CRTS
BIEDING!!
HEIJN
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR GEHEEL ZEELAND
KAAS
DES DONDERDAGS EN DES ZATERDABS 'l1!
DIT BLAD VERSCHIJNT: DES DINSDAGS
DES DONDERDAGS EN DES ZATERDAGS
Eerste Blad
IV*» OVER DE GRENZEN I
S X* SS*?- '-SL
not
n-Baai
f
:n goedkooper
VSCHË COURANT
spanning
5 Friesche
e Egberts
eren-Baai
Jeie, rijpe
ende af-
en
40% vet
BUITENLAND
CHINA
BINNENLAND
KOLONIËN
|>lhardin.g; laanvianig kwart
scheidsrechterJasi 'Bggesr-t
fin Patrijzen..
d ag. 19 Februari: f
aanvang 21/b" uur.
k e n d m a k' i n g.
fngsuiur van de op dd. 12
stelde wedstrijd DatoVioa
lijizigd worden.
re hiervan goede Jjiorta -te
JGEN EN VERPACHTINGEN
scheepsafbraak, .De Wilde-
lomen Verbist. i
inpolder, boeren-inspjan, Van
'mlpplde.r, huis en erf, Öele.
iszand, landbouwers-inspan,
:n, inspan, De Kok.
id, boeren-inspan, Van Disseï,
paarden, De Kok',
ïert, scheep^bouwwerf, enzt
3.
i,artis]dijk, boereninspian, Jonkers
i 1 I
|:enskerkë, inspan, De Wilde.
per ons 3ó cf.
per ons 40 ct.
per ons 50 ct.
'2-onsen.
ztivan gewrt.
%s
NUMMER 18
ZATERDAG 11 FEBRUARI 1933
29*™ JAARGANG
Iets fijns M
|7 cent.
Ie ongeveer 7 pond,
;r pond.
17 cent
Eraat 6, TEL. 340
JURG
NIEUWE ZEEUWSCHE COURANT
111 Bureaux van Redactie en Administratie: Westsingel 75, GOES; Ï1IT Rl AIT 1/T D O O U I I IIT nrn VB H
Hl Telefoon (nfer/ocaal No. 207, voor Redactie en Administratie. "II dlau v l k O U h ij n t llfs fllUQll AHC I
Bijkantoor MIDDELBURG, Markt 1 en 2; Telefoon No. 474. 111 nrn nAHnrnn ULO UIIIO U M U d Abonnementsprijs f 1.90 per drie maanrtan w I I
Abonnementsprijs f 1.90 per drie maanden, bij vooruitbetaling;
AdvertentiSn van 1 tot 6 regels f 0.90, elke regel meer f 0;15;
Contractregelprijs, te beginnen bij 500 regels, beduidend lager
GROOTE WAARDE
VAN PUBLICITEIT
WORDT GELEZEN
IN ALLE KRINGEN
Dit nummer bestaat uit twee bladen
W' eekrevue.
De öntwuppnmgs^nf^^r^
len g^Lf <t JVansche ontwajpeningsplan
maax direct Vwrnietisfd mocht
onderhand® g«o Tsjecho-
er eigenlijk en ook'« emgs-
^°Wapolrii ware» aUe aanwezigen er
fDS T)e een na den ander heeft 't rond-
tegen- D« eeQ,ft >t met de Franse
"f ,ge^e; veiligheid en ontwapening »n-
ïdeeen over ltajië, door
mogelijk «j»ji Atoisi Diuitschland blij
rijn gedelete Aloi^eu
r^kto5Se% met rijk g^be-
van 11 December, is alles bo-
j-echtigm, betuigd te laten.
^Vde verzekering, dat 't Duitephe itjk
^h weer zal gaan bewenen, ketenen!
een directe waarschuwing
om rijn eigen ideeen niet al te hoo0
Willende prekers hebben 't jm
mindering van de bewapening. Dat t
bovendien niets! anders is, dan een plan,
waarbij voor Frankrijk
tuut van Europa - vooral met bgtoek
■iing tot rijn eigen veiligstelling be
staSi blijft. Over de veiligstelling praat
en zint men in Frankrijk, mlaar de ont
wapening, waarom 't gaat en waaraan
de conferentie haar naam ontleent
voorzichtig op den achtergrond gehore».
