I
N
ZATERDAG 10 MEI 1930
NIEUWE ZEEUWSCHE COURANT
ii;i
1
f IN HET KRAAIENNEST
Mr. Laurens Pieter van de Spiegel
[f DAVERENDE DINGEN 1
BOEK EN BLAD
i van OVER DE GF
FEUILLE'
D© gestolen goi
Van 't Binnenhol u a a r
Z a a n d a m.
Zew belangrijk waren do zaken niet
die .de Tweede Kamer op den eersten dag
Ha haar Paasühvacamtio te bdhaudplen
kreeg: Toch hebben d,e belangstellenden
in de politieke a,r,ena een prachtige, be
ginselvaste demonstratie inog.en aanschou
wen v;an de (3. D. A. P,
Wie voor zóó iets '4 gevo,el hieeft, zal
volmondig toegeven, dat h,et roierendl was.
De Bjataaf'sche: Pet.roleumniaatsohappij,
het machtige, nit,stck,end georganiseerde
en :aan duizenden nnenschen: arbeid] ge
vende lichaam, ve,rlangd|e toestemming van
de regiering tot,, het opsporen cn ontgin
nen van aardolie in de Molukk;en, op
voorwaarden .die niet pfwieken van dia
waarop andeirs concessie wordt vierleend'.
Dat leek eien zaak die toejuiching ver
diende nietwaar! Initiatief toib het ftan-
wxren van nieuwe brounen van welvaart
behoort aangemoedigd te worden, dunkt
ons, door den Staat.
Niet zoo dacht de S. D. A.P. Als één
man rezen de twintig broederen rondbm!
Alba.rda op, om te proteste.eren tegen deze
overeenkomst. Hun beginselen zouden an
ders in gedrang komen en wat moet ja
daar al niet voor doen. In massa stem
den zij tegen! f>ch|C,rml valt.
olgend tafe.roel speelt in Zaandam,
in rood Zaandam. De stad) van de hout
zaagmolens, lalkenhavens, Czuar - Belea-
lmisje, t Ka-iter-laant je en de Jan-schrokt,-
I ensiocnen-boulievard.
Ook hier opsporing en pntginning. Niet
door een maatschappij met een basis doch
door eenige hear,en inet 'n prafcociol en 'n
helde,mend» gravin. Niet naar petroleum
en benzine, mpar Jiaar n vat mpt goud en
edelgesteenten, in een grijs verschiet door
een lugnbc.ren kaper-kapitein daar nan de
schoot der narde toevertrouwd'. De eeni
ge overeenstemming die deze schatgravers
met de Baitaafsche hebben, is da uitgifte
van aandeeltjes, dus een kapitalistische:
inslag.
Ook hier was nlzoo voor de S. D. A. P.
eenzelfde motief' voor een beginsel -demon
stratie. Ook hier had een daverend' halt
moeten weerklinken en dan nog wel tien
maal dringender, daar de zaken, waarin
de vergelijking miet de Ba.taai'sch.a erg
ninkte, om' wantrouwen schreeuwden.
Niets was e.r echter in heit goede Zaan
dam van terughouding ie bespeuren bij
jie gemeentelijke autoriteiten. Welwillend
werd hhet opereeren op het stedelijk ter
rein toegestaan; politie-,agenten, rneit de
speciale opdracht hun lachen te houden,
stonden dag en nacht d'o op te graven
schatten „in de gaten te houden' cn .de
gemeente had niet geschroomd om< 50
p rocent („kapitalistische uitwas u,w naam
is, o woeker"!) van de tastbare resultaten
te eisolien. Deze tegenstrijdigheid' mag
men in liet roode k.am'p niet laten passeer
ren met. het nuchter constalteeren er van.
Neen, hier moet oen extra-partijcongres
voor worden uitgeschreven met anti-kapi
talistische ontsmettingsmiddelen en het,
voorloopig bewind in de met goud-bacillen
beladen socialistische gemeente zal moe
ten worden gevoerd door de twintig prin-
npieele volgelingen va» den heer Albar-
da want de uitgifte van do protocol-
aandeeltjes wordt anders voortgezet.
UITKIJK.
het voorhoofd van de dierbare do,ode en
zatte zich 'bij het bed neder.
Haar moeder, de «enige, die haar had
lief gehad, die alleen voor haar zoo. innig
nad verlamd te blijven leven, om' met. haar
■een leven van armoede en ellende tie, dra
gen, was dood. Haar strijd! w>a.s gestre
den, ja 'haar leven was «een voortdurende
strijd geweest, «en lijden, d'oor den dood
geëindigd. Zij was naar chn «eulwigcn
vader gegaan, na,ar de plaats, w;«ir geen
ri.kdom of armoe,dp bestaat.
„Nu", zeide de moederlooze, „is zi in
den hemel; zij beeft den hem.el verdiend'.
