NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR GEHEEL ZEELAND
lil
DIT BLAD VERSCHIJNT: DES DINSDAGS
DES DONDERDAGS EN DES ZATERDAGS
HENDRIKSE& GO's BANK N.V.,
Sovjet en godsdienst.
feuilleton
De brief van den dood
NEDERLANDSCH-INDIË Vh LEENING 1930
IOVER DE GRENZEN
NUMMER 34
DONDERDAB 20 MAART 1930
26*™ JAAR6AN6
NIEUWE ZEEUWSCHE COURANT
Bureaux van Redactie en Administratie i Westsingef 75, GOES;
Telefoon fnierlocaai No. 207, voor Redactie en Administratie.
Bijkantoor MIDDELBURG. Markt t en 21 Telefoon No.474.
Abonnementsprijs f 1,90 p«r drie maanden, bij vooruitbetaling»
Advertentiin van 1tot6 regels f0,90, elke regel meer f 0,16 j
Contractregelprijs, te beginnen bij 500 regels, beduidend lager-
8£®3TE WAARDE
WA* PUBLICITEIT
WORDT OELEZEK
IN ALLE KRIN6ET
(Slot)
Met de wet van .8 April 1929 wend
het aan de religieuse organisaties Ver
boden, zich mröt dingen bezig te honden,
die niet van uitgesproken godsdienstige»
aard zij». Zoo werd bet den geloovigen
b.v. verboden vereenigingea tot wódeirzijd-
sche ondersteuning, weldadigheids- ai' on-
derwïjsvereenigingen te stichten en te on
derhouden; het godsdienstonderwijs is
vanzelfsprekend niet toegiestaa» niet a'lee»
jn de staatsscholen, doch ook in particu
liere scholen, afgezien van enkele spe
ciale theologische onderwijsinrichtingen,
waarvan de oprichting afhankelijk is van
'jde toestelmlming vlan de overheid.
In Mei Van hetzelfde jaar werd het
artikel van de grondwet waarbij de schei
ding van Kerk en Staalt is vastgelegd, re-
dactionneel op een Zeel' duidelijke wijze
veranderd. Vroeger n.l. luidde dl artikel:
„de vrijheid v'an de godsdienstige en anti
godsdienstige propaganda, is allen burgers
gewaarborgd". Na de nieuwe redjacitie
luidt het artikel: „aam alle burgers wórdt
de vrijheid van den religieusen eere-
dienst en der anti-godsdienstige propagan
da gewaarborgd", m.a,w. terwijl de anti
godsdienstige propaganda toegestaan is, is
het den geloovigen niet meer geoorloofd
voor hun religieuse overtuiging propa
ganda te miajken, doch slechts de vrij
heid van eeredienst wordt hun wettelijk
De omvang van de anti-godsdienstige
propaganda kan .door de Volgende cijfers
en gegevens duidelijk gemaakt worden.
Het dagblad de „Zonder God (Bezibosj-
nik) werd in 1923 tot begin 1928 in
(20.001.000 exemplaren verspreid, bet tijd
schrift, dat sedert Januari 1925 onder
denzelf'den titel Verschijnt, tot begin 1928
in een oplaag van 1.3 millioen exemipja-
fen, terwijl terzelfder tijd meer dan 2
anillioen exemplaren van nie.t-|p|&riodieke,
anti-godsdienstige brochures verspreid we
den.
In 1929 Waren er 89 anti-godsdiemstige
seminaries, 93 anti-godsdienstige cursus
sen; aan de universiteit in St. Petersburg
(Leningrad) is een bijzondere ah-ti-gods-
'dienstige „universiteiten" in belrijf, ter
wijl in het loopende jaar een bijzónder
anti-godsdienstig theater geopend zal wor
den in Moskou.
