DONDERD&3 23 MEI 1B29
NIEUWE ZEEUWSCHE COURANT
Wetenschap en Kunst
UIT DE PERS
VAN HIER EN DAAR
f IN HET KRAAIENNEST
GEMENGD NIEUWS
stand -was gebracht. Een jongetje, dat
tzieh op den w§g bevond, verklaarde, dat
hij even tevoren aan den bestuurder van
den auto een teeken had gegeven, dat er
jeen trein in aantocht was, en daar de
auto zijn vaart verminderde, meende hij,
Üat dit teeken was begrepen.
Rillaiid-Bath. Dinsdag vergaderde de
Raad. Nadat de Mqqrz. enkele gevoelvolle
[woorden wijdt aan de autoramp, die op
listen Pinksterdag in deze gemeente plaats
had, word't besloten een schrijven van
deelneming te verzenden aan de familie
der slachtoffers. Naar aanleiding van dit
ongeval stelt de Voorzitter voor een adres»
te richten aan den minister vlam iWjater-
dtaat, waarin er wpirdt op aaang'edrongen
om de bewaking bij den beruehiten over
weg aan wachtpost 20 te herstellen. Afge
zien van de vraag of het uitzicht hier
jpubclemimerd is, dient een dergelijk hjruis-
jpunt bewaakt 'te zijn. Op drukke dagen
heeft men alle aandacht als bestuurder
pJbdig vOor het Verkeer op den wég)
zoodat ongelukken niet kunnen uitblij
ven. Is over enkele maanden de nieuwe
rijksweg gereed, dan wordt dit punt nog
'gevaarlijker. De voorzitter herinnert aan
Üe pogingen die gedaan zijn om de be
waking te herstellen. Zelf heeftf indertijd
do raad onmiddellijk na d'e opheffing Uier
bewaking een poging tot herstel gedaan,
doch tev'ergeeJs. Elke bemoeiing bleef tot
heden vruchteloos. Ook het pas versche
nen rapport der overwegencomlmissie geeft
weinig- moed, Desondanks geeft de Voor
zitter den raad zijn voobstel in OverWe-i
ging, daar de raad bij hernieuwde Weige
ring althans verantwoord zal zijn. Do
lieer Van de Sande eluit zich bij het
gesprokene aan. Hij wijst -vOorts op de
.waarschuwingsborden, die daoir hun plaat-
feing weinig öpvlallen. Ook de lieer Van
't Leven ondersteunt het betoog. Zelf in
fiiensf der spoorwegen zijnde illustreert
hij, hoe hiji druk verkeer ongevallen niet
te vermijden zijn. De raadi. besluit daairop
eenparig zich tot den minister van Wa
terstaat te yichten met verzoek hers(tel
der hewlaking van den overweg aan den
Derden weg hij wachtpost 20 te Willen
bevorderen.
De raad besluit tot bet aangaan eener
geldleening giroot f' 22.000 ten behoeve
Van de uitbreiding Van het gasbedrijf', lu
verband daarmee wordt de begrooting voor
khet gasbedrijf en de geiheentebegU'ototmg
gewijzigd. Och de gteméentebagroitingyoor
1928 ondergaat Wijziging). De 'kosten per
leerling aan de openbare lagere schalen
over 1927 worden vastgesteld op f 11,63.
YDe vergoeding voor de bijzondere Scholen
over 1927 wordt aldus bepaald: R.-IG
school f465,20; sc'hool Zandhaan f 584,41;
^school VükkVrpolder f 407,05school
f 500,09.
Hansvvecrl. Het junfaredurps „Schelde-
galm" wist 'met de .Pinksterdagen jmiooio
successen te boeken. Op Zondag wist het
JCorps go het nationaal concours te Rotter
dam twee eerste prijzen te behalen: één
ivcor het concert-concours en één voor het
Warsch-Concours; terwijl 2en Pinksterdag
de d erde eerste prijs op het Prov. concours
te Kruiningen behaald werd. Op beide
(Concoursen werd in dé" eerste afd. gespeeld,
zoodat het corps volgend seizoen in de afd
uitmuntendheid mjoet uitkjomeu. De direc
teur, dhr. Jan Poldermian, heeft dus allo
eer van zijn werk en komit een woord Van
lof vOor zijn krachtig werk toe.
