RTS
instraat 17 - GOES
LEVERTRAAN
«Krui*
IEN
Tweede Blad
IULTE THIEME
APELDOORN
i/ERTRAAN
I ZATERDAG 12 NOVEMBER 1932
NIEUWE ZEEUWSCHE COURANT
;WSCHE COURANT I
mP
aai
ide biedt zich beleefd aan
1ULEEREN aan huis.
|)ERS VAN HET
De natuur is alles.
FEUILLETON
In twee werelddeelen.
«ImoLudexToeTzar811 *3*
ONTSPANNINGSLECTUUR
Rust, kalmte en
zelffbeheersching
r? Weesr
half pond,
ons rookt
ibaai van
leteendoet
abak, zoo
e avonden.
BILLIJKE PRIJS.
levelend
KAPSTER
'RAAT - GOES
'Qoemfmen
'ioo■den&nutfyynen
ÏENT. PER DOOS
ERS 45 CENT.
EN DROGISTEN.
T WITTE KRUIS X
Pegstgeest (bij Leiden),
en Zuid-Beveland
DER te Goes.
s partij
aan extra lage prijzen.
.waliteiten. Alles eerste soort.
flesch 65 en 85 cent
flesch 65 en 85 cent
75 en 95 cent
flesch f 1,25
flesch f 1.00
f 0,90
literpot 85 cent
literpot 85 cent
flesch f 1,20
flesch f 1,45
kker extra aanbevolen,
voor slechts 60 ct. p. fl.
'n glaasje bij 't slachten.
jïhen Wijn ÉÉN FLESCH
Bveren wij ook alle soorten
BECHT ZONEN, Bergen-
zen. Vraagt prijscourant.
kinderen 1
gebruiken, koopt deze
le DROGISTERIJ
JIS MET OE ROODE PILAREN
«ELFT A 94, MIDDELBURG.
1 en D vitaminen en vol-
Per flacon 50 cent.
teruggenomen tegen 15 ct.
(Perisoootpje).
,,'a Aardig stelletje!" zeiden de
nienschen. „Die twee pasisen elkaar. Dat
zal een gelukkig huwelijk worden".
Ei' was echter een ze&r bedenkelijke
kunt aan. Doof allerlei invloeden, lec
tuur, miserie thuis, 'n paar vrienden die
vmogal imponeerden, een of ander slag-
zwoord in de neutrale yetreeniging opge
daan was hij langzamerhand aan 't af
zwaaien gegaan.
Z-ooals 't meer gebeurt. Geen Iswaj-e
vent; integendeel ma,ar 'n beetje slap
in z'n beenen, 'n tikje verlamd In z'n
lenden. De dienst scheen hem ook al geen
goed' gedaan te hebben. Enfin het
slot van het liedje was een vaak vootrko,-
mende jeugdige verbflnding, d.w.z. hij
bleet' kijken naar den buitenkant en ba-
greep ten lange leste niet meer d'at er ook
nog een binnenkant was. Zooals meer
pleegt te gebeuren. Gemakzucht deed de
rest. 'n Bedriegelij'ke a-,edenete,ring was
ga.uw gevonden: „Ik leed', ik 'doe m'n
werk, ik doe geen vlieg kw,a,ad wat
zal ik me verder nog druk maken oan
uudero dingen, die je toch niet kunt zien,
eu waarvan je eigenlijk nooit zelf hebt
kunnen vaststellen of Ze wel waar zijn.
Je leeft ook veel prettiger zonder al die
drukte en verplichtingen van een" kerk.
En el je die dingen nu doet pfl niet doet
het leven gaat immers toch zijn gang."
En zij was er nu ook al niet de per
soonlijkheid naar om hem aan te moedi
gen. 't Voorbeeld thuis had ook niet
aan het ideaal beantwoord en ifoaideu-
eigenlijk houvast, zonder soliedé ovartxi-
giug gingen ze samen het huwelijk ,en het
zeer moeilijke leven in.
Met hem had ik op de schoolbanken ge
zeten, 'n zekere relatie onderhouden en ik
herinner me nog zeer goed dat hij' yoor
jaren en jaren bij indj' kwam en ver-telde,
dat hij ging trouwen. Op mijn vraag: „in
welke kerk", antwoordde hij„in geen
kerk". En ik begreep.
