HE COURANT
LAIENNEST
NIEUWE ZEEUWSCHE COURANT
DONOÜRDAQ S SEPTEMBER 1999
GEMENGD NIEUWS
ALLERLEI
LAATSTE BERICHTEN
MARKTBERICHTEN
BURGERLIJKE STAND
I
1
Wisselkoersen
li
Iten in da n natoht.
vermeldden die bladen
I kampeerders aan de
Insen, sdhoten Wanen ge
let nachtelijke bezoekers,
I lat een HiLversumstohen
1:1 in het been kreeg.
deelnam' aan dit k'am'p,
IN. Rott." een uiteen ztet-
I:, die een geheel ander
geval en tevens op de
Imtaliteit, in -wait men
feu noemt.
bestond uit jongens «n
li en oud-Ieerlingjsn van
I. S. en -een 1 eeraar vat*
Ie leiding.
It van „bezoek'' sprake
It bedoelde student het
gesproken van -een nalch-
wanneer .e-en troep
aak bestaande uit -op-
's naChts om half tw-ee
Ichoöljongens en slclhool-
pt en de tenten dn brand
m'efc z.g. blauwliühten
lende fakkels m'et liand-
drie doof ons gevonden
niet spreken van een
Iet.s verder staat:
I het eiland op ongeveer
Ird was, liep zij: vast.'"
•Jat de schouw tegen onze
die aan den wal was
las toen ongeveer, half
It- kampvuur eerst kont
■was, waren verscheidene
|>g op.
jder staat-„Plotseling
eten''. De zaak zit zo i
de somlmatie om af te
len blauwlicht naar «én
|j|rpen, waarin reeds twee
Ie slapen. Gelukkig kon
loden. doordat direct en-
1 de hand waren; .anders
I de stroo zakken in brand
lldle, waarmtoe het blanw-
lï'en, is half doorgebrand.
I van den heer de Boer
Kaar werd met hoonend
rd. Toen men hiettejglpn-
iirschuwingen aan wial
len, gaf de heer de Boer
len. Eerst werd bij' wijze
lug vijf maal in liet wa-
loen twee maal Koogj in
1 zelfs dit nog niet bleek
twee keer in liet boord
van deze Schoten trof
fell Schmidt dilcthf bovton
toen hield Jiet werpen
op."
Sin den naldht, moeten
Iraar in de ooren klinken
fe niet geheel o ngetvoelig
riten die er aan vooraf
lie éen Indianenkam'p op
us en meisjes, naiehtbra-
menschen blijkbaar niet
ze zonder schroom! 1de
ebruiken; ondefs die zon-
blozen bun kinderen aan
ug toetertrouwen en eten
teeren die het diepe duis-
oml hun donkere plannen
er zal na-af wij m'eenen £e
le „heenen" hun onbetai-
ien inpeperen, wait ja.mlm'er
raar én ouders Verfi-enden
schitobbeering.
behoeven deze laatsten
nog niet te kijken; ar is
it z'ichzelve straft.
UITKIJK.
zullen begrijpen, dat aan
n v,an de bieatencuïtuur en
rie grootte (nationale b'elan-
zijn. De clampagne in de
van 8 October (tot 13
rd1 dus een regelmatig Ver-
ddelde suik'erge!h|alte in de
was Beer bevredigend en
gen in ibjet vonig jaar 17.85
p van th4eft in rekening vjoor-
bedroeg de uiti'eeritn'ggte-
per '1000 E.G. bieten
van- Zaad- en inlaadkjosten).
iekosten waren per 100Q
langrijk lager dan jn bjet
■door de grootej-e hjoevtoel-
ejoimlstandigheid, het Woogie
de bevredigende opbrengst
oitte gang' ivan gaken in de
i'ieuw aangebrachte beZui-
n er toe geleid, dat die uit-
p.rijs, htoewel de'Ze vioor den
voldoende loonend mag
toch' nog hioogtor Jton zijn
'rijs imioclhJt doen verWacb-
ïh,rij ving werd een bedrag
40.265,54, terwijl !h|et dan
Ida inmiddels' (werd aange-
Ikehing der gelevérde bieten.
sn Jan de Putter, C. iF- van
Putter en C. jWolfert HZu.
tuur een schrijven geriidht,
afdruk aan de leden is toe-
dit schlrijven wordt er op
de samenstelling van hlet
en Zoodanige veih|ouding is.
I Zeerste afkeuren. Behalve
1 78-jarige heer P. Linden -
het uit de (heeren: George
grondeigenaar en verparfbr
lekker Fz„ pachter van den
vanger; Baron Collot d'Es?
ster van hjet Kirooindom'ein.
'Waes, panter Van bet
n Zoodoende afhankelijk van
sr. Dus een zeer oud' roian,
ihters (met ieder oen pachter,
itaar en uitleg ach|ten adres-
en overbodig, wel niem'and
rstelling een gelukkige via-
te finandieele uitk'olm^t Van
4de campagne 19281 bevredigt adressanten
iplleatninst, gezien het. feit d'at de cam
pagne is véfloötpien onder de mteest gun-
..etige olm'standïlgh|eden. Et" werd gemiddeld!
