Tweede Blad
NIEUWE ZEEUWSCHE COURANT
FEUILLETON
P= VAN HIER EN DAAR
In twee werelddeelen.
GESPRONGEN
HANDEN
Doos30en 60ct.
ONTSPANNINGSLECTUUR
Hoe Frankrijk de oudste
dochter der H. Kerk werd.
v w Paus Pi ub KI heeft aan den, -ajurtsf.
biSehop van Reims, Mgr. Sluhard een
brief gericht teir gelegenheid van het 14e
rit van den dood van den H.
TlS bUchop, van Reims. In den
brief wordt hulde, gebracht aan he,t weide
L, heilige, die den Franschen koning;
Clovis bekeerde, waardoor Frankrijk den
«eretitel verwietrf 'van „Odste djoclitie-r' cleii
Kerk'' De bolstering van Clovis ïs; een
roer belangrijk feit in de g'eseh'ied^in)
der Kerk. De barlbanera, die ongeveer
'jaar Gallic, Italië en gtpanje in hun
bezit hadden, waren, hoewel zlijf zich tot
het Christendom' hadden bekeerd, de ket
terij' van Arius toegedaan. D|e machtige
Tiod-rik, koning der Oost-Gpthen Allf
-Rik opperhoofd der West-Gpithen, Gund-
bald en zlijln 'broer God'-Ghesiele, koning der
Bourgondiërs, wapen, evenals} hun onder
danen, Arianen.
Die Franken echter, die het iNborpen van
Gallië, G-ermanië en België in het bezit
hadden, waren nog heidienen. Do Italiaan!-
sclie en Gallische biss-eo-hoppien betoonr
den temidden van al dfezë weiderwaarj-
digiieden en rampten, een waarlijk apóstó-
lischen moed. Een jong- opplerhoofd' dei-
Barbaren, die oveir een kleinen stam het
bevel voerde, en wegens zlijii dapperheid
beroemd was, zou in die geschiedenis van
de bekeering van Fraakirlijlk een groote rol
spelen. Dit opperhoofd droeg den naam
van Hlode-wig (dit werd verbastert tot
Clovis, waarvan men later Louis heeft
gemaakt. Hlode-wig' is de Tautonfii |ehq
«peiling, welke wijf in dit artikel zullen
behouden). Hlode-wig wto sjlechts 15 jaar-
oud, toen de strijders van den stanï der
Saliers liem op een schild in dei hoogte
hieven en met den naam' van koning' be
groette, uit eerbied voor sfijfo. lanige haren,
naar aanleiding waarvan zlijt hem als den
afstammeling van een hunner oude helden
met name Merewig vereerden. Sipoiödig
toonde Hlcde-wig, dat hlij! het in lreni
■gestelde vertrouwen ten volle waardig
was. Sedert Julius Cesar Galië haldl ver
overd, was dit land een Romoinsfch win
gewest geworden en liadl ten zeersjte van
afpersingen van dit baatzuchtig "bestuur
te lijlden. D.ö nationaliteit was geheel
verdwenendie bevolking van het platte
land was He -verdrukking van {dlllei'Jej
aard in de bossichen en wilder nissen,
welke een groot gedeelte van het land
besloegen, ontvlucht. Dfe rampen 'sjtegten ten
top, toen de woeste Noormannen zich met
duizenden op die landstreken wïerpien
alle» werd vei"w!oies>t en vernield en als
buit verdeeld. Dfei Bourgondiër» en de
We»t-Gothen vestigden zich met toestem
ming van den Roineinsehen kieizer in de
'vruchtbaarste -spreken van heit Zuiden en
'Oosten van Frankrijlkl en het! WteMtér"
sche keizerrijk bepaalde zich tot een
klein deel, waarvan S|oiSs|on.s de hoofd
plaats was en tevens hief verblïjlf van den
keizerlijken landvoogd Affranlue Syagr'iua
Hlodewig wa» evenwel geen meester over
al de Franken; hlij! stond alilëan aan het
hoofd van de (Saliers. Deze voerden hun
vrouwen en kinderein njet mede ten oorlo-g
zooal» de andere Barbair-en deden. H,et wa|-
ren .zwervende ferlijlgalieden, die een of
andere landstreek onverwachts; binnen
vielen en plunderden, waarna zlijf zich
weder terugtrekken in hun versterkte lö-
gerplaattsen, welke zijl in -eenigle veroverto
steden hadden opgeslagen. Wat er Vau het
Gallische krijigsjvofflk ha den slag! bij! Spis-
son's aan het zwaard der Franken zich
onder de vanen van dan overwinnenden