Zi, had haar liefdeplicht jegens haar
moedor vervuld 'en was nog armer dan
voorheen. Om de kosten van dlo begrafe
nis te betalen, had zij alles wat nog over
was het lange ziekbed van haar moc-
.VII
V,an dc S'ptiegel te Middelburg
Uit liet feit', dat de raadjpleiifiionafis en
de secretaris Van het land dienaren der
Staten waren, moet! mien evenwel niet
afleiden, dat zij geen zelfstandige mannen
mochten zijn. Integendeel, voor die tiwee
betrekkingen wedden da bekwaaimsten o,pl-
gczocht. Vooral van den raad|plensionaris
wea'd Vqreischt, dat hij leiding wist to
geven. De secrejairis der plrovinrie was
daarbij zijne rechterhand.
Het was voor de pjnoivincie van groot
belaag, clat de raadlptensionqris en de secre
taris het met elkaar konden vinden. Nu,
dat ging in den regel tusschen Va» do
Spjegcl en zijn bloedverwant, dein raad
pensionaris Chalmers, tamelijk wel. Wan
neer de raadpensionaris ongesteld of afwe
zig was, moest de seoretafis van hef land
voor hem invallen. De raadipiensionaris
kwam ad olpi jaren en zijn gezondheidstoe
stand liet dikwijls te wenschen ovtar. Zoo
doende was V,an de Spiegel' wel Verplicht,
veel te doen wat anders voor don raad
pensionaris was.
Den zeventienden A|pjrilï 1785 moest de
secretaris van het land in de Stlatfen
berichten, dat de raadipiensionaris wegens
ongesteldheid de vergadering niet. kon bij
wonen, waarom Van de Spiegel verzocht
werd, de leiding oip zich te jifcmen, „het
geen dezelve regpkotuouslijk a,anvaa,rd
heeft".
Chalmers zou niet meer in de Statiën
verschijnen. 12 Mei 1785 verzocht en
verkreeg hij zijn ontslag, dat hem werd
der ha,d need's ,veel doen verdwijnen.
moeten verkoop,en. Die. huis,heel' maakte
er haar ook opmierkzaapii op, dat zij, als
zij de huur niet langer betalen kon, naar
eau andere woning molest ontzie».
De bekende .straten, die zij met haar
moeder zoo dikwijls had doorwandeld,
kwamen haar vreemd, de gebouwen haar
duister cn onbekend voor. Do memsdhe»,
dis zij ontmoette, keken Vroolijk, allen
naddvu een doel, waar,voor zij' leeijden,
werden ergens ivleiwaclht, vonden fhuis
harten,d je voor h,eu klopten. Zijl alleen
was eenzaam cn verlaten, alleen met haar
zorg, verdriet ,en komlmcr,
Waarom; langer strijd tie voeren, dacht
zi„. Waarom goen einde gtemaa,kt aan dat
nopeloozio bestaan? Dot|h tjleclila voor een
oogenblik neefin die gedachten in haar op.
Het beeld barer moeder trad! toen voor
haar op cn zij bad God oml kracht, om
den strijd fe blijven voortzetitien. Zij'
koerde naar haar armoedige, koude, onbe
taalde kamer terug.
Kr behoort uieer moed to©, mini bet'
leven te dragen, dan het té eindigen; er
kwamen vele dagen van lijden cm gebrek.
Zij zocb.t naar werk, maar de tijidien
■iv,.ien slecht ,en honderd1 handen wureu
uattelijk bereid! elk aangeboden werk a.an
ie nemen. Zb' doorlas de kranten, sohreef
op elke haar plassende annonce, maar er
kwam geen antwoord. Eindelijk gelukte
net ha,ar eenige lessen te krijgen en, was
zy in slaat, om' zeer, zieer bekrompen te
leven.
Twintig jaren (ivurcn siedert den doo,d
narer moeder .verloopen en dilen langen
li,,d had zé in armoede doorgebracht. On
gelukkig- gevpielde zij zioh wiel niet, zij
was getroost in haar droevig lot.
„I)e hub reden om dankbaar te zijn,"
zeide zij na dit d|raevig verhaal tot haar
loelioo,rs'ter, „G,od ihjejei't kracht n,aar kruis
gegcviem en dikwijls, als jle nood! het
noogst was, was ook de ,rc|ddli»g na,bij' vn
kreeg ik weeree» pa,ar nieuwe, leerlingen."
Aan den »von,d van dien dag zat do
winkelierster op hhaar sopha en sprak zij
met zich zelve af, h,aa,r huurster voor
taan alle middagen bij zioh 1© vragen en
la onthalen op, alles, wa,t 'haaf koffie
tafel ,aa,nbood. i
Maar ach, wat ge,beu,rde er; /de winke
lierster w.erd a,a,ngatast door ilen typhus,
die juist in de stad hee,r.scih,enidl was.
Ilaar vriendinnen kwamen liaar niet weer
bezoeken en lieten haa,r aan haar lot over,
oang als zij waj-en dezielijde ziekte te krij
gen. Alleen de oudic, juffrouw kwam' dia-
gelijks, elk vrij; uurtje besteedde zij1, om
haan op te passen nu ',s na|c|bt,s sliep zijj
voor liet. bed der lijderes.
