dit kasteel -geheel gemo
derniseerd en dient reedsl jarenlang -als
herstellingsoord voor zwakke kin-deren-. In
vroeger eeuwen moeten in- d-e omgfevin-g
van Domburg verscheidene Romeimslciho
vostiDgen hebheni gestaan. D-omb-urg is
in de 17e eeuw vooral v;a-n beteekleni'S ge
weest door de vele oudheidkundige
vondsten, welke bijl la,a,g water Werden
gedaan. Offersteen en en altaren- v-oo-r da
igaidin Nehalen-nia-, voor wie hier blijk
baar een tempel stond, en' yoorts nog
verscheidene andere -oiudhedlen1, zo-o-alsi An
gelsaksische en- Karo-lingislcllie munten, vond
men hier. Deze vondsten zijn bijna allo
nog te zien in het mulseumi .cyan '-het
Zeeuwscbe Genootschap te Middelburg en
van voorspoed; maar de lage manier,
waarop hij' de familie zijner vroulw1 in
het ongeluk had béhandeld, vervulde npg
steeds haar ziel met verontwaardiging.
Haar gezond verstand zeide haar' ook
terecht, dat er geen- kan-s -waö -op -huise-
lijiken vrede, -wanneer z'ij gingen saa-m-
wonen.
Na oen poos-wog-geiweest te zijn, ktamm
zij thuis en vo.nd' -liaar moeder e®| zuster
n-og steeds klagend over ha,ar zoogenaamd
wangedrag.
„Mam-a," sprak' zijl, vastbesloten -en ka-!m
„u behoelt zich niet over mij! te bekom
meren, als- ui va® 'woou-plaats veranderen
wilt ik lieb een o-nderkomein1 gevonden."
„Waar r" riepen- beide dam-es als- uit
één mond. -
..Bij de familie va® mijn meester. Ze
willen me daar ;o,p krediet in de® kost
nemenals ik' mijiu examen geda-an, heb
en 'n goede betrekking krijg, za.l ik'
bon mijln -schuld afld'o-ein-."
„En noem je -dat geen genadebrood
eten voer Betsie uit, „bij: vreemde mten-
sclicn, terwijl je eigen ziuster
Mam-a,vroeg Mathilde, zonder naar
de leelds te luisteren, „heeft u iets- tegen
dit plan?"
„Wat zo,u- 'k er tegen kuun-en hebben?,
Je bent altijd even eigenzinnig ,en o-n-
voorts in het Bjijkstaluse-um vknor Oudheden
te Lei-den. O-ok de Ned-erlan«feoh-IHer-
vorm'de kerk t-e Domburg bewa,arde ver-
scllieiden© -oude voorwerpen, d®dh dezla zijn
'hela-as verloren gegaan, tijden-s demi groeten
brand, welke in December 1849 het kooi-
der kerk vernielde.
Omtrent de pla-a-tS D|om,b|u,rg dient 'het
vr.e-ein-a-e: Eomt-nrg bezit als smalsta-d.
bekend sinds 1233, een aantal stedelijke
re-ohten. Verscheidene -ciulde getouwen
vindt men er n-og,. H;et R-a-aidlliuis1 da
teert val^ 1567. Do pla-ast zelf is niet
bijzonder aantrekkelijk; het zijln Dam-
hiurg's. -o-mstreken, die 'hier des zomers
de to-eristen lokken. D'estij'ds woonde te
Dom.u'urg de beroemde masseur Dir. Mesz'-
ger, die 'h ier praktijk uitoefende en ondier
wiens behandeling zioh verscheidene vor
stelijke personen stelde®. D'ezei man heeft
z'ooals wij hierboven reeds zeiden, ook1 veel
gedaan tot den bloei v-an het plaatsje.
Vanuit Domburg worden talrijke (uiit
stapjes gemaakt. De wegen zijn goed
en- de bwseh- en duinrijke omgeving noodt
tot een wandeling.
Zooals ieder© Nederlaindselie hadplaats
onderging Domblurg i® de laatste jagen
ook zijn veranderingen. De N.V. Dom-
burg-sche Zeebad-Inrichting breidde h-aaï
beheer -uit tot nitstek-en-de golfbanen, wiel-
ke 'dloor de kenners tot de beste des Iandls
worden gerekend.
