PU ROL
Jtutve
schruvte
fuild
ZATERDAG 16 JANUARI 1932
NIEUWE ZEEUW8CHE COURANT
f IN HET KRAAIENNEST
UIT DE PERS l||
KERKELIJK LEVEN
Financieele Berichten
flRECHTSZAKENll
ALLERLEI
Plaatjes met praatjes.
Ml
CEEN CADEAUX ETC.
100%WAARDE VOOR UW GELD
Klaploop eri]".
.We rijn het eens met dei christelijke
spreuk dat de linkerhand niet zoo precies
behoort te weten wat de redhlterhiand
geeft, wo kunnen ondersckrij ven dat het
misrbuiken van een gift, de verdiensten
van den gever niet verkleint, maar dit
sluit niet uit, dat we een hartgrondigen
afkeer hebben van klaplooperij, ervoor
bedanken om deze ondeugd aan te moe
digen, want daarvoor neemt ze veel te
veel toe. Uit de omstandigheid, dat do
nood van velen groot is, hebben tegen
woordig lalloozen het motief gezocht om
een beroep fe doen op da publieke welda
digheid. Men moet de vindingrijkheid
vaak bewonderen van de heexen eu da-
mes., die onder den dekmantel van naas
tenliefde hun zelfzucht bevredigen en hun
medemenschen er fijntjes tussöhem nemen.
Het is dan ook te prijzen, dat het
„Centraal archief en inliöhtingenbureaiu
inzake maatschappelijk hulpbetoon" de kat
de bel aanbond en in een alaraieerand
sctirijven aan de dagelijksdhe besturen
onzer gemeenten alvast waarschuwde
tegen de duizend en een personen en
instellingen, die ieder op eigen houtje en
eigen manier de behoeftigheid z.g. gaan
bestrijden. Dit optreden eigent zich bij
uitstek voor het ontstaan van verwarring,
zoodat giften, bestemd voor de een, 'n
ander in handen komen en im het alge
meen, zoo gaat de waarschuwing voort, ia
het maatschappelijk werk, dat deze per
sonen of kleine vereenigingen verrichten,
van zoo'n garingen omvang en ook van
zoodanige 'kwaliteit, dat niet kan worden
aangeraden en in sommige gevallen beslist
moet worden ontraden, deze instellingen
of personen door bijdragen te steunen.
Het Centraal Archief aoht dan niet
gemotiveerd het geven van ondersteuning
van het Nederlandsdhe Leger des Heila
(dat een zeer kleine groep' bestrijkt1),
waarschuwt tegen het steunen van h,«fc
Nationaal Reddingsleger (dat geen bona*,
fide instelling van weldadigheid is), ont
raadt ernstig steun aan de Stichting „De
Heilsbrigade" te Den Haag .(omdat haar
tehuis in het geheel niet bestaait), aan
„Maranathai", stichting voor zendingsar-
beid en maatschappelijk werk, te den
Haag (maatschappelijk werk vian mini
malen omvang en officieren verdienen
geen vertrouwen), aan de Haa.gsehe Stads-
zending „Emanuel" (leider ongunstig be
oordeeld), aan de Nederlandsche Vrije
Evangelische Vereeniging (waarschijnlijk
slechts een getingeerde vereeniging) en
aan De Vrije Evangelisatie „Filadelfia"
te Amersfoort (giften worden gebruikt
\oor levensonderhoud van een der evan
gelisten) en waarschuwt tegen „Rema-
tia", Hcrv. Katholiek Lger des Heils, te
Utrecht. (Deze instelling .sohljnt bestemd
om vooral katholieken in, het ootje te ne
men. Nergens kunnen deze Leger do,s
Heils-menschen het recht aan ontleenen,
om met den naam katholiek te geuren.)
Men mag het Centraal Archief' dank
baar zijn, dat bet met een openlijk of
fensief een begin durfde te maken. Het
is te wenschen dat de gemeenteebsturen
die actie steunen, door, waar dit moge
lijk is, de burgerij van onverantwoorde
aanslagen op haar porfcemonnaie te vrij
waren. 1 I i i
UITKIJK.
volgde hen langzaam.