Hit krachtig gestel van de winkelier
ster zegevierde, over die ziekte on weldra
was zij hersteld. Niets kon haar nu meier
van haar nieuwe vriendin scheiden. Elkein
Zondagnamiddag bij mooi weider zag men
i-iden in den zoölogisclien tuin wandelen
en was de ou.de jufi'.roujw niet bezig meit
les geven, dan kon men haar altijd in .dlo
gezellige huiskamer achter den winkel
vinden.
De wangen van de le.e.rares begonnen
weer kleur te krijgen en ronder to war
den; zi, zag er tevreden en gelukkig uit.
De zonneschfn in haar leven, die haar zoo
lang ontbroken had, begon weer pp haar
levenspad te stralen en deiedi met zijlui
koesterende warmte den levenslust cn die
kracht herleven.
Kareï I de sofa.
lil oen Üer Ubrechtsche {Sfhdenlbin-Al
manakken vonden wij ander bovenstaand
oipischrii't een alllcjraardigst sfuk proza,
waarin de vele namen van sigaren, siga
retten e.d. zijn Vej'werkt. Men mlerkt hier
tevens, hoe sppedig tijdelijk zqeï' bekende
merken in het vergeetboek raken. Hier
volgt het bedoelde sfukZwiaar leunend'
in do weelde via» kussens, hat peinzend;
moede hoofd gesteund; in d'e Mqek hand,
■lag Kar dl 1 ojp( de sola van zijn eenvow
digo. doch smaakvol ingerichte werkka
mer en was niet gelukkig.
„Vriend", klonk z'n beschaafde stem
nu met vage moedeloosheid, „Vriend"-*,
Karei I is niet gelukkig. „Neen", ant
woordde Lo.rd Douglas, die tegenover heim
zat, allerbehagelijkst weggedoken in een
diepe fauteuil, „neen, Karei I is niet
gegeven met ban ppnsioen vla»; f' 4000,
benevens een extrai-ofdinair jaarlijks dou
ceur va» 333 pond 6 schellingen 8 groe
ten Vlaamsch (dat is f 2000) „uit consi
deratie van den I angdiuirigen dianst, door
hem, raadpensionaris Chalmers, gedurendo
omtrent 34 jajren in de affaires van deze
provincie gepnaesteerd". i
Er moest dus een nieuwe j'uadiptensioma-
ris gekozen worden. Nu wa,s het ©ene zoo
goed ails vaste gewoonte, dat bij overlijden
oi' ontslag van tien raadlpbnsianafis de
secretaris van het land to"t zijn otplvnlger
benoemd wea'd. Va» de Spiegel mocht ep
dus op' rekenen, dat hij tot den hoogste»
/post in dc provincie z'ou aangesteld worden.
De benoeming van een nieuw,em raadipien
sionaris had plaats den 22 Septembe|i', dus
ruim vie,r maanden na de ontsiagnam'e van
Chalmers. Wij moeten ons ovqr die lange
tijdruimte Verbazen. Het was cena buiten
gewoon gewichtige betrekking, welke zoo
spoedig mogelijk aangevuld mtoest worden.
Naar den persoon behoefde, men niet te
zoeken. Maar wie de werkwijze der Staten
kent, zal zich niet (tie zeer verwonderen,
dat hel toch nog zoo lang duurde.
Bij die benoeming kwalm' duidelijk aan
liet licht, welke grootje aichjting allen vlooi.'
Van de Spiegdl hadden. Eerst' werd beslo
ten, dat men weer een raadpensionaris zou
benoemen ap dezelfde instructia als zijn
voorganger. Men vond wel eenige wijzigin
gen geiwenscht', doch men oordeeldjei best,
daar niet aan te beginnen. Gelukkig maar,
want dan was het einde niet' te voorzien
geweest. Dam werd door dien licier Van
Lijnden, all's vertegenwoordiger van den
Eersten Edele (den Stadhouder) oiplgepierkf
i dat, hoewel Ipiarsonen, die viqcir qe»a benoe-
gelukkig" en hij staarde naa,r buiten in
de zware oude lindeboomen Van den
vorstelijke» tuin. „En *tjoch, Douglas, was
het vroeger beter! Mocht' het zorgeloos
dichte, leven, in Turanbjo dan gelukkig
heeten koest Robox, trouwe liond, en
konden zij allen het geluk dan bren
gen, wier levens nu needs als rook Ver
vlogen zijn
„Neen, neen!" spnak eindelijk Lo,rd
Douglas beslist, „het was maar goed dat'
de oude. Nestor. Giauac'lis ons uit dat
leven wegleidde, uit die melange, die een
mixture Was van High Liffe en een smtejiv
ipijperij en dat' gij U bej-eid vond om' de
worsteling te ondefnemen vloor z'n ge
weldig ideaal van, wercld.vj'öd'e". „Ja, en
toen mijn vriend, zijin we da» de gfnote
strijd begonnen still Robox - we
hebben geworsteld' tof ik Kapel I ben
geworden en jij m'n R.-K. premier, de
gansclie wereld ligt aan mijn Voeten att-
derworpien, we hebben de rassenhaat doen
verdwijnen m'a.arde geurenhaat is
daarvoor in de plants getreden; het leger
van Abdullah Pacha is opgetrokken tegen
de Khedive, zoodlat gansch Egypte weldra
in rook en vlammen staat, in Tupkije
smeult het gevaarlijk, dank zij' de macht
der gebroeders Car.avelli, uit R'uslamd!