Een paar onderdeden van 't plan be
prekende, heeft de Nederlandsehe ge
delegeerde Beelaerts van Blokland op t
al te doorzichtige van Franlmjiks| bedoe
lineren gewezen:
Frankrijk sitelt voor, om een Volken
bondsleger te organiseren en. het zware
oorlogsmateriaal in verschillende landen
ter beschikking te stellen. Maar zoodoende
komt m'en tot 't hehoud van alle zware
oorlogsmateriaal en de meesten achten de
vernietiging' daarvan juisj; noodzakelijk.
Frankrijk wil de staten in groepen m-
deelen, die ieder voor zich een afzonderlijk
veiligheidssysteem opbouwen met eigen
veiligheids,- en ontwap^ningsverplichtin!-
gen. Een dusdanig plan, waarbij1 het zelf
in een bepaalde groep een gemakkelijk
overwicht zou krijgen en de wet stellen,
was wel 't minst te aanvaarden van al.
Engeland beeft weinig in 't midden ge
bracht, heeft alleen gezegd, dat 't aan
geen enk-ele veiligheidsgarantie meer zal
meedoen waarna de, Poolsphe gedelegeer
de dat rijn inziens het Fransche ontwalp|er
ningsplan dood was.
In de commissie van negentien; is intus-
Echen 't bijna ongeloofeliijjke, gebeurd. Zij
is met haar rapport over Mandsjoerlijte
■gereed en heeft er in vastgesteld, dat da
algeheels ^ouvereiniteit van China moet
gehandhaafd blijVen; het onmogelijk is
om den Mandsgoerijschen staat te erken
nen, en dat de strikte naleving van 't
Kellog-'piact en 't Negen-Mogendheden ver
drag gebiedende eiseh is. Dat is een
stap in de goede richting. De Volken-
bondsraad, die 't geval nu, verder op moet
knappen, zal moeilijk anders; kunnen doen,
dan aan dit rapport, dat zeker 't rechts;
gevoel der opienbare meening bevredigt,
zijn -sanctie te verleenen. i
Die iSpaansche regeeriggj' hoopt nog
steeds een dreigende revolutie tie bezkvèren.
'Zij; speurt heel Spanje af om alle hoos
aardige plannen, tegien haar gericht, aan
't licht te brengen. E|er§t nu blijkt het
aan welke ontzaglijke gevaren Sppüjei van
anarchisten en comtailunisten blootstaat.
Men bad gemeend, tot nu toe, dat iu 't
heele oproersysteem weinig orde af ea-
menhang zat, dat vele plapteeiEjke op
standen op rekening van kleine avon
tuurlijke groepen moesten geplaatst wor
den. De werkelijkheid bljijjkt anders; te
rijn. De SpaanSche politie heeft een per
fect revolutionnair plan ontdekt, voülgen^
't w'elk de revolutionnairen volgens, wijken
en straten georganiseerd zijn in geheime
genootschappen. Bij; de in beslaggenomen
documenten waren bijVoorbeeld tot in de
kleinste bijzonderheden uitgewerkte platte
gronden van Barcelona, Wiajardpl allerlei
openbare gebouwen, benrinedepots, gara
ge's van de auto's der brandweer en niet
te vergeten 'de kloosters, waren aange;-
geven.
Hopelijk' zullen de nog overgebleven
religieuzen door 't ijverig tpiuff&en der
politie een overrompeling door de vij1-
andige elementen ditmlaal ontgajan.
Van den nieuwen kanselier in DluitSch-
land heeft Europa in deze week al heej
wat beloften te hooren gekregen. In vier
jaar tijds zal hïji de werlrloosheid in
'Diuitschland doen verdwijnen. Ken jaar
heeft hij' slechts noodig, om 't vaderland
van alle Marxistische ideeën te zuiveren.
Betreffende zichzelf en zijb Tegime zegt
'hp, dat hiji niet zal heengaan voordat hij
rijn taak vervuld heeft. Dat rijn regime
er een is van een straffe soort hebben de
communisten al dadelijk ondervonden door
allerlei demönstratieverboden aan hun
adres. De Pruisische Landdag is ontbon
den en Pruisen onder 't dwangbewind
van de R'ijksregeering gebracht. Niet dat
't land er na dit alles echter rustiger op
wordt. Integendeel als 't met de vecht
partijen, politieke veldslagen en slach
tingen zoo door gaat, dan zullen de rijien
van nazi's en eominlunisten na Hitler's)
tien jaren aardig gedund zijn.
