SANATOGEN
rui allerlê) min
fZenuwklachten
PUROL
'verwin
ZATERDAG 30 JANUARI 1932
NIEUWE ZEEUWSCHE COURANT
TI
Plaatjes met praatjes
schonk hein een gevoel van macht.
Doch er Was inteer dan dat. Eiwijln
Davdes wa-s een geboren redenaar. Het
bloed Van Wales in hem vlamde uit jn
welsprekende Woorden, juiste zinnen
sprongen op in zijn geest' bij1 de minste
opwekking. In den loop van de twintig
jaren dat hiji dominee geweest .was, had
zijn geheugen een ontelbaar aantal pininec-
doten verzameld en aanhalingen, die hij
te hulp kon roepen om zijne reden te
verlevendigen. Die klankrijke stem, zoo
gemakkelijk wegzinkend in gevoelvol
fluisteren of ziah verheffend in donderen
de beschuldiging af het gehoor doordrin
gend met ernstige vermaning, was e-sn
instrument, waarop" hij had leeren spelen
al® volslagen meester. Hijl Tiende de
vreugde van te worden meegesleurd op
een Vloed van gedachten en emotie®, ter
wijl hij zijin weig voelde, zich in bedwang
houdend en zichl. de baan brek'end al®
iemand, die een bootje stuurt in een snel-'
len stroom.
Hij had geleefd voor den preekstoel.
Deze 'was voor hem wat het tooneel is
voor den hoofdacteur. Zijn leven was
eene voorbereiding voor die uren, dat hij
uit de rust van zijn studeervertrek trad
in het felle licht, dat op den predikant
straalde en hem bott middelpunt maakte
van blikken vol verwachting. Dan leefde
hij. i
Ja. endaar Was ook' pog de groote vol-
diening in het verklaren van. wat hij als
Gods waarheid beschouwde. Hoe vaak
had een dankbaar hioorder hem, terwijl
hij uitrustte van zijn werk, verblijd met
de woorden: „U heeft mijl zooivee1 goed
gedaan" In zooverre en zoolang hij het
Christendom begreep, dat hij beleed, had
hij het trouiw gepreekt. Zelfs nadat de
populariteit zijn eersten ijver had bekoeld
en ernst meer een natuurlijke manier
was geworden dan eene geestelijke aan
geworven houding, bleef er fcoöh! iets
ovor van den ijver van een apostel, waar'
mede hij in de Hein» dorpsk'apelleitjes
van Wales, waar hij geboren was, zijn
loopbaan als dominee begonnen Was.
Maar er was over hem gekomen een
kwellend gevoel van onwerkelijkheid. Hij
had wellicht met te groote meuiwsgirfg-
heid geluisterd naar de stemmen, die dien
spot dreven met Christelijik'e traditie. Mo
derne theorieën kregen de overhand in
zijn verouderden geest. De oude bakens
verdwenen en hij moest zichzelf beken
nen dat Mj niet meer wist waar hij' was.
Hij trachtte den sdhïjjn te redden door
dienst te blijWen doen, in d'e gedaohte, «Jat
zijn gemoedsstemming van voorbijjgaanden
aard was. Maar daarin; bedroog hij' zidh.
Ze bleef aanhouden.
In zijp. gemoedselltende dacht hij1 aan
het ééne Lichaam, dat met zekerheid uit
spraak doet aangaande het Geloof. On
danks al zijne ingeboren voorotoxdeelen
w-aa hij al 't ware gedwongen geworden
om ziah tot de Katholieke Kerk te wen
den. -Toen het gezicht voor hem opging
harer grootheid hare-r rotovaatiheid, .barer
heiligheid, was zijn aandrang om zijn
onbevoegd en amateuns-Werk als eau pre
diker v.an het Christendom op te geven,
haast onweerstaanbaar. Maar hij bezat
eene vrouw en kinderen, ,aan wie® hij
moest denken. Gedurende maanden streed
hij met deze moedlijklhteid en dan had het
vooruitzicht eener betrekking in een uit
geverszaak den voorgenomen stap .verge
makkelijkt.