dreigt beurtelings hef witte en gele ge
vaar. John Cotton de aVonfupjer is mach
tiger dan ik' en zet de sta,m| d'ap Stotopf
koppen op tegen mijn gezag. W,at, Dou
glas komt er dan van de wereld|Vredle,
wat van mijn schoon devies „Sem|p(er
Me'lior" zonder wereldgeui' T' „Ja, m'n
vriend", .antwoopdde Douglas, voor die
geslicht zal zijn, zWleji we nog oen
zware pijp te pooken liebblen". Midden
ouder deze sombere biesjppekingen werd
een ijlbode uit Amerika, aangediend'. „An
tonio", trouwe dienaap, wat is de nieuwe
ongelukstijding, die ge ons brengen komt?
„Sire! alle Bpazilaamtjes zijn in opstand.
Zij eischen zelf'geuir". Een oogenblik is
het toen den grootien hoer schor te mach
tig geworden cn tusschen z'n sa,memge-
iperste dippen door siste het „Serdar".
Dit lodijke woordi oohtep wordt hem dooi
de geschiedschrijvers niet in den mond
gegeven. Integendeel, zij schrijiv'em dat ook
bij deze tijding Karei I z'n zelfbeheer-
selling Verloor en vastberaden antwoordde:
„Welnu, wij kennen onzer pjlicht Viribus
Audax!" Spoedig na deze scene verviel
Karei I wedc,roim| in moedeloosheid! len
hervatte zijn eentonige klaagzang: „En
ook aan hef hof zelf, hoeVeel teleur stel
lingen moest ik er niet ondcirvindemDaar
heb je Muratti, do frouwe'loioze hovelingl
hoe heeft hij m'o niet b«di'og|en en jni'n
gedachten afgeleid, da Ariston mef zijn
verfijnde mlanicren dio zoo dikwijls After
Lunch bij me kwlam', terwijll de aangenamle
geur van zijn bouquet de kamer ver
vulde. En tweeimlaal! Douglas, heeft hij
me naai' liet leven gestaan, inie wille» ver
giftigen met nicotine. De eerstie] keer heb
ik alles bedekt m'et 'ti sum!a,t|ra,-dekblad
der 'liefde en ik deed die zaak in. den
dobfrlot. ,Je herinnert je hoe ik die mor
gen opgeruimd maar je toekwam' en uit-
riepiKyria,zi! ik heb het gevonden. He
laas mocht het hom! niet tot inzidht bren
gen." „De ondankbare! hadt, ge hem' daar
voor benoemd tot ridder in de orde Va»
Wa.ldorii' astoria!" En toch, Douglas, hoe
kau de wereld zoo> v'erst'okt zijn, dat! z'e
m'n geur niet allgem'een .aanvaapde» willen
Vriend, hoe is mijn geuf De 'fijnste,
antwoordde Douglas, opgetogen snuivend,
beslist de fijnste. „J;a, zoo zeg jij' en vellen
zeggen het nog; zooi zegt ook 'zij, mijn
trouwe gade, dia altijd' mijn troost ge
bleven is. Waar is zij thans, de hemielsehb
la Celesta Zij houidt haar Siest;a. Ach,
Douglas, wanneer zal ik eens pusten?
Heden niet, arme v'piend, wij mbetlen dade
lijk naar de uitvoering ten bate van het
Violet Crosa, miaap enfin, dat kan mee
vallen, die Hollander zingt e,r. Wie? J,ac.
Urlus, juist uw smiaak, ge hebt hem' wel
meer genoten Ach HollandDouglas,
herinner jij je hoe. goed ons ''t bezejek
daarheen gedaan heeft? Wij tweeën stjreng
incognito gewoon in een OLdenkotspjakje.
Jfa, 't was goed daar! En toen mint U
er. Als ik 't zoo eens zeggen miagl o(pj
z'n plat-Hollandschmen pruimt u daa,r
nog al. En nog lang zuffllan' Ze daar eikaap
anecdote's van Karejl I veftellen. Ze ver
geten niet ga.uiW hoe gij, toen de bopr
Unlpi, zoo duchtig verstopt was, hoe ge
toen 'persoonlijk na.ap Simon de Arts zijt
tiling in aanmerking kwamen, vollgens het
reglement niet bij de beraadslagingen en
de verkiezing tegenwoordig mochten zijn,
daaropi voor deze keer eeme uitzondering
gemaakt kon worden, wijl Van de Spiegel
zijnen dienst niet had aangeboden; hetgeen
werd goedgevonden.