Thans heeft het dagblad de „Zonder
God" een oplage van 350.001 Ojp| grond
van een, naaT het heet, vrijwillig verzoek
der „werkende leden" zijn in talrijke ste
den kerken en kloosters gesloten en ver
anderd in theaters, apbeidërsalulbs, biosco
pen, restaurants enz. In tajlooze gevallen
werden, heiligenbeelden „en masse" Ver
brand. Vele groote steden, Zooals Salmara,
Chiarkow, Achangelsk, Kaluga, Krasno
yarsk, Tverj enz., besloten alle keckkiolkken
weg te nemen en ze te laten omfslmlelten.
De Sovjebpers berekende, diat men o|p[ die
manier meer dan 300.030 ton mleiaial ver
krijgen Zou, diat voor industrieele doelein
den gebruikt kon Worden. Het gemeente
bestuur van Tjerv heeft besloten aan ker
ken en bedehuizen geen eleetrisch licht te
leveren. De aan iedere» bezoeker bekendé
Isaaks-kBlhedrael wordt in een anti-gods
dienstig museum' veranderd en haar klok
ken zullen op'gestoblten worden. Ei- gaat
nauwelijks een dag Voorbij, waarop de
Sovjet-pers niet tafeewtere van dergelijke
berichten uit de móest verschillende deden
van het rijk brengt. Het flraptppntslte was
misschien, dat Kerstmis in geheel Rusland
niet gevierd werd, ksrstbootmien mochten
niet wörden jaangestoken en dat op deze
hooge feestdagen alle fabrieken werkten,
de ai'beiders zijn - Voor zoover men de
Sovjet-pers gelooven mlag ojpf de ge
wone wijze op het werk Verschenen.
'De Sovjet-pers stelt in haar oomfmem-
taren op deze feiten de situatie zóó v'oör,
alsof het volk, voornamelijk de fabrieks
arbeiders, reeds stetrk inlet een antigods
dienstige» geest doortrokken is en de be
strijding der Kerk niet alleen rustig ac
cepteert, doch zelfs rechtstieeks eisc-ht.
Deze 'beweringen zijn echter in strijd
met de talrijke artikelen in dezelfde pers,
d'oor A. FIELDING.
(Nadruk1 verboden).
85)
„Altro! Tutt' aliro!" Di Monti"s gelaat
vlamde van hartstocht, „nooit! Voor een
zekeren tijd, ja! Ik zou je je zwlaren last
hebben laten dragen, doch je wist, dat
ze haar lot dubbel en dwars verdiende!
Ze had met mij gespeeld!" Hij1 trilde zicht
baar van woede bij' de gedachte eraan.
„Maar mocht je haar al betreuren, en
spijt hebben, over hetgeien je diefedi, ik
rou. je alles vergoéd hebben. Alles! Ik zon
je meegenomen hebben, wég van wroeging
i"11 leed naar een wereld van ejfkjpf
vv' enkel warmte en liefde."
Monti herhaalde den zin in zijn mte-
ease moedertaal. „Un mUndo di lucte,
^3n hartstochtelijke
mder woord glanzen en leVen.
3- nielde .voor haar neer en kuste in
waarin voortdurend van de gevaren spra
ke is, die de „socialistis he opbouw" van
de zijde der doelbewuste en handige werk
zaamheid der geestelijken van ade con
fessies en Secten bedreigen.
Verder is het opvallend, dat eir in de
Sovjet-pers zelf' geklaagd wordt oven' bet
feti, diat de leden van den c»;mim!uiiistiscben
jeugdbond (Konsoïniol), die reeds volgens
'zijn statuten uitgesproken anti-godsdien
stig ingesteld is, slechts 3 o/o lid is van
het „Verbond der Godloozen". „Waar
blijven de andere 97 o/o" vraagt de
„Pravda."
