ONS
NOORDEN
Tweede Blad
SUCCES
wsche Courant
De loman van Robert Haftings
IWSCHE COURANT
ER!
RECLAME
rant- en Handelsdrukkerij
te GOES
Benito Mussolini.
FEUILLETON
KERKELIJK LEVEN
Letteren en Kunst.
rij"CMM£ of„7U'QLIE
ONTSPANNINGSLECTUUR
Op den vuurtoren.
ZATERDA® 29 JULI 1933
NIEUWE ZEEUWSCHE COURANT
rï-Is
z akknmkn3chbn dib
de Katholieke be
volking van het
Noobden wensohhn
te bebbikbn moeten
benig r.-k. dagblad
voor db noorde
lijke provinciën
voor dit doel ge
bruiken en hebben
Advertentie-tarieven te vra
gen, Administratie, Groningen
rken
scouranten
•amma's, Wissels
tiën, Tabelwerken
(aarten, Dankbetuigingen
Opening, Reclamekaarten
itatiekaarten, Convocaties
soorten Enveloppea
au's, Servetten
irendrukken
kwerken
ncurreerend
genoemde Drukwerken zfln
den ons gaarne aanbevolen
Itolië's 'dictator izjal heden zijn 5 Os tien
eehoortedWg herdenken. E®? Werd geboren
in het Meina dorpje Prediappiipi in de jRo-
mmuia. iZijto voider iwias smid, kastelein on
teo-elijtetijd 'burgemeester, terwijl 'Zijn
moeder ond-erwijlzeresf pan de school in
bet doipiwf®- W1 vader, Alessiandrpi Mus
solini, W|a(9 in rijm omgeving epu gevreesd
re.voiótiiqnniajr, die -zlijin -kinderen een harde
en streng© rtpjvtiedingi gaf. Zijd voornaam
Benito p.ntving Mussolini naar den bemneih-
teu (M-exiqaansdhie® revojtuitiipjnpajr Benito
yjuearez, 'die Maximilipp®, de MeilZeg' van
Mexico, izpnder vorm vian pronte liet ïlusi-
leenen en voor wie® Alejandro MuSsolinj
een grqotei veneering kóesterdev (Vanaf -zlijjn
jeugd 'heielft Mlussolini Steeds een jjlztereji
wil en een buitengewoon doorzettingsver
mogen jaan den dag gelogd, wrik© eige-n-
schappan versterkt zïjh göwtordle® djp|or do
opvoedingsmethode ya® zjijn vader. Dpiz©
leerde Zijn kinderen n.l. roods vonajfl hun
orroegsten j-eiugd izd-cfhzeM en anderen te
veidedigen. Benito Mussojini leerde dit op
den dag, dat eien opgeschoten jongen hem
rijn speelgoed! njfnaml en hem. een ppk
sla,ag gajf. Huilend liep Wijl naar talis,
wlaar >z|ijn vader Vroeg, wiel hem! Wad ge
slagen; ,,'Wjat, «en jongen gijooter dan jij'?
En je Wetbt hem haten gaan 2 Deer tool)
jezielï te verdedigen als een man, inpla®ts
van te grienen als een vrouw1!", zeide e&jin
vader, plaza wloprden maakten een. diepe®
indruk opl het kind. Plotseling hield' het
op met huilen en foraioht den verderen dag
dpor met het puntig sKjlpen van een steen.
(Nog vóór den niyond izlotdht Wijl den knaap,
die hem: Zijn speelgoed had (ont-no-ïn'en, op
en sloeg met den pu®itig|en steen :z|qo lang
opdiens hjoioifd, dat Mjl "Moed zag. T|oen
was Mjl voldaan. Zel'fe nu njog Speelt, nis
Wijl daarover spreekt, een tiipitsöhe, kwtap,d-
aaidige giimüpóh om! zSjh liplppen. Het is
een feit, diat iem!ands jeugd veel' Van zijin
persoonlijkheid Openbaart. E|n in de jeugd
van Mussolini is gok veel gtdWeest, dat
anderen in stap! heeft gesteld helm' succ'es
te verspellen en een p,an!wtij|zing vormde
dopr de gorote eigenschappen, welke in
hen sluimerden. Als jongen wtas Benit|a
wild en koppig, met leen lidht ontvlaimlhaatr
teünlperamlent. Hlijl ,w!as een mlooil'ijk kind
om op te voeden, m|a,ar zo,o spontaan, 'zoa
levendig en Zom vlol sterke jeugd en vol
harding, dat lbij: allen, die mlet (hemt in aan
raking (k|wam', van hem! gingen hqudpn.
Hij' lüelid v©e-l V|an zlijn ouders en. zploWtel
zijn vader als zlijh moeder 'begrepen, dat
Mj geen geWlqpn (kind wias. (E|ens Heide zijn
moeder \ot hem: Benito, jij; moet iets
bijzonders t,ot stand brengen," waarop de
jongen ernstig antwlpprddle1: „Moeder, ik
«tal po(k iets groots tot ^t'an'd- 'bieügen,"
Benito Mjusstojini w|a|s 15 jaar oud, toen
hem Ibïjl het gpmeentebestuur van een na
burige gemeente een betrelkjking werd aan
geboden als schrijver. Benitjo ptond in
dien tijd echter als izleer koppig bekend,
aopidat da burgemeester bijl nader inzien
-tijh otabod terugtupjE „(Ekl kjan deze be-
treiktking niet aan Benito igeve®, Mjl is (veel
te stijfhoofdig! en ontstujmigl," aaide het
hoofd der gemeente tot Mussolini's vader.
