Tweede Blad
ZATERDAG 18 MAART 1933
NIEUWE ZEEKJWSC.iE COURANT
V Prof- Veraart over onze
eenheid.
FEUILLETON
In twee werelddeelen.
KERKELIJK LEVEN
MIJNHARDT's
Zenuw-Tabletten 75 ct.
Laxeer-Ta bietten 60 c«.
Hoofdpijn-Tabletten 60 ct.
ONTSPANNINGSLECTUUR
Proï. yemrt'dfe "1
eenheid der katholieken op pp>
rein te breken, pcbreeff nog.wet zaoi heet
lang geledenovZ h*** .van dromde
eenheid, in #1 -politieke studiën het
V0S%ftnndige geschiedenis van Ne-
dedand bracht de Ka.thoheken tejfeen. De
eenheid, die onts,tand, gaat uit boven lalle
concrete vraagstukken. Hier heeft men
het recht van een unio mysjtwa. te Spreken.
Waren in het verleden verdeeldheid over
persoonlijke dienstpMit en M* leer;
plicht geen redenen am de Katholieke
Staatspartij: te splitsen, in het heden #1
Bedrijfsorganisatie of' Ontwapening zulks
redenen evenmin. Efehtor- onder voor
waarden!
Die eerste voorwaarde is wel deze. dat
de IÏ.-K. Staatsjpartij' geen enkel van dio
vraagstukken uit den weg gaat. Kien
tweede voorwaarde isj: dat over het pro
gram, dat ten slotte tot stand wordt
gebracht, een algemeene overtuiginS' be
staat en de minderheid zich loyaal bij
de overgroote meerderheid neerlegt.
Er moet in dit verband op worden
gewezen, dat de redenen om de staatkhw
dig-oro-anisatorische eenheid der Katho
lieken in de R.-K, staatspartij te be
waren, ook al werden er groote fouten
gemaakt in de leiding, de laatste jaren
nog z'ij'n toegenomen.
Daar is het' merkwaardig teeken van
liet veld winnend anti-papikme. Daar is
ook de ontaarding in anti-christelijke»
zin van ons! openbaar leven. Diaa.r is
bovendien bet zeer reëele gevaar voor de
ontwrichting van onze wetgeving in o-n-
christelijk'en zin. Dat alles en nog veel
meer werkt er toe m'ee om de Kathol-
lieken van Nederland in een staatkundig-
organisatorisch verband Wijfeen te hou
den, ook indien er vo«i' velen redenen zou
bestaan om' uit te treden.
„De vraag dient dus gesteld: „Is het
doelmatig, dat de Katholieken van Ne
derland in é^n staatkundige organisatio
bijleen blïjiven?," Reeds) "werd deze vraag
gedeeltelijk behandeld. Er werd gewezen
op het nieuw veld winnend unti-papispie.
Er weid gewez'en óp de gevaren, die
onze wetgeving bedreigen. Ex werd He wee
zen op de ontc-hrisfelijking van onze sa.-
menleving. Reeds, ontwikkelde ik 'de nood--
ziakfelijkheid -van sociaal-economische ont
wikkeling voor onzen tijd onder leiding
der katholiekl-staatk'undige gedachte. Maar
er is. meer te noenfen. En dan wijs ik op
de noodzakelijkheid voor het behoud van
een gezónd volksleven, van het bestaan
van volksjpartïïjfen, die alle rangen en
standen der Maatschappij! omvatten. Goe
de wetgèving voor het sjodaal-oconomisehe
kan slechts tot stand komen in &olidaxis|-
tisfihen geest, d.w.a. indien met alle recht
matige belangen van alle groepen reke
ning wordt gehouden. In'de partijen moet
ten alle klassen der Maatschappij elkaar
ontmoetende rijk geschakeerde samienj
leving moet in de politieke partij' haar jalfV
spiegeling „vinden. ,Wie dit onmogelijk acht
geeït toe, dat de versjchillende klasgen en
standen reden hebWen "om' elkaar' niet iD
de hogen te zien. Maai' als dat z'oo is, be;
teekent dit ook vroeg off iaat ontbinding.