Het offer van zijn ambt, de vernede
ring van te moeten bektenuein, dat hoewel
hij voor de wereld gestaan had als een
apostel Gods, hij slechts een arm, oniwte-
tend schepsel wa-s, dat moest leunen op
het gezag der Katholieke Kerk1, was
groot. Doch de genade Gods en de metn-
sohelijie sympathie zijner vrouw, hadden
hem doen besluiten den stap te zetten
en zich terug te trekkken in htet duisteT
van een uitgevexskantoor.
Zijne gemeente had eerst verstomd ge
staan. Daarna schreef men de verande
ring toe aan slechte gezondheid; hij was
in den laatsten tijd zoo heef anders ge
weest dan gewoonlijk. Sommigen waren
ktmaad. Anderen hadden medleiijkllein mot
hem. T\ eer anderen trachtten zelfs hem
van gedachten te doen veranderen. Be;t
werd algemeen fluisterend verteld, dat hij
berouw had van zijn haastigen, etap.
iWanner zij die vroeger op rijlne zijde
waren, hem onltmoeitten,. liepen zij hem
als een onbekende voorbij. Lukie Manners
w;ae niet onder deze laatsten.
Etot bizonder individu behoorde tot het
bestuur der kerk, waartoe Elwijn Davies
als dominee Was beroepen. Ben groot
bewonderaar van den dominee was de
welgestelde procureur, ofschoon 't moet
gezegd dat het meer was dien redenaar
dan den Christen dien zijne bewondering
gold.
Luke Manners aanbad „Succes" .en de
populaire prediker w'as stellig oen succes
geweest. Hij had de kerk' gevuld. Hij
had zo gemaakt tot iets wat rendeert.
Hij had het plaatselijk prestige der stich
ting tot hoogar peil doen stijgen. Voor
deze redenen was Manners trofedh op
zijnen herder en op het feit, dat hij' met
hem in nauw verband stond. Elwijn Da-
vies had vaak het gemis aan spiritualiteit
in zijoi vriend betreurd. Bonis hield hij
eene preek mett het dod zijn vriend
in de rechte richting te leiden. Na zulk
een sennoon kwam dan de procureur naar
hem toe, gloeiend van plezier en in do
handen wrijvend met de woorden: „Een
van uw beste!" En de piredöömt zuchtte
dan bij zichzelf, Want Mj' wist, dat het
zijne welsprekendheid en niet de waarheid
van zijne Woorden was, die daze goedkeu
ring uitlokte, 't Was deze man, die bij
het ontmoeten van zijn vroageren predi
kant had gezegd„Gij zijt dus tot zWij"
gen gebracht."
Mogelijk had de bemerkking voor doel
te ktwetsen. Dit was een der wonde, plek
ken van den bekeerling en hot was niet
Wïja of liefderijk ze te wrijven.
Het was waar. Men had hem doen
zwijgen. Zijne ééne gift lag onbenut te
Alföaagbézwttin
worden door Sa
natogen spoedig
overwonnen om*
dat het de maag*
zenuwen sterkt
en too licht ver*
teorbaar is.
Zinuwctl
gesien door
microscoop
Vermoeidheid
verdwijnt door
dc .zenuwster.
kende.werking
vanSanatogen. I
Slapeloosheid
komt voort uit
zenuwoverspan
ning. Sanatogen
sterkt de zenu-
wen, waardoor
een ongestoorde
slaap verzekerd
wordt.
a ëen tijd van inspannend
werk (zorgen of ziekten), treden
dikwijls- verschijnselen op die
men „zenuwklachten" noemt.
Gebrekaan eetlust,lusteloosheid,
slapeloosheid, zenuwhoofdpijn
zijn enkele dier zeer uiteenloo*
pende verschijnselen.
Het spfèekt vanzelf, dat ge die
klachten alleen kunt overwinnen
door de oorzaak ervan de ze'-
nuwzwakte te bestrijden.
Neem daarom eens eenigen tijd
Sanatogen. Ieder korreltje van
dit uitnemende zenuwvoedsel zal
krachtig bijdragen aan den op
bouw van Uw zenuwkracht, om
dat het de natuurlijke bouwstof
fen van zenuwenergie phos
phorus en geconcentreerd melk-
eiwit bevat.
Reeds na enkele weken Sanatogenge-
bruik zult ge dien versterkenden invloed
op Uw zenuwgestel constateeren. Ver
moeidheid zal wijken, eetlust en rustige
slaap terugkeeren, kwalen en kwaaltjes
verdwijnen.
