NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR GEHEEL ZEELAND
dit Blad
weekerij - HILLEGOM.
mentuin!
DIT BLAD VERSCHIJNT: DES DINSDAGS
DES DONDERDAGS EN DES ZATERDAGS
HENDRIKSE Co's BANK N.V.,
HE COURANT
ÏHOONMAAK-
)TUW DIENST
f2,—
Dit nummer bestaat uit twee bladen. (Eerste Blad)
BUITENLAND
BINNENLAND
UIT ZEELAND
VLISSINGEN
MIDDELBURG
NUMMER 35
ZATERDA8 22 MAART 1930
26stb JAARGANG
en een bankbiljet
I vereen igend-e met de
|t vonnis der rechtbank
endie, dat bij geen van.
Jan feitelijk 'berouw ge
let hof het tegen hen
pVestigd'. Ook -wat ibe-
levenstonge gevange-
Ikoersen
19 Maart 1930-
Rome 13.06Vsr
Bazel 48.27
Kopenhagen G6.771/*
Stockholm 67.—
Oslo 66.7f>
Praag 7.40
i en VtRPACHTINGEM
15 percieelen bouw ent
|kers.
k, het oude gemeente^
on- en winkelhuis en erf,.
■"joonhuis en erf, Jonkers.
15
estiaal, He Kok.
J-ie, De Kok.
d, heerenhuis met koets-
fenstal, groofce mbes- en
Irbist.
per honderd.
dm, ros, wit, enz. 4,
n
«2,-
„1,50
le soorten 5,
„4,—
"4U
per stuk
fO,20
n 0,10
n 4
„0,25
«0,25
„0,20
„1,50
en den prijs per honderd stuks,
i prijs besteld worden,
in postwissel of onder rembours.
NIEUWE ZEEUWSCHE COURANT
Bureaux van Redacti» en Administratie i Westsingei 75. GOES;
Telefoon interiocaal No. 207, voor Redactie en Administratie.
Bijkantoor MIDDELBURG, Markt t en 2 i Telefoon No. 474.
Abonnementsprijs f 1,90 por drie maanden, bij vooruitbetaling!
Advertentiën van 1tot6 regels f0,90, elke regel meer f 0,151
Contractregelprijs, te beginnen bij 500 regels, beduidend lager
Üg'èüTE WAARDE
Vei* PUBLICITEIT
WORDT BELEZEr
IN ALLE KRINGEI
Ter gelegenheid van het Veertigjarig Priesterfeest
van onzen H.Ew. Deken P. G. W.VAN DER AA
1890 22 MAART 1930
ONDER de Priesters die vandaag in het Bisdom
Haarlem jubileeren behoort ook de HoogEerw.
Heer P. VAN DER AA, Deken van het Dekenaat
Middelburg en Pastoor van Sint Jacobus te Vlissingen.
In Vlissingen zullen de Parochianen zich opmaken
om hunnen Pastoor bij zijn Veertigjarig Priesterschap
te huldigen en hem dank brengen voor al wat hij in
geestelijk en tijdelijk opzicht gedurende meer dan twintig
jaren met heerlijke toewijding en zich gevende liefde
voor hen heeft gedaan. Ook onze Courant heeft reden
tot verheuging want zij heeft het voorrecht, den
Jubilaris onder bare Commissarissen te tellen. In deze
hoedanigheid heeft Deken Van dek Aa het lief en leed
der Courant gedeeld. Maar als er dagen van zorgen
waren, dan gaf de Deken zich en wist hij voor te gaan
met wijzen raad, immer wijzend op het goede doel en
zóó moed insprekend en richting gevend voor de toe
komst. De Raad van Commissarissen is dan ook vervuld
met gevoelens van dankbaarheid en stelt er prijs op,
aan deze dankbaarheid uiting te geven door de erken
ning van al het goede wat hij aan Deken Van der Aa
verschuldigd is, en jubelt met al degenen die de zegen
rijke werking van den Jubilaris kennen en ondervinden.
In blijheid en dankbaarheid bidden wij God, dat Hij de
krachten van den Jubilaris schrage, diens gezond
heid versterke, hem jaren spare in zijn schoon en
verdienstelijk priesterleven en hem heen leide naar
den gouden priesterkroon.