Naar 't buitenland werkt 't optreden
den Hitler-regearing niet onverdeeld gun-
stig. Niemand minder dan Heriiot heeft
de Fransehen aanbevolen op| hun hoede
te zijn. 't Felle optreden heeft blijf dezen
staatsman vermloedens gewekt, dat Hitier
door geheime krachten uit 't buitenland
ondersteund wordt. Zelfs Echijht hijT 't
te kunnen bewijzen.
Om verschillende redenen is 't dus
nog een groote vraag of de tegenwoordige
regeering voor Duitschlands en Europa's
welzijn tot zegen kan wazen.
BELGIE
Het conrantenvcrbod in de kazernes.
Terwijl ingevolge het door minister
Denize uitgevaardigde verbod geen poli
tieke dagbladen in de kazernes; meer mo
gen worden verkocht, blijkt dit verbod
niet te gelden voor den verkoop van por
nografische geschriften en illustraties.
Het Laatste Nieuws bevestigt, dat iu
verscheidene kazernes „allerlei bladen,
waaronder zekere schunnige uitgaven, mo
gen verkocht worden, terwijl de politieke
dagbladen uitgesloten Mïjfven." Tegen een
dergelijke handelwlijfee. wordt nu, Zelfs
door somlnige redacties,,, die den ministe-
rieelen ver bodsmaatregelhebben goedge
keurd, met kracht gepa-,otes|teerd.
ENGELAND
Voorlocipig go®11 .terngfci er tot den
gouden standaard.
Maie'Dpnald heeft gister in heit Lag'er-
liuis. 'op een aantal vragen gqa»twbord, dat
persberichten en geruchten nopens een
voor de deur staanden terugkeer vau En
geland tot den gbuden standaard, volkiot
men uit de lucht gegrepen waa-eu. In da
tegenwoordige omstandigheden kan de Te-
geering er eenvoudig niet ovei" denkek,
en er moesten heel w'at oeeonoimische en
financieele omstandigheden veranderen,
voor er ook in de toekfclbst aan gedacht
zou kunnen worden.
AMERIKA
Roosevelt's standpunt in de kHvjes f'e
der oorlogsschulden.
In kringen, welke den nieuw gekozen
president der Vereenigde Sita,ten, Roose
velt, nastaan, wordt verklaagd, dat; Roose
velt. in zake de kwestie der oorlogst
'Schulden zijn standpunt in de volgende
vier punten heeft vaistgelegd:
1. D© oorlogsschuldeu zij» te besicjboiui-
wen als' schulden.
2. De Amerikaans'che reigeering' zal- m'et
lederen debiteur-staat afzonderEjk onder-
Ivandelen.
3- Bij de onderhandelingen moet - reke
ning worden gehouden met de betalings-
capaiciteit van den debiteurstaat.
4. De oorlogsschulden nioefen scherp
gescheiden wtorden gehouden van de her
stelbetalingen.
Voort WOrdt er olp gewezten, dat hef
Brifeche voorstel, de aarlogssöhuiïden la
regelen door- middel van een afbetaling
van 10 Ipcit. overeenkomstig het acteoprd
van Lausanne voor Roosevelt' onaanne
melijk is. Roosevelt is overigen van miee-
mng, dat persoonlijke bespa-ekingeu bo
ren groote conferenties- mopten wba-den
VMlmzcn. Roosevelt 'telefoneert bdjtna da-
eelijfes met MaidDpnald en Eij) heeft den
uemocraten in het Ambrikaans-che Congres
Ion t voorbereidingen niet te wil-
door 0|verij|lda debatten. Ten
do 1? mm'van komen Je Critieken op
tend w voorstellen bijha uitslui-
van Republikeinschei zijde.
Het nieuwe Japansche offensief'.
f® Jupansche zijje wordt gemeld, dat
tr0epen de
fZLTtenn.de 'l>ïaVmeieJ^1 en Moekde»
De stad Fochsin in Jehol werd na een
^termmg door de Japanners ikg^oftnW
Aan den optoarsch wordt deelgemotabin
door rnfanterie en cavalerie, die wStge
'tmgen taAS ^^debiS-vE^
dOWtot g6h?t Va\T^ Liao zouden
dO.OCO man Japansche Hoepen mbt hon-
derden ftukken veldgeschut, 40 tanks en
cen£l" e?t"i8te ZÏJ'fa Secta"
VAN HET VATICAAN
Veranderingen 1„ üe Vaffcaans,lelie Staaf.