Men ziet: een overvloed van redenen van
doelmatigheid voor de Katholieken va»
Nederland om1 bijleen te blïjfven. Dat bijeen
blijven bteteekfent niet, dat WijPcen partij
zouden bezitten, waarin wijl hef ooit allen
eens worden. Zulki een partij! is onbestaalnj
baar. Maar voldoet de Rj-K. Staatsjparflij
tian de voorwaarden, die ik' noemdegeeft
zij i'uime gelegenheid tot het behandelen
der groote vraagstukken van onzen 'tijd,
'forceert, zfij niet bepaalde programpunten,
maar legt zij 'zich veelm'eer toe op1 een
communis opinio., en toont zlijl 'ten slótte
dat zij de partij! is, waarin vooral de ontj-
wikkfelings.behofef'ten onzer kleine luydeu
worden bevredigd, dan zal gedurende on'aif1-
partij in bloeienden toeS|tand hier te lande
zienbaren langen rijd een R.-K. Staats-
bestaan. Historie en doelmatigheid Wep'alen
üiaar aanzSjh. "Andere gronden móeten wor
den afgewezen. Dezfe gronden zijn echter
voldoende om ons "te doen begrijpen, dat
alle Roomsch-Katboliekón van Nederland,
die de eisjchen van onzen tïj'd verstaan, in
de R.-K. Staatspartij! thuis- hoore-n."
r= VAN HIER EN DAAR~^
.Waar de aarde beefde.
Californië, dat door zbo'n zware ramp
is getroffen, staat bekend oni rijn omge-
evenaard natuurschoon en zSjin: mild kli-
39
Meester Dorrens stak licht op, volgde
den Wenl! en vond het lampje, <?n weldra
verspreidde het ,een zwakken schijn.
„jxth, .Mijnheer, kom hier, hier dicht
bij me, gij hebt niets te vreezen, ik' Wen
machteloos, ik ga sterven, sterven", kreum-
n« de stom.
In een hoek lag op een armzalig leger
■een uitgemergelde gestalte, en toen Mieea-
ter Dorrens de» schijn van- het lampje
liet rondgaan, zag hij! in den hoek' teg-en'-
nver het eerste bed, een tweede, met 'n
onhewetgelijke gestalte.
„Zie daar niet ,m|eeT naar om, rij is
'Wd, dood, en ik ga etervlen, sterven.
God hebhe meddijden met mij, arme, arme
man."
Het was zloo'n hulpkreet ,zoo iéts ont
daans. zoo smeek'end, zoo hulpeloos ook,
dat Meester Dorrens iets ovetr z'ieh voelde
gaan, waar hij' ziich zelven geen rekem-
echaip van kon ge-ven.
Wat ging hier geheureri?, Dat er iets
maat en kan mót recht een a.ardst-h p'ara-
difs worden genoemd. Calilofrnië, en voor
al do streelt waar de aardbeving heeft ge
woed, is een der pkaóhtigslte streken deir
aarde; zi beeft liefelijke dalen en groot-'
sfehe, .uitgestrekte bossjchen, welke zijn
begroeid me>t bóoimen van- soms meer dan
2000-jarigen leetBfcijtd. Het klimaat van
California herinnert aam dat yam de Itas
liaia-neehe Rieviema, 'en nog zuidelijker kuisten.
Men-kent -e,r alle overgangen van de'kust
van den Stillen O'Oeiaa», tot u.a,n de be
sneeuwde toppen der hooge Sierra. In
de vroege morgenuren Strijkt een gema
tigde bries ui-t zJee óver het jand en Ver
jaagt de nevelen, terwijl 'des avonds de
wind uit tegenovergestelde richting jvaait,
d-us van de bergen, en de nachten ko-el
maakt. WimterHeieiding. is in Oalif'oirnië
niet bekend éh do rógantajld onderscheidt
rich alken m-aar door zijn groeizame buien
van het overig© jaargetijde. Men heeft
uitgerekend, dat ar hicr,elechts 39 dagen
in liet jaar zijn waarop regen yalt, terwijl
nog 28 dagen zijn, waarop hot Vooral des
morgen® eenigen tijd mistig is. Aliep bij
eengenomen kan man1 in Californië du-s
rekenen op minstens 300 dag-an in heit jaar
van vollen Zonuesohijm.
