Tweede Blad NIEUWE ZEEUWSCHE COURANT Booze tijden. FEUILLETON In twee werelddeelen. Apologetische Vragenbus ONTSPANNINGSLECTUUR (Periscaopjie) Refien geeft veel gelegenheid tolt denken. jte hoort eiken dag wat anders,je tornt eiken (lag wat nieuws. Als de wielen een maal draaien en de wmgetende zitten veilig en wel m hnn hoekje ge vleid als 't gezelschap n toötjeibi] elkaar nast en vooral als de echte treinnoitlten aanwezig zijn - de handelsreizigers - komen de tandem los. Tusschen schoppenboer ein klaveraas kio- men de beschouwingen los. Gewoonlijk begint t met hat laatste seotsationeele nieuwtje uit die krant - een brand, een groote verduistering, een bankfraude, een moordzaak. Dagenlang heb ik alleen uit die coupé t drama van Putbroek in de finesses voor oogcu gehad. De rechter van instructie ,de officier,van justitie, -.de advooaat hadden het geval niet beter kunnen beopriasLeni dan de treinrotten, die een oompleite jury, vorm den. Daarna begint de crisis. O, die crisis Zo zitten en ze kijken. Iedereen w-eieit ter 't zijne va.n en ongeveer élke minuut verschijnt een nieuwe theorie, die heit vraagstuk grondig verklaart. Overproductie zegt een handelsrei ziger. met een 'pij'p, Opi 't oogenblik, dat hij met een sehattereudiem lach troefboer ten toione,ele voert. Maar klaveren-zeven ziet veiel meer, het oorzakelijk verband met de t-amefmure®. Doch harte-boer voelt veel meer voor on- dereansuimptia. ,We luisteren en wei k'nikklen. E|en bank directeur schettert van optimisme. Als: ik nü geld had, z!ou ik den grondslag leggen van een onmetelijk fortuin. jJie. neiejnt die krant en je prikt op goed geluk af met e,en speld in de koersen. Neem die efifec- ten „bewaar ze vijf jaar en je bent millio- nair. Als de linkerhoek als een deus -ex ma china een heele reeks kranten laa.t aan rukken, met ©en diergelijke overmacht, dat alle andere kaart-groiottoden, melt iof kon- der kronen, eenvoudigweg te verdwijnen hebben als moderne koningen of' keizlere, begint de verslagere een lange jeremiade over de crisis, over het hopeloos Vooruit zicht. .over slecht© zaken, beroerte salaris gen, om zijn beschouwing te beëindigen met. een enorme waarheid „Jia, 't zijin slechte tijden." Heel de coupé knikt en zit een oogen blik in gedachten. Zie .zijn 't er allemaal over eens: slecht© tijd/en. E|en, die Veel Weg. had van den hartenheer, die zoo straks met kroon en staf ter tafel kwam onderstreept hek gezegde: J:a., beroerde tijden De vriend va.n troefboer gaat in de stijgende lijn verder: een .echt© r-t tijd! Totdat de man van har te vrouw de lijn hjgisch doortrekt en liet schudden van de kaarten eindigt met:, „Jg, een pchte p-st tijd. 1 ï- l i Met .de.z© fundamenteel» beschouwingen kunnen wij 't voorloopig doen. De zaak is opgelost. Evenwel toen kwam 't, dait, ik ineens dien ouden geleerden, heiligen Kerkvader Augustinuis voor mijn ©ogen zag verschijnen. Hij! zag er plechtig uit met mijlter en staf, alsof hij: de Paus in perspon was en een uitspraak ex cathedra, ging .geven. Ik Zag hem staan tuissclien 'die kaartend© gioviale toeren in, die juist bezig war,an een van de gelukkige bezitters van een mooie kaart lieflijk uit te schelden voor 'n kalf, omdat hij! aoo'n prachtig, spel ver gooid had. Inderdaad 't was verdiend!, to ooridlee- len volgens hun oordeelkundigen [uiitleg. Maar ik begreep van al die kaart-:abaOa|- dabra