Een rondvraag, die einde 1927 in een
bijna uitsluitend door fabrieksarbeiders be
woonde Voorstad van Moskou, pnder de
leerlingen Van de 2e klasse (ongeVeer
overeenkomende Imtet ons gytmtoasiupr of
II. B. iS.) ingesteld werd, oVer de Waag,
of ze aan God geloofden, nagr de kerk
gingen enz. bewees, dat ondier de jongens
22.1 o/0 ,en onder de móisjes 53.9 o/o
deze vraag bevestigend beantwoordde. On
der de tegenwoordige Verhoudingen in
Rusland is dit percentage der leerlingen,
dat positief tegenover den godsdienst staat
zeker niet als te laag te beschouwen.
Ee|» deel der jeugd blijft dus nog trouw
aan bet geloof. Intusschen schijnt d'e strijd
tegen Men godsdienst in Rusland dóór
het, volk in het algemeen «ven passief
opgenomen te worden, als dat ten oplzichte
van de overige geweldmlaaltltegelen der
communistische dictatuur het geval is.
'Alleen op 't platteland wordt hier en
Haar sterk Verzet gehoden ea dit is dan
ook de reden dat de godsdienstige ge
voelens, Volgens de laatste besluiten, daar
eenigszins ontzien móe-te» wordlein. De toe
leg is echter om in 't algemeen over
drie jaar alle kerken en bedehuizen ge
sloten te hebben.
in stukken van f 1Ü00,f 500,en f 100,
Inschrijvingen op deze leening'
worden tot Maandag 21 Maart
tot den koers van uitgifte ad 96
gaarne aangenomen door
GOES
V Schoolstrijd.
Do „Goesche Crt. van gisteravond
kwam gedeeltelijk in verweer tegen het
geen in ons nuimjmer van Dinsdag ander
bovenstaand opschrift schreven.
Het blad geeft als volgt zijn meaning
weer
„O. i. hadden de Statenleden, plh-e in
1921 A gezegd hebben door de r.k. land
bouwschool to subsidieeren, in de afgeloo-
pen week B. móeten zeggen nadat gebleken
was dat het in 1921 vastgesteld nub'sidie
niet toereikend is. Als m'en ean daad ver
richt dan dient men ook alle konsekwen-
ties, welke uit die daad mochten Voort
vloeien, te aanvaarden. We dee-len dus
de m-eening der tegenstemtuers niet, en we
achten het standpunt van de vrijizimnig
depfocraten, het eenig juiste. Dit houdt
natuurlijk niet in, dat wé ons met het in
1921 aanvaarde principe kunnen vereemi-
gen. Met den heer V. d. jWart en |met de
„Miidd. Courant" achten we het noodig,
dat vak-onderwijs in een streek waai' een
gemengde bevolking woont (het percen
tage der menging is niet ,van averbeer-
schenden invloed!) neutraal en dus mlet-
seotarisch is.
Het is niet onmogelijk, dat niet-r.-k.
landbouwers de school in Hulst mijden,
omdat er iedere weck zes uren r.-k.
godsdienst-onderwijs wordt gegeven. Daar
om achten we subóid-ieering van deze
school, die een monopolistisch karakter
draagt, ongeoorloofd en uit den booze.
We kunnen begrijpen, dat de „Nieuwe
Zeeuwsehe Courant' 'de r.-k. school te
Hulst gaarne in leven wil houden en dat
het blad voor het subsidie ijvert. iWe
begrijpen echter niet, dat onze r.-k. collega
z n pleit ten behoeve van het voortbe
staan der school zoo weinig zakelijk in
kleedde. Het is gemakkelijk schrijven
vervoering den zoom' van haai zwart
kanten kleed. Sibella bewoog zich niet.