J.L Zondag hield de P. V. „De Blau
we Dioffer" een wedvlucht van Compieg*
ne, 242 K.M. De prijzen vielen als! volgt;
'le en 9e, P. Modde; 2e, 4e, 7e cn 13e, M.
Willem'stein; 3e en be, J. P. Theenaart;
„6e, 8e, 12e en 15e, Af. Krambeen10c, E.
Domtaaiisdhet11e en 14e, J. v. Ertvelde;
16e, Oh. Sm'allegange.
's-Heer Arendskerke. Nu dhr. C. Phi-
lipse vloior de 'benoeming als raadslid be
dankt heeft, is ter vioprziening in de vaca
ture-De Vlieger benoemd verklaard dhr.
P. Schipp«1s.
Ovczand. Het door de Handboogsocieteit
„Willem1 Teil'' opgeschreven concours op
.5 Mei j.l. dat toen wegens heti slecjhte
weer mislukt is, zal nu gehouden Worden
'a-S. Zondag 26 Mei. Men zie de advertentie
's-Heerenhoek. De nieuwe en mooie win-
.flt'el van d'e firma SpelierHuige, wordt
Zaterdag a.s. geopend. Alen zie de annonce
ia dit nummer.
Zondag 19 Alei hield de P. V. „De
Luchtsport" een wedvluciht van Com'-
Jiiegne (Fr.), afstand 236,6 K.M. De prij-
!zen werden als volgt behaald: le overduif
jl- Franse; 2, 7 en 8 P. Rijk'; 3, 4 en
B. de Jionge; 5, ,A. Hazen; 6, G. Na_gel-
Iklcrka; 10, H. Hooftmlan; de eerste duif
werd geconstateerd om 3 u. 17 ml. 4 sec.
Ere k'-ns. Dinsdlag is alhier een jaaxlijk-
Eche algemeene vergadering! gehouden Van
de PTovin iale Zeeuwscbe Vereeniging Het
Groene Kruis, onder voorzitterschap Van
dr. C. E. Plugge, die er in zijn openings
woord op wees, dat het vraagstuk van
het fec'hioolartsen-instituut niet geheel naai
den zin van de vereeniging- is op'ïlglost.
Thans zal de ooim|missie voor de k'inder-
liygiëne zich er verder mee belasten.
Uit het jaarverslag Van den secretaris,
den heer Ai. Nieuwenhuijse bleek', dat twee
nieuwe afdee'.ingen te Retranchem'ent en
JStavcnisse zi h met. 400 leden aangesloten
hebben en 'het aantal leden tot boven de
120.00) gebracht hebben.
Het hoofdbestuur méént, dat men de
actie om1 te komen tot vereeniging inzake
vermindering van Klosten van ziekenbuis-
jverp'.eging kluchtig; mbet steunen.
Het jaarverslag is gioedlgjek'eurd. Even
eens de rek'en'ng van den penniagméester.
Deze rekening wijst in ontvangst f' 1£50,80
en in uitgaaf f 1675,63 aan. i
Tot bestuursleden zijn herkozen dbru.
H. G. Eraser te Oostbuxg, dr. D. Gerret-
Een te 's-Gravcnpolder en J. Padmos te
Duivendïjke.
Aloj. Tiemeijer, vertegenwoiorligster van
)de Nederl Centrale Vereeniging voor Pen-
Eioenverzeke ing Van mi latsciiappelijke wcr
Kers, heeft daarna een inleiding gehouden
over verzekering van het personeel der
wijkverpleging tegfcn ziekte, invaliditeit
en ouderdom.
Ten slotte heeft dr. C. Orbaan, uit
Middelburg een inleiding gfehouden over
het kankervraagstuk..
Aardrnburg. Maandagmiddmgj werd
brand geconstateerd in de woning der fa
milie V. in de Sassenstraat alhier. 'eAIor-i
gens liadlden de bewoners de woning ver-
later. en om half "drie 's (middags werd
door eenige buren de brand ontdekt, tenge
volge van den rook, die in hun woning
d'rong cn die ook dooi' het dak naar buiten
kwam. Door spoedig toegeschoten hulp
der «m'wonenden kon het vuur geblnsoht
wiolrden. iH:et huisje is van binnen, ern-
nen ernstig beschadigd.
Sa--» an-Gent. Naar wordt bericht, heeft
de N.V. Suikerfabriek „Sas van Gent"
alhier, in verband met een tekort aan bie-
tenmiateriaal besloten de fabriek' in de aan
staande campagneperiode buiten bedrijf
te stellen.