niets en luisterde liever "naar Au- gustinu-s. .ill Die bekeek blijkbaar ook' het monster van de crisisen hij k eek tot in de kern en ik hoordie hem in mijn verbeelding kort en scherp zeggen zijn vermaard woord„Slechte menschen, slechte -tijden!" Ineens verdween het probleem voor deze nuchtere woorden van. den heiligein kerk vader, die inderdaa|d( dingen voolr |d[e on sterfelijkheid! bij duizenden geiziagd heeft, altijd raak, .altijd scherp, altijd getoetst aan de practij'k. „Slechte menschen, slechte tijden." Raak is dat. .Wiant wat zijn „tijden". Toch zeker niet de uren op zich, of de jaren tussehen 1930 en 1932. De tijden zijn de menschen. We kennen meer van die kapitale ver gissingen, die in een slagwoord mèt een handigen zet een leugen fo-rmuleerein als b.v. alles, wat ,op rekening van. de massa" wordt geschoven. Maar «r is geen massa, er zijn alleen mènsehen en die zijn verantwoordelijk. Met d© tijden is 'fc niet anders. Dt© men schen zijn de tijden. 't Kan me vrijwel koud laten, uit welke oorzaken de crisis te voorschijn is ge komen de mènsehen heibbben altijd in alles de leiding gegeven. Als de luxe de schuld krijgt, kan dit alleen zeigjgen, dat mènsehen luxuepls waren. Als de oorlog de schuld1 krijgt, kan dit alleen zeggen, dat mènsehen zoo, dom waren en kortzichtig voor elkanders be langen, dat er eten slotte confliaten uit voort moesten komen. Als de handel de schuld krijgt, kan jljit alleen zeggen, dat menschen zóó heb berig warpn, dat ze alles alleen moesten hebben en voor een andier alleen het afval of niets wensehten over te latten. Vele menschen leven bij gratie van een handig slagwoord, scherp gezegd, maar onjuist geformuleerd. Ze nemen, de be staande toestanden, beoordeelen die en schuiven alles op een abstract d'ing: de massa of de tijden. Maar Augustinu[s laat geen enkele illusie over en zonder mieisr verklaart hij: Slechte menschen, eleidhte tijden. 't Wordt tijd ,dat de menschen veran deren; dan veranderen de tijBbn vanzelf. Christus alleen zal ons redden: Hij wa,s een volmaakt menseli. Goede menschen: goede tijden. Christus maakt alle dingen nieuw. H. DEi GREiEVEi S.T. VAN HIER EN DAAR 17 DroomerifenWa.t waren dat andans dan dr-oomerij'en Nachtbeeldem? Kom aa,n! en had hij niet geweend?. H.eit was o,m zioh te schamen. Maar niemand had het 'gezien. Wat kwam ook die malle ma trons met zïjn vnouw en kinderen juist naar onder zijn oogetn afscheid nemen? en hem al die herinneringen weiar voor den geest roepen! Maar nu is het uit. Zulke zwakheden niet meer. ffoéd dat het. nie mand gezien heeft. Ein hii voegde zich bij' het vroplijke gazelschap dat dc -stadszijide- van het schip bezette en zong en de glazen kleed klinken, ten afscheid en ten weerzien i Wre belooft hun dat ze nog Qodt 'die stad! zuilen wederzien, wier beitoovariend beeld zich wiegelt in de verte, onder dien stadenden hemel, koninklijk uitigeispand: als een onmetelijk azuren hahkjfijln mat» gouden sterren doorweven, me!t keizerlijk purper omzoomd Zullen ze ooit no® die kade betreden, den vroolijken lijlenden voet zetten op die war© blokken, opgestapeld! tot feuz-en- mui-en juichende intreden in heit kleine gïoote huis of enkel eenvoudig ver- maar rijk. altijd! aan Vleugje, rijk De eerste vliegtuigbouwers. Aa,n de machine danken wij het, dat wij' thans ,een vlugge en zeer veilige reis route dopr de lucht