NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR GEHEEL ZEELAND
DEKLEINEBAZAR
DIT BLAD VERSCHIJNT: DES DINSDAGS
DES DONDERDAGS EN DES ZATERDAGS
LIJSTEN, goedkoop!
OINSOAG 3 APRIL 1934
Kapitalisten-Leugens.
FEUILLETON
Het verborgen rijk.
f~l BINNENLAND
NUMMER 40
30*™ JAARGANG
NIEUWE ZEEUWSCHE COURANT
Bureaux van Redactie en Administratie: Westsingel 75, GOES;
Telefoon Interlocaal No. 207, voor Redactie en Administratie.
Bijkantoor MIDDELBURG, Markt 1 en 2; Telefoon No. 474.
Abonnementsprijs f 1.90 per drie maanden, bij vooruitbetaling;
Advertentiën van 1 tot 6 regels f 0.90, elke regel meerf 0.15;
Contractregelprijs, te beginnen bij 500 regels, beduidend lager
GROOTE WAARDE
VAN PUBLICITEIT
WORDT GELEZEN
IN ALLE KRINGEN
Wanneer de niet-roode pers, na. liet in
winnen van de beste informaties over
de toestanden in. Bjusland, de vreeselijk-
ste berichten, mioet geven over de wan
toestanden aid,aar, dan schreeuwt de com
munistische (blclsjeiwistisphe) pers, terstond
„Kapitalisten-leugens.'
Toch zullen we geduldig doorgaan om
de Bolschewistische idealen en praktij,Ken
ruchtbaar te maken en deze keer uit
de getuigenis van de Bplsche'wisten zteli!.
In Amsterdam is gevestigd het Inter
nationale Bureau van de Vrienden van
Sjovjet-Buslandl Dit Bureau geeft een
tijdschrift uit getiteld: „Feiten over de
Bpvjet-Unie'' Op blzL 4—5 van het Jan.y
nummer staat een artikel„De Kerk en
Hongersnood m Rusland,
Pet begint met een schimpscheut op
kardinaal Innitzer, Aartsbisschop van
ÜVeenen en gaat ongeveer va-der .als volgt
„De Paus hoppte bij|zbndere invloed
te kunnen uitoefenen, om1 President Btose-
velt te kjunnen .weerhpuden van de er
kenning v.an de Öpvjet-Unie. Hij| is niet
geslaagd, w'ant de bewering, door de ge
zanten van tien Paus gedag®, als zou
er geen godsdienstvrijheid zijn in Bnsland,
werd door Litwinoffl als leugen aange
toond!.
Iedere Slavjet-burger en iedere, vreem
deling in de Slav jet-Unie wordt niet ge
hinderd in de uitoefening van rij® gods
dienst. De spvjet-unie staat in scherp
contrast met het tsaristisch Biu|5>land, dat
de Katholieke Kerk vervolgde pn ver
schillende godsdienstige secten, terwijl 't
eerste de vrijie uitoefening van alle gods
diensten heeft toegestaan. Iedereen met
een godsdienstig geloof mag bidden tot
zijn God en mag den verkondiger van zijn
.geloof helpen ondersteunen. De Staat
neemt geen notitie van 'hem. Hijj mag
preeken, zooveel hij; wil, hij; mag doopen,
trouwen en begraven, als de mensche® dit
verlangen. Maar izlijjn handelingen hebben
geen wettelijke kracht. Hij mag bekaerin-
gen maken ionder de "Violwlassenen, maar
niet onder de kinderen. De opvoeding der
•kinderen is anti-gadjdienstig. D:e Spvjet-
Unie bestrijjdt den godsdienst als instel
ling en tracht dezen te overwinnen, maar
zijl laat het aan ieder persopnlïjik' over pf
hij! een God off een Kerk! noodig heeft of
niet. Daarom is de geestelijke werkzaam
heid geheel overbodig, want wanneer zij'
niet langer de beschermende hand van
den Staat voelt verliest ziji haar invloed
bijl de massa'.
Aldus schrijven de Vrienden van de
Spvjet Unie.
Lgten we nu dit geval op een volmaakt
eerlijke wijze, toepassen. Stellen wie, ons
een H,oll,andsche arbeider voor met vrouw*
en kinderen en laten we veronderstellen,
dat Holland bolsjewistisch geworden is.