Hoogstwaarschijnlijk zul Van het in nor
male omstandigheden, buiten de cam'pagne,
62 man bedragende fabrie'kfepersoueel,
sieéhts een 10-tal personen gehandhfiafd
blijven.
Er verdient nog vermeld te worden, dat
in de campagne-periode een 450-tal arbei
ders ,aan deze fabriek" werk plachten te
vinden.
Voor Sas van Gent beteekfent dit een
gevoelige slag;.
DE TWEEDE KAMER-VERKIEZING.
De caudidatenlijstcn.
Bij de Dinsdag gehouden candidaatstel-
ling voor de verkiezing van leden dei-
Tweede Kamér, welke verkiezing 3 Juli
plaats heelt, zijn in den kieskring Middel
burg de volgende candidatenlijsten ingfe-
diend: R.-K. Slaatspirtij, Anti-Rev. Par
tij; Chr. Hist. Unie; Liberale Staatspartij
de Vrijheidsbond; S.D.A.P.Vrijz. Deni
-Rond; Staatfc. Geref. Partij; Herv. Geref
'Partij; R.-K. Volkspartij; Plattel. Rond;
Communistische Partij L. de Visser; Gom.
Partij Wijnk'oop; Rev. Sod Partij; Dumber
Partij Chr. Democr. Unie; Federatief'Ver
band; Middenpartij voor stad en land;
Verb, van nationalisten; Nationale Boe-
ren- en Tuindersbond. Dus totaal voor
negentien partijen.
P. Benden». t
In de Maasbode vonden wij het vol
gende „in memloriam" gewijd aan de na
gedachtenis van onzen verscheiden mede
werker
Jn den heer Boudens Alamdagavond
terwijl hij 'het Lof in de St. Willebror-
du^kerk bijwoonde, plotseling overleden
ziet katholiek Rotterdam' een zeer ver
dienstelijk' gelcoBsgenoot heenigfianeen oud
gediende, in het p olitiek' vereenig'mgjslev en f
die ondanks zijn 70 jaren nog vol jeug
digen ijver in het eerste gelid stond.
Bondons was een der „stillen in den
lande", die niet aan den weg timmerde,
mjaar niettemin de handen uit de m'ouiwen
wist te steken; een, bij wien heö „amlo
nesciri'1' (ik houd' er van, onbekend te
zijn) van Thom'as a Kern-pis volle levens-
practijfc' werd, jj'och die desondanks j>en
rustclooze activiteit ontplooide ,als bet ging
(Otm.1 de „goede z&ak" te dienen.
Tientallen van jaren leid'de hij de poli
tieke beweging onder de katholieken in
het westelijk stadsdeel, waar talloos velen
m'e tdezen stillen ijveraar in aanraking ziju
geweest en men zéo dicht oj> de
verkiezingen zijn groote werkkracht
noode missen zal. En als lid van het
Centraal Bestuur van „Recht en Orde'1'
had' hij- mede gedurende al dien tijdi een
werkzaam, aandeel in de algemeene leiding
'dér politieke organisatie van Rotterdams
Katholieken.
Ook onze courant verliest in den heer
Botu.dens een heseheiden en "lielaugeloozen
m'edewerker. Die berijtalde propaganda,
welke onder den schuilnaam Nebudos (een
omzetting der naamletters van den auteur)
jaren lang in de koloimimen va.n De Maas
bode een gaarne verleende gastvrijheid
vtoncl, onderscheidde zich altijd door gees
tige invallen en gemoedeliik'en hu'mtor,
waarom' de pittige versjes steeds de aan
dacht trokken.
Mo^e de voorbeeldige toewijding. Van de-
zeu katholiek van de daad haar overgroot
loon vinden in Hem, die naar luid van de
Pinkster-liturgie de Rust is na den arbeid.
'NMQN U AI ENTAAL GEDENKBOEK
Gelijk bekend is in Alei 1928 het eeuw
feest gevoerd van de stoombootverbinding
tussrhen Vlissingen en Bresikens.
Gedcpmteerde Sltaten v'an Zeeland von
den in deze viering aanleiding! oin' ie be
sluiten tot de uitgave vau een Gedenk
boek der Provinciale stoomboo.tdienst en
z^-oals zij zich uit dien (earstien pirirni-
tieven dienst ontwikkelden.