Hlodewig, -wiens dapperheid aan hun
roofzucht een rijkc buit beloofde. Hdeny
door zag H lodewig -zich In staat gesjteld
binnen wein'ig jaren een aanzienlijk rijik
te vestigen. Hlodewig besjloot nu zich een
vrouw te kiezen en zbnd hiertoe, over
eenkomstig de gjeibruikfen van zlijjh gesilacht,
gezanten naar de koningen van de Bour
gondiërs en "WesJ-Glothien, om- een meisje
van hun stam' voor hem te vragen. Aan
het hoofd va,n dfe gezanten, die doo(r
Hlodeweg jfjfrdSjk van sieraden waren
voorzien, welke aijj* aan dq toete-nmSstige
bruid moesten overhanddgem,(jtond Aure
lianus, een Christen van Salisclnen oor
sprong, die echter het gbheele vertrouwen
van Hlodewig bezat. Dlezie Aurelianus
begaf zich naar het hof van den Bourgonr
dischën Koning Gundblald om de hand
van Hlode-HiMe (Ctothilde), een nicht
van den vorst te vragen. DJeze Hlofcfe-
Hilde, wjer ouders dooa- hon'ingf Gund-baM
waren vermoord, was dooie haar moeder
in den Katholieken Godsdienst oplgevoied.
Deze Hlode-HiM-a was uitterst deugd--
■zaanï en lieftallig en Aur-ellanusl twijfelde
er- dan ook niet aan, of Mj[ had' ee-n bruid
voor zn'jfn inee-ster gevonden. Het was
echter zeer moeillij|k bSji 'Hlode Hilkle toe
gelaten te worden, daar haar oom' steeds
bevreesd was, om in den echtgenoot van
Hlode-HiMe ee-n wreker van den aan
liaar ouders begauen moord ttei zullen
vinden, waarom bijl zijn nicht steedis| ver
borgen hield. Volgtens de oude kroniek
schrijvers besloot Aurelianus daarom tot
een kleine list, teneinde 111 'den toren,
waarin de vorstin werd bewaakt, door
te dringen. Aurelianus vermomde zich ah)
bedelaar en mengde zieh onder de armen,
aan wie de prinses; na afloop! van dien
godsilionstoefeniag|ein, eigenhandig rijke
aalMaezen uitdeelde. Toen het na zlij|n
beurt was om een gift'te ontvangen, kusjtö
hlij] 1de.'hand van de weldotenster met zoo
veel eerbied, dat Hlode Hilllde haar aan
dacht op hem' vestigde era besjloot hem o-h-
heldcring van z!ij|u hanidelwijlze te vragen.
Ziijj liet hem' in het geheim bij zich roepen
op' den toren. Aurelianus maakte zich
nu bekend en l'eigde haar liet doel van
zlijta z-ending bloot. H-lode Hilde maakte
echter bezwaar tegon een echtverbintenis
met Hlodewig, daar li (ij, nog'oen heiden
was. Aurelianusj wist haar evenwlel te
doen inzien, dat zlijf door haar invloed en
gebeden, wellicht de bekeering van Hflo-
dewig zOu kunnen veikrijjglen en daar
door id-c Franken voor hét Christendom
winnen. Op het aandringen van Aiutelïa;-
uhs gaf Hlodeliilde tensjllottei toe. Hlode
wig was ten zeerste verheugd, toen .hlij
vernam, dat de 'Bourgondische jprjpstesi
Hlodeliilde er in had toegestemd ziijn
vrouw te wórden. Hlij| ontving haai' met
veel liefde en spoedig oefende de konïng
oen merkbaren invloed -uit op de woeste
iSialiers. Hoewel zllj| allerlei pogingen in
het werk stelde om haar gemaal tot) den,
Oliristel-ijken godsjdienst te beU-eoren,
mocht zij; hierin niet slagen, daar H-lotta-
wig vreesde dat h|ij| hierdoor de achting
van zSijfn volk zou verlieaen. (Spoedig ech
ter deed zicli een geleglenheid voor, wa.a/r)
b'ijj de koning ider Franken de bescherming
moest el-kennen van den God, Dien zijn
vrouw aanbad. In liet jaar 496 trok een
menigte Alemannen den fflijln over, met
het voornemen om do Franken uit hun
bezittingen, te verjagen. Hlodewig ver;
eenigde ztijjn 'krijfgsvolk' toet dat van een
anderen Frankischen stam en viel den
viijfand nab'ij' Keulen aan. Er werd' een
lievig gevecht geleverd, fle Franken be
gonnen te wlijfken; liet opeplriioofd van
hun bondgenooten was redds; gfesneuveld
Hlodewig zag! de nederlaag tegemoet.
