Inde dingen 1
DINSOAG 6 JUNI 1933
[EN TUINBOUW^
[vlGD NIEUWS
ril ALLERLEI 1~1
BURGERLIJKE STAND
MARKTBERICHTEN
SHE COURANT
I minuut ztorg over ta
[verlaten door Amerika
standaard, tracht men
I d betoog' wel goed te
II door den Amerikaan,
I \ve,ll voor „goede munt"
|en maar desalniettemin
1 van Amerika dat
•eqt-werkelijken, natuur-
liten) riiiktl'Jm. en daarom
Vtt de dollar in ons
pdaats| van een nage-
giedek'ten rijksdaalder,
Ie gulden en tien cent
pld is( nu beter? Het
beste" of het 'njize
Ti-laat officieel de
n standaard.
I ©vak, heeft het wlejtson-t-
I ffmig va,a dein Gouden
■teekend, 'waardoor deze
peift gekregen.
piefstal?
ndard gulden pilt de Lute
in daag nu jayfek haar
laanigtetbiiok'ein, besloot .zijl
reisje te gaan mate®, nia
gen bij kante Gyada, die
'Ut, getLogieeird tja hebben*
I laair koffer ie® j^eoirut, met
li,fscheid van haar familie,
la® honiderd gulden heelt
Itasleh geborgen.
Wgooutplé, tegenover haar,
eau .bruine® bontjmanitel.
kt zie oveec haar ooapemt
h'je, die daardoor met (érg
[is. Zij begint 'zich iWat
Selen en basfluit öm he<t
he gaan am gelaat en
j'-arfrisBcbei®. Dat doet zij
B zichzélf t.e loyarléglgid®,
llas'eh zal mieienemieiu. N-ae,
Idfaseh laten liggen on/
I te geve® de gevoelens
Jotisen. Troulwteius ka® zij,
een dievegge is,, haar
e .terugkomt. f
tasah majr «ttu'1 laten
liaan of er ni-eitg bijzonders
en komt weer .terug,
placht en verdwijnt, even
j béugt, en na4at zij het
■■rlaten heeft neemt Door.
ItaSeh «m ^li'öh te o vertui-
pankbiljet ea- aioig jn is.
in hoogte mati?i onthulfet:
■iigenlijik niet vea-waaht
1 Wiat een brtuitalitót
Ik, in dein hoek "waar de
ftein, hangtliaar tasch. Even
J durft zie nog niet goed,
lit zie de taseh, -opent haaa;,
Irmomnait', inaatie ze opem
|qp!gevo(u!wtein zUfhet bamk-
precies -zfoioials, het in haar
Bnaie had ggzfeife®'
Kt het eruit, en sibapt het
reispironkélijke betwaarpllaats,
hangt dia wlaer op en gaat
plaats zitten.
fcie zfflo'n leeljjk'e lalich-
Biand tegen Dioortje, Weer
Idaa.rna ziet zie haaa- |oed
Inantel aan, gaat met haar
|a;y den corridor ein stijgt
lie station uit. f
In Jioioga mate yeystooird l
Fnde.rwleg haar luist om bij
lie gaan .logeanen, geizlakt.
|iar_ op een briefkaart af
[Nijmegen gcia,rriveegd, een
alkenbupg. Daar genieit zie
dagen Toe® die om
mat, een Verbrand gezicht
|ha,ijen Weeji' thuis.
i vroohjk'e begroeting, be-
7 i
me nu .tpali eens, lieve
helb jij die. Ijwtee Wéke®
Beleefd?"
ran die honderd gulden.
I die soms, die jiei op de
ht laten ISggeh?" j.
NIEUWE ZEEUWSCHE COURANT
in de gri)entcnre.vfiart.
Tan Nederlandsehe groenten
ïa.nd is de laatste dagen
■enotmen, da bde Nederlanid-
Jg'en., hebben bask/ten, eein
lo.r dit transport in te lag-
ad gaat thanis een dergelijke
|ove.r de Naderlaindsch-D'uit-
lat dit vervioe.r inderdaad
ata b'etr&ft, blijkt hieruit,
like trein uit 19 wagons bo-
Verkeersfonge vallen.
ond is de motorrijder St.
Hypolitushioef op de Lelie-
van Eiwïjbkslufe op inver
se gevallen. H ajlheeft daabbïj
©uk: opgeloopen en moest
-inehospitaal in Ejlen Helder
bt, wfr ar hij aan de ge-
ijn verwondingen is over-
r f I
iiddag reed de 75-jarige C.
Kamerik bij ^Woerden, per
over den rïj(weg,rijlden iqjM
een boerenhofstede op te rij-
is hiijf door een achter hens
auto aangereden. He man
S gedood.
gmiddag reden oip den straat
um twee metselaars, werk-
iuiderzeewerken en afkomstig
i Munnekénburen, per motor-
irt. To-en. een voor hen rij'-
Aenda auto in het d«rp, Irnsnm' zijn va,art
veimindexde, wilden rij', vqorbüjtójden. Dlaar
bij kwam' de mofoirfets in botsing m;et
een auto uit de tegenovergeistelde richting.