ÏD|azle, 'diei zlijn kind kende, spruit toen de
gedenkwaardige woerden: „Ijk! geloof', da,t
u er verbaast is jen dajt het; bestkuur vlan dit
dorp later 'zicjb even ergplvter deze to-
sLissing -z|al schajnten, als het .tastuiur van
(ikiliê, dat Weigerde een onbeduidende b©
.trekking te gaven pan dem grqoltem Bran
cesdo Crispi". Benito Mussolini ao®, toen
gaan studeeren vepr ondertvïj|sjen'. Met
jnoeite On insppnning bracht Mj| het izioover
en kreiejg Hel'f's een plaftts wan een vollkis-
schoiol tegen leien salaris vaar 56 lire per
maand.'.Wlegens zijn revolUtiiO|nn,aire idees
iwlas M;ussolini ibijl zlijn ejojifraters evenwel
niet erg gezien en het duurde .cjob niet
lang of Mj( kreeg .zlij'n pntslag. Mhssolinji
trok tjoien al Zwervend door het iand en
bereikte izjojp Zwitserland. In Geneve dee(d
Mjl moeite lolm1 rieliaties met studenten aan
ta knoppen, doteh dei autoriteiten' wiai'en.
reeds voor höm' gewaarschuwd en lieten
hem ruit bet kanton verdwijnen. Mdssiolini
nam toen (de Wijk naar Eaiisannia, w,aar lüj
geregeld de vergaderingen dar soe'. partijl
IbijWiOoade. lElen pa^tijgeinlDioi, medelijden
met den jongle|nl mlan had, na|ml helml pils
bopdsdhajplpenjongeai in rzijln 'diieinst. (Hij
verdiend© pu 30 if!rs. in de Maand Wat Vrijla
wlasdh, (kost en voiding. Meer verlangdie
Mussolini jook ni,at'; Mjl W|aS al iblijl, d|at Mj
10 I
Blunt veuliclt de katnler rnieit growth
waardigheid.
R'hb liep ojwieiuw naar hot raam' en
ging nu, zoo, sia.an achter de lange gor
dijnen, dait Wijl van d-an weg af! nieib te
zien -wias. Hïj- sitak1 zijln lnooid ieM Daar
Wren; zijn opgem zochten den Vexwiaiaiden
tuin ia mjaar, olflselioion hij een paar
minuten geduldig wachtte, van de® ge
bocheld© was'mate meer te bespomen.
Ma,ar ton bij een hall' uur later in
diet a,uto heb gropite hek' uitreed, ke|ken
ttm kwaadaardige owgen ,uit dei dichte
haag naar hepi en twee .gropitp handen
balden aöioii /fati viuiaben.
Da gebbohelde aond hem een vlloek
aichterna pp '(zijn Weg naar Londen.
HOBDSTUK V
In de eehemerige atilto va,n "do kleine
d*rptskerk wead«n oen man en 'ni vnon'w
'in hot huwelijk' verbonden.
B|ujifcen joeg de wind de darnei -blade-
bver de graven van hejt stede klea-k-
een trieste negen kletterde negr.
Bei langzame stam. van dein gecjitelij
«loak eentonig door de l^eanie' tferk', als
«en stem in 'n droom. Ewb luisterd» er
SWt met oen ohweHonlijk Igeyoel; Ml
in zijn vrijen' ^ij|4 zijn gelielflkópsde stu-
'die kon voortzette®. Als socialist Was
Miussolini niet v,a® dat poprt, dat zfijjn
kracht sjoeikt in een stjoirtvdlCHed vla® woor
den dcxor hot odht monsdhelijlk'e en prajk-
tiseihe, diat er in 'izlijln gedragfelijh. aait,
imlaakte hijj op vele menschen een diepe®
indruk'. In Eiwitserland vond mbn Item
echter to gevaarl'ijjk en er k'wiam een be
vel, diat Mussolini het EwitsexScihe gpond-
gelbied moest verlaten. Hij bega'f zich toen
naar Triest, 'Waar h!ij| redacteur werd van
een volkskrant. In 1910 richtte h'ij| het
weekblad' „D|e Kdassenstrijkl" opi, waarin
Mjl ide daden van da „Zich noemende socia
listen" scherp hekelde. Roods toen ga|f' hïj
■zichzelf aan ,als aanstaand dictator.
Alussolini Wjas in dien tijd ©en zeer in
tiem vriend van Corrid|Oni, ©en der eerste
Itialiaansche vereenigingsleiders, die zich
(bijna blindelings ,a,a® Mussolini's leiding
onderwierp. ZSj| Piamsu ibeiden deel a,an de
stakingen, weiike .plaats vonden in 1911,
'12 ©n '13. Het iwias hu® ojnzet ©en ^olieden
vakbond ®p te richten, wledlke tot fa,aik!, had
de arbeidende ldass© 0qoiwel ©oonomis.dh
als moraal te steunen. Ha het congres
van Anoona in 19.11 scheidde Mussojini
eJi-cQi vollqom'en va® do socialisten nf en
besteedde Mjl .teiztamen met Comd,oni uit
sluitend 'Zij® aandacht aan het syndica
lisme, het ©enige punt, dat Mjj yan dijn
vroeger prpghaan'ma had overgehouden.