Opeens straalde er in de schemerandio
lucht een enkele heerlijke 'sheir, op, dia
zooveel, 'licht uitstraalde, dat een heeio
stad, die tegen een berghelling scheen 'to
liggen, in den helderen glans zichtbaar
werd. Daar' snelden kijf allen heen, do
herders, de oude vrouw en de ontelbare
lichtgestalten, die zingend en jubelend
over hun hoofden zweelden,
Nog buiten de poorten hielden zij still,
want daar straalde het licht hot liefe
lijkst. Jtuist onder de groote ster stpnd
een armelijke stal, half' tegen de rotsen
aangebouwd. Opk daarbinnen was het
heel llicht van al de kronen en zilveren
vleugels der engelen, die daar dienend
heen en weer gingen. I J
Jurist op hetzelfde nogenbüik, dat do
ster opstraalde en het laatste donkiy
verjoeg, werd pvfexai over de heaki wd-
reld de gespannen stilte verbroken en
heel de natuur scheen te ontwaken en
diep fe ademen. De kleine groepi ,m|an-
nen, die daar in Rome pp dien heuvel
stonden, voelde hoe een zachte wind
opstreek langs de helling; zij' hoorden do
boomen suizelen en den Tibter klotsen
enh oog uit de lucht die niet langer ziwlart
en dreigend was, gleden de twee ont
snapte duiven omlaag en streken neer op
de schouders van den keizer.
Sidderend van vireugde stond Augustus
daar en alle omstanders bogen zich voor
hem neer in ontzag en riepen uit: „Heil
Caesar! Eindelijk heeft uw beschermgeest
gesproken! Gij, gij zijt de god, die op
het Kapitool moet worden aanbeden!".
En zij1 riepen z oo luid in hun vreugde
en verrukking, dat de oude Sibylie het
hoorde op haar verren zwerftocht en
zij keerde terug en ontwaakte, en zag,
dat ze op den rand van een heuvfcf te
Rome zat. En rij' stond op, en ging in ad
haar verschikkelïjkheid langzaam op die
groep kleine menschen toe, die haar ge-
stoordh adden.
Zij trad vlak voor den keizer en zag
rustig op hem neer. Allen die om' haar
heen stonden, beefden over hun heele
lichaam, imlaar op haar verweerd beenig
gelaat stond geen toorn of wraak t.e
lozen niets dan diepe ernst, en nu en
daD een weinig spottend medelij:.
Zij legde zwaar haar eene hand op den
sclioudor van keizer Augustus, en wees
mot de andere naar het Oosten, in do
richting waarheen zij' zelf zoo lang en on
afgebroken had gestaard. i
„Zie'', gebood Zijl
En de keizer zag. De vage lijnen van
en springende lippen
Dookh SO-tO 90 ct. Tube SO cv Bb Apoth. ca Dioglitc*
den horizon van zijn eigen land schenen
te wijken en zich te openen. Hiji zag reflkt
in een lagen stall die tegein de helling
van een rots stpnd aangebouwd hij
zag door de deuropening naar binnen
hij zag dienende engefeu en knielende
herders in een zeer halder licht. En in
het midden zag hij 'n aron'e, jonge vrouw
en een oud man met een staff in de hand,
en vóór hen lag, midden in den strajtend-
sten glans een klein kindje in arme, doe
ken op een bos stroo.
En de bruine rimpelige hand der oude
profetes wees pp, dat huilpejtoos kind.
„Heil, Caesar!'' spotte ze met een mtoe-
-warigen lach. „Daa,r. keizer Augustus, is
de God, die ,op den jheuvel v'an het Kapi
tool zal Worden aanboden!')
En de keizer sloeg beide handen voor
zijn oogen, wankelde achteruit,, en viel
machteloos pn verslagen ter aarde.
De Sibyll'e zag niet verder naar hem
om, jniaar ging langzaam, tussehen de
zette omstanders, die niet gezien hadden
wat de keizer zag, door, en verdween
over den rand v'an den heuvel. Niemand
zag haar ooit terug.
Maar den volgenden dag vbrbood Cae
sar Augustus ten strengste «oi'tj v.oc|r/
hem een temlpel op het Kapiloal! te boa
wen. Hïjj sprak nooit een woord mees,'
over wat hem dien nacht ovferko|m|en was,
man opi die pjlaats, die voor den nieuwen
bouw was afgebakend, deed hij, een hei
ligdom bouwen voor het nieuwgeboren
Godskind en gaf daaraan den naam „Aria
Codli'', dat is: Altaar des Hemels. l
Radicate versobering noodig.