kuinnen pennen. Hot vliegen ziou al meer ingeburgeaxl1 Zijn in dien de prijzen niet zoo, hoog waren, maar vooral, indiien de vlucht niet enkel werd gedaan oip groote afstanden. Holland heeft op het geibied' der vlieg kunst een wereldjreputaitiia. Wre bouwde het eerste vliegtuig? Sinds hoelang legt men zich reeds toe pp de vliegkunst? Reeds lang voor onze christelijke jaar* telling moet men er reeds aan gedacht hebben, naar een middel uit te zien, waar door men zich gelijk de vogel, vrij door de 1 lucht zou kunnen bewegen. In de mythologie der Grieken lezien wij! toe Icarus zijn gevangenschap wilde ont vlucht,en en daartoe twee kuustvlejuigleis had gemaakt. Tegen den raad van zijn vader in vloog Icarus te dicht bij d© zoin, zo.odat de aangehechte vleugels liois lieten cn hij in de naar hem genoemde Icarische zee viel en jianrmerlijk verdronk. Tot diegene diie gerekend worden het eerst een vliegtuig, gebouwd te hebben, behoort Wilbur Wjrigths. Hiji werd «p den 17 April 1867 te Melville, (Indiana) geboren, op het tijdstip, da,t de aviatiek een roekeloioiz© sport was van onnadenken de lieden. Een kinderspeeltuig bracht den knaap ap den weg, waarvan hij geheel zijin leven niet afweek. Wilbur was 10 jaar oud', toen hij en izijln broeder van hun vaster na een reis in Euroipa ©en klein vliegtuig ontvingen. De heide jongens waren dol oip hun nieuw speeltuig. Zij haalden het geheel uit elkaar, bouwdlen het weder öip, ein besloten in hun kin derlijke geestdrift om vlieger te worden. Zij kregen vooreerst echter geen gele genheid am. zich met d'ie gevaarlijke lief hebberij bezjg te houden-. 'Wilb'ur en zijn broer Orwil-de moesten van hun vader naar het gymnasium en vea'v-olgens naar de universiteit-, waar zij heit ingenieurs diploma, behaalden. Ka het eindigen hunner studie richtten z'ij een rijwielfaibriek op, maar hun ver- la,ngen was toch zich toe te leggen D,p öe aviatiek en het bouwen van vliegtuigen en het ,geld, da.t zij met hun rijwielfahriek verdienden, werd gebeiel voor - dit dk*l besteed. In September 1896 drong tot hun het gerucht door dal het den Duitechem piloot Lilientha.1 gelukt was met zijin zelf-git.- bouwd vliegtuig de lucht in te etïjjgen. Terzelfiler tijd kwam-em zij' te hooirou dat niet ver van Chicago oiok ,eetn inigeniieua: proeven deed met een vliegtuig. Ofschoon aan liefde, rijk' aan trouwe. Wie weeit.? wie waat.S Zioo dacht zieker die matroos, die onaf gewend! blikte naar- die lichten- in .de verte, als zocht hij' ergens een venster q-f ka mertje, waar een klein lichtje, moest stra len, en waardoor zjjh Zoekende blik aan een tafel eien vrouw ziet, zijn vrouw en kinderen, zit, zij staat op, „kin deren. Frensken, Annekeu, komt laten wij bidden voor vader, die op -ze© is." Dacht hij ook zioo die trouwelo(0|ze vader. In de stad van Maastricht, jn de Gub- belstraat. lagen drie kinderietn' op- de knieën vaar een, groot, kirtofikis, en achter hen knielde ©en oude priester met sneeuwwit haar. Hü had, hoort! „Voor vader, die ver op reis is, np-dat hem geen ongeiukken overkomen, en hij' tot ons moge terugkeer en." j Koen. daaraan dacht hij.niet. H ij wiea-p, alle dergelijke gedachten v©r- re van zich. het hinderde heim. Hij had immers gezegd, dpt het niet meer gebeuren zou, en dat hij zich zulks schaamde. Vroolijk wilde hij zijn. Wat zou dat? Do anderen waren im mers ook vroolijk. Was dat