Het is wiel ©en iolp'pi|er(keKjk© eyolutiei, wel
ke izieh in die jia®e® in Mdssolinijs poli
tieke idees hedft voitpolkken. Tjoen d® oor
log uitbrak, klon Mussiolini, die toen de
„Popioio dTtalia'-'' |uitga|f, dan oplk een
gcheiejl ander standlpupt innemen da® de
socialisten. Tezanten met d'Amiunzje on
en Corridjoni ijlverdie hij vöo®'Ih^wkrEjlk
en vpor ©en doednam® van Halië ®a® )den
oorlog. Dit namen de socialisten, hem' zieer
kwlaiBjUö en liet gevolg! was dia® pok, dat
'Mjl van d© arbeiidprspiaTtij1 Wea'd uitge
sloten. Het is wiel algemleen bekend, dat
Mussolini zich gedurendle den porlog 2»er
moedig heieï't gedragen; mteerdler©' Malen
werd hij zel'fls Zwaar gewond. Ejens viel
hem de'oer te Ibeurt, diat Mjljoii®!' inng un
der© gewonden werdl jjoagekproken dopr
den Italiaansehen (koning, die hej lazlaret
beaodht. IWeinig veianjOiedde de klonmg) topn
Welk eien rol ik|o;rjp|o®aal M|uSs|olini ®og ©e-ns
in tzijn land zo® spelen! Na Hen vrede
bond Mussjolini de® strijd' nan tegen het
Poolsjëwisane, dot |0pk al reeds in .Italië
Wlas lbinnengeslt)!p|e.n. In Maart 1919 riep
hij te Milaan ©en salmehkoMst b'ijesn van
■zijn getrouWste vplgelingen en tijdens deze
vergadering wlerd de eerste .fascistische
clulb gesticht. (Reed® den volgende® dag
publieeerdie' Mjl ..lij® programimia, hetwieUc
hierop neerkwam, dat hiijf bet S)0:cialistoie
zou (bestiijiden ien het land er wieer b|oven
Op helpen. D|e jaren, wtelk© nu vjolgdien,
die van het groeiend ïhscisfmle, zijp p®ge-
twtjfteld de mqeilijkste geweest ®it het
loven van Mussolini. (Rjust guhdie Mjl aich
hoegena.amid niet; vjoprtdurend Wdrd h'ij in
beslag 'genomen djqor zij®, plannen pooi'
©en nieuwen bestuursvorm, weBte het
oud© It,alië la'o® doen o|pleven. Dje otpm'arscli
naar -Rome en die da,ai;olp!volgönde opdracöit
om de leiding der regeoring pp Zidi tfce
nemen waren voor Mussolini de bekroning
van kijk Werk. Hoe helt fascisme is 'ge
groeid- en Wat M.ussplini er in de u'f'geloo-
pen jiaren mede heeWt Ibereikt, mag als
algemeen bekend Worden verondersteld.
Zijn grootste verdienste is echter wel,
dat bij' Italië heeft bevrijd uit de mjaich-
tige Igreeip van het holsjie'wislme en 't (=jocia-
lisme, dat daar sterk revolutionnair wlas
en dat Mj' de v<enz(oeni®g mot het jVatie|ap®
tot stand bracht.
DE Hl R,OK VAN TRIER.
diooT Anton va® .Wjelsein iPr.
(Wjait David in den geest aanjsahoiUwda,
toien lvij in z'ijn 2 l,ea .Paalm vporzegde;,
„over mijn rok hebben zij hieftj lot ge-
wor.pien'diaft Zag de RVangieliab Joannes
voor zijn ooglen geHOhiede®. Volgen© reg(!ie-
miemit. Pnaddien de vier soldaito®, ihe d© krui
siging hadden verrichk heb reichlt die klee-
ren idler terechltgieisitelden onder cftkaar tie
verdleelen. Sandajlien, gordel, maultel ©n
opperkleed wiaren garajw' glenóag verdaepd.
De lijfrok, die ©vtanaPIs het Heeid -vla® den
H)olOlglepriclS|t^aI• luütf ©en geweven situk be-
«Itiond, gaf miepr mpeilij-ldileid. (Wij' zie® de
soldaten liielt lfietedingiatuk heien en weer
trekken pm ©en naad tei vinden. Als zij
er geen vinden kunmie®, zij®, spoedig ^lé
dobbalstoeniein, wejllkb defltij-dis hoft. de ,ujt-
kon zieli ®a,uwlijks raal&eierie® dat heit
®en -droom was; de ziwia,k!k,e, hij gein de
„Amena" van den omodhtiigie® kjerkdie-
naa® ,oip den adhtargawid, de vertegqn
isitpim van het meis.j,e naast hem, 'haar
havende -vingers in zijn hand, heit moest
een drooim zijn, waaxuih (hlijl sppedig zou
ontwaken lom z'iöhzielfl 'terug te viimde®
in -zijn Weelderige ka,iuers in Dondetu.