Er kwam' geen toenadering, maar ze
wendde zich ook niet af. Haar oogen
rustten droom-erig op dat trotsche, ge
bogen hoofd. Op haar gelaat lag een
vriendelijks doch afwezige trek. Het Was,
ah hoorde ze een verre muziek, Waarvan
iédere toon herinneringen aan Vreugde en
liefde opriepaan vreugde, dié voorbij
en liefde die dood was. 'Met een zuicht
scheen ze tot de werkelijkheid terug te
keeren, en dadelijk week alle Varteedermg,
die in haar geweest was. Di Monti stond
op, de verandering in haar aanvoelend,
nog voor ze sprak. Maar hij was een Vol
hardend strijder. Hij gaf het niet op.
„Keer je niet van me af', pleitte hij.
„Luister naar. je hart. Lalat je hart, dat
mï'i bemint je-den weg wijzen, dien je vol
gen moet. Laat het voor mij' pleiten.
Liefde kan alles vergeven behalve gebrek
aan liefde."
„Mijn hart bemint je niet", sprak Si
bella op «en toon, Waaruit hij begreep dat
dit haar laatste- woord zou zijn. „Ik
„Hei is schandelijk", maar daarmede be
wijst men niets en men overtuigt er niet-
katholieken niet mede.
Het geheel® artikel van onzen r.-k. col
lega mist zakelijke overtuiging omdat het
uitgaat van vooropgesteld katholiek recht,,
en omdat men er uit lezen kan: „Wie a.an
dit recht tornt- is anti-papist".
O.i. ooquetteeren de katholieken de laat
ste jaren irnaar al te veel, te pas en te
onpas met dit vermeend anti-papisme."
Heel erg -eerlijk is de „G. Crt." op het
eind van haar betoog niet. Onza domclusi-e
dat het schandelijk was, werd wel degelijk
getrokken uit de stellingen die- eï aan
voorafgingen. Stuk voor stuk weerlegden
wij de motieven die de tegenstanders
naar voren brachten en hadden weinig
'moeite -om apn te toonen, dat die motieven
bedenksels waren, -die bemantelen moestem
wat d-e Staatkundig Gereformeerden -onbe
wimpeld zeiden, n.l.„we zijn er tegen
o;m'dat het een roomsche schooi is."
Ons artikel ging niet uit van katholiek
recht hoe slim' is die wending bedacht
doch va,n wettelijk recht cn moreel
re-cht. Over het eerste soort recht zullen
we geen dispuut opzetten (de rustige
atmosfeer mankeert daarvóór in «en pole
miek wa;ar gejwerkt wordt met bet belee-
di'gende „seetarisch") wel gaan we even
door op het moreele recht, dat ook d-s
„G. Crt." gelukkig erkent. Dat was er
dan ook ontwijfelbaar door liet besluit
der Prov. Staten van 1921. Het zou
alleen opgeheven zijn geworden, Wamneier
de tegenstanders vOn thans hadd-cn kunnen
a-antaonen, dat het onderwijs aa» de land
bouwschool ni-et deugde; dat de bestaans
grond vervallen was of dergelijke door
slaande redenen.
Dat kon echter geen der achttien hoeren
en to«jh stemden zij tegen. Wat steekt
hier dan anders achter dan anti-papisme
Niet te bewijzen is ook dé bewering,
dat de katholieken te pas cn te- onpas het
anti-papisme er bij halen en -het voorbeeld
van de „Goesche Crt." om! dit te illusfcree-
ren n.l. het bekende ge-val van den Bos-
schen rechtbank-president, die een vrouw
grof bejegende, is al he-el ongelukkig. In
ge-en enkel katholiek blad lazen wé ooit
dat de verontwaardiging te-gen die lomp
heid als an-ti-papisme werd aangeduid, wel
weten we dat onze toonaangevende orga
nen, het gedrag van den president afkeur
den. Anti-pa.pdstisch in dit geval was
alleen het relletje van zekeret zijdé om
het voor te stellen of helt vonnis na die
grofheid in de zaak dier .vrouw geveld,
het Nederlandsche recht geweld aandécld1
(de „G. Crt." maakt er n.b. „Verkrachting
van de Grondwet" van). Anti-p»pistiseh
was het omdat iedereen kan Weten, dal Öe
Hoege Raa-d liet vonnis der Bossche recht
bank bekrachtigde en geen redelijk mleoisch
zal toch gelooven, dat de in. overweldi
gende meerderheid nie-t-katholiebei Hooge
Raad, Roomsch recht bóv-en Nederlandsch
recht, stelt. Laat zulke sprookjes in he
melsnaam over aan zeker soort pamflet-
listen"!