Het hoofdartikel in „De Indische Post"
over den finaneieolen ;toe,stand, waaruit
enkele kenmerkende zinnen gteseind zijfaj,
ia thans ;n ons bezit gekomen: het heeft
nogal de aandacht getrokken doordat er
enkele totdusvex onbekend gebleven uit
latingen van den 'v olksxaadsvoorzitter in
werden aangehaatu. He't volgende is er
de hoofdzaak van: i
Hoe ïofw aardig de pogingen tot bezui
niging voorgesteld door de begrotings
commissie, rijn, het staat nu reeds als
een paal boven water da.t zij niet ver ge
noeg gaan, en dat een radicale verso
bering v,an het Overheidsap,paraat noodig
is om oen débaole te .voorkomen.
indien men de oogen bliijlft sluiten voor
deze hoogst, ernstige waarheid, dan aal
men te avond of' morgen staan voor de
noodzaak, de ambtenaarssalarissen met 50
procent te verminderen, dan wel rente en
aflossing der staatsleeningen voorloopig
nie.t, meer te betalen.
Het eerste ware een beschamend expe
riment; over het tweede: de aflossing een
jaartje uit te stellen, wordt reeds thans
gesproken door ambtenaren die de betee-
kenis der situatie geheel kunnen beoor-
dee.en.
Gij kunt hiernaar den ernst van den
toestand beoordeelen.
Duidelijk spreekt thans tot ieder: dat
Indië drijft op cultures, handel, scheep
vaart en industrie, en dat, wanneer deze
geen winst opleveren en moeten inkrim
pen. de Westersche ambtelijke pyramide
welke boven de kolossale laag eener Oos-
tersche milliioenen-massa staat, voor het
grootste gedeelte geen. reden van bestaan
meer heeft.
Die pyramide staat als een smalle, hoo-
ge toren boven het niveau waarop vijlt',
tig pi' zestig millioen Oosterlingen leven,
en zij: heeft alleen eenigem zin wanneer
cultures en andere bedrijven bloeien. Is
dit n:et het geval, dan zou het Overheids
apparaat moeten worden ingesteld op zóó
simpelen vorm als in harmonie, met de
uiterst sobere structuur eener Oostorscho
maatschappij1 welke eigenlijk, naar Wes
tersche opvatting, uit vijftig millioen pau
pers bestaat.
De toekomst is ernstig, en hij zal' dwin
gen tot maatregelen, harder dan waarvan
op dit moment zelfs de pessimist droomt.
Niemand minder dan de heer Maifër
Rannefft, voorzitter van den Volksraad,
heeft, zich dezer dagen tot dei begroo-
ting'scommissie gewend met een dringend
vertoog waarin hij op den bijzondere®
ernst van den toestand wijlst, en op do
nog altoos dreigende kolossale tekorten.
Wij vernamen dat hij verder wees op
de mogelijkheid: dat de rageeringstaak
in Indië eene diep ingrijpende verandering
zal moeten ondergaan dm| zich, aan de
passen aan geheel gewijzigde omstandig
heden. Hij zegt: de bestaande bovenbouw
is n:e„ meer te betalen en zal gedeeltelijk
moeten worden afgebroken.
Hiertoe zijn de maatregelen welke dooi
de begrootingscomnrssie worden voorge
steld, absoluut niet toereikend, afgeschei
den dan nog van het feit dat zij door som
migen bijv. door oorlog dat van geen
bezuiniging wil weten en met snoes alle
pogingen weerstreeft worden gesabo
teerd.
Het is dringend noodig dat de regeeriagj
k-iaren wijn schenkt, en in de komende
"V olksraadszittiing een nieuwe en duidelijke
uiteenzetting ;der zaken geeft., mat aan
kondiging der mddelien welke zijl denkt
toe te passen tot voorkoming van finan
cieel onheil.