De jongste aaffdbeving is wel de he
vigste geweest, welke ,aoii heeft plaats
gehad. Voor enkele jaren is Santa Bar
bara, ongeveer veertig mijlen ten Noarde®
van Los Angeles voor een deel verwoest
en in Los Angeles zelf 'koraan ook meer
malen aardschokken v.oor. Statistieken
hebbc-n uitgewezen, dat middelmatige aard
schokken eenmaal in de vijf jaar plegen
voor te kolmen. Zooals de naam reeds
aanduidt, is C.alif'ornië Vol van oud-
bpaansche traditie. Do naam is afgeleid
van het Spiaauscbe' Calienite Fornalla, het
welk' heete oven bete-ekent.. Rleöd's; jn
1/535 werd het zuidelijk schiereiland door
Oortea ontdekt, waarna, het achtereenvol
gens nog door andere ontdekkingsreizi
gers werd bezocht. j
Tegelijk mót de Spaansche kolonisten
kwamen hier de missionarissen en do
talrijke namen va» heiligen, welke men
hier aantreft., getuigen van het -belang-
ryke beschavingswerk, dat de katholieke
missionarissen hier in vroeger jaren heb
ben verricht. Na het einde der Stpaansche
heerschappij wei'd Californië een deel van
Mexico.. ïn 1821 ging de Mexteaiansche
regeering er toe over'de geestelijke goe
deren te seculariseeren. De bestaande on
tevredenheid tegen het Mexicaansche ge
zag werd hierdoor nog meen- aangewak
kerd. Dit was de aanleiding tojfc den Mexi-
caanschAmerikaansohen oorlog, waarbij
üalifornië aan de Unie word afgestaan.
Benige jaren tevoren had ziich in dezo
straiten een Zwitser, Jacob Sytte.r, ge
vestigd, die de eigenlijilto grondveater van
het heerlijke Californië is. Deze Sp.tter
had een avontuurlijke' loopbaan achter
zioh.^ In zijn vaderland had hij' in het le
ger gediend._ Plotseling, emigreerde hij-
naar Frankrijk, waar hij. zich met behulp
van eenige valsche ohlequeis van de noodige
contanten voorzag om de reis naar. de
Nieuwe Wereld te kiumnen miakem. Een
maal in Amerika Voet aan wal gezet-, trok
Sultter hoe langer hoe m'eernaar het
W'esiten, totdat hij; ten slokte in 1840 in
Galitornië terecht kWam en wel op de
plaats, waar zich tegenwoordig San iPr.an-
eisco verheft. Van den Mexicaiansóheln'
gouvernem- Don Philippe Aivarado kreeg
Sufter een oantessde, welke hij! Nieuw
Helvetia doopte. Sutterpakte met veel
energie en kenans va» ^aken aan en al
n onderneaningffli gelukten hem zjpo
scmtiteremd, dat hij' binnen enkele jarein
zóóveel land baz'a.t, dait er heel Oafifornië
wijl in kón ronddraaien. Üpi 'Zekeren dag
in het j.aar 1848 werd er op een 'zijner lak
kers een klomp goud gevonden. - Hoe Saut
ter. die zeer .wel begraop ,dalt dezle Vondst
voer hem een catastrophe zóu worden, ook
zij» best deed haar geheim1 te houden,
het mocht, hem nief gelukken cm in ^etn
oogenblik was de mare vla» de goudVondsIt
door bijna geheel Californië verspreid.
Binnen enkele wekeini tdjds .vestigden zteh
iuar m,eer dan twintigduizend, menschen.
'r wórtien steden gebouwd, spoorwegen
aangelegd en al heel,spio_edigi jWas het
aantal menschen tot meer da» '400.000
gestegen, die alleen naar goud ging(ein
zoeklen. Niefmamd van hen .daoht er even
wel aan te vragen van yie het land Was
waar zij zich hadden gevestigd. Reeds
terstond nadat de eerste goudzoekers zich
teer hadden gevestigd, trachtte Suffer
at» recht te laten gelden. Daar in die
dagen juist Californië aan de Ver. Sfeten
was afgestaan, wendde 'Suttar zich tot do
regeering in Washington. Deze aomd eeta
oorlogsschip em een regiment Soldaten cm
,S' te barstellcn, doch niet zóo-dra
aren de soldaten .aangekomen on hadden
ma^e» voet aian wal ge-zet, of' zij
buitengewoons gebeuren ging voor hem,
voelde hij,, als bijl instinct.
„'Doodzei hij, met verwrongen stem.
„Dood!" en hij' naderde tfft -dgn ster
vende en lichtte hem even in 't glezicht.
Hij' schrok terug alsof' liiji een adder
•gezien had. Zijne haren rezen te berge,
het lampje ontviel bijna, izijm 'bevende
hand.
..Sam Dinddy fluisterde- hij'.