Pa^ ton bij Zijn naam tedoemdia in
een ,ou;d muf! register in d© ko|u,de oanfiiis-
itioriekamier, spkaen hij möt ©an rillliing
tö -ontwaken en kaek in, de bijna ver
schrikte oogen van hat medsjei dait nu
zijn vrouw vlas.
Zijn vr-oiuw! De jonge Haftings vloeide
al bat blïoad uit zijn gezicht w-egfcnakken.
Ma.chinaal stalt hij zdj-n hand uit ,ew
Zodht steu® b'ij do tafel.
De oud© geestelijke feKciilieierdiei hem.
Rpb kreeg hot gavoel, ajls=)of (Mj- moest
laoh'ein; hij- vtoejïdie d,an lach in Zijin keel
opkomen. Dan ke©k (hij w,eer in deiOoge®
Van het m-eisij-e tegenovfer hem. Er was
ieits tragiisch in die oogen.
De jonge Haftings sitaptie impujlsiiiaf
voonid't; bij legde ©e® hand op eilk' Van
■haar te-ere sahoiuders; liij hb'ukte zidh' en
kuste verlege® baar zacht© wangen. Hij
probeerde t(e spwelkë®, maar hij kon geen
woord uitbrengen en plpitspüingl wiax-ein zii
buit-e® Se kerk; da ka-alboolftligei Isjo-slter
wais reeds b©2'ig, de kerkdeuren achtjer
hen te sluiten. j
Nu; ben je mijn vrouw, zed Robert,
lan ©en soldaat behoprdien, yioox
diag gjeha-ald ©n zonder he(tj te w©tetn
verv'ullten -die Heidenen Dia,vids pnofieitiö-
Diaffelelfda k(l;©ed wordlt vahw-ege heit H-
Jaar van 23 JutLi tpit> 3 September wieder
teu!toongeis|teld. D|o liaatste maal geschiedde
dit. in höb begin dezle-r ©euw onder bis
schop Michaiel Plefc (Kpruim en -trok toten
oingeiVeier twle,e- miljlSioien pelgrims- De Hei
lige Rok is ©en geischenk va® keiaërin
He'ten-a, de moader va® keizier Gon^tan-
tfjd, dia ham miaf nog tindere kbstbaxe reli
kwieën r-eodls vroelg na,ar haar liavdliugs-
ejt{ad zond. Hleit was onder den H. Bisschop
Agritiusi, die uSK hat 0-oiat.en afkiqmlsibig
was en in 314 hat aeoisfe aoiMili© v-a,n
Axles bijwoonde. In 1512 Werd otp ver
langen van keiz-er Maximj|lïa®m de H.
Rok aan b©t vo-lli vierhoond. En zoc» o-oik
die volgende, jiare-n tob on met 1517. Va®
1524 tot 1545 had de ver tooming. alle
Zeven jaar plaats. Va® de aewlautdonide
eeuw -af moeqt da kbstbar© relikwie van
wege -d-e oorIogSt,roiable|l!e® voior de Enan-
sche.n in veiligli-eid wordlen gelb-racibt. Eerst
in 1810 werd z-a op beviel v|a® Napollleio®
aan de Domkerk van Tri-er teruigtgesöhöon-
kc®. Na ©en onderbreking van- ruim ©ein
anderhalve eeuw kon zij dat jaar 'weer aan
het volk wo-rd'on getoond. Ondier bi-ssohoipi
Arnoldi werd de uitebëffiling in 1844 bier-
ha,aid cm -trokken niet mindier dan
1.050.833 pelgrims in eerbiedige aandacht-
-aan 'sHJeieron H. Kleed vopfbij. Hat 'ka-
tjbo'lieke DuibscMian-d beleieid© toen, ©Ven
als thans, ©en zwaren tijd- Joaninles Rjon-gle
ta-nebbt© t(t»ein dloor stiicjhtinig van ©en
DuiteehaKaihh-oltahei-N-atimapie kerk de
D'iiitsöhie Katboëetet van da R|oiomis|cib©
wiea'-eldkerk dlo-s b© sciliiauren. De Pruisi
sch© regeering droeg «r het ha®e to© hïj
hat Kaitholiek'e voöksdleel nog meer in
gisting te breng,en door 30 Npwlamlbw
1837 -dien AartsbniSsiahoipi Cleimiens August
va® Droste: Vi-sCh-ering te dben gjeivhiigen
uetaen. De beweging van Joaihnes Rionge
verliep in bet zand, doch h©t Ka-tliolie-ke
leven en die Kaïtboi'ieke gedachte hadde®
een nieuWen prikkel oukviainigan. Brutalle
behandeling heeft imlmers nog steeds d©
Kerk versterkt iem haar vlijamdien tot on
macht. ito© verlamd. Vooral jonge krach-
teui werden mobiel ©n 15 Nioveanibe-r 1844
siüeh-ttan -z-even sludlentou t-e B;oinin -o®der
J-o'hann Jo-s|eph von dei' Bjurg de Katho
lieke SitudienitenvOTeeni-giing Bavlaria.