15,74 uitbetaald, terwijl bij verkoop naar
(Frankrijk f 20 kon worden bedongen, dat
is par 1000 E.G. een verlies van f 4,24
•Ijfdit "staat er taaar moet pi. gijn f 4,26) of
148,40 per aandeel. De suikerprijs wias
stiet hoog, maar de afvalproducten Wafen
Huur en adressanten Im'eenen, dat bij Zuinig
bedrijf en btohjeer het verlies pngevtosr kon
gedekt Zijn.
Ongelukken.
In het Achterom' te Delft is eargistor-
•jnid'dag omstreeks 4 uur het 'Ijl-jarige
.zoontje van den melkhandelaar v. Leeu
wen met zij'n fiets onder een tractor en
aanhangwagen v!an de Nederlanidsche Ka-
'helfabriek ger.aakt, overfedemen giedood.
iEergisterm'orgen omstfeeks 10 umr
-werd het 2-jarig zoontje van den heer J.
(VVkiter, wonende a,an de spoorlijn Koer--
ttnotidVlodrop nabij den onbewaakten
-overweg bij wachtpost 11, door een trein
luit de richting Vlodrop gegrepen en op
«lag gedood.
i 1 Onweer.
Uit Doetónchem wordt gemeld:
Een onw'eep van groote hevigheid en
jongekenden duur heeft igisternaicht bloven
de geheele graafsdhap gewoed. Gedurende
\pngeveer tien. uren was het hemfelvluur
vrijwel niet van de lucht. In de Slangen
burg is een paard doodgeslagen. Ook i|9
'pveral btelangrijke schade Biangeridht a,ap
•jde telefopnverbindjimgen. In de getmjaente
iZelhein' Zijn eenige koeien doodgeslaigten.
In do gémleente iWehi üs de blik'semi gosla-
jgen in de huifeen -Van iRiosm'uIIer, Prins en
Gieaen. D'e huiizen Werden bescbadigid,
inlaaa" btand werd niet venoiorZarikt.
Te Achteirwöbl Zijn twee haVeibergjan
van E. Hagen afgebrand.
In de gemeente Didarn is een bloierderij
van J. Buitink te HolthuiZen afgebrand;
.het vee werd geped. De vrouw van J. V.
jDoorn werd door den bliksem' getroffen;
Hij kr.eeg 'brandwtanden in het gelaat en
.haar beenen werden ,verlaimü.
In het D-uitsche grensgebied waren pok
•branden 'zichtbaar.
Boven de Betuwe is het buitenge
woon Zwaai" weer g^w'eest. De hofstede
■;van G. te Huissen is geheel pfgefblrand.
.(Ook werf veel Vee in het weiland dood
geslagen. T.e Bemlmel is het li|dhtnet p£uk-
gealagenhet dlorp Zat in Wet donker. I
Eergisteravond omstreeks 11 uur dz
jde doar den lanÖbbuwer Grev'en pp Nij-
land te Stokkum', gemeente Merkeïo, be
woonde boerderij door den bliksem1 ge
troffen. He geheele boerderij, waarvan pen
groiot gedleelte korten tijd 'geheel Ver
nieuwd was, en de -schuur brandden tot
den gïond toe af. Verzekering dekt de
.^chade.
i Het heeft (gisternacht te Heerenveen
van half twee tot Kalf Zes pnophoiudelijk
■Ëwaar Igteonweerd. Het,elecfrisrih iiflh't Wei
gerde een tijdlang Zijn diensten.
Te Ondehask'e isloeg de bliksem' in de
boerderij van Gebrs. Post-nia, welke geheel
is afgebrand.
Hoor het inslaan van den bliksem'
tBijn boerderijen afgebrand te .Woudsend,
(Nijega en LangWeei*.
Gisternacht lis te Baithm'en d-e blik-
eelm geslagen in een schuui'berg .van den
landbouwer J. W. Van S.chooten, pjgj het
'.erve Kbldewey. Met 'het gebouw gin'gfen
ongeveer 500 ptond hooi, 300 pond etroo,
eenige kippen, een (groote voorraad brand
hout en eenige dandbjoiuwimaclhjines Verloren.
Alles was vetZekerd. 1
In de 'buurtschap Achterhoek, ge-
jm'eente M.arked'o, trof de bliksem een Voor
raadschuur van den heer Huitin, welk ge-
houw eveneens in 'de wlatajmen opging,
i Ook bpven Noord-Brabant heeft een
hevig onweer gewoed.
Te Beugen, nabij (iBIokm'eer, is een groote
-boerderij m'et voorraadschuur met rogge
,ien landbouwwerktuigen door (de vlammen
gehpöl vernield'.
i Te Ottersulmi, nabij- Gennep, is de boer
derij van den heer Laaiaikkers afgebrand',
i Te Opjloo izijn twee huizen, te St. An-
Ihonis is een huis en te Overloon Zijn drie
huiïen afgebrand.