GOES. Pastoor L. DOLLE, Pres.-Commissaris.
S9-229H
De „Goesehe Crt." heeft gist'er onze
rectificatie op haar artikeltje over de
Hulster-subsidie-kwestie gedeeltelijk over
genomen, waarvoor wijl erkentelijk zijp.
Niet dankbaar aanvaarden we het (argu
ment waarbij onze meenimg over het anti
papisme van de achttien tegenstemmers
bestreden wordt. De „Cr. Crt." zegt n.l.
dat de meeste tegenstemmers he|t,zelfde
hadden gedaan wanneer de subsidie eiem
bijzondere niet-katholieke school had1 ge
raakt. Dit argiufmfent imtoers zegt niet
veel, omdat het eene anti het andere anti
niet uitsluit. Spoken, zien we niet maar
wel Pappenheimers, onze Pappenheimers,
die we o zoo goed kennen. i
Een gedeelte van onze opmerkingen
heeft de „G. Crt." helaas niet geplaatst en
dat betrof de rechtzetting over helt mlalle
relletje tegen de Bossche rechtbank, dila
Roomsch recht h'oven Nederlandsdh recht
heette gesteld te hebben. Onzja collega,
die bli,khaar eenigszins in z'n nto-ag zat
m'et de beslissing van den Hoogen Raad',
ontwijkt ons op dit piunf, oml de scher
mutseling voort te' zetten onder een „inge
zonden stuk", dat precies «p| tijd (dat1
gebeurt niet vaak!) haar bereikte. In dit
onderschrift krijgen wij dan nog eens 'n
generale repetitie van een nedhterlijke
grofheid en een juridisch ooilege, dat
aannemelijk moet maken dat wij: ten on-
n-riite in een lach schoten toen de „Goesche
Crt. sprak over een verkrachting van de
grondwet. .We zouden weer mlet een glim;-
&eh hebben volstaan indien dit lesje in
na ïonaal recht niet zoo druk doorspekt
s met t woordje „roomSch", waarin wijl
poging tot generaliseeren zien, die on-
tegen-cXge.aMd<>et' Vaal4^r
niet onaardig zijn geweest wanneer da
,,G. Crt." nog even met dien voorlichter
haa doorgeredeneerd en met hem: tot d|3
conclusie was gekomen dat katholieken
niet in landsbetrekkingen benoembaar zijn,
waardoor de verdediger dier grondwet tot
overtreder werd.
NEDERLANDSCU-INDIÊ 47, LEENING 1930
in stukken van f 1000,f 500,en f 100,
Inschrijvingen op deze leening-
worden tot Maandag 24 Maart
tot den koers van uitgifte ad 96 °/o
gaarne aangenomen door
GOES
ENGELAND
Rebellie in de arbeiderspartij.
Naar het zich laat aanzien, heeft de
waarschuwing van de socialistische minis
ter Henderson in de vergadering van de
parlementaire arbeiderspartij: aan da re
bellen vau den linkervleugel, dat zijl beter
zouden doen de partij te verlaten, indien
zij voortgaan mtet dwarsbbomen van d© re
geering, weinig effect gehad. Want thans
heelt de linkervleugel een amlendement
voorgesteld op- de oorlogsbegrooting, die
a.s. Maandag aan de orde komt, om' het
leger met 100.000 man te vermindereu en
zij moet vast besloten zijn do stemming
daarover door te drijven. Op de vergade
ring van de parlementaire arbeiderspartij
had minister Henderson duidelijk gezegd,
dat dit lijnrelcht inging togen da regee-
ringspolitiek, die ontwapening bij interna
tionale overeenkomst tracht te Verkrijgen.
Wordt het amendement doorgedreven, dlan
is het zeker, dat disciplinaire actie tegen
da rebellen zal worden genomten.
AZIË
dc mlarsch van Gandlii.
Gandhi heeft een- gebeim'zinmgen brief
gpkregen, die afkomstig he'et van Indische
revolutionairen.
De afzenders verklaren erin dat zij drie
jaar lang hun krachten zullen wijden aan
bet versterken en inrichten van revolu
tionaire genootschappen in het geh'eele
lano, waarna zij1, vrij' zullen zijn, op* 12
Maart 1933 den burgeroorlog uit te roe
pen, indien de ongewelddadïge m'athoöe
gelaaid heeft.