Overgaande tot de benoeming, verklaar
de de heer Van' Lijnden, dlat hij' de» heer
Van de Spiegel verzocht, die betpiekking
opl zich te willen nemen. Graag, vbegde hij
daarbij, zou hij cenc hoogepe bezoldiging
da» de vorige raadipiensionaris genoten had',
willen verleenen, wape het niet, daf de
bekrompenheid dep provincial» geldmidde
len zulks beletten; ma.ar wannecp die pro
vincie ontlast zou zijn v'a.n het pensioen
Van den vorigen raadtaensioiiiaris, dan be
hoorden daarover voilgensi liet» delibcra-
liën te worden aangelegd.
Nu kwam Middelburg, aan het woord,
dat in gelijken geest sprak. Ook die stad
oordeelde het .alleszins gcw|enscht, dat den
raadpensionaris oene hoogere bezoldiging
werd toegekend, waapaan zij te liever zou
voldoen oan de edlelmondige handelwijze
van den heel' Van dc Sjpiiegefl', dli|q op geene
enkele manier ojp vepliooging had aange
drongen. En dan gaan de notulen Voort;
„Maar dat boven alles, de pedenen
w-aarom Hun Ed. Achfcb'. (dat is het
bestuur va» MiddclWurg) geoordjeeld heb
ben van deze z'aak melding te tooetiem
■maken, gelegen zijn in het' ernstig v|e,r-
langeu, 't geen Hun Ed. Aehtb. vast
stellen, dat alle derzelvcp miede Leden
niet hen voeden, om om| eene. duid(elijko
wijze, der zei vér bij'zonder en ongeveinsd
genoegen te kunnen betoon,e», d/aitj bij de
allezints hagehelijke omstandigheden, waar
gegaan our henr' een Clysma-sigaret te
laten gevenen ook' hoe gij zelf die» heer
Goedewagen gered hebt, toen deze dpeigde
te verdrinken in de Friesehe laai; urn. dam',
hoe gij v'a» Rossem, de ta'ouwo ppopter,
tot een huwelijk br.aoht, Met die ap|m,a
door droefheid' gebroken weduwe, ca zoo
het geluk ia haar levien terugvoerde. Ja,
ja, ilc herinner mijn Van Ndlle's gebro
ken weduwe, viel Kapel hemp in dei pede,
an'aar Capathanasis nog aan toe
wal geeft dat ailles. Stil vriend niet zoo,
ik zeg, waf geeft dati alles wanneer ik
verder machteloos ben Zal dit dam Wieder-
om een yan de vorstenhuizen zijn, waar
van de geschiedselirijVerS zullen zeggen;
hun streVen was edel, maar zij konden
niets bereikenen zullen de schooljongetjes
later geduldig en .eentonig de dno.elvige se
rie mislukte hearsehers vlam mijn geslaakt
opdreunen
Douglas ik hooi' het al: Karei de 1ste,
Kare 1de 2de, Karei de 3d©, Maja, Karei
de 4de, Natte Cadena, Karejlde ödje, Dpoge
Caidena.... „O, Douglas.,.' 't is toe of ik er
niet tegenop kan, of m'n hootó leeg loopt!...
vriend, ik.... ik ben mlaéhtciloos.... Douglas!
ik ben lek Zoo eindigde Karei I. In zak
en asehbak bleef Lord Douglas achtep.
Klagend blafte Robox, de trouwe hond.
J. Eabrieius „Baadje Kokelike".
Nu de gava der a/rtistieke waa»d)e|ering
niet langer alleen het bezit! is van een
kleine schare en deze vorm Van levens
verfijning doop steeds meer menscben ge-
waardeejrd word't, heeft die .rerfaimle1 van
de grootste (firma's de wegen dier bana
liteit mijlen vei' aebtjep haar late» liggen.
De beste bbeldendp en sohl'ijv'ende kun
stenaar, staan in diensti dep wereldzaken'
olm de aandacht' der mlassa te tjrekken
en da t qp! een wijze die verblijdt viejrjielf'ti
én oplvoedt.
Een dezer fipm(a.'s is die Van de erven
der Wed. V. Nelle. Nu was het wei-p
de bekende auteur J'. Eabjrioius, die als
ppemie vbop de gebruikers via» een der
van Nélle's ipfodueten een boek sohpieef
beviattende een de|el van hef wondere leve»1,
dat hot kabouterjochie1 Bantije Kokelik'o
onder de greote mensehen leiddlc. In eon
milden geest bloeit de fantasie van dén
schrijver o;p|en en schetst hij mieiti zuiver
ppoza, de verrassende avontluren van Bartje
waarvan de jeugd wél smullen moet; ojn
't eind mlet ongeduld uitziend naar de
volgende deelen.
Het jptaohtig geïllustji'eerdei én rijk uit
gegeven hoek is te blekom|en vlo,or zestig
etiketten V. Nelle's koffie. I
Dr. lliiddiesteii Slater „Dokter en
.g. Publiek". Ee» reeks actueele vpa;ag-
stuliken. Uitgave „Foreholtie"1 te
Voorhout. Inge. f2.50; gebonden
f3.25). I M II' 1 I
Geen mrensch is ga.arne ziek en toch,
hij doet er weinig voqr oml het nief te
wordenEn .als hij het eenmaal is, ge
bruikt hij lieVqr aRerlei middelen dan
de twee eenige goede n.'l. zelfvertrou
wen en een doktei'.