De stervende had het toch géhoord.
„Kent gij mij'?" steunde bij. „Waar
van kent gij mijl?"
En Meester Dorrens hief het lata-pije op
tot de hoogte van z'ij!n góalat.
„Ja, ik ken u, Sum Dinddy, en gij ltent
mij' .aok'!"
De zieke blikte een oogenblik op, hij
kromp ineen, als em vertraptewoirnn,
keerae izich naar de» wand va.n die hult,
en riep luid, „Meester Dan Dorman!..,
nu moet ik sterven!" en op oens richlta
hij zich op, zijn geheelo nitgemergelda
horst was blooit, alles ge-el van de ziekte,
zijn oogen waren diöpi gezonkemi in hum
kassen, z'ijlne weinige roodo haren kleef
den aan z'ijh slap-en-, -dei versleten do-kón
wilde hij afwerpen, hij' wilde opstaan,
vluchten, want hij was heit Sam Dinddy,
'lieten hun officieren in den ateok' en
zietten zich ook aan het goudgraven.
Jacob Sutter stond machteloos tegenover
deze door de goudkoorts aangetaste me
nigte. Hi, werd zeül's door de ryoedende
goudzoekers neergeslagen en zwaar ge
wond. Sutter begon toen een proces. Daar
hij door de» inval der goudgravers' zjijn
gebeeie' vermogen, dat toien fzoiudor don
goudvoorraad in Californië) óp ongeveer
10 millioen dollar werd geschat, had ver-
Voren moest hij- gebruik maken va» koste-
looze-n rechtsbijstand. Eeaistens khaagde
hij den Staat Californië aian, dió rich
ziondei- meer in het bezit had gesteld va»
allo wegen, bruggen, kanalen, molk®,
sluizen, enz. enz., welke Snitten- in de
eerste jaren van zijn on-tigmningswerk als
hat ware uit dein grond had m-oeten stom
pen. Tweedens klaagde hij' do bandsnegae-
rirng aan, daar deizte nieit de bescherming
had gegeVein, waarop hiji recht bad, terwijl
er ten „dprde, niet mjnder dan ee» kleipp
18.000 personen werden aangeklaagd, dré
wederrechtelijk zij» grond in bezit, had
den genomen. Het proces duurde- zóó ont
zettend lang en pischte zulke «nornro
sommen, dat Jacob Suf ter in 1877 straat
arm overi-eed. Het einde van heit proces
kwam eè'rst tiern jaar na rijn dood. Alle
Vier de Amieirik'aansche gerechtshoven wa
ren tot de conclusie gekomen, dat Setter
in zijn eisjcheji recht stond en dat Cali
fornië aan hemt behooa-de; z% konde|n
het vonnis eve-nwel .niet laten vloitrek-
ken. De goudvondst uit heit- jaar 1848
was de opkomst Van de meeste steden van
Californië. Les Angeles is wel de oudste
stad Van den staat; de stichting va.n deze
stad had omstreeks 1769 door de missie
paters p-laafe.
i
De heilige lleribe.-trs.
16 Maart
D'e heilige Heribertus bekleedde in het
begin der elfde eeuw den aart-sbisschoppep
iijkenKóted van Keulen. Hlijl was geboren
te Worm-s en na gestudeerd te liebóen aan
do Dóm'sc'hopl aldaar, trok' hij' zich terug
in het klooster Gorze in Lotharingen, zon
der evenwel monnik1 te wiordeu. „D|e bisL
.kihop echter, die hem uit de eenzaamheid
van z'ij'n klooster terugriep, benoemde hem'
tot domheer te '.Wioirm's1. Heribert wei'd
de trouwe vriend van Keizer Utto III,
dien hij op z'ij'n tochten naai' Rpme ver
gezelde cn met raad en daad terzijde
tetond, waarom deze homi to-t zij» kansef
lier aansjtelde. Op. voortreffólSjfce wSjfzé
kweal Heribertus| zk-'h van aez'e taak
en slaagde erin ondanks de vele verieii
dingen van het wereidsp'he hofleven rein
en nederig te 'hlSjiven. Hoen hem de»
bisschopsstoel van iWjurzbiurg werd aan
geboden, sjoeg hij dit jtf, zeggende, dat
hij een arme, zwakke zondaar wa^. Na den
dood echter van den. aarts/bisschop van
Beulen moesjt hïj'i óp "verlangen van den
heiligen vader het zware ambt op zijn
schouders nemen. Als- aartsbisschop toonde
„Heribertus, -zich een vader voor, zij» dioce;
eanen. Eens lieerschte er -een hevige
droogte, waardoor alle vóldgelwiassen dreig
den te verdoj-ren, zópdat de heete bevotp
king door armoede werd bedreigd. De
heilige stelde toen boetedagen in en liet
processie houden; in rijh nedei'igheid
meende liij', dat God om' zlijin zonden den
hemel hart gesloten. Hiji bad voortdurend
en smeekte God om' hem! toch te vergeven
en regen aan de aarde te schenken, en op
z'ij'n gebed kwam de lang verwachte regen,
lederen Bondag verkondigde Heribertus
liet woord Gods,. De armen hielp hij! waar
liij kon, en dikwijls) sloop hij heimelijk' uit
'zijn paleis om de armen en zieken in hun
huizen en hospitalen op te zjo«ken en hen
eigenhandig te ver-Zorgen. D|eS| nachts stond
hij op om voor zijn onderhoorigen te bid
den en hij' 'deed „dit met zooveel vuur,
dat h'jj meeim'alen met een hemels,ch licht
omstraald werd. In J.anuari van het jaar
1002 werd de jonge keizer in Italië riek.