Te Haps is 'een boerderij door brand
vernield.
c Bij Gennep Zijn vier koeien door den
-bliksem getroffen. T:e Beugen werf een
(paard door het hemelvuur getroffen. Op
Verschillende p'Jaatsen zijn de electrplsbhe
geleidingen en t elefoonvefbindinglen an-
Maar geraa-ak't.
f In den nacht van Dinsdag pp) Woens
dag 'Zijn J. de Grcpt luit /Weesp) en D.
-Zwart uit Amsterdam', die cpj een motor
Van Blaric'um naar Amsterdam' 'Zouden
gaan, het MerWed'ek'anaal ingereden. De
btug over het kanaal w,as geopiend en de
.boom gesloten, maar de (motor reed daar
onder door- De Groot wist men tijdig aan
Wal te krijgen, maar Z. vtond men eerst een
half uur later. |Dr. Darkinderen uit Die-
tnen ckmstateerfd den dood. N
Maandagavond is A. ui|t Gendt met
Zijn rijwiel in Volle Vaart wan den dijk
Eist gereden en in botsiing gekomen
giet den auto van dr. -P. juit Bem'm|el.
Zwaar gewond Werd hij opgenomen. Giste
ren is hij aan de gevolgen overleden. Hij
kat een vrouw en drie kinderen achter.
De bliksem.
Te Overloon 'bij Boxmeer is de bliksem
(geslagen in h'et lh|uiis van mejuffrouw G.
'-II. de Lange. !$)e vrouw werf getroffen
en |op. slag gedood. Er ontstond gtoen brand.
Anto-ongeluk bSjf Heldt'n-Panniu»ten.
Omstreeks zes uur eergisteiravtond reed
de vrachtauto van den heer Kuypers uit
'Neer, bestuurd door een igopn van den
egienaar, op den Rijksstraatwegte Houit
(gem1. Kessel), 'Vermoedelijk' door te ,snei
Tijden sloeg de auto m'et den zijkant tegjeu
een boom. Achter op den autp, zaten
drie personen. Een Van hen, de achttien
jarige J. S'meets uit Neer, werd van den
wagen geslingerd en "bleef dood op dén
weg liegen. Een neef -Van henv, «vpneems
J. Smeets geheeten, werd ook' van den
wagen geslingerd en ernstig gewond. Hij
is naar het -ziekenhuis te Venlo gevoerd.
Gistermorgen was zijn toestand redelijk
wel. De bestuurder van _3en auto, WL
Kuypers, die met fwee meisjes voor, in
de cabine zat, is tengevolge van het' on
geval 'Zeer overspannen. Om' één uur
■gi3terna0ht koh bïj1vpogi niet door de
'politie worden gehoerd. Hij1 wordt nog
te Kessel verpleegd.
De oVerige 'inzittenden zijn er gjoed af-
gektofin'en. De ahto is vrij-' ernstiigl beschul
digd.
Uit den trein giev]allen.
Op hat station te-SohaJgen is -eeigjisiberen
éen reiziger nit een in bewegjug'. zij'niieu
trein gevallen. Bewusteloos en met een
hersenschudding ward hif opg'enom'en. De
oorzaak schijnt "te zijn, 'dat het portier
niet goed sloot.
Ongeluk bij militaire oefeningen.
Eergisteren hield een veertig)tal m'ard-
niers onder leiding Vam een sergeant-
majoor tirailleurs-pefeningen pp de heide
bijf het kindersanatoriuml H:oogt-Blaricum.
Bij1 een aanval met de bajonet werf door
een ongeluk d-e milicien Yis ujit Amster
dam' zeer ernstig door -een bajonet in den
buik gewond. Daar- bij de oefenington geen
hospitaal-soldaat aanwezig was, werd de
assistentie ingeroepen van dein1 dokter Van
het sanatorium' en deze verleend» de eerste
hulp en liet den gewonde overbrengen
naar de Majella,-stichting te Bussum',
waar onmiddellijkoperatief moest Word-en
ingegrepen. Zijn toestand was des avonds
redelijk wel.
Een Vechtpartij.
Te iW'erkendami is eergisteravond een
ernstige Vechtpartij1 ontstaan tussteh-en
tusschen eenige dronken schippers, waar
bij! een der vech&gbazen door de politie
in den buik is geschoten. De getroffene
is de 24-jarige knecht A. A„ afkomlstig)
uit St. Philipsland, diie met den te ^Vter-
kendam zeer bexueht-en R. en nog tien
anderen uit was geweest. "Na sluitingts'-
tijd maakten zij zooveel lawaai, dat de
beide Veldwachters ingrijpen noodzakelijk'
achtten. Toen zij"bij de bav'en waren
gékemen, bleek, dat de söhip'piers zich'
hadden verborgen, vermoedelijk meit *1®
bedoeling, de politiemannen in een val tie
lekken. Toen de schippers 'zicjh ontdekt
zagen, namen zij' ëen aanviallende houding
aan en wilden zij de beide politiemannen,
die zich tegen een muur hadden opgfe-
steld, met 6tokken ,en messen te lijf.