Het zal dan blijken dat men er niet
komit zODder zeer groote, diep ingrijpende
middelen; waarbij alies dat totdusver werd
vereischt, eene kleinigheid schijnt:
En men late den Volksraad zich eens
uitpraten over de situatie. Men laito hem
de kans, nieuwe en andere suggestie» aan
de haud te doen tot heb scheppen eener
gezonde tinaneieele situatie. Dik zal weel
dwaas en ondeskundig gepraat in verpo
litiekte vakvereenigimgen voorkomen, al
thans: al dadelijk als zoodanig signalee-
ren.
Men mag niet langer blindelings voort
hollen. Men zal, bij! deze ernstige k wa
xen waaraan hat gansche organisme lijdt,
groote middelen moeten toepassen.
Men moet hopen dat deze regeering
hiertoe in staat zal rijn. Alleen radicale
maatregelen kunnen baa,t brengen.
Een vergelijking. 1
In „Het Volk-' krabfoefaart do oproe
rige lieer A. B. Klleepakoopier „ejen vaq-
gelSjking"" van de offfervlaardigheid der
Katholieken en die der bij[eienjbfreng|e(r:s van
het crisisJctomité. Hljj schrijft het vol
gende
„Het Aartsbisdom Utrecht, dat 350.000
katholieken telt, krij'gt een nieuw „Kléin-
Seminarie'', dat in Apeldoorn zal worden
gesticht .Het geld daarvoor is bijleengp-
gebracht doior middel van oen cöllleetiiei,
binnen het Aartsbisdom gehouden, die
1 350.00,0 hee'ft opgebracht.
0,p dcnzelfden dag, waaropi dit in do
katholieke pers werd meegedeeld, brach
ten de kranten het bericht van de totaal-
opibrengsten der 'bijdragen bij het Af,i
gemeen Crisis-Comfité. Het was precies
hetzelfde bedrag. Ook ff,350.000. Maar
dan vo,or geheel Nederland. ,En daar moet
dan éérst een halve ton af, welke alleen
door de 'leden van het Koninklijk Ruis is
geschonken. Vermoedelijk nog m|éer zelfs,
want van de tweede gift der koningin is
het bedrag niet bekend gemaakt.
Het loont wél de moeite, cm! dat gelijke
bedrag voor die twee doeleinden evlen to
bekijken. Het éene stukje van het land,
In het geheel niet vermogend in pvter-
groote meerderheid. De pmssa-arbeiders en
middenstand. Het andere uit het gieheele
land (wat de plaatselijke comité's bijeen
hebben, zet óók al geen zoden aan den
dijk), met een enoijmie tamtam bijeenge
bracht, waarbdjl de groote pers in actie
komt, en zelfs som|migo kranten zóó luid
ruchtig doen, dat het bijna istuftend wp-rdt.
Drie en een halve tonAmstjerda|iu
alleen heeft het al noodig voor rij|n Maat
schappelijk Hulpbetoon in ruimeren zin,
in éen week! Voor het heele land doQ
je daar letterlijk niets mee.
Nu weet ik wel, dat de katholieks gift
in dit geval een geloofsdaad is, die rnqn
niet zoo maar vergelijken kan |mfet een
geldelijke bijdrage, welke voor een.aardsch
doel wordt weggeschonken. Hetgeen ech
ter niet wegneemt, dat ik, uit eenige
eigen ervaring oordeelende, mijn hoed af
neem voor die katholieke olffervaafdigheid
welke altijd door in actie is. Terwijl de
kas van 't Crisis-Comité erv'an getuigt,
niet dat bij de menigte het sociale, in
stinct ontbreekt, maar dat mten geleegd
heeft, zulke zaken over ta laten aan
de overheid, waarin een hoogero gemiejen-
Rchap'sgcdachte tot uiting komt.',"
Dat ook bij Katholieken merkt do Tijd
op „het sociale instinct'' niet ontbreekt,
bewijzen behalve hun bijdragen in 'het
nationale crisis-comité naar him venmjogien
in niets achterstaande bij,' die van hun
mede-burgers, de fondsen, die zij; plaatse
lijk bijeen hebben gebracht, om hond
en göloofsgenooten door den zwaren win
ter heen te holpten. Wjij zwijgen nog van
de pas geëindigde Kerstbedeelingen, tacn
er „ontzagelijk veel door Katholieken ge
geven iy' en de charitatiëvjei activiteiit/ Van
Sint Vincenitus- en Sint EJizabethsver-