Heribertus; trok. terstond naar Italië en
stond den keizer in zij'nt laatste oogenb'likj-
ken bijl; ondanks de vele moeilijkheden,
welke hem in den weg werden gelegd,
bracht hij het lijk van den keizer met
diens ordeteokenen naar het vaderland
terug. Verschillende edellieden, die- Heri
bertus niet goed gezind waren, klaagden
hem bij keizer Hendrik II aan, da,t hij den
nieuwen heersjtfher niet goed gezind was.
Aanvankelijk viel de heilige dan ook in
ongenade bijl den vorsjt, doch later Zag
deze zijn fout' in en trok »aaj- Keulen,
waar hij zich met den a,artsbisschop ver
zoende en hem rijn volle' vertr.0|uwen
schonk. Heribertus stierf op 16 -Maart
1021. Bij den lijkbaar en later ook aan
zij» gra'f hadden vele wónderen plaats.
toen viel hij machteloos .laehterover cn
haci nog macht .genoeg om de deken tot
aan zijn hoofd te halen en te kreuinen„Ik
sterf, ou moet ik sterven."
Ma,ar Meester Dorrens ging tot a.a»
hc't arme bed, „neen, neen-, vrees miöt, ik
wil u niè,t do-ode», ook piet doen sterven,
neen, Sam Dinddy, ik ben een christen, en
een christen kan ook vergeven, dat ba-
loof ik u, dat zweer ik iu" en op plechl-
tigen toon zei bij, „wees gerust, Sam
Dincldy, Meester- Dan Dorrens vergeeft ri'
„God z'ij! dank', maar ik kan niet mee,
water-, een dronk water! barmhartigheid!
En Meester Dorrens zette rijn lam-p
opi een gebroken stoel, en stoof de hut hit.
i-n z-ijn hoe-d schepte hij water uit' den
en in -een oogwenk' was hij- terulg.
„Drink Sa,m Dinddy, drink en moge die
dronk u de gpzlondhedd weergeven."
HrJ knielde bij' dat armiZalige1 bed.
Hij wist -niet waarom, ma-ar alle vrees
voor bosmeitti-ng van de v'reeselljk-e riekte
was geweken.
Hij- hief het hoofd van den zieke op on
-gulzig dronk' de arme het fri-ssehe water
met. groat,e teugen.
„Dat is leven, nieuw lev^n", zei bevre
digend Meester Porrens, 1/
Polen On de vreemde "Missiën.
Polen wis; en is een katholiek' land. Dit
bemerkt in'en o.a. in de kerken, waar men
de menschen ziet bidden m'et een rotsvast
geloof. Men verwacht dan -ook hog.in zulk
'n land een groote en intens,e missieactie.
Maai- toe'h isj dit hier niet 't geval en de
reden hiervan isj te zoeken in 't gesc'hiedt-
kundrg verleden van Polen.
In de eerste eeuwen na z'n kerstening
d.i. einde van de 10de en begin van de
11de eeuw zond Polen dn Mi-ssio»arisi-
sen uit naar de na,buiige nog heidensc-he
landen: Pruisen en Pommóren. In de 14de
eeuw breidde het arbeidsveld der Pool;-
sclie Missionarissen zich uit.
