I'
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR GEHEEL ZEELAND
Sola-Silver
DE KLEINE BAZAR
JM
ViROI
Nieuwe Zeeuwsclie Courant
DIT BLAD VERSCHIJNT: DES DINSDAGS
DES DONDERDAGS EN DES ZATERDAGS
Complete Sorteering
3CHE COURANT
GESPREKKEN
OINSOAG 13 DECEMBER 1932
Het nieuwe program
der R.-K. Staatspartij.
FEUILLETON
In twee werelddeelen.
n.
Bij Ruwe
^Gesprongen
I Handen
Gratis wordt
toegezonden
BUITENLAND
fcvecht gedood was, h'eUfen
'i nieuwen kalpjifeiiij te kïee
Jenwoordig Zeef vrebdZaam.
au er de Odonga's (45000)
lie Oek'oealarti's (6000) on-
Ongamdjera's (6000) onder
^lekoeambi's (7000) onder
Ipodmboe was «en lastig
jstandi-g en in onmin met
H|ijf heeft het teenige jar
kwaad gehad mH dfe
Martin en toen het hoofd
gj heeft hljf zijn raadslieden
zich aËbenhsersohler over
hajft en. later geweigerd
Jen na te komen.
een kleine expeditie) onder
TJijheveld en kargjitdin Hahn
eZouden. Toen z5j| bij tiijin
men, vonden ziijf'he|m| niet.
peht. Dien voomaamsten
Ird bevolen Igtoetmfcfoiej niet
hoofd te erkenhen en da
Ie leggen, waaraan zEj{ gfer
I 1
Lgen werd Ipoembba gefvan-
en weggevoerd, zloodat dte
gooland zonder blbedvergie-
1 Wias het overal! maar even
i
T IEDEREEN lWEET.
Egyptenaren en Chineezfen
Ids tandenstokers van zil-
I er vaardigd.
J^-Indië worden zekere slan-
het vangen van ratten af
ter de Don au worden jaar-
nlioen karpers en snoekefn
aden bfjijfven nog, na een
tus 192 graden doorstaan
kfemlk'raeht behouden,
m van een gans kan 200Q
Jleveren.
ste postkantoor der wereld
■ago in aanbouw.
^nd is een boek verschenen
het „Onze Vader" staiat
lende talen.
Bipplijjhen blazen de inboor-
niet met den imond maar
In zingen daar dan meteen
lei van een struisvogel k'aij
I et bakken, die grootar is,
akt van 3 dozlijjn kiijppeai-
iting van de opheffing van
>d in Amerika, heeft een
New Yorksehe restaurants
j en millioen liter Wijn kc-
rische Eilanden hebben een
van 100 000 pesetas ge-
Isttijd met de bijna onmeter
sprinkhanen aan te hinden,
kilogram honing inbeten
80000 Vijlen arbeiden,
ine» van een grootem) iz!e©-
ilkelen een kracht, die «net
chten van 80 regimenten
l'k staat.
cbdiil heeft 65 jaar noodig
volle lengte vsn drie met
len. I
er tracht zijn jeugdige dis-
skenis van het woord „ste
en.
m, let eens goed! op:.als
geld uit den -z'ak haal, wait
i k i: i.f Ll
t het: „Zijn vrouw".
i n
I i I
cent kosten je eieren
(gj waren ze veel gioed-
wel, juffrouw, maar vooir-
■en heb ik nu niet meer!"
ijkelijlk1 la.at, Frits!"
een bananenschil uitgegleJ
•arbij mijn hand verstuikt."
