DONDERDAG 1 FEBRUARI 1934
NIEUWE ZEEUWSCHE COURANT
GOES
GEMENGD NIEUWS
ge®. Men wildq het korps gelegenheid
geven zich aan te plassen.
Een paar leden moestien zich hun mea
ning omtreja't het minderheidsrvcuorstel, to
tale| of heffing der subsidiea .vaoriqehoiudein,
twee andere 'wanen er voor.
Verschillende leden verklaarden zich
met de heffing van 20 opicen'ten op-de
atraattelasting te kunnen yereenigein. Eie®
paar andere leden wanen aanvankelijk Van
meening dat instede van 20 opaentan op
deze belasting, .heffing van 10 opcenten op
de personeele belasting da voorkeur zou,
verdienen.
Bij de vermakelijkheidsbelasting bepleit
ten enkele leden bij herhaling het vrij
stellen van veree.niginge.n, dia verplichte
uitvoeringen vioior hun leden moeten geven.
Een lid wilde heit percentage' voor heipaal-
de vereenigingen (voetbal) nog v-erhioioigeu,
waartegen enkele andere ledein ernstig be
zwaar maakten.
Enkele leden waren van meening, dat
de verhooging der tarieven der honden
belasting met _50 o/o het aantal 'honden
zoodanig gal doen dalen. <iat de1 (Opbrengst
niet hcoger of van weinig beteekeinis: zou
worden. Een lid wilde progresisieve hef
fing voor z.g. luxe homden, een .ander al
leen verhooging voor deze categorie.
Een der leden had gaarne wat meer
voortvarendheid gezien bij de voorstell-n
tot reorganisatie der politie. Enkele leden
merkten op. dait in de begrooting jvri me;t
een te dezer zake ta bezuinigen bedrag „is
rekening .gehouden, ma.ar dat nog niets
van de plannen bekend is. Gevraagd is
of opheffing van het politie-oommissariaat
niet mogelijk is. Anderen meenden weer
dat men a,an één inspecteur van politie
genoeg had.
Gok wterd er op gelwezen dut de ataun-
normen voior de werldqoizen te Vlissingem
met 33 o'o verlaagd waren en te Middel
burg niet.
Kiekje uit den Baad.
D,e eerste zitting van den Raad in 1934
was in meer dan één opzicht merkwaar1
dig. De traditioneel® schriftelijke Nieuw
jaars wenisch met uitgebreid overzicht,
bleef ditmaal achterwege. Dia voorzitter
bepaalde zich tot bot opnpemen van «enige
markante feiten en 'n soberen zegen-
wenisch, die door dhr. Bdk'hardt beant
woord werd.
Er was ook 'n andere stemming, 'n nn-
dere sfeer in da raadszaal. Men voelde
dit aan, zonder er juist woorden voor te
vinden, 'n Paar belangrijke voorstellen op
de agiemda, schenen, haja,r schaduw vooruit
te werpen. Er viel ook meer breedspjraj-
kigheid te Constateere®, dan we van de
vroede vaderen ge woon zlijjn. Ieder agendas
p.untje dobberde korter of langer op het
spraakwater, om 'u stoute vergelijking
te gebruiken.
Hpog, zeer hoog gingen de golven der
emotie bijl het voorstel om op aandrang
der hooge autoriteiten1 wijzigingen aan t-e
brengen in het reglement voor het politie
personeel. Die belangrijkste onder de „ver
langde' wijzigingen was de inkrimping
van het ipolitie-k-orps.
De minister vond dat 12 man en ('n
hoofdagent, in vergelijking met- andere
plaatsen, te hoog was voor Goes en wilde
vermindering met 2 man.
Men begrijpt hoe het den burgemeester
die juist altiijfd voor vermeerdering van
het korps pleitte t-e moede was, toen Wij'
dit plan .aan den Rh,ad moest overleggen.
.Wijl begrijlpen dit ook en daarom Zullen
we ieder gesproken woord niet opi 'n
godsuehaalt-je wegen. Gelukkig ook, wist
de voornaamste opponent van den Voor
zitter, dhr. de Roo, zich op buitengewone
wlijjze te beheerschen, zioodat het peil van
het debat parlementair bleef. Dhr. do
R|OOi was het m.l. niet eens mat he:t plan
van B. en W,. pmi het korps te- verkleinien
dioor het niet .aanvullen van mogelijke
vaehture's; hlij' vond op waehtgeldstel-
linig .zakelijker en meer in overeenstemi-
ming met het initiatief der regeering.