Geen m'ensch gaa.tl gaarne dood, maap
desondanks doet hij' vaak alles om! wel
gauw dood te gaan, Dat "zijn zoo, van
die inconsequenties in ee» mfe»söhenlevten
waarover het laatste woord nog niet ge,-
spjiroken is.
De tijd echter, dat de miediséhe wHenr
scha|p| alléén die dei' godien was, afgeba
kend en beiplerkt tot! dc binnein[kiaimle(rs der
.artsen, is onh<\rroeip(elijk voorbij! iWiat
soms zijn goede,. vja|uk echter zijn kwade
zijden heeft. 1 I 1 I
Tal Van doktoren zagen dan ook in, dat
voorlichting aan het plubliek niet alleen
goed en nuttig, ma,ar in de tegenwoordige
omstandigheden zelfs dringend noodzake
lijk was.
Dr. Huddleslon Slatep,. de welbekemdlei
én .plopulaire Rotter,daimsche geneesheer,
behandelt nu in hét liierbbVen aangekon
digde boek ini 33 hoiofdlstukkén, die bij
na 200 bladzijden vormen, tal van ac-
lueele vraagstukken, o.a.
De terreur va» den kok. T.e tfrissche
en te onfrissclie kleeding. Licha;imscul-
tuur. Massage en siptort. Natuurgenot cn
eerbied voop de natuur. Die hygiëne van
de straat. Waf is vies? Zwijgen ovep de
geheim,e ziekten? Handel in vrouwten. De
vrees vóór het huwelijk. Die vrees in
het huwelijk. Het Nieurw Malthusianisme.
in het Vaderland zig bevind, Hun Ed.
Mog. geluk geniet mogen, orni den be
langrijken post van Hoogstdepzelver Eer
sten Minstier t'e zien bekléeden doop een
Heer Va» wiens uitstekende eftvarenis en
hoedanigheden Hun Ed. Mog. zig met hét
hoogste recht de gpoofste voordeelten mo
gen beloven."
Zierikzee, Goes, Tolen, Vlissingen e»
Vere verklaarden allen, dat zij door d'e
Hoeren hunne Comtoittentiein, gelast wapen,
den heer Van de S)p|iegel te: Vepzoeken, het
raadlplensionariaat te- willen aanvlaarddn,
onder bedofte va» liepeid te zijn, dte bezioldï-
ging te verhoogen. Zoodpa de gddmidldellem
het toelieten of heit jpkinsiolen vjap da»' heer
Chalmers zou oiphouden.
Wiaiarna Van de Spiegel het wöopd nam,
om te Verklapen, da.t hij rneif de uiterste
aandoening, uit dc bovengeuoiemidfe advysen
gehoord (jad, dat d'o pellexie van allo
de Leden van Staat eenp'arig govaifep
wa.s opi zijn perso,o», tot het' bekleeden
Va» de gewichtige en aanzienlijke bedie
ning v,a,n raadpensionaris dezer provincie.
Verder zei hij, niet zonder hoopil ta zïjh,
dial HunEd.Mog. eerlang wijze en copda.te
maatregelen zouden nemen tot) herstel der
ingeslo||iien abuizen in den daeglijkschen
stijl v|a,n behandeling der zaken. En wat
die bezoldiging betrof, vqrklaardle hij (en
dlaifc kon hij, met het' volste recht doien,
dlat hij altijd het; belang Van het Vadter-
land hooger gesteld' had; dan zijn eigen
voordeel.
En door Ititet afleggen van den eed
had Van do Sjpiiegel de hoogste waardig
heid in do provincie .a,anv&apd'.
Door zijne verheffing tjit secre/tjajris Va»
De toegekueple» oogen va» hot publiek.
Ziekenfondsen. Stamd opbonden. Dure
■dokters. D;e apbthekap. Ziekenhuizen, enz.
Over al deze en nog heel viool andave
zaken wordt dooir dezen bij uitstiek be
kwamen, en in de practijk van zij»1 vak'
getrainden medicius buitengewoon pake din
gen gezegd. 1 i
En bij dat allés geen pji'eutsehheid of
goedpraterij, want wie dr. H.ud!ó!lestbn
Slater kent, weet' dat deze auteup niefc
gewoon is een blaid vloor den mond! te
nemen. Hij sp|a,art dan ook niets of nie
mand als het geldt de waarheid! omtpent
een of andere ingekankepdtel gewoonte pf
een volks-vérmpo(rdend misbruik. I
Al zal men liet niet altijd eens pijn
met den schrijVep er blijft voor ieder zoo
veel waardevols in dit boek, dat inien
het, eens gekocht, nood© zpjl willen mis
sen.
De verzof'ging v|a» het boek is uit
stekend. i
Hoe uitvindingen tot stand komen.