>eh onmogelijk zbo lang ge-
ji
.zwemster" zwom van Calais
Diaax werd' .zijl door politie-
anigen.
v pas?."
h ik in 't geheel niet ge-
even terug om hem te ba
der pas kunt u hier niet
een groote hotelvestdbule
wordt door e«m arfderiep
u misschien professor Zaag'-
komt u daarbij
is komiek; dacht het
zijn nieuwen overjas aan
i i
jooft u mij1
rootrloof ik u i'k' ben pa-
roifeslsior Zaagheen!" 1
i li
>'n poeder gekocht, "die Zo-o
tegen drankzucht. Die heb
e van mijn man gedaan."
ft het geholpen
drinkt hij geen koffie meer."
een magere en een zteer
al een tijdje in een n,uto-
r geen enkele persoon op-
apt.
igere: „Ach, wat duurt het
n zitplaats kfijlg!"
de dikke: „Dan k'uu je eens
et met mij' gesteld' is! Ik
laodig!" I
iiuitsch. Tegenwoordige, ver-
:oimstige tijd kan hij maar
s knie krijlgen.
at vooir 'n tijd1 is dat:: „"Va
art?"
ajdl"
NUMMER 147
283TB JAARGANG
NIEUWE ZEEUWSCHE COURANT
Bureaux van Redactie en Administratie: Westsingel 75, GOES;
Telefoon Interlocaal No. 207, voor Redactie en Administratie.
Bijkantoor MIDDELBURG, Markt 1 en 2; Telefoon No. 474.
Abonnementsprijs f 1.90 per drie maanden, bij vooruitbetaling;
Advertentiën van 1 tot 6 regels f 0.90, elke regel meer f 0.15;
Contractregelprijs, te beginnen bij 500 regels, beduidend lager
GROOTE WAARDE
VAN PUBLICITEIT
WORDT GELEZEN
IN ALLE KRINGEN
Ter inleiding.
De komende parlementaire periode zal
in menig opzicht een der gewichtigste en
moeilijkste zijn, die ooit in de moderne
politieke geschiedenis zijjn voorgekomen.
Niemand weet wanneer de wbgeldericis
haar diepste punt Zal hebben bereikt.
Dat z!ij| echter in haar moreele en econo
mische gevolgen nog' langen tijjd z'al na
werken, staat vast. Het gaat er om 'dezie
gevolgen eenerzlijjds zooveel mogelijk' te
verza/ühten, anderzlijlds zoo krachtig .möge-
lijk te heheerschen en ten goede tte keeren
tot welzlijih van ons volk.
Meer dan ooit is dan ook' bezinning
noodig op beginsel en praktijkhet begin
sel, dat de ptraicttjjk1 moet bezielen, en ge
zond honden; de graetïjik, die het 'begin
sel vruchtbaar moet m-aiken "door een uit
daden sprekenden wakkeren werkelïjik!"
heidszin en vooruitziend beleid.'
Aan ons program van aicfié-1933 be-
hooren daarom vooraf 'te gaan enkele
principieele richtlijnen, die uiteraard' nijeft
nieuw zijn, maar thans bijzondere bet-ep-
kenis 'hebben.
Pet program van actie zélve noejm|t
eenige concrete ond'erwierpjen, die in diezen
tij.fl op den voorgrond treden.
Program 1 9,313.
D!e Staat is in Zooverre dienstbaar a'an
het individu, dat h!ij| door zijn inrichting,
wetgeving en bestuur er naar moet 'stij
ven, het individu in staat te stellen, door
eigen kracht, in samenwerking m!et ande
ren, zïjh tijdelijk' geluk, gezien in het
licht van. zlijjn eeuwige -bestemlming -
zooveel mogelijk' te verzekeren, imtet name
een behoorlijk peil van welvaart 'te be
reiken.;
Daartoe is onmisbaar het Staatsgezag,
hetwelk "de activiteit der in b&tjstaats
verband levenden individuen en groe
pen zbo noodig dwingend moet richten
op het gemeeaSehapsdoel en mloelfc 'ViOior-
'komen, dat in het "nastreven van par
ticuliere doeleinden da natuurlijkfe vrijheid
misbruikt worde, ten nadeele van het
algemeen wëlzijln. i
Daaruit volgt de plicht van de Overheid
om het gezjag hoog!te houden, en de
plicht van de 'burgers om het'
te eerbiedigen.
De eerste en voornaamste natuurlïj!k|8
gemeenschap! van individuen is het gjetziu
De werkzaamheid van den Staat moet
er dus opi gericht z(ijh, de voorwaarden
te scheppen, waardoor het gezin in Zede
lijk, maatschappelijk en economisch op
zicht tot volle ontplooiing, kan, kjomeni
DieZe gezinspolitiek', waarbij! ook rekening
dient te worden gehouden mtet del grqotte
van het gezin, moet het geheiele staatsbe
leid doortrekken.''