Ook thans wij zfei-de® het ®ae,ds
v-alt -d© ui'ts tallliing -vla® de® H (Rjoild in
een voor de D-uittohlB Katholieken ni'tenat
Zware® -ijj-d, maar zij Valt -tevens saimlen
met bet Heilig Jaar, dat Paus PiusXI
afkondigde .als heit, negtentóeinide ©euwfle«st
va® -den ki-uisjdoad des Vierloaters. Beide
moeiten -de aandacht vestigen op Hem, Van
Wlien ia-11-een Ued-diug uit dlBI11 veelzij-diglein:
noo-d der wereld is te verhoopen. Terug
Ohristma! Da-t is de roep, welkje
v-an uit heit oud© Rlome 'i® Italië
en van uit hot Duitsehe Rloimle, Trier)
Pietcr Langendijk.
Dinsdag Éi Juli was hal, tweehonderd
©n vijftig jaar gelede® dat 5© dichter
Pietter Dangëndij-k te Haarl-em werd ge
boren. Pieter Dangteoiidijk' was -de zoon-
berqep was. R-eedls op 6-jiarigem leeftijd
verloor Pi-eter zijn Vadier, waardoor bij'
gleidwo-ngen .was zijn mioedjer t-a -belpcin
in "de voorziening, va® hu® ond-erliiOiud.
Aanvankelijk z'etlbe zijn m/qeider mek een
mleaslt-erkbe-ohite d© aa-ak van Pieber's via-
der voort, doch doordat m-en de bekwame
leiding van Pieiter's vader mislbei, kVijnde*
de zla-ak -en gjng ten-slo|tits t© Met. Olp 10-
jarigen leeftijd werd Pi-eiter naar A-mistere
diam gezonden, -alwaar Mj in huis wlerd
gedaan bij de familie Saweill, .terwijl zijn
moeder te Haarlem een hnneinwimib'el -opi-
richtte. -dlocih door gebrek aan de nofldigb
kbo,pm'ans|giecst v-an de zijde -der v'ron-w
mislukte -oiok d©ze opzet'. D© winkel' e®
inlboed-el werd verkocht em zijn moeder
v-ertrok bdexo-p naar D-en H'aa|g. Inmiddels
leerde Pie'fer een vak'; Mj werkte in e|©D
weverij en spinnerij, wtaax hijl bieni ijlvjerig
leerling -bl-eek. Pileer verstond zijn vlak
al -gauw en wlas op| die manier ©en trojost
«n stepn voor zijn imim-ea' iu s»rge® vèr1
keer-ende moeder. Hij verwierf! viooral ©en
zekere pnOjpiu-laxiteiti ais palr-aon-lieiekenaar
voor de vele tpetalertijd in Nederljand ge
vestigd© damaatW©vierijlen. Na te Den
Haag -en te "Amsterdam ©einige jaren ito
bob-ben gewioond, iv.eslijgdla bij- zich in
1722 in die nabijheid van zijin, gpbloorte-
Er wafj ieila als oubstaltenis in zi'n stem-;
hij ®a,m zij,n hoed' ai! en lietj demi V|Och-
tigen wind -over zijn gilneiand v|oprhO|otf'd
strijken. I I -
Ja,! Het woord li'wam fiuislterend
o,ver haar iipp'en. Haar armen hingan
lusteloos lang-s baar licbaaim) 'terwijl Zij
hie-m- mot v-erSchriklte oogen -aankeek'.
Splijt hef je.? vroegi zij h-öm la®gaaajn.
Eien golf va,n meideilij-dien sloeig in den
jongen HaïltiPgts omhoog; hij dwp-ug zich
tot -een lach-.
-Wölt e-cn vraag! Natuurlijk niet!
W,ij zull'en he.el, heel gelukkig) Zij® en
een moioien fjjd' tegemoet ,gaian. 'Er js
voor -all-eis gozorgd; do hoof vertrekt m-or-
genmiddagi. Je h©bt toch niets vergeten
va-n w:at ik' jet gaz©gd heb.2
Neen, zei zij- verlegen.
Zij wandelden h©t( pad af naar f smaille
hek-je, waar Ro-b's aufio stond.
E-en -sp-écial© vergunningl een -aardig
hioniorarium -aan den geestelijke, die niet
-nieuwsgierig iwias ©e® rit met <een
grooiten omweg naar ©e® aflgolegjen dorp-
j©, waar niemand Rioib kende en hu®
vreemd huwelijk was vjo.lt,rokken.