dan zoo erg, eens naar Amerika te gla,an, dat hadden toch zoo velen gedaan, en waarom hij1 Jan rïetiS i I i i.r, H. I i zijl zelf ook vele proeven dieden, gelukje bet hun toch nooit om meit (hlat voor 'hun gebouwd model op te stijgen, zoadat zij besloten bij' Chauute, die wel stagen, ©enige beschrijving te Zijn vliegtuig. Deze was hie-rto bereid en nadat z'ij hiermede de verbeteringen aan hun vliegtuig hadden kunnen aanbrengen, warcin de gtakrioiedeïs Wright in staat een hoogte van 30 meier te bereiken en gedurende >e|en volla minuut in de lucht te zweven. Ze aagein echter in -da,t het niat mogelijk was om zonder hulp van motor lang in 'de lucht te 'Mijiven, zteodat ze daaa'om aanstonds «r toe over gingen een motor in hun vliegtuig te bouwen. In 1903 hebben- zij, aoo'n vlieg tuig, voor het eerst gebouwd. Tot dit doel hadden z'ij' een bijlztander moet motor ge bouwd, ook de s'chroef hadden zij naar eigen .plan gemaakt. De. motor was 16 paardenkracht sterk'. Hek-geheel© vliegtuig wioog 340 kilo en was twaalf meter lang. Met dit vliegtuig ondernamen zdji meerdere proeven, die zonder nitzloindering go«l slaagden. Zij waren nu ,al zoovel-, dat men mcerd'ea-e minuten in de lucht kon blijven en ook al kleine afstanden af leggen. Het gerucht van hun succes was -spoe dig. in Parijs bekend en een zekere -Eer- bet-, die geheel zijn leven ;a,aai het pro bleem der vliegkunst had .gewijd boiod Öle gebroeders Wright -a,an hun toestel te kooipen. Zij gingen hierop echter ni-eit in, omdat zij' -zelf hun vliegtuig, nog ie pri mitief vonden. Drie jaar later boden -zij echter zelf hun machine aan db Eran-sche rege-eiring te koop. aan. De prijs was echter Keer hoog n.l. een iniUioen! francs. De sopi zou echter e,ers|t beltiaaldl moeiten worden, wanneer zij het bewijs geleverd hadden, dat het mogelijk was met hun vliegtuigen 50 kilometer zonder tnsschen'- landing ,af te leggen. Eranikrijk1 von)ct echter de prijs te hoog", maar- kocht toch eindelijk liet patent voio-r 500.000 francs-. Wilbur Wright kwam in Augustus -1908 naar Parijs en deed toen' zijd eerste vlucht. Zijn eerste vluchten liepen goed flf en cp den 16en Sept. was hij al zioo,ver, dat hij iz'ijn eerste passagiers kon laten moe- vliegen. -Onder de eerste liefheibtals daartoe behoorde Painlevé. Heit spreekt vanzelf, dlat Wilbur Wright d-ilvwij'ls door journalisten werd lastig gevallen, maar zij kwamen zioo weinig te weten, da.t hij1 iWe-1- dï,a, door hen als de gfloote z'wijlger werd betiteld. De volgende anecdote wordt hierom trent verhaald). Gedurende een feestdiner, dat dlowr ba ron Eis-tournelles gegeven weird, vpo-eg de gastheer, ee,ns iets over de. aviatiek te vertellen. Na, lang .weigeren vernam men van liem het volgende„Gij allen z'ult zOaider twijfel uwe -goede en kwade ©ig-enschappten Hebben'. Hi-erop ben ik ge-en uitzonde ring. want ook ik heb mijn kwad© en goede zijde. Mijn eenigste goede eigiein- scha.pi is, dat ik kan zwijgen. Ik ken trouwens ook ma,ar een vog'el die, Bpnaekt, de papegaai, en dat is ,een slech-t Vl-iegea-. Elein -andter, maal vroegen zij; hem, toe, hij liet -aanlegde om op te kunnen st-ij'gem. „Zeer ee-nvouidig" antwoordde h'ij. „Ik bestudeerde jarenlang da vlucht dieir- voi- gels en probeerde dat toen ma tie doen." Zijn die gebroeders Wright werkelijk' de vervaardigers van het eerste vliegtuig? Het vlieigtuóg waar-mede' zij