Tenslotte wist dhr. v. d. Dpes de 'par
tijen te vereenigen op een tusschejnvoorstel.
Tot Januari 1936 zal er niet ingegrepen
worden. Zijn er echter op genoemd tijd
stip nog agenten te veel, dan '-Zal oip
wachtgeldste-lling velgen. Of het fïnanc.
voordeel voor de .gemeente groot zal zEj|n?
iWlanmeer de dienstrooster ongeveer hete
zelfde blijft en men begint met overwerk
-'n uitlating van den voorz. wees in
die richting dan zal het resultaat niet
veel beteekene®. Ook de goede geest zal
het hier moeten doen.
Dje Gasthuiskwestie, die langzamerhand
de geheels gemeente-politiek) vergiftigt,
drukte ook: Maandag weer haar stempel op
de izitting.
Het is de vloek der booze daad, zlooils
Schiller zegt, dat ziij' Steeds weer |tot
ander 'kwaad aanleiding geeft en onwille
keurig moet men bij dez'e geschiedenis
ook denlken aan de woorden van Tagore
„Wanneer men iets najaagt w.at men niet
durft iz'eggen, komt men tot dingen waar
aan men nooit had gedacht.''
Het Gasthuisbestuur beeft en bloc ont
slag gevraagd. Dit is grit verleend, zóó
grif, dat ook het bestuur begreep, hoe
gaarne men het vertrekken zag. Uit een
ontstemming da a,rover, zoo vermoeden wSj
tenminste, volgden de stappen van dhr.
Pilaar, ondernomen tegen de verkiezing
van het nieuwe bestuur. Formeel was die
verkiezing inderdaad onjuist, omdat zlij'
was gebaseerd op het nieuwe regiemtent,
dat nog goedgekeurd moest, worden.
Gezien den toestand, die om ingrijpen
schreeuwt, iziij|n B. en W. blijkbaar over
het 'flormeele bezwaar heengestapt, waar
op het zeer alarmeerend .uitgeroepen
„halt" volgde en B. en W. o.p .pijnlijke
iwiijlze tot retireeren werden gedwongen.
Pers en publiek moesten de Zaal uit
toon de voorzitter het zijne over een en
ander wilden zeggen, doch torn w5J terug
kwamen en het ee.ne gezicht Vertrokken,
het andere rood en het derde iwit zagen,
toen begrepen wlijj Wel, hoe het er ge
zwaaid had. Agrn allen twijfel dienaan
gaande maakte bovendien dhr. Visseher
een einde door het ontsLagen bestuur ee®
brevet uit te reiken, dat dhr. Jonkiers
een „rood paspoort" noemde.
Oneervol is dit einde voor het atfgei-'
trede® bestuur; helaas staat Goes nog
maar aam het begin van de misère. Die
burgerij; zai moeten bloeden voor wat an-'-
'tleren bedreven en dit woord anderen slaat-
waarachtig niet alleen op liet genoemde
bestuur. Het is, om van do (jninderei
gode.ni te zwijgen, evengoed een schande
voor de overheid, dat alles geduld werd en
wordt wat men deed en doet tegen het ah
gemeen, belang in.
Met de vorming van oen nieuw bestuur
is nu begonnen. We zullen afwachten
of dit andere banen betreden zal.
WAARSCHUWING.
Deze en volgende week zal in de bios
coopzaal van dhr. v'. Lier-e da film „The
song of songs" draaien.
Wij vestigen ier de .aandacht ,op dat deze
film door del kath. filmcentrale afgekeurd
is op da volgendei motiev'en: profanatie
huwelijksontrouw; nuditeiben.pervers en
zinnelijk spel der hooifdvertopkster.
Geen Katholiek dus naar deze schan
delijke rolprent!
Hooger als ooit te voren is het aan
tal aangeslotenen bij de GOESSCHE
BADIO CENTRALE. Thans slechts f 10
aansluitkosten. (Adv.)
Kruiaingrn. Maandag „vergaderde de
raad.
Medegedeeld wordt dal Ged. Stmt -n
■hunne beslissing over de begrooting ,1934
■hebben verdaagd; dat Gedep. Stalen zich
niet kunnen vereenigen met de salaris-
verlaging van het hoofd van dein Vleesch-
keuringsdienst, da,ar deze met 'hunne goed
keuring is aangesteld op! een verminderd
salaris van f 2000 onder beding, toen dat
voor hem geen Verlaging zou plaats heb
ben.