Van dit uitgangspunt moeten worden
beoordeeld' de maatregelen.
op het terrein van opvoeding en pnd'er-
wij's, als primair rectht en prilmlaire, plicht
van de ouders
op het gebied van het buxgerljkf rejoht
met -betrekking tot het huwelijkt
op het terrein der sociale politiek, in
het bijizlonder "ten aanzien van de loons-
vorming en ten aanzien van den arbeid'
der 'gehuwde vrouw
op; het gebied van het strafrecht ter
voorkoming van alles wat den zedelijjken
grondslag van het gezin kan ondermijnen
(Neo-malthusdanismte, pornografie, 'Zede
loosheid, .alcbhiolisme)"
op "het geteed van volksgezondheid en
.woningbouw1
ten aanzien van He verdeeling cfer
openbare lasten.
Naast de zbrg voor het gezin staat als
'hoofdpunt van activiteit der KL-K. Sitiaat'sl-
partaj', de politiek! op goclaal en econo-
miBtfh terrein.
Die encycliek' „Qqadragesimo Anno"
18
Hier en daar een klein rank boot|ja
oyer de gouden zilveren golven, diepe
zilveren voren met gepolijste randten, la
tend in qe(. vloeieniie mertaal, de gezich
ten der matrozen, als koper verguldl em
de roeispanen een ragen van gouden en
üiüveren parelen en vlakken en stroioinieB
axwerpend in Let zonnelicht.
OnheschjijHelijk schoon.
Zelfs Meester Dorrens was, er, door als
betooverd en kou zijn oog en niet afwen
den. en zoo hij een blik wierp rondom
zich heen, zag dat het schip als een
gouden kiel had, en onder gouden zeilen
goreed hg ter vlucht, de gouden koorden
en touwen, vormden als de snaren van Ben
gïoote harp, bereid te trillen onder den
onzichtbaren slag van dien wind'.
o-ed der liefde en der vreugd, lieU
van storm en ondergang?.
Om eens, ©en schok!
Dorrens deed 'een sprong. Hijl was
bijna gevallen en dte matrozen lanhten
kom uit-, I I j
- Die landrot!
wiqjst hier de fundamenten aan voor een
betere ordening der V0i'houding|en, ook
voorzoover de Staat daarhlijj, juist in den
tegenwoordd'gen fijd, 'een taak! hetdft 1®
vervullen.
Geen steen kan uit deztem onldierhlantw
worden losgemaakt, m|aar enkele voornama
ondendeelen z'ijjn toch duidelijk te onljeir-
kenneto:
de eigendom' in zïjin samengesteld, indi
vidueel en sociaal, karakter;
de dringende noodzakelijkheid) om allen,
die aan de voortbrenging direct of' indi
rect deelnemen, in rechtvaardigie verhou
ding te doen deelen in "de vruchten en
ook degenen die door arbeid dfetelnemen,
te 'brengen tot voldoend eigen bfezit;
eensgezinde samenwerking in org'ani-
schen vorm van allen, die in bedrijf? en
onderneming werkz'aalmi Zijn;
verwerping én van de vrijje ctaneunrentie
én van de economische dictatuur, als lei
dend beginsel voor de volkshuishoujding;
opbouw eener sociale en juridische or
dening, doortrokken van sociale recht
vaardigheid en sociale liefde.
Ilet is dé les uit de laatste zware ja
ren. dat eenerz!ij|ds de crisis buitengtawonö
eischen stelt aan de werkzaamheid1 "van
den Staat, terwijl dezte anderzijds juist
zeer groote moeilijkheden ondervindt bij
het zich verschaffen der middelen, otal dia
taak te vervullen. Het ïs imlmters zóó, dat
de mogelijkheid' oiml hulp te verleiemen ge
ringer wordt, naar mate de nood stijgt
en de internationale verwarring op econo
misch gehied toeneemt.,
'Diaarom zal de Staat' zeker in dezlen
tijld alles moeten doen, om' te vo.orkjome|n,
dat hijl zelf zijn vermogen otai helpend
en steunend opi te treden ondiermljlnt, zoo.
dat hij! im gevaar Zon brengen m'et namia
volksonderwijs en sociale voorzieningen.