Hij legde uit eenigszins onzeker van
zijn voorbereid- lesje: Ik heb veel gelezen
en veel gestudeerd' op al die dingenaan
de universiteit heb ik met collega's »ok
veel over al die vraagstukkein gepraat;
ik heb daarenboven bij ons oolc 'n massa
wantoestanden meegemaakt en mot den
besten .wil van de wereld kan ik er niet
meer in gelooven. Ik geloof wel diet jullie
'■t allemaal goed bedoelen, maar ik Leb een
afkeer gekregen van alles wat Kerk en
Godsdienst is. Mijn voornaamste grief is
dat 't zonder dat even goed gaat en waar
om zul je dan de menschen lastig vallen
met al die vervelende dingen. Laat ons
toch rustig ons leven leven".
Op mijn antwoord dat er toch nog lloo
iets wae als $en. ziel, 3ia voor 't hierna
maals veilig gesteld moet worden, dat er
naast de natuur een bovemnatinuf was,
veegde hij' raddoaal het haele vraagstuk
van de wereld weg poet de woorden:.'
„Wij willen een ednd maken aan dat
lastige gezanik. Willen jullie, je tot dien
hemel richten, en leven voor den hemel
best. Daar ben je absoluut yrij in. Wij
houden ons bezig met 'de aarde. J]e staat
immers eiken dag voor je zak'eai en je
zorgen. Daarmee heb je je handen al vol.
Jij praat van bovennatuur we laten
jullie je bovennatuur, je theologie en hoe
al die geleerdheid venter heet; maar wij
zullen ons er niet mee bemoeien. .Weet je
wat 't beate zou zijn2 dat ieder ,gp
zijn eigen terrein bleef: bemoeien jullie jie
met je hemel 'en je theologie en jie kerk en
je geloof, maar bemoei je dan niet met de
aarde. Daarvoor zullen wij wel zorgen!"
„Niet onaardig gevonden",, zei ik, „dus
zoo iets als scheiding ,van Kerk en Staat,
geloof en wetenschap, godsdienst en rede.
Einlin. je kent d!at liedje wed. Jij wilt 'n
vrije kerk, vrije moraal, vrij huwelijk
etc." i
,,Jla, juist!" i
„Precies! Dat is allemaal goed en tv el.
Er is echter een gro-ote „maar" aan.
„Welke dan.?,"
„Wel deze.?. Jij denkt da,t met ja dood
eenvoudige scheiding va,n natuur en 'bo,-
vennatuur, hemel en aarde, geloof en we-
teaschap, Kerk en Staat, de zaak klaar is.
Maar een feit is, dat de natuu,r 'Zonder
de bovennatuur, en de aarde zonder id!o
hemel, en de wetenschap zonder geloof en
de staat zonder kerk vierkant naar den
kelder gaan."
Hij begon te lachen. We spreken el
kaar later."
5
Ha rik o wilde boqger vliegen, en dan
was hem natuurlijk Annek'en eten. lastig
mts met d'at dragen, en daarqm zal hij
e -aan dat eerste handwerk een eind» ge-
hebben, en voor goed.
karakter BBtL -oh ondankbaar
Zij W1r„_ ea wilgen dood ptaerv,en.
aloinmnnn ^®6®,6®n 'geacht en wenden
ea Makhijs
heel d-e Kleine Grail""1 bt®raf&nis> v/d
klein. ®r> Stoort on
wL«iatt 2?ï wanend a?boudfnl
Maar mi kwam de aap uit de mouw.
i>e z'aaJc dar soL.ooiwyiidws was nu in
zaal- KI6a di6 .zaai.,was goede
en Th 6n ï'eln' braollt
L r, om bet b6ela huishouden'
tioenlijk te onderhouden,, en nog een
J'uist we spreken elkaar later!
Dat „later" was dezer dagen aangebro
ken. Ik preekte in Amsterdam iu „Do
Zaaier" de oefeningen der Augustusmaand
voor d-e bekeering dér Zqndairen.
Ala ik ooit een bewij'e dn hanldMn
kreeg, dat de aarde niet buiten den hemel
en de natuur niet buiten de bovennatuur
kan dan was hij 't. De arme kerel
stond in de spreekkamer en na jaren ont
moette ik hem. Een levensroman, een
levensdrama werd me verteld dooie dezen
man van 42 jaren die voor 60 jaar kon
doorgaan de roman van de natuur
zonder bovennatuur, van de aarde zonden-
den liemel: van een huwelijk dat een hel
werd, bij een volslagen gebrek aan 't
plichtsbesef, met een ongeremde begeerte
na-ar geld. van zucht naar mooie kleeren,
van ongeoorloofde geld-manipulaties, van
harde woorden en harde klappen van
wederz'ijdsche ontrouw, van woedende
scènes, van haat en afkeer, teveël om
oip te noemen. De kinderen aan hem
toegewezen, niet gedoopt, zonder gods
dienst opgevoed, hadden het voorbeeld' van
vader eu moeder al heel trouw nagevolgd.
