Tweed(
i
Kerstgedachten
i
1
ft
I
ft
i
ft
te
i
fc
fc
Voor de Kleinen.
van OVER DE
FEUILLE
In twee wen
01
Hl
m
<s5
SS
id
1 llll'Q
m
hum
[#S
sS
i-:N»:.
iS
jg l
fö®
Door 't heilig zwijgen van den klaren nacht
In puren glans van wond'ren starrenluister,
Gaat zachtkens weer der eeuwen teer gefluister
Van 't Kindeke, dat in een kribje lacht.
Het Eng'lenlied op harpen en schalmei,
Zingt langs den wijden Hemel vrede, vrede
Uit de aardsche tempels stijgt die ééne bede
De menschheid luisterten gaat weer voorbij.
O, dat zij nóg die bede niet verstaat,
En dooft den gloed van schooner dageraad.
In broederhaat de zielen houdt gekluisterd....
Voorbij, voorbij met afgewend gelaat,
Om te versmoren elke liefdedaad,
Waarvan de blanke Kerstnacht biddend fluistert
mm
=-=ii Hi
IS
18
Ét
JW
SS
m
r.k
inm
sA/s
P
SS
W
i1#
„Stille nacht,
Heilige nacht".
giy'tr-
ts»
-r-'y
Het was in den Kerstnacht van het jaar
1818 te Arnsdorf bij Salzburg. De vroegmis
was ten einde en uit de parochiekerk stroom
den de kerkgangers naar buiten.
Aan het hoogaltaar waren de lichten uit
gedoofd. alleen de zwakke glans van het
„eeuwig licht" scheen in de gewelven. Nog
hingen in een rozigen nevel de wierookwol
ken in de gewijde ruimte, die zoo pas had
weerklonken van den vromen zang der ge-
loovigen en van het woord des priesters.
Alleen de organist, Frans Gruber, was
nog in de kerk. Peinzend zat hij voor zijn
dichtgeslagen orgel.
Was voor hem dan de Kerstnacht niet
aangebroken, de geheimzinnige, de schoone,
de goddelijke nacht, met zijn lichtglans, met
zijn liederen, met zijn vroom huiselijk geluk?
Daar dreunden uit de torenklok de volle
tonen van het ver gevorderde nachtelijk uur!
Als een droom ontwakend, stond de een
zaam zittende op en legde eenige muziek
boeken bij elkaar. Uit een ervan viel een vol
geschreven blad. Hij raapt het op en stak
het met een droeven glimlach bij zich. Het
was de melodie van een Kerstlied, door hem
gecomponeerd. Den dichter, die hem deze
woorden had toegezonden, had hij deze
nieuwe compositie beloofd, maar in de zware
dagen, die hij had moeten doorleven, was
hem onmogelijk geweest, zijne belofte te
houden.
Hoe zou zijn hart, door weedom ver
scheurd, den goeden toon vinden voor een
lied van vreugde en vrede?
Hij sloot de kerkdeur en kwam in de open
lucht. Zijn oogen dwaalden onwillekeurig
naar het kerkhof.
Wat boeide Gruber met onweerstaanbare
kracht aan deze plaats
Ach. onder die grafheuvels was er één,
nog versch opgeworpen, die het overschot
bedekte van zijn trots, zijn weelde, zijn alles,
zijn eenig kind!
O, maar hij had meer verloren. Zijn vrouw
was na den dood van zijn lieveling tot diepe
zwaarmoedigheid vervallen en haar toestand
was hem een bron van zorg en smart!...
In het huis van den organist bleef het
intusschen stil, daar maakte de hand van de
huisvrouw geen feestelijke toebereidselen...
Had nu de arme vrouw niet juist zijne
liefde noodig? Als hadde deze gedachte hem
plotseling zijne geestkracht teruggegeven,
ijlde Gruber het dorp in.