Eensklaps wierp! blijf zich te midden van
zlijln krijgslieden op' de knieën en riöpi uit:
„Thans zie ik, dat mijfu goden onmachtig
z)ijfn om mij te helpen. Giod van HlojdfeMIdc
doe mlij.' overwinnen ein ik' en mijn. volk,
wij! bóllen 111 U gelllooven!" Met vei-nieii!w|-
!den mbed viel blijf cp! diet vijanden aan en
slaagde er inderdaad iu. -dia overwinning
te behalen. HlodehiMe was ten zeerste
veriieugd toen z!ij[ Aan d« overwinning
en van de belofte van haar gcinapiï om
den CliristelSjken godsdienst te omhelzen,
hoorde. Zlïjj wist zijln toesjiemtaing tie ver-
la-'ij^en, dat de H. R.emigfais> bis^chiopi van
Rieirns het Evangelie pnder de Franken
kwam verkondigen.
Uit banden van den H'. Remigiu» ont'-
ving Ko-ning Hlodewig op bet Kerst
feest van het jaar 496 in de Kathedraal
van Rieims het H. Doopsel'.
Het Noardz'eekanaul.
In de geschiedenis van het Noordzee-
kanaal zijn deizer dagen twee belaingrij'ke
leitem te herdenken. Vooreerst is, het 50
jaar geleden, dat de genie-off'icfer on
waterbouwkundige Willem Anthony Fro-
ger. de eerste omtwenpar van het plan tot
hat gravein van het Noordzeekanaal, over
leed. .terwijl het tevens 70 jaar is geleder
dat de wet, ingevolge, waarvan t,oit den
aanleg v,an het kanaal wea-d besloten,
tot stand kwam. De- eenige watedweg van
Amsterdam na,ar de zee (nadat de graate
vaar't over da Zuiderzee niet m'aea- be
stond) voerde voorheen ovte,r het Nooird-
Holland-sch Kanaal. Heit Noord-Hlollandseh
Ka-naal voldeed echter reeds lang niet
meer pan de ei-s-ahen,, welke aan ©en
moderne vaart mochten worden gesteld.
Op de eerste plaat» was do weg veel te
lang, terwijl tevens het Noord-Hollandseh
kanaal niet meer toegankelijk' bleek voor
35 1
In 't Oci-waud.
Da vlammen, die hun rossige tongen uit
de vier wanden van den bazar in ladl-es
schoten, terwijl de inwoners van Kiver
t ily, in triomf, een woesten dans uitvoer
den, vielen spookachtig op de .eerste rij'en
der groote stammen van het oerwoud,
dat als een machtig groenend-e gordel
da nieuw gestichte stad omgaf.
Het was een fantastisch gelzicht.
Als vuurkolommen rezen de reuzen
stammen in de hoogte, en schenen gouden
schemerende -en schitterende kronen te
dragen-, die geheimzinnig ruischten in den
avondwind, en soms opvlamden .alsof ze
m lichtelaaie stonden,.
Een prachtig, schrikwekkend schouw
spel.
Hij die echter wat diaper in het woud
bad kunnen zien, zou daar een gestalte
ontwaard hebben, onbeweeglijk st-aiand-o
•egen een boomstam, het geweer op d-en
schouder, een standbeeld gelijk, welke
dat bonte, woeste schouwspel gedesloeg
Wet. starenden blik.
Alleen zijn oogen schenen te leven, «n
geheel zijn leven scheen' zich in zijn
oogen samengetrokken te h-ebb-en, zoo ver
slonden ze dat akelige toione-el.
Meester Dan Dorrnan w-ais het, Harrike
Dorrens, die den ondergang aanschouwde
van zijn geheele toekomst,. Have en goed
was vervlogen. Da 'vruchten van lang
werken en zwoegen, zorgen en sparen en
hopen was weg. De 'laatste vlammen
die uit den vuurpoel opschoten, waren het
tepken van zij'n volmaakten ondergang.