Aan dit basluit cal niet |vli-eiemld zijn
geweest het plan, dat de secretaris dt»r
Gom'missie Van Toezicht op den .Pirov.
Stoom'bootdienst, de heer H. J. (G. Hart-
mlan, reeds langi met zicilii ronddroeg, om
een geschiedenis van den diensk te schrij
ven. In het vloomwbord Van het thans'
verschenen monumentale gedenkboek, rept
de exigriffier de'r Provinciale Staten ten
minste van dit plan, waardoor bekendheid
kon worden gegeven aan de vele belang
rijke bijisaonderbeden, welke anders in de
archieven begraven zouden blijven liggen.
Dhr. Hartman kon bet echter eerst uit
werken na zijn aftreden als 'gjriffier én
t.ocu nog bleak' de stof zoo. uitgebreid,
dat de behandeling ettelijke m'aanden lan
ger lijd vroeg, dan da echlrSjiv,e,r gemieend
had.
Het ruim' 200 bladzijden .groote boek,
Vorstelijk royaal uigevoegd, is verdeeld
in een twaalftal hoofdstukken, waarin
worden beschreven: het oude vee|r tus
schen Vlissiusen en Vlaanderen; het tijd
vak van Voorbereiding van den stoomt
bootdienst 18241828; de particuliere ex
ploitatie van T8281866; de provinciale
exploitatie van 1866 tot heden; de vorm
der exploitatie; de dienstregelingénde
booten; de vaste inrichtingen; het make-
ciaal der tlrami HansweertVlake; het
vervoer van personen en goederen; de
financieele uitkomsten en Varia.
Uit het «jerste hoofdstuk blijk't, hoe
volgens de oudst bewaarde ooitkonden op
8 Januari 1311 dpor Willem; Graaf Van
HeuogiOuwe, Pape Gerolfs zoone werd
aangis-teld als 'bewaarder van do veren
VlisyinigenVlaanderen. Hat- veer was
oen gïiafelijk domein.
Een paar deekeningen laten zien dat
de zeilscheo.pjes, ofwel steigersiclhuiten,
Waarmee bat overzetten plaats had, veel
overeenkomst vertoonden mét een hoog
aars. Uit getroffen pnaatjrqgclen ibl'ijkt
voorts, dat het vroeger nogal eens noodig
was, om' de passagiers op de schouders
van scliippers over te brengen van boord
naar wal.
Hoofdstuk II geeft een overzicht vaD
het tijdvak van voodbeTeiding. Na heel
wat gesukkel kwamj eindelijk met de noo-
dijre subsidies van provincie en Rijk eeD
etoumboot in de vaart, welke in particu
liere exploitatie den dienst Vlssiingen
Breskens zou moat/cn onderhouden.
Do stoomboot, getiteld „Schelde" wlas
i:en kleine raderboot, volgens de afbeel
ding een stuntelig vaartuig-, dat wan
neer men dat Vergelijkt mek de foto van
de nieuwe mlotorvleerboot „Wdlhelmina" al
zeer duidelijk .spreekt van de vlucht die
de techniek heelt genomen, terwijl uit de
tusschenligigende mlod'ellen wel blijkt, dat
ook bij de dflhelde-dieoaaten mettf (den tijd
werd meegegaan.
Hoofdstuk 111 schetst op overtuigende
wijze de m'ooilijikhfeden, die de, particuliere
exploitatie mot zich bracht, iWati eindelijk
aanleiding w'as' voor de Staten om' in
1866 de exploitatie Van den dienst op de
Wésterschelde geheel bij- de provincie on
der te brengen.
In hetzelfde, hoofdstuk ziet men hoe
in 1851 de belangstellende hulp v'an de
provincie ook' uitging naar den, dienst op
de Oos'terschelde. De geregelde Eubsddi-
eering van den diens't Ëreegf haar beslag
in 1865 tot in ,1912 de. overname volgt.