Tenslotte nog rechtzetting van 'n paar
onjuistheden. Er Wordt geen zes uur
godsdienstonderwijs in H,ulst gegeve-n,
maar slechts drie unr, in dien zin, dat het
per klas één uur per Week wordt. Dit
godsdienstonderwijs wordt alleen gegeven
aan de katholieke leerlingen en Voorts
kunnen wij met klem verzekeren, dat' het
bestuur dier school, ook op ander terrein
■er zorgvuldig tegen waakt, daf ieïnland
in z'n 'overtuiging gekrenkt Wordt. De
vergelijking met de Goessdbe school
dit brengt -de „G. Crt." nog tegen „de
Zeeuw" in 't geding gaat daarom in
alle deden op.
.We hopen da.t de „G. Crt." ridderlijk
genoeg zal zijn opi onze rectificaties op
haar artikel een plaatsje in haar kolom
men te ge.ven.
Mia, ha tan a Gandhi.
|Er is den laatste» tijd in het Oosteln,
heb van je gehouden ,ja; mhar dat was Be
reden ni-et, dat ik je hielp ontvluchte»,
toen ik dacht dat je Rosé gedood haft.
En dat wiist j-e opk 1"
Zij deed een stap in zijn richting, maar
niet omdat ze toenadering zocht. Als een
aanklaagster stond ze daar.
„Je wiist, dat de eenige reden, w'aaronil
ik je helpen zou, mïjh geloof aan mij»
eigen schuld Was. Ik vóelde mó móde-
pliichtig. omldat ik je jaloezie geprikkeld
had-, je verregaande jaloeiziie, Waarachter
geen liefde school; all-eien trots!"
Pointer heek op zijn horloge.
„Het spijt m-e wel", sprak hij, waarop
de twee menschen hem' aankeken, alsof
ze een gesprek hadden gevberd op dien top
van d-en Mont Everest en zich niet konden
indenken, dat eenig mensdh-elijk weztón
zich in hun om'geving bevond, „maar ik
taóet u verzoeken, nu heen t-e gaan Miss
Scarlett. Ik hob n tajaar even v'an eenige
feiten op de hoogte willen stellen." Hij1
'drukte op -een echel. 'Een politieagent
kondigde aan, dat «en taxi de jfc-me
wachtte. i
voornamelijk in Britsch-Indië een opstan
dige beweging, of beter gezegd een na
tionalistische streving ontstaan, welke nu
haar hoogtepunt schijnt te nadienen. Meit
spanning ziet de Wereld uit na,a|r den
uitslag Van -den begonnen strijd, welke
in de eerstvólgende dagen tot groote ver
rassende ontwikkeling kan leiden. Er is
een wrijving ontstaan tusschen bfehk en
bruin. Is deze wrijving op- het oogenblik
groot genoeg, of zal deze zoo groot wor
den, dat een half werelddeel in vuur en
vlam wordt gezót? Wie zal daiarUp ant
woord kunnen géven? Twee groote móch
ten staan tegenover elkaar. Aan de eene
zijde zien Wij den Vice-Roy (onderkoning)
vaar Britsoh Indië, gei'uggesteund doolr
het machtige Albion mót zijn nuchtere
kanonnen, vliegmachines -eln even.ueel gas-
bominen cn een vollm|aakt stelsel v:a'n mo
derne oorlogstechniek. Aan de andere zijde
staat een sobere figuur, een eenvóu-dig
Indiër, een mystisc'he Oosterling, e,ea per
soon met een eenvoudige, een armte levens
wijze, mlaar mót groote levenswijsheid,
iemand mót een stalen wil, volkotafend
begrijpend de psyche Van den Ooster
ling, Mahatmla Gandhi, eenigszins belich-
m-en van een Oostersch land. Wie is da»
toch die kleine, -eenvoudige, 61-jarige m»n,
die zich opwerpt tot leider van eea paar
honderd millioen talenschen? Moge het
volgende den persoon van deze» Ooster
ling. M-ahatma Gandhi, eenigszins belich
ten. Gan-dhi werd geboreh den, 2d-eto- Octo
ber 1869 te Panmand»». Reeds op- 12-
j-arigen leeftijd huwde hij Kasturboi- Na
overwinning van Vele mioeiïij'khedeln ko'n
hij zijn studies in de rechten Voltooien en
vestigde zich, echter voor slechts korten
tijd ials -advocaat. Spóodig trok hij zich
weer terug uit het openbanje leven. Hij
leidde een zeer streng en sober -bestaan.