Zoo is allereerst noodig:
1. dat de Staat Zorgvuldig waakt voor
het 'behoud en de versterking van heit fi
nancieel evenwicht in ziijjn eigleu huishpiuj-
ding en in die van provinciën en gemeen
ten, zbnder op deze de lasten onevenredig
af te wentelen, en dat toijf zijn: eigenwerk
zaamheid doeltreffend organiseert'.
2. Blij! het opleggen van nieuwe lastlen,
rechtstreeks of' z'ijjdelings, worid'e eiein ree'ht-
vaai'diige vexdeeling daarvan njajgestreieffl
.Wanneer aan dez'e hoof'dvoorwaardeta
wordt voldaan, komen eenige punten van
actueel crisisbeleid op! den voorgrond,
waarbij in het oog moet worden gehouden,
dat het program ndlmtaier de boteektenis
kan hebben van een beperking, dle|r poli
tieke activiteit, z'ek'er hief in crisistijd
met zlijfa. telkens wisselende' omfetaujdigi
heden.
'3. Krachtige maatregelen ten behoeve
van den land- en tuinbouw, de nijfverheid
.den handel, de scheepvaart (en het overige
verkeerswezen, tot behoud en verruiming
van den af'ztet in het binnenland' en tot
bevordering van d'eni uitvoer.'
Deze maatregelen fclehooren op: de eer
ste plaats te strékken tot behoud en
verruiming van werkgelegenheid, ook'voor
de patroons,
4. Voorztoover anders dan doior de
maatregelen onder 3 nationaal werk
loosheid kan worden tegengegaan, dient
voorop te staana, het bevorderen met
alle dienstige middelen van ©en geregeld1
overleg tusschen de organisaties van werk
gevers en werknemers tot wiarkbehoud
b, werkverruiming, zoo noodig. o!ok door
het verschaffen van werkgeliegpnheiild bij)
ndet-aianstpiidsi-ptodiiic'tieve werken..
Mede worde tegengegaan dö onlbcplerk'tïte
tewerkstelling vajn vreemde arhieids-
krachten.
Bij! aanstelling in dienst van het Rijk
-wordt de voorkeur gegeven aan mam-
ncl5j(ke personen, 'met uitsluiting van ge
huwde vrouwen, tenzlijT-kostwinsters;
5. .Waar werkgelegenheid ontihnetekt',
Fata Morgana.
Wat is dat?, Fa.ta, Morgana! klinkt als
latijn, vreemd in allen geval, zalt gij
zeggen.
Wie riep daar.? „moet dat „fata morga
na" beteekenen, dan hoiud maar op', daar
hebben wij genoeg van, zon ge niets beters
weet te vertellen, dlan geef het maar pp,
en houdt het maar onder u."
lila. djat is ook waar, die „fata morgana"
sv.eh.ten -oneindig veel kwaad, in onze
aroeidei'iswereld, waren die er niet, dan
zou het er oneindig beter uitizliiemi in Üo
wereld. i
En nuwat zijn dan die „fata morga
na?"
Hoort eens. lieve lezers, dat woord be-
teekentluchtspiegeling.
En nu hoor ik alweer schei toch uit!
wat zijn luchtspiegelingen
Bijl zekere -omstandigheden in de lucht,
warmte, helderheid, en zoo meer, ziiet gij
soms in enkele landen, nu ja, bijna overal,
als zwevend op een zekeren afstand, voor
u de-voorstellingen van natuurtafereelen
oi landschappen, die een tijd lang u be-
t.ooveren door een ware hlelerlijkheid', om
als damp-en zich eensklaps o-pi te lossen fen
te verdwijnen.