Eiéeu van de meisjes deugde heelemaal
niet, en de oudste zoon had zich aan .de
bank gecompromitteerd met falsificaties;
zit nu in de gevangenis. De rest kan ik
niet Vertellen.
Ik keek vol medelijden den armen kerel
-aan. Ilc wilde geen oude herinnering
ophalen, die me voor den geest kwam;
maar hij begon zelf
„Weet je nog onz-e laatste woorden
voor 20 jaren: We spreken elkaar later?"
„J>a, de natuur .zonder bovennatuur."
„Dat is een hel
Ik geef dezé woorden ter overweging.
Wie rondziet in de wereld, Zal het 'dui
delijk Zijn, d'at dit niet affeen geldt voor
het g'ezin, ma,ar voor alle leden.
H. DEi GBEEVE. S.J'.
De veertiende gast.
Ellen Mareen was met tegenzin naar
dit feestdiner gegaan. Ze verveelde; zich
tegenwoordig altijd als ze uitging, spjeci-
-aul opj diners, aangezien ze nooit veetkpn
eten en de conversatie van haar tafeL-
buurman mlaar zelden 'bijl machte was,
haai- te boeien. Knorrig had z'e tenslotte
erin toegestemd, mpt haar schoonzuster en
broer hierheen te gaan. Haar knorrigheid
belette haai- niet, het mooiste jmieisje te
zjjjiu dat aanwezig was. En toen zlijj 'in
gesprek raakte met haar rechter-tafelbuur-
man, begon ziijj zich voor het eerst sinds
langen tlijjd te verheugen, dat zijl deze lilt-
noodiiging. had aangenomen. Hij' heetto
Alstington. Ztijfkende dien naam zeer goed,
Een lord Alstington had haar eens het hof
gemaakt. Dat was vóórdat zij) die lang»
reis door fiurdpa maakte. Als onaihanker
llijjke, rij|ke erfgename had zij haar leven
altij|d zlóó ingericht, als zij; "het wenschte,.
Er was ook een vage herinnering, in haar
aan een oude dame, die Lady Alstington
heette en heel aristocratisch was. Dieze
jongeman had een verrassende natuiU|rllij|É
heid, een verfrisschende opjrechthieid oven
z-iich. Bovendien bleek hiijj 'de eerste paan,
dien zlijj sinds tijden ontmoette, die goedp
boeken las, van gedichten hield en #ich
m-eor interesseerde voor eten goed tooncel^
stulr dan vioor een voetbalmatch. Ellen
raakte werkelijk geheel en al op; dceietft
Zïijl -was mooier dan qojt en Percy Alsting)-
ton kon zijd qogen bijjna niet yan haar
Hfhouden.
Na het diner gebruikte men de 'kpffio
in den muzieksalon, waar een -paar kunstef
naars liederen ten gehoore brachten. Ellen
en Percy zlochten een stil pj'.ekje in lejein.
naburigen salon en brachten den tijd daar
z'eer .aangenaam door. Dloch toen de a,vond
ten einde liep, werd de jongeman 'stepdjs
stiller en toen zlijj hem uitnoodigde, eens to
kómen tljeedrinken z'e woonde als ze
hier was, Hij' haar broei- schudde hij
het hiuofd.
l'k vrees, dat u een verkeerde voor
stelling van mlijl" heef't. Die Zou gauw
noeg worden rechtgezet, zoo,di'a u nüijjn
naam togeu uw Zuster noeimtt. Maar ik
doe het liever zelf. Er Zijln Alstinigtons en
Alstingtons. De eene soort is rijk, ai-isy»|-
cratiseh, bekleedt hopge hetrekkijiegn, enz'.
De andere is alleen nogmaar pristocrb
tischik ben niets anders dan de veeif
tiende gast,
W|at.?. vroeg Ellenj
iWiel, al' mlijjn kennissen ik hebt een
i-llusteren kring gearfd van mlijjn'vader, die
appeltje over te leggen voor den dorst,
zooals men zegt. i
Maar Meeister Dorrens was daar niet
mede tevreden.
IIij -wilde haoger, de zaak uitbreiden,
meer rijk worden, boven a,nd!e,r,en. zich ver
heffen, gi-oot dioen.
Ein dat is een ongelukkig willen.