Gandhi eet nooit imeer tjan tweemaal
per dag. bij zonsotplgang en zonsondergang.
Nooit gebruikt hij' alcohol, thee of' koffie.
Eenige jaren geledieu leed hij' aan een
ernstige -darmontsteking, toon hij getracht
had alleen r.a.uw Voedsel te nuttigen. Hij
sl-aap-t op een lap-, welke hij' op den Vloer
heeft uitgespreid. In de stad Ahmiedab-ad,
aan. den oever -van de Sabarmati-rivier
stichtte hij een klooster. Ashram-plaats
van vrede. Bij zijn werk kan hij1 Tekenen
op- -den voll-en steun en algeheele toewij
ding van zijn vrouw Kasturboi. Zij deelt
geheel zij» sobere levensopvatting. Zij
draagt 'zelfgeweven klederen, een -een
voudige klgaddar, en trekt aldus door het
land om a.an de op-heffing van haar broe
ders -en zusters krachtig mede te werken.
Alles wiat het echtpaar Gandhi bez'at,
gaVen zij aan de armen. „Wij zijn allen
dieven", verklaarde G»hdhj „wanneer wij
dingen aanneme», welke niet noodzake
lijk zijn voor ons onmiddellijk gebruik.
Het is een eenvoudige grondwet van de
natuur, dat dez'e genoeg Voortbrengt om
onze behoeften te bevredigen. Als nie-
in'and meer neeimlt, dan het laaiidleel, dat
men toekomt, don is er geen aaimbiele
meer in de. Wereld en zal niemand Va»
honger ster.Ven." Opk inz'aie het huwe
lijk huldigt Gandhi zeer strenge principles.
Hoewel zólf op zeer jeugdigen leeftijd
gehuwd, is hij heftig gekant tegen kin
derhuwelijken.
De strijd Van Gand'hi tegen het' Emgel-
sche opperbestuur of juistea' uitgedhukt
zijn strijd voor d-e vrijheid en den voor
uitgang van Indië (dianrmlede willen wij
niet z'eggen, dat Engeland dezleln Vooruit
gang tegenwerkt) 'duuurt reeds lang. Hij
propageerde aanvankelijk de idiee van non-
coöperatie (niet-sam'enwerking) mót de Eg-
gelsch-en, als gevolg waarvan verschil
lende Indische ambtenaren hun ontslag
uit Engelschen staatsdienst nalmén, de
kinderen van de staatsscholen werdie» ge
nomen alsmede de hulp- van de Engelsche
(rechtbanken wórden géwó'.gerd. In dien
tijd werd Gandhi tot nationaal dictator
benoemd. Als zoodanig adviseerde Gand'ii
om te weigeren belasting te betalen. He
vige onlusten, welke hierop- te Cbauri-
Chaura plaats vonden, waarbij- Verschei
dene dooden en gewonde» vieleh, waar
onder ook verschillende Emgelscheu, deden
Je spnaning zóer stijgen. Kort hierop
Sibella aarzelde. Ze reikte den deffoctiv'e
niet de hand- tot afscheid. Ptotseling
drong het tot haar door, Wat dit alles te
beteekenen had. Het was liaar duidelijk,
dat ze misschien graaf di Monti Voor
't laatst als vrijl mla» gezien ha'd.