Den niet-bolschewistis'Chen landen wordt
plechtig verz'ekercl, dat het „een leugen"
is, als ze zeggen, dat de Hiollandschq Chris
tenen „wiorden gehinderd in de uitvoering
van hun godsdienst." Maar Jan J.ansen
onz'e Katholieke Nederlandsche arbeider,
ondervindt spoedig w'ie de leugenaars
zijjn. De Kerk, wjaar hiji werd gedoopt en
gevormd, is in een clubgebouw' veranderd,
zonder voor de kerk een cent schadeloos
stelling te geven, mach voor de pastorie
en de verenigingsgebouwen- Die Kjerk,
waar hij; getrouwd is, is veranderd iii een
anti-Godmuseum, wiaar de priesters, en de
kerkelijke diensten bespottelijk Worden
vioprgesteld. De andere kerken en kapellen
van de stad dienen als bioscoop etc', etc,
alleen de khmer, Waar de arme pastoor
wicont is open voor de Katholiekenmaai'
onder zulke strenge en Wreeds voor
schriften mag tnen er binnengaan, clat men
bijna onmogelijk!' k'an onderhouden.
Zooals de Vrienden te Amsterdam' z'eg-
gen, „mag Jan Jansen den verkbndiger
van geloof! helpen ondersteunen;'', i
maar ex is een bropidkaartensysteelmi, waar
28
Op dat oogenblik waren wij genaderd
tot het midden van de open plaats, waar
eemge stoelen waren geplaatst ,en, wij Za
gen andere personen naderen nit de 'rich
ting van de koninklijke hut. Het is
koning Twala, Scragga zijn zoon "en Ga-
gool de oude en zie. met hen zijn de moor
denaars," zei Infadooe en hij wees, op een
•groepje van ongeveer een dozijn reus
achtige en wild uitziende mannen bewa
pend met een speer in de een,e, hand ,eu
een stevige en Zware knopkerrie in de
andere.
De koning ging zitten AP zijn stoel.
Ga.go.ol kroop aan zijn. voeten en de an
deren stonden achter hem. „Weest
gegroet, blanke haeren!" schreeuwde Twa
la toen wij verschenen, „gaat fitten, ver
liest niet den tastbaren tijd de nacht
is al te kort voor de daden, welke moeten
■worden verricht. Gij' taant op ,een gpied
uur en zult een schitterend stekouwspel
z,leD-Kijkt rond, blanke heereu, 'kijkt
a-end. en zijn eeue oog rolde van regli-
van de priesters izlijin uitgesloten; de pas
toor kan .alleen onderhouden worden, van
de kruimels, die bij 'Jan Jansen en da
.overige Katholieke huisgezinnen over-
;bjlïj(ven;.l
Ondertusschen (zcoals Amsterdam1 toe
geeft) is de „opvoeding der kinderen anti
godsdienstig." .Wanneer Jan Jansen en
andere Katholieke huisgezinnen het klaar
spelen dat hun spruiten eens in de week
les krijgen v,an den pastoor, ami hen to
leeren, dat er een (Schepper is, dat de
menscli oen .ziel heeft, dat er een Verlos
ser is, dan Worden Jjan Jansen en!" de pas
toor midden in den winter bijna, zónder
kleeren naar een concentratiekamp ge
stuurd, waar ate izdcli ktunnen wannen en
voeden, met het „feit", toPflls Amsterdam
zegt, dat „geen enkele burger gehinderd
'Wordt in de uitoefening van zlijn geloof!"
en dat de gezanten van don Paus „leuge
naars" rijn.
Hu zal men izeggen dat de Biussische
ideeën hier in Holland piet slaafsch na
gevolgd zullen worden.
Alsof we niet beter wisten!
Waarom die aanyallen in pers en ver
gaderingen op de priesters en het geloof;
wiaarom lezen we, dat dopr de Mostaiu-
■scjie bonzen communisten uit. de partij;
gezet worden „omdat ze broederlijk om
gingen met prof'essianeele verzorgers' van
den godsdienst, die opium1 Js voor het
yolk?"
De vrijheid van godsdienst, die de Vrien
den van Rusland ons voorspiegelen, is
slechts een. bespotting.
Het overlijden vau Koningin Emma.
Eeadiio-to esp raak va.n de
jK|'0;ningin.