Begin nog vandaag
Sanatogen te gebruiken.
Het Zenuwsterkend Voedsel.
fn alie Apoth. en Drog. vanaf f. I p. bui.
roe&ten. Hij, die met zulk een. rijke gave
van spraak beigifti-gd was, behoorde nu
tot de spirakelooze menigte. Hij was als
een -ath'leet, die aan zijn bed gekluisterd
is, als een violist, wiens Stradivarius
zijn gedwongen stilzwijigem kon zijn. Hij
had eerst met beseft, dat het offer hem
zoo z'waar zou vallen. Maaa- 'hij' moest
erkennen, dat het terdege z-w'aar viel. Er
■waren nachten, dat hjj ontwaakte uit
droomen, waarin hij zich verbeeldde dui
zenden in vervoering gebrachte me-nsc-hm
■toe te spreken, om enkkei het dof getik
der klok in zijne slaapkamer te hooren,
welke laatste hem ap zulke tijden een ge
vangeniscel toescheen. Berinneringem aan
oratorische triomfen uit het verleden, die
hij eens had gehoopt te zullen behalen,
en de gedachte, dat hij nooit meer den
preekstoel zon beklimmen, konden ham
martelen.
het geval werd nog erger gemaakt
door het feit dat de pastoor van het
kefk'je in een buitenwijk der1 stad, waar
hij do Mis bijlwoonde, met al zijn goede
hioeuanigheden geen predikant was. De
kracht en troost, die hij in den biecht
stoel kon modedeeLen, werden blijde en
dankbaar erkend door den bekeerling.
Dat de man edbt godvruchtig was, da,ar
was geen twijfel aan.
,jHij is een heilige," plachten de lui
te zeggen van den puuen nran.
Maar het was hem niet -gegeven om
zich met kracht af klaarheid uiit te druk
ken. Ofschoon zijne 'kleine toespraken
heilzaam konden zijn, werd tooh, meende
Elwijn Dairies, haar effeat zeer vermin
derd dteor de slechte uitspraak en klraöht-
looze voordracht. Hij herhaalde zoo vaalk.
Er w-aren pauzen, waarin de agindacht
van zijn gehoor afdwaalde, somtijds isohoen
hij meer tot zichzelf te spreken dan tot
de mensehen voor zloh. Hij dwaalde van
zijn punt af. Nooit deed een scherp tee-
kenende zin of eene juiste vergelijking
watt hi, had te zeggen duidelijk naar vo
ren treden.
Inderdaad, hij sdheen een voorbeeld
va.n alle fouten zoowel .van verzuim als
in actie, aan Welke de predikant ziah
kan schuldig maken. De predikant, van
ondervinding, die n-aar hem geluisterd
had. zooais een getrainde musicus ge
dwongen naar de wanklanken van een
amateur-pianist in de buurt lujstert.
Elke zenu'w van den professdoneele-n kan
selredenaar leed er onder.
Hij- werd daarentegen aangenaam be
roerd. t-oen er in het kerkje- in dan
Vasten een welbekende misisionnris op
trad. Hier was een man, die de kuuSt
van volksredenaar bemeesferd had. A.an
oprechtheid paarde zich dat .persoonlijk
magnetisme, hetwelk van den -sp-reik'ein
m-aajlét eene belichaming van zijne eigen
-gedachte, een daadwerkelijke- vrieeschlwor-
ding van de waarheid, die hij verkondigt.
Terwijl zijne zinnen voortrollen -als de
baren eener wijde zee, voorsta wend alles
voor zich uit-, neerslaand allen tegenstand
en voor zich winnend de geesten en baT-
ten van geheel zijn gehoor, was er onder
de menigte één., di-e opgewekt was op eene
wijze niet voorzien door den predikant
Elwijn Davies gevoelde zich dien morgen
als een oud oartoigsro-s, dat in zijin rue-
tigen stal het geluid der krijgstrompetten
hoort. Hij zou hebben willen oprij-zen en
daar ter plaa-tse een -oratie hebben ten
beste gegeven. Al do instinctmatige pas
sies dre hem hadden vermaard gemaakt,
werden op-gewek-t. Voor hot eerst fao-orde
hij- het talent, hetwelk hij1 gebruikt had
ten behoeve van ketterij -en sekltengeast,
benut in den dienst der Kathofeikie Kerk
en ontvangend van die Kerk een-a gr-oo-
terc kracht. De ondervinding hielp jhem
-om beter te beseffen -w'a-t hij zou ge
weest zijn, hadden de omstandiighleiéenj
hem veroorloofd om priester te -worden.