De 'hotels en pensdiona v-oldioemi a,a® -do
moderne eisohen des tijdis. Verder vindt
men aan d-e zeezijde^ vele kleine lieilelijkle
laindhuii-gjes. i
Ook va-n gemeentewege Werd de- laat
ste jaren veel ged-aa-n -om D-om-burg zoo
aantrekkelijk mo-geljlk' te maken, zoowel
voor do inwoners als d-e badgasten. -
In het najaar 1932 besloot de Domburg-
scha gemeenteraad -o-Ver te ga,an tot dien
aanleg van ee® waterleiding. Hlet Water
wordt betrokken uit d-e prise d'eau van
de Middelburgsohe Waterleiding i® Oran
jezon. B. en W. werden! .toen gemachtigd
0-nderhandeliu'gem- te voeren met .Gedepu
teerde Staten en de betrokken gemelente1-
besturem, terwijl een crodiet va® f' 250
worci- toegekend voor Verdere -uitiwlerking
van 'het rapport inzake watervoorziening.
Door dit toisluit -deed' Do-m-burg een. be
langrijke st.ap in 'ha-ar streven o-m de 'bad
plaats ieder seizoen opnieuw .aantrekkelij
ker en comfortabeler te tnjaken,
VACANTIES.
Edmomdiu-s Voorns e® Miete1 van Elpen,
gingen „loeren". Hpe praat 't dorp
Geulemonid-e daarover, -als twee kind-era
van- -de buitenbuurt Olie-kot gaiain „lee-
ren".? Ze 'd-oen dat op d'r eigen raia,-
nier Z.cowel E-dmomduis als Miete had
den- nu al zes ,of z-evelni jla-ar lang, dan
schoolweg algetippeld maar 't dorp. Van
't Olie-kot, voorbij 't Tolhuis, 'n heel eind
Jan-gs ,de Geul, ma-ar Geulemon'de. Geu-
lemonde. wa(ar meester Koeau-ans 'lioofd
was. -
Om-dat 't twee kind-ers v-an Oliekb*
waren, 'wa-s 't erg met de pna-atje-s! 'n
Onderwijzer m 'n onderwijzeres o-p Oli-e-
k;Q-t, Waar vijf huize® en- 'in geitenlhlok
stonden. Daar w-as 'heel Geulemande mee
doende.
Miete van Elpen werd „.geklweekt" bij
d'r tante van mo-eder'si kant, tante Die-
na,. V-an moeder zelf wist Miete heel
Weinig. Maar in elk gev-a,l zeker, dat
ze -naast va-iler begraven lag. In- Geu-
lemonde-dorp, heelemaial redhts, dla-ar. in
de -s'chaduw yam den foren'.
Miete „kom 't doen vaini d'r versterf",
Dat zeien zo in G-eulem-oindle. Niatuiurlijk
zeien ze dat tante Diena verteld-a 't va-aik
genoeg zelf. Om- -dat „versterf' ge
noot Miete ®o,g 'jp klein beetje d-e -man-
dacht. Vim de doiohters vian tam-te Ddema,
die o-verigens geen reden 'had-dien v-o-oir
hun iu-hali.g-s'cihraia-l beetje gev-o-el voioï
Miete. Vo-or Al iete, „die als hun bloed
eigen zuster w-a® lO-pgjevoed", zei-en ziel jm
Geulemonde. „Miete -kon v-oors" zeien
ze d'r -bijGoddank, dta.t Miete dia* kon.
E-dm-omduls Vo-orn-s wais -de ou-diste van
■den wagenmaker va® Oliek-pt. -'® D'ikk'a
eeuw lang -w-oionden de Voorns op .die Wia-
gamnakerij. Zoo glaa,t dat. 't G-aa-t -eigen
lijk 'heel gewoon. Totdat Edmondusi v-an
andere diugan- -spreekt. Andere dingen -dan
velgen en -spaken. Dan fr.o®s,t .vader
Voorn-s z-'n vcorhoofd. Die frons kiomt
da-arin gemakkelijk. Dlat i-s te begrijlpen.
De tijd maaikt 't meest ma-akers met
It'onslijiian. D-e tweed-e broer kon na
derhand in die wiagetnmsikerij v,a® d-e
Voorns blijven. Dan kon Ed-mondus' „lee-
ren'L
Want meester Ko-emanS v,a® G-eul-e-
monde Zei 't van 't begin) lof: die Bdmon-
zeggelijik; wanneer ik je -d'Won(g met ons
mee te gaan, zo-ui je de hevigste ruzie
krijgen met je zuster en zwager. Dus,
om des vr-edesi wil, hoe -hard het mij' ook
valt, moet ik je wel je zin geven. Ik
ben nieuwsgierig, w-at dut fameuze exa
men opleveren zal."