eenigingen, Katholieke Armenkantpii'en, be
sturen van weezenhuizen en liefdadigheids
en opvoedingsgestichten en al die onder
nemingen, welke de niet-Kathoheken voor
een groot deel uit de kas der ovegheid
'laten betalen. En de Katholieken zijn niet
eens tevreden ovfer den steun door dd
rijken, die meer konden geven. i
Het is een gelukkig teek'en van het le
ven der religiouse idealen in ons katho
lieke volk, dat het bovendien hekken, mis
siehuizen, kloosters, retraitiehirizen bouwt
en thans in éen bisdom drie-en-een-halvo
ton bijeen heeft gebracht yoor een semi
narie. De heer Klecrekqper nqemt zdjln
„hoed af voor die katholieke olflfervhajri
digheid, welke altijd-door in actie is»'. Het
eerbetoon getuigt van een juist mensche-
lij'k medegevoel. Het is trouwens v'or-
diend. En niets zou de wervende kracht
der kathdieke charitas liever zien, dan
ookh et natuurlijk rcchtvaardighedd'sge-
voel der klassentrijilers mee te trekken
in deze volmaking v'an „het aocialé in
stinct'' door de 'liefde voor Giod en do
menschen I
De Heilige Hi.arius,
14 Januari
De H. Hilarius werd geboren te Poi
tiers in Frankrijk uit een zeer voorname
heidenscho iamilde en geloot een uitste
kende opvoeding op scholen te R;ome en
in Griekenland. Door het lezen van de
geschriften voornamelijk het oude en
nieuwe testament, overtuigd van de waar
heid van de Christelijke leer, liet hij' zich
doop en Toen de bisschopszetel van Poi
tiers vrij kwam, was Hilarius de aange
wezen persoon, om dezen te bezetten.
Ondanks zijn tegenzin werd hij: dan ook
tot bisschop' van deze stad benoemd..
Hilarius oefende grooten invloed uit pp
zi,n volgelingen, en was de groote kracht
\an zijn bisdom in den strijd tegen do
dwaalleer van Arius. Do Ariamen, die
leerden, dat Christus niet gelijk was
aan den Vader, en dus de Godheid! van
Christus loochenden, hadden reeds een
groote macht verworven, dank zij! den
steun van keizer Constantijn If. Doos
kerkvergaderingen ie Arles en te Milaan
hoopten zij hun invloed nog meer uit to
breiden. Reeds werden de rechtzinnige
bissphoppen Paulinas van Trier en Euse-
bius van Vercelli verbannen. Ook Hjla-
rius deelde dit lot in 356 door het werk
van den Ariaanschen bisschop S,aturnis
van Arles. Hilarius werd toen naar Phry--
giyë in Klein-Az'ië verabnnen. Ondanks
den tegenspoed en de mishandelingen,
welke hij: daar moest verduren, gaf hij
den strijd tegen het Arianisme niet op.
Zijn voornaamste wapen was nu de pen.
De groote banneling schreef in dezen tijd
niet minder dan. twaalf werken over do
Heilige Drievuldigheid, waarin hij de
Godheid van Christus bewees. Ook zond
Hilarius drie brievep aan den keizer,
waarin hij met vrijmoedigheid de hoyding
van den keizer tegenovep da ketterijl af
keurde. Op een synode in het jaar 359. te
Rimini in Italië gehouden, waren de voor
standers van Arius weder in de meerder
heid. Maar Hilarius rustte niet. In een
synode in 360 te S-eleucia in Klein Azië
gehouden, bewees Hilariuis, dat zijn mea
ning over de Godheid van Christus ge
heel in overeenstemming was met hetg'eien
Het concilie van Nicea in 325 leerde. Hij
bood aan, om in een openbare zitting in
tegenwoordigheid van den keizer, te be
wijzen, dat de leer van Arius een ketterij
was. In stede van aan zijn verzoek' ge
volg te geven, zond men den heilige
daarop naar Frankrijk, daiar men in hem
de oorzaak van tweedracht in Klein Azië
zag. Met grooten luister werd Hilarius
weder te Poitiers ontvangen. Hij: belegde
door geheel Frankrijk vergaderingen, om
de dwaalleer van Arius tegen te gaan,
met het gevolg, dat deze ketterijl wOer
spoedig op .den achtergrond geraakte.