Verlaten lag het huis. Hij schrok van zijn
eigen voetstappen, toen hij binnentrad. De
maan scheen door de witte venstergordijnen
en wierp een bleeken schijn op het onbeweeg
lijke gezicht zijner jonge vrouw, die bij de
leege wieg van haar gestorven kind in stom
me smart lag neergeknield.
„Anna!" riep hij, maar zij verroerde
zich niet. Hij legde zijn hand op haar
schouder. Een stomme blik was het ant
woord, en toen hij zich neerboog, om haar
zacht op te heffen, weerde zij hem af. „An
na", smeekte hij angstig, maar vergeefs
zijn stem trof haar niet.
Zijn oog viel op het klavier.
„Kom" scheen dit hem te willen zeggen,
„ik heb zoo menigen toon van vreugde voor
u laten klinken, waarom ook niet een van
troost
Hij speelde en de oude vriend toonde zich
ook ditmaal trouw. Eerst droevige, doffe
accoorden, vol zwaarmoedig geluid, waarin
de ziel schreitdan zachtere, meer teedere
accoorden, als herinnering aan verloren ge
luk, aan vervlogen blijdschap, harmonieën,
sprekend van berusting in het lijden, van
hope op een eeuwig weerzien.
En ziet... Anna bewoog zich, de gewijde
hand der toonkunst had haar geraakt en de
ijskorst der gevoelloosheid, die haar hart om
knelde, begon te smelten.
Frans Gruber hoorde of zag echter niets
van wat rondom hem gebeurde. Hij was ge
komen onder de betoovering der muziek en
zijne stem aan de tonen parend van het kla
vier begon hij te zingen
Stille nacht, heilige nacht
Teeder Kind O, hoe lacht
Liefde ons toe uit Uw heiligen mond,
De aarde herleeft in deez' reddenden stond
Thans klinkt de juichtoon van 't menschen-
geslacht„Christus de Redder is daar
En de Engel van den
Kerstnacht zweefde ook
deze stille droeve woning
niet voorbij. Met diepe
ontroering luisterde de
vrouw naar het gezang.
Toen het laatste accoord
was afgespeeld en Frans
Gruber wilde opstaan,
voelde hij zich door twee
armen met zacht geweld
teruggehouden, een be
vend gelaat knikte hem
tegen met een innigheid
als nooit te voren.
„Frans", zeide zij, „ik
had Onzen Lieven Heer
en u geheel vergeten in
mijn zondige smart. Ver
geef het mij!"
En nu werden de
schoonste kerstlichten
ontstoken in het huis en
in het hart van den orga
nist van Arnsdorf.
En zijn kerstlied ging
de wereld in en tot op
den huidigen dag is het
een der meest geliefde
Kerstgezangen.
Den 6en Juni 1863
stierf Frans Gruber te
Hallein als koordirecteur,
na een leven, grooten-
deels aan het muziekon-
derricht gewijd.
EEN KINDJE IS ONS GEBOREN EN
EEN ZOON IS ONS GEGEVEN EN DE
HEERSCHAPPIJ IS OP ZIJN SCHOU
DERS GELEGD EN ZIJN NAAM ZAL
GENOEMD WORDEN: VORST DES
VREDES.
+«y*
Kerst-Varia.
BlfipnTnri wwi i'i"
De opdracht van Jezus in den Tempel.
EWS
ff»
Aardige versieringen.
Laat 't cp het Kerstfeest in uw huis over
al gezellin, licht en warm zijn. Met weinig
kosten ku.it ge er zelf zooveel toe bijdragen.
Allereerst de kerstkribbe, die krijgt in uw
woon- of ontvangkantoor 't mooiste plaatsje.
En dan zet ge in een der kamerhoeken een
leuk, klein kerstboompje met véél kaarsjes.
Alleen kaarslicht geeft zoo n sfeer van ge
zelligheid Veel aardiger dan electrische
kerstboomverlichting. En dan veel hulst,
groene hulst. Zet er hier en daar in uwe
kamers hooge bouquetten van, ze maken de
vertrekken zoo rustig van toon Aan de licht
kroon ook wat groene takken en onderaan
een kerstklok.