De overige hoofdstukken brengen op
overzichtelijke wijize de ontwikkeling der
diensten in beeld. De fiom's w,at dorre,
officieel© bescheiden worden verlucht met-
het pittig wloord v.an den schrijver, zoo-
dat men geïnteresseerd het lief en leed
der diensten Volgt. L',
Hoofdstuk XI, dat gewijd is aan de
financieele uifkothsten, legt bloot, hoeveel
door provincie en rijk, Woo-r-al voor do
diensten op do W,esterschelde iwordt, geof
ferd. Het kwaad slot ivoor da-atstgenoemt-
den diens't li'ep Van f 4497,in 186G tot
206.702,in 1927 op, terwijl het Ver
lies oj-i den Ooster-Schelde-dienst van
£30.978,in 1912 terugliep tot f2090,^
ïu 1927. Tfoze gunstigb wending is in
hoofdzaak te danken aan de opheffing vau
het traject Afiddelhuig—Koj-tgene.
Het wiaardevlolle geschiedkundige werk
werd op geschopt piapier gedgukt bij de
firma den Roer to Middelburg, de teeke-
riingeu en vignetten zijn vian de hand van
dhr. M. Boll, eveneens ite Middelburg; de
firma. Bie,gelaar en Jansen te iUtp'Ocht Ver
vaardigden de cliché's en de N. V. Gilta.y
en Zoon te Dordrecht, Jegde er den fraai-
en liunen stom'pelband om.
Weer een nieuwe vinding.
In de laboratoria der Westinghouse Elec
tric Anl Manufocturing Cy. te Pittsburgh
is men er in geslaagd, een appara,at te cone
tetrueeren, waarmede op afstand eleelrische
stroom'ketens kunnen worden geopeud en
geslolon door middel van lichtstralen.
De „Telelux" zoioals de uitvinder, Mr.
Kintner, de chef van het onderzock'-burca.u
Van genoemlde ma.atscihappij, het apparaat
heeft genoemd, bevat twee photo-electri-
eche cellen, die gevoelig ziju Voor den
lichtstraal welk'e door een kleine schijn
werper erop Wordt geworpen. Bij een de'
monstratie moesten de lichten in de demkxn-
etratirk im'er in verschillende grjepen aan-
en uitgedraaid worden door het apparaat-.
Door middel van een der cellen kon men
dcor een, twee of drie maal den lichtstraal
erop te laten vallen kiezen welke groep
lichten zou gaan branden of worden ge
doofd. Daarna een lichtstraal op de
tweede cel en het apparaat sloot of apiendo
feilloos de gewenschte stroomk'eten. De
lichtstraal van den schijnwerper is zoo
intens, dat de telelux op een afstand van
75 voet kan worden bediend.
Een- an lere toepassing van dit principe
was liet overbrengen door lichtstralen Van
muziek v.an een gramio'floon naar en aan da
andere zijde Van het vertrék ippgeatelden
luidspreker.
De vilJaties Van de naald over de plaat
■werden langs electrisChen weg naar een
met gas gevuld huisje gjevoerd, waarna
het meer olf minder gloeien van het gas een
photo-eleetrisohe cel beinvloedde die in
het midden van een auto-reflector was ge
plaatst. Vanuit de photo-cel werden da
stroompjes in den stroomkring van den
luidspreker gebracht,-die aldus de'muziek
Weergeeft.
Mr. Kintner verklaarde ook de moge
lijkheid van eleetritolie krachjt-,overbren
ging door middel van ultra-kbrie radio
golven, zood,at de tijd zal kam'en, dat, men
op het kraebtstation a'fstem't voor licht
stroom, zooals men dit, nu vo.or radio'mlu-
ziek' doet.
Ten slotte werd nog door een model-
installati' gedemonstreerd, hoe vliegvelden
des nachts kunnen w,orden verlicht door
dat de lampen worden ontstoken door
hetg esnor van de motoren van het aanko
mende vliegtuig. Dit gjeluid werd bij de
proeve door speriaal vervaardigde gramo-
ïloonplatcn geproduceerd.
De arbeider» en de staatspartij-
De heer d(e) B(ruin) sdhï'ijft in „De
A olkskranit"- een antikel, waafin hij' na
gaat, in welke mate de R.-K. Sitaatspajrtij
rekenng gehouden iheefit met de verlangens
welke het vpriig jaar uit de katholieke
arbeidersbeweging opkwamen. En dan
zegt hij
„Welnu, we "geloovén geen tegenspraak
te zullen ontmoeten, indien we direct als
onze meening uitspreken, dat de optimis
ten vian het Vorig jaar gelijk hebben, ge
kregen; de partij heeft, èn wat het ur-
,gentie-piro,giram 19291933 (betreft, èn
met betrekking to,t de komende afvaar
diging, ,aan redelijke verwachtingen vol
daan.