Met in de eene hand «en alzklantaartn en
in de andereh and «en reivlolVer, trachtljèn
de politiemannen de schiipipers v'an zich
af "te, houden, m'aar de aanv'allers kwamen
steeds dichterbij. Toen enkele piersonen
Verdachte beewgingen m|aakten| heeft ©en
der veldwachters geschoten, waarop: A. A.
getroffen neerviel. Hij is naar het "zieken
huis vervoerd. Men vreest voof zijn 1-eVen,
Aanrijding tusschen auta en motorfiets.
Gisternacht hhlftwee heeft ondier "Nij
megen op) den straatweg naar Beek een
aanrijding plaats gehad tusschen een auto
van L. Sdhneem'an en een motorfiets. De
fiets werd bestuurd door den 22-jaa-iigeai
J. .Wlagenveidopi de duo |rft de 28-jaxige
N. Simtons, Weiden 'Kellner Van het p|afé'-
rest.aur.ant Gertolania te Nijmegen. .W. was
\onm!iddellij& dood; S.,',ldiie kort geled'en nog
in Den Haag woonde, stierf' even later op)
den weg.
Drie personen verdronken.
Eergisteravond Om'streeikk 7 i:nur was og
de IW aal nabij (Beneden-Leeuwen, de Duit-
sche raderboot Rab Earger voor anker
gegaan. Twee dochtertjes v.nn den kapi
tein vian de raderboot, Karl Douy, uit
Duisburg, Igimglen daarna in de riviier ba
den. Plotseling Wajg de kapjitein zijn heide
kinderen in d e diepte verid'wijnen. Hij be
dacht 'Zich geen oo;genbli|k pn sp'rongde
beide Patoisjes na;' iook hij verdween in de
diepte. GieteraVomd 'laat. de lijken s'an
'den vader en .Van een der meisjes op'ge-
vischt; Vanmtorgen werd' het derde lijk
gnVcnden.
Het drama te Ruyphyn.
Men meldt dat'het bericht, als zou
de aangehouden H. 'hebben bekend, den
braDd in de plaggenhut Van M. 'K'. te
Rucphen te h,ebben gesticht, onjuist is.
Omtrent de toedracht Van het gebeurde
meldt men nog:
Om'streekto kwart' Voor twaalf ontdekte
een. zekere v'an Ginneken den braard in de
plaggenhut, doch hiji kon er niet binnen
komen. Toen hij" hulp was gaan halen en
daarna weer bijl het brandende huisje
kwam, waren de bewoners buiten. De
vrfuw snelde m'et de vier oudste kinderen
weg, terwijl de vader naar een nabijgele
gen woning oni hulp ging. Er himgl een
Verstikkende rook en het huisje was in
een half uur tijds geheel afgebrand. Joen
vtond m'en temidden der .puinhoopen de
lijken van de 8-jarige Cat-o en de 6-jarig)::
Helena, terwijl in de wieg het, lijkje van
den 21/2-jarigen Henri lag. Nog), denzelf
den nacht heeft de politie ter plaatse een
onderzoek ingesteld; heb gezin is ondergle-
'braelit in het raadhuis.
Tijdens een nader onderzoek rezen ster
ke vermoedens tegen H„ dien men op de
kermis te Roosendaal arresteerde.
Scheepsramp.
Het stoom'schip Ma-yon, dat toebehoor
de aan de Manila-spoorwegmjaatsc'haip|pij! is
in de Ragay-giolf aan de kilst vian 'het
eiland Luzon (Philippjjnen) in-een typhoon
geraakt en gVzonken. Er waren 47 pas
sagiers aan bodrd waarvton er slechts ,9
gered kond-en worden.
De Zeppelin weer thuis
De 'Zeplplelin ijs Igistermtorgen na h'et vol
brengen van de reis om' de wereld weer
Veilig in de hal te Friedridhlshafen onder
gebracht. 'ii
Tegen den mloilgen Verdrongen zfch duih
Wcndén mtensdhen rondom1 het. VliegtVeld.
Te half 6 werd "htot geheele tegreiu Vol
ledig qTg'ëztefc. Slechte een ldaln aantal
cffidiieelo personen werd tot het vliegVeld
teegcflaten. T.e- half 7 arriveerden de ©ere
gasten op het teivein. Enkele oogenMikkten
later standen de landingsmlans'chaplplen ge
reed om' bij de landing behulpzaam t.e zijn.
Eindelijk te 8,23 verscheen het lucht
schip boVen htot vifegVeld. Een ieder werf
getroffen dtoor 'het groote gjlan'Zende
gevaarte, dat c|p( ejpchts geringd hoogte
kwam' 'aandrijven en in de schitterende
mlcrgen'zon een overweldigenden indruk
Jn'aakte.
Onder de ra'Zen'de toejuichingen van lie
tot een dichte imlensdhenmassa aaangdgli'toicir
de ijnleniglte en Wegeleiid diooir een gtooot
aantal vliegtuigen, kruiste de Zep|p|elin
toenige ooigeublikken boVen het Vdd. Aan
de Vennster-s stonden de passagiers, fliie die
ojpjgeWlonden imtenigte toewuifden.