De verkrachting van de grondwet beeft
bestaan in het feit (aitijid volgens de
„G. Crt.") dat de Bossche rechtbank
president tegen 'n vrouw mbet hebben
gezegd: „Het is geen gemengd huwelijk,
u leeft volgens de Kerk in overspel, u
hadt beter ongehuwd kunnen samenleven,
daarmee hadt u tenminste- kunnen op
houden".
Het is ongetwijfeld een krasse uitlating,
maar van wetsverkrachting is toch geen
sprake, onrdat da,arvioor noodig is de over
treding v,an een wetsverWad. Onze wetten
zijn echter op het terrein der vtijp liefdja
niet positief, doch negatief. Zij' ver Wie
den niet en bepalen zich alleen tot aen
nie t-er kenning. .Wie zich daarom
van dit negatieve niets aantrekt, kan nieit
beschuldigd worden van wetsverkrachting,
maar hoogstens van het niet achten der
wet. De olifant is hiermee re-eds terug
gebracht tot een geit-. Nog Verdere reduc
ties volgen. Bedoelde rechter bedrijft im
mers zeil' de vrije liefde niethijl gaf
er ook geen bevel toe (ziet u de geit reeds
slinken tot een haas?) hij ried het zelfs
niet aan m'aar m1 een de diat het beter
was. Bovendien gaf de rechter dia mtee-
ning niet in een rechterlijke uitspraak,
doch in een boelichting oml die bewuste
vrouw een situatie duidelijk te maken,
waarin zij1 door inaonsequemties gekoroten
was. 'n Klein vliegje, 'n langpootertje
blijft thans nog over en dat kunnen we
uiteindelijk nog zijn scherp steekwapantje
ontnemen (het beestje zal er aan sterven)
door te Verklaren, dat die rechterlijke
m'eening tegen de katholieke opvatting is.
De „G. Crt." is naar wijf constateerden
het zooveelste slachtoffer geworden van
een pa-mflettenschrijVer, die mlet miejer ijlv'er
dan rechts- en wetkennis, een anti-Roomisch
broihuiurtje de wereld inzpnd. Het zou
Tweede Kamer.
Oiveiziohit.
In de zitting van Donderdag kwajmj aa»
de orde het ontwerp tot wijziging van
d;e Arbeidswet.
De eerste spreker, dhr. Boon (RW.)
merkte op dlat de aapleiding tot het in
dienen van dit ontwerp is geweest de
.bekende kwestie van de petroleumkachels
van Jamin. De firmlai werd in het geïïjk
gesteld, en inplaats vtan het foutieve ar-
heid'sWesluit te wijzigen, wordt nu de- w-et
I daarmee in overeenshetaknmg gabrjafoht.
Spr. acht dit in strijd met onze sfcatajfisi-
rechtelijke beginselen en bovendien met
artikel 55 van de Grondwet, diat een Zoo
vèr gaande delegatie van bevoegdheid niet
toelaat.
De heer Drop (s.-d.) aanvaawdde iedere
Wijziging, die de Arbeidswet kan ver
sterken. Hij' tmteende, dat ons staaitsroksht
toch ontwikkelt in de richting, die hier
wordt aangegeven.
Do heer Aalberse (r.-k.) zei, dat de
VeiRgheidswet een vieel grootere delegatie
kent, dan hier Wondt Voorgesteld. Do
Hooge Raad mlaakte alleen tot, diat in
da Arbeidswet de bepiaRng ontbrak, dio
in de VeiRgheidswet wèl Voorkwam' en
die voor deze delegatie noodig was. Het
hier voorgestelde brengt oen veel groo
tere soepelheid in do Arbeidswet. Spr.
begreep daarom' toet, dat er zoovele be
zwaren zijn aangevoerd en bestreed uit
voerig dón heer Boon en betoogde, dat
de rechtszekerheid in de voorgestelde pege-
Rng groot is.
De beer SlotemUker de Bruine (e'.-h.)
achtte de voorgestelde delegatie zonder
twijfel noodig in het belang van w'erk-
'gevers en arbeiders.