Zaterdagmiddag te één uur heeft de
Koningin de volgende radio-rede gehou
den over de beide NederlandsChie1 z|enders,
die opk naar de Nederlandsche overzeesehje
gewesten is uitgezonden
Mijin gedachten gaan na.ar U allen pit
in deze droeve dagen en Ik w'ensch UI door
dit gesprek dopr de radio, een 'bllijk1 te
geven van mijn innig medeleven in het
geen voor U allen een droefnis bleek
te zijn.
Zijl, die vopr ons allen een Moeder is
geweest, is tot Gods heerlijkheid ingegaan.
Haar liefhebbende hart heeft U allen
olmvat. iZijj wist zich iii te denken in de
nooden en behoeften v.a,n geheel ons V(olk,
.zpowel hier te lande als in dej p.vei'zteeschfe
gewesten. Zijl heeft steeds alles gedaan,
wat in haar vermógen w,as, om deze te
verzachten en te lenigen. Zij verst,ond
het ook blijjde te rijn met de blijden en
in hun vreugde te deelen.
Als Volk in gedachten samen te staan
Ota: dit sterfbed, dioet een heel bijaonderp
en hechte onderlinge band ontstaan en
verlevendigt pp zioo. bijzondere wijze ons
aller saam!ho,origheidsgev;oel. Diep ontijoerd
dank ik u daarvoor, en vopr uwl liefde
en trouw-, haar gedurende Haar lange
en zegenrijke leven betoond. Vopr het
geluk en cle ;z|oinnesc!hijin, die Gij daarin
hebt gebracht, voor uwl warme belang
stelling en médeleven tijdens Haar ziek
bed en voor de laatste hulde, .zteioi in bloe
men als op andere wijze tot uiting ge
bracht. De ontroerende bewijzen van aan
hankelijkheid ,aan Hapr ba,ar en bijl de
ter .aarde bestelling van ha,ar stoffelijk'
overschot betoond, hebben Mij! diep ge
troffen. Gijl hebt daarmede de schoonst®
kroon o,p haar leven gezet.
Innig dank did U ook namens de Mijnen,
voor Uw hartelijk' medeleven en vioor de
ontelbare blijken v,an deelneming, van Uj
ontvangen. Bijl .allen weemoed welke door
liet hart gaat van het kind, dat jüaiair
mjoeder moest afstaan, is het onvergetelijk'
heerlijils te ervaren de liefdevolle hand
van God, die alles zooi beschikt heeft.
ment tot regiment. „Kunnen de 'sterren
Ui een gezicht bieden als dit.2 Ziet, hoe ze
sidderen in 'hun boosaardigheid, al dege
nen. die kwaad hebben iin hum hart en
het oordeel vreezen van den hemel 'daar
boven!" „Begint! begint" piepte Ga-
goal met haar schelle stem, „de hyena's
zijn 'hongerig, ze huilen om voedsel! Be
gint! Begint!"
Daarna wa.s er een diepe stilte, v,er-
scnrikkelijk! gemaakt door een voorge
voelen van wat komen zó®.
De koning lichtte zijn speer op en' plot
seling; werden twintigduizend' voeten op
geheven, alsof ze behoorden aan één. mam
en neergezet met epn trap op dé aardje.
Dit werd driemalen herhaald en d:e stevigli
grond dreunde en beefde eronder. Daarna
begon van een ver punt eea enkel© stem.
een klaaglied' te zingen, waarvan het re
frein ongeveer luidde: „W,at is het lot Van
den man en de vroiuiwi?" Het autwplord
werd gegeven door alle stemmen: „Dood!"
Langzamerhand werd het gezang over
genomen van oompaglnie tot qotapagnie, tot
net goh ede leger zong. Die Woorden waren
met gped te volgen, maar ze schenen be
trekking te hebben op verschillende; man-
schelijke gevoelens, vrees1 en vreugde. Nu
eens scheen het een liefdeslied, dam weier
Zij heeft niet beseft, dat H,aar krach
ten de hopge, stoppende kjoörtseu niet
zlouden kunnen weerstaan. Zijl is in do
armen van haar Heiland ingeslapen, zjou-
der het naamtouze lij/den van aibcheid
nemen te hebben mtoten ondergaan, zich
look in de laatste dagen v,an Hja.ar leven
omringd wetend van hen, die Haar het
liefste waren. Thans, waar 'wijf hia,ar mloe-
ten missen, 'zjopals 'wij! Haar steeds zOo
gaarne b'ijj óns en om> ons z'ajgen, blijft-
het belangrijkste, üij! en Haar lief'de ons
omringen.