He bestuurder van het motorrijwiel werd
door den auto overreden en werd met
verbrijzeld dlijlbeeu en inwendige kneuzin
gen opgenomen. Ook de duo-passagier
werd ernstig gewondhij had eenige rib
ben gebroke'n. Beide gewonden, die be
wusteloos waren, rijn in z)orgwekkenden
toestand na,ai' het ziekenhuis te Leeuwar
den gebracht.
Aanhouding vsn "ommunisten aan dc
grenst
yrijdagavond kijln lang® de hfederl.—
Diiiitsche gwns bij!Kerkrade dooi- Duit-
sche beambten .drie bekende Djuitsche com
munisten aangetroffen, die in het bezit
waren van verboden Dluitsche drukwer
ken. Eén yan hen kon op. Keikraadsch
vebied vluchten. Zijn twee kameraden
werden gearresteerd. Ze worden v'erdaeM
Koeriersdiensten 'te verrichten met ons
land en in verbinding te staan met iNeaeri.
communisten.
g|Cii a.auhondiug.
Die ziedenpolitie te'Amsterdam heeft in
samenwerking met het rij ksburqan be
seffende de bestrijding van den handel
'in vrouwen en kinderen in. Lnnbuig.een
35-iarigen reiziger in stofzuigers aange
houden, die onder valste vciorspiegelm-
gen twéé LiwWgsdhe meisjes in een ver
dacht huis tc Amsterdam had do^n pn-
detL-bimgen- In verhand düiai-mee is de
ïioudster van genoemd huis eveneens in
arrest gesteld.
E|en r«s(ofi?ut chauffeur.
Zaterdagavond ie pp, den Zuid Buiten
singel te 's-Gravanlitaga 'tegenoveir het
Ziekenhuis een auto te water gereden. In
de auto zaten de eigenaar, de 41-jarige
'A. 1. v. d. Si-, café-houder, wpmende »,an
den Zuid-Buitensingel, een 10-jarig zoon
tje van v. d. de 29-jarrige vleesehlioiui-
werskneeht A. v. d. W|. iiiit de Hetscher
Btraat en dei bestuurder, de '38-j,arige ver-
.lofhpudea' jJ|. Wl. Si., woniemde in dei Ca-
Inndstraat. Toeu de inzittenden gen mee-
ningsverschil over het rijden kregen, "zeide
de bestuurder Si.: „Dian moet de anta het
water maar in", Waarop' liij .meteen in den
singel need. Die eigenaar v. d. 'S(.: en de
bestuurder S. geraakten te water, 'terwijl
de twee anderen tijdiguit 'den auto kon
den springen. Die te whter geraakten kiva-
men zonder eenig letsel "ppi den wal en
vbegaven zich naar huis. Dje bestuurder
S;. is in zijn woning gearresteerd en in het
hoiofdbureau van, politie opgesloten. D'e
kir aan wage il yan de politie heeft den
auto gelicht en ,na,ar het "hqufdetómimssa-
riapt gebracht.
Gcwddigc bojchhraud.
Gistermiddag heeft in de staatsbosschen
onder de gemeente Gilze Rijen een zWare
boschbrand gewhed.
Ongeveei-, 3 H.A. dennenbo.seh is een
prooi d er vlammen geworden. Die bosoh
biandweer kon na, uren werken het vuur
door het aanleggen van z.g. tegenvuren,
meester worden.
B'ij hjet ziw'wnmcn verdronken.
Gistermiddag om half' zes is 'te Rhenen
de Ongeveer S0-jarige sigarenmaker, |J.
van Dialen, bijl 'het zwemmen in cte Rlijlii
verdronken. Haar het lijk wlordtnog ge
dregd. 1
Zaterda,g is- in da Maas verdronken
■de 12-jarige S. uit Lutterade bij' Geleen.
Zondagmiddag' is- bij het kwemmen
in de haven te Heusden verdronkan de 22-
jarige machinist Hjoogentoorn.
'l'wjee kinder (jen verdronken.
Zondagmiddag vpnd een vaoirbijganger
in het AlWaïeiringsikianaal tusswhen Wie-
ringen cn den Wjering'enneeirpiolder tw'ee
kinderlijkj,e|s drijfvende. Hij' 'haaide ze op
't droge en wiaarsehulwde onmiddellijk1 den
dokter. Diazè trachtte mgdoor kunst
matige eftlemhaling de levensgeesten weer
op te wekken, doch tevergeefs. Die ver
dronken kinderen bleken te zijn twee
dochtertjes van den landbouwer N. 'L.
Zij zlijln waarse'Mjnlij'kl bij het spelen t£
water gar,a,akt.
Heg eenige verkeer.s;ii/gelakkclir.
Gisteiiavoind ia de 17-jarige B. do Boer
nut Smilde, kussohen App|elscha «n Gbster-
WOlde, met zijn rijwiel onder eieto' plas-
«eerende auto gekomen. Dyj jicwgefn is
aan de gevolgen overledtan.
Gisteravond omstreeks half 8 kw|am
-de 27-jarige maju|ffriOu|wi E. v. .Gils, wioi-
uendo Eoudeplaid te Goirle, mat haar ver
loofde per fiats van Btreda naar Tilburg.