Do heer Ejortenhorst (®.-k.) wenschte
een niet-amlbteRjke instantie tusschen1 den
minister en den belonghebb|elnde, die in
beroep, koanlt.
Dhr. Joekes (v.-d.) bleek voorstander
van de wijziging, evenals mgr. Nolens,
hoewel de laatste cietoge twijï'ël opperde
over d'e rechtszekerheid Van de geadmini-
streerd'en.
Dhr. Schokking (b.-h.) was tot de con
clusie gekomen, dat het ontwerp1 niet
in strijd is mlet de Grondwet; de hewr
Beum'er (a.-r.) bleek minder zteker op-
dit punt.
Minister Verschuur* Verdedigde het ont
werp, dat z'. i. toet tot aimtbteRjke wille
keur zou leidten. Voor de dioor mi. Kor-
tenhorst bedoelde instantie voelde de mi-
nister wel iets. I I
Na de bezwaren door m|r. Boon geuit
weerlegd te hebben, Verklaarde dez© laat
ste, voor het ontwerpi te zullen stelmta'en.
Tot eindstemming kwam het echter nog
niet.
Met 73 tegen 16 stem(m|en nam da Ka
mer gisteren de "Winkelsluitingswtet aan.
Tegen stetold'en (mfet de Rberalen: twee
anti-rewolutijonnairein, db alnti-pajpisten en
dhh. Wijnkoop en Braat.
Ook de wijziging der Drankwet kwatml
er door evenals het Wetsontwerp toit
wijziging der Arbeidswet. I
Be geloofsvervolgingen in Rusland.
In de gromte zaal vjafn het Concertge
bouw te' s Hertogeinibbsch, welke geheel
'gevuld was, is een protestvergadaring te
gen de godsdienstvervolgingen in Rusland
gehouden, onder leiding van de com'm-issie
van samenwerking der verschillende stan
den. Ondier de aanwezigen wape» de bis
schop' van 's Hertjogenjbösc'h, m'gr. A. Die
pen, de öoinlmiissaris dar Koningin, inr.
'dl*. A. van Rijc'kevorsel, leden van het
gemeentebestuur, vale priesters en ver
scheidene autoriteiten. Het wloord werd
gevoerd! door pater J. Colson tot Nuth
©n prof', dï. A. Steger, Rd van de Eerste
Kamer. Er werd een tele-gpaml naar den
lóaus gezonden en Voorts werd oen motie
van. protest aangenom!em. Daarin wordt
o.m. dankbaar erkend, dat de Nediedrnd1-
,sehe regeering blijft weigeren officieel®
betrokkingen met Sowjet-Rusland aan te
knoopen.
Voorts worden de hoop en hot vertrou
wen uitgesproken, „dat zij' al het moge
lijke, ja het bijna onmogelijke ziajl doen
rechtstreeks of zijdelings alleen of
met andere regeeringen, naap haar het
best zal d'unken, om' aan de artn'e bevol
king aldaar de reddende hand' te reiken."
Mgr. Diepen sppak het slotwoord.
Ook in vele andere Voornam© (plaat
sen werden dergelijke protest-betoogingen
gehouden.
Over wederinvoering van dc doodstraf-
Dei zienswijze van
minister D' o u n e r.
Op. vragen van bet Eerste- K'aim'er-Rd'
Van Voorst tot Voorst:
1. Is de minister niet ran oojivlieel,
dat op schrikbarende wijze de openbare
veiligheid van stad en land vermindert,
onder meer bRjkende tot de moorden van
de laatste mlaftnidien te Voorlhurg, Den
Haag* en nu wederom' de jalfbohulw'eRjk©
moord! te Bennekoml?
2. Acht. de minister het thans niet
plicht, mhatregelen te beramen tot het
verkrijgen Van meerdere VeiRgheid, in
het hijzonder op1 de buitenwegen, en tof
het overwegen va-n Verscherping vim
straffen, op1 misdrijven in onze wet ge
steld, bepaaldelijk tot wederinvotering v;an
da doodstraf
heeft de (minister van Justitie geiantwootrd
1. Ook de ondergeteekende is onder
den indruk van de opzienbarende misd|rijL
ven tegen het leven, die in betrekkelijk
korten tijd elkander hebben opigetvolgid.