Het is epn feit, aldus Sylvester, "dat
do gewichtige avitVindlingen en ontdek
kingen dikwerf ha,ar oorsprong a,an bij
komende toevallige om'standigheidlen te dlan-
«ken hebben. Do Diuitschers vertellen b.v.
van Gutenberg, dat hij dien indruk van
een paardenhoef op een stoffige» weg
ontwaarde, w;a,t aanleiding zo» geweest
zijn tot do zegenrijke pitvinding van (l'o
boekdrukkunst. Iets dergelijks wordlt ver
haald van onzen Koster die dtoor hef zien
van afdrukken van gevallen houten let
ters in liet zand! op' hetzelfde denkbeeld
zou zijn gekomen. Die wijsgeer JKelwton
lette op den val van ,een appieü! cn leidid|o
daaruit de wetten d'er zwaartekracht ai'.
Een alchimist Böttdher, di» een jméngsel
tof vervaardiging van vuurvaste efeenen
voor smeltovens trachtte aanren te SbeK
len, ontdekte het porselein. Een hprloge-
makersleerling hield 'n brilleglas tusschen
duim .en wijsvinger pn was verbaasd!
over den omvang der naburige kerk
torenspits en de verrekijker- was uitgevon
den. Een Néurenberger glasblazer liet Mj
het gebruik van salpeter oernige druppels
op zijn brilleglas vallen en bemerktli
later, dat 't glas was aangegrepen en dof
scheen. Hiji trok vervolgens met vernis
lijnen op het glas, bevochtigde h«t laat
ste met salpeterzuur, waardoor net nat
gemaakte glas om) de kanten van het
vernis werd aangetast. Nad'af hot vernis
was verwijderd, bemerkte hij, dlat' da tee-
kening op een natten grond! yerhewen
zichtbaar was, en de kunst van etsen op
glas was uitgevonden. De lichte schom
meling van een kroonluchter in 'den. dom'
te Pisa bracht Galilei tot de ontdekking
der slingerwétten, die toen floor Huygeits
in de praktijk werden toegepast. De
lithographia dankt ha,ar ontstaan eveneens
aan een toeval. Een arme mlnzikant', Sne-
1 elder, was niejuwsgierig, om' te zien of
noten niet even goed in steen als in koper
worden gegraveerd'. Toen hij! een steen
had' toebereid, verzocht zijn mioeidler hem'
een rekening op te schrijven. Daar hij
pen nocli inkt had, schreef liijl deze. iiuf,'
zijn bijtend vocht op den steen, mot het
voornemen om' haar later over to schrij
ven. Toen hij eenige. dagen later dén
steen wilde schoonmaken, gebruikte hij
daarvoor salpeterzuur, en binnen w,einige
minuten stond het geschrevene verfloven
op den steen. Zijn qersta werk was na-'
tuiurlijk hief opsmeren van drukinkt °m'
cr een afdruk vau to nem'en cn do knust'
der lithografie was aan den gang. Ten
slotte nog een ander voorbeeld. De win
kel van den tabakshandelaar LaniJly 1°
Duclin in Ierland werd' dbor brand! ver
nield. Terwijl hij ontroostbaar was en
morde over het verlies zijnen* aard'sche
goéderen, bemerkte hij', dat arnie lieidlen
ijverig bezig waren om' de snuif te verza
melen, die uit de verbrapdlei tinnen bus
sen was gevallen, ofschoon zijl oogen-
sehi.alik door di-e hitte beldlorvcn was.
D,or nieuwsgierigheid aangedreven, ont
dekte hij, dati zijl zeer aan geuriglhéijd)
had gewonnen. Hij zette zich over zijn
verlies heen, opende een amdlera winkdï,
onderwierp zijn snuiftabak a,am een verhit-
lingsproces, gaf ze een zonderlingen naam'
en was binnen weinig ja^en ee» rijk' mum,
dank zij het 'toeval, w'a.arin hij zij1» onder
gang had meenen te zien.
het land en later tiot »a,ad|plensionari9 va»
Zeeland was het aanzien Va» Van' de
Spiegel ten zeerste giestiegen. Niet alzoo
zijne leVensvreugde. Dat lag ten deele
aan de betrekking. Want hoewel' de bledde
ministers oen Zeer eierVol almbt bekleedden,
toch durfden de Staitlen hen wel eens
laten voelen, dat do Stalen do soiuvferein
wiaren en dat do heide ministers in hun'
dienst stonden. Zelfs een ma» ais Van da
Spiegel, voor wion toch «Ren den giroot-
sten eerbied hadden (hetgeen hij zijne
benoeming tot raadjplensionapis zoo tiréf-
f'end gebleken was), moest dat miefermla-
len ondervinden i'n den tijd', dlat hijl secire-
t'aris van het land was. Hij hoeft! toen
wc loens .a;an een zijner vfri;e»den ge
schreven „Zoo- ban ik niet lange» dienen.