Zjj trachtte steeds een zegen te z'ijn
voor ons allen. Ik besluit toet den] 'wensch,
dat deze .zegen zich voor U en vopr Mij
moge uitstrekken tot ver over hare
groeve..
Oongrcs van den Ned. Bl-K. Bond
voor groote gezinnen.
Gisteren is te 's-Hertoigenbosch in „Ca«
sino" het gez'insoongres van den Nederl.
Bi.-K. 'Boud voor gropte gezinnen" ge-
IjjoU'den.
Cpngres-vparzitier was 't. hopfdbestuurs-
lid de heer H;. O. M. Wijiflf'els j
Om half elf! woonden de congressisten
in de kathedrale basiliek' van Sri Jan ge
zamenlijk een H. Mis bij'.
Op de vergadering,:' die zeer diuk werd
'bezocht, spraik allereerst pater dr. F.
Sichweigmain O.P.1., prof', aan het Alberti-
num te Nijmegen, over: „Het gezin, be-
dchb'iVwd in het stelsel van het indivi
dualisme en v.an het collectivisme."
Prof. Ileymeyer Si.J. spralb over „Klin-
derzegen", terwijl tenslotte de bondsvoor
zitter de heer J. v.an. Meegeren pen rede
hield over „Moeilijkheden van het gezin
in de huidige maatschappij en middelen tot
oplossing."-
Het clongres nam' een resolutie aan,
waarin de volgende wenschen werden ken
baar gemaakt:
„Het nemen van maatregelen ter be
teugeling van zedenverwildering, vooral
dioor de gemeentebesturen.
Geen verdere opdrijlvin'g vaji belastin
gen en druk! door crisis-mgatregelen, al
vorens een vrijlgezellen-belasting is inge
vloeid, i
Vooral de behoefte-factor mee te laten
spreken vopr groiote gezinnena, bijl steun-
verleening en Werkverschaffingb. bij
het distribueeren van goedkfoope levens
middelen.. i -|
Herziening van de Ziekte- en invalidi
teitswet ten gunste van het gezin,.
Bevordering van een .algemeene hiuur-
verlaging. Dioorvoering van een billijk»
schoolgeldregeling berustend op progres
sie naar het inkomen en degressie naar
het aantal kinderen.
Verleening van reductie op gas, w;ater
en electricitoit.
Bevordering van de toekenning van kin
dertoeslagen door subsidie vopr de be
staande fondsen en voor de nieuw' te Bticli-
ten fondsen,."
Het Paasclicongres van de S.D.A.P.
Ziaterdagmiddag is te Utrecht het
Paascheougres van de St'Dl.'A.P. begonneni,
.Voorzitter Oudegeest sprak het openings
woord,. Bijl "de behapdeling der kwestie
Dpys verliet deze, wijl hemi het woord
w-erd geweigerd, de hïjieeniklombt, Over de
partijleiding en de hoiu.dinig van het be
stuur inzake de anti-oprlogsliga gaven
zich 30 sprekers ;op. Mevr. De Vries-
Bruins pleitte tegen verslechtering der-
positie van de vi'o;uw, Opk1 de Duitsche
boycott k'wiam ter sprake en de houding
der S|. D. raadsfracties bijl voorstellen tot
INZETTEN GRATIS
NETJES AFGEPLAKT
GOES
een majestueuze krijgszanjgi en tem slotte
een lijkzang, welke eindigde in een. hai't-
versciheurende klaoht.
Weder was het stil op het plein en 'we
der werd de stilte verbroken diopi- een
handbeweging van den taning. Onmiddel
lijk 'werd er een geschuifel van vaeten
vernomen en uit de massa krijgers) kwa
men vreemde f'igim'en op ons to.elo.open.
Toen ze in .onze nabijheid kwamen, Zagen
wij dat het vrouwen w'aren; de meesten
van haar 'waren reeds bejaard; en hadden
wit haar, d'e gezichten waren g'everfd,
geel en 'wit gestreept, op haar rug hing
ëen slaDgenvel en om! hapr middel droelglen
zij een band, gevormd doior menschelijlke
beenderen; ieder hield een tooiverroieide in
de versclirompelde hand. Er waren er tien.