In de 15de eeuw en 16e ee.uw, hc-t tïjld-
'perk der ontdekkingen, werden ook -nieuw-o
wegen gebaand voor 'de geloofsverkondii-
ging. Nieuwe landen, ja hee-le wereldd-ee/-
l'en werden opengelegd voor de prediking
van liet Evangelie. Maar Polen nam aan
deze nieuwe actie geen deel. Te veel had
de Poolsche Clerus te strijden, om het
eigen land te verdedigen tegen het binnent-
dringen van de hervorming, om' nog to
kunnen denken aan de missieactie in het
buitenland. Hun arb'eid in eigen land werd
bekroond: Polen bleef voor verreweg het
grootste deel voor de Kerk behouden.
BIJ Apoth. en Drogisten
Toch waren er obki in dit tijdperk' Pioolspho
priesters, die naar de vreemde missiën
trokken. Zoo, o.a. de Jesuitenpa.ter Ani-
dreas Rudomina na,ar China en P. Albert
Mc tin ski naar 'Japan, waar h'iji in 1643
den mó.rteldood stierf. E-nkele Pater^-Pran-
riscanen werkten in China, in Indië en in
't H. Land.
Of hij' dezen cn nog enkele anderen heel
de deelname van Polen aan het werk der
vreemde missiën beperkt bleef, kan voor
alsnog moeilijk uitgemaakt wo-rdefi, Wlijil
de geschiedenis der religieuSen-orden, toen
tertijd in Polen bestaande, nog niet vol
ledig bekend is.
De verdeeling van Polen onder "Kusl'and,
Pruisen en Oostenrijk' (1772', 1793, 1795)
waarbij vele kloosters werden opgeheven,
kwam natuurlijk niet ten goede aan de
Pool-s'che missieactie. Uit .gebrek' aan per
soneel zal men dan iii dez'en tïj'd niet veel
Poolrtche priesters in de missiegebieden
vinden.
Tegen het einde der 19de eeuw begint
liet -aantal Poolsjc'he missionarissen wedeiv
om toe te nem-'en. Rieden "hiervan is, dat
vele Polen intreden in moderne Congre
gaties, welke z-icb bSjjha alle. ook aan den
mfejsiö-arbeid wijden.
Het wart bok' in dezen tijd, dat gravin
Maria Theresja. Ledochowski de Petrua-
Claverbond dprichtte, wiens doel was het
verleenen van gteu» aan de Afrikaansc'hc
missiën. In 1912 kreeg de Poolsc-ho kfdeet
ling van de S/ociëteit va» Jesus een eigeD
misjsieterrein in Rhodesië (Zuid-A'frika'.).
In den la at .-rtou tïjld, vooral na het jiei-;-
-stel van Polen .ails Zelfstandigen staat,
richtten verschillende reliigieuse Congre
gaties, die reeds Polen onder 'hun leden
telden, kloosters in Polfen op. En de spoef
dige bloei dezer Congregaties in dit land
doet höpen, dat ook Foleris werkdadig]-
heid in de vreemde missiën op den duur
zeer -zal toenemen. I
■Dat geve God aan het land van .Jan
-Siohiciski! I
NAAR HET LEVEN.
(„Standen-Scholen").
Kapieda-a-n de Koning was ojp- huisbe
zoek in de dichtbevo-lk-te buurt achter
de chemische, fabrieken. Hielt labyrinth
va» slopjes en steegjes, oud en grauw e»
groe-z'elig. De gemeeinteraad had nog ge
poogd door het aanbrengen va,n- hard
blauwe lette-rplaten, mooie namen va.n
bloemen en planteil aan de-ze „straten"
te geve». De volksmond blééf' hardnek
kig bi, he,t ontnuchterende „vodderibiulurj,".
Bet kloosterkleed van den pator-kape
laan was- hieir goed bekend. Zijn eer
waarde kan da.t lachend bewijzen uit
goed-,onthouden vriendelijkheden, vanwe
ge het geringe aantal. E» „krachttermen-"
die gruwelijk ware». „Maar die hewiaiaa-t
Sinte Piet-ar voor mij, voor later!" be
weerde pater de Koning.
"Vandaag moest hij nog even op- num
mer 48 zijn. Verdraaid, ja,, biji dien IJla-
pik-se'n Vorige keer had-ie m-et dien
man nogal danig verschil van npeeming
gehad, over „die fijne school", ïpoals Ja-
„Voop miji „niet meer!" nok-te de arme
'zieke.