Het pirogtrami mag ei' zijn; de partij
heeft z|oo goed als alle Veifbonds-„am'en-
deanénten" overgenomen en met njime bet
bepaalde i. z. Bedrijfsorganisatie stemt tot
tevredenheid en plaatst de Staatspartij aam
den spits der dem|o.cratische groepeerin-
gen.
V arvpfgens de c'andidaatstelling.
Er wjas vloor de katholieke airbejders
reeds reden tot tevredenheid ,toen het
bevoegde Plartijorga-an vier arbeidsjkwali-
teitS'Z'etels reserveerde voor de m'annen
uit de praktijk der Aybeidsbeweging; er
Was- reden te m-eer tot tevredenheid, toen
de Partij.- (OfsChoo-n ma-anden-laug van ze
kere zijde met felle heftigheid tegen die
a-fbeidslkwaltieit-szetels is geageerd, vioet
bij stuk hield. Br is thans, nu de uitslag
vian de veikieznig voor de z.-g. vrije
zetels bekend is, opnieuw reden tot te
vredenheid, omdat de partij, naast d'e 4
arbeidskiwali-teitszetels, nog minstens 4 ze
tels vioor mannen uit do praktijk der av-
bcidsheweigmig heeft bestemid.
De beteekenis vian dit resultaat zat
zeker in de uiteindelijke verkiezing door
de georganiseerde kiezJrs, doch niet) min
der in de omstandigheid, dat alle vier idle
Vrije" candddaten waren de geadviseejdlen
dei' kiez'ersiorganisatie. Heit resultaat is
derhalve geen vtuehit van alleen toeval
of a,gitatie; de organisatie zélf was vlam
oordeel, d'at. onze m'annen in de Kamér
dienden te 'komenhetgeen ongetwijfeld de
beteekenis verhoogt.
Is' er wol één partij in onsl land, ook'
onder die w'ellkc zich het meest „deimlo-
cratisoh" wanen, welke, al dpn niet naar
Verhouding, zoo-veel mannen „uit de prak
tijk der arheidershewbging" Jcvia^r.diajt?
Er is, en het is o. i. redelijk! het open
lijk te getuigen, reden tot fevtedenlhéid
Voor onze katholiek-georganiseerde arbei
ders; de partij heeft gedaan, wat door
hen vlam haar werd verwacht!
Doch indien dat zoo is, is het dan
eveneens niet redelijk', logisch, vanzelf
sprekend, dat de Partij khams van haair
Kant niet te leur gesteld wordt' in het
geen zij thans v'an onze katholieke arbei
ders ter goeder trouw verwacht?
Wa.t zij vérwachtt? Het ligt Voor de
hand: vertrouwen en welwillende, activi
teit." 1
Het Postwezen in vroeger dagen-
Wanneer wij een terugblik werpen op
den ontwikkelingsgang van ons postwezen,
aan blijkt, dat die ongeveer gelijken tred
heeft gehouden mét den maatsehappelij-
ken en staatkundigen vooruitgang; der
volken. In den ouden tijd zien wij' het
rostwezeu ingericht ten behoeve der heer-
soherA en ten koste v'an het volk, d.w.z.
dat eerstgono'cniden zich het recht had
den voorbehouden, brieven doolr koeriers
cu boden te Verzenden. Evenals de vor-
eteu cn bisschoppen hadden ook de groote
stenen reizende boden in hun dienst. Aap
deze boden wïis uitsluitend opgedragen
van stadswege, 'boodschappen te doen en
brieven over te brengen. Deed ietmland
boodschappen, of haalde hij brieven zonder
daartoe door het gerecht te zyn aange
steld, zoio werd hij zwaar behoed en nog
bovendien vam zijn poorterslrecbt ontsla
gen. De tachtigjarige oorlog had een ma-
deeligen invloed op het binnenlandselie
postverkeer, dat dan ook niet tolt verdere
ontwikkeling kon kom'en. Bij besluit van
de Staten werd in 1632 Abraham D-cllé
als postmeester aangesteld ten dieuslte dei
algemeene landisregeering. Het voornaam.'
