NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR GEHEEL ZEELAND
DE
I
I CINEMA THEATER 2
HOOGVERRAAD
DIT BLAD VERSCHIJNT: DES DINSDAGS
DES DONDERDAGS EN DES ZATERDAGS
HEERENBAAI
HENDRIKSE Co's BANK N.V.,
sumkefl 11
De ongeziene wereld of het leven
na den dood.
go es
HANDEL EN LANDBOUW.
BUITENLAND
DE BALKAN
Naar J. GEENSE
CHINA
Winterteenen
KLOOSTERBALSEM,
BINNENLAND
echte friesche
ZATERDAB 25 JANUARI .930
26stb JAARGANG
NIEUWE ZEEUWSCHE COURANT
Bureaux van Redactie enAdminietratiei Westsrngel 75, GOES.
Telefoon tnterlocaa! No. 207, voor Redactie en Administratie.
Bijkantoor MIDDELBURG, Markt t en 2 I Telefoon No. 474.
Abonnementsprijs f 1,90 per drie maanden, bij vooruitbetaling}
AdvertentiSn van 1tot6 regels f0,90, elke regel meer f 0,15}
Contractregelprijs, te beginnen bij 500 regels, beduidend lager.
g£?DTE WAARDE
PUBLICITEIT
WORDT SELEZEX
IN ALLE KRINGEN
Dit nummer bestaat uit twee bladen. (Eerste Blad)
lxih.
DE, MENSCHI
ZIJN ONSTERFELIJKE ZIEL.
O, ziele, uw licht is 't eeuwig Leven
ig 'f eeuwig Licht, dat nooit eii faalt;
Van God gegeven.
God zelve is 't, edele ziele, d|ie dóór en
dóór ai straalt,
Vergeefs gepoogd aan blende en djpoya
u ergens vast te klampen
Vergeefs oimi falend licht uwi dierbaar
zelf betaald'
God licht u, edele .ziele, em, onbevreesd)
ta dwalen
In Jt eieuwig Licht, zoo zult ge oriaal-
baar zegepralen?
De toestand der ziel na den dood.
'ntvemals bij1 da Engelen zouden wij; ons
hunnen afvragenhebben de zielen ge
scheiden van het liehaalmi ,na den djood nog
Contact miet elkander, en hoe geschiedt
dit?
Het is absoluut zeker, ekt de ziel na
den do,od' haar gedachten «n verlangens
aan een andere ziel kaai nnedieclbellcin, even
als de Engelen dit kunnen dben.
Hiervoor zal echter niet meer n,oodig
zijn het gebruik van zichtbare waarneem
bare leekeneln, zooals tijldens het leven,
zbolang zij in he.t lichaa|ml'woontna den
dood zal d(ie opigang plaats heibtoen door
dat de eene ziel haar verstand eenvoudig
richt tot het verstand: van de andere ziel,
toet wie zij' in contact wensoht te ko
men op dezelffie wijze kan zij zich
onderhouden met do Engelen.
Ze Zal hierin ook niet meer afhankelijk
zij!n van tip of plaats, zooals tijdens djit
leven; plaatselijke .afstand; zal voor de
gescheiden zielen, geen beletsel mper zijn
ovor een geestelijk onderhoud, eVemtmin als
vot de Engelen onderling (Cfr. Art.
XXXVII-IV).
Een geheel andere vraag' is of de ge
scheiden ziel ook hare gedachten aan ons,
da levenden, kan medledeelen
Het antwoord hierop moet ontkennend
luiden. Want zoolang de ziel met het
lichaam vereenigd is, kan ons verstand
enkel door midid|el van de verbeelding be
reikt worden en alleen door tastbare heel
den 'tot de kennis d(er waarheid geibrachfl
Worden. Wedmiu, de gescheiden ziel beeft
van nature niet d'e minste mlacht over de
verbeelding omdat ziji geen m'acht over d|e
stof beizit, zooals de Engelen. Ook hierin
staat Zij' verre beneden de Engelen.