„Sterven móet ik' (och. Maar wat ben
i-b blij', dat ik' mat' ui verzoend de eeuwig
heid inga. Ach! Da» Dorman, het is Zoo
hard, met zóo zware schuld op heit ge
weten te „sterven. Maar nui wordt het mij-
licht" en hiji kuiste de hand die hem te
drinken gpi', „nu kan ik sterven. God heeft
ui hierheen .gebracht, ik „voel hef, er is
een God, „een gerechte G-od, een barm
hartige- God."
Een tijld lang z-w-eeg hij-, terwijl zpjin
lippen zich steeds bewogen.
„G-od geve mijl nog den tijd, dan wil ik
st-erv-en. Meester Dan Dorman ik 'heb u
v-eiel te z-egge-n en vete gSheime» meel té
rteelen
Bót' griezelde Meester Dorrens als kóipd
water mót druppels óver dèn a-uig
Hij- vepgat de geele koorts en alle gto-
vaar pverigans liiji wist niet hoe hij bot
had. Hóe kwam Sam Dinddy hier.?. Waar
was Kitty Zoud-en dait, de -geheimen zijn
welke hem de arme zieke moest maths-
deelen. Wie weeit? E-n z-ijin haair rees te
berge. Misschien tijdingen uit E|uropa, uit
.Maastriehtl?
„Drinken 1" steunde de zieke.
pikise dat inrttituu.t wenslchte t® noemen,
n Stelletje rijike-lui's kinderen zetten
zo iootr-anÊin niet allee» i» de banken,
nee-je, op glle gebied. De juffen bennen
vit* van de kinders ui-t de v|oddenbuiurt".
De pater had Jlalpikse 'n piaar vragen
gesteld; oandatl-ie daarqpi weinig kon. ant
woorden, reidde hij rich met kwaadaardig
te doen en: te coimimamdeeirelnietr verdea-
over to Zwijige» „i-n zijn eigen huis."
Juist, hiea- was-ie li ij nummer 48. Pater
de Koni-n-g vauhief1 rich op het kermis-
a..ti-a,ctaenumaner ,da,t onder "de benaming
-trap opgang verleende naar ho-ogar sffee-
ren. i
Achter n gore deur met twee giroote
vieze „pak-anplekken, ging 'n lijteiga
melcdie:
„Asperiemó foor je béé-eene... Poor
ja bui-iuik en foor je téé-neMmtmmim
ii-a-a-haa.is 'n wai-a.-:a;a-p-em Tr-a-
la-la-la en, zoil-darten
Pater de Koninig tikte opi 't paneel...
Ais-pc-rie-ic-ieja kóm- d'r in 1"
„Goeie dag, Japik&e!"
„.„■Eerwaarde „Gaat uwes ril te.
Doe of uwes thjiis was!"
Daarachter volgde meteen de door-riate-
lui-g, dat-ie met de taak va» huiebewaker
belast was en nu z'n scheermes wa,t |wou
„a.mZe-tlte", onderwijl moeder de vrouw met
„pukkies" (uit „paiZjiaizieron" waren.
„Jiao*e:nlli)Ik ik üiaid Jmto^-dej ffii'a.aio;
even* gespa-okem. Heb je, hebben jullie
bneaje gekï-e-ge» ipefc de releleling van de
p-arochieir etradtei
„Zal wel," zei J|aipikse-, „ikkeHit
beschouwde met plotselinge hevige aan
dacht z-n scheermes. i
begreepi de pater, „ik: durf óml ten
niet re-kenen. Of... eh?"
Ulapildse imia-atot.e 'n gebaia-r van laat-dat-
hu-zoo-maar. Hij' wipte recht, om in z'h
arsenaal 'het ziwaiar gesehult op te diepen,
dat 'hij al eenige dageo had klaargemaakt,
Dn gevai hij teg>én zijne eerwaarde" t-e
velde moest trekken. En dat praatje oh
boni naar die parochie-retraite jfce krij'geh
erschte een snellen uitval met veel en
Zwaar materiaal. i
Daar 'had-ie het. Tuis'schen om-de krau-
u ,cnJ«e'kioSttifc.trok-ie 'n verfbmfaid
blad. -Hij sehoiof het Ee tafel over en we«s
met n dlum-in-de-miiw naar 'n artikfól.