Er we-rd i©te wakker in dien j-ongen
HaftingsD-e' vreemde g©v|oelioos!hieiid viel
van hem af, zijn liersen-s dia d© laatslt©
drie dingen verdoofd schenen, 'kWaimlenl
wae-r in a-oti©; hef wia,9 alsóf hij zïjh her
innering terug k'reeig en weeg vopruif
kon zien naar de jaren die voor hem la
gen, en bij w-aa bang, ba®g,
plaats, alwaar hij z-ioh hooldziaklelijk a-a®
'liet difchtea wijdde. Niaa©t zïjn diöhtik|u®stt
verwaarloosde bij tpób g©ems|zinis zijtn v(ak
als paitropn-toakeaaar. Door z-ijn ijKier on
toewijding verkreeg hij' ©em iaia®s|telllinig, iin
d© weverij v|a® de® faibrik'amiii Pravoj
wa-ar hij als meesterknecht van een Wleef*
zolder werkzaam w'erd gesteld. De betrek
kingen, wellce hierop vplgdlep, W|are®;_
steeds waer hooiger; totdat Damigendifk
tenslotte e-en zelïfetiandig platropiniteekenaar
was en als Zoodanig met VerscMlleinda
grooite weverijen in vierbin-ding jibond. H|ij
-ontving lanjgdurigie- oontr-aóteh «a ondler-
hiaid zelfs rolafiesl i-n helt buitenlamid. In
da daarop v-olgende j:aren wisf. Lanjgeindijk
in verbinding t© kómen mief .versahil-
lenuo toon-eelkiungtiemiaare, die ia .zijn werk
belang stelden. Ziooidolond© o-Ptwikkelde
'zieh ook zijn didhitikunst ,©n w-erd spoe
dig op hoog j-eil göbr-aioht. In dezie periode
ontstond zijn „Don Qu-ksho-ti© -op de brui
loft van Kamacho", welk' M'ijapcl bij1 in
1699 v»lto-oid©, doch ©erst in 1711, door
tioedoen v-an ©enige vrienden, te® toiomeieta
word gebra-cht, en doorslaand ©ujoaes in-
oog-atfe. D-ez© e-e-rst© roem y-a® La-n|gendijk
veax'ffendSe den weg voor zijn Halfene pielt
minder bekend geworden wërlton.
Laugen-dijk was in zij'n tijd «en <geliófd
tioonelelscihrijver ien -dichter; dik'wijliQi ver
zocht men hem voor een of andiaro ge
legenheid le-en sliuk! te schrijven of te
dichte®, hetwelk immer in den smaak
-~z,
Vóór hei zonnebad --if;.,'
eerst de huid inwrijven met'i
„Zij"-crême of „Zij"-olie. Dat
voorkomt zonnebrand en
Uw huid wordt tevens^
prachtig gebruind.;
In prijzen van 20-75 ct.
viel bij liet too-ni©elllie|Vlend piU[Hiek. Be-
halve do roem, wrik© Langendijk y'er-
wie-rl'. schijnen ook zij'n fina®ciöe'le-aange
legenheden beim guina'tiig t-o zijn gfcweieist,
wamt niet alleen beiz'at -hij in 172,4 ©an
ruime, villa in de schoone oimig©v|ing van
Haarlem, -doch ook' in h©t o-enfrutm dier
stad was de dichter ©en woning yijk. B:oo--
z© t-ongen b-ewere®, dait La-nigendijk' deze
tweie Wioningen ter heschiklking jia-d -oim,
wanneer hij a-l's echte bohémien ,eem- vr.oo-
lijke® avond Mj' z'ijn vrienden doorbra-oht,
da sta.d niab te behoeven Verlaten alls
hij -de pioort.en gesloten ziag„ -en andersiom.
In 1728 slo©g Ea,®g©ndijk vo-org|oi©d te
Haarlem zijn tenten Op1, nadait hij' ©enige
maanden tevoren in. het huwelijk Wosl ge
treden. Zijn moeder stierf in 1727, aa-dat
zij haar laaittsltei 'levensijaxe-n bïj' haar zioion
ha-d doorgebracht en niat' langer maer
in kolmmervollle- Oimisjtandighed'en behoefde
ta l'ev-en. Het huwriïjk via® Damgemidïjk
schijnt eichter niet bdjsltier @elukki|g te
zijn geweest; zij'n vrqulwi Wiael ziekelijk
rakter. Ruim -een j-aar na hat huwelijk
stierf zij. Langendijk' l©gdie z-ieh ja» ,d-e®
dood van zijn v'rou-w oplnieuW m'et ijver op
da dic-htkunsit toe. De ©ena zlop- zorg©,
lo-oiz-e artistennat.uur van den dichtler nam
als 't w.ar-ei een andlere w-ending; Laingen-
dijk bad evenwel nimmer een uitgesproken
vroolijk karakter b'ez'efcen, d-ocb Bt-ond be
kend cm zijn vlugge® geest en- geValta
antwoorden. Ben aardig vo-orv|al uit Bani'
gendijk's leven is bat vlo|l[ge®de: Opi ver
zoek' van eenige zijner Vela vrienden, die
zijn talent wisten te Wlaardtare®, het
Dangendijk zich 'uiitscliilderen. T«an mieln'
helm; het voltooid© scbillldensltuk1 toonde:,
vond de dichter, dat bet ni'elt1 vbel opi heim
gel-eek. Zijn vrienden daaranifegani be-
'iveerden het t-agenowerges-tald©. Zonder
zich- -eenigszina t,e bedenken, z'ei-d© hij tóen:,
„Maat heit portret zoo blijven, zet er dan
onder: „Dit is h-eit porhrat van dichter
Pief, maar, vrienden, (bejt gelijkt hat niat."