Vanaf een zekeren jongenheer dia in
dien ouden tijd, Icarus genoeimd wwicl,
en die liet eens prohaerde om met vlau
gels, die zijn vader gemaakt had te gaan
vliegen en tot ,a,an de zon wilde opstijgen,
om eens te zien, hoe het da,ar uiijziag,
maar d-ie in de zee terecht kwam en
jammerlijk verdronk, z'ullen er altijd' wel
m-ensch zijn die vliegen willen, en hooger
vliegen, dan hun krachten reiken, al
schaffen ze zich ook vleugelen aan, van
allerlei soort.
Een paar keer speculeerde hij oolf, op
de manier van grpote kooplui, en het lukte
niet hij zonder, zijn zaak verwaarloosde liij,
nauwelijks deed' hij nog wat hij doen moest
om ze bij te houden.
Want dat hij niet vooruit kon, zooals
hij yilde, dat knaagde aan zijn hart, en
vrouw en kinderen moesten het misnieten.
Kinderen, zeiden wij, want zijn hu
welijk was met drie kinderen! gezegend
geworden, allerliefste sopjes, en "het deed
u waarlijk aan, wanneer men ze zag
nog half en half tot de rijke Alstingtons
behoorde weten, dat ik vrijwel geen
fórtuin bezit en juist genoeg heb, om een
eenigszins behoovliijjke flat en goede kleof-
ditng te kunnen betalen. Voor de rest zou
ik verhongeren, als zle me niet bij( "alle
-gelegenheden te eten vrotelg-en. Ik ben een
uitkomst als er dertien gasten zlijin. Gelukt
kig bepalen 'do uitnoodigjngen zicli niet al
leen daartoe, maar ik iioeim! mezelf toch
meestal de „ve.ertdende gast." Dlat tafelt
me, Imlij^ ooit vaLsehe illusies te maken of
te vergeten, dat ik niets lbén dan een
arme drommel. 1
Ellen keek hem aan.
U vindt het Zeker erg flink van li,
het zoo te noemen, piet? Slportief en
vlot, niet De elegante jongeman, 'die m»t
1-iiehte bitterheid 2ijh armoede besipot en
z-ieh laat onderhouden door rijke ken'-
missen. Maar weet u, wat ik flink zóu vim-
den? Als U vergat dat u die kennissen
bezlat, dat u een Alstinigton bent en daar
door kans ziet, van vrlijlwel mets te leven,
als u Imoeite deed een bestaan óp- te boni-
wen, iets waardigers dan dat van den
„veertienden gast."
koeren weer terug na het gebruik van
Mlinhardt's Zenuwtabletten.
Glazen Buisje 75 ct.
Bij Apoth. en Drogisten.
Veracht u inlijf daarolml? vroeg hij,
-Neen, maar ik nee|m| het u kwalijk
dat u, jong, gezónd en sterk als u bent,
met hersens au uw haoi'd, er genoegen
mede neert, dat te Zijfu,
Hierna knikte ze hem toe en verliet
hem,
Den volgenden morgen kreeg zlijj" een
klem briefje. Daarin stond: Ik vrees, dat
het een hopelooze mislukking zal wojy
den, maar ik zal het probeea-en! Percy.
Ellen hoorde daarna niéts meer van
hem. Ze ging imiet kennissen -op; reis, en
wenschte vaak, dat hlijj'haaï zou schrijven.
Ze zou hem raad en troost hebben wilf-
len geven, ze zou hem Zoo graag .hebben
geholpen; ze was zoo bang, dat hlij| niet
blij machte zou blijken, het mjakkelijkei
leventje op te geven voor een mqetEijjken
strijd. Maar ze hoorde noaiit iets. Dpi»
jaren gingen- voorbijl, "de herinnering aan
den veertienden gast was als een wte)^-
moedige mélodie, soms door haar get-
dachten zingend,
Op oen avond kwam zlij) eiigens binnen,
waar men 'n soupjer gal. D|e gastvroujw
kwam haar tegemoet en zei: „S.tel je voor
liefste, er had iemand afgezegd, en dan
zouden we met z'n dertienen gewletcst Zijju,
Niet, dat ik hijjgeloovig -ben, maar de an
deren... Etalïn, gelukkig heeft Alstington
ons uit den brand geholpen."
El'len voelde, dat ze even verble|ette.
Mislukt, dacht ze» i J
Even later stond ze tegenover hem en
stak hem haar hand toe. In weerwil van
haar teleurstelling voelde ze een wondte-i?
l'ijjke verteederiug.