dn Deoembeir 1903 opstegen, werd!' tem'faon,gesteld in een museum te Londen. Dit gaf aanleiding tot de twistvraag of zij- mo-atien beschouwd worden als de echte bouwers va-n bet vliegtuig. Eie-n ziekere Samuel Pierpont Langlen, directeur van ben sbenTewacht, had reeds in 1896 proeven genomen met een door hem zelf vervaardigd vliegtuig, en hij was hierin Zoover geslaagd, diat hij o-ver de 3000 voet izjch dn die lucht kon voortbewegen. La,tea; is hij! bij' ©en zijtoar vluchten verongelukt. Golf vam zijin toe stel is een zteer getrouw jnagiem'aak'te ootpio in hetzelfde museum te züe-n. Na, jaren van pen-nensbrïjid kwamen de geleerden oven-een, dat d'e roem van hat eerst een vliegtuig met motor gebouwd! "tie hebben ,moe-t wor-dieii toogeischreven- aian dè glebroeders Wrijght. STEPH. LODIERS', O. Cdst. Vragen worden ingewacht bij de redactie, Vraag. Wat ziijfu Kapittel-Heeren Antwoord. D,e meeste bisschoppen wor den in hetuitoéffenea van hun functie bijgestaan door het Kathedraal Kapittel- De leden ervan zlijjn Kap|itteS!-Heett«m, de raadslieden van den bissctop} Ziji zijn, ten minste in -ons land 9 in getal. 8, Hunner 'dragen dein titel van Kanunnik', hun 'hoofd de Proost, wordt dioor dj'en Paus1 benpemd. Blijl den 'dood van djen bisschopl maken z'ij een al'phabetdsohe Rijtst op van drie eau- diidaten voor het Bisischopsambt en zen den dezte lijst naar den Paus, djie na inge wonnen informaties een dez'er ptersone'n benoemt. In sotninige landen mfogeSi doztei Kaïpjittel-Heeren zelf den Bisschop benoie'- meii, im'aar dez'e benoemmg mbet door den Paus Zelf' bekrachtigd worden. In enkel© andere katholieke landen, geschiedt d|a aanwiijfzi'ging van een nieuwen Bisschop' in coniTespondentïe met den H. Sitoel, door het lvoot'd van den Staat. Ook dez'e keuze behoeft de bekrachtiging door deu Paus. Vraag. Wlat doet eigenlijk een g'ez'ant bijl 'den tl. Stoel Antwoord. Terwijl een nuntius meer do specifiek Roomsche belangen van de ka tholieke landbewoners behartigt, zlorgt een geztat voor de algemeene landsbelangjen) H'ij! is aan het Pauselijk Hof, AVaaa-biij een 25-tal staten zljjn aangestoten, beter in staat van -op die „luisterpost" te wetenl wat er in de diplomatieke wareftl omgaat en diensvolgens "de noodige d|oeltreififeinde maatregelen te nelmten voor het land, dat lilijl vertegenwoordiigt. Ook is het hem ge makkelijker, den pauselijk™ invloed in te roepen ten gunste van het eiigjem land. Uit denaard der Zaak zlijln het v,aia|k intieme en teere qnaesties en hoorien we er dus minder van. Maar niet onduidelijk liet Minister va,u Karnebeek, toen lilijl daaroml- trent .ondervraagd wend, doorschemeren, dat liet ook aan dien hoogen invloed t© danken is, dat Nederland in den grooten wereldoorlog zloo'n gunstigCn uitzplide- rings toestand kon innemen, en dat België zich matigde in zlijln ijver om] gedeelten van ons Vaderland aan zich te trekken. Vraag. Is ar een Paus gew.ees-t dia de lijkverbranding heel't toegestaan? Men vertelde mijl zulks. Oimi welke beweegrede nen zon lilijl dat kunnen veoorlofven 3 Antwoord. lijkverbranding als symbool van vernietiging is met de Oud-Tes,ta|mte!u- tische en met de geheelte Cliris-teiijjke tra ditie in stnijjd. Zij wordt vooral djoor de vrïjlm-etselarij aangewend als loochening der eeuwigheid, ook van het lichaam na de venlijlzeni-s en dus als aanvalswapen te gen de