Da meerderheid van B. en W. stelt voor
om dit voor kennisgeving aan ta nemen,
en desnoods in beroep, te gaa,n bij de
Kroon. Dei heeren Sinke an Groof zijq
tegen deze verlaging, terwijl de heer Van
Hootegem meent, dat het een fout was het
salaris toen te brengen op f' 2000. Weth.
Kola is ook tegen verlaging in dit géval.
We-th. Francoys meent dat de nieuwbe
noemde is aangesteld op dit salaris en het
onbillijk zou zijn a]s dege ambtenaar aleen
weTd vrijgesteld van verlaging. Ook de
heeren Burkunk. Minnaar en Witte spr.--
ken in dezen geest.
Da voorzitter zegt ,da,t het hier oim de
billijkheid gaat tegenover de andera amb
tenaren en niet over de® persoon. Het
voorstel Van B. en Wi wordt met 7 tegen
4 stemmen 'aangenomen.
De voorzitter deelt mede, dat h:it hek
om den toren en kerk is aanbesteed voor
f 926,70, en waar in de vorige raadszit
ting de toezegging is gedaan dat B. e,n W.
niet meer zullen uitgeven dan de toege
stane raming van f 810, is vla® den Am
bachtsheer van Kruininge®, den heer Ver
meulen van Kruiningen te Wassenaar, bij
dein burgemeester na kennisname va® dein
toestand en het plan, de ontbrekende; i' 120
geschonken. B. en W. stellen voor dit ge
schenk te aanvaarden.
Voorgelezen wordt een verzoek om ver
gunning' .aan O. v. Nieiuiwenhuize, tot
bouwen aan de noordzijde va® den Rijks
weg „en waarin geklaagd wordt, dat dit
zoo lang duurt. De voorzitter zegt. .dait
nog geen besluit van Gedep. State® binnen
gekomen is.
De| heer Witte meent, da) B. en iWi
dit bouwen willen tegenhouden, „gezien da,t
het huis van O. Kole zonder eetaige, forma
liteiten is gebouwd.
De voorzitter zegt, dat toen Ged. St.
nog „niet de bezwaren hadden tegen lint
bebouwing a.an de Noordzijde van de®
weg „en ook da .inspecteur der Volksge
zondheid bezwaren heeft, waarom B. ,eta
W. geen vergunning kunnen geve®.
Alsnu is aan de orde be,t voorstel tot
verkoop vla® bouwgrond in het bpuwtplan
aan het Burg. Armbestuur, met het doel
het stichten van «en tehuis voor ouden
van dagen.
Dei voorzitter zegt, dat B. en W. met
genoegen dit vqorstiel Voor het B. A. wil
len verdedigen, als zijnde «jen prachtig
sociaal werk. waardoor aan ouden van
dagen een betere toestand wordt bezorgt
en een praehtterrein in de kom der ge
meente daarvoor is gekozen. Het plan is
opgezet voor 24 kamers, eonvarsatiezaal-
bestuurskamer. centrale verwarming, elae-
triseh licht en is het, resultaat van lange
voorbereiding.
Het voorstel werd aangenomen met 9
tegen 2 stemtmen.
Schore. Maandagavond vergaderde de
Gemeenteraad.
Van het Burg. Armbestuur was een
verzoek ingekomen om f 1200 kasgeld be
schikbaar tei stellen uit de gemeentekas.
Uit een ingesteld onderzoek is gebleken,
dat het armbestuur dit bedrag .noodig
heeft. 13. en W. Efelden voor gunstig te
beschikken ov dit verzoek en het geld
beschikbaar te stellen tegen een rente van
3 pet., zijnde de rente, die anders bijl de
Boerenleenbank wordt ontvangen. De min
derheid van B. en W. wilde het kasgeld
renteloos beschikbaar stellen.
Met alg. et. werd gunstig op. het ver
zoek van het Armbestuur beslist, terwijl
met 4 tegen 3 st. werd besloten 3 pet.
rente in rekening, te brengen (tegen d'hra.
Glerum, Bruijnzeel en 'Karelse).
Ten aanzie® van da werkverschaffing,
werd medegedeeld, dat hat ingezonden plan
(delven polderbinnenslooten) nog niet is
goedgekeurd en da,t de mogelijkheid be
staat tot helt laten delven wan enkel® sloo-
ten te Vlake zonder Rijkssubsidie. In het
laatste geval kómen 50 pot. der kosten
voor rekening der gemeente, aldus miet
duurder dan bij de regeling met- subsidie.