Hlijt heeft het zoo alleen moeten uit
vechten, dacht ze. Ik had hem teraijjiüu
moeten staan. Misschien.... iin!iss|chien als
ik hem nu imlijln vriendschap aanbied... Nog
nooit was zlijj zooi geneigd 'geweest een man
te vergoeliijikeii., die haar toCh ontgopcheld
had.
Het was aan het dessert, dat een der
aanwezigen zich tot 'Alstington richtte
'met de vraagt „Hoe het '«tet de zaken
Iging"!
Ellen schrikte
Zaken? vroeg ze.
Alstipgton -lachte. Ja, ik pen voor
een deel van de Alstingtons een p-aria gel-
worden. Ik ben dakenman. Ik handel.
Stel u de ontsteltenis voor ónder de ari
stocratische Alstingtons. Maar de ande
ren zlijin gelukkig verstandiger!
Ellen haalde diep adem, haar pogen
glansden.! -
En.... en gaat het goed met uw
Zaken
Ja, sinds een tlijjd welI-Iet Waa
niet eenvoudig, lilijf glimlachte haar toe, u
Zoudt Schrikken als. u wist, wat ik alle
maal geweest ben..,, najaar nu heb 'ik 'vas
ten igrond onder de voeten....
Later, toen lilijj" haar 'thuisbracht, vroeig
£'e schuchter: plat u vanavond de.... de
veertiende gast was, 'dat was dua een
toeval
Hij: lachte. Ja, Ze belden me op en
vroegen me. Ik kon jZe natuurlijk 'niet
in den steek laten, hoewel ik 'weinig, zin
had. Maar enkele jaren geleden hadefen zie
staan bij het ziekbed hunner moeder,, en
hun blozende wangen vleiden 'tegen do
uitgemergelde hand hunner bazoirjgde,
doodkranke moeder.
■Want zij was ziek geworden vanaf
de geboorte van haa,r jongste kind, oen
lief meisje met de1 heerlijkste blonde krul
len, en dat klein Antieken getnoe-md werd.
Toen had zij steeds maar doorgekwijnd,
een tijid lang ging y.'e nog st-il'dootr het
huis en nam de huiselijke bezigheden
waar, maar toen sloop ze slechts meer Van
het eene vertrek na,ar het andoEe,einietfaedis
meer en meer zelden Zag mien hot bleiek,
ingevallen gelaat door de winkelraam ach
ter de toonbank sit-aan, met langzaam, ge
baar bediende ze nog een klant, sprak' dan
bij-na niet, en de droevige glimlach om 'de
vale lippen, deed' u pijnlijk aan.
Harike Dorrens bekreunde zich weinig
om zijn zieke vrouw, weinig pm zijn drie
kinderen. Do. buren spraken pr schande
yan en Maijken uit de Mjo-riaentjés ka
pittelde hem bijna, eiken avond, wanneer
hij den voet op^de „neren" van haar ge
bied zette, en zij schudde- steeds bedenke
lijk het hoofd, wanneer zij bij- het lidhit in
do binnenkamer zag, hoe hij dien Ameri
kaan de woord-en uit den mond k'eek.
Dan mompelde Maijken binnenstmóndls
„hij wordt nog gek," en ik' zeg, dat ik
gelijk heb, en dan placht ze met een die-
miijf nooit overgeslagen en was ik blij) ge
noeg, hoe dan oo-k, hun gast te -aijjh! Nu,
ik ben ervoor beloond, dat ik lcwam. Hij!
nam haar hand. Efijj liet ham| die. Ze had
hem willen steunen en helpen. Maar dit
was toch nog beter.
„N.-H. Da-gbl."
Van spionnon en spionnage.
I.
;Wpe nauwkeurig, kennis neemt vau de
vele geschriften, die, voouatfl in den laaf-
'sten tlijjd, omtrent de spitonnage vóór, in
en na den -grooten ooi-lpg, versdhlijfiii&n,
wordt getroffen -loe-r het "fait, dat over
en weer de bewening, wordt geuit, dat
het land, waartoe de schilijvar behoort,
zliic'h op- spionnage niet luid voorbereid,
Duiiftsche sehrijfvers betoogen om strijd,
dat Duitschland voor 'den oarijoig eigenj-
llijlk geen sipipnnage-steiïlsel bezat en gol®11
spiionnen onder-hield; de Eransohe Sclrriij(-
vers wfjfzén op de absolute onvolldoendheid
van het z|gn. tweede bureau van den
Generalen jS-taf, 'dat ook door de Dir-eyfu^
z'aak vermaardheid heeft verkregenda
Euigelsohe schrjijlvers sllfecihts^ geven toe,
dat de Zgn. Intelligence Service, onder
verdeeld in diensten voor leger, vlopjt,
buitenlandsehe zaken en kpfanien, welisr
waar -ook voor den ooirl|ög,rege!l!matig funcj-
tioneerde, maar- eerst tiij|dens den oorl;og
de uitgebreidheid verkreeg van thans. Wje
dez'e beweringen niet zonder mje|e|r '.aan
vaardt en oritisehe leest, vindt dan, Sn
den regel reeds bfijf deziell&e s'dlhrijvlets,
tegenspraak in de feiten. Tegenspraak! bv.