Hieruit volgt duis, d'at d(e ziel na 'den
ctocd van nature Van alle gemeenschap
toet de leyendan js afgesneden.
Maar kunnen de levenden d(an mis
schien hun gedjachöten aan de zielen d|er
overledenen bekend mlaken
Reeds meerdere mlalen hebban wij aan
gestipt, dat "in dit leven onze kennis
langs twee wegen tot ons doordringt, n.l.
door de zintuigen en dpor middel van het'
versl and.
De zintuigen omvatten alleen stoffelijke
voorwerpen en zinneüjk-waarneetalbare ver
schijnselen; het veTstamd omvat zoowel de
nlgetoeene beginselen of hett Wezlen dier
dingen, als de afzonderlijke voorwerpen.
De Engelen echter omvatten miet hun
hongeren graad van kennis, enkel door
hun verstand, beide, dj.w.z. het wezen der
dingen èn de afzonderlijke voorwerpen (mleit
hun bijzondere eigenschappen.
De geseheiden ziel, die soortgelijk tot'
een lagere orde behoort dan dje Engelen,
komt na den doodt tot de kennis der waar
heid door midldel van algeni'eene kantoed-
den, haar door Godj ingestort; ziji zal dus
afzonderlijke voorwerpen dezer wereldj
slechts in zooverre kennen, als deze haar
door God word|en toevertrouwd.
Hieruit volgt d,uis, dat wij: dlaor zinne
lijk waarneembare toeken en waardoor wijl
hier in dit leven onze gedachten aan el
kander openbaren, de gescheidjen zielen
niet kunnen bereiken, ornjdaf deze uit
wendige teekenen geen kein-voorwerp Voor
kaar zijn. I I
Goed, zult ge zeggen, al' is 't niet 'mjo-
gelijk door middel van uitwendige teeke
nen onze gedarftehn aan de overledenen
bekend te mOkern, kumneln de levenden dan
niet op inwendige, verstandelijke wijze
zich met de zielen der afgestorvenen in
verbinding stellen, b.v. door hun ver
stand op dlat d|OT gescheiden zielen te
richten, aooals de Engelen en die zielelU
onderling zich mat elkander onderhouden
Het antwoord luidt ook hier ontkennend).
Evenmin imtoers als die gescheiden ziel
zich aan ons kan openbaren, eventoja
kunnen wij ornze gedachte aan haar open-
karen, omdat die gedjachten, hoewel ztuiver
geestelijk, toch gedurende d|it loven altijd
gepaard gaan mot bepaalde hexseu-wijlzi-
S'ngen, die wel niet aan het Ungelisn-ve-
s and ontgaan, aooals wö hebben aange
toond (Art. XXAVni-^) mpar wel
gescheiden ziel, zoodotzij van nature
vrPrtrnJFr^ lev,en» voor ons eea volslagen
nip* e hlijvem, die onze taal
nid kan 4 La door
*an verstaan worden. .Alleen door
middel van een tusschenpersoon kunnen
levenden en overledenen elkander bena
deren.
Wij zeggen echter miet nadruk van na
ture, want de zaligen zien in het bovenf-
natu,urlijke licht van Gods grondeloos we
zen alles, wat zij wenschen te kennen of
te zien. Hierover als wijt spreken over da
Hemelingen.
Zoo stil a.ls" een visch, die
Des zomers boven in de zee zwemt,
Olmhoog, omlaag is peilloos blauw",
Het roert van eerbied; nauw de vinnen,.
Zóó werd ik toen uw hand, o Godl,
Mij .plaatste in het zuivere kennen,
Ik weet niets, miaar ik zie dlat el,
Wat Gij gempakt hebt., peilloos schoon is!
(UitRoeping). 1
Alkmaar. C. VIS, Rector.