Nu maakt ge verder een aardige schoor
steenmantelversiering. Van ijzerdraad maakt
ge ringen, omwoelt die met groen vloeipapier
en daaromheen worden takjes hulst met
roode besjes en rood lint geslingerd. Op ver
schillende afstanden bevestigt ge die krans
jes aan uw schoorsteenkleed aan kortere of
langere roode linten. Dezelfde versiering bo
ven de suitedeuren geeft een vroolijk effect,
vooral als dan in 't midden nog een bos
mistletoe aan een breed rood lint wordt op
gehangen. Van de losse roode besjes kan
men slingers rijgen, die overal in de kamer
dienst kunnen doen b.v. ook van het midden
stuk van uw Kerstdisch naar de tafeleinden.
Dat gloeiende rood op het witte laken, het
staat zoo warm.
En nu iets over tafelversiering.
Er zijn velerlei kleinigheden, waarmee een
huisvrouw haar tafel weet te sieren in de
Kerstdagen. Het behoeft niet kostbaar te
zijn met een klein beetje geld en veel han
digheid en goeden smaak komt men al een
heel eind. Zoo staat het alleraardigst om het
tafellaken te versieren door eenige ellen rood
zijden lint er over heen te spannen in twee
richtingen, zoodat er vierkanten gevormd
worden. Op de kruispunten kan men even
tueele vazen, kandelaars of vingerkommetje
plaatsen, opdat het goed blijft liggen. Na de
Kerstdagen bewaart men het lint weer zui
nig voor het volgend jaar of kan het even
tueel voor andere doeleinden gebruiken.
Kaarsverlichting is voor een Kersttafel het
dankbaarst. Heeft men voldoende kandelaar:
te zijner beschikking, dan is men al heel
gauw geholpen. Aardig staat het dan om
den kandelaar te ontgeven door eenigë tak
jes hulst, of door een slinger dennegroen
met roode zijden strik vastgebonden. Zelfs
de gewoonste en leelijkste kandelaar kan met
zulk een versiering dienst doen.
Ook waxine-theelichtjes vormen een aar
dige verlichting. Men heeft allicht niet ge
noeg glaasjes, maar kan ze eenvoudig op
een blikken dekseltje plaatsen of in een laag
kopje, om het dan te maskeeren door een
sierlijk omhulseltje van rood papier. Een
waxinelichtje omgeven door 'n breede strook
rood papier, in het midden ingerimpeld,
waarbij de eene helft der strook is omgevou
wen en op de tafel ligt, of rondom het lichtje
zoodat het een rose schijnsel doorlaat, geeft
reeds een heel aardig effect.
Ook kan men de waxinelichtjes plaatsen
in zorgvuldig afgepelde sinaasappelschillen.
Dat is wel een secuur werkje, omdat het
geduld vereischt de schil, die in een bloem
vorm gesneden is, ongeschonden van de
vrucht te pellen. Men maakt eenige sneden
in de schil, die op een klein gedeelte na
geheel rondom de vrucht loopen en begint
dan voorzichtig van boven af de punten los
te werken. In deze bloemvormige schil ge
plaatst maakt het lichtje een aardig effect.
De sinaasappels gebruikt men later voor
dessert, of als men de afgepelde appels niet
zóó wil presenteeren, glaceert men de partjes
wat altijd een smakelijk dessert geeft.
Nog een eenvoudige tafelversiering is het
volgende: Ge neemt aardappelen of appelen,
snijdt deze half door en boort er een gat
in. In dat gat een rood kaarsje. De platte
kant van den appel wordt op een vierkant
stukje vloei geplaatst, dan het vloei omhoog
slaan en er een smal rood lintje ombinden.