■in het geheel. Toen ze voior ons waren
hielden ze op en een van ha,ar, met de
roede naar de kruipend® ftguiur van G,a-
göol wijZeaide, riep: „Moeder, .oude moe
der, waj zijln hier!" „Goed, goed! gjoed!"
antwoordde de oude, „rijn je Pingen, scherp,
Isanuisas, kan je zien op donkere plaat
sen?" „Moeder ze zijn scherp."
„Goed, goied gloed! Zijn je .opren open,
Isnausis, gjj. die woorden hpiort, welke niet
over den tong tarnen S" „Moeder, ze
zijn opefi." „Goed, goed, goed! Zijln je
loonsverlaging van overheidspersoneel. Ir-
Albarda verklaarde dat de anti O. L. op
militairen leest 'was1 geschoejd en bereid
illegale wegen te volgen. Zondagochtend
lichtte dez'elfde spreker de oomclusieis, van
het herziemingsrapport toe en verklaard»
dat 'de :5j.)D.\A.P. bereid i® iedere regep-
ring te steunen, die de democratie be
schermt en het faéciène bestrijdt. Sipreker
beoogt, d,at 'wijziging van het partijstand
punt getaden is t.o.(v. de nationale ont-
'wiapening, welke actie zal moeten plaats
maken voor een ten behoeve van inter
nationale ont'wiapeningj.
Tot partij;-voorzitter werd gekozen Kjopa
Vorrinkherkozen werden tot secr.-penmï
Ci. Woudenberg en tot secretaresse meji
mr. Bibbins Peletier.
Uit het ronde kamp.
In de avondvergadering van het Paasch-
congres der Sl.D/A.P, heeft ir. Albarda
Zaterdag een ppzienbarende verklaring af
gelegd over de eenigézans 'zonderlingjei hou-
derlmge houding van de Partijl tegenover
de anti-aortogsliga.
.Verschillende sprekers, hadden in scher
pe bewoordingen de ho,udiug gelaakt,
w'a.arbijl aanvankelijk de Liga van partlj-
b'estumrsw'ege moest werden gepro.pageierd,
terwijl nu voor kprt op de meest abrupte
wijze alle contact werd, verbroken en
aan de partijlgenooten werd verboden.
Zeer tot verbazing v,an honderden aan
wezigen heeft ir. Albarda aan de hand
van een in zijk bezit geraakt rapport ver
klaard, wiaarom' de BJDsA.P. niet langer
toet de Liga in eee k'pin .gaan. Want meer
verregaand dan Mpisserts plannen, meer
uitgewerkt dan diens op schrift vastge
legd systeem van marschoolonnes, strdj!d-
formaties, alarmeeringstelsels en ineea- dier
gelijke instituten, die er op z'ijn gerjcht
langs illegalen weg naar de mócht te
grijpen, was het rapport van de Liga.
Noemde Miiesert wijlselijk' niet de doel
stelling v,an dit alles, het Liga-ra.pport
schrodm'de niet Zulks openlijk te doen.
Als dit stjj|k, .aldus Albarda, in handen
was gekomen van de regeering, zou niet
alleen de Liga, maar pok de Sj.D.iA.P[„
die nu eenmaal .zekere banden met die
Liga niet ontkennen kon z'iju opgeheven^
Niet verboden alleen, maar door den rech
ter ontbonden, .als zijnde gevaarlijk1 voor
cle orde.
Typeerend was, dat o-p denzelf'den dag,
Waarop het Partijbestuur het contact met
de Liga verbrak, de politie opdracht heeft
gekregen, een .onderzoek in fei stlellen naai
de gedragingen van de Lig'a.
Het was ook de Liga, die hier en daar
opzettelijk1 vechtpartijen is gaan uitlokken
met cle fascisten en 'wat het partijbestuur
van dit alles het pijnlijkst heeft getrof
fen, was, dat noch de gedelegeerden van
do SiJXlA.B. in het Ligabestuur, noch het
partijbestuur o.p de hoogte is gesteld van
deze doelstelling.
Dé Nederlandsche bevolking in 1933.