Met alg. st. werd goedgevonden, dat hier
op wordt ingegaan. Verder deelde,die voor
zitter mede: dat de steunregeling is goed
gekeurd voor het tijdvak 10 Dee. tot 12
Mei; dat Ged. Staten hun beslissing om
trent de gem. begrooiting voor 1934 ver
daagd hebben.
Na, eenigei discussie yverd met alg. et.
besloten een bedrag ad f33.60 beschik
baar te stellen voor extra hulp aan werk
loozen (steunverleening B). Va® het Nat.
Crisis-Comité zal een gelijk bedrag worden
ontvangen, zoodat vlqor deze: huLpi be
schikbaar val zijn f 67,20.
(Van het Burg. Armbestuur was een
schrijven ingekomen, waarbijl ip afwijking
met een vroeger gedaan aatnbod tot be
schikbaarstelling van grond voor uitbrei
ding van de begraafplaats, .een groo-
ter perceel in erfpacht wordt aangeboden.
Het restant heeft namelijk g-eian uitweg jan
vormt een geheel met het raeda aange
boden deel. Het armbestuur wil de' erf
pacht zien bepaald op d' 80 per jaar voor
heit geheel (waaronder da bestaande be
graafplaats) en voor den duur vgn ,65
jaren, ingaande 1934. B. e® W, stelden
voor hierop in te gaan en oiv'er de bestem
ming! van het deel vla® de® grond, dat
voorlocpig nog niet voor begraafplaats
noodig, zal zijn ta beslissen in een vol
gende vergadering. Dit werd inia. «icnige
discussie goedgevonden.
Iersrkie, Tot voorzitter van 't Burger
lijk of Algemeen Armbestuur alhier is
benoemd de lieer Jacob Willemsbn.
Heinkienszand. In de Vergadering van
het mustsoheng-ilde waren 30 leden aanwe
zig. Herkozen werden als bestuursleden
de heeren M. de Wilde cn J. Lokèrsie.
Ingeleverd waren 11555 mnsschen, waar
van het hoog&te aantal werd geleverd daor
J. Wirtz' met 4094 £tuks, de prgmie
voor het hoogste aantal was 'f 14. De
inkomsten v,an de kas was f 84,71, uitga
ven f 81.30, gloed slot f' 3,41. De; leden
vereenigden zich daarna aa.n een gvmeein-
schappelijken maaltijd.
Baarland. Zaterdagmiddag vergaderde
de raad dezen' gemeente- Met kennisgeving
aiwezig dhr. A. M. Stekotee. 'Die voorzitter
opent deze eerste vergadering in dit jaar
met een enkel woord, waarin hiiji wijst op
de crisis waar ook onze gemeente onder
Heeft to l'ijlie.n. Die igroofei werklposheid
brengt een onha.udlbaren toestand voor die
financiën der gemeente. Drh. Traas dankt
namens den raad den voorzitter voor het
gesproken woord. De voorzitter delelt
mede, dat bericht i9 ingekomen, dat het
geld beschikbaar is gesteld voor de ver
legging van den Mtelsehed!ij[k, wiat in werk
verschaffing w.ordt .uitgevoerddat ber
poemd is tot voorzitter van Burg. Arm
bestuur dhr. Iv. Zeievaart. D.e voorzitter
stelde thans aan de orde de steunreger,
ling voor werkloozen. Die vqqrZitter zegt:
als het werk aa® den Stelscbedijik klaar
is, zlij® er voorloopig geen objecten m'eer,
zoodat moet wordea overgegaan tot steun
regeling. Dhr. De IRtijlk.' vraagt hoe de
steunregeling zal ziijjn daar er thans werk-
looize® zijjn, die 3 dagen pier weak werken.
De voorzitter zegt, dat steunregeling in
hetzelfde geval geschiedt- als bij, werkver
schaffing. Dhr. Traas spreekt ziijjn leed
wezen uit, dat wordt c-vergegaan tot steun
regeling. Hij vindt het 'funest voor de
werklojize® als er geen we.rk meer voor
hen is en vraagt of het niet mngelifk is
met toeslag uit d« gemeentekas de wlerk,-
looizen in het vriijp bedrijf te laten arbei-
detn. De voorzitter heeft tot nog toé hier
niets van vernonjen. Dhr. de Vriend zegt,
wti( moeten deze steunregeling beschouwen
als een noodzakelijk kwa®d. Hierna avordt
deze aangenomen zonder hoofdelijke stem
ming.