O.p den Bradaschenwcg nabij D'anlgen-
waiW kw,ani zij, naaa' lOiOjggabujige®, bewcran,.
an aanraking met eien alidaaa- étiaandcn
verkeersagent. Zij zWenkf® daardoor den
Wdg op, viel en werd dqotr ©an |p|a,slse;e.nein|d'e
auto overraden. Mej, G. Iwias lOp BOiag ,dc(ad.
n rt W,ftri^ 1161 aui'10 Tlai1 ^'®11
«n lx. U. naaj. het Goirlesche ziekenhuis
vetrvoerd.
De politie stelt een onderteek -in. i
Brand aan board van 'n motorschip.
Aan boord van het Haderlaadsch© mio-
ï!?^a'ris m> metende 199 toin,
van Beerdam naar Alaxandrië «n Böe-
pes"dat 21 Mei v.Ofa het reptaraeren
van mac'hinesahadei te
nengeloopen is Vnjdagnachjt. in laatst
genoemde haven brand uit teblmkfani i
h Pft W?a"'e iriddd"is BoMuscht,
ncait in het achtarsdhip, machinekamer en
salon geWloed. De schade is belangrijk.
Aan boord van heit schip, daitp een gere-
geiden dienri ganf ondea-haudeni van. Rae-
Qapest op Alexandrië bevoindein zich tjwe/i
kapiteins, de N-edarlander Johannes en de
Hongaar Leier. De heer Deer iis bij djen
wand om het leven gekomen. I
De heer Johannesen ©en' HJoinJgaarsiche
3*p,ssagier zijn mielfc brandlwlo.iijdeta' in he4
fflekemhuis te Bdzewtia, oplgenoanien.
Ontploffing.
^atra'dagmorgem was de 17-jari|ge schild-
ï.ötsknechfc P, Molenaar, aan boio.rd bij dem
Stopper H. de Bruyn, o|p| de .Noord ondeï
de gelmeente AlblaiSaeirdaait, horig .mieit een
benzinedamp den rojdtorkop1 fa Verhitten,
De,zie vloog in b'rand en ontplofte. Do
kleieiding van den siöhippierskinieöht geraakte
in brand. Hij had nog.de tegenwoordig
heid van geest om in de Noord "te sprin
gen. Spoeidig toegeschoten hulipi- bracht
hem op het droge. Hij ha.d ernstige brand
wonden opgeiaoipen Cn is naar Jteife zfie-
ken'huiis te Goi-inchem geibrafiiht.
Brand in een blok liniten tc Zntfen.
lEea-gi'^fermiiddaig is -eien uitslaande brand
ontstaan in deBk blok van drie Woningen*
■annex boerderij aa.n de Lijinbaansltriaat le
Zntfen. V-au twee wtomiingen, bewoiojid
door de gezlinneni Derk's en Kip, zijn de
bovenverdieping geheel en die Beneden
verdieping grootendeels uitgebrand. De
derde Verdieping kreeg waterschade. De
inboedels konden grootendeieis gerfed wor
den. De oorzaak is onbekend. Do schade
Wordt, voor zoover bekend iis, dopr vér-
z-ekering gedekt.
Lijk opgehaald.
Eea'gtóte'iimiddag omsltTeeks vier nuv is
door een vissicher in de rivier de Kmomtoe
Mijdrecht, na,bij, de spioorbriulgteMijdreidht,
hieit lijk opgehaald van «en naar schatting
45-jarige® heer. D« identiteit kotninogniet
Wteden Vaefgdslbejld. Daag.' h«t lijk gelen
spore® va,n geiw-eld vertoornde, wordt aam
misdrijf niet gedacht. Het lijk isi door- de
Bplitie naar heit lijkenhuislje oipl de ,A1-
gemeene Begraafplaats' gabracht.
j Inbraak.
'Zaterdagnacht is ingelbwoke® in «en per
ceel aan de Mauiriitókade1 te 's-Gravleu-
Jj,a,da. Uit liet door de 'Piolitie iD@öSltiedd
omdea^zioieik' bleek, dal de inhklefcers zich'
toegang hadden veirischaft do,or Ve.rlbrekSinlg!
vain da voordeuir aan de straatzijde. Eien
brandkast wias lOipiengeisclieiuird «n daaruit
bleek ongaveier f 800 te zijn onitvreejm'd.
In heit paroeel is den c-oniseirvöniagentuinr-
en commis|sielbia,nd'el gevestigd.
Doodeïijia' vak
De 50-jariige T. Timmeaimian, ito Venio,
dia in zijn woning, van dei trapl is ,'gevlalle®.,
en daarbij elrnis|tiige kneuizinigen hleielft* opgje,"
looplen, is a,an 'de gevolgen piyerfedein'.
J Mijurumpl.
'Keuter meldt uit .Tokio Bij een ont-
ploilffing van .koiolmonoxyde in een mijn
bij iSaseb» z'ijfn 40 mijnlwiaikers gedood en
30 Zwaar gewond.
Als! afsclirikwlekkeud vfloii'bccid.