De vloeipunten worden wat uitgehaald en
het kaarsje staat in een keurig standaardje,
dat het afdruipen van kaarsvet op het tafel
laken voorkomt. Bij ieder couvert wordt zoo n
kaarsje geplaatst. Over de tafel heen eenige
asparagusgroen en hier en daar eenige roode
Due van Toltulpjes. Voor servetten geeft ge
papieren servetjes, die zoo'n kleurig aanzien
geven met hun er op gedrukte hulsttakjes en
kerstboompjes.
Ontroerende Kerstviering in Polen.
Polen kent 'n zeer devote, ontroerende
Kerstviering. Tijdens de nachtmis worden de
oude liederen gezongen, die in de 16e en
17e eeuw opgekomen zijn uit 't volk, en die
eenvoudig en kinderlijk het Kerstgebeuren
verhalen of de goedheid Gods verheerlijken.
Al 't volk zingt deze liedjes, die 't erfde van
vader en grootvader, mee. En 't zingt zijn
geloovig hart in deze wijsjes uit, met ont
roerende stem en gelukkig stralende oogen.
Op Tweeden Kerstdag trekken de boeren
naar de kerk met klei
ne zakjes haver, die de
priester zegent. Dan
werpen zij handen vol
korrels naar den pries
ter, om met deze han
delingen te herinneren
aan de steeniging van
den H. Stephanus,
den eersten martelaar,
wiens feest op Twee
den Kerstdag valt.
Daags vóór Kerst
mis wordt heel den
dag gevast 's avonds
is dan 't feest van den
Kerstboom.
De Kerstviering is
in Polen als vergroeid
met de menschen 't
openbare leven draag:
er den invloed van.
Een Poolsche Kerst
mis is een feest, waar
aan allen blij en de
voot meedoen. Op
straat zelfs is 't Kerstmis, niet zooals hier
door de stilte die er die dagen heerscht, maar
doordat een deel van de viering op straat
plaats heeft.
Een soort poppenkast n.l., waarvan het
tooneel in drie verdiepingen is verdeeld (hel.
aarde en hemel) werd van ouds door de
dorpen voortgereden, om voorstellingen te
geven. Liederen werden bij deze voorstel
lingen gezongen, die door het volk worder
meegezongen op eeuwenoude muziek.
Dit oude spel, Jaselka, stammend uit de
middeleeuwen, vindt onder de geloovige
Polen veel bijval.
Kerstmis en het weer.
Sinds onheuglijke tijden beschouwt men
Kerstmis als een belangrijk tijdstip in ver
band met het weer. Stormt het met Kerstmis,
dan zal het in Januari vriezen gewoon
lijk zal de vorst dan met Driekoningen in
zetten. Regent het met Kerstmis, en is het
zacht, dan zal Maart z'n staart roeren of
wel in poëzie
Is 't met Kerstmis groen,
Dan kunt ge met Paasch uw pels aan doen.
Een ander rijmpje luidt
Als Kerstmis valt op Donderdag
Dan is de winter kras
Guur weder heeft men ied're week.
En stormen volgen ras.
Schoon zal de zomer echter zijn
En talrijk graan en vee
Voor 't land geeft 't een gezegend jaar
Ook vorsten loopt het mee.
Hem, die deez' dag geboren wordt,
Zal het gelukkig gaan.
Hij wordt beredeneerd en wijs
En groot door zijne daan.
Als ziekten op dien dag verschijnen,
Zij zullen spoedig weer verdwijnen.
Als het met Kerstmis vriest, dooit het met
Nieuwjaar.
Als het met Kerstmis sneeuwt, regent het
met Paschen.
Zoo zijn er nog tientallen andere volks
gezegden. Ze hebben geen wetenschappe
lijke waarde, zooals vanzelf spreekt, maar het
is wel eens aardig, ze te hooren. Doordat er
zoo n overvloed van voorspellingen is, be
staat licht de kans. dat er één uitkomt.