V o,or den. tweeden keer.
De mensehen haddien he-m bedrogen,
verlaten, verraden.
Dat was nu Amerika, waarvan de lange
Amerikaan zoo verleidelijke tooineelen had
op-gehangen, dat hij was komen opzoeken,
met voeten tredend .alle plichten, de hei
ligste zelfs, die een vader ku-nnen bindein.
Zijn kinderen zelfs had hij' lafhartig ver
raden en verlaten, met hun eigendom had
liiji "tweemaal getracht rijk te- wordeui.
Dei boomen ruischten en bruisehte-n het
hem loe in 't duister: ongerecht goed ge
dijt nieh
-Jaren werkens waren dus ijdel e.n
vruchteloos geweest,
Voor den tweeden koer.
Nu stond hij: daar, armer dan ooit-.
E,en kleinigheid nog droeg hij' in zijn
beurs. Hij' wist zelve niet hoeveel. Z©m hij
er pen paard voor kunnen koopen!
Dat hoopte hij.
Zoover was hij gekomen.
de -steeds graoter wo.rdanltte zeas'ohapien.
Hoewel Koning Willem I reed-s in 1816
(dus -nog vóór de totstandkoming va-n het
Notti'd-Hollaradsoh Kanaal) toen een betere
verbinding van Am-sterdam na>a,r zee werd
gezocht, alls zijn meen-ing te kennen had
gegeven, dat de doorgraving. v|an, „Hol
land op z'n smalst" de .aan-geweze-n weg
was, durfde mem dit toch niet aan. Gnoq-t
op-zien baarde het, toen in 1850 de water
bouwkundige Fnoiger met het plan aan
kwam om Amsterdam rechtstreeks via
IiTmuidein met de Noordzee te verbinden.
Men stond verbaasd over de stoutmoedig
heid van 't voorstel, doch de autoriteit-en
warein niet te bewegen tot eau grond i-ga
bcistudeering ervan over te gaan, daar
liet volgens hun meening- toch onuitvoer
baar was, Froge.r liet zich door dit wei
nige succes evenwel piet ontmoedigen, en
zette zieh opinieuw aa,n den arbeid. Kor
ten tijd daarna publiceerde hij- een nieuw
plan, hetwelk de. beslissing gaf voor de
doorgraving. Na de. publicatie van bet
tweede plain v,a,n Froger stelde .de ge
meenteraad van Amsterdam, een commissie
irni welke o-pdracht kreeg de tooigelij'kheid
van een kanaal'verbinding Amsterdam
IjT-muiden te onderzoeken. De-z'e oomimiiissic
vatte haar taak zeer conscentie.us op en
het du-urde eenige jaren, alvorens zij' '.n
vcrsiag kon uitbrengen. Dit ve.rslag jva-s
aanleiding, dat er i-n 1859 bij de Tweelde
Kamer een wetsontwerp-, hoiudend-e den
aanleg van het Noordzeekannal werd in
gediend. Dit wetsontwenp voldeedl echter
de-n Kamerleden niet,, waaroin het we.rd
ingetrokken en eem jaar later do-oir een
ainder vervangen. Ook dit wetsontwerp
werd aanvankelijk ingetrokken, do-ch in
December 1861 werd concessie vcio,r een
nieuw ontwerp verkregen. Dit nieurie
ontwerp was samengesteld door de twee
Elngel-sche ingenieurs Crokem en Bu.ro,
in samenwerking met den Hollander Fro
ger. Vo-or Froger was het een groiot s.u-e-
ces, dat concessie -opi het plan tot aanleg
van een waterweg -van Amsterdam recht
streeks naar de Noo-gclzee we-rd verkregen.