Toch betwijfelt hij1, of, indien men de
zaak over een wat ruimer tijdsverloop
ziet, van een „vermindering op: schrikba
rende wij'Ze van de openbare veiligheid
van stad en land" mbet wtorden gespro
ken. De 'beschikbare statistische gegevens
althans wijzen niet in die riohting. De
cijfers toch van de strafirechteRjike ver-
oordeelingen ter zake van doodslag (art.
287 Wetboek vam Strafrecht), 'doodslag,
gevolgd, vergezeld of' Voorafgegaan door
een strafbaar feit (an*t. 288) en mbord' (art1.
289) over de laatste 10' jajrert geVen, Ver
geleken bij d'en toestand van die jafren
1911/13, indien m'en diaarbij' tevens reke
ning houdt mtet den ibevtoJkingsaain'wijs, een
beteekenend-ei stijging toet te zien. Voor
zooveel men deze cijfers zou wtraken, om!-
dat zij slechts betrekking hebbten op' mis
drijven, die door een VeaxwdneRng zijn
gevolgd, moge Voorts zijin Vertnleld, da.t
ook het index-cijfer Voor de gewelddadige
levensberoovingen onverschillig dus of
ter z'ake al dlan niet een verooHdeeRng
is gevolgd toet bepaald ongunstig is:
voor 1924 t/m'. 1928 is het, indien men
rekening houdt toet den bevolkingsaan
was, resp. 76, 93, 103, 88, 117 (1911/13
100).
2. Dat misdrijven, als hier bedoeld','
door veiligheidsmaatregelen afdoende zou
den kunnen worden voorkolm'en, durft da
.ondergeteekendfl niet aannemen; hij mloet
er zich dus toe bepalen en beschouwt
dit hij' voortduring lals Zijn taak, de vei
ligheid zoo hoog mdgeRjk op' te voeren.
Wat aapgaat het repressief opfcredem,
moge de ondergetelekende opmbrken, dat
de scherpte van de bestraffing slechts
in beperkte mlate van d'en wletgever af-
hankeRjk is. Zoo kan, indien m'etoj de in de
wet neergelegde tolaximtam' straffen verge
lijkt met die, welke door den reiöhtea" wor
den uitgesproken, ook zbnder Wetswijzi
ging die eisch van scherpere h|est!raiïing
zeker nog veelszins Voldoening vinden.
Voorts speelt Voor de beoopdeeling vlan
de scherpte der .bestraffing die bestraf
fing nn in haar geheel genomen' niief
minder dan de zwaarte der straf, ook de
zekerheid vOn de oplegging 'daarvan ieen
rol.
Van d'e wederinvoering van die dood
straf! heeft d'e ondergeteekende zich bij
herhaling als een voorstanden" doen keln-
nen, echter niet op utiKteitsgrondien, doch
als eisch der gerechtigheid. Zoodra hij dus
jaag aanne|mbn, dat een in geno|agZa!ine
m'ate veldwinnende oVerttoging aia|n'wiezig
is, diat ter voldjoening aa» de gerechtigheid
fie doodstraf weder [behoort tel wbrdlen in
gevoerd, komt de aangelegenheid voor ham!
iu een nieuw stadium'.
't VcJci'landsclie paviljoen tc Antwerpen
Het Nederhmdsche paviljoen op de
Antwèrpsche tentoonstelling zal 12 Mei
dus een goede veertien dagen na da
officieele opening .van Je wereld-expo
sitie geopend worden. Dit zal' gepaard
gaan met verschillende feestelijkheden,
welke door tal' van Nederlandsche en
Belgische autoriteiten zullen worden hij-
gewoond. JDes avonds zal een ••groolJ
banket plaatsvinden, waaraan meer dan
driehonderd personen ziul'len deelnemen.
Wering van Iniitenlandsche ornnim'uinisteU
De „N. R. Ct." meldde Donderdag
avond, dat de oostelijke grenzen van
ons 1/ind onder voortdurende bewaking
van dè niaréchau.sszc zijn gesteld, tca
einde aan ongc-wensehte gast 'n het bin
nendringen te beletten. Voor dez'o grens-
icbrpsen zouden al te verloven voorioopig
zijin ingetrokken.