Kerststemming
De klokken zullen weer spoedig het heilig
Kerstfeest inluiden.
In die dagen zijn de menschen beter, mil
der dan anders. De armen worden hartelijk
bedacht. Haat en strijd luwen...
Och, mocht dat feest van innige vreugde
blijven voortduren. Feest van vreugde, om
dat het liefde, vrede, geloof uitstraalt.
Sedert de zonde in de wereld kwam, heb
ben leed en lijden hier burgerrecht gekre
gen. De aarde is werkelijk een tranendal.
Maar hoe dikwijls konden de menschen dat
veranderen in een vreugdendal, als ze wilden.
Als ze goed waren voor elkander.
Als ze in vrede wilden leven.
Als ze wraakzucht, toorn, nijd wilden af
leggen.
De zonde is de vijand der vreugde. Daar
om, weg met de zonde Hoeveel ellende en
jammer zou verdwijnen.
Ziekte, nood en dood zullen altijd der
menschen lot zijn. Maar hoeveel dragelijker
ware het leven, als de menschen de zonde
heten en niet altijd elkan
der pijn aandeden.
Met Kerstmis is het
werkelijk schooner dan
op welken anderen tijd
van het jaar. De men
schen zijn reiner, milder,
beter. Waarom niet het
gansche jaar
Vrede, we houden zoo
vurig van den vrede
Waarom aanvaarden
we niet voor het geheele
jaar: „Vrede den men
schen op aarde, die van
goeden wil zijn I"
Ons maatschappelijk
leven, de samenleving
der standen is niet op
Gods-fundamenten ge
bouwd. Wat 'n onrecht,
wat 'n harteloosheid ont
moeten we overal.
Alle menschen hebben
Neem het Kind en Zijne Moeder en vlucht naar Egypte.
recht op arbeid, op levensonderhoud, op I
menschwaardig bestaan. Hoe is 't in werke-1
lijkheid
In de stal van Bethlehem lag niet het Kind
van een wereldsche grootheid, maar het I
Kind van een arbeidersvrouw. Niet in een I
voornaam huis kwam Hij ter wereld, maar in I
een stal. Stralende armoede, die uit een don-1
kere grot schijnt
Dit motief vervult de menschen in den
Kersttijd. Allen willen nu armoede lenigen,
tranen drogen. Waarom alleen in Kersttijd
Gaat de stille nacht, de heilige nacht in-1
vallen, dan wordt het ook stil in de harten
der menschen. Bij den aanblik van het stra
lende Kerstkribje, bij de vreugde om het I
kleine Kind, wordt Christus-haat belachelijk
En bij menigen ongeloovige moet toch del
gedachte opkomen, dat er geen Titanen-1
kracht van denkers en vorschers zoo groot
zoo machtig is als die van 't kleine Kind in
Bethlehem.
Laten ze dan ook al in Rusland rumoeren I
tegen dit hemelsche van alle feesten, 't Is
zoo kunstmatig, zoo tegennatuurlijk, te woe
den tegen die gewijde vreugde, die innige
Kerststemming.
Waarom maakt het hen kwaad, als alle
menschen goed zijn? Kunnen dat edele men
schen zijn, die het beste in den mensch zoe j
ken te dooden
Wat hebben de Kerstklokken een eigen I
bijzonderen klank. Zij grijpen ons aan, zij]
ontroeren Zij roepen onze gelukkige kinder-1
jaren in herinnering, waarin wij goed waren]
en vroom en daarom gelukkig. Zij maken]
zelfs grijze menschen tot kinderen, die bui-1
gen voor het Goddelijk Kind. Zijn het sons]
de Engelen, die deze klokken luiden O, er I
geschieden nu wonderen in de zielen
Itt0
Kerstlied.
Daar ligt in de kribbe
lief Jesuke zoet
het lammetje Gods dat
ons zondekes boet
Het komt uit den hemel
waar de engelen zijn
om ons te verlossen
van de eeuwige pijn.