katholieke kerk. Dlaarom liee'ft die kerk Zelfs verboden blij; zoo'n crematie te genwoordig te Zijin. Vraag uw1 zegsman eens, welke Paus - dat heeft toegestaan Dpn kunnen wlij; verder nasppren. Eir wor den zooveel onbewezen praatjes uitgjel strooid. Best mogelijk', dat ooit een Paus toegestaan heeft, dat -bij'; een epidemie de lijken, uit vrees voor snelle uitiblreiding def besmetting konden verbrand worden. Diaar was niet eens pauselijke vergunning voor noodig. Als de goddelijke natuurwet dui delijk spreekt in ons geval; opheffing van ernstig besmettingsgevaar, dan veil plicht Zij1 vóór het kerkelijk gebod. Een kerkelijk gebod verplicht nooit als het volbrengen van het gebod met g'rooite be zwaren gepaard ga,a,t, of In een blijjzonder geval zou ingaan tegten het al'gemeep welZijk, il En hij was vroolijk en hij- ziong mee, en toch de woa-m knaagde aan zijn hart, en zijn geweten sprak luid-, luider dan al dat zingen en joelen. Maar het werd toch langzaam stil aan boord. De eerste nacht. Niet op zee, want men had de monding der Schelde nog niet bereikt, men was midden in het hed der Schel|ïla en Wachtte. Morgenvroeg dan z'ou het de hooge ze© ingaan. - Nieit eer. En toch, ei' scheurde in dliem nacht iefe in he-t hart der passaigieins, ook in het kaai van Meester Dpa-rens, al was het 'liegen zijn wil en zin.^ Waarlijk, of hij wilde óf' niet. Lij d-acht aan Maastricht, aian zijn huis, aan zijn vderlaand, aam- -zijn thui». - Aan zïjh kinderen wilde hij niet denklein. Het is een heilige band', d'e band idiiie den mensch binidt aan zijin vaderland, waar een-s zijn wiege stand, waar voor de meeste menschen pok -eens hun graf zal staan. Men meent hst niat :en toch is helt ZOO. I 'Ziedaar 1 hoe is liat mogelijk Hij was op de Schelde, die, groate stad. in die wieg daarginds, (djaoir dluizen den steuren doorstraald, neen, dat is Ant werpen niet. dat is Maastricht! dii© stroom- diat te de Maas, daar is da Van spionnen en spionnage. II. Vooraanstaande figuren in den Engolscheni S|p|ion- m a g e d i e n s t. Het is niet van merkwaardigheid ont bloot, dat in het bijzonder de Fransche 'sehrlijjvers over Spionnage erop uit zijn Om aan te toonen, dat de Engelsche Intel ligence Eervide v,oor niets, maar dan oojk letterlijk voor niets sta,ufe D|e Franschen hebben dit, tot hun schade, ondervonden in koloniale en exotische gefbuedein. Vokgelns een der 'Eransche sdhrij|vers is het tij dens den oorlog voorgekjo-mein, dat de nachtrust van den Prefect van pplitie in Paiijfe werd gestoord doou' enkele Bnit- sche officieren, die met nadruk uit drin gende overwegjingfen verlangden den pre fect te sgrefken. Alle pogingen van at tachés om het imiet hen af "te doen, mis lukten. In tegenwoordigheid van de Pre fect gebracht-, aarzèlden de Britsc'he offi cieren, want wat Zijf kw'am-en vragenj, was anderdaad wUt zonderlings1. Zijl wen sehten óp! een bepaald gedeelte van het slagveld den indruk' te wekken van een Maasbrug dat is Wijk aan den voor kant, daar is het langs het kanaal daar links in, dat is de Klein© Gr-acht', daar dat is zïjh huis', d-ait hij' verlaten nad' daar, ja, daar! dat is file. Guibbel- s tra al, -eu dat huisje is dat van Pater Lambertus, eu de kindieren, zsjjn kindle ren zijn daar, - daar, -daar En een vloek kwaim van zïjh lippen, en hij sloeg met die vui-st voor zijn hoofd, en hij riep half' luid, „wat, dat moet