Een handela,ai!' en maikelaar uit Moers
die iemand voioa- drie maanden 100 M. had
geleend en daarvoor 20 M. rente had be
rekend is gistermiddagals afsc'hikwiek-
keud voorbeeld door 4 S|.S. lieden door
Moers geleld. Daarbijmoest h'ijl'oen bord
dragen mst het opschrift: „Ik ben ■'pen
woekeraar, ik ben een bloedzuiger'.'.
De wea-to,oningoogstte veel bekijks.
FrisfCli
De directeur van de watervoorziening
te Altona, Liehheim, is op, ,sja,anden voet,
konder toekenning yan pensioen, pntsla,-
Igeii, omdat hij! eergisteren in een reser
voir, dat voor drinkwater b\C|S|temd w.as,
is igtaan ZWemmjen.
Ecu piraCht-vcirpleegster.
Het ipairkpt van Nam'an heeft een be
zoek gebracht ia,an het "Ziekenhuis: te Bias-
me 'wihar vieprswheddane personen onder vea'-
dac'hte omstandighiedein zouden zijn ge
storven. Uit h(et landerzoek is gebleken dat
een 19-jarige verpleegster herhaaldelijk
,aan ziekjen, die haar beletten te slapen,
ejen 'setrke dosis mioirfine zou hebben toe-
gediiend. Die varpjeegster is gearresteerd
en naa,r de gevangenis >an Namen over
gebracht.
Verschrikkelijk .sii.aarivrgniigt'liik.
Zonidagmprgen heeft nabij 't station
Nantes een geweldige spoorivegramp.
plaatsgehad, die talrijke slachtoffers
heeft geëischt.
De sn-eltrein uit Parijs is op eenigig
kilometers afstand van het station uit
de rails geloopen. Verscheidene wagons
sloegen oni en anderen werden in
elkaar geschoven.
Volgens de eerste berichten zijn niet
mindier dan 14 passagiers gedood en 90
personen niiti of rnper zwaar gewond.
Men vreest, dat onder de terwaestq
rijtuigen nog meerdere lijken zullen
liggen.
Het reddingswerk is met koortsach
tige haast ter hand: genomen en tal
rijke doktoren en yerplegingspprsoneel
zijn uit :de stad ontboden.
.Volgens fnédedeeling der directie va|n
den ParijsOrléams-spoorweg, heeft da
ontsporing van den trein plaatsgehad
op drie kilometer afstand van station
Nantes, toen de trein over 'n ander
spoor redd, daar de gewone lijn her
steld werd.
Zeven .wagons in het midden van
den trein zijn gedérailleerd. Hierbij
werden veertien reizigers gedood, tien
anderen ernstig gewond en 'n honderd
personen gekwetst.
Het ongeluk schijnt te rnoeten wor.
den toegeschreven aan het niet-in-acht*
nemen van het signaal om langzamer
te rijden. Volgens, de sne'ilieidsm'dteï
op (de opi-gevallen locomotief had de
trein op het oogenblik der ontsporing
'n snelheid van 90 kilometer per uur.
Op het oogenblik, dat de trein de
ongeluksplaats passeerde, liet de machi
nist den trein plotseling achteruitstoo-
men, waardoor deze geblokkeerd werd,
hetgeen tot gevolg had dat de loco-
motief in ;den grond drong.
De machinist is ter beschikking yam
de autoriteiten gesteld en gevangen ge-
nomen.
Spiarwegougel uk in Bosnië.
In de nabijheid van Mostar is een
ernstig spoorwegongeluk gebeurd, dat
tot dusver drie dooden .heeft gieëischt.
Een trein was in een buitengewoon)
hevige hagelbui terechtgekomen, wellce
de baan tot 30 cM. hoog miet ijs-
korrels bödekt had. Hierdoor werd hiet
rijden voor den trein reeds bijzondleki
moeilijk. Dpor het noodweer waren
echter opk grond-massa's in beweging
gekomen en deze bédolvian de baan
juist op een plaats, waar bet uitzicht
slecht is, met het gevolg dat de trein
met volle kracht op de grondmassa's
inreed en ^op de met-ijs-hedekte rails
niet tot staan kon worden gebracht.
De locomotief en de beide tenders/ 'be
nevens een derde-klasSje.wagen werden
in elkaar geschoven. Daarbij werden
twee menschen gedood, éen vrouw over
leed tijdens bet transport haar het zije.
kenhuis; vier personen werden zwaar
gewond, zooda; zij in levensgevaar ver.
keeren; twintig' anderen bekwamen lich
tere kwetsuren.
Petrol o union f)! lolling te Lang .Beach.