(Wegens overdrukke werkzaamheden op
vereenigingsgebied in Alkjm(aar, kon de
Eerw. schrijver deze ruibtriek tijdelijk niet
verzorgen. Van nu af! dian hoopt rector
Vis en wij; met heml weer geregeld'
zijn bijdrage te zenden. Redt N. Z. Crt.)
verstrekt credieten aan
Neemt gelden in deposito
tegen hooge rentevergoeding.
I VAH OVER DE GRENZEN
O b r a lm; pi' ergau en de
Passiespelen.
Oberaim|miergau, het vriendelijke kleinte
plaatsje in Zuid-Beieren, heeft Cein eeu
wenoud verleden. Reedjs die Roim|einscha
legerscharen trokken door het A|m|m!clrdal
en over het uitgestrekte plateau Van
dein A'm|mterga.u naar den Midden-Rijn. En
later werd over deizen weg een dffuk
handelsverkeer gevoerd dpor die kooplie
den uit Venetië en de Levant, c|e hun
koopwaar naar Schomgau em Augsburg
brachten. Aan dem handelsweg van d|en
Aimjmerga11 verrezen talrijke gerieflijke
herbergen,w aar de kooplieden jmleto hun,
.bedienden oip dein doorreis hun initrek
konden nelmien. Dit drukke verkeer bracht
voor het dal welvaart en rijke imko|m(-
toen met zich unede,. Er ontstonden uit
gestrekte nederzettingemdie stallen wa
ren gevuld miet paarden en fokvee ;en «m
krachtig leven doorstroo|m|de d(an Ami-
nuergau. Keizer Lodeiwijk IV trok in
1329 met zijn leger van Romte over de
Alpen en. volgde heit dal van dien Amlmcr.
Uit de Eeuwige stad ha dlde Keizer een
fijn albasten miraculeus Madonna-beeldje
meegebracht, waarvan Verteld werd, 'd|alt
het he,mi door een Elngel was geschonken.
Toen do Keizer de Woeste bergstreken
van den Ammargau binnenreed, werd( het
Mariabeeld', hetwelk hij' in zijn armien
hield, plotseling zoo. zWaar, dlat het paard
üriemlaal achtereen mfet de vaorpootem op
knieën zonk, zooals de legende verhaalt.
De keizer beschouwde dit als een teieken
des hemels, en besloot hier een klooster
te stichten. Reeds het volgend jaar (1330)
werd miet den bouw van d|}.t klooster
„Unserer Frauen Elttal" begonnen. Op
het hoogaltaar van deze prachtige Rene-
hictijnerkerk prijkt nog heden ten d|age
het beeld van de H. Maagc dat de keizer
aan het klooster had geschonken. De
nieuwe s richting kwaim tot grootten bloei,
en voor de bewoners van den Aimimergau
brak een gouden tijdperk aan. De mlonni-
ken en edellieden Werkten samjen, niet al
leen opa het land vruchtbaar te shaken,
imiaar ook oto' "de bevolking liefde voor
do schoone kunsten in te boeizejmlen. Iml-
rners, reeds van ouds hadden zij zich om-
derscheiden dpox hun aanleg voor de
beeldhouwkunst en hun gevoel Voor mlui-
zaek en zang. Onder dem in)vloed( der
kloosterlingen begon de houtsnijkunst Zich
in christelijken zin te veredelen, en imlem
legde zich steeds smeer toe op motieven
■uit de bijbelsehe geschiedenis. Ook ("to
volksspelen, welke regelmiatig wordem op
geveerd, kregen een mieex godsdiieinstigen
ondergrond, op dje manier kwaml het
passiespel van Obera|m|mterga,u im zdjtn be
gin tot stand. In het jaar 1633 ged,urend|e
Oen derügjarigen, oorlog brak plotseling
de pest in Euitschland uit en verspreidde
zich ook over het Beiersöhe Hoogland',
zoouat in korten tSjd geheele dprpen waren
ontvolkt. De gekneentem van den Amtaer-
gau kWannen toen bijeen en daden <!(e