Hilarius stierf op 13 Januari nadat hij
kort te voren, een kind, dat ongedoopt
gestorven was, weder- tot het leven had
geroepen. Paus Pius IX gaf hem om zijn
geleerde geschriften in 1852 den titel van
Kerkleeraar. Zijn feestdag wordt gevierd
op 14 Januari, deu dag, volgende op „zijn
sterfdag.
Nationale Emissiebank.
Voor de Eerste Kamer der Amisteti'daiml-
sehe Rectbank had Donderdag Ander groo
te belangstelling de qpenbare behandeling
plaats van de ingediende, aanvraag' tot
surseance van betaling door de 'N.V. Na
tionale Emissiebank te Ainfsterdatmi en de
N.V. Nationale Spaar- en Emissiebank.
Uit de balans per 8, Dac'. X9]3|l den
datum der aanvraag vbn do surseance
Week, dat het passief van de Nat. Emis
siebank ongeveer f 2.200.000 en het actief
i 350.000 bedroeg.
De uitkeering welke vermoedelijk in do
toekomst zal blijken beschikbaar te zijn,
berekent de voorloopige bewindvoerder op.
.30. a 35 o/o. De bewindvoerder stelt vaoj.'
aan de Nat. Emissiebank surseance te
veilleenen 'voor een 'korten tijd, b.v. zes
maanden. Vóór surseance stemden allo
crediteuren op éen na.
Uith et rappiort van den bewindvoerder
bleek, dat de N.V. Spaar- en Emissiebank
er belangrijk gunstiger voorstaat. Het
passief bedraagt ff 600.000 en het actief
1 500.000. De uitkeering zal hier 75, mis
schien wel 100 o/o bedragen.
A'llo spaarders stemden vo,or surseance.
Over enkele dagen zal' de Rechtbank
beslissen
Faillissementen.
Door de Rechtbank te Middelburg rijn
de vólgende faillissementen uitgesproken;
Jao'. Smoor, timmerman te Terneuzen,
Rrechter-eommlssaris top. J:. Wf Zijlstra,
rechter; Curator: mr. G. Tichelman, ad-
voc'aat te Terneuzen; i
Adr. Vroonland, landbouwer te Nisse,
lRoclhtor-com|mS.ssaris tor. Th. PArtheine,
Rechter; Curator: mr. Ph. Hugenhojitz,
advoc'aat te Goes. i
20 ZAMBOS SIGARETTEN 25 CENT
Scandinavische spreekwoorden.
,W anneer de 1 ente komt, hoopt zelfs een
p.aal op nieuw groen.
Een vuur alleen kau niet verder
branden, één vrouw alleen kan niet
Luetsen.
Knappe kuikens worden altijd knap
pe kippen.
Do meisjes zijn goed, do dochters
z'ijn goed, waar komen toch die kwade
vrouwen vandaan
'Een ezel blijft ezel, o.ok al eet hij
rozen.
Geen viseh zonder graat, geen
menseh zonder gebreken.
ilVie aan de geboorte niet is ont-
men, ontkomt ook niet aan den dood.
Is de vreugde in de kamer, dan zijn
de zorgen in de voorkamer.
Van kiëcrenkoop tot geidkoning.
Dezer dagen is een der grootste figu
ren uit bet Amerikaansdhe zakenleven,
Julius Rosenwald, overleden. Hï,j werd
geboren te Springfield in Illinois in
Augustus 1871. Overeenkomstig de tradi
tie, volgens welke elke Amerikaanso'he
miilionnair als bedelaar is begonnen, had
ook Julius Rosenwald het in zijn jeugd
allesbehalve gemakkelijk. Als jongen van
elf' jaar liep hij! de huizen langs om oude
kleeren op te koopen. Eienige jaren latei-
kreeg hij: te New York bij de ürma Ham-
merslough Bros een baantje. Het zaken
doen zat hem echter in het bloed en op
zijn 21ste jaar kocht hij" te Chicago een
kleedingwinhel, welke hem een. béhoorlijk
bestaan opleverde. Rosenwald wlas hier
mede niet tevreden en was ca- 6teteds op
uit zijn zaak pn daarmede zijn inkomsten
uit te breiden. Toen hij eens een zijner
leveranciers van heerenkleeding ,de Ver
zuchting hoorde slaken, dat 'hjji „niet alle
orders afgewerkt kon krijgen,' had Ro
senwald snel rij'n besluit genomen. Hij
richtte een i'ariek van heerenkleeding op.