Nadat vervolgens onder het luiden van
de klokken en het spjelen van de injuziek
een rondvlucht blbven de stad was ge-
to'aakt, keerde het luchtschip, naar het
vliegfVeld terag en werd het in de gtqoote
hal Wininenglebraciht.
Eclht Amerik'aansfh.
Wat zou u Zeggen, wanneer op een
goeden dag in de plaats uwer jpwioniag
Voor de kerk een élgena'ardjg'e spoorlijn
zou warden gelegd, welke iets brfeder is
dan de oppervlakte v,an het kerkgebouw
en u dan zou hooren, dat het vaornemton
.bestond, om' de kerk, zooals zij daalr staat,
Van Ihaar gpondiVesten los te mhken, hjaar
'over de spjoorlijn naar een andere plaats
te rollen, m'et de bedoeling om' haar daar
op nieuwe fundamlenten te -zetten? U zlou
natuurlijk zeer belangstellend toezien en
het cogenbïilk afwadhjten, waarop het mlas-
sieve fcerkgeWouw Ibij die onderneming in
elkaar zou storten. Maar te Chicago js
dit werkelijk, en niag wel onder zeer bij
zondere opstandigheden gebeurd. De
straat, waarin de Katholieke kerk stond
mloest n.l. over «en lengte van vijf K.M.
v'edb'reed Worden. Alle gebouwen, welker
VaojigeVels niet imlet Je nieuwe rooilijn
lovereenkwalmlen, werden achteruit gezet.
Wanneer bij enkele .gebouwen plaats te
kort was olm! hen acdjteruit te zetten,
•werd er aan dte Voorzijde een stuk afge-
nomlen. 'Bij 'genotom'de kerk kon nu, wegens
plaatsgebrek, toen achteruitzettiing niet
worden uitgevoerd1. Waartoe besloot nu
het kerkbestuur? Zij liet haUr kerk een
voudig (of (mjisschien niet zoo heel een
voudig) verplaatsen naar de overkant Van
de straat, op- den grond, Welke eveneens
eigendom' van het kerkbtestuur Was. Nadat
het zware geboiuw, van omgeVeer ,55.000
Am'erifcaantocRie ton, ondersteund was-, Werd
het over de straat getrokken. Maar dit
was nog niet genoeg) Op Kijn nieuwe
standplaats werf Ihet geb'ouw ook mog zoo
gedraaid dat de hoofd ingang, welke tot
nu toe naar het Westen gestaan had, nu
meer naar' het Noorden lag. Daarna werd
de kerk in het m|idden dorogesneden en de
laatste helft ongeveer een 30 voet terug
getrokken. Op deze manier kreeg, de gte-
m-eente een 'beduidende Vergrooting van
het kerkruim', zonder dat Ih^et poodig was.
De afstand Van de oude tot de nieuwe
standplaats is 280 Voet, en de ikbsten V,an
het verplaatsen 'bedragen 300.000. De
nieuwbouw van een kerk had zeker wel
425.000 gekost; m'en had door hgt „trans
port" I 125.000 gespaard.
De werstni'arkt v'an Diirkheim.
De :Wo.rstmarkt Van Dürkheim, het
gro/.tste volksfeest van den Palts zal
dit jaar worden gehouden v'an| 7 tot 10 en
op 14 en 15 'September a.s. op den Mi-
chaelsberg nabij" Bad Dörkheim. Het feest
is ontstaan uit 'n bedev'aart, unlet karmis,
die .reeds in 1443 werd vermeld. Het
feest wint elk' jaar aan populariteit. Irf
1928 werden 150.000 deelnemers geteld,
die met extra breinen uit alle deden van
den Palts naar Diirkheim waren gekomen.
Behalve een paar honderd kramen, draai
molens, enz. zullen dit jaar zes- groote
wijn-, champagne- en biertenten em vtoarts
ook twintig worstkramen worden opge
richt. Hierbij komen vijftig „Sdhubkar-ch-
ler' dit zijn kleine tentjes, waar de
wijn per glas wordt Verkocht. De naam'
„Schnbkartolhler" stamt nog uit den tijd,
waarin de wijnboeren hun vaten per krui
wagen (Schubkarre) naar de kermis
brachten. Ter gelegenheid van het feest
wordt een „Worstmlarkt-ZeiitungP uitge
geven en een bijzonder feestlied Vervaar
digd.
Uit de geschiedenis van het schaakspel.
Menigeen is een hartstochtelijk helhaak-
speler, doch heeft weinig tijd of gelegen
heid de geschiedenis van het meest in
teressante geestenspel 'be bestudieerten.
Het schaakspel was oorspronkelijk', Tn
oorlogspel en afköBilstigl uit Indi-ë, zoo
als ook taalkundig is va^rasteld. Van
Iudië kwa'm het naar de Arabieren epi
door hen naar 'Spanje, in de 6de eeuw,
Van waar het zich geleidelijk over Europa
Verspreidde.