Vaststelling bediening' lijkwagen. B. en
W. stellen voor dat het voeren van een
lijk vanaf sterfhuis naar begraafplaats
niet hooger wlordt bereikend dan f5 plus
f 1 voor het terug rijde® naar liet sterf
huis. Dhr. de Riijk vraagt heelt de raad in
deze zleggemschap. De voorzitter zegt, dat
dit wel het gieval is. Dhr. de Riijfk had) het
beter gevonden als B. en W. in pverlelg
waren getreden met den tegenwoordige®
vervoerder. Dhr. de Vrie®d zegt, dat nie
mand is aangesteld. Dhr de Rlijj'f zegt, da,t
dit tarief voor liet dorp kan, mata,r voor
het deel buiten de kom zeer laag is. Dhr.
de Vriend wlijjst op het loon der vracht
rijders. Dhr de Rijk zegt, dat wij1 dit niet
met elkander mogen vergelijken. Dhr Zee
vaart verklaart zich voo-r een klassestel
sel. Odlt dhr. Traas kam zich hiermede
vereenigen. Dhr de Rijk stelt, voor dat 13.
en W. hun voorstel terugnemen en met
een ander voorstel komen. Bij! stemiming
staakten de stemmen.
Dhr. Boomman vraagt naar de kblen-
buns en naar de vorst-negeling. De voor
zitter beantwoordt hem.
Dhr. Traas wlijjst op1 de groote snelheid
waarmede auto's door hot dorp rijjde®, en
vraagt Of' hier niets tegen te doe® is.
De voorzitter Zegt, dat als er gava,ar is
er zonder verordening verbaal kan ■vol
gen. Sluiting.
Kwadendamme. Op 29 Januari j.J. hield
da plaatselijke aftleeling gan den R.-K.
Laadarbeidersbond „St. Deius Jfedit" haar
jaarvergadering. Ajanweizig het. voltallige
bestuur en bijna alle leden, alsook de
weleerw. heer ka.p.-laan als afgevaardiigde
van den zeereerw. heer Pastoor.
Na de gebruikelijke opening bracht de
voorzitter dank vcox de blijken van mee
leven bij gelegenheid vla.n ©au sterfgeval
<em glaf in het kort een pverziöht vaa
del vereienigdng in het afgielootpie®1 jaar;
hij lieit de lichtzijden en schaduwzijden,
da révue passeeren en vroeg de® lede®
voor dit nieuwe jaar hat- vertrouwen in
het bestuur e® de geastielijWe leiding.
Aan de orde jaarvierslag .vlan den
'Secretaris die daarin wees op het f|eit-,
dat da werkloozenuitkeering hetzelfde
was gebleve®, dat met vreugde, ien dank
baarheid de tegenwoordige zorg voor de
werkloozen -was aanvaard. Hij bracht hul
de aa® den gestorven Geestelijke® Advi
seur. aan wiens herinnering te v.eirseni-
ging een blijk van waardeeringi „bad ge
schonken, en begroette met. groote dank
baarheid het werk e-n de sympathie van
de® nieuwen Geest. Adv., eindigende met
dó getroffen -steunregeling als het bereikte
resultaat.
Hierna kwam het jaarverslag Ven den
penningmeester „die .als ontvangsten boek
te f2307.34, als algemeone nitg. f2076,20.
■ada plaatselijke uitg. i' 195.64, blijft, batig
saido van f 35.50 met stand vja® vorige
kas f 33.90, totaal dus f' 69,40. Aantal le
de®: 94. Beidie verslagen wierden o-nvleran-
deird goedgekeurd. Volgt puint va® be
stuursverkiezing. Er ware® geen njeuwia
candidate® aang'ebode®, ien ®a nogmaals
daartoe gelegenheid tia hebben giegeven,
werden de aftredende iedlen bij ,a.elamatie
herkozen. Deze name® hunipa banoeiming
wederom aan. Bij de mededleelingen wlerd
dooi' den penningmeester blekend gemaakt,
hoe .cipi 't «ogenblik die' werklojoz|enkas
werkt., en wiekte de voorzitter den leden
op „gehoor te geven aan de alglameene op
roep naar eien vergadering ylam de R.-K.