Boe bitter was het, dat hem h-et zwijgen
-was opgelegd!
Toch was het niet voor niets dat hij
zich -ophield in de school van Zwijgen.
Terwijl de jaren verliepe-n, leerde hij
immer dieper de lessen, die h-et kon-
geven In het verleden was de Voor
naamste zaak, ja, de eenigst-e, di-e de
aandacht waard was in een godsdienst
oefening, de preek getweeist. Di-e -preek
kon een Evangelie-verhaal levendig be
handelen ze kon met .vurige welspre
kendheid de woorden en daldlan van dan
Beer weergeven. Maar ze ken niet m-eter
doen dan dat. Op z'n best kon Ze het
verleden hertooveren. Door hat igebrdkk1-
k-ig jnedium van woorden -zocht ze feiten
cn personen te verlevendigen, die het
stof van negentien eeulwen droegen. En
vaak verduisterden de persoonlijkheid der
sprekers, zijn aard, zijne gemoedsgestel
tenis van 't oo-genblik zijn boodschap-.
De woordenstroom verdronk de waarheid,
die hij voorstelde.
Maai aanbidding, zoo besefte nu de
bekeerling, vormde het middelpunt niet
in ee-nige memschelijte uiitinig, maar in
een goddelijke priesterlijke daad. In Be
Mis w-as onze H'eer zelf en niet een zwak
ke oratorische overdenkhing, waarlijk te
genwoordig. Een werkelijk' offer werd
opgedragen, het offer, waardoor de Zoon
Gods »l'e wereld verloste en nog ver
lost. In plaats van woorden, Woorden
en nog- eens woorden was er goddelijke
actie. En in di-e .actie kan hij zelf dee-1
nemen. In de stilte der Mi® werd hij
teruggcL-okkken in een sfeer verre bo-
van het bereik .Van levendmakende taal
en da-ar leerde hij1 meer dan mensch'elijlke
'woorden konden loeren.
Maar hij was niet langer een jonge
m-an en de inspanning van h-et zaten-
feven deed zioh .gelden in iemand aan
diens spoed ongewend. Hij' werd ernistig
ziek cn ond-ankls de groote toe-wijding
en gestadige verpleging zijner vroujw',
werd hij slechter, zoodat men aait zijm
leven wanhoopte. Op de .jaren terug-
blikkkend van iwa-t hij meende dat zijn
sterfbed kon zijn, k-'on hij niet -anders
denken dan aan d-e schijnbare nutteloos
heid in den dienst van dien Me-eister,
Dien hij had leeren kennen en- minnen al®
nooit tevoren.
Ofschoon hij zijne positie niet Zoiu' heb
ben willen ruilen voor die van vroeger,
kwam toch onwillekeurig het cöntrasst
van den tijd, dat bij' zoo bezig was met
godsdienstige zaken en de latere jaren
van stille verborgenheid hem voor den
geeat. Het was, toen -hij' eens met die
gedachte bezig was, dat een ongewone be
zoeker hem verraste.
Het waren 's dokters orders, dat nie
mand bij hem zou Worden toe-gelaten
maar de naam „Luiko B. Manners" kon
niet worden weerstaan. Het had hem een
beetje moeite gekost in zijpen v-erZwakk-
len toestand om zich den man te herin
neren, die ze droeg; maar toen hij zioh!
zijn helper v-an vroeger herinnerde, Vroeg
hij om enkele minuten onderhoud, Zoo
veel te meer, wijl de bezoeker Verklaard»,
dat hij wé-gens een gewichtig© zaak kw-am.
De tWee oude vrienden schudden eik-aar
do hand zonder spreken. Manners iwas
geschrokken bij het zien der ingevallen
wangen en do blijkbare Zwaklte van zij
nen ouden herder en verontschuldigde
zien wijd hïj, hem lastig viel.
,Jük hoorde dat ,u ziek!iwaa," sp'rak hij
op ru-stigen toon, „maar ik' iwiilde zelf iu
nieujws brengen, dat ,u .weJliohlt vreugde
zal verschaffen."