Het Zal wel geen betoog behoeven, dat
de .ontwikkeling van onze bevolking, Zoo
wel op rich z'elve als vooral in verband
met de abnonntale tijjdsptotetandiglieden en
de daarmede samenhangende to.en'elm|ende
rationalisatie van het bedrijfsleven, in
tafige ma,te de aandacht verdient. Zulks
te meer, .om!dat in deze ontwikkeling in de
latere jaren qen grondige verandering is
ingetreden, Zij liet da,t dezte uiteraard!
haar uitW.erkinlg eerst geleidelijk kan
openbaren. Terwliji in alle voorafgaande
eeuwen de bevolking van ons land blijf den
aanvang der vorige eeu'wl tot ongeveer
2.5 millioen was aangegroeid, js «lijf sedert
tot de volkstelling van 1930 gestegen tot
7.9 millioen, dus ruim; verdriedubbeld en
nader tot 1 Januari 1934 tot 8.3 millioenv
Echter is het temjpoi van toeneming, dat
sedert liét midden der vorige eeuw' tot ten
met liet eerste decennium der tegenwoor
dige van volkstelling tot volkstelling toe
nam, sedert in dalende richting oangebo-'
gen. De zeer aanzienlijke teruggang der
ruiken, kan je het land zuiveren v,ap. de
bonzen, die kwaad in den zin hebben tegleto
den koning, en tegen hurtme naburen Zijt
gij gereed' om rechtvaardigheid te dqen
van den hemel daarboven-, gjj', die ik heb1
opgevoed, die gegeten hielbt van het bcond
van mijn wijsheid en gedronken vaai het
water van mijn tooiverkunst „Da,t
kunnen wij, moeder." „Gaat dain, gijl
gieren, ziet, de mannen die dooiden maken
liun speren scherp; de witmensrfhen van
verre zijn begeeriigi om te zien. Gaat
Met een wilden kreet vegspgeidefcri zidh!
de vrouwen in alle richtingen, de ndt)g!e-
droogde heenderen rammelden, om haar
middel als zijl liepen en ze gdng'en naar
verscliillende punten vau de Samengepakte
menschenmassa. We ktonden ha,ar niet
allen met onze oiogen volgen en rwhttem
dus onze blikken o.p Isanujsi, die het
dichtst hij ons was. Toen zij! nog ma,ar een
paar passen van de krijgslieden verwij
derd Was, hield ze stil en begon wild te
dansen, al ronddraaiende met een angeloiof1-
lijke snelheid en zinnenuitroepemd. als:
„Ik ruik hém, den kjwaadidoener!.Hij!
is nabij', hiji die zijh moeder vergdfti,glde
Ik hoor de gedachten van hen, die kwiaad
denken van den koning!"
sterfte vindt laatstelijk! een nog verdei-
gaande daling der nataliteit tegenoiven.
rich, welke naar een s'tabilisiatie v,an het
bevolkïngscdjlfer heen-wijst. Voorshands ia
dezte echter nog niet bereikt. In heit ai'gie-
loiopen ja,ar is, mede door vestiging boven
vertrek van 810.8 personen, het bevol
kingscijfer weder met 107.302 zielen toe
genomen, een toeneming die zelfs wieder
gr.ooter w,as dan die in 1932, welka
105.499 zielen bedroeg, en dan die in 19.31!
met 100,339 zielen- Maar, z'ooals hier
onder nader zal .worden toegelicht, is rede-
llijikërwlijze te verwachten, dat dit ac'erea
eerlang kleiner omvang Zal gaan .aan
nemen. De teruggang in de' daling der,
sterfteverhoudingende ingetreden ver
andering in den leeftijdsopbouw der be
volking, welke het aandeel der jonge leef
tijdsklassen inperkt, en dat der ouderen
vergroot, en de tot nadenken stemimende
onafgebroken daling van het geboorte-
dijlfer wettigen in ouderlingen samenhang
deze conclusie!.,
Th,ans .overgaande tot nadere korte be
schouwing van de voornaamste cijfers be
treffende den loop der bevolking in het
ailgeloopen. jaar, «teals deze onlangs door
het Centra,al Bureau voor de Statistiek
zdj|n openbaar gemaakt, in vergelijking met
die der laatste vtij|8 jaren in het Rijk
en de groep va,n de gemeenten m[et bij
de laatste volkstelling meer dan 100.000.
zielen (welke groep voor de laatste drie
jaren ook de gemeenten Haarlem en Gro
ningen .omvat), geven wij .eerst de cijfers
voor geboorte en sterfte per 1000 zielen.