Mededeelingen ovter het schaak-spel In
Europa zijn uit de 12de eeuw, want' de
Vertelling van het schaakspel van Karei
den Groote is als een legende vastgesteld.
Een graaf van Fr.anüenstein liet, in 1180,
„drie schaakspelen met ivtoren stukken
na." Vak dien tijd a'f zijn de berichten
over 'het schaakspel talrijk.
Meestal werd het eenvtoudige, thans
nog beoefende schaakspel met ac'ht maal
acht velden gespeeld. De variëteiten als
„wu lierspel", groot utohaak', „pond sdiïaak'
zijn meestal, zij het dan geen "eendagsvlie
gen, toch wel honderdjaarvliegen geble
ven.
Wat de overlevering der figuren betreft
zoo- begrijpt mén dadelijk', dat meA in het
Oosten, met het oog op de positie Van
de vrouw, geen koningin ha!d, doch' wel
veldheer, vizier. Als motief voor Het' ge
bruik v'an de „koningin" in het schaak
spel Van het Westen zegt Selenus (1616)
in zijn groot en zeldzaam' schaakboek „bet
schaak of koningsspel", „omdat de vrou
wen de harten der soldaten deden gloeien!"
of daar naast dien 'koning igeen persoon in
hoogér aanzien stond, dan de kotrinigim-
Een andere oplossing van 7t geVal, af
komstig uit Z.-Europa was, dat de aan
duiding „dame" (dama) 'een hoffelijkheid
der ridders van Provence tegenover de
dame was. De "spionnen werden Vroeger
schutters, raadslieden, bisslchoppen ge
noemd, de paarden rendieren, riddprs of
ruiters. De kasteeleh behielden nog lang
den naam' .van rokh, roche, van daar
Tockade. Voor 1525 is van de aandui
ding „kasteel"; ook in het Westen, ner
gens sprake. De Schaakproblemen zijn
sinds de tijden der ouide Indiërs, dus
sinds1 1500 jaar, bijna stieeds- dezelfde
geoleven. Het doet eigenaardig aan, wan
neer bijv. in 987 Ibn Anadin zes vervaar
digers van schaakboeken noem't, van wie
er slechts' twee ov'er eindspelen Kebbton
geschreven.
Van de groote werken worden gerele
veerd de Arabische sChaak'ctodex van
1527, een schaakcodex van Caïro van
1370. het schaakwerk vab Alphonsus den
Tiende van 1282, het latij'nsch-picarfisoh
schaakboek van Nictolaus Van St. Nicolai.
Het verlangen ook op reis het. e'dele
spel te kunnen Spelen, welke in onze
dagen, aanleiding was tot bet maken van
reisscha.akbord, was er Vroeger ook. L'o-
dewijk XIII van 'Frankrijk nam' in zijn
reiswagen een kussen, waarop de velden
waren geborduurd, mede. De stukkeu
werden m'et een speld daarin gestoken.
Menige sterke schaakspeler zal h'e.t, met
het oog op he,t betalen van belasting,
betreuren, niet in den tijd van 870 iin
het Oosten te hebben gëletefd. Daar
maakte éen hooge belastingambtenaar,
wanneer men reclameerde ,de beslissing
afhankelijk of de reclamlant goed kon
Schaakspelen of niet.
Het op iederen beginneling- grooten in
druk makende ,,'blindspel" maakte ook
Vroeger indruk. Zoo werd reeds va.n een
schaakspeler, die in 71 te Ispanhan stierf,
geze.rf, dat „hiji zonder liet schaakbotrjd
te zien, schaak .speelde-". Selenus maakte
melding van eenigei dergelijke gevallen
Van een Turk, die 1266 te Florence-"heeft
gespeeld en .liet van zijn tegenstanders
won.
De gejna skerde.
De beul van Riga is ontmaskerd. Fi
guurlijk en letterlijk gedémasqueerd. Deze
scherprechter, 'die d'e -fer dood' veroor
deelden in Letland ophing tot de dop®
er op volgt, zwfa'ls de straftermi luidt,
Volvoert de vonnissen met" een masker
voor. Slechts aan de justitie en de ge
vangenisdirectie was zijn naam' "bekend.
De Letten noemden hem: D'e man fnet
het zwarte m'asker.
Tot op zekeren dag in een blad zijn
persoonsbeschrijving geg.es^n werd en wel
zóó duidelijk, dat iedereen hem' herkende
als een mondain sportsman uit de Ri-ga-
sühe sorfety. 'In zijn 'dagelijksclie leven
is üij' ambtenaar aan een der hoogste
instellingen van Letland. Aangezien zijp.
salaris zeer klein was, verbaasde paen
zich wel toéhs dat hif de middelen bezat-
zich in v'erfchillende takken van sport te
bekwamen en een zeer luxueus levlen te
leiden.
Hij' wordt beschreven .als' een nietig
kereltje m'et een snor en een brutaal,
hardvochtig gezidht. Al -wordt zijn naam'
0"k niet in het blad vbrm'eld, toch' weet
nu iedereen dat de dandieuze sportsman
en de beul van Letland dezelfde z'ijh. M-en
weet nu ook' waar hij' het geld vandaan
haalt om op zoo'n grooten voet te leven.