„Dat blad heb 'k va» m'» direkte-ur giri
kicgen, -eerwaarde.ü-a's nan over jiujllie
scnole». Da,ar h-eb uwes de vorige keer
zoo. over... nou ja, opgeschept zal 'k
maar zeggiesn. Lees nou zelf'. Zie je nou-
wat daar sit-a-at? Geef uwee nu dien
man maar groot gelijk. Die juffer van
de Kostverlorenhoek, weót uwes wél, diie
va-n de Smulde'n Mispunt va» 'n
menseh is me dat! Ze 2óu onze pjukkifes
met n tang aanvatte-, als ze durfde. Maar
die- m-et fijne gummi-L-wrsen en oo-dei-
klongje-krulletjes-haar knuffelt ze als 'n
gek!"
„Nou, nou, J-apiikse,."
k H;eb het- zelvere gezien. Onze
Corry st.ompite z-e uit de rij', om die twee
ran de villa naiast mekaar te krijjgen.
W ant meneer kwam aanger-eeijen zie je° en
ore kon dan zien, ho-e goed ze was voor
zijU kinderen, z-e je. Maar zo kreeg
evengoed 'n ve-eg modderslpiatfe» v'a» do
auto op, d'r plunje. Net goed!"
„dij1 bent geen vriend van juffer de
Spuide, .ofschoon bijna iedereen
„N ee-je, dat hen ik zeker niat. Omdat
zó boor kinderen als die van mij', geen
greintje voelt, daai-om. Liaa.t die- van
J-api-kse maar loopen, zie je. Dait zij» toéh
maar pteheejersj
„Bas nifet miooa, Japik'se, wainit nu z-eig
j© dingen, die je niet hewij-aen k'unlt."
„nou, we z'iillen mekaar nog wel 'a
nad-e-r spreken, eerwaarde. Jie zult het
wel beter loeren, wak' ik jc- brom He
Irindere-yerdrukister 1"
J'uHrou-w de S-mildo leidde haar 1-eerlin-
gietjtis in rij. langs het trottoir. Hietl aan
gewezen eindpunt was d-e Zuiderdw'ars-
straa,t. Erg ver, maar 't hool'd der Bchool
weitöchte dat uitdrukkelijk en, ze had 't
wel over voor dei kleintjes.
Die blozende at.ruischc verkeersagent
aan de» Oentraalwog, ziag Jjaar dan al
van ver komen. Momfcelend keek1 hij- tus-
«enen höhn'klegi en kinneibamd uit, naar de
sliert „snaken met d-e juf", die yan wei
nig gevagi- nog bewust ondier rijn hoe
dende hand de breede straat oversta,-
ken. Ongedeerd zooals weleer de Is
raëlieten do,or d'e Rioo-de Zee die bolbby
hield „de w aitjeiPen-v an - h eths'iiel Vierk'eer
als muren staande.
„Corry J-apikse, kindje-toch, blijf' torii
op» t trottoir 1"
Z'Mtt 'n M«ine autto sehoo-t rakelings
langs de memjies. D'e juf schrok er zrif
van. Harder da» bedoeld nam ze Corry
biji den arm en duwde haar weer op haar
plaats in de rij'. i I
Mees ter Dorrens had alles om zich
neen vergeten.
Nu ging h-et voor den tw-eeden keer
naaj den stroom. j
teugel G(>nS ^ron^ z^e^° gulzige
Toen viel hij- achterover en sloot de
oc-g'en, als van vermoeidheid.
„Hoe is het?" vroeg belangstellend
Meester Dorrens.
„Die fiisscha dronk' hfteft mïj goed
gedaan maar toch voel ik h-eit'. het ia
met mi.; gedaan. Mij.-n God! mijd God! o
-eeuwige Rechter! o, eeuwiighedd I"
Sam Dinddy.ln Wa^'
„Gerust, vriend! geruist! wat ha,d rif
mij t-e z-eggen?"
„Ach I is het dan waar!? moet jk stèr-
en? geen hoop, meer, neen-, ti-een!
stom 1S II 1 on met een vreeselijke
stem rechtop vbeigend, en met de han-
«f „'L i T "sfcerve"1' n«'. ik-zou willen
«-erven! sterven na al h-et werk! na alle
teert en móts dan wroegingen. Ha!
na-en hiji „seheiirde zijn hemd open,
driricenf' br<lnd" hiei:! binken,
I (.Wordt vervolgd.)