Omtrent een petroleum-pntploffing te
Long Beach wordt nader gemeld
Het geheele fabrieksterrein, waarop
zich- ongeveer 30 olietanks bevonden,
was onmiddellijk 'na de ontploffing in
vlammen gehuld. De brandweer tracht
zooveel mogelijk vendieala uitbreiding .te
voorkomen. Het geschreeuw van idet do-qr
brandwonden, overdekte persoden was
zoo, mogelijk nog luider dan het gekraak
van de in elkaar stortende fabrieks
gebouwen. De gewonden werden zoo
spoeldig mogelijk voorloppig geholpen en
met ziekenauto's weggebracht. In ieen
ziekenhuis waren binnen oenige minuten
17 gewonden binnengebracht. Na de
eerste ontploffing dachten de bewoners,
dat een nieuwe aardbeving Long Bteach
teisterde, tengevolge .waarvan zich ieen
paniek van ide bevolking meester maak
te. De .schade wordt op 200.000 dollar
geschat.
Reuter meldt, dat tengevolge van deze
ontploffing zeven menschen zijn gedood,
twee worden vermist en vijftig prnstig
gewond zijn.
,Bje Lcnvcusjche Balustrade ojiaiieuv
I Vernield.
Het „Laatste Nieuws" verluidt
Zondagochtend beeft de oud strijder
en metselaar Morren, die needs in juli
1928 een eerste maal d'e balustrade ver
nielde op de Universiteits-bibliotheek te
Leuven, opnieuw het hekwerk wjegge.
slagen met behulp van een hamer.
Den eersten keer bleven nog drie stij<
len over; nu Is het heele werk vernield!
De man was om kwart-over-tweeën
langs den bliksemafleider, aan den hoiek
van 'den Arendstraat, naar boven ge
klommen om k.wart-voor-jdrieen was hij
met zijn vernielingswerk klaar.
De politie had hem intusschen bevel
gegeven om naar baneden te komen.
jWanneer ik ermee zal gedaan heb
ben! luidde zijn antwoord.
Daar niemand wist, hoe boven bij
Morren te geraken, moest die politie
gedurende twintig minuten machteloos
toekijken. De kommissaris, die erbij was
geroepen, kon evenmin .Morren bewe-
ge® om naiar benede® te Komlein. i
Toen de kerel klaar was met zijn
vernieling, liet hij zich arrestejeran.
Hjet ipffiMlelül teg,»» v. 3. Litbhe ris.
t I Injeglcn^ don Rijksdagbrand.
Over het vóoronderzoek inzake dein
brand in het Rijksdaggebouw .verluidt
nog, dat raadsheer Vogt tezamen met
de politie méér G»m 500 getuigen ver
hoord heeft. Het g-eheiele onderzoekings-:
materiaal dat zich thans inhanden van
den procureaur-generaal .W,ern-er bevindt
omvat niet minder dan 24 dcelen. E'en
groot aantal deskundigen is verhoord.
Zij moesten inlichtingen vers'rekken iovat
de kwestie van het ontstaan en die uit
breiding van d-e.n brand, over het ,aan-
leggen van de vuurhaarden en de daar
bij gebruikte brandstoffen. De vijf ver
dachten, de Nederlandsche commulnist
Van der Lubb-e, de vroegere coiöm.
Rijksdaggevaardigd-e Torgler en de drie
Bulgaarsche communist-en Dimitroff, Po-
poff en Tameff, die zich in bet huis
van bewaring te Moabith bevinden,
zullen jeeds leenigien tijd voor het begin
der beehandeling voor het rijksgerecht
naar Leipzig worden overgebracht. De
mogelijkheid bestaat, dat het proces
nog vóór de gerechtelijke va-cautie plaats
vindt. Waarschijnlijk zal het rijksgeredht
zich in 'den loop van de behandeling
naar Berlijn begeven, om in het Rijks
daggebouw een onderzoek te doen ge
schieden.
Uit de geschiedenis vau den bril.
De wetensdhaip' heeft dezer dagen weer
oen-s «e® bela,ngirijbe omtdekkinlg gedaan,
welke, indien deiz'e ook in de jilrakltijM uit
voerbaar blijkt te rijn, een groot gedeelte
der mensAheid tot z'egen kan strekken.
Een bekend Am'erikaiansch ooigiaiits, dr.
William Feinbilooiin, is er ma een stuidde
van. «even j;.aar in geslaagd eem bril te
com&trueeren, wélke pets,omen, wtiier ,ge-
'zïcht-sverm'ojge® ^.ledhtfs: 2 pfcocteent van het'
normale beidraaiglt en die vrpoger als ge
heel blind werden beachoiiilWd, in staat
stelt, -alles ge,wbo,n te kannen. WiaarnenJem.
Dez'e lonldekkinigl. is de vmebt van tel-
looiz'e .exjierimenten. De nieuWe bril be
staat uit drie telesoopisAeiglazian voor ieder
oog en kan als een gewone bril Worden
gedragen. Bepds heeft dr. Feinbkwn over
zijn uitvindimg verschillende lezingen ge
houden, welke uit optisiche kringen een
groote belangSteEinsg trokken. De Ame-
rikaansche oogartsen hechten aam deze
uitvinding veel waarde, daar hierdaoir on
geveer 40 procent -?an de blinde® in
Amerika weer normaal zullen khihtnen
zien. .Naar a,a®leddinig vain deze inderdaad
opzienbarende ontdekking is het wel eens
interessant iets uiü de geschiedenis van
de® bril te verhalen. De brill, z'aoals wij
deize, zij het dan .ook' in meer geperfcction!-
neerden vorm kennen, is een Eunopeesaho
vinding van omstreeks de twaalfde eeiuw.