Da aanleg van het Kanaal is niet altijd
van een leien dakje gegaan. Het was
Thorbecke, die in 1862, toen Jietmaar
niet tot een uitvoering Iron komen, in de
Tweede Kamer het volgende z-eide: „Zoe
kende,t asten.de, de zaak op papder beziern-
dei, blijft mem steeds voo-r groot-ep moeilijk
heden staan. Begin met handelen, stel in
de plaats vara het gepeins de d'aadl, en dam
zal gebe-uren wat een ieder in zijin leipgin
leven ook bij mindere zaak' heeft kunnen
ondervinden. Op ee-n afstand isj de- moei
lijkheid zoo groot, maar -onder de oogen
gezien, met kracht en me-t beleid aange
tast, wordt z'ij! kleiner en verdwijht al
lengs". Deze woorden zette d-e Kamer
tot meer spoie-d' aam. De wet, we-lk-e iu den
aanleg van het kanaal voorzag, werd' in
de Staatscourant van 23 ;Jian|uari 1863,
dus thans zeventig jaar ge-leden, afge
kondigd. Het zou door allerlei' lOmstahdlag-
heden evenwel nog twee jaar durten, alvo
rens met den aanleg van het kanaal daad
werkelijk werd begonnen. Op den Sen
Maart 1865 werd de eerste spade in den
gromd gestoken en nam het werk', dat
onder leiding stond van den rijksiingenieur
Dirks, een aanvang. Elf jaar zou het
duren, alvorens het kanaal zo-ovep gereed
was, dat het eerste schip er door, kom va
ren, definitief1 was het eigenlijk pas in
1880 volto-oid. Het eerste schip, hetwelk
den len November 1876 door het Noiord-
zeekanaal voer, was de stooimbioiot „Bre
da". aan boord waarvan zich Koning'
Willem Hl bevond. Dit was de oflicieelo
openstelling van de nieuwe- waterverbin
ding. Ter gelegenheid van d'it feit wer
den des avonds in Am-sterdam ta-1 van
fecstelijkhedem gegeven. In 1880 was liet
kanaal 71/2 Meter diep en had een bodem
breedte van 27 Meter. Verschillende toa-
le-n is het daarna verruimd, totdat het in
1907 ee,n diepte had van -tien Metier en eien
bode-mbreedte van 50 Mater. De water
stand in het kanaal wordt geregeld dboi
de Oranjesluizen aan het Oostelijk uit
einde van het kanaal' bijl Schellingwoude
e-n de Nocrdzeeslui-zen aan het Westelijk
einde. De Oranje-slui.zen en dam door het
Y va-n daar na-ar het Paiarde-uhoek lfwa
ihe.n in 1872 gereed. De eerste-sluis, wel
ke tegelijkertijd met den aanleg: yam den
nieuwen wateiVeg van Amsterdam naai
de zee werd aangelegd, ha|d' een lengte
va-n 119 Meter eneen breedte van 25
Meter e-n een diepte van 12 Meter. Do
sluis voldeed aldra niet meer -aan do
eisehe-n van het immer toenemende ver
keer vooral het steed's groater worden
van de zeeschapen baarde veel zorg. Vrij
spoedig moest man du-s -overgaan tolt den
Daar vallen de laatste vlammen in zich
zeiven neer en een laatste regen burige
vonken spat in de ho-ogte.
Het is uit, het is duister.
Maar hij kende dei woudpaden en wegen
Met een zucht, die zijn hart scheen
vaneen te scheuren, verdween hij! in de
diepte van het woud.
Nu begon Meester Dorren-s, tamelijk
wel, .vo-or het uiterlijk namelijk, een Ame
rikaan geworden, een avontuurlijk leven.
het leven der halve- en heele wilde
mannen.
Van nette beschaafde mensehen Jiad
hij een afkeer gekregen, die hem vooa'loo-
pig onoverwinnelijk voorkwam.
Hij vluchtte alle samenleving, met een
geordende maatschappij'.
Hij sloot zich dan ,aan ronddwalende
jagers aan, die op kostbare dierenhuiden
jacht maakten, die hiji vroeger zoo me-
nigweri' kocht en. verkocht in- zijn bazar.
Maar elk gezelschap verdroot hem spoe
dig, en wanneer men helm vroeger gekend
had, des te eerder.
Toen -stiet hij! in de wildernis op eenige
oniginners, die in _de wildernis steeds
verder en verdef indrongen en -er in het
be,bouwen van den bodem, een bestaan
zochten.
Hij hielp hen zelfs met raad en daa,d.