Daar Langendijk door zij'n los artisbem-
leven ho-e l'a-nger ho© me-er in de put
genaakte en zijn s-ch-ulden zich 'siteedis
meer ophoopte, ontfermd© de burgeimiaeistier
ya® Haartam pich <jv|ex hem door hem
in 1749 te benoemen tot sltadsjhihtorier
schrijver. Als zoto-da-nig jibn Lia®|ge®,dijk
zieh voor ©en groot deel v|a® zijn tijd' jaan
de litteratuur wijden. Pietar Lan-gendijlk
stierf ©pi 9 Juli 1756, nadat' tal' van
dichtwerken en toneelstukke® vatoi hom
waren, gepubliceerd en ten tqoin-eeto ge
bra-cht,. V-an de vloiornaapiisitie werken, wiel-
kef van Pieter Dangeinidijk' -vferslóhómonl,
Hij wikkelde Rqsalie wlarm in de bo-nt-
jos hij z'ag lioa zij- beaflde-, toen zijn
hand nmo-piz-attelijk de har© aanra-ak-ta en
-opnieuw kwiam er wroeging ever hem.
- Wiees toch niat bang voor mij, aea
hij, -onhandig, ik z'al wal heel lief
voor je zijn ©n je heel gelukkig malkan.
Wat klonk da-t ®uehter. Walt heel an
ders da® die harbstaohtelijkia woorden die
ztao gemakkelijk' over rijk Kpjpen waren
gekomen op den avon-d dat hij' alteheid
ha-d genom-cn van Lilian Fane. Hij kroeg
©en -afschuw van zichzelf. 'Hij durfde
zijn oogen ni-eb opslaan maar het ineisj©
na-ast hem. Ze legden d-e® terugrit zwij
gend af. Toen Alp-er ton in- 't gazich-t
kwa-m, li-et Rob den Wagen sibilslbaan.
Je mo-et liier uiit-St-a-ppiciij oR-eö is in
orde. Hij k,cht© haar b©m|oiedigiend toe.
Ik geloioi' niet, dait S'herny of iemand an
ders -a-ehterdoicht zal heb'he-n, wij zij'n nog
g,e,e® -anderhalf u;ur bij rikaar geweest.
Kijk niet zota b©drukfc, Rosalie; di-t ia de
laa-tsta dag van het ouide levten. Vergeet
vooral niqft wat ik j© gezlegd' heb; je moet
de w-oonwlag-ens verlaten h-eel vroeg in den
miorg-e-n, aqoidra het licht wordt. Ik' zal
nier met de -a-uito op ja w,a,ebben, en dan
gaan wij recht, door naar Londen. Teglan
den tijd dat ze je mislsten, zijn wij al
lang 1-uitein hun bereilf, ie®, da® hij
a-detade diep en keek -over haar haen naar
da groap- bruine "bladlerllooz© boopien,
waarachter het ©ude huis Stond, waarvan
taj no-oit meester zooi) Mj® ©n .flaw
noemen wij slechts: Die Zwtitser, Hiet
Wled-ei-zij-dsoh huwelSjklslheidroig, Krejl» Lou
wen, -d-e- Wiskunstenaars, Xanltippie, Spier
gel der V-a-d'eitlla-ndsohe Kooplieden, enz'.
Aan belt -eind© dier landtong, midden i®
d-a golven d-er zfeet, stond een oud© Vuur
toren oud, overoud was hij. D'e mien-
schen zieid-en, dato hij daar neie-dsi ton tijd©
■der Rampinen getboniwd was. De toTen
was va-n on-dlar tot tavfem grijs en tu-s-
schen de voegen der steenein grorid© wie-
lig het mos. M-en kon hem flp storm
achtige dagen voor «en ©anziametn geieslt
der diepte 'ho-udeai, dia tu:SBiche.n de rol
lende -en danSeinda golven Sto-ait en aaa-r
h-a,ar woest-, geziamg luiSfert-. Maar van
uit dan torenispiite sohiitfcai'dlei het mijlen
ver door den nacht, -en dia lichtstraal, die
door n-e-v-el ©n mist drong, wiees de .eebe-
plen den rechtten wieg.
„Nieuwjaarsnacht,!" z^ei de oud© toren-
wa-ohibeT, di© in helt klep®» vertrek, «na
geven doio-r -zijn „jongens", btiji ,da gla-zein
da,mp/ande grog) zat. „Wlel'k' -aan nieuw
jaarsnacht! Die- ijskqu-dle noordenwind jaagt
da golven -vloor -ziob nik ©n zij- brullen
als «e-n kudde biifflells!, door jiagars achter
volgd. Gioid zij da ®dhip|pers genadig, data
diazon nieuwjaarsnachk dp 2ep zijn! Dat
is gee® gped tiepken Voor hqt kqmiemd j-ao-r-"
D|a j ongens knikten z'ivij(ge®id m het meisje
dat. naast -den «uden mian zoit, haafd© een
weinig en igrqepi zijn rufwte hand.
„Hie,t. -schijnt, dal gij' bang zijit-, lfinid?"
la-ehta -die oude. „Nieten, dat heb ik no-g
nooit b-elee'fid! Zijt gij da® niet va® je
kindsheid -aif kuislscihan dazia 'grijze muren
WPIgegr-o'ed-d T-o-en zij nog in de wiegl lag.
jongens," begon -de «ude mlan, tp^ de
■anderen gewien-d, te vertelllen, „was baar
sla-aipilieidjie afce® het bruisen der zap. Zij
■haid haar moeder kort di© stierf wel
dra. Toen is d-a ziae haar moeder gewor
den en zij h-efettlt haar elke®, avond in
sla-ap gezongen; j-a, ik wed, dak daarbij
d-ikwijte -de g©eal(an uib de diepten kot haar
zijn gekomen en haar api'-opfejl®9 hebben
verteld vlan d-en zaeropvershoning Ha -
kon en v-an d-e No-orsche reuzen, -die zij
daaronder te gasit 'hebben to|t aan dan
jongste® dag. Nipt, Hi'lde?" vrqq«g Mj,
mieit iz'ijn ruw© ha-nd over beur donker
blonde- har-en strijkend.