plechtige gelofte, voortaan oimi de tien jaar
in vrootmi aandenken aan het lijjden d(es
Heeren, het passiespel op te voeren, als
deze ramp van hem zJou worden weggeno
men. En werkelijk werdi bun' vertrouwen
beloond. Da verschrikkelijke ziekte Ver
dween even spoedig als zij" geke|m!en was
en van dat oogenMik vielen er geen
slachtoffers mieer aan de pest. Ondanks
alle hindernissen cn oorlogen heeft m|en
deze belofte trouw nagekolmen en in dien
loop der tijden weid) de bateekenis van het
passiespel steeds grooter. In 1840 was
hejt he'zoek aan Ober,aimlm!erga,u zoo groot,
diat de schouwburg geen ruimlte genoeg
bood olmi alle toeschou,wers te kunnen be
vatten. In 1920 bleek het, dat toon in
ile onlmiogelijkheid. verkeerdie tot wedler-
opvoering van het passiespel iu <Ja,t jaar
te geraken, zoo kort na den oorlog, welke
ook 'in Oheram|toicrgau vele wonden had
geslagen; maten nam' toen het jaar 1922.
Thans wordit na verloop Van acht jaiar, de
goede volgorde hersteldt De spelen zuEan
beginnen op 11 Mei en. eindigen op 28
Septemjber a.s. in Welk tijdsverloop oip
32 dagen Zal worden gespeeld.
BELGIE
De vernederlandschiug van de
universiteit te Gent.
Het verslag, uitgebracht door oud-pre
mier Poulle.t uit naami van de centrale
afdeeling der Kalmier en strekkend) tot
goedkeuring van het wetsvoorstel tot vol
ledige vernederlanidjBching van de rijks
universiteit te Gent Zal volgende weiek
aa.i de Kaelmtrleden schriftelijk w'ordlgn
wedegedeëLdi. Op aandringen van den
Vlaamlsch nationaleu .afgeaardigde Her
man Vos, yerklaardiga minister-presideint
Jaspar in de Kamervergadering Donder-
dagmidt'lag, dat de regeering ook volgende
week nog voorstellen Zal ctoen aan de
Kamer inzake den datum der openbare
bespreking van de wetsvoorstellen betref-
i'ende de talenregeling.
Een opstandige beweging iu
Albanië?
olgems berichten, uit Athene, zou in de
noordelijke provincies van Albanië een op
stand' uitgebroken zijn, nadia.t die hooid|mpk
van de verschillende provincies in een
enkele dagen geleden te Efiskopi gehouden
vergadering tot verzet tegen koning
Ach|mled Zogo,e had' beslaten. In dp stad
Dirwi hebben de opstandelingen twinj-
tig ambtenaren, die lot de aaphangers van
Zog e behoorden ,gedoo!d|. Te Gasi werd
het opperhoofd van eep. staiml, die eveneens
aan de zijde van den koning stond, omgei-
braebt, ook uit andere steden worden po
litieke misdaden gemeld, De regeiering te
Tirana z.ou geheel mlachteloos zijin tegen
over dë opstandelingen in die provincies.
Tevergeefs heefflt zij getracht door tus-
suhenkoimlst van Italiaapscha officieren de
leiders der beweging ami ,te koopera. Ta.l
van politieke vülucihtelingen zijn uit Zuid-
Slavic naar Alhatnië teruggekeerd, diaar de
regeering dit niet meer kon verhindiepen.
Een nicnumCnt voor een moordenaar.
Te Serajewo zal op den tweeden Fe
bruari een mbonuanent wordein onthuld,
gewijd aan de nagecljachtenis van Ga-
vrilo Frincip, den moordenaar van aarts
hertog Erans Fendiniand vtan Oostenrijk,
wiens daad aainlek'ljng weid tot den grooe
ten oorlog. Princdp is na zijin «laad c'(oor
de Oostenrijkers gevangen genojmleii. en
veroordeeld tot '20 jaar gevangenisstraf.