op houden, er z'al en er moet een Eindi aan komen, ik ben geen klein kindi meer, lal die bfruzlelarijten." Ein hij, stampt© met den voet en knarste- opi de tanden. Laten wij ma,ar eens votopi in Zee gijn, dan zullen die dwaasheden wel op'hou|d!en dat water zal wel olies afspoelen," er hij grinnikte weer, „alles, en dfen onnet»- zelen pater Lambertus, en die Hij sprak het woord niet uit, tot wilde niet over z'ijn liplp-e-n,"" - de kinderen wilde hij Zeigge-n. Zijn buurman stiet hem tegen het lijf. „Wat is er met rt t-e doe-n-P, fWiat scheelt ar aan? gia naar bed, gij' zijt niet wel," ear men la,elite, cm hij schooit weg naar zijn nut, en hij' legde zich te hed, maar dééd geen oog oog dicht, cn toem- hij eindelijk insliep1, toen gingen ham aller-. lei wonderlijke teelden door -dsn geest, en hij sprak luid en riep, hard opl in .zijn slaap, en hij werd' wakker, n-a,t van z'weet. Met pen sprong was hij uit heit bedi en in mislukten Engelschen overval. Daaxtee waren Ijken, in Engelsch unifbrni noodig 'en de Intelligence Servida wenschte dia van den Prefect. Rondweg gaven zlijf toe, dat de Ijken van Zijner Majesteit® sol daten, op' het slagveld helaas al te talrijk, daartoe te .goed waren. Tpen ide gw&ct, na- overleg met de regeering1, wledgffl'de ook de stoffeljk'e overschotten, van mliisdaidi- Igcrs af te staan, kreeg de Intelülgienoe! Ser vice zïjüi zin enkele dagen later, omdat krijgsgevangenen wegens' ongehoorzaam heid moesten worden neergeschoten!. Minder erg, maar al even luguber is de list, die vlak nabïjl de Hollandsehe grenz'en werd toegöplast. Dlaar, Waar een strook Belgische grond Wijkan^ gleheel door Hollandsch gebied is omgeven, vestifeldic de Intelligence Servicb een toofdkwiar- tier van spjionnage. H;et heette 'tol van malen, dat Belgen, in den vreemd© over leden, in vaderlaudschen aarde wensehten te worden begr-aven en dat moesten dan altijd ini Bar le Djue geslc'hieden. De Diuit- sch'ers meenden geen rediem«n te tobben «m Zielr tegen deze wenschen, te verzetten en wanneer de familie hetzlijf uit eigieln verlangen, hetzïjj krachtens den laatsten wil van den gestorvene het' verzbeik' dlepcl om die begrafenis te doen plaats hebben, werd dit in den regel toegriUtfén. Eto groote som gelds mfrest gestort wforden om 'zekerheid te geven voor den terugkeer der Belgischen bloedverwanten en diei lijk kist moestzorgvuldig door den Dluitschen dokter woraeu oiliderzlocht, voLorda,t. d'eza de grens mocht overschrijden. Niimlmer hebben dez'e Duiitsche dokteren, vermoe delijk getolplen door dienaren van den Dluitschen spionnagediens't, klunnen ontdek ken waar de belachten scholen., Totdat zlijl een keer, nadrukkelijk gewaarschuwd, de (familie verjoegen en het stóflBfij|k overschot aan een grondiger onderzbeik onderwierpen dan tevoren, Niets vondlen ziif, niets ooik in de kleeren wa,arin het was gehuld, maar eindeljfk werd! een papiertje, gevonden in de koel van diep overledene en dat papjiertj© bevatte de berichten. Vanaf dat oogenblik behoorden de begrafenissen tot het verl'ódjep,!! D|e Intelligence Serviée lieöft jpainne- lijlke en vrouwelijke medeWle|rk(e:rsde laatste gering in aantal, maar ieder voor zichzelf van groote öpjionneerende capa citeit. iSlec'hts de voornaamste ervan ken nen wijl, en Zoo was gedurende d'en oojiog aan het Londensche Bureau verbonden een ziekere Emtela, uit .Weien®; afkomstig, een dergenen, die lang voor d'en oorlóg diienst namen in het Entolsche land, diojc'li door samenloop) van Astandigheden in het aanvankeljk vijandelijk kampj terecht 'ktva'men4 'Djeizé Enilm|a verrichtte wonderlijke daidjan! 