Deze eeuw vormt rij de geschiedenis een
zoel' belangrijk tijdperk. Immers in die
jaren werd ook' lipt kompas .uitgevonden,
waardpior ontdekkingsreizen mogelijk, wer
den gemaakt. Tevens deed men iin de der
tiende eeuw de ontdekking va® het buis-
kruit, waardoor de wjjlze van otoirlagvioieren
e.an algeheel® wijziging ondergd-nig. O-ok
werd de papwr-fabrioage ingevoerd, wélke
tazameh miet den bril de voorbereiding
voor da boekdrukkunst vormde. Herhaal
delijk hoort men beweren, dat men ook in
de oudheid het gebruik van brillen kende.
Zoo .weari daai oiok van EinjgelsAe rijlde
béiwe-erd, da,t in een sanoopiiaag te Oar-
thago „lenzen" zonde® rijin gevende®. Oiok
wordt dikwijls gewezen -op' de veelbeslpino-
ke® „monocle" van Nero, doidh. plriofossor
Greef 'heeft in zij'd werk over de uitvin
ding van den bril duidelijk aanigetooind,
dat men bier te doen had met lenzlen uit
bergkristal, welke meer dienden voor ver
siering. Eerslt toen me® kWam tot de
ontdekking van da wet va® het breken der
lichtstralen, kon de gedachte mam oe®
deagelijk apparaat al's brilt opkomen. Het
i0®d'9tei werk waarin over dergelijke „len
zen" wordt gespreken is het wéitenischap-
pielijk 'weï'k van den Arabischen- geleerde
Al Haze®, die .omStreqks hot jaar 1000
geleefd heeft. Dit werlc gaf don Emgel-
sehem Franoiscaner monnik Rlqger Baoon
aanleiding om het gebruik' via,® geslepen
gla,ze®. en kristallen ,a.an te rads® jiam
oude® van dagen bij hum leot.iïjir. Deze
geestelijke zlomd omstreeks 1268 aan den
P.aus een boek', waarin bijl de meening luit-
sprak', dat kogelvormige lemen kénden
vergroiote® en dat deïgelijlko Venizie® de
oude mansobem, die nog maar 'sieAt lsom-
de® zien, van groot ffluit zloiuide® kii®nen
zijn. De uitvoering, van dit denkbeeld
'Was pvem'wel allee® gnogejijk in streken,
waar de glasblazerij reeds op «e® hooge
trap van ontlwikk-eling stond, aqoialS te
Veine.tië en op het kleine Muran, Waarheien
de glasf'abrioatie door Byzanitijinsiohe arbei
ders was overgebracht. Uit oude dodo-
mé.nten heeft men kunine® vaststelle®, dat
in Italië de Donunicaner-broedey de la
Spina reeds in 1285 brillenglazen veliWiaar-
digete. Lanlgzam-erhand breidde list ge
bruik van den bril .zich steeds 'imöer
en meer uit en warde®' ztijl ook in DluitlsA-
land, Frankrijk em Vlaandegem gedragen.
Dia vbrm was toen evenwel uqg teer pri
mitief en moelst meestal mat de hand bo
ven bet oog worden vastgehouden. Als
montuur gebruikte men materiaal van
hoorn, been, balein en metaal on sinds
1500 pok wel leder. Dit laatste materiaal
zag .uren vooral in Zjuid-Duifechland veel
gebruiken, waar zich met- name te Nelu-
reniberg ..en Ifoge®|Sbu.r,g gen belangrijk
centrum van brillenfabriciage had igevlorimd.
In S-panjie wérd de bril in: de .^astieinde
©elulw! tot mode verheven én ietderie» Span-'
jaard, die zichzélf respecteerde, veTtoonde
zioh met een bril opi straat. Het model
Was toen allesbehalve elegant. Het Ware®
z'eer groote beugelbrilïten, Welke met lus
sen om de bore® werde® bevestigd. Aan
da Spanjaarden .komt de eer tpe va® het
idee den bril opi de mren to "late® sfceu-
ne®. Ee® algelmeleni gebruik' va® de® bril
Werd 'toentertijfd evetiWel fioig mi-at ge
maakt. Dit is eerst later, in de achttiende
■en negentiende eeuw, gekomen. Dé voor
naamste raden, Waardoor Zoo lange®' tijd
het gebruik van den bril w'erd tegenge
houden. was, dat dokters nooit ©en bril
aanprezen, dézen echter integendeel af
raadden. Hierbij' kwla.m nog heit bijgeloof
Van het volk', dat allerlei onheille® vn
tegenslagen aa® het gebruik' Van ©en bril
■toeschreef. Nog in de vorige eeulw' deden
in sommige stréken de onzinnigste verba
le® over de® bril de no-nde. Berst i® dp
laatst^ z'estng a zwemitig ja®e® fel Imém (h-et
gWooita nut van de® bril gaiain inzie® én
Wlordt ;er thans alleriwage ee® i'uiiim ge
bruik van gemaakt.