Deze fabriek breidde zich al spoedig ge
weldig uit. Na enkele jaren was Julius
Rosenwald een man van gewicht in het
Amerikaansche zakenleven en in 18§5
iverd hiji vice-president en penningmees
ter van de firma Sears Roebuck Co.,
net grootste postverzendhuis der wereld.
In 1910 wcjjd Rosenwald benoemd tot
president dezer Mij', .Gedurende rijn leven
was Rosenwald do steunpilaar v;an vele
pnilantxopisóho instellingen. Op JoodsCh
gebied intersseerde hij| ^ich hijzonder yoor
'net werk van do Joint distribution co-
mrttee. In 192.5 schonk hij aan deze or
ganisatie een bedrag van een millioen
dollar. Drie jaar later gaf hiji vijf mil
lioen dollar voor het kolonisatiewerk der
Joden in Rusland, waarvoor de Ameri
kaansche vereeniging voor Joodsche ko
lonisatie in Rusland werd opgericht, yam
deze vereeniging w'erd Rosenwald tezamen
met E.elix M. (Warburg tot eere-president
benoemd. Voor algeineene liefdadige doel
einden stichtte Rosenwald in 1917 hot
Julius Rosonwald-fonds, dat hij! in 19.2§
door schenking van honderdduizend aan-i
deolen Seara Roebuck Co. tot pp '22;
millioen dollaar heeft vergroot; thans be
draagt dit fonds reeds 35 millioén dol
lar. Dit fonds wordt door trustes be-"
heerd, die de opdracht hebben het kapi
taal binnen 25 jaar na Rosenwald's dood
te verdoelen. Bovendien schonk Rosen
wald nog 3 millioen dollar voor de 'op
richting van negerscholen in do Zuidelijibe
btaten van Amerika; een evengroot be
drag voor een industrie-museum, in Chi
cago en twee millioen dollar voor de Uni
versiteit van Chicago. Uit dankbaarheid
richtte het bestuur der Universiteit in heit»
gebouw een Rosenw-ald-hall in, evenwel
zeer tegen den zin van den millionair, die
er absoluut niet van hield, geëerd te wor
den. „Ik wil geen monumenten, hetzij
binnen of bujiten het kerkhof" heeft dezo
groote man eens gezegd. Nog verleden
jaar heelt Julius Rosenwald een bedrag
van een millioen dollar aan de stad Bei'-
ii;n geschonken voor de oprichting van
een tandheelkundige kliniek voor kinde
ren. Voor zij'n dood had Rosenwald, die
tijdens zijn leven niet minder dan 50 mil
lioen dollar aan liefdadige instellingen
'had geschonken, zijn kinderen bijeenge
roepen en hen opgedragen een familie-
associatie te vormen, teneinde zijn lief
dadige ondernemingen voort te zetten,
hottestament, dat Julius Rosenwald heeft
nagelaten, is thans bekend geworden. Het
bevat o. a. de bepaling, dat vijff millioen
dollar van rijn kapitaal nan 3ovjet Rus-
rand moot worden gegeven voor de k'olo-.
niastie van de Joden in de Krijn.
Dichter„Ik wenseh geen betaling Voor
mijn gedicht. Het is meer bedoeld als ean
compliment."
Uitgever: „Sta me dan toe, u het com
pliment te retourneeren m'n waarde hoen."
Dorpsvoorzitter (tot om inenten musicus)
„De smid heeft de piano pias gestamd,
maar de snaren zijn verward geraakt,
dus denkt u erom, dat de witte toetsen
de zwarte zij'n, en omgekeerd." 1
Landrot: „Zij verwachten ons zeker,
- ze hebben 't licht opgestoken."
Inbreker: „Bij die arme drbnSmèlis"
niks te hal'e Piot. Leg dat bundeltje
bankbiljetten maar op z'n pahffp nèéri"