Daarbij; wtorde .aangeteekend, dat de kin
deren 'die tusschen het tdj|d'stip der ge
boorte en d,a.t der geboorte-aangifte zijn
gestorven, in het totaal der geborenen
Zoowel ,als in dgt der gestorvenen Zijln
medegeteld-
Geboren Gestorven
per 1000 zielen .op 1 Jjuini van! elk jaar
Blijlk' :gr. gem. B'ij!kr gr. g'emi,
1929 22,-8 18.4 10.7 9.9
1930
23.1 18.5
9,1'
9.2
1931. 22,,2! 17.6
1932 22.0 1.7.;l
1933 2Q.8 lttj?
9.6 9,0
9.0 S.5
8.8 8.51
Het algemeen gebbortecijifer, clat in zoo
verre een biet volkhmen betrouw,baai-
beeld van de wterkelijjklieid geeft, als
daarbij wordt uitgegaan van de veronder
stelling, dftt in de verhouding van het
aantal vrouwen in de vruchtbare leeftijds
klasse tot de geheele bevolking gelen ver
andering kwlam', is Zooals bekend -
bij| ons sedert 1877, toen het met 37,1;
zijjn hoogste punt bereikte, met kleine
schomtaielingen teruggeloopen en heeft in
1933 weder een laagte-reciord bereikt.
K.oioals wijf te dezer plaatse reeds vroe
ger hebben opgemerkt, kan men van de
beteekenis van dezen teruggang zich w|el-
licht het best rekenschap geven, diopr
na te gaan welk aantal geborenen
zoude z'ijln ingeboekt, als het zicli op
liet genoemde pèil had gehandhlhnafd. Er
zouden dan in 1933 305.228 kinderen zijln
geboren in plaats van 171.287 die werke
lijk werden ingeschreven, of 133.941
meer. 1 1
Het geboiortequotient over 1S8084
is 100 gesteld, was in:
1885—'89 96.4 1920—24 75.7
1890—'94 94.3 1925'29 66.9
1895— 99 92.8 1930 66.fi
1900—"04 90.6 1931 63#
1905—'09 85.7 1933 1 62#
1910—'14 SOft 1933 59#
1915—'T9 72.19
Het tempo, der daling is (lus in da
laatste jaren sterk toegenomen en voor
de jaren na 19;24 is' de daling .ztelfs nog
gr,coter geweest dan nit de cijfers spreekt
om'dat in de sedert verloopen jaren da
tusschen geboorte en aangifte gestorven
kinderen bijl de levendgeborenen w|er<i'©B
medegeteld. In het absoluut cijfer kwam
in het ,af!geloopen jaar eveneens daling;
het bedroeg 7,238 minder dan in 1932.
Sneller en seller danste Zij', tot ze in
zulk een staat van Wiaanzin wiais| gekomen,
dat' het eohuim haar op den m^md kwam
en men haar geheele lichaam zag! trillen.
Plotseling hield! ze ,o.p, viel o,p den dr,ond
en kroop als een .hond. Met een gjl sprpngl
zo weer op en w®es met haar tpluVer-
roede een grppten krijgjsiaaji ap®. Onmid
dellijk grepen twee van zijn kamer,adeny
die naast hem' stonden, den veriOprdeelden;
man bij den arm. 'en liepen met hem in da
richting van den koning- Hij Wopdi geen
weerstand, ma,ar -wij zagen, dat hij! zijn
beenen voortsleepte alsof ze verlamd wa
ren en dat zijn handen, w,aa2'.ujt d'e speer
was gevallen, slap wiaren. Tlwlee of drie
van de leelijke beulen traden op hem tqe
en keken naar d'en kloning, als wachtten
zij o.p zijh orders. „Doodt hem!" zei
de koning. „Doodt hem!" galmde Ga-
gO,ol, „Dopdt hem!" zei als een eöhjq
Scnaggja.
Nog bijna voordat de wpjorden uitge
sproken waren ,was de verschrikkelijke
daad volbracht. Eten man hiadl zijh speer
gedreven in het hart van het slachtoffer
en om dubbele zekerheid .te 'h'ehhlen, hgd
de andere hom: met een zwai'en slag! de
hersens ingeslagen.
(Wordt vervolgd.).