Toen het meisje opstond, volgde de
graai haar Voorbeeld. Zijn half opge
rookte cigarette viel op hét vloerkleed,
zónder dat hij er iets van merkte.
De tw-ee jonge mónsohen keken elkander
aan. Hier viel de wereld Voor hen weg.
Hiji maakte een gebja»r Va» toenadering,
doch zij- w'aerde hem; af terwijl za met
een zachte gebroken stem1 sprak
„Eens, toen we afscheid namfcn, helb
ik je mïjh liefde bekend, Gi-ulio; nu,
is me niemand móer overgebleven, Ojm
van te houidien." Een schok voer door haar
heen, toen ze haar hoofd afwendde, en
zonder op te kijken het vertrek verliet.
Di Monti was doodsbleek. Er stonden
tranen in zijn trotsche, koele oogen. Hij
pinkte ze weg, richtte zich hoog Dp,
maakte een beweging, als om' een gordel
recht t-e trekken en keek Pointer aan.
werd Gandhi, na plaatsing Van eenige
heftige artikelen in „Young India" begin
1922 gevangen geno-m'en eln tot zies jaar
gevangenisstraf' 'verooirdeeld. .Tijdens Zijn
gevangenissehap werd de pórt-ij' van da
Swiarajisten op-gericht, welke zich ten doel
stelde de bevolking staatkundig -op- te voe
den. o-m aldus Indië te doen geraken tot
een, dominion. Overigens handhaafde de
leider Van dez'e partij Dis, de principes
van Gand'hi. Gandhi werd intusschein van
wege zijn slechte gezondheidstoestand uit
de gev!angenis ontslagen, mlaar zijn rol
wias nog lang nie-t uitgespoeld. Zijn a|etie
werd nu geheel ingericht op die Wederin
voering van d'e huisindustrie (spinnewiel)
welke millioeu-en tolenschen Van dén hon
gerdood zou redden en voorts op- d: af
schaffing van dó kaften. De bevolking in
Britsche Indië is namelijk ingedeeld in
verschillende kasten. De laagste trap van
d-e -bevolking is de paria.. Geen Hindoe
mag een paria aanraken. Deze is die ver
worpeling Van d-e moaltsehaplpij. Diat de
invloed van Gandhi niet móet worden
geringschat, tmoge hieruit blijken, dat in
verschillende gebieden van Britïch-Indië
de paria reeds met de gewone Hindoe is
gelijkgesteld, en diat in eten land, waar op-
Vattingen cn toestanden zóo sterk door
de traditie worden bepaald. De levenstaak
Van Gandhi is -echter de vrijmlaking van
het land van vreemde invloeden, in casu
de vrijmaking van het Engelsche gezag.