Staatspartij te Cfocs, wat door den kape
laan extra werd onderstreept, en wiees den
leden op hun plaatsl te sta.an in Wet legter
va® Christus, qp 't gebied, waar dat te pas
komt. Nadat enkelen van de rondvraag
hadden gebruik gemaakt, wait naar genoe
gen werd beantwoord, sloot de voorzitter
op de gewon® wijze.
Vrijdag 2 Febr. a.s., des middags om
2 uiur. zal de zeereerw. hi"i r Pastoor H.
v> ennen op de vergadering der Landbou
wers en Tuinders uit onze parochie ieiein
bespreking houden over 't onderwltgp:
„Wat nu te doeuin dein nog „bbjvpnden
crisistijd?" Aller opkomst is dringend ige-
wenscht. Velen, zoowel oudere® als jon
geren hebben zware zorgen, Wat te doem
om de sombere- toekomst 't hoofd te bie
den? Komt allen!
i Brouwershaven. Dezer da,gen hing dier
slager v. N. alhier a.an oeuige, drooigstok-
ke® achter op 'zlijln e.rif een partij epiek
bemevtens eien rundiertong. "Toen Wij[ den
volgenden morgen een ®ii ander .wilde
|wieg®'emen bleék alles te zljln Verdwenen.
D|e 'politie stolt eelni o,nde.rzioék in.
Cling®. Wij hebben reeds varsrinli-nde
malen bericht over onderhandelingan om
trent de vestiging vla® ee® Fransche wol-
lenstoffen-industria i® Oost-Zeeuwsch-
Vla,anderen, dia er op; ingericht zou zijn
om mettertijd 300 arbeiders te werk ta
stellen.
Da onderneming .heeft thans: ee® ter
rein ter grootte van 1 II. A. aangekocht
tei Ciinge.
Spoedig zal aldaar met den bauw van
de1 fabriek begonnein worde®.
IJzendijk'e. Maandagmorgen brak brand
uit in den winkel van de w'eduiwe Groos-
raar.Hochhart. De geheele winkel brand
de uit. Verzekering dekt de schade. Oor
zaak onbekend.
R.-K. STAATSPARTIJ EN DE
NIEUWE STROOMINGEN.
Op initiatief van den R.-K. Staten-,
kieskring Goes, had gistermiddag in Slot
Ostende te Goes een propaga-ndavergade-
ringl .plaats, waarin de heer v. d. Srule
optrad als spreker.
Dhr. Menheere opende die bije|enk'omst
met chr. groet, heette allen Welkom en
uittel zijn vreugde over de gropte, op
komst. Aanleiding' .tot. deze vergadering
was, zoo zeide hij, de, fascistis'dhe propa
ganda in dit gewest. Nuttig.'wierd het ge
acht -tegenover de -door de N. S. B. lont-
wikkelde beginselen ,die, der R.-K. Staats
partij te stellen. Vergemakkelijkt werd dit
door het propaganda-secretariaat der
Staatspartij die e®n aantal sprekers ter
beschikking heeft gesteld. Voorts herin
nerde spr. aan de, brochure „Hou zee of
hou vast" ihij wekte op.tot Verspreiding
en verleende het woord aan den genoem
den spreker.
Dhr. v. d. Brule zei in enkele groo
ts lijnen hef werk der R.-K. Staatspartij
te willen schetsen, aan de hand Van omzie
kath. beiginsirietn. Wij zullen niet beigin-
nen met ee® -aanval op hetgeen wij niet
moeten hebben, maar wij zullen aanton-
nen dat wij zijn e® blijVe® principieele
katholieken, die. hun beginselen wille® tuit -
dragen in de maatschappij, ook' oip poli
tiek) gebied en dan in de een? R.-K.
Staatspartij (apiplaus).
Sp'r. begon met een -terugblik. Er is een
tijd geweest waarin wij, in de geme.cnsehap
mets beteekenden, omdat wij elkaar miet
verstonden.
Toen kwamen de voorvechters om voor
ons een positie te bevechten in Nederland,
waarin zij slaagden. Onze- invloed is ge
groeid. Het oppermachtig liberalisme,
waarmee zooveiel onzer vroeger meieüepen
is verslage®, dank zij de katholieke ople
ving, gerugsteund door de. BnOyolieh Re-
rum Novarum e® onze organisaties. Al
wat wij verkregen, kregen wij «hter niet
da® na veel strijd. Gelijik'stefUing Van
onderwijs; vrijheid Va® drukpers, welke
de ontwikkeling bracht van onze 'kath.
prachtige bladen; -eigen universiteit; kath.
radio-omroe/p, waardoor de verlammende
neutraliteit in den aether gebrokien ko®
worden, enz. Daarom ga er Cen saluuit
uit naar onze voorrechters, di© de baan
bereidde®, waarlangs latere kath. gamera-
tieis -naar da victorie schreden.