Maar dat Van de S|p|iegel zooi weinig
vreugde beleefde, lag vöopal aan den
ongelukkige» toestand des Vaderlands, dati
door vrecselijke burgertwisten vaneen ge
reten werd. Iedereen kent dien strijd
tusschen de twee partijen: de Patriotten
en de Prinsgezinden. H'et lege}' wlaa Verj
wiaarioosd; de vloot- nog e}ger; de finan
ciën van dei Republiek en van bijna alle
provinciën, vOiopal van Zeeland, waren'
schromelijk in de wlaj. Maar in pjlaats
dat er gewerkt werd om' in dien treu
rige n toestand verbetering te Wrongen',
werden alle krachten; Verbruikt en mis
bruikt in ellendige ondqrlinge twisten'.
Die. strijd iB da» ook de IdoSdstfajid der
Republiek geworden.
L. DE KOK.
(Wordt Vepybtgd).
Bureaux van Redactie en
Telefoon Interlocaal No.
Bijkantoor MIDDELBU
GROOTE WAARDE
VAN PUBLICITEIT
ZOMERTIJ
Wij ltcrinnrren onze lea
Sn dan nadit van 14 op 15
nacht dus) dc Zomertijd bc
Zet daarom' margenavom
ken één nar vooruit!
Het communisme in
Stoiten.
De plotselinge oplaaiiïng
toUnistische aicitie in do V
ten va» Noord-Amerika U
Maart van dit jaa,r werdi
geeft ons aanleiding, oml
ling Va» d© comta'unistiself
de .Vereenigde Sttaen na
schouw te netoien. Toen in L
het jaar 1927 het Brifschel
Buitenlfandsche zaken kenl
een eomMunistisehe '.aetie, I
draden naajr Ataterika htil
i de Amarikaansche ministej
landsehe zaken Kellogg de
geering hiervoor, maar il
kringen mjaakte men ziel
over de Britsehe angst vc
nisme. Een dergelijke goginL
't bolsjevistascih. gevaar koil
kort nog steeds in de Ve
waarnemen. Kenmerkend
kaansehe o-plvatting onrttreil
was de uiteenzetting van f
va» de „America» Fodgrat I
toen in Augustus 1929 del
in Engeland bij de toen I
kiezingen de overwinning bl
dent Green zeide, ddt in f
Staten de soeiaal-detnioca'atiisi]
reden van bestaan had, om
reden dat deze niet plaste
structuur van het) land.
vormen in de Vereenigde I
a.p|arte klasse, mhar ieder bj
dat land een gelijke „Ch
Maart zijn velen in de Ve
omtrent dit ip(unti van mieeL
en worden zij ten cxplzichtel
Kwinistiseh gevtaar vóel waal
wijl nu een overzicht van dl
van het communisme.
1919: Stichting Van d|
sche ipjartijl van Noord-Ai
rooralsnog voornamelijk bes
imtoigreerde buitenlanders,
stander Van het comnmnisL.
Amerikaan sche element sta
tegenover de nieuwe pjrrtij.l
deeld in federaties voor dJ
talen t gr o epenComlmjuni&feinl
in te dringen in den paidil
„Industrial Workers oil 1
welke ongeVeer 25.000 ledtel
1920President Wilson f
oototoïunistische jtartij1. Uifjl
den commtanistisehen invfloej
noemden vakbond. (I.W.W'il
1921Het I. W.Wi.
digden naar heti eerste coj|
roode ,arbeiders-iniernationail' I
ter bij! de internatiionaile ail
Nieuwe ofplriehting vian de pal
bers ConnutLnist Vel
dem. cofnitmimistiseheii in vlo
W. W., wauruit do georatiI
treden j en gedeeltelijk over J
ttooer gemtatigde „Anierieaaii
Labor' Het X. W.Wl is
mumistiseh. IXe
traicht miet Lebuljd Vjaai de j
vakveffeenigingen te stichtej
zeecr weinig suöcès^
1923: Het ledental van L
(Communist) Hajrtaj''groeit! I
1924: I>e kieirnen van ee
tiscbe vakVejreenigingen w«
deerd en beveit wondjt gea
<x>mtrministen moeten tr,acbt
staande Amarikaansclie va!
Vian Amierican Federat.
°(P{positie3eden te v'erkrijgen,
wmmunistischen invloed tel
jgI
Want Dave was niet zool
sleurd dooT den woes ten stil
wiel dadht. Hij geraakte in I
>an dreef later als een blokl
diuhte riet,' dat langs dien cl
juist tegenover de plaaits.l
Barry bad beengedragen. e|
tegenwoordigheid van geest
bet riet vast te klampen enj
uj'eer doodt dan levend', nraa'
aiur later, toen Barry en CaJ
den anderen kant van die i
"verlaten, kwam er een Siou-
viator te balen. Zijn ving L
gezien, dat er een man lagl
riet, miaar voorzichtig en scf
Indianen zijn, ging hij niet t
Dave, maar keek eerst eenl
Tond.
v Hi> zag niemand, baalde
bet riet uit, ledigde zorgVu
ken en droeg h-etnv op zijn tu
<tere Indianen, die in bet boa
zq wendden all© midldeleni
kenden en na, een poosje b
bewustzijn. Hij. bevond zie