-in dez'en zin, dat men xdotseümg vernee,'m|t,
dat een land, hetwelk dan heet den spion-
nagedienst niet behoorljijk te hebben voor
bereid, docfj geheel gereed btond toen de
oorlog eenmaal uitbrak'!
In een op-zicht stem)mien alle selirijj-
vers, ook 'de Enigelsehe overeen, dat d-e
Engelsche spionnagedienst als "de 'besjla
mag. worden beschouwd. Het gaat eigen-
lijjlk niet aan de En-geïsche 'Intelligeiiieii
Service, die in Downing Street, 'temicl
den van de opperste organen der regejt(-
rittg, is -gevestigd, als ^pionnagediensjt zon
der meer te beschouwen. iWlant ziijf i-s 'mle|0L-,
veel meer; zljf i-s, zelfs Zooveel, dat d?
oppermachtigste organen, temidden waar-
'van Zij; werkt, maar voor een zeer Men
gedeelte vat Op- baar hehben en invloed
van zi-eli op haar kunnen doen uitgaan, eu
dat het aantal gev,atllen nniet gering is,
waarin de leider van de Intelligence S|e|i(-
vice in h'et bezit Was van geheimen en
Wetenschap, waarvan hiijj" z-ieh wel -Wtaolit;-
te de leden der regeéring, -dan Premier
inbegrepen, in kennis te stellen. Het 'is
niet onwaarschijnlijk:, dat gedurende «tan
oorlogstijd de InteMigence S-ervice ver
sterkt is met tal van tijdelijke krachten,
vooral onder de miobiede agenten, m'aar
zijn werkzaamheid rekt ver over de gren-
z'en van den oorlog heen. Welk een onaanl-
gename verrassing, hebben de Eransche
„,bondgenooten" n-ietibeleefd, 'to-en nog
slechts eökele jaren geleden, Op oen kou
den Decemberdag, de ontdekking van ge
heel een Engelsch spkmnage-centrum in
Parijs hen als een koud bad op het -lijf
viel. Zoowel het Emgelsohe gezantschap
als 'de 'Begeeri-ng ontkende sikje wietenSohalp
en de Intelligence Servicewordt' na
tuurlijk n-i-ets gevraagd^
Het is niet zóo héélgemakbeijijjk1 pim
in dienst van de Intelligentee Service te
treden. Er moeten bijzóndere reden-e|nvoor
'zlijin, en men imloet een bijzondere Ontwik)
keli-n-g bezitten. Die Intelligence Serviels
loidt de a-genten Zeer nauwkeurig op,
want d-n Devonshire is de school, waaruit
de agenten voortkomen. Rtobert Bouea-rd,
die bijzóndere belanigstel-ling op- het ga-
bied van de spionnage beeft getoond, weet.
ons te vertellen, dat twee jaren van li
chamelijke ontwii|k[keïing voorafgaan aou
de eigenlijke intélleotuaaüel opleiding, ga-
durende welke allereerst a.an de aanstaan
de agenten wordt geleerd om te coa-re^
pondeeren oj) epn wiijze, die ejetn önvoói-f
bereide Zeer zeker niet Z(al treffen en
zelfs den voorbereide meer dan stens qin
den tuin leidt. Hoe zou men in een goed
uitgestippelde teekening van bepaalde bla
deren van boomen of 'in de nauwkeurig
uitgewerkte vleugels v>u een vogel die-
weergave van het schema eeuer MeL-stetJ-
ki-ng,'kunnen vermoeden? Het sp-reekt'van
zelf dat, bijl de opleiding de 'talen eeu
plaats van beteekenis innemen, en dafl
daarnevens de geschiedenis van -de sp-ioin-
nage, de listen, de onverschrokken be
kwaamheden van het verleden tmjet'ijviar
worden -geleerd. D|e gesohi-ede-uis vietrtelt,
dat een der tyrannen van Syracuse, dij®
de loniërs tot opjstand tegen Djarius wüi-
pen zucht te eindigen, die arme kloi-n-tjas,
en dan dacht zij- aa,n haai- drie moriaent-
jes die zij even zioo lief had als waren
zij- niet in dé mariaentjasi gehareai, of'
misschien daarom juist nog liever.