Komende tot de R.-K. Staatspartij, „zei
Spr. dat eenheid plicht- is. Geen hokjes
zetten in eigten buis. Wij moeten nieit
schipperen met rigen geweten en prob'eeren
zooveel mogelijk van de katholieke lijn
ais maar ©enigszins toelaatbaar is. Strikt
genomen zijn wij vrij' in .politiek', maar be
trachten wij de eenheid -niet. dan balem
meren Wij de doorwerking „der kath. Be
ginselen op staatkundig gebied. W|at heb
ben wij in politicus te doen? Oinze invloed
bereikten wij door onze eanstwillendhaid'.
Toen wij dit jaar bij de verkiezing „strijd
hadden in eigen kamp, spoorden onze bis
schoppen dan ook dringend tot eenheid
aan. zonder welke, geen overwinning jnc«-
gelijk is. Ieder die -deza eenhieid zou wil
len breken, overwege eerst of daar reden
Voor is. Toen bij het einde Van 1933 het
nat. soc. in Duitschland trioom'fe® vierde
en hier begon «ver te,.waaien, bjeeft in
Oct. j.l. onze R.-K. Staatspartij een mani
fest uitgevaardigd waarin zij haar stellin-1
gen kernachtig uiteenzette etn haar voor-f
uitsitxevende koers duidelijk laangaf in .aem
klinkend program. Spr. lichte de voor
naamste punten van dit. m)anifeist nog erietn
toe. Ten aanzien van de democratie, die de
Staatspartij voorstaat, zlei spr.: Er is in
Nederland een volksinvloed gegroeid
waarin ook wij ons deiel van medezeggen
schap' hebben. Laten wij dit niet offeren
a.a.n de dictatuur. Het democrati-goh stelsel
beeft ook zijn fouten; gewaakt moet bijv.
worden tegen partijen die hun vrijheid
zou misbruiken, dat de veiligheid Van den
Staat in gevaar' zou komen.
Komend tot het uggentie-program onder
streepte spr. wait het manifest behelsde in
zake gezonde, handelspolitiek en werkver
ruiming. Spr. weet dait er ontevredenen
zijn ten opzichte dezer punten-; dit is be
grijpelijk. Ons geheele staatsbestel is nog
doortrokken van de ,o,ude liberale leqonamie.
Tei lang' 'heeft men hierin berust toen alles
zoogenaamd goed -ging. Nu ziet men edh-
ter in dat er' ordening moet komen, maax
-als die ordening alleen va® boven moiet ko
men en nog niet leetlt in die maatisWha-ppij
dan zal da hulp; voor .de een, weer critiek
uitlokken van hen die er de Weerslag va®
voelen.
Men moet begrijjpen, dat er een we
reldcrisis is en stagnatie moest er wel ho
me® nu het buitenland onze overproduc
tie niet meer opneemt. Met c'ritielk al
leen, komen we er niet. We zullein ver
betering moeten verkrijgen in soc'. eco
nomische- richting, door bedrijf graden, ipro-
'djuctictregeling enz.
Het urgentie-program handelt oiok ortjr
steun aan den middenstand; ook dit be
drijfsleven vraagt ordening. Wij, weten
wat wij, willen, doch er zlij® tegengestelde
stroomiugen, die remmen. Spr. staat da®
even. stil b'ij) het- krachtig overheidsgezag
dat de R.-K'. Staatspartij', wil maast trouw
aan het Oranje-huis. Wlij' hebben dit ge
zag en die trouw niet te loeren van na.t.
soc.wij; hebben oudere -brie-ven(Ap
plaus).
Krachtig propageerde sp:r. een o|p|geri
wekt georganisaei'd-piolitiek leven, ook bui
ten de korte verkiezingsperiode.
Hebt gij;, 'bepaalde wenisehen houtd dan
contact met ,uw afgevaardigden en leenen
die u da® 't oor niet-, trek daar da® ®!w
elonsecpuenties uit t>ij| 'n volgende ver
kiezing.