„Och, Mama, niets dan d-e schande van
liet -druipen," verklaarde de ho-ogwijlzo
Betsie.
Kort daarop 'werd het -huishpu-dentje
opgebroken. Mevr-o-uiw Van Bosch au Bet
sio vertrokken naar het Zeeu'wsche dorp,
waar jonker D-e Breugel burgemeester
was. En Mathilde nam- -haar intrek 'bij'
de go,ede, hartelijke familie van haar
meester, waar zijl nu- zonder ©enige -aflei
ding zich met -hart -en ziel aam (h-aar
studiën kon wijden.
XV
Charlotte bracht den winter kalmpjes
tl-oor; ha-ar grootste vreugde waren Wil-
lem'-s brieven, -ofschoon deze vreugde dik
wijs getemperd werd- .d'o-or hun inhoud.
Het vuur, dat hem bij zijn vertrek '-h-aid
bezield, was iweldra, a-anmerkelijik ver
flauwd. Zijn 'werkkring viel hem tegen,
hij, verdiende te weinig, hij, vo-elde ziclh
verlaten.
Dan schreef kij' -hem zoo bemoedigend
duS -heeft ko-p. D-ie moet stud-eeren'. Öp
dit punt was meester Koennanis goed
raadgever, 'n O-uld' raadgever vian heel
Genlemonde. Dut is zoo'n mooi -diag. En
'n dubbel mooi ding is 't, wanneer de re
sultaten go,ed' z'ijn.
Tc-une van 't Moleinhof zat ergens hoog
in 't Noorden iin de g.emeentebadi'ijvlen.
En Molletje Wesenaers de duiklh'ajs
wa-s „dirk" gew'ordem van de coöperatieve
Simt Bancr-atius'. J-a,wel, mee-ster Ko-em-ams
„zag 't zitten". Maia-hte ook nooit be
zwaren, als ie 'n 'half jaar lang zoo'n
leerling, moest „bijwerken", om ee® of
ander taelatings-examaa- te doorstaan'.
Meetser Koemians wist 't -al lang, dat
van Edmondug e® ^liete. Peinzenidl wia-s
meester Koem-ans ma-ar Oliekot gewan
deld. Langs1 dien zelfden weg! die zijn
b'eide leerlingen zoo dikiw'ijlsl gilngen-. Ze
gingen die zesi ,of zeven: jiaar a-a® één
stuk. Meester Koemians wandelde ook
meer dan één keer naar Olieko-t. Zoo
is dat, lalsi men 'n go-eiem raadl Zal geven
aan goeie inentohe®. Aan me®soben 'gis
vader Voorns ,en tainte Diena. Die vragen
niets anders dan eenvoudige®, gpei-en r-aad.
Diaiar begkin-en -ze mee. 's Z-ondaigs ina
de Vro-egmis, als z'e 'n klaars te branden
zetten. 'n Kaars v,an vijftig centen-,
-achter in de kerk' va® Geulemoinide, voor
Onze Lieve Vrouw yam Bijstand. E® daar
ga.an ze mee voort, -als meester Koe
mans maar Oliekpt is .gekomen',
Ln de beste voorkamer zit da-ar dan
meester Kpema-ms. V-a-der Vooras z'it d-a-ar
dan aok. Ongewoon, met klaimlme zlweet»
'haren op z'n tobbend hoofd, dik onder
't h'.iutstof der wiag-enmiafcerij. Zijn- klom
pen staian buiten- de kia-merdeur. Hij z'it
da-ar op z'n kousevoeten bij meester Koe-
nians. „Ja, j.a,", zegt meester Ko-eimaniS,
„laat Edm-ondius maar doen, vte-der V,oom-s.
Dlat zo-u ik 1
Em Edmiondu-s zal niaor .d-e kw-eek-slohool
gaan. 't Is 'm finan-eieele teer voor vader
V.omi-s. Hoe is d'at ook, met zo-o'n wa,-
gMiMakerij Werken hard -eia verdi-enlem
weinig. Diaiarblij! 'n Zwiaar huishonde®-.
Maar Edmondus zal 't er goed afbren
gen en isi 't -dus waard. Met de V-opr-i
zienigheid in gedachten zegt vader Voorns
„J.a". i li,
E® indien mp-eder Vporn plinog leefde
zo-u ze ook „ja" Zeggen. Nu is -diaar alleen
't portretje van moeder Voorns onder 't
soh-o-u w-kruis. Met oogen als Ed'mon-dluls
Voorns ze heeft.