Do zieke sprak' niet en gaf .geen boeken
vanhem te hJooren en de beizo<efcer ver
volgde
„lik ben -gekomen om ,u te zeggen,
dat ik ulw voorbeeld .volg."
De glanzende oogen wendden zich vra
gend tot den spreker.
„Jaj' aing deze voort, „binnen enkele
weken zal ook ik mij een Kaïtlholiek' kun
nen noemen, na afloop n.l. van mijn om-
dexriohit."
Het waren nu geeu glansllooze oogien
meer, die hunne geluklweineeJiien uitdruk
ten.
„Maar dat i-s niet -alles," ging .de be
zoeker voort. „E-en feit is heit, dat na
God ik u die weldaad d'ankk, en dja-arom
wilde ik u dat melden."
„Mij?," sprak een zwak! door tranen
verstrikt stemmetje, bedroevend w'ei-niig
gelijkend op- het forsdhe geluid, dat een
maal groote vergaderingen h/a-d meejgie-
„Ja, aan u," hertaalde Manners. „Dat
gij ons verliet op die manier, heeft mij
dieper getroffen dan ik' zlei'dei of Beüfe
maar- besefte. Dat e«n zuan wan -Uw»
p-osttie een succesvolle loopbaan Verliet
en in het duister zddh! terugtrok', schudde
mij' -wakker. Heb scheen, dat er toch
wel wat zat in -godsdienst uw gods
dienst. Heit gaf me -een gevoel van on
behagelijkheid -en ulw op-volger deed niets
om- daifc gevoel te Verdrijven. H-et off-er,
dab u bracht., trof -mij' harder, om de
waarheid te zeggen, dan welk ook uiwer
preeken ooit gedaan had."
Er heensdhte een oogenb-lalk van stil
zwijgen. De bezoek-er scheen zijhe kraeh-
ten te verzamelen voor eene Verder© be
kentenis.
•Herinnert gij ,u." vroeg jiijj, dien bit
tér houden Zondagmorgen verl-ede-n win
ter? De sneeuw* lag. dik op> den grond en
een ijzige wind Zweepte door de straten.
Geene trams liepen er en -er Ware® maar
Weinig mensoben op straat. Voor eene- bij
zondere reden w-as ik toevallig vroeg
opgestaan op diein bewpsten Zondag, en
toen .ik -uit majin venster keek n-aar h-et
eenzaam tooneel, zag ik op het trottoir
tegenover mij een verlaten persoon loop-en
diep in zijn jas gedoken en met opgetrok
ken sdhaudexs d«n wind braveerend. Dait
waart gij-." -| I |J
Daar -scheen dots in de keel d-es spre
kers te komen «n hij' hoe-s-tte. Na e-an
oogenbldk echter hervatte hij' Zijin v-eirhaal.
„Dait 'gezicht", zei hij. „geeft mijl een
laag gevoelen van -mijzelf. Ik zag do
gem-akzoekende -eigenbaat mijns levems,
zooals ik ze nooit te voren had gezien en,
hadde ik mij niet -geschaamd, dan -ware
ik aanstonds naar buiten gegaian om u ,ta
vergezellen. Ik h-eb u menigmaal hoeren
preeken. zeer machtige sarmoen-em. Ik'
heb geluisterd naar geleerde toespraken
uit .uwen mond 'en n-aar aangrij'pen'de
smieekredenem. <jie d-e .vlartardsfcen moesten
troffen. Maar zij' hebben nimmer iets
meer voor mij' gedaan dan mijne bewonde
ring op'wekkem voor uwe talenten. Die
vroege morgenwandeling n-aar uwe beirk
door de sneeUW eahlber was d© beste en
meest overtuigende preek, die gij ooit ge
preekt hebt. Ze bekeerde mij tob bat
Katholiek Geloof. Vergeef mij', maar dit
moest ik ni vertellen, vocht het ba laat is."
De bezoeker stond o'pi -om heen te gaan,
en toen Mj neerzag op den 'zieke, zag Wij,
dut diens oo-gen ,vol tranen stonden-, tra
nen van gelukkige dankbaarheid. Niet
tovergoe-fsch. dus iwaren zijn» jaren van
stille verborgenheid gewteeist. Nadat d-e
deu-r gesloten Was, teerde hij zijne blikken
naar heit kruisbeeld, dat daar voor hem
hing aan den muur. Oo-k dat, daaWt hij
bij zichzelf, -Wa.s een zWijjgende preiek.