De Paus heeft besloten dat, de baldakijn
met _klokketoren, welke boven de Lour--
destxrot, in de Vaticaansche tuin is aan
gebracht, zal worden afgebroken, omdat
hij met in de omgeving past. De Lourdes-
Grot is onder Paus Leo XIII gebouwd.
Z. H. heeft thans, naaa- Reuter ver
neemt, besloten de Lourdes-Grot welke
aan den weg, vin. dé dagelïjk'sche wande
ling van 'de Pausen Rgt, óp de ware
grootte van de echte grot 'te loiurdes te
bouwen.
DE MUITEffiIJi OP DE
„ZEVEN PROVINCIËN".
'n Bloedig einde.
Dat de muiterij ,opl de „Zeven Pro
vinciën" gister zou eindigen stond vast.
De hoop da-t de muiters ojpt het laatste m»-
rnent e'iereu voor" hun 'geld gouden kie
zen is helaas niét in vervulling gegaan.
Opi de weigèring zich over te geven
moest wel geweld gebruikt wOrden.
Half .acht (Ind. tijd) kreeig het uitge
zonden eskader de „Zeven Provinciën" in
zicht en kort daaxopl.- sommeerde de ooto-
mandant 'de muiters tot onvoorwaarde
lijke overgave, op straffe Van geiwa-
.plend ingrijpen. Geëisoht werd dab de-
muiters die Nederlandsche vlag, die rij
neergehaald hadden, weer zouden hijsah!en
en dat een wit kleed moest getoond wor
den opi lwt zonnedek'. Eir werd een be
denktijd van 10 minuten gegeven.
De „Zteven Provinciën" antwoordde met
het feeds eerder gemolde radioi-telegram,
da-t men zich alleen wilde overgeven, waar
neer niemand gestraft zou worden er aan
toevoegend: „Val one niet lastig".
Hieropi werd eien Pornier-Vliegtuig be
vel gegeven tot den aanvlal. Dit vloog
over het muiliersohipi heen en wierp een
bom op het "dek. Hoewel men -een pro
jectiel van het kleinste formaat genomen
had, was de uitwerking verschrikkelijk.
Vijftien inlanders en drie Europeanen
werden onmiddellijk 'gedood en talrijken
licht tot. gwaar gewend. Tevens ontstond
-er 'n brandje op 'het schip. Kwapb over
negenen gaf! de bemanning zich tenslotte
over en heigaven Je muiters!, waaronder
ook dc Europeanen bleken te zijn, zich in
dei booten om naar het eskader te roeien,
waar zij gevangen genomien werden.
Die ontnilaeffng.
De ontmoeting van het eskader m'et
Dé Zeven Provinciën ontwikkelde zich
volgens het ontworpen progTamtaa.
Do bom, die uiitgeworpen werd, woog
50 Kg. en heeft iu lichten brand veroorj
zaakt.
Die Java bleef met de jagers en onder
zeebooten, gereed om in actie te koimion,
op verren afstand, terwijl de Dloriniers
over de Zeven Provinciën heenvlogjen.
Na de overgaaf ging opi eisc-h van
den eskadercomlmlandant de bemanning on
gewapend in de bboten.
Inmiddels voer heteskader in fortm'a-
tie o'p naar het muiteiisehip.
;Wïj vernemen nader dat een bom: Van
het type van 50 Kg., zooals er een gewor
pen werd, beschouwd moet worden als
behoorende tot het minst gevaarlijke soort
w'appen.
Indien de overgave van het schip' niet
onmiddellijk gevolgd zou zlij|h, dan had
men een zwaarder "bom1 geworpen, n.l.
een van 200 Kg. gewicht, van wtelka
soort de vliegbooten er verscheidene mee
voer voor alle omstandigheden.
Verdere bijzon derih ei d en,
Aneta berichtte nader dat de namep
der Eiuropeescbe slachtoffers zijntam
boer Bakker, tamboer de Bree, mlariniep
Kroeskop. Dén gewénden werd dadelijk
door de marineschapen hulp verleend.
D!e luitenant ter Zee- de - iVos' van Sjfaen-
wijk, die zich aan boord van het muitei-
lingenséhip bevond, heeft zeer lichte ver
wendingen opgeloopen.