I) au plii n-lcgeu den
Over hat lot va® Hen Zoon ,-vfan Bode
wijk XVI én Marie Antoinette, de Dau
phin, bestaat öen aantal min of meer
stekhoudende legenden. Heit mepst be-
kérnid is de lezing, naar welke ee® schoen
maker de® koningsjZaom met éftp. andjeir
kind verwisselde e® uit de gevangenis „Be
Temple" smokkelde. In Auverignlc wtja-dt
nu! >lgameien Madame Bozés, die diep in
dé taéhtig is én eigemarés va® ee® bijouté-
ïie'win'kfel te AuA, voor de, aAtiarkllein-
do.dliter va® Boidie|wijk XVI aangezien. Bij
vergelijking miet de buste van den ge-
guillotineerden koning pMrtoomt het gelaat
va® dez'e dam® ïrapanta gelijk-.viis der
gelaatstrekken en het profil.
Bcujs Ma.zel wias «e® wteesjongte®, in
diemst va® de® graaf d-e la. Veirméde e®
werd i® de pjlaats van de® D.auiplhi®', Bode
wijk' XVH, in dé gevangenis „Be Tempte"
gebracht. Pit geschiedde met b'Aulpi van
Geités O'jiardias, die de schildwachten als
artte pilasÈiéeirde. Ojardias had Bonis Matei
va® Auvergne naar Parijs gebracht. Hij
verborg helm in een paard van cartom', dat
als speelgoed aan den kllieinlein kroonprins
'werd gebracht. Toen heit. eerste iwtagslthk
was gelukt, verstopte de yroniw1 vla® den
schoenmaker Simo®, den primis, wiens be
waking aan haar man wais toeveirtroiuwd,
in ae® ho,op v.uil waschgoed e® verliet om-
gehinderd de gevangenis. Heit- kind bleef
drie maanden op-' ee® /zolder zlorgyuldig
'verborgen, ter1 Wijl hij nu en da® bezloek
va® z'ijn vrienden kreeg.. Ze liéten hem
beloven nimmer zijn geheim te openbaren.
Ook later bleef Gen-es Ojardias den pirins
behulpzaam. Hij bracht hém naar A®i-
vergne, na,ar Bonna®, in een jacht-slof, dat
a au den graaf de la Vernéde behooirde:.
Hier nam de prins den maant va® zijn
plaatsv-ervanger Bouis Matei aia®.
Toen de graaf stierf k'wam d® knaap
met zijn vriend, een kleinen echoarstoem-
veiger, naar Auch. Daar bleef hij in het
hotel de France als staljonge®..
Da.ter bevond zich zijn zuster, de her
togin va® Amgoulême, i® de buurt om
een. onderteek i® te stellen naar haar
broer. Zij vond ook' inderdaad het spoor
van haar broer, dat naar Auich leidde. Zo
gïmg .naar deize plaats e® stapte af in
hét Hotel dé France. Het was Bouia
Maael, haar broeder, die, do,or haaa- nieü
herkend, ba,ar uifi den Wiagiem hielpl ére
ha,ai- plaard ujlfepiande. Hij sehajeide, miaaa?
ka.d de® moed gjet' om rijn geheim ha
openbaren.
Bo®is Matei fsrauWde den 16en Januari
1810 met een kellneri®, Maris Vignaux1
voor monsieur Thoriet, den majre van!
Auth. De hulwtelijksadte draagt ni«t dem
naam va® de® bruidegom, daar deze. had
verklaard niet te- kunnen leze®- e® echrij.-
ve®. Uit dit huWlelijk sproten zes kinds-
rem, drie aoiom® en drié dooliter^. Db oud-
site, Jean PierreMazel, wfeh «erst niat',
wie zijn voorouders wia.r,e®. Zij® vader,
Boidielwij'k XVH,;'liohtité hieim', eenige -ure®
voor diens dood, in pvler zijn ufklomst.
Jeia® Piea-re moest beiovte® het glelieim
■te bewaren. Die thans nog levlemide Ma
dame Loizies, doohter va® Jea® Pieatrie Ma
zel, herinn-ert zich, da,t z'ij «enls opi da kh
mer va® haar puders sliep. Midden in'
den'nacht kwam iemand haar vader halen-.
Toen liij terugkeerde vroieig rijn vrouiwl
hem, w'at me® van heim had géwild. Hij
antwoordde toen:. „Mijn vader maakt mij!
tri' zijn erfgenaam, maar dat is mr© niet
erg 'aangenaam."
in diep tijd was Madame Marie Maziel
vier jaar oud. Ze w'as heit- eenig kind
va® haar' ouders. Zé wierd in 1844 gebo
ren. Zij hulwde met Jo,zéf Boz'aS :en heefW
eein zloo®, die tegenwoordig directeur vanr
da „Ba.nque Populaire" va® Avignon is-
Ook zij kénde heit .geheim leerSt niet lert
no,orde hét pias bij het sterfbed van haan
v.adar. Tegeriwioordig drijft 'Marie BoZeia
Ma,ziel een' bijoiulteriezlaak van d0® ittami
va® haar kleindoehter, Mï. Jioiurneis, Plade
de la. Catheidrale t\e AuA.
is dat alles een tegende of is alles op
waarheid gegrond? Wie zal bet kunne®
zeggen'? is hat niet oipmerklelijk, dat opk!,.
nadat de revolutie wae geëindigd en- da
Bourbons Weer naai- Frankrijk wlare® te-
rugigekeerid, de jongen zijn gleheim belwaar-
da en velfls zijn vrienden heim niet he(bbe®
bewogen zijn geheim t® openbare®'?.