Een van de hoogtepunten van de actie
de onafhankelijkheid Van het Indische Rijk
was wel het congres te Lahore in d-e
Kerstweek Van het afgelooplen j-aar. De
actie tegen den overheerschei' weidt voor
namelijk bepaald door d-e civiele onge
hoorzaamheid. Diezó beperkte zich vooir-
hands tot de weigering Van betalingder
landbelasting en tot een lageieren tege» liet
zoutmonopolie, ooor het (overhalen van
zeelieden om het ingevoerde zóut niet te
lossen, verder doo-r het weigeren van d#
'betaling Van de zoutbelasting, hetgeen
reeds geschiedt te Katbeawa», en het win
nen van zóut uit het zeewater. Eiea apder
deel van d-e actie strekte zich uit tot het
weeren Van huitenlandsdhe wieef'sels en het
bevorderen van de eigieu industrie (eigen
spinnewielen voor d-e bevolking en dragen
van zelfvervaardigde weefsels). Bij betoo
gingen te Gale-utta werden groote hoeveel
heden buitenlandische Weefsels op een
brandstapel gelegd en Verbrand. Toen de
politie ingreep; en dlaardtooi* onlusten ont
stonden, werden Gandhi en e,ón andere lei
der Karin Sankjar Roy gearresteerd, «iaaki
later weer Vrijgelaten tegen betjaling van
een. -boete Van 1 rupei. Vioor dien aanvang
Van het congres te Lahore had Gandhi
zich «enigen tijd uit het politiek-e leven
teruggetrokken iojm zich dooir Vasten en
overwegingen op- dón strijd voor te be
reiden. Gandhi zólf is van hot woord
„strijd" zeer afkeerig. Imlmlers dit woord
houdt in het begrip „geweld", en Gandhi
verklaart zich z-eer duidelijk tegen het
geweld: „Wij kunnen onze qn-afhanke-
heid bereiken, niet door diegenen, in wie
iwij -de belemlmteriaars Va» onz-en apimlae'sóh
zien, te intimiJeeren of te dood-en, mlaar
veeleer móeten wij onze tegenstanders
nxóit zachtheid en geduld bejegenen". Op
het congres werd een nejolutie Van Gandhi
aangenomen, w'aarbïj idieze zijn afkeuring
uitsprak over den 'bota|aa»slag op den
trein Van den onderkoning, Lord Irwin.
Tevóns werd op- dit óongres eien moeie
verworpen van de -extretoistisclie elemen
ten, die Voorstelden alle contact met de
Engelschen te Verbreken, eén eigen, regee
ring uit te roepen en eeu. algemeene sta
king te proclanióeren. Op| dit cbngres,
waaraan -door 20.003 nationalisten werd
deelgenomen Verklaarde Gandhi no-g: Per
soonlijke gewelddaden kunnen nooit tot
Vle vrijheid voeren." Duidelijk bleek bij)
d-ezen uitspraak echter ook, hoe talrijk
liet -aantal extremisten onder die nafcio|nar
listen zijn, die vleugel van de „partij",
welke er mlaar op- los wil slaan. (Is hiel
de invloed van Moskou niet merkbaar).
Typisch Oostersch ving den brief aan (in
Europa sjptak món van ultimatum), wel
ken Gandhi schreef aan den onderkoning,
en wlaarin hij1 invoering Vain Zelfbestuur
„Eibben-e?" snauWd-e hij. „Bellairs wist,
dat ik in zijn atelier was, mlaar ik heb
dien kerel gedreigd, h-ern te zullen, doo-
-den, als hij een Woord over mtjn aanwe
zigheid daar diurfde zeggen, toen ik hoor
de ,dat mian haar dood gevonden had."
PointeT nam! niet de moeite, hem1 te
antwoorden.
„Hierheen, astublieft. Er móeten no-g
eenige bewijzen Verzameld worden, voor
het h-eele geval opgehelderd is," sprak
hij.
„En de handboeien aangedaan Worden?"
vroeg di Monti, het hoofd in den nek.
„Maar dan toch zeker niet om' mijn polsen,
beste vriend-."
„H et eind van deze zaak is zeer .nabij,
graaf di Monti" herhaalde Pointer rustig.
Het gelaat van den Italiaan verstrakte
zirb, alsof alle spieren gespannen waren,
doch zonder verder een woord te zeggen
ging hij dtoor de dubbele deur naar Poin
ter's tweede vertrek, dat weer bijna geheel
ingenomen weTd door een groote tafel,
niét stoelen er dicht om'heien geplaatst.
(Wordt vervolgd.)