Den len Mei 1918 is hij op het fort The-
resienstad't bij Praag, Waiax hij was opge
sloten, aan tuberc)u)liose overleden. Primcip
was te GrahoVo in Bosnië geboren «n
Oostenrijksch onderdaan, djsch hij stu
deerde aan dje universiteit te Belgrado.
om uw Bril, Sc-Easy of
Pince-Nez, waar deze vak
kundig wordt opgemeten
door een ervaren Opticien.
Grootste collectie,
fijnste kwaliteit.
Lat op het juiste adres.
Lange Vorststraat 49 - GOES
Mededelingen van missionarissen.
In de Jamiaxi-ailevering van de Anna
len vïaii Scheut is opgenojmiem een brief
vtan mgr. Louis van Dyck aan. dem Ne
derlandsehen missionaris pater A. Goos-
sens. Hij is ,3 Septe|mlbex j.l. Verzonden
uit Kwei-hwa. Ojmu schrijft da heer Van
Dyck
Eindelijk dan hen 'ik vjan mijn. Euro-
peesche reis terug in mdjin vidariaat. Waf
een ellende hier o.vterall Amlbttólijk schat
men het getal der verkochte vrouwen
en meisjes op 200.000! HioeVeel mtenschlem
StierVen van. honger is niet eenë hij' be
nadering te schatten d!at weidt nietmland!.
De hongersnood heeft duiztend(em Chris
tenen doem verhuLzlen naar cidershaast
al onze kleine bui temposten zijin, Verlaten;
zijn eenvoudig te niet; wat terugkeert',
komJt als bedelaar terug.
De oogst is aan het rijpea en KeloofÖ
nogal veel; doch bij gebrek aan beesten is
er miaar weinig geploegd, bij. gebrek aan
zaaigraan miaar weinig gezaaid. Hoe dan
ook, de gnflote nood is, 'Goi'jdiank, toch
Voorbij.
Tijdens het regenseizoen heeft het hier
geregend als sinds menschenheugenis nog
nooit. Hier in de sta,d alleen stortten. d(ui-
zenden huizen in, o|m| de stao^ spoelden
duizenden hectaren lam)? weg; de spoor
lijn naar Peking js zkx» aan stukken ge
slagen, dat zelfs thans de treinen nog niet
rijden.
AMERIKA
Paraguay door Eolivië bedreigd?
De secretarisgeneraal van den Volken
bond heeft eem telegram! van den gezant
van Paraguay te Parijs omtvlangen over
een dreigenden aanval van BoJivië tegen
Paraguiay. Do gezapt van Plaraguay deelt
in dit telegram mede, djat het radiolteten
grafisch statino van Pjiraguay een tele
gram opgevangen heeft en heeft kunnen
ontcijferen do.t op 20 Januari w'as alfl-
gezOnden dbor d|en chef van den generalen
stat van Boilivië aan de 4die divisie. In dit
teliegrami wordt aa,n de 4d|e ddisie opdracht
gegeven eemige forten aan die grens tus-
schen Paraguay en Bolivië in bezit te ne-
jniea en onpiidldellijk over te gaan tot dje
De gruwelijke jeuk ver
dwijnt onmiddellijk met
AKKER's
zuivert - verzacht
geneest
„Geert goad
zoo goed."
nieuwe" groepeering van haar strijdlmlacht.
De rechtervleugel rnloet op het 'oogenblik
e£i» defensieve houding blijven aanne(m|en,
doch d|6 tegenovergestelde vlleiugel vlan het
leger van Boilivië rnloet vólgens dit tele
gram. mlarcheeren n.ao.r het font Ballivian,
terwijl .miedegedpeld WordJ, dat etem eska
der vliegtuigen op 22 Janpari uit La Plaz',
de hooi'dstad. van Bolivië Vertrekken zou.