WAT MENIGEEN NIET WEET-
Hat langsjte kanaal vindt men in.
China, het „KjeizerkanaaT', dat 1854
K.M. lang isj.
-Dé langste tunnall ter wereld be
vindt zich in Californië, beiet de Hunting-
ton-Backe-Tunnel e® is| 2B750 M. lang.
Het hoogsjbe standbeeld ligt a an
d-en „Ingang van do Nieuwe Wereld.''
Wij bedoolen het „VrijlheidS|beeld" in de
haven van 'Niew York', dat 47 M. hflpg) is>,.
De hoogste dom .der wereld is nog
altijd de Sint 'Pieter te Rpme, wiaarauia1
430 jaar gewierk't werd. - 1 i
D'e' grooitSjhe bloemen groeien ojy
Siumatra,. Zij:, haeten -Ri'aïfflesia Arnoldii^,
hebben éên doargnee van 1 meter cn
wegen 15 pond.
Semeca, "de beroemde Rpimednsiché
stoïcijn kpn, na te slechts 'éénmaal' ge
hoord te hebben, 2000 woorden die niet'
in onderling vérband qtonden herhalen.
E:en der grootqte Italiaansche staom:-
qchepien is „Rex" genaamd, ofschoon het
Italiaahspbe ;alphabiet de letter X' niet
kent. /- i
Een negenbloog, vanuit pen vlieg
machine ge-zien, is; een zuj^era cirkel,
terwijl de s,ehaduiv' va® Ue vliegmalcjiine
iu het midden van dezen „regenTing!''1'
vers,chijnt. i
Déuiven, -sjnaasappielen en citroenen
groeien aa® demzelfde® bopm' op ee® boer
derij in Tempe, Arizona, Amerikia.
Yolgens het Amerikaansc'he Marine-
Observatorium! is 'de ronding v,an de aard»
ongeveer 8 centimeter per kilometer.
.Vanaf "de aarde rijn tien bergketen!»
op de maan -zichtbaar.
Een te "Budapest''varso'hijnend dag-=
blad beweerde onlangs), dat er meer daif
380.000.000 ongetrp,uwde vrou'wen op jijf
wereld z'ij®. I t
HEINKENSZAND. GehuWid: DaniëSl
Mu-sse, 45 jr. ea Piebernella WleClema®, 34j
jr.; Jacobus Traas, 27 jr. e® Catharin»!
van der Made-, 28 jr. J.aooibuisj Dingenis d>éf
Jonge, 26 jr., tie Vught en Antoa va® delf
Made, 26 jr.
GOEiS, 6 Juni 1933. 1
"Bateir: par Kg. fl,40, per, halve Kg<
f0,70, aan paaf. f 0,80; fabr.boiter f 0,85t
afwijkende boten- f 0,60 per pond.
Boter va® handelaren f0,60 per pond.-
Ei-eren: per 100 ehukh £1,50, per -2S.
st, i 0,37!/2, aa® punt. per stuk 21/a' cent?
eendeieren pea- 100 ëtujks f 1,40, poeljier'
eieren f 1,gamseiereni 5, oemlt pier atuiki
GOES, 6 J.uiai. Erea-Veiling ,j,V. P. Z.'®
Aanvoea' 18001 ei-aren, prijf £1,70 peJtf
honderd Auikls.
iVeilingsverecn. Zuid-BevMand, Goes, i
Viedlingi.va® 3 Juni 1933. -
Groote veiling. t
Kruisbessen f 5, idem meit Meeldaiu^
f 2 per 1 00 Kg.
Kleine veiling.
Aiardbëie® f 4061, idem He stoori: f 23
37, Asperges', He soort f'10, lalleis pejf
100 Kg.; Bloemkool He jsoprt, f3, KroBf
sla f 1, béide pier 100 stuikte; Hpninig £0,3®
per flacon; Bloemen: Anjelieren if!4, ltd»»
sen f 79, Klazen f 3, -alle per 100 bos. i
VERKOOPINGEN EN VERPACHHN6EII
Jhni
7 'sj-Heex-Arendskerké, woonhuis ea»
erf, Jbnkws).
9 's-Heer-Abtskerke, hoefje, Jk>uk0fs.
13 Goes, een partij nieiiWa -fijlwieleBj
D'e Kok. f
.14 StAöi-e, wponhuis; inlet dAuur en eri^
- Van Djijkfi.
Juni/Juli, JKapelléi, bouW- e® weilaan^
'Kram.
Jhli:
Goes, bouwterreinen, pakhuizen, op-
slagtexriedne®, bbuwlénd, ènz., VaU
1 Dissel en Jonkers. f