De geboorte van het wagfenwiel.
'Een merkwaardige afbeelding) Is te vlin-
den in Tne Sphere van 17 "Aüg. met
net volgende onderschrift.' „Het eerste
vtoertuig met wielen. Twee wielen van
het oudste Voertuig een kar dat
tot dusver werd ontdekt. Men vond ze
met de geraamten der trekdieren, in de
bouwvallen Van Kisj, de oude in den 'bij
bel genoemde stad." Ovter de opgipavingien
in en bij Kisj is meermalen geschreven,
ook' over de vondsten, handspiegels, toilet
doosjes, manicuur-instruïnenten en rouge;
ook' kinderspeelgoed (het paard) en viseh-
'na'ken; allen nit het jaar 3000 v'óór ons
jaar één.
Op de afbeelding zien de wielen eruit
als schijf wielen; maar vanwaar kwamen
die schijfwielen die de kar deden Voort
gaan? Vermoedelijk heeft de Sphere-man
nooit gedacht 'óver de evóluti-e waarvan
het wiel 't'slot was. Loewe'fithal heeft
indertijd erover geschreven in da
Zeitschr. f. Ethnologie, en aannem'elijk
gemaakt dat er in den beginne is geweest
de rol, de cylinder of wals, die tusschen
jukken liep door 'dwarshouten Verbonden;
deze wagen is wel zeldzaam! geworden,
maar men vindt hem' nog in "Heinegloui-
won en in Vlaanderen, -m'et -eep paard be
spannen; eertijds was het toestel een
in Duitschland veel gebruikt werktuig.
Lot wel: werktuig, want men effende den
grond ermede, maar ook was 't een Vöter-
t'uig, wanneer e-r een plank' was gelegd
tusschen de binten, bov'en de wals.
Dit eerste wageintype, overeenkomend
met de dorschwals der Egyptische Rel-
lacheai, heeft geen wielen, het heeft e'en
rol. Teen 't lastig bleek' deze rolwagen
.telkens over op den weg ligjgende. steenen
te helpen, Heeft m'en eerst in kelt midden,
daarna verder en v'erder naar de uitein
den het hout weggesneden, totdat einde
lijk overbleef een as met 2 schijfvrielen,
alles uit één Btpk hout. Later is het
wjel met spaken, los loopend oip een valste
as in de pl4ats gekom'en v'an het schijf-
wiel, dat echter geenszins van de aarde
is verdwenen.
Van ,-,het -eerste vtoertuig m'et wielen"
kan men dus eigenlijk' riiet spreken, orn
aat niet valt te bepalen op welk'0,ogenblik!
de wals een as met wielen was gelwordon.
GOES. Gisteravond is pok de bliksem!
nog geslalgen in een schoorsteen der wo
ning van dhr. Zandee op den Oos-tsin.gelr
om via de gasleiding, langs denzelfden
weg de woning, te verlaten. Schade werd
niet aangericht.
'S-HEERENHOEKl. Do handWoogsoto.
„Vrije Schutters" hield dëz'er dagen een
■schieting. Uitslalg als VolgG hoofdVtogel,
J. d'e Jonge P2I., „Vrije Schutters"1ste
klep, A. Geense, „Zorgvliet", .Elilewouta-'
dijk; 2e klelp', G. Verheijke, „ZorgVliet"1,;
,1ste zlijviagel, M. iRemijinse, „Juliana" te
Oudelande; 2de zijvogel, N. Burgel, „Juli
ana" 1ste hoofdkal, G. Verhbijke, Zorg
vliet' 2de hoofdkal, J. Priem!, „Amiiditia"
's-Hteerenhoek1ste kl. 'kal, P. J. vd d.
Bliek, „Zorgvliet"2de kl. kal, M. Ver-
dtonk, „Conctordia", 's-Heerenhoek.
MIDDELBURG, 5 September 1929.
1 Op 'de graanmarkt was de aanvoer rede
lijk. Jarige tarwe f 11,50f 12, Nieuwe
itarwe f 11f 11,50, Klroonerwten ifllö
f 16,25, SehUkkez-s f16:f! 18„ Maanzaad
f34—f35,50.
MIDDELBURG. Aangevoerd door .Wal
chersöhe boerinnenBoter f 1,20, Klip-
eieren f 6,25, ;P«x:]je-eieren f 3,50,_ Eend-
eieren f 6,25.
'Aangevtoerf door handelaren: Boteir
fl.1'4, Kipeieren f6,1
Partidulitare prijs: Boter f 1,271/2, Kap"
rferen f 7, Poelje-aiieren. f 4,50, Etondei-erdh
f7,—.
-VLISSINGEN. Gisterenavond heeft d«
laatste diensit van de moforVeerboiotBrea-
kensVlissingen groote stagnatie onder-
vrienden, doordat de eleetrislohe beweeg
kracht tan de Aanlegplaats te RresHena
•tengevolge va® hef tonweer defect was.