O ziet toch hoe schoon het
in 't kribbeke ligt,
hoe 't lacht op ons allen
met stralend gezicht
hoe 't reikt met zijn armkes
alsof het ons zei
„Ik zie U zoo geerne
kom allen bij mij
Wij komen Wij komen
O Jesuke zoet
Bij U is het schoon en
bij U is het goed
Wij geven U alles
't zij groot of 't zij klein
wij willen voor eeuwig
Uw vriendekes zijn
Bureaux van Redac
Telefoon Interlocaa
Bijkantoor Ml DDE
GROOTE WAARDE
VAN PUBLICITEIT
Dit nummer bestas
iWj e
Het jaar 1932 zal i
denis -een zwarte blad
mer wellicht in de ges
wereld een zoo algem<|
economische crisis
dit jaar haar lioogtepr
tale ineenstorting var
zaakte een malaise, w
tak van nijverheid otd
moest zijn de bewap
Millioenen arbeiders zi
gedoemd en aan de fd!i
geleverd. In hetzelfde
v;erbeide ontwapening»:
rcldvrcde moest brenge
nonnen -er weer lustig
er helaas te bespeure
teeken van economise,
van een concreten stap
de algemeene ontwapen
gaat Rusland rustig di
makelt van de heersche,
voortdurend gestook
nen zie Spanje
voor te bereiden.
Groote desillusie brt
ontwapeningsconferenti
bruari te Genèvei bijee
5-jarigen arbeid van
commissie en een half' j
een wel heel mager v]
kwam. in den vorm vt
gende resolutie, welke
op een nieuw ontwapc
de grondslag zal vot
Januari van het nieut
nieuwe zitting van de
Nederlandsche 'delegatiil
werk gedaan door
„verboden" aanvalswap
tanks..pantser-auto's, en
monden boven een kali|
en waarvan het gewic
50 Kg. Tastbare result-
in de Conferentie niet I
is er nog een klein li-c
fungeert als de stok
Uncle Sam heeft ook n
kig voor Hloover veria
kiezing duidelijk te ver
indien de pogingen om
komen, mislukten, Am
zal zijn om zijn vloot
bovendien, dat het er
voor voelt om Europa
kwijt te echelden. Ei
nationalisme in Duitsch
ging van d it land, dat
ontwapenings-conferenti
schijnenb ij het vroeger
Frankrijk toch wel eeni,
ben gemaakt. Althans
publiceerde Herxiot ee:
lingens trijd toifc stand
voorstel waarin „Duit:
in rechten erkend wex
bevoegdheid werd toi
dienstplicht weer in te
oaartegenover het offer
Rijksweer moeten bren:
ligheid zooveel mogelij
vraagt Frankrijk daar
staten-onderteekenaa.rs
wij-ze georganiseerd sta
perkten omvang zoude
zich verplichten dit teil
den Volkenbond te steil
tueelen aanval gez'amenl
ook een eoonomischen b|
te passen. Da Fransch
den op 17 November *dk
gevuld met een duide
hooidzakelijk beoogt af
duikbootwapein en zoo
Hij nam het Kind en Zijne Moeder en vluchtte naar EgjP^e'
23
Zoo stond hij: daar,
een stem achter zich h
„Dat is nu, weer eer
- lleeanende stem van ier
sloop, en hijkeek in he
de bekende bakkebaard
nie van Schleicher, di
mond, had -opengezet t
Zijn sluikhaar als zwi
nog in de hoogte van
'angst, voor het ovf
schrik overwonnen,
Hij klauwde zich zebv
de armer, en plaatste z'
Angst gehad is niel
nu het was ook niet all
iets moet men niet on/ts
slecht weer en zoo wat s
bij elkaar, en die den
schip, moet dat alles in
Dorr ens antwoordde
De vriend legde hen
wervelde pooten op de
hem in de pogen met
kl ein e k att enoog j esa Is
boren wilde.