De chef van den gemeralem staf vraagt
aan den chef van 4de djivisia oml hem;
onmiddellijk te doen weten, op welken dja-
tum de 4je divisie gereed^zou zijm oimi tot
heit offensief over te gaan. De 5de divisie
moet zich oomoeatreeren op het fort Yam-
guardia. De chef van d)em gemeralem staf
deelt in het telegr,aim' verdjer mlade, de
4de dtivisie de vrijlwillige reservisten kam
inlijven. Tenslotte Wordt hij uitgetnoiod|igd
qm' dagelijks telegraplm'en naar dpn gene
ralen staf ta zenidan over djem toestap|d.
Na de imiededeeling van d|an inhoud van
oit telegram! voegt d)e gezant van Para
guay hieraan toe, dat hij meent d,eze
aanvalshedreiging op het geheel© front
van Paraguay aiani dem Volkenbond te
moeten medeideeden, opdlsr toevoeging van
de verklaring, dat die regeering van Para
guay geanerlei verantwoordelijkheid
draagt voor de mogelijke gevolgen. De
regeering, van Paraguay protesteert op de
'meest fopmeele wijlze tegen d'eizen hejimie-
lijk dkxir de regeering van Bolivië voor
bereiden aanslag.
Tot zöover de inhoud' van het telegram
van 'don gezant vhn Pariaguay. De secreta
ris-generaal van, den Valkembcmd' heeft on
middellijk t'j'fc telegram! telegrafisch med®-
gedceld aan alle led|ep van den Volkepj-
bondsMad en aan dp regeering van Bolivië.
Sterftestatistiek over 1928.
Het Centraal Bureau voor d'e Statistiek
publiceert de „Statistiek van de sterfte
naar den leeftijd en d® oorzaken van den
dood" in 1928. Aan de inleiding .wordt
het volgende ontleend: -I
Het jaar 1928, wijst een sterftecijfer
van 9.61 per 1000 inwoners aan (9.73
mannen cn 9,50 vrouwen), een Cijfer .0.63
lager dan in 1927 (10.24) en bgt laagste
dat ooit is geboekt.
Sedert tal van jaren is een daling der
sterfteverhoudingen te oonstatecren, welks
sedert 1889, zij 'het dan ook m'et schominle-
Jingen, ïnóer het mannelijke dan heit vrou
welijke geslacht ten goede ia gekotaieEi
(verschil der sterftequotientem in 1880/89,
1.80, in 1927 0.15 eü in 1928 0.23),
Van 26.56 per 1000 inwoners in dte jaren
1840/49 daalde het sterftecijfer tot 21.27
in 1880/89, tot 11.11! in 1920/23 en tot
9.61 in 1928..
De afneming der siterfte is voor een
deel veroorZaokt door de afneiming der
zuigelingensterfte, welke sterfte op het
platteland grooter is ctan in de steden. In
1880/84 Ibedroeg de zuigelingensterfte pei
100 levend 'aangegevenen 19.09in 1900/04
14.12, in 1920/23 6.83 olm! in 1927 nog ta
dalen tot 5.8.7 en in 1928 tot 5.23 niet
tegenstaande sedert 1924 de levend) ge-
horen kinderen, die als levenloos waren
aangegeven, otmidat nrijT oVerledlen waren,
voordat d'e geboorte-aangifte .plaats had,
bij de zuigelingensterfte zijn geteld.
„SLOT OSTENDE" - GOES
TELEFOON 300
Zaterdag-, Zondag- en Maan
dagavond 8 uur. Zondag
middag 3 uur Matinée.
In deze buitengewoon spannende
film vertolken
IWAN MOSJOUKINE
en CARMEN BONÉ
de hoofdrollen.