H. IJZEBMANS O.S.Or.
GEEN CADEAUX ETC.
100%WAARDE VOOR UW GILD
20 ZAMBOS SIGARETTEN 25 CENT
De verklaringen en toelichtingen wer
ken -weer zeer verhelderend. Van Spejy-
bro-uck vonden wijl weer vier monumen
tale platen; vooral die van den verderf
engel is ongemeen suggieetief.
Alle ruwheid en roodheid, pukkeltjes
en uitslag, worden weggenomen door
Doos 30*60. Tube 80 ct.
bi) Apolk- «o Drogisten
BOEK EN BLAD 1 1
Dr. Jos. Kenler's B-ijbclschc geschiedenis.
Van dit prachtwerk, waarvan uien de
Waarde -steeds meer zal gaan beseffen,
ontvingen -wijl de derde -aflevering. Be
handeld Wordt het gedeelte van Jacob,s
vlucht uit Labans nederzetting, tot aan
den doortocht v-an de Israëlieten door
de Roode Zee. Met toenemende stichting
en stijgende spanning gaat men de zich
ontplooiende geschiedenis van hét volk
Gods volgen. De geleerde en bekwame
schrijver 'heeft de oorspronkelijk» wijding
en schoonheid van den Bijbel bovendi-e®
bijna ongerept weten weer te geven. .De
xeohtstreekscbe overzettingen van de Bij
belgedeelten zijn even krachtig als prach
tig van taal. E-en betere vertaling als
die van Jacobs zagemwensch kwam ons
tot .heden toe niet onder de oo-gen.
De dubbelganger van E-duiard VII.
Koning Eduard Vil- had een dubbol-
-ganger in de persoon van Htogo Hlor-
liez den eersten impresario van Pad-e-
xewski. .Kubelik en andere groote musici.
Onder Koningin Victoria verscheen Wij
eens op een ontvangst ten hove en bij die
gelegenheid -werd d-e toenmalige prins van
IVales, de latere koning Eduard Vil, zoo
door de gelijkenis getr-ofïen, dat hij' niet
kon nalaten zoo nu en dan hooige bezoe
kers op het geval opmerkzaam te mak-en.
In verband met deze gelijkenis heeft
Hugo Horlioz dezer dagen in Zijn me
moires nog een merkwaardig geval opge-
disebt. De Emgolsohe regeering had be
sloten postzegels te laten aanmaken m-et
het portret van E-duard VII. Opdracht
hiertoe werd verstrekt aan den beeldhou
wer Bmile Puchs. Er was haast bij bet
werk en Puchs zat in Zwitserland. Toe
vallig .echter was ook Horlicz daar, die
er concerten voor P-adereiwski organi
seerde. Om tijd te winnen, vroeg Puchs
daarom aan dezen, om voor hem te po-
seexen. Toen Puchs nu, te Londen arri
veerde en voor den vorm ook den koning
zelf no-g een vroeg e«n p-aar minuten voor
hem te poseeren, Was deze niet weinig
tevreden, diat hij er zoo ,gau|W van af was.
Puchs vertelde toen miaar niet, waaxa-an
d-a-t te danken was.
Jan: „Dat beest heeft me bijha Voor
ni'n leven kreupel! igesniaakt!,»'' f
'Annie: „Beeft U, dien 'Kjlger dan ge
schoten
Jan: „Neen, ik struikelde over d-e huid
en ver-Zwikte m'n enkel.''
Echtgcnoote„Men man is zoo bdjlzieoid,
dat ik hem verboden heb om'" op de stad
iën te gaan zitten, daar ife bang ben diat
Mjl andere boven op „TiinlmtyV,
zitten.'-
iKskimosche: „Blijft je im'an nog(a|li lang"
weg gedurende den winteravond
Vriendin: „Lang weg blijven?! Menseli,
verleden nacht kwam ie niet ©erder thuis
dan half JlanuariA
I
,]Dat is een mooi gezicht!
„Dank je, dat heb ik Zelf "geschilderd"
Verstrooid effectenbezitter„Eu hoe
-n de oliefondsen momenteel".