Aan de grens bij Hardenbei-g zou een
troepc.ommunisten hebben getracht, ons
land binnen te komen, in verband waar
mede de politie was versterkt.
Bij informatie, die „D:e Maasbode" te
bevoegJer plaatse inwon, is gebleken,
dat er inderdaad, in verband met zekere
aanwij'zigingen omtrent plannen- in reven
ltati'Onnaire b'uiten'andsche kringen, .eemiig?
verscherpte waakzaamheid aan de ooste
lijke grens is geweest. Tot alarmeerenie
berichten, als Vovcjiverondde ^oo
zeide men 't blad hostaal echter
geen aanleiding. Trouwens de datum,
waarvoor die maatregelen waren ge.no-
men,.ligt al weer e.enige dagen achter-ons
HET PRIESTER-JUBILE
VAN ONZEN HJ5ER.W. DEKEN.
Heden is het de dag, dat vóór veiörtig
jiareu onze lioogearwaaird'e Diaken tot
priester werd gewijd. In intieimlen kring
zal de jubilaris dit feest heden Iferdenken.
De officieele viering vloor dia plarolclhie
is bepaald' ojpj 4 -em 5 Mei a.s. NaldCre
bijzonderheden hopen wij' over ©enigen tijd
tg kunnen gewen.
Ruim' twintig jaren oefent Dieken Van
der Aa zijn herdep-ÏÏjken arjbeidi hier reeds
tot en d'at op een wij'ze, die ha'in' de alge
meen© achting en Refidte deed verwerven.
Den sympathieken priester nog vele
jaren
Een excursie.
In \'rerband imeit de inrichting van het
„Goithische Huis" te Goes toit mluseum,
bracht Woensdhgtalilddag de burgem'aester
van Goes, de heer G. A. H'ajeiniius, mat
■enkele obmlilté-leidiem van dlat a.s. mluseium,
de heeren J. van Balleigoyeai dia Jong,
gem'eemite-secretards, F. G. C. Rothuizen,
üirecfenr Va.n ge|inteemtelwerken, L. H. vau
Berk, dlireclteur* van d«n Keuringsdienst
van Waren en J. de Kruijlber, ggm^eentie-
arChiV,aris, eein bezoek aan het Stedelijk
Musejulm' alhier. Ziji werden oartvangen en
rondgeleadl dloor den burgelmteeater cn dim.
conservator van het Museiulm! De inrich
ting em organisatie viel zeer in den snfaiah,
terwijl al het saaimlgab'rachte verre de ver
wachtingen der Goessehe heeren overtrof.
Men vond dit een „acht Z&euiwsch" en.
tegelijk „overzichtelijk" Museu(ml, dat iu
aUe opziohten zeer „naVolganswajard" was,
om: de Woorden van den heer Hajenius aan
te halen. (VI. Crt.)
Het schoolmuseum voor Zeeland.
Onder de jongere instellingen: in Zee
land. neetolt het op de Nieuw© Haven
te Middelburg gevestigde schooRnhEeuiml
een voorname plaats in, al (mbcht de be
langstelling, zoowel' financieel als daad-
werkeRjk, nog Wel grootea* zijh.
Dezer dagen hebben wij' wgder eens
een bezoek gebracht aan het mUseuml
(dezh naam' zou eigenlijk betier in toon-
kam'ers kunnen worden oimigezet) en! daaa*-
voor was Zeker aRe [aanleiding, omflajt
het aantal zaken zich geleideiRjk aan tot-
breidt en zoo waren er nu vootrl het ©erst
modellen van schiooljmleubeien aangebracht
door de fïrma KooymlansMes tot Wij-
chen. Een tweetal stellen sehooillbankeR
vond' er een goede plaats. Het eene stel
bestaat tot Valste banken, die eethltjer in
verschillende grootten door de firma wor
den geleverd. De andere zijn bankein, die
op drie verschillende grootten Verstel
baar zijn, wat ons zeer praotisch voor
kwam. Een bijpassende lessenaar -vooa?
den onderwijzer mlaakt een soRden indruk.
Ten slotte zond' dez'e f'irmia eiau nieuw
schoolbord in met twee openslaande bor
den en een Vast, Wajardioioj: 5 sohirij'fVlakkein
ontstaan, die het miogeRjk mfaken tcokenin-