Het is een Super Greenbaum-lilm
der U. F. A.
van yewt
VVsJutft Uwtpfp
/sp\s
20-50cf.perons
(99* h honten,Üpendencn nand&J
'Tfntagt HfutAefür h paAjfc Ü*E
Vrijwel algeimëen kwam van jaar tot
jaar de hoogste zuigelingensterfte in ds
warimle zomermlaanden voor (Juli, Aug.
of Septamiber). In de laatste jaren valt
tengevolge van koele zotafers van c«n
aomiertop weinig te bespeuren.
Bij de sterfte naar de doodsolorzaken
per 10.000 ',der gelmjiddielde bevolking van
elk geslacht, treedt kanker het mbost op
den voorgrond en is steeds stijgende. Ge
middeld stierven 'daaraan in de jaren 1911
tot 1915 '10.78 (mlannen en 10.93 vrouwen.
In de jaren 1921/23 waren deza cijfers
11.05 mlannen en 11.63 vrouwen en in
192g 11.44 imla.noen en 12.44 vrouwen.
De sterftecijfers voor kanker in dfe ver
schillende provinciën loopen nogal uiteen.
De laagste kankersterfte kojnlt steeds in
'de provincie Lilmiburg vloor. In de periods
S901/27 had Friesland' het hoogste cijfer,
in 1928 heeft Zeeland voor 't eerst} Fries
land overtroffen.
De sterfte aan hartgeibreken neCmi even
eens toe en volgt als diOjoodsoorZaak, dia
het grootste aanta, 1 slachtoffers imaakt, op
(kanker. In 1911/15 stierven aan deza
ziekte 7.66 (mlannen en 9.42 vrouwen per
10,000 der bevolking Van elk geslacht.
In 1921/23 waren «le cöjtfera gekloNmen'
voor mannen tot 9.16 en, vooij vrouwen
tot il, 1.06. In 1928. .bedroegen g&jr voor
miannen 10.17 en voor Vrouwen 11.98, Op
gemerkt zij", d'at sedert 1925 niet alleen de
organische hartgebreken in engeren zin,
miaar ook een goed deel van ontstekin
gen van het hart ondier „hartgebtrpken"'
Zijn gebracht.
De sterfte aan tuiberctulose, die in vroe
gere jaren relatief hoog was en thans op
de derde plaats wordt genoejmd, bedroeg in
die jaren 1911/1915 14.19 voor tolamnen en
14.87 voor vrouwen (voor longtuibtaZcu!-
loae alleen 10.67 mlannen en 11.43) vrou
wen). In 1921/23 wlareai de. Crfferq yoor
mlannen 10.80 en voor Vrouwen 112.221
(voor longtuberciulose alleen Voor mlan
nen 7.94 en voor vrouwen 9.35). In 1928
bedroegen zij" 7.80 voor mannen en. 8.95
voor vrouwen (vloor longtulbteroutose alleen
voor mlannen 5.47 en voor vrouwen 6.76).
Uit een overzicht Van da sterfte nan
tuberculose naar leeftijd en geslacht, voor
zoover betreft de 20 eerstel levensjaren,
blijkt, dat tuberculose (alle yormen) na
bet 7«le en Ion giuberculose nai het 4de
jaar onder 'de mleisjes grooter is dan omdëx
de jongens. Elen groote sterfte heterachfc'
onder «le kinderen 'beneden 4 jaar (voor
een groot deel door hersentuberCuloSe ver
oorzaakt). Na het 3de jaar heeft, een ge
leidelijke daling plaats, die bij de jongens
na h et :12de en bij) de mleisjes na het 10de
Vjaar in een stijging verandert, dit zoowel
bij )angtubcr<3uk)se als bïj alle vormJen
van tuberculose.
Aan pneumonie (sterk afnemende) stier
ven in 1928 4.85 miannen ent 3.65 vrouwen
(1911/15 7.13 mlannen en 5.67 vrouwen),
aan bronchitis 2.57 (mlannen en 2.11 vrou
wen (1911/15 4.39 mannen en 3.93 vrou
wen) en aan andere ziekten dien adetmha-