Maar zijn blijvens was er niet te mid
den der toenschen.
bouw van een niejuwe -süu-is, welke dan o-ok
in 1896 gereed kwam -en waarvan deleng
te 225 Meter werd'. Ook deze sluis bleek
na verloop van tij'cl niet meer vloldloendo
voor de Vloten v'an de groente scheepvaart
maatschappijen. In het ja-ar 1907 werd
een commissie ingesteld' om het vraagstuk
va.11 de sluis bij' IJlm-ui-den te bestudeeren
era daarover rapport uit te brengen aan
do regeering. -
Dteze commissie kwatol in 1911 met
haar taak gereed en gaf in een doo-r ha-ar
aan de regeering' aangeboden rapport in
overweging' een nieuwe sluis te bouwen,
waarvan de afmetingen 360 Wijl 40 mteter
'zouden zlij'n. "Toen men reeds de. noodige
maatregelen zou treffen om tot' den bouw
van deze sluist over te gaan, brak dë
oorlog uit., welke ook- hier stag-natie ver
oorzaakte. Na den oorlog bleek men van
meening, dat een sluis, welke aan alle
verwachtingen ook voor de ve|rre toekfomst
mioest voldoen, grootere afmetingen mfoeslt
hebben, dan de in 1911 geprojecteerde
sluis. Besloten werd daarom tpt d-en b-ouw
vara een sluis, welke Wijsaa 400 M. lang
en 50 M. breed zou worden. De wterkf
zaamheden aan deze sluisj nainen ettelijke
jaren in beslag. Z.ooal-sl men zich nog
wel zal herinneren, werd dëzte slu-tó, op
Dinsdag 29 April 1930 officieel iioor
H.M, Koningin W'ilhelmina gleop-end. Sinld's
eenige jaren is men thans ook bezig aan
de verbetering van het kanaal zelf. Dë
breedte van het kanaal, welkte zooaf's reeds
gezegd, variae-rt tus'schen dë 60 en 100
meter, is niet meer voldoende, dat de
grootste zeeschepen elkaar overal zb-u-
den kunnen passeeren. Men "had boven
dien de laatste jaren zeer veel las;t van
verzandingen, zoo.dat geregeld moest wor
den gebaggerd. Meermalen werd de mee
ning uitgesproken, dat het 'NooixlZe-e-
kanaal niet meer beantwoordt .a-an den
eisch van een modernen watei'w'eg, waar
om werd besloten tot verschillende ver
beteringen. Thans isj een p-lan in uitvoe
ring, volgens hetwelk h-at kanaal een bo
dembreedte verk-rlijlgt van 75 M. en een
waterspiegelbreedte van 150 meter; te
vens wordt de diepte op 121/2 M-eter ge
bracht. Tot de vertbetëringen, welke aan
het Noordzeekannal worden aangebracht,
behoort ook het verbeteren, van de brug
gen en van het pöntveef bijl de Hemibrug',
bijl welke brug de kanaalvarbreëding1 het
aanzienlijkst i®. Vermoedelijk Zullen de
werkzaamheden het volgend jaar gtoreed
komen.
Van spionnen en spionnage.
V.
De vermetel-e vrouwelijke Bel
gische sip-ion.
Wanneer men de stelling huldigt, dat
vaderlandsliefde zicli bij de sipionnage
uit, dan zijn de- voorbeelden d'aa-rva-n
vooral tjjden» den oorlog in België voor
het grijpen. Wat zieh aan spionnage
heeft afgespeeld langs de llederlaDjdlsch-
Belgische grenzen, maar o-olc binmen in het
zwaar do-or Duit-schla-nd bezette Belgiisch-e
land, grenst aan het ongelooflijke. Elan
ieder denkt onmiddellijk aan dë beidende
figuur van de Engelsche verpleegster
Eidith Cavel-1, maar niet minder bekend èn
voor de-n Belgischen èn voor den Duit-
schen contra-sp-ionnagedie-nst was de zeer
jeugdige- Gabrielle Petit. Twe-e jaren lang
heeft zij haar geva-arlijk e-n moeilijk' hand
werk uitgeoefend; zijl is o-nder den dloo-
del'ijken draad gekropen oim België te
verlaten en het weer binnen te komen; Zij
was dan een couranten verkoopend meisj-e
iu de Brus-selsehe. caf'é's1, dan een jong
Pruisisch luitenant. Tengevolge van een
langdurig verblijf in Duitscldand sprak
zij het Duitseh al» een- D|u:itsche, -en dit
vooral heeft het haar mogelijk gemaakt
om «0.0 langen tijd aan de nasporingejp
van den Duits-ehen geheimen dienst te ont
komen.
Neg slechts korten tijd oefende zijl haar
handwerk uit, en hield Verblijf in een
voor officieren gereserveerd hotel te' Hij's-
sal, oi' midden- in den nacht werdl, gelijk
Hij! ko-n er niet over heen.