Aan, 't slot van het eerste deel 'zijner
rede herinnerde spr. eraan dat voorheen
onzen strijd voornamelijk tegen liberalis
me en socialisme ging. Vee'l hebben wij
bereikt en of wij dit behouden zullen,
ligt alleen aan ons juist besef o-ve-r de
politieke oenheid.
In 't tweede deel van zijln rode, kiep
handelde spr. de zoogenaamde nieuwe
stroomingen. In de mentaliteit van vela
menschen is iets aan het veranderen. Te
genover de reclitergroepeu, stónden vroa
ger liberalen en socialisten als' voornaam
ste tegenstanders. Bijl ons voert Op de(
eerste plaats ons katholicisme den boven
toon. De vaste beginselen waar wijj óp
koersen, misse® die andere 'partijen. Van
daar de gro-ote tegenstellingen. Wijf toetsen
alles a.a® ons beginsel; hij de .andera niet-
cliristelijjke partijen, domineert he.t be
lang. Hierin ligt de reden dat zjoavte'el
jonge liberalen tegenwoordig het oor leer
nen aan nieuwe politieke bewegingen. Me®
vindt geen voldoening b'ii eigen richting,
men zoekt. En hiervan 'prófïteeren de
fase. e® nat. soC. groepen, Vooral omdat
zij' optrede® in «en ontredderde wepeld,
die zooveel gelegenheid tot cïitiak' ver
schaft. Uitvoerig betoogde spr. dat onze
plaats in, zbo'n beweging niet is. Wljj hefo-
benl er niets Wij) -te winnen er jalles bij1
te verliezen.
Het voorbeeld van Italië zegt niets.
Daar was een politiek-achterlijk volk, «en
zwakke k'ath. partij! en een maatsckaplpte-
lijke chaosdaar was het te begrijlpen, dat
men om een Mussolini vroeg. Bij: ons is
alles gelukkig anders. Wlijj hebben éen re-
geeri-ng die weet wat z!ijf wil en zijn teza
men in een welge'f'undeerde pa.rt.'ij, hebben'
schitterende kath. organisaties' en eigen
pers. Hier heeft het jOpfreden va® .dan
fascistische dictator geen zin. j
Dan. het nat. soc. Mooie na'am! Maar de
praktijk? Kijk over de- grens. Het partij
program der N. S. B. is afgeschreven.
van het Duitsche en zou men da® d-etokfen,
dat Ze hier anders deden als daar. Hef
Duitsche Centrum beschouwde de Nazi's
qok niet als zo® gevaarlijk'. -Weggebezemd.
Jeugdbeweging? Ze staat nog, ma,a,r hoe?,
De barbaarsche sterilisatie zal er kómten,
ondanks het kerkelijk verbod. Da kath.
kerk'? Onze geestelijke vrijheid is hier
gewaarborgd. De Duitsche, katholiekendag
te MainZ leverde het betwlijfe, dat er va® de,'
vrijheid der katholieken, niets mleer is
oyergeblieve®. D'e kath. 'p'ers in Duitsch
land is geknecht. Die middenstand is g<e-
paaid met anti-warenhuis-,aetiie. Ze staan
er echter nog in volle® bloed. EjlikJen dag
blijkt opnieuw hoe de katholieken daar
worden teruggedrongen in hun huiskamer,
Zoo erg als wijf het hier n®g nooit beleieifd
hebben. (Applaus). Ook 'al denkt- men
dat er een economisch voordeel te behalqu
zou zlijln met het nat. soc'., nou men dan
daarvoor al he.t andere miogen oprif&ren.
Neen, nooit. Nu wlijl vrij' kunnen spreken
e,n handelen, danken Wij] dit a.an onZe ja
renlang eensgezind gevoferden kamp. Lie
ver daarom de veilige Weg en, blljjVen
in de. R.-K. Staatspartijl' (Applaus).
Daar er va® de gelegenheid tot het
stellen van vragen hiennamd gébruik maak
te, sloot voorz. Menheere. miet een pittig
woordje de .geslaagde Hijfaehkiolmst, dank'
brengend aan den spreker voor Zijln vu
rig, overtuigend woord.
Uit ee® E uitseh c nerntratiekamp
ontvlucht.
Te Vlodrop (Limb.) hébben de mare-
thaussee twee uit concentratiekamp .bij
Keulen ontvluchte Oostenrijkers aangehou
den. Zijl werden, in afwachting van hun.