Het rijn lucht1- of woerspicgelingenj,
jpnira^e of „fata morgana" genoemd.
aanpassing der werklaosheids-verz'ekjeiring
aan 'de nooden van den crisistlijjd, in over
leg met de betrokken orgjaniisatifis ep de
geméentebesturenbevordering, zbo noo
dig -door wettelijke maatjregeten,, van dlq
totstandikomi-ng van behopa'Kjike, aanslui
tende steunregelingien in die giemeentep,
zonder dat deze het karakter kiijjg[en van
openbare armenZorg-l BSjT het treffen van
maatregelen, op het gébtéd dier weiMoos-
heidsverzielkering, en djer stte|uPire-gélin|g^n
worde een Zoodanige verdie|elinig.der lasten
nagestreefd, dat de kjjsten, di® giejffijjk^natig
over het lana'- hehooren te w-o-rdie(n vhc-
deeld, niet opj bepaalde gepreienteni on
evenredig zkvaar kbmen te druikkfeln.
Dlaarbïjt worde tevens bijzondere aan
dacht geschonken aan het vraagstuk van
steun nan en zórg voor onvolwassen werik.-
looz-en, inwonende kinderen daaronder ber
g.repen! f
Hl-
In stei-k Godsvertrouwen mag de edgpn
werkzaamheid voor den opjb|On!w' van een
hetere toekomst, cob in de opgc-nblik-
ikeliijlke moeilijke olmfstandighédleh, waar
in slechts geleidelijk vei-bbtlering kan wor
den verwacht, niet wba-den uit het oog
verloren. Voor die werkzaamheid stelt die
Ri-K. Staatspartèjf onder handhaving van
de programs-1922 en -1929, voorzboiver
niet gewujirigd of niet reeds verwlézen:-
ïqjkt, de navolgende punten voor da
eerstvolgende gerio-d-e opi den vo-orgtr|ónd;
1. Kraicihtdge medeweaking aan iedtere
'poging om' de internationale sajmienwer!-
ïking op ecbnomiséh gebied v-ooral in
Eiuropa te herstellen, en te bevorderen,
knet imaidhtne)m)ing van gelij|kberecihtiglieid
van alle, dus ookf de kleine Staten. On
derwijl, Irij' geleildelijlkein terrgjkleier van
meer norlinlale toestanden, 'bij'zbndeiriei con
cessies verleenien aan Htatlen, die mede
werken aan maatregelen tot 'herstel van
een vrijkr ruilverkeer.!
2. Nauwere samenwerking tusslchen Ne
derland en de deelen van hiet Koainkrijlk
buiten EluropiaJ
!3. Krajdhtiige bevordering in den- g'êest
der Vredesnota van BeneÉctus XV, van
een zoodanige werkzaamheid! van den
Volkenbond, dat de stoifeLijjk'e macht dei'
wapenen Wörde vervangen door da zydél-
lijTke macht van het recht, waartoe gelijkf-
tiijSiige en wederzijdgc'he vermindering djeir
bewapening onmisbare voorwaarde is.
4. B5j( de regelin-g' van d'e verhouding
Van -Nederland tof België, worde voorop
gesteld:
erkenning van de dultureelet bandfen
tusschen beide volken
eerbiediging van de souvere|init!etLt van
elk der bcilde Sitat'en over eigen gebied;
geleidelijke ontplooiing van d'e mogel
ijkheden tot welderzijdsclhe aanvulling op.
economisch terrein.-
Verbetering en uitbreiding van ondë-r-
linge verkeerswegen wordiei mede dienst
baar gemaakt aan de ontwikkeling, binnen
het eigen staatsverband, van die gtebiie|ds|-
'deelen, bij) welke de totriandkbming |er
van meer in het bjijjzlonder zijn betrokiklen.
5. iW'ettóHijPfe regeling van 'g|eihleoleofrge,-
deeltelj'kë verbto'dendweirklaring van col
lectieve arbeidsovelreieinik'omisten.
Verder uitbouw van de organisch© sa
menwerking in bedrijf .en onderneming.
6. Regeling van het pachtvra.a(eistaipi
onder volledige efklenning van het 'so
ciaal element in het karakter van dein
grondeigendom1.!