Dat waren zoo wat d-e drie bestaande
onderwerpen van Maijkens philo-soiphiische
bertachtingen, „die mannen, die mannen!"
maar daar hoorde haar pea-teö niet bij, bij
die mannen, en „die arme kindaren", en
daar hoorden hare drie lievelingen wel bij.
Wat Meester Doiu-ene zioo brouw naai
de „Drie Moriaentjes" trok, 'dat wais d-e
Amerikaan. -
Wanneer die beizig wa-s m'et hein te ver
tellen, hoe gemakkelijk, hoe gauw en hoe
zeker m-en in Amerika, rijk wèpd, dan
bonsde hem liet hart dn de keel, dan
vergat hij alles, vrouw en 'huisgé-zin,
kinderen en Zaken. Maastricht en vader
land, alles allen, en dan s-taarde hij ma-ar
voor zicli uit en -zag in de Verte als -in
verre landén, het goud maar voqr- het
oprapen. het rijk wardén maaj vooa-
het willen en dan zuchtte hij diep, als
hij ,d« pijp weer aanstak, omdat, hij- in die
goudvelden, in dat luilekkerland niet was
en niet zijn kon.
Dan kwa.m hem zijn vrouw en kindoren
niet voor dan als een beletsel .voor zijn
plannen en de toekomst dan gold die
zucht eigenlijk vrouw en kind oren.
de aanzetten, zich van den kalen schedel
van zlijin boodschapper bediende om daarop
in uit te wisschen en weer te voorschjijlh
te brengen inkt een -brief! 1-e "sohiiijjvem.
Inderdaad is 'de bood|sohaplper gevangen
en onderzócht, en 'losgelaten, omdat -mien
niets Hij' hem vond. Wlie Zou qo-k op dit
denkbeeld zlijin gelkomen!
Het merkwaardigste, njaar tegelijk do
j-eden voor het veelvuldig resultaat van de
Intelligence Service is toe te schrijven
aan de onafhankelijke -positie die deze iu-
neemt.^ljnilmers, feitelijk ondergeschikt ia
de dienst aan geen enkel departement of
jian .alle departementen tegel|lj|k, cn hiel
hoofd van dien dienst, met de -grootste
zorg uitgekozen, overleeft in den regtel leen
reeks van ministers en regeeringjqn- Dia In
telligence Service kan leugens verzin-npn
alsof dez'e gedrukt Zijnmen behoeft opaar
te denken aan datgene wat de dienst op
maritiem! en continentaal gebied gedurende
Men oorlog- uitvond. Zoo is het vpprgeke-
men, dat de Intelligence Service, hande
lende los van eeniig departementagantpn
Zond naar Kiel, Bmden en Cuxhaven ten
einde een voorgenomen uitlqopen der;
D-uiitsche vloot te vermlijjden-uitloopen, dat
de Engelsche admiraliteit mét voldo»ning
'Zou hebben gezien, maar dat de Intellligenj-
co Service tegen het belang, van het land
oordeelde. De dienst heeft eigpn financiën,
die het van het gewone budget toeg'elwjazéii
krijgt, maar die het versteekt door eigen
operaties ter beu-i-Ze en elders. Mfen -be
grijpt, dat het voor een 1-ieliaaml als de
Intelligence -Service niet uitgesloten is om
zekere valsche flinancieele of and-ere be
richten te verspreidende diqust 'doet "djit
niet om eeni-g patiéulier belang te 'dienen,
maar slechts ojml' door een stevige kas in
staat te zfijin de belangen van het h,nd 'hé
ter te behartigen. Bdbert Boucard, ten vol
le erkennende welkte uiterst btelangrijika
diensten de Intelligence Service in oor-
lqgstijÖ aan de G'ealli-eerden heeftbe
wezen, en ook volledig erkennendei liflqZeer
Fransche en andere spitonna-gediensten te
kort schoten, waar de Enigelsehe minimier
of 'blijlkans nimlmler faalde, gaat. in zijn hit-
terheid tegen de eigenaardige macht van
de Engelsche spionnage zóóver van de
Intelligence Service zelfs in verband t-a
brengen, met den aanslag op de „New
Hampshire", waartolede Lord Kitchener
verongelukte. HSjf" ztegf het 'niet bepaalde
lijk, maar hij constateert, dat nimmer een
onderzeeër in de omgeving, is waargeno
men, dat de im|ij|hen nietZijn. ontdekt en
dat vnorzteker, had eenjg, v|ij|andig land
'de'Zen aanslag, gepjlteegd, het niet zou héb
ben nagelaten daarvan onmiddellijk -met
grootèn ophef 'te gewagen. Kitchener was
een der weinigen, die zji-ch aan de macht
van de Intelligence Service onttrok, 'die
eigen weg ging, tegen de raadgevingen
van den dienst in. Al-leen daaruit te conv
eludeeren, dat dezte dienst hem te gronde
heeft gericht, soMjjntt.qsh wel wat erg
gewaagd.