Maar Hild© zag hem met haar 'bla.uwie
oogen zop ©rnskig ®an, dat hij hernam:
„Maar, meisje, wak scheriit je? Z-oo hebt
ge mij nooit in mij® 1-even aangHzie®
H'ild© glimlaohbe. „Va-der!" zei zij, jjéjij:
hdbk juist over zeegeesten geschertist. Ho©
zou heit zijn, indien zaj' mijj ©e®isj werkelijk
bazochk hadden -
„Een spiook-geecMedenis-!" klonk h-eit in
den kring der jomjgeaiis. „LuiafeüMi, jhffer
Hlilda, v-ertetlbl" En allen trókklen hun
stoelen dichter bij.
„Zial ilr h©t. venballlem, -viader.?," vroeg
Hilde sch,u©hker. „Hpt iis nieit veell"
„Vertel! V-erbell!" zei -d-e iqud© nieuws
gierig. „Wiaar-qm hebk gij heb mïj- stwed»
verzwegen i
,,-Wiees niet hoos, vader," antwoordd-a
Hildie. „Ik week nie-t, 'hoe hel komt,
maar he't i-s mij, alsóf ik Jbflfc' van avfomd'
Vertellen nroiet. Herinn-ent gij het u
nog? Toen ik ©en ktain kind was, stpnd
mijn 'bedje benedpn in- de diepe Vengtjer-
nis. Ho-oig boven in -den mn-ur is h-qü ge
traliede vensjtleridi© maan scheen daar
sfeeds door, als ze vol w-ao, en ik Ver
heugde mij daarover, indien 'ik ije gelijk
bened-en de eieie hoord-e ruasriuen. O, hptj
w-as bstoov-eren-d ie® ik sliept daarbij zioo
heerlijk:. Maar ©ens keth was nieuw
jaarsdag, -zaoiala heden wais de hemel
badek-t en uien zag nieits van d© maa®,
toen gij mij na, middernacht te bed ge
bracht had." j' 'ij
„Juist, Hiildle," vial hier de «udie mia,n
ha-ar in de nad-e, „dak "was vóór twaalf!
ja-ar. e-en ijskoude, maar kallmje nariiik -
nij Had. vepl k-alm-er -dan heden! Én toch
is -koen het grqqt© Engeliseibet sphi|p de
Eras met m-an -en mutia vexga-an |en d© hqqt
met -arii't on'zler dapp.cr'^te jongens m-eit
heim. Een da,p|pene z«ema®MooidGod
soheinke hun de Kjeuwig© rmgf," e® Hü-
da's va-d-er folies dilds© rooikwotllken uit
zijn ta(ba:kÓpiij|pjie|, wanit oudje zjemubbem
laken nipt graag -zien, dak hu® «tofgleto
vochtig worden.
Hilde- vterv|ojligde„Hpk was (pikdonker,
koen ik in heit foedijjei lag. Maar ik Iton d-e
qogen nieit el-uiiten, steeds mpiest ik paar
heik vensl-er kijken, olf toch dq.m-aan
zullen wij ©en nieuw- laven1 begin-neitii.
Hij -sito-k baar z'ijn hand kqe. Heb j-a
geon glimdadh "vtojor mej v'Toieig1 hij nw>&.
Gicieai gliimil|a,ch voior j-e man],
Eon diepe blos kwam op haar gezicht;
haar ocgen stonden vol tranen-
O, ben j-e -er zieiker va® heelemaal
zeker, dat het ja nooit zal berouwen ?j
Vroeg 'zij schuw. Ik foen zqo bang. Jij
bent i-ema®d uit' ©en deftige familie
en ik w-el
D-a jonge Haftings lachte.
Kom, ik' ben im-m-ers niet veel meer
d'a-n een bedlelaar, z-ei hij met gedwongen
vroolijkhrid. E-n ik wil niet hebben
dat mijn vrau-w zoo- gering o-v'er zicbz'elf
denkt. Hij schudde ba-ar vrqojEjk h©en m
weer. Ik ben -er trotech qp dait je zoo
veel Vertrouwen in mij getsteMi hebt; je
z-ult er nooit berouw v-an hebben, Rosalie.
Wij zull-efn heusch heel goede maafij-ea
worden. W(a-chfj maar, morgen heb ik
je -al heelemaal voor mijzelf.
Ma,ar zij lachte- niet. Twee dikke trane*
rolden langs ha-ar wangen op- lia,ar armoe
dige® mantel. Zij keek hem ii.au met i-ots
onheafspiril-ends in h-aar Mik.
i if a,ls ik ooit denk dat het je
Sf'ij't, zei zij ata ik' ooit merk dat j-e j-e
vc-oi' mij schaamt, beeft 't lev-eu voor mij
geen waarde m-eer.
(Wordt vervolgd.)