Dan ging het tegen de Indianen, steeds
de geboren vijanden van alle blanken,
die men het bezit betwistte hunner wou
den -en rivieren en meère-n.
Snel liad hiji een paard aangeschaft -en
draafde zoo door diei pra^iën en do-or de
wouden.
Hij zelv-e werd ook wilder en wilder,
woester en woester.
Om zijn hart sloot -z-ich vaster en,
vaster een korst van gevoelloosheid, een
vergeten van God' cn G-ods geboden, iets
vèrwilderends.
Zij'n uiterlijk gaf' he,t beeld van zijn in
nerlijk.
Hij zag er verwaarloosd uit, b.a-a,rd en
haar hingen warrend doo-reen, zijn gela-at
was gebruind door zon -en weer en wind,
maar gehard -en gestaald wa-s hij' ook ge
worden door dit w-o-este leven in .G-o-dis
natuur. -»
Maar de -stem zijns geweten doen Zwij
gen, was hem niet gelukt.
Alles had hij1 gedaan om zij'n herinne
ringen te smoren en te verstikken. Hij
wildi er niet meer aan denken. Soms
stampte hij met den voet, soims knansibte
hiji met de tanden. E-n wanneer gij hem
gezien had, in woeste vaart de prairiën
door hollen, alsof de dood' achter hem
aan zat, het hoofd vooro-ver de schou
ders gebukt en ingedoken, de lippen opeen
-somtijds geschiedde, controle gehouden.
Tot haar geluk vernam: zijl liet, terwijl de
controle nog enkele kamers va-n haar ver
wijderd was. Op-staan -en den militairen
mantel om haar heenslaan, wlasi het werk
van «en oogenbiik, want in haar nachtge
waad had m-en haar natuurlijk onmidldiel-
ljjk herkend. Maar toch, de vermomming
was weinig afdoende, en v-o-l spannjilng
wachtte zij den loop- der gebeurtlenissien
af. De schreden op den gang nadehdten
haar kamerdeur, ma-air gin-gen deze, xnlet
cën; korte, nauwelijks gelhoordle opmer
king. voorbij!; tengevolge Van een misver
stand was deze kamer als ledig ia die
hotellijst opgenomen en controle wlerd
er dus niet uitgeoefend! Era een anderen
keer geschiedde liet, dat zijl, in uniform
ia den trein gezeten tussohen Ganjtl «n
Brussel, de aandacht va-n een ietwat be
jaard Hauptmann op zich gevestigd voel
de. Zij raakte met den Hau-p-tman in ge
sprek, maar bemerkte, dat' ondanks; de
antwoorden, die zij' gaf, het wantro,u|wen
bl-eef bestaan. Zijl voelde zich in Brussel
gevolgd, en ging daarom in een dier oafé's
binnen, waarin z-ij1 regelmatig oauraoitem
verkocht. Schijnbaar nam zij' aan -een
tafeltje plaats, stond echter onmiddellijk
daarna weer op-, hing die milita-ire jias aan
den kapstok en vy.rwijdertie zich dloor
een zij-ingang, slecht® aan weinigte-m be
kend. Zij begaf zich mot spoed naar haar
kwartier', verkleedde zich, .nam dien voor
zorg alle militaire klceren tie verbranden
en wa-s niet veel meer dan een uur later
cpnieuw in hetzelfde café, maar thans als
courantenverko-opisiter. 'Een harer -eerste
klanten was dezielf'de Hau-ptmann, diehaiar
onverschillig aanzag, en djn» blijkbaar niet
d-e mïh-ste gelijkenis baspe-urde. De man
tel hing niet mieer ter plaatse, maar dan
gang doorgaande, hoorde zijl infiormiearoin
of de officier, di-e dezen mantel haidl laten
hangen, reed» teruggekomen was. Het
was een afdoend bewijs, dat zij in haar
uniform wantrouwen gCwtekt had, en ge-
ruimen tijd heeft ziji er over latten veir-
loopen voordat ziji we-er van dez'e vlerklee-
ding gebruik maakte.