Vier muiters-, die te Water waren ger
sprongen wérden door een der schepen
van het eskader gered.
In de Volksraadritting te Bafaviaf heeft
de commandant van de Zeelmacht, een
uiteenzetting gegeven van het gebeurda
aan boord van de Dé Zeven Provincie»,
Aan deze verklaringen kan ontleend
Worden de mededeeling dat de aanval ge
projecteerd was; in drie phasen. Dleze be
stonden uit te» eecjta een aanval met botmf
'men uit DOrnier-W!al-vliegbooten, ten
tweede een aanval met oorlogstor'piedo'g,
en ten derde een aanval met gesfahut.
Déze volgorde wérd door de autori
teiten gekozen door de overwegingeenea>
zij'ds dat de bomaanval reeds daarvóór, nl.
■bijl de nadering van de vliegfbooten, een
diepen indruk maakt en anderzijds uit da
overweging dat de kruiser Java, bewa
pend met middelbaar geschut en hebbende
een betrekkelijk! lichte pantsering, niet
mocht worden blootgesteld aan het zware
geschut dat de Dé Zeven Provinciën
voert. De muiters zuRén op het eiland
Onrust (gelegen tegenover Tandjong;-
Priok) worden opgesloten en aldaar on
der bewaking gesteld van marechaussees.
De eerste berichten maakten j.I. Zon
dag alleen melding van dat da Inlandsche
schepelingen in muiterij' ivaren gekomen',
maar later kWaim! aan het licht "dat ook'
de Eiuropeesche schepelingen aan de mui-
"f««f
om ongeveer twee uur m deu Zo™^*
morgen verlaten hebben en Werd andere-
halfuur later gevolgd door den gouverpel-
mtntXmer Aldebaran aan
van zich-de commandant van de De Zev<m
Provinciën, de kapitemduitfmant zee
P. Eikenboom, bevond m'et verscheidde
officieren en schepelingen, gewapend me-
karabijnen. Onmiddellijk daarna kwMn de
Aldebaran dicht genoeg bij' de De Zeven
Provinciën, dat verbinding do°'
van.vlaggerignalen mogelijk w-as. De, oom
mandaat van de De Zeven Provmriön
trachtte in verbinding te komen met rijn
schip dat echter absoluut weigerde welke
weigering Begeleid werd door - bedreigin
gen Hierop heeft de Aldebaran den af-
ftand met de Dé Zeven Provinciën vep-
groot en zij1 Vervolgde het sphip lang
de Westkust van Sumatra, gedurende »1
dien 'tijd de autoriteiten op de hoogte
'stellende van de positie.
De officieele rapporten houden in dat
zich aan boord vah' het mluterifM» he-
vonden 16 officieren, 9 Ehrope^che en
3 inland-ache onderoDMeren, 44 fcop®6"
sche korporaals en mindca-em en 184 lu-
lieemsche korporaals en minderen.
Verscheidene moeilijkheden dedm zich
voor de Tegeering'.voor en één daarvan
was het feit, dat de meest^nabije mlarmj-
•krachten op- ongeveer 1500 inSjlem Weg
waren, terwijl het «jkkder zich te Bon-
thain op een afqtand van 2000 mljle»
bevond.
D'aarom kwam! - -een apelle aptie van
vliegtuigen, gewapend met bomknen, het
eerl in aanmerking, m'aair men oordeelde
een bomaanval zonder mfeer niet aa-n ta
raden. Ofschoon D!e Zeven Provincie» met
'mouern H heeft het schip een awa» be-
Hvapening. Een mislukte of slechts halfi
ges)aa'gde aanval moest voorkotafen Woi-
den Toch was; het voor de verdediging
van Padang noodig" om daarheen vlieg
tuigen te zenden uit Soerabaja-
O'p 5 Februari te vier uur 80_ des, na
middags werd een draadloos btocht, «pa
gepikt van dé-muiters, Waarin verklaairö
werd, dat het reisdoel van het schip
Soerabaja w'as. Voorts gaven zijT'-hun
voornemen to kennen om! -kpopvaardijsphe-.
oen te berooven, indien rijtdie mochten
tegenkomen voor het geval rijf gebrek' aan
voedsel zouden heblben.