Geheel a,nders is het met den Franachep
dienst gesteld. D|e onvoldoendheid, daarvan
moge van Eransche zlijlde zeer word,cn
geaccenteerd, vaststaand mag wel wort-
den gerekend, dat inderdtiad vóór den bop-
log deze dienst geen grooten -omvang, had.
Zeker, het tweede bureau van den Gene
ralen -Staf was eenorzlijds reeds jaren ach
tereen belast met de taak qm[ te trachten
militaire gehe!i|in|en van andere mogöndj-
lieden te verkrijgen, andm-Zijds met ria
s^gn. 'contra-spiiionnageuit te vinden welke
spionnen de Ei'ajnaeho geheimen, aan den
viijland traohtten te verkoop.en. Maar piet
slechts was het aantal dengenen, die o-an
dit bureau direct of indirect medewerkten,
beperkt; de onderwea'pen, waarvoor men
Zich interesseerde, waren van uitsluitend
eu dh-e-eten militairen aard cn moesten
gezlien de organisatie van het Bureau,
ook uitsluitend militair bl'ijjven. 'Er is
een boek verschenen van equ der jongeru
officieren, aan dit bureau voor én gedu|re(0|-
de den oorlog verbonden, waarin gej-
schetst wordt hoe h!ij| "tot dez-en dienst
kwam. De geheimen agent A 29, -werd
jong officier zljpde, toegievioiegd aan de
periodieke inspecties, die langs de Franse!!-
D-u'itsehe grens dienen te w,orden ondarnd*
nomen teneinde de grenz'en vast t-a stiedüetn,
na te Zien of' de aanduidingen volkomen in
orde zlijp en wat dies meer zij. In good
vertrouwen ondernam' hlij|" het gedeelte- van
don tocht, hem motet zijln Djultschen krijgst
makker toegewezen. Wiie sichetst aijin ver*
wondering toen Wijf op egn go-eden moyigen,
vertoevende in een klein plaatsje icm vroeg
ontwakende, dien Ikrlijlgsmakker reeds ge
vlogen Zag, en een oog'enblik later zag
terugkeeren met- zfijfn paard stappend dooi
den niet diepen stroom, op Eransch ge-
tJta,! zoover had- reedls meeaten- JDlqrrens
het gebracht, zoover was hij in ged-adhlten
reeds afgeweken van .God en plicht
zoover had hij reeds zijn geweten geweld
aangedaan.
En alsdan, de Amerikaan, Noord-tAmeri-
ka met Znid verwisselde, of Noord m
Zuid -over elkander sloeg, zoodat Noiord-
en Zuidpool elkander raakten iota wait
gewoonlijk liet ein-d-e van één an 't begin
van een ander gewichtig verhaal moest
aangeven, iets dat pijpen, ultkloppetn,
glazen uitdrinken hartvewzlaahtingan en
diei^gevoelde uitroepingen tot accompag
nement ha,d dan ontwaakte Mof.-isiliu-
Dorrens als uit een dlnqqm en was ver
wonderd dat hij nqg in de „Drie Moai-
aentjes" zat, op dèzelfde plaats, op de
zelfde bank, aan het-Zelf'd-e glas; mqt de
zelfde gasten, ond-cir h«t- gelioor van den
eeuwigen Amerikaan, .en dat om idan
weer met genoemden Amerikaan op reis te
gaan, allerlei avonturen te beleven en rijk
.te worden, rijkrijk ztooals niqma.nd het
was te Maastricht, en zóo droomde hij
verder, en niet dan ongaarne verlieh hij
bank en plaats, glas en pijp-, en altijd om
d-en Amerikaan.
Men kon werkelijk zeggen, diat de Ame
rikaan het- hem aangedaan had.
(Wordt vervolgd.)
4