7. Zoodanige invloed van den Staat' op
Hoe dat in elkaar zit. hoe dat te ver
klaren. dat is no-g al erg moeilijk, omdat
die weerspiegelingen, dan eens, zooals o.p
de kusten van Frankrijk, langs heit ka
naal. alles het onderste boven te zien
geven, en in het zuiden dte Zaken in hun
natuurlijke positie voopstelen, bijvoorbeield
een mensch op zijn beenen en niet op zijn
kop staande.
Zij komen in het zuiden voor, pok in de
woestijn, die groote, de gloeiende', de Sa
hara, het graf! van zoo duizenden.' reizi
gers en dieren, waar de bawegelijk© zand-
goiven, geheel© kaaavanen. verslinden zoo-
als de zeeën geheele vlotten.
En toch, wie laat zich niet verblinden
door droombeelden, luehtkasteelen, zich
zelven bedriegendleni in allerhanden onzin
wijsmakend© d'waasreden, di© niets om heit
lijf hebben, zee-pballen, kind,eirispieelgoied.
Nu geduld! Onze Meester Dorren-s is er
mee bezig-, en wïji -zlullen hem eens aan het
werk zien.
En in luehtkasteelen, in luchtspiegelin
gen. als kinderspeelgoed, zocht hij troost.
Troost om: de stem van Zijn geweten in
slaap te wiegen, om den worm die knaag
de, te doen zwijgen.
Ha! wat zloiu dait-een -geluk rijn!
Rijk en machtig! rijk en trotsch! rijk
en gelukkig! want luiken moesten zdjms
het beleid der c'entrata Circtulatijeibank', dat
dit blijvend gericht rij opj het algem'ejen
welzïjfaj
'D|aiafb'ij[ tevens versterking vian de ptosi-
ti-e van de ctentrale Circlulatieblauk! Sn. haai'
verhoudilng tot de credietbankën. Mtettiei-
lijke bepjalingen omtrent de uitoeiferiing
van ket bankbedrijf, in het bij-z|ondex ter
bevordering van meer opjeahaaxteM.
8. (WetteEjjke regeling,' ziooveiejl mdgjeHijk1
op internationalen grondslag, van de open
baarheid ten aanzien van Concerns, trusts
en kartels-
Zorg voor de vergrpotin'gl'dein ont'wijk1-
kelingsmogeïïjlkheden van het in zich gja'-
zonde kleinbbdrtjpl.
9. Ook' Rijf verlaging, van belaatinjgen'
worde gestreefd" naar een rachtvaatdiga
verhouding tusschen directe en indirect»
van de belastingen op de eerst© levensbe
hoeften.
10. Met behoud van zelfstandige, ge-
lïj[k'bere-chtigde omroeporganisaties wonlie
op: het gebied van de radio gesti-qelö naar
samenwerking, zöowel opi het gehied van
het programta|a als op dat d'er techni-ekl
Aldus vastgesteld' in de vergadering v"an
den Partlijkaad van 26 'November 1902.'
I VAM OVER DE GRENZEN 11
De kwestie van Oregon
Stras-s er.
Ei' schijnt in d'e Natiomaal-socajalistiisohe
partij iets gaand© te zijh, w-anit vlak na
elkaar- zij!n twee voiaraanstaiand'e Hitle-.'
rianen voor eenigen tijd met verlof yeir-i
trokken. Donderdagavond deeldie (die Nai
tionaal-soriald-stiische pers mede, dait „par
tijgenoot Oxe-gor Strassen-, met toestemminig
van den leider een ziekteverlof.' van drie
weken heeft gekregen. Alle hieraan vast
geknoopte .geruchten en oom-binatd-es", zkw
luidd-e het bericht verder,„rijln onjuist
en van elkeni grond! ontbloot." E|en dag
later vertrok ook Gottfried! Feder. Hier
uit blijkt wel, dat er in de nat.-soriali-sitlif
sche partij' strijd woirdlt gevoerd. JUnme-rs
ee.n dlag voiordiat S-trasser zijn z-.g. zieken
verlof kreeg, was hij noig jgezoind) em wel
in den Rijbsd'ag! Ook de of'fücdeele ver
klaring van zijd heengaan is zeer eigen
aardig .gesteld. Bijl voorbaat worden hier
reeds geruchten en combinaties, welke
zouden kunnen ontstaan, tegeage&Tfflofcen.