VLISSINGEN. 'Alhier zijn heden 4
Spaansehe torpedobootjagers 'gepasseerd;
zij: Voeren naar 'Antwerpen,
BORSSELEN. Gisteravond Is de hof
stede van dhr. J. Boone dpor den blik
sem getroffen „en verbrand; alleen het
woonhuis bleef gespaard. Vijf kalveren
zijn in de vlammen omgekomen.
■■li.^wi i I. r.-7
Veilingsvereen. KapelleBiezelinge en O.
Veiling Van -2 September 1929.
Groote veiling.
Dubb. Pr. b. z. dr. f 9,70, Rijnsche Spek-
boonen f 14,90.
Kleine veiling.
Prince Pruimton f57, Waschingtoin f 1?
18, Belle Louvain 6—18, Rpode Efer-
ppuim'cn £6—13, Raiiae Victoria f310,
Buibanlkpfuimten f 613, Reine Glaude
f lè—18, iWestl-andsche witte 11012,
Blauwe druiven f 58.62, Moerbezie® f 43
45, Kieswielk f 26, Rioode zomerp'erzik!-
ap-pel f49, Eiariey Viclboria f 35, Roo-
de Astrakan f 37, iDuchesse d'Gldenb'urgf
f 815, The Queen f 818, Manks Codlin
f5-- 9. Jaques Leh'el f36, Zwedenappel
f 20 27, Ganzebout f24, (Wasappel f 2
4, Transparante de Cronsel f 311,
Nelsons Glorie f 311, Cort Pendu f 2
Maria Loiuiisee f 38, Clapps Favorite f 4
-13, Prcioic'e Trevtoux f 6—12, Bre-urre d'
Amalis f 311, Brouri'e de Merode f 37,
Bi-eurre Ilarfy f 58, Dr- Jules Guypt
f 510, Diuchesse WdiWalmte f 25, Bom
C'hritien Wiffiami f 35, Juttepeerf 7
16, Scharlakenperen f 34, Bergamtoiten
f 25, Rlomd-e Perzikpeer f 24, Seigneur
d'Espei en f 713, Groentjesperen f24,
Triolm'f de Vienna f 1423, Rietp-eren f
—3, Snijbtoonen f 1420, Groene btoonen
f24, Dlubb. Pr. 'b. z. dr. f8—12, Per-
fedth'oonen f 612, Rijnsche Spekbtoonen
f 89, alles' per 100 Kj.G.
Meloenen f 18,45, Bloemkool f 11'20,
KiolmiklcKmmtors f 12, Augurken f 413,
valles per 100 stuks.
Veiling v'an 3 September 1929..
Tolmlaten: .U.C.B. merk A f 1,20, B[
f 0,60, C f 1,20 CO -f 0,60 per 100 pond;
zonder U.C.B., m'erk A f 0,50, Bi f 0,50,
C f 0,50, Bam|men f 0,50 per 100 pand.
GOES. Huw.-aang.J,an Hollestelle, 23
j. jm. en Rachel Catharima Jozina; SteinZ,
22 j. jd.-Mai-inus de Klerk, $'6' j. jm. en
Pieternélla Adrianu Harinck, 27 j. jd.;
Chiisti'aan Marinaiis Sdhieers, '19 j. jm. en
Neeltje Nelly Siepiman, 19 j. (jd.
Gehuwd: Mathijs van Fraossen, 26 j.
jm. en Janna Vleugel, 19 j. jd.; Petrus
Augustinus de Cionihck, '26 j. jm'. en:
Geertruida Catharinaa ScihouwenWurg, 25!
jaar- jd.
Geb'orenJannetje Cornelia, d. V. Adric
gt.an Cornells Potter en P/ieternella Adri-
ana Verboom; Adriana Johanna, j). V.
Oornëlis le Conté en Adriana de Bour-
gijaaf.
Overleden: Pieter Johan Jakob Dor-
maar, 81 jWednr. van Leijntje Johanna
Versluijs; Jo-hanna J'aclohi. van der Hooft,
'1 jaar.
MIDDELBURG. Huw.-aangifte: M. J.
van Herelules, 27 j. en J. A. de Rijk, 28 j«
Gehuwd: B. van Hoek, 27 j. .en J.
Verrijk, 27 j. i
BevallenJ. Wiondergem, gebr. Hooge-
steger, 'Z. en d.L. A'b'raham'se, geb. da
.Buck, d.
Overleden: J. J. Schietekatte, 66
ongeh d.J. Maartense, 69 j., geh'. mefc
T. Smit.
I-4Ü
f
A
t
l! 'd
l
r
0
li/t
r
s
u
n
13
le
g
le
n
a.
le
e-
d
k 'II
e.
te
f
m
m
m
1 Tp
IM
iii,
Berlijn
Weenen
Londeu
Parijs
Brussel
New-Yerk
59.40
35.15
1210%
9.77
34.69
2-4978
4 September 1929
Rome 13.04i/i
Bazel 48.0D/,
Kopenhagen 66.421/1
Stockholm 66.87V»
Oslo 66.471/,
Praag 7.381/,
d.
ar
Jan
yi'sn