Deze en dergelijke telegrimimien, dié na
tuurlijk onbeantwoord bleven, werden met
eenige variatie uitgezonden maar opge
merkt Werd, dat de min of ineer bomlbas-
itislche stijl van de aanvankëllj|kie> telegram
men op den duur gewijrigd werd.
De laatste berichten.
Da Aneta-coa-resppiident, die thuisge-
var-en is met da.„Piet Hein" bericht:, dat
thans d'e doade-nlijst iu dei la-atlate, uren
gestegen is tot in totaal 22.
Hét zijn 3 Nederlanders ,eu 19 I»-
h'eemsche scheplelinigen, waai-van er vijf
onherkenbaar verminkt zijn.
Bij de in twt.aal zeven zwaargewonden
bevindt zioh een Europeaan, dia nOlg niet
is geidentiliceerd. Elen voorloopiga m-
formatie aan boord van de „Piet Hein
bracht aan hét licht ,dat dé zwaarge
wonde Inlandsche matroos eerste klasse
Paradja een bekend instigator va» onte
vredenheid is, aan wien vrij' groote in
vloed wordt toegeschreven.
Voorts is aan boord van dei „Piet Hem
ov-erleden da Inlandsche schepeling, Basir,
die tijdelijk Zou hebben gefji!ngperd_ als
commandant van ,,D»-Zéven Provinciën
Da luitenant ter zee-, de Vols van Steau-
wijk verklaarde hieromtrent overigens
weinig met zekerheid te wetien.
Wel wiat hij te vertellen ,dat de navi
gatie gedurende dien mluiterstodhit geheid
werd 'door den Inlandsdhen sohapelimg
Tuhumuna, hetgeen door den officier geen
bijzondere kunst werd gelacht. 1 li
Ook de- Nederl. machinist Boschart
heeft een werkzaam aandeel' gehad in de
muiterij. De officieren rij-n op twee na
niet gevangen gezet geworden. Om d-eZe
twee te sparen hadd-en de overigen hun
eerewoord gegeven de muiters mé|fc.rust
te laten. Voordien is er -eenm'aal op.de
officieren gesehoteu toen er - verzetsactie
van hen uitging. 1
Tot op h®t laatste moment lachten de
muiters oim de bedreigingen van helt es
kader en zeiden dat mén toch geen gewield
durfde te gebgudkén. De boni viel bij- de
oemmandobrug, waardop-r de leiders van'
het Verzet als '6 waré wéggevaagd Wer
den. -
TWEEDE KAMERi.
Politieke crisis?
- 11 - - O ver zfioht,
Het groote feit van den dag was in de
zitting yan Donderdag, dat de linkerzijde,
in vereeniging met de chr. historischen en
dissidente groepen, welbewust de regae-
ring een nederlaag toe bracht.
De mogelijkheid van een kabinetscrisis
schrikte 'deze heeren en dames niet ai'.
Om een kwestie, dia Zéker niét opwoog
tegen de andera belangen, die, man denke
bijv. aan de Indische muiterij en "da
crisismaatregelen opihet spel stonden,
wilde men zelfs de regeering opofferen.
M'en heeft in deze dagen heel wat ge
oreerd ,ove.r eerbied voor de overheid,
nationale eer, en handhaving va» gezag,
doch hij het meerendéel der Kamerleden'
mangelt het blijkbaar al evenzeer aan
deze deugden, als bij de elementen, dia
men ze ter beoefening voorhield. Ern
stiger gebrek aan verantwoordelijkheids
gevoel, bij onze volksvertegenwoordigers,'
hebben .wij nog nooit gepeild.
Mien denke zich eens in we'lk indruk
een rageeirinjgloioe land in Indië had ge
wekt. i
Men mompelde na de funeste 9tem-'
ming, over aftreding van het kabinet en
ontbinding der Kamér. Mocht de teigeei
ring over heide zaken denken, dan dient
haar keuzo te vallen op het laiahste. Ka-
mérteden die in zulke ernstige ooglenblik,
ken als het. Donderdag voor de natie gaf,
hun plicht nielt kennen, dienen naar huis
gestuurd te worden! i
De kwestie liep over heit wetsontwerp
tot wijziging van de reChterlijikë indeeling
of wel de opheffing van vieir rechtbanken
en veertig kantongerechten. Het is -een
onderdeel van het biizuinigin|gspilan, dat da
regeering, wil zij haar taak nlaar beboeren
uitoefenen, in zijn geheel moet uitvoeren.