Hierdoor stond bij' het publiek "l
stc-nds vast, dat Gregor S-tmaissea-: (niet ge
heel vrijwillig met ve-rlof was gegaan, te
meer,- daar van een of ander© ziektie
bij hem niets was gebleken. Het conflict
in de partij' schijnt zijd ooirSpffong ie vin
den in de verliezen ,weifce die Hitleriianen
d'üji laatsten tijd hebben geleden, zopals
o. y„ bij' „de Rijksdagtverkiezingen en dn
Thürin'gen. Greigor Strasiser heM't toem op
oen ander beleid in.de partijleiding 8ian-
g-edr-oragen, waaromtrent tusschen de kop-
stukken der partij een kwestie ontstaan
schijnt te zijn. Z.ooals bekend was Sitras-
ser gedurende de onderhandelingen ovcr
een eventueel© dMnaimie aan de .regeering
door de nationaal socialisten degene, die
telkens op medewerking der partijl heeft
aangedrongen. Hij' werd echter overstemd
door Dr. Göbels en kapt. Göring, die
bij' Hitier db overhand' hebben gehad. Heit
is niet .onmogelijk, dat Hjétlei- .voornemens
is het verschil bij fe leggen. Mjogelijk
heeft hij, om tijd te winnen, Sfrasaer en
-ook F-eder voor eenigen tijd mat verlof
speculatdën, dat kon niet anders, hij Zou
het overigens z-o-oi voorzichtig mogelijk
aanleggen, slechte een gedeelte zwu hij wa
gen van zijd geldten, een klein gedeelte
maar. mislukte het d'an, zoo had' hij1 nog
genoeg .geld over, genoeg- in ,d© beurs
om 'n tweede zaak te beginnen, .en trou
wens dan zou. men hem ook niet vooa-
vermoigend aanzien, ook dat had hem de
Amerikaan bijlgedracht, als middel om- niet
o-pi zijn Amerikaiansüh bedrogen tei worden
denken de meinsehen dat -gij' niet veel hebt.,
dat gij een arme slokker zijn, izioioi Zoek'etn
zie u niet op be lichten. En dan daoh't
hij! ook, hoe voorzichtig hij was, zijn geld
in zijn koffer, en zielfe db-oa* zoo- 61im
mogelijk verstopt te hebben, in een laars,
wie zon daar geld'in zoeken2 I 'r f
-Maar zij-n eerste z-aak zou wel lukken,
men had hem immers altijld- geZe|gd, dat
hijl goed voor dén handel was, cn was
hijl dat soms vroeger niet geweest, dalt
zou nu anders wo.rdbn. Vroeger.?, mij ja!
vi-ocger. hij had toen geen lust in
z'aak nu het was dian ook eigenlijk! niet
de moieite waard geweest, dat armzalige
zaakje op- de Kleine Gracht, maar nu kkju
het vooruitgaan, en hij! zou er bij! zdjin,
viraelg en laat, en dat zoolang totdalt hij'
rijk zou zijd, en ddn,dan
En in vervoering staarde hij' voor 3Ïcb
de
tot 1 Jan. aanstaande
aan hen dia zich
thans per 3 maanden
daarop abonneeran.
gestuurd. Gregotr Sitraisser is een der
oudste leden van de nat. socialistischs
partij'; hij behoiart tjoit een der oprichters.
Van beroep 'is hij: eigenlijk apotheker.
Gedurende den oorlog deed hij' Idjiemst als
vrijwilliger. Toen de vrede gesloten was,
vestigde Sitraisser zich te Jrindshuf in
Beieren, waar hijl lid werd van een veree.
niging van nationaal-gezinde soldaten. Ia
Februari 1921 woonde hij eens eien var»
gadering bij, waarop Hitler als spreker
optrad. Sitrasser toonde zich over Hitler's
rede zeer enthousiast en na afloop der
vergadering was hij een der eersten, di©
zich bij d© nationaal-sooialistiitehen laanr
sloten. In zijn woonplaats Danditirut,
richtte hij een afdeeling der partij: op.