De taak, die- -al spoedig op Gabrielle
Petit, nadat zijl tot de geheime organisatie
was toegetreden, rustte, was haa-r. dienst
plichtigen verloofde buiten Belgjë te bren
gen. Met hen beiden gingen een- aantal
andere dienstplichtigen ein vluchtelingen
mee, terwijl de leiding -berustte bijl een
goed gekleed-en heer, die dë typisch© snor
van den Franschein officier droeg. Het
wa-s den e-ersten keier, dat Gabrielle telen
tocht over de- grens meemaakte; 'de.elec-
trisehe draad was er nog ni-et, ma-ar de be,
waking maakte zulkë grensovergangen
reeds to-en zeer gevaarlijk. De leid-ar gaf
aanwijzingen; leidde hen tot het .uiterste
punt, dat hij' mocht bereik-en, zeide dan
precies wat zij' te doeni hadden en welke
gevaren he,n kondein bedreigen. Zekerheid
van veilige overkomst ko-n hij' hen niet
geven, maar, zijl het Ook 'met moeite, zij
bereikten het voor hen veilige H.ol'land-
■seha grondgebied, waarop het aantal' in
woners niet gering was, dat met' de Bel-
disehe huurlieden sympathiseerde. Een
maal in Holla-nd' aangekomen, waren, zij
veilig, tenzij hunne papieren zoUiden blij
ken ni-et -in orde te zijln, maar daa-rvóon-
wa-s afdoende gezorgd. Niet altijd) ko-nden
ziji "wetien, dat vanuit schijnbaar onschul
dige kleine huisjes in die 'kl-eine Z-ee|uwsch,
Vlaamsche plaatsjes- -agenten Van- den
Duits-chen oontra-spiionnagedienst op' hein
loerden. Dat zo-uden z'ij' ge-merkt hebben,
wanneer Zij weer voet in België hadden
ge-zet. I--.!!
Telkenmale, dat Gabrielle P,etit naar
Engeland moest -gaan teneinde berichten,
maar voor-al documenten en teekaningen
over te brengen, liep zij het groot# denk
baar gevaar. De Duit-sohe contra-spion!-
nagedienst zat niet sit.il, cn Zelfs zond -dezo
een keer een Duitsek onderofficier met
e-en slecht bekendstaande vrouw, die zich
aangeboden liad -behulpzaam te zijn, o-p
haar spo-or. T.oem z'ij -aan de grens do
estaminet binnentrad, waarvan de waiard
tot da geheime, organisatie behoorde, waar
schuwde deze haar direct voor. het twee
tal. dot zieh voor man 'en vrouw uitgaf.
Zoolang de-ze aanwezig waren, Vertoonde
Gabrielle zich niet, maar nauwelijks wa--
rem zij' weg, of zoo-wel zij- als degenen, die
z'iji over de grenzen mloiest helpen, kwa-
ineni te voorschijn. Ein weier nam "de
gevaarlijke, moeilijke- tocht door de duis
ternis een aanvang; weer werd' gehoord,
dat de Duitsoha veili-gheidsimaatregelen
waren verscherpt; dat de electrisohedraaid
op zichzelf n-iet voldeed, maar streng
werd bewaakt. Vooral dat gedeelte, waiar-
geknepen, den loerenden, stekenden blik'
voor zich uit starend, als maaMe hij' j-a-cht
op e-en onziclitbaren vijand, een vijalnd o-p
leven en dood, als scheen hij gereed',
elk 0,ogenblik zijn geweer te grijpen,
om den moordenden ko-gel d'en .Vijand in!
liet hart te zenden. i
-Gij zoudt niet gedaeht fyabb-en, da,t'
die witte ruiter niet dan aan zich Zelven
zocht te ontkomen, zich z-elven te pnti
vluchten, en te vergeefs.
Die gestalten holden met liem mee, do
zwarte schuld als een zwarte- ruiter za,t
echter hem op zijn edel ros en holde met
hem. mee, hem aanhoudend allerlei her
inneringen in de -ao-rein fluisterend, met
namen zoo- zoet en z'o-o. bitter, dat zijn
hart overvloeide en- zijn .oogen viol tra
nen -stonden.
En- wanneer liijl dan ten ei-n.de raad, het
bosch even uitholde en op eens zijn -paard
stilhield, op dem .gr-omd sprong, zich ter
aarde neerwierp en Zijb gelaa-t in het
gra-s verborg en uitriep: „Servaas Ser-
vaa.s Fren-sken, Anneken."
En schreide en snikte-, - dan hadt gij
medelijden met den armen man, met dien
armen ruiter.
(Wordt vervolgd.)