Bij Miete's tante D-iena is meester Kae-
mans -ook geweest. Te voren heeft hij
'n lang onderhoud met Miete zelf gehaid.
Thuis bij -hem, in Geulemionid'e-dorp. Daar
van zegt -hiji nu niets. Tan-te Dienp,
schenkt hem nu ongevraagd!'n kop thee.
Ongevraagd is -om-geweigerd, zegt tante
Diena. Zoo is z-e. Jktzig .eu eigengereid:
'n Zilveren suikerpat en zilveren lepeltjes-
komen er a»an te pay. In deZe beste voor
kamer zit meester Ko-emia®s onwennig.
Ma-ar t-a.nto Dien,a is hier thuis in ,den
yolsten zin-
Ze zegt: „Miete -kan 't ger-u-st v,an -d'r
versterf d-oen". D-at w-eet meester Ko|sj
inni-a. Dia-aro-p -heeft hij- niets .te Zeggen.
Hij vraagt iets. Meester K-o-em-ams
vraagt .altijd maar -heel voorzichtig. Hoe
Wonderlijk, dat m-en met vragen zooveel
zeggen kan.
Al-s meester K-o-emains heenga-at, besluit
tante Diena-: „Alsi d-a* jong yan Voorns
t gaat doen, kan 't on'z'e Miete ook wel
„E-dmon-dus kan 't wel do-en1, ja-," zegt
meester Ko-emamis en tante Diena zejgt er
achter: „No-U dan", zonder de bedoeling
van meester te vatten.
D'a-ar is d-a-n 'n groote vaCamtie voorbij.
Op een en d-anz-elfd-en oöhteffldi zijn zie
naar t station gestapt. Lage mist over
de stoppelakkers von de deUing. 't Sta-
tio-n i-s driekwart -uuns yian Genlemon
de at.
Vader Voorns met Edmond-usi en Tante
Diena m-et Miete. Ze dragen biezte® va,-
liefj-es en pakjes m-et dikwij-lis -aaneen
geknoopte to-uwen er omheen. Aan het
Kruis bij de Geulebrug Mijiven' ze staan.
Edmondus doet n'n pet af. Miete knielt
o-p den voehtigen arduin-tree. -Breed en
langzaam slaat vader Voorns kruis.
Tante Dienia doet 't wa-t ron-selaohtiger.
Nu bidden er vier voor 'n toekomst.
Welke toekomst? Wat weet 'n jn-enslCh
van n toekom-st, als. ie er om -jjidt vloer
n wegkrui-s? 't Z'al 'n heele poosl zijjln,
voor ze hier weer terug aan 't Geule-
Ki-uis zullend-kómen. Vader Voonnis doet
z n oo.gen stijf -dicht. Wagenmaker
'heelt -geleerd bij -stof en splintersop z'm
oogen te letten. Boven den oude® Krnis-
Ohristuis piept zachtjes 't sdhlureiiide blik
van 't kapje.
Dia® staan ze -o,p -e® -ga-am naar 't sta
tion.^ Iemand is achterop gekomen per
rijwiel. Hij heeft met de hand voor .de
mogelijk terug; zij sprak' hem' van hun
vader, die, hoewel zeil niet schrijvende,
toch steeds -de grootste belangstelling- voor
hem -scheen te koesteren e® wien zijl
Zulke moedelqoze brieven niet durt'dé
voorlezen.
t Scheen, dat haar brief hem opwekte,
want hij- verdocht haar op dien toom
voort te gaan; liijl ha,d heimwee naar
den toren, schreef hiji soms.
De kolonel luisterde aandachtig, -als
C harlotte -hem Willem's brieven- voorla-s.
maar hij vroeg Ze zélf' nooit te lezen;
zoo deed' Charlotte haar best, omi den
inhoud zooveel mogelijk opgewekt te dóen
klinken. Ook met Mathilde bleef zijl i®
drukke correspondentie; de breid-e vrien-
üinnen namen hartelijk! deel in elka-ars
lief en leed; het was -dan pok met een
van vro-ugde schitterend gelaat e® .jui-
cliende stem., dat Qh'arloitte 'Geus ihiaiar
vaaer het blijde bericht bracht, da-t Ma
thilde geslaagd w-as in -haar -examen.
„Flink!" zeide de yad-er goedkeurend
,wat zal het meisje moe zijn van -al da,t
blokken. Je moet lia-ar te logeeren vra
gen Charlotte; de frisse'he lurfit zal |h-a,ar
goed doen.
(Wiordt vervolgd.)