"Veel concessies waren er door minister
Donner al gadapn en met reoht mocht hij
verwachten, dat de Kamer van haar zijde,
och van tegemoetkoming blijiki gaf'. Hei
hecflt niet zoo 'mogen zijn. Alleen katho
lieken en anti-rev. waren bereid de mi
nister te volgen. De rest schaarde zich,
om 'de meest uiteenloopende bezwaren,
achter den liberalen heer Boon, die schor
sing der beraadslagingen wilde, wat de
minister 'gelijk1 gesteld had met verwer
ping va rijnn ontwegp.
Zoo kwam.' ds. Kersten meit het argu
ment, dat de nie,»we regeling zouj maken,
dat protestanten, meer dan tot dusver,
voor feehtbankeu zouden hoimen, waarin
ve.el .katholieke rechters zaten! Da,t er
talrijke rechtbanken zijn in gemengde ge
bieden waarin geen enkeie k'ath. rechter
zit (denk aan Middelburg) dat verzweeg
ds. Doch Welk een mentaliteit overigens
zonder schijn van bewljls, katholieke
rechtèrs 'van partijdigheid te beschuldi
gen. Links .groeide er natuurlijk1" in, dat
met de hulp vau de ehr. historischeu dit
ministerie eeu hak gezet kon wolrden.
Vooral de communisten glorieerden.
Met '50 tegen 38 stemmen werd de
motie-Boon aanvaard, nadat minister Don
ner 'de volgende verklaring had afgelegd:
„Niet te verwachten is, dat tot kabinet
in het gebrek aan medewerking, dat zich'
in de terzijdestelling van dit voorstel
al dan niet bij wega van moit-ie zal
betoenen, zal kunnen- berusten."
De vergaderingen der Tweede Kamer
rijn in verband met heit voorgevallene
voorloiCpdg geschorst. De r.egeeringl be
raadt zioh waf ta doen.
B« Koningin in eins Jand terug.
H. 'M. de Koningin die, zooals men weet
in Zwitserland vertoeft, is Donderdag
telegrafisch opi de .hoogte gebracht, van
hetgeen er in de Tweede Kamer voorge
vallen is.
H. M. heeft daarop terstond het be
sluit genomen de terugreis te aanvaarden.-
De Rege.eringscrisis.
Naar wij vernemen, zouiden er omtrent
de houding der regeering tegenover het
kamervotum van eergisteren geen nadere
meaede'elin'gen rijn te verwachten, voor
dat H. M. da Koningin in hef land is
Naar het Rorncosolie goud.
Naar aanleiding va» berichten over
goudwinning ontleenen wijl 'het volgende
aan het Bat. Nbl.
Goud tverd in Borneo reeds van oudsher
-soms in niet onaardige hoeveelheden
(gewonnen. D|e Diajakkers kennen dit
edelmetaal, zoowel als stofgoud als in
versmolten toestand, ook grqota Waarda
toe. Adatbetalingen Mjlvoorheeld vonden
steeds o.m. in stofgoud -plaats, y.oor sie
raden werd dit gpud ook wel gebruikt en
tenslotte had het als Tuil- en betaalmidb
del evenzeer burgerrecht verkfegjen, zoo-
■wel in den handel onderling als- in het ver
keer met Beloemlpaiséhe handelaren. Het'
winnen van dit goud had veelal op' primi
tieve -wij'ze plaats. Twee methode» werden
hierbij toegepast: op grinthanken in del
rivieren; in gegraven putten op p-Iaatsenl
waai" vroeger de rivier stroomde-. In de
geheela onderafdeeling-l Boven-D|ajak zij»
dan ook van dergelijke putten de over
blijfselen aanwezig. -I
Die goudwinning werd grootendeels prijs
gegeven, wijl rij) niet zoo loonend was alls
de handel in bosóhproducten, zoiodat 9e
Dajaks vele oude ontginningé» hebben
verlaten, aangelokt door de hooge pih-
ductenprij'zen. Nu in dit opricht een keep
in de situatie is gekomen, is de bevolking
weer overgegaan tot het zoeken naalr
goud. Zij"1 'doet dit echter thans volgens
een nieuwe methode, wellicht „afgekeken'1
van explorateurs, die in die streken nog
altijd werkzaam zfijjh, .en nalmtelijfc door