'Zij| was liet,, diie de aanidacht van de Eannsche -grensciontrole 'te PontarHeil ves tigde |Opl palkken couranten-, die nehüjjn- boa-r onschuldige advertenties bevatten, welke, teneinde de aandacht te verkrijgen van den geadresseerde, waren aangtej- Istreept. In den oorlogstiijd maakte mien v,an allerlei soorten inkit en potljood ge bruik, dat men onleesbaar "kan imlaken en dan met bepaalde middelen wejar uit den slaap; kan opwekken! Ook hier ge schiedde dat; en het eigenaardige w.as, dat men toen twee dijttfers op| het spoojr kwam, imlet deZe geheimzinnige 'inkt g|e- schreven, en wel:1 87 en 12. Men slaagde er din, den werkel'ijk'en afZend-er 'der co.h- rauten te vinden. 'Djeze Hiart-mann zöo was hSj| gcheeten wérd nauw'kaurilg gevolgd. Men zóu echter niets Op- jbf fiiji hem gevonden hebben, wanneer Eimlma zïch niet" in Zijfn vertrouwen had inge drongen. ZEji werd zijn- vriendin en hij vertrouwde haar toe, dat naap zlijjn meep riing de -oorlog niet lang meer kjbn dureh want Zoo zedde blijf over enkjel© weken zouden de Plafijfzenjaai's bemierkjeln, over welke kracht de Duitsvher.s betehik- ten; ja, lilijl gaf nauwkeurig, den) datupi aan, waarop diie verrassing moest plnafs hebben. Het aantal door hem' genoe|mlda dagen stelde het ontdekte oijl'tcr in nog helderder licht. Djat Em'mla voor die ge schiedenis belangstelling, had, wie Zon het niet begrijpen Het eemiige wat eerst later bleak was, d.at deZe Hartmann pis niiet veel meer diende dan als brievlebbus. M)m 'bracht hem berichten en 'hlijf. had dezlc door te geven, maar de werfteHijkjei be* teeikenis er van kende hliji slechts ten deele, en de juiste vartaling ervan in het geheel niet. Naar aanleiding .van' het door 'Emjmla ingediend rapport namen de Gene rale Staven der GeaUieerdlen hunne maat regelen en het iis juist' op tleta, door ,111a de kleeren. 1 i To,en hij op het verdak kwam was het dag, een heerlijke dag. Dei ankers waren gelicht -en tot sohipiondier alle Zedlètn, als een reuzenzwane, schommelt ojp d« golven dier rivier, als bedacht heit. zich, «er,tot zijn sprong, zijn vlucht ,zijn vaart ging nemen. Het trilde van ongeduld. Het w,as een prachtig schouwspel, j Achter hem do breedte monding Jer koninklijke rivier, oeai zilveren vloed', dioiar, de opgaande zón met vloeiemd goud' over gieten. Toa-ens en transen, huizen en mas ten van stad1 en haven, gebaad in goud. Goud opt alle daken deir s'tad, -gtouldl spelend in de blinkende vensters', gloiud 'huppieland als pijlen en pijltes over dej huize®, door een laatsten, zilveron, dloiouselujheiniden sluier, die hier en daar als fladdeirenfUei, gescheurde stukken zilvensifjoif, gpisohooit in dén hemel, wapperend1 daalde naar be neden. hier en daar -ook toet goud, purper en ga-oen ge-tint, gestreept, toanlijst-. Iets van -een ver rumoer, dte ontwakend© stad. iets ,ook van klokiklenigelui, weg stervend in de verte, sche'en owen* den zil veren waterspieg«l te r.uischen tils feut hen, tot aan het schip te ötaote®, toet stillen, zuchten klank, oiok ten afscheid, het laatet. .1 I (Wlordt vervolgd.)

Krantenbank Zeeland

Nieuwe Zeeuwsche Courant | 1932 | | pagina 5