S'to van diens taak bestond evenwel meei
in het verschaffen van postpaarden en
rijtuigen, dan in het eigenlijk beheeren San
dc. post. In 1648 werden drie zulke
postmeesters aangesneld met het 'oog op de
dukke briefwisseling in verband met de
vredesonderhandelingen te Afunater. De
oer.ste postboden in ons land waren fei
telijk de mlonniken, omdat deze in vroegen
dagen de eenige jraren ,die zonder ge
wapend geleide Konden reizen. Toen d»
handel zich uitbreidde, droegen voornamo
kooplieden de overbrenging hunner brie:
Vcu aan z.g. reizende kioopimlanslboden op
Naarm'ate deze werkkring in belangrijk
heid toenam, trokken de stedelijke xegee-
ringen de benoemingen vam zoodanige bo
den aan zich en stelden hen pnder $ed
en tegen borgtocht in deinst. De tocht
van zulk een bode werd -eefflst een reis,
later beurt of weekbeurt en eindelijk Fit
of postrit genoemd. Sommigen van deze
boden wisten zich op te werken tot post
meesters, die zelf niet meer -reisden, do-ch
den dienst door postillons lieten verrichten
en elkander gesloten pakketten toezonden.
Het oorspronkelijke bodenwezen ging
gaandeweg over in een sow)t .van postwe
zen, dat, evenwel verre van georganiseerd
was. In groote steden trof mén Ineérdere
zulle postkantoren aan, waardoor voor
het publiek verwarring ontstond. Iu Am
sterdam1 had men o.. a. de volgende kan
toren: het Binnenlandsche, dat de post
naar den Haag, Delft en Rotterdam' da
gelijks in een twee-riittendienst verborgde;
het Bredasohe en Bossche kantoor; vborts
nog het Antwerpsohe, Engelscihe, Hiam'-
bui'gsehe, Keulsche en Tesselscihe kan
toor Daarnaast trof men in 'de stad nog
een twintigtal boden aan. Het Imoge on-
geloollijk klinken, feit. is1 het, dia.t onder
degenen, die zich met het Vér-zenden van
de post belastten Verschillende bevonden,
die de kunst tvlan lezen niet verstanden.
Het feest der Verdwazing.
Zioo zou toen de bijeenkomst van de
Hervormde Gedeformeerde Staatspartij
kunnen noemen, die j.l. Maandag te Yalke-
ven plaats had.
De geschiedenis was door het geheele
land aangekondigd als een „nationale land
dag' doch en' Waren slechts 500 belang
stellenden opgekomen, voor een gjroot deel
visachervfcouwtjes uit Huizen en Scheve-
ningen.
V oor dit indrukwekkende auditorium
(hebben een beroeps-antipapist en drie do
minees, waaronder de grootmachtige Ling-
ibeek zelVe, uren achtereen "betoogd, hoe
Nederland geregeofd mloet worden. De
moed werd t-r voopts ingehouden met na
tionale gezangen, staatk. geref. psalmen,
peperkoek en ijsco's.
Whnnecr liet eigenlijk niet zoo treujig!
w'as, zou Inon zich kroin) ladhen om[ den
onzin, welken vier volwassen en zooge
naamd ontwikkelde m'annen er uitsloegen.
Den anti-revblutionnairen wérd verwe
ten, dat zij zoowel vOor den rooden als
Voor den Roomischen stroom de vaderland-
sche dijken hadden doorstoken. De vik-
schervïouw'tjes doken angstig in haa.r kap
jes wég en schudden even later haar hoof
den io nthutst omdat de ohristelijk-histori-
schen den sleutel van de Nederlandsdhe
brandkast aan de katholieke klooater-ovter-
sten hadden gegeven, die daar natuurlijk
dankbaar gebruik vau hebben gemaakt.
„Wlat is er to'ch è.cn slechtigheid in de
wereld" zuchtten de garnalenvérkoopstex-
tjes.
Ook ds. Kersten was 'n man van niks,
'n gefiltreerde anti-.revlolutionnair, 'n afge
scheiden oefenaar, een piëtist die het zoete
gezichtje van ds. Zandt als fo-kvogel ge
bruikt. Pas op voor hem'!
De eenige mian die deugt in Nederland
is ds. Lingbeek en op dc Vraag wie er
daarom gestemd moet jvorden, .trilden de
Valkevensche luchten van liet geluid,
waarmee de geoefende stem-oxganen der
scharretjesleursters „Lingbeek" riepen.
Het hoogtepunt yan den middag' was
dan ook het moment dat „de eenige mian"
ziju Riom'e-vermlaledij'dingen uitschreeuwde,
naar aanleiding van een Pinksterfeesttekst
op den „S-taat met den Bijbel". Hoewel
mijnheer Lingbeek van alle Pinkstergaven,
verstoken bleef, leek hij nogal enthousiast
over het Pinksterfeest dat ook in Neder
land Was gebracht. Vermoedelijk was de
detoinee bij deze uitweiding wat uit de
koers, want het herinnert zoo erg veel
aan het feit, dat al wat christelijk is, door
de priesters Van Riomé hiejr ingevoerd is.
Voor toegiiftje verkondigden twee andere
dotoineeis dat Nederland weLer een,, pfrotes-
tantsche Staat mloelb worden waar uitoefe
ning van eiken anderen eere-dienislt verbo
den zal zijn.
,De nationale landdag" was het m'et
dit, laatste roerend eens.
Getir;oost door zooveel zalving ging het
geh,oor henen.
Ds. Lingbeek zal dus, zoo hij weer in de
Kamer komt, 'n goeie zestig Kamerleden
moeten bewerken om de Grondwet in dien
zin tc veranderen. Het lijkt een hopeloos
werk, miaar 'n man, „die oVexal toe in
sltaat is", deinst Voor niets (terug.
Ondertusschen behoeven de bezitters
v'an kerkelijke obligaties nog niet ongerust
te Worden!
UITKIJK.
Gevolg daarvan Was, dat de brieven eoms
drie dagen later (aankwamen darf behoor
de, en de klachten der kooplieden waren
dan ook menigvuldig. Gebrek aan eenheid
maakte iu die dagen het postwezen fot
een wdren chaos, welke eerst gedeeltelijk
zou worden opgeheven, toen de verschil
lende particuliere en stedelijke posterijen
iu Holland en iWiaslt-Friesland aan de ite-
geering werden .overgedragen. Met de
Komst van Pirius Willam IV werden de
voorbereidingen gemaakt om alle stede
lijke posterijen aan het land over te dra-
geu. Hiermed(^was men een gpede schrede
op den wejg der vooruitgang gevorderd,
doch door de (vele oorlogen en beroe
ringen zou het aog vijftig -jaar du'ran,
alvorens van ©en geregelden postdienst
sprake kon zijn. Onze posteiiijiein pntlee-
ueu hunne beteekenis (voornamelijk door 'da
Engelsche transtio-Oodre^pondentie, een
v oorrecht, dat door de Belgische omwente
ling in 1830 grotendeels "voor ons verlo
ren ging. Tengevolge van de omwen
teling van 1795 werden de Posterijen in
1799 nationaal verklaard, zoodat alle
daaruit voortvloeiende voordeelen ten bate
der schatkist kwamen. Tot 1803 bleef
evenwel de feitelijk ouden toestand 'be
houden. Onder Koning Bodewijk werd d'e
reorganisatie van ous Postwezen jnet
kracht voortgezet. Na (je inlijving won
ons land dooi- (Napoleon wedd pns post
wezen geheel ,op Fnanschen leest geschoeid,
aan het hoofd waarvan een algemeene
postmeester kwam te staan, bijgestaan
door een secretaris-generaal en twee dis
trict-inspecteurs. Na de ivéstiiging vau het
Vereeuigd Konuikrijk trad ivoor ons land
een tijdpank van nagenoeg ajgeheelen; Stil
stand in. Tot 1850 hield men zich bezig
met de reorganisatie van het Hoofdbe
stuur, waarna de postwet v'an 1850, ont
werp van Minister van den Bosse, her
zien in 1855, ons een 'stap nader heeft
gebracht, tot het ;unifortn porto, (dat reeds
sedert 1840 in 'Engeland was toegapaslt.
Onglelukken-
D e Delftis' Dinsdagmiddag pmstxeekd
4 uur de 63-jarige loiodigieforsiknecht A.
vian der S., wonende Pfotersstfraat, aldaar,
vian het dakf gevallen van hat G.emeeni-
landshuis van Delfland aan het Oude
Delft en op den grond terecht gekomen.
Hij was bijna op slag dood.
Eergisteravond omsltreeKs 7 uur is
de 18-jarige dienstbod» M. IC, van het
wijnhuis de „Guide Druyf"- op de Groote