Toen Hitier tezamen met .Ludendorff iziohl
in November 1923 van het 'bewind wilde
meester maken, kreeg hij: de volle onder»
steuning van S-traisser, die niet van zijn
zijde week. Hitier droeg hem de ver-die»
diging van de "VVdttelsbacher Brücke op,
waarbij Strasse gevangen werdi genom'en.
Hij werd opgesloten in het tuchthuis fa
Landsberg' waar hiji tot April 1924 rijn
straf uitzat. Daar Hjtler, toen Strasiser
uit de gevangenis kwam, nog niet opi vrije
voeten was gesteld; was het noodig, dat
de jonge partij voorlaopig een andere led»
ding kreeg. Tezamen met Ludendorff en
Graf© nam Strassea- de voorioopige lei
ding .toen op zich. Nadait Hitler weer in
vrijheid was gesteld, werd aan Strasser de
leiding yan db technische' organisatie van
de partij' opgedragen, welke functie bij
hem in goede handen was. Naiasit Hdtlen
kan Strassea- als db voornaamste leidende
figuiu* van db na-t-.-sadialiistiilsich© partij
wor-den beschouwd, met dit verschil, 'dat
Strasser zijn werk meer achter dte scher»
men verrichtte. Als spreker geniat Stras»
sor een zekere vermaardheid. In d«n zo
mer van dit jaar had een verandering in
den partij-op'bouw der nazi's jpilaate, waar-
bijl alle dlraden van de pa-rtijioriganisatie
in handien van Strasser kwamen. Reed's
toen werd ea- vertnoed' ,dat er kwesitie tus
schen Hitlea- en Sitrasser was geweest,
welke was geëindigd! in een capitulatie
van Hitier en een 'O-verwinning van da
riehtin'g-Strassex. Bij' dbze ra-oaiganiisatie
in' de partij had Hitier bepaald, dait lalle
nat.-socialisltische yooi-sifellen in piarleme®.-
taii-e lichamen van doirpsgemeeniemaad test
Rijksdag toe, vóórdat zij werden gesteld
dbn leider der Rijksor-ganisatie Stjraislseir
ter inzage moesten worden overhandigd.
Het is wel opmerkelijk, dat dezte leidende
figuur ineens moiet verdwijnenhet is
thans wel db vraag, hoe of diezb kwestie
zich verder z'al ontwikkelen.
VOLKENBOND
Overeenstemming met Duitschlaud.
Na. een kabin-ets-naiad heeft Harriot den
Franschen -gedelegeerde ter Ontwapleaun&js-
conferentie, den Franschen ministei- Paul
Boncour. telefjonisch vanuit Parijls ge»
machtigd, aan Mac Donald te verklaren,
dat de Fxansch© regeering toestemt in heit
voorstel, diat dlonr de Vijf Mo-genidhedbn
Gonller-entóe is opgesteld! o-ver dam terug
keer van Dluitschland! tot de Ontwape-
riin-gs-conferenti©. - I
uit to-en op eens een geweldigen ecliok
dtaor het schip ging, hij zddh nog even kon
vastgrijpen en ternauwernood! staande
•bleef.
Het schip was in beweging en, in. Volle
z-ee-, de kusten verdwenen links en rechte,
en zfee, z-ee. wat gij zaagt, overal rond
om db zee, da oneindaige zee.
Het schouwspel greep hem -aan. Zijn
nietigheid ging als een trilling door rijn
heele wezen, Gadis almacht en grootheid
kwam verpletterend- over hem, maar niat
lang.
Alles i-s gewoonte, en ,o,ok' voor Meester
Dorrens wea-d dat majestueuze geizioht,
gewoon, vervelend, naai-.
-Wij weten immers, d'at hij! een bijlzo-ndter
gemak van „afschudden" had, waardoor
hij alles wat hem hinderde, met een
zwaai van zijn hoofd, -afwierp.
Maar die ©erstia schok detr Zeie, waa
een onaanigbname kennismaking geweeot.
Die had hem h-eel en al doior elkandier
geschokt -en het binnenste boven «n het
bovenste omdtea-. Hij! was in een staat van
revolutie geraakt. Hij! was zee-ziek.
(